Quantcast
Channel: دانلود فایل رایگان
Viewing all 46175 articles
Browse latest View live

مقاله اهداف و شاخصهاي تحقق پايداري فرهنگي

$
0
0
 nx دارای 18 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : مقدمه امروزه،بعد فرهنگ در برنامهریزی با رویکرد توسعه پایداری مورد توجـه قـرار گرفتـه اسـت. هـر چنـد مباحث اولیه پایداری در زمینه زیستمحیطی مطرح شده، اما خصوصیات مفهوم پایداری و ویژگـیهـای چندبعدی آن، محدود شدن آن را به زمینه زیستمحیطی امکانپذیر نمـیسـاخته اسـت. از ابتـدای مطـرح شدن تعریف اولیه پایداری بهوسیله براتلند و بهطور دقیقتر از زمان دسـتور کـار 121 در کنفـرانس ملـل متحد (UNO, 1992) در زمینه محیط و توسعه، مفهوم مـذکور از قلمـرو محـیط زیـست بـه عرصـههـای سیاستگذاری اقتصادی، اجتماعی و حتی فرهنگی نیز تعمیم یافته است. از آنجا که هدف این تحقیق، تبیین اهمیت فرهنگ و پایداری فرهنگی در برنامهریزی و سیاستگـذاری است، به تدوین ارتباط و اهمیت برنامـهریـزی برمبنـای فرهنـگ توجـه مـیشـود و بـدین ترتیـب اهمیـت چشمانداز و چارچوب فرهنگی در برنامهریزی مورد بررسی قرار میگیرد. اما این بررسی تنها بـه همـین محدود نمیشود و برنامههای فرهنگـی در دو نمونـه موفـق خـارجی نیـز مـورد بررسـی تفـصیلی قـرار میگیرد. به این دلیل که نهاد مسئول در برنامهریزی فرهنگی در نمونههـای بررسـی شـده شـهرداریهـا هستند، در بررسی تطبیقی نمونه شهرداری تهران نیز مورد توجه قرار میگیرد، تـا از ایـن رهگـذر نقـاط قوت و ضعف، تفاوتها و شباهتها در این خصوص آشکار گردد. روششناسی (متدولوژی) پژوهش 28 پژوهش حاضر، مطالعهای تحلیلی و تطبیقی است. در مرحله بررسـی نوشـتارهای مربـوط بـه موضـوع، روش کار مروری و اسنادی است. در این بخش، مروری بر منـابع داخلـی و خـارجی معتبـر در رویکـرد توسعه پایداری و پایداری فرهنگی انجام شده است، بـا ایـن هـدف کـه ضـمن تبیـین جایگـاه فرهنـگ در رویکرد پایداری، اهداف و ابعاد آن شناسایی شود. گام بعد، بررسی نحوه بهرهمندی از ایـن رویکـرد در برنامهریزی فرهنگی است. بدین منظور دو نمونه موفق از برنامهریـزی فرهنگـی کـه مبتنـی بـر رویکـرد توسعه پایدار فرهنگی هستند، مورد بررسی قرار میگیرنـد. در ایـن مرحلـه، بـا توجـه بـه روش تحلیلـی، ضــمن بررســی تفــصیلی نمونــههــا، در چــارچوبی مــشخص، محورهــا و اهــداف و راهبردهــای تحقــق برنامهریزی فرهنگی از یک سو، و وجود طرحها و سیاستهای پـشتیبان تنـوع تجلیـات فرهنگـی در ایـن شـهرها از سـوی دیگـر، و نیـز تأکیـد بـر تحقـق اهـداف پایـداری فرهنگـی از مهـمتـرین دلایـل انتخـاب نمونههاست. در عین حال مهاجرپذیر بودن شهرهای مـورد بررسـی در دو نمونـه مـذکور نکتـه درخـور توجه دیگری است که بررسی تطبیقی این نمونهها را با شهر تهران ممکن میسازد. بدین ترتیب، در مرحله نهایی که بررسی نحوه عملکرد شهرداری تهران در برخـورد بـا مقولـه امـور فرهنگی در ساختار و شرح وظایف سازمانها مد نظر است، بررسی به شکل تطبیقی خواهد بود. انتخـاب تهران و بررسی نحوه عملکرد و ارزیابی شهرداری این شهر از این رو اهمیت دارد که تهـران بـه عنـوان پایتخت ایران دارای شرایط ویژهای است و با عنایـت بـه نقـشی کـه در چـشمانـداز بیـستسـاله و طـرح راهبردیـ ساختاری توسعه و عمران شهر تهران (1386) درج گردیده، تحقـق چـشمانـداز فرهنگـی شـهر تهران موضوعی بسیار محوری است. هدف از این بررسی مقایسهای، توجه به اهمیـت امـور فرهنگـی در نمونهها، نحوه دستیابی و طریقه عمل به اهداف پایداری فرهنگی و شاخصهای مورد توجه در این زمینه است. بررسی نوشتارهای موضوع مفهوم توسعه پایدار در تعریفی از توسعه پایدار2 چنین ذکر شده است که این توسعه، به مفهوم ارتقای کیفیت زندگی همراه با پشتیبانی از زیستبوم است .(World Conservation Union, 1991) ابعاد توسعه پایدار شـهری مـشتمل بر ابعاد محیطی و اقتصادی و اجتماعی است. در پایداری محیطی، به حفاظت از سرمایههای طبیعی توجه میشود و این خود از طریق پایداری محیطی و ارضی تحقق مـییابـد. اولـی بـا اکوسیـستمهـای طبیعـی مرتبط است و دومی با ارزیابی توزیع فضایی فعالیتهـای انـسانی و شـکل شـهرــ روسـتا. در پایـداری اقتصادی، به کارآمدی سیـستمهـای اقتـصادی (مؤسـسات، سیاسـتهـا و قـوانین عملکـردی)، بیـشتر و گستردهتر توجه میشود و بدین ترتیب پیـشرفت کمـی و کیفـی و برابـری اجتمـاعی تـضمین مـیگـردد. پایداری اجتماعی خود مشتمل بـر ابعـاد و نتـایج پایـداری اجتمـاعی و همچنـین پایـداری فرهنگـی اسـت .(Assefa & Frostell, 2007, 64) مفهوم پایداری از ابتدا در مقیاسهای جهانی و ملی تعریف شد و پس از آن در حیطه شـهر و جوامـع محلی مورد تأکید قرار گرفت .(Mitlan and Satterthwaite, 1994) این تغییـر رویکـرد در مقیـاس، مـورد حمایت بخشهای مسئول در توسعه محلی قرار گرفت. به موازات این امر، بـه مفهـوم فرهنـگ بـه عنـوان بخش مهمی از فرایند پایداری توجه شد. گفتمان مربوط به فرهنگ هر چند در قالبی بـسیار محـدود ارائـه گردید، اما تأثیری نافذ بر نوشتارها و پژوهشهای مربوط به پایداری داشـت. در حیطـه توسـعه جوامـعمحلی، در ابتدا ملاحظات فرهنگی غالباً در محدوده گفتمان پایداری اجتماعی3 و یا سرمایههای اجتمـاعی4 مطرح شدند .(Duxbury & Gillete, 2007) پایداری فرهنگی توسعه پایدار، روش زندگی و فرایند تصمیمسازی مبتنی بر مصرفگرایی را که صرفاً برمبنـای بـازدهی اقتصادی است، مورد تردید و تشکیک قرار میدهـد و زیرسـاختهـای اخلاقـی آن را فراتـر از التزامـات محیطی و اقتصادی برمیشمارد. درواقع توسعه پایدار، فرایندی جامع و مبتکرانه است که باید به صورت مداوم نگرش و پوششی رو به جلو داشته باشد .(Newman and Kenworthy, 1999) این نکته که توسعه پایدار بر ارزشها و عقاید متغیر جامعه محلی یا جهانی مبتنی است، آن را پیچیدهتر میسازد ( Williams, .(2003 با وجود اینکه فرهنگ در مدلهای پایداری محیطی و اجتماعی و اقتصادی بهعنوان بعدی پراهمیت برشمرده میشود، لیکن کماکان زمینـه و ارتبـاط فرهنـگ، ادراك و شناسـایی نـشده اسـت. بـرای مثـال، هیلگارد کورت5 در مبحث زیباییشناسی پایداری6، به فقدان ملاحظات فرهنگـی در توسـعه پایـدار اشـاره میکند و بیتوجهی بـه ابعـاد فرهنگـی و زیبـاییشـناختی پایـداری را در سرفـصلهـای علـوم طبیعـی و اجتماعی خاطرنشان میسازد. در اینجا بیش از بررسی دلایل و زمینههای ظهور این مفهوم، به بررسی ویژگـیهـا و ملاحظـات ایـن بعد در مقام مقایسه با سایر ابعاد رویکرد توسعه پایدار شهری پرداخته میشـود. نتیجـه بررسـی منـابع مختلف در این زمینه در شکل 1 ارائه شده است. با توجه به تعاریف اجمالی که از ابعاد مختلـف رویکـرد توسعه پایدار ارائه شد، تمرکز و اهداف ویژه هر بعد از توسعه پایـدار بیـان مـیشـود: در بعـد محیطـی، تمرکز بر منابع محیطی و مسئولیت حفظ و نگهداری از آنهاست که به پایداری محیطی منجر میشـود؛ در بعد اقتصادی، تمرکز بر دسترسی به اطلاعات و امکانات بهمنظـور تحقـق عـدالت و امکـان رقابـتپـذیری است؛ بهمنظور تحقق پایداری اجتماعی، بر عدالت اجتماعی و تساوی حقوق تمرکـز مـیشـود؛ و بـالاخره یفرهنگ پایداری تحقق هایشاخص و اهداف یشهرساز و معماری نامه 83 شهرسازی و معماری نامه 89 زمستان و پاییز | پنجم شماره | هنر دانشگاه دوفصلنامه 84 تمرکز رویکرد پایداری فرهنگی، بر هویت فرهنگی است و هدف آن دستیابی به تنوع و تمایز، یا ـ به بیـان دیگرـ تحقق تنوع فرهنگی7 است. بهمنظور تعریف تنوع فرهنگی، در ابتدا لازم است تعریفی از فرهنگ ارائه شود. ادوارد بارنـت تـایلور (1871) بیان میکند: ;» فرهنگ، کلیت در هم تافتهای است شامل دانـش، دیـن، هنـر، قـانون، اخلاقیـات، و هرگونه توانایی و عادتی که آدمی همچون هموندی از جامعه به دست میآورد« (آشـوری، .(1381 بـدین ترتیب منظور از تنوع فرهنگی، »شیوههای مختلف تجلی فرهنگ نزد گروهها و جوامـع اسـت کـه در میـان آنها دست به دست میشوند و از طریق روشهـای متنـوع خلـق، تولیـد، توزیـع، و ارزشنهـادن، متجلـی میگردند.(UNSCO, 2001; UNSCO, 2005) « این تعریف، ماهیت گسترده و کثرتگرا و متنوع فرهنگ را پوشش میدهد و بر چندگانگی فرهنگی صحه میگذارد و در عین حال به ابزارهای چندبعدی و فرایندهای گوناگونی هم که انتقال فرهنگ از طریق آنها صورت میگیرد، توجه دارد. بهرغم اهمیت این بعد از پایداری، تا دهه اخیـر، فرهنـگ بـهنحـوی سـنتی بـه عنـوان بخـشی از ابعـاد اجتماعی پایداری یا جزئی از سرمایه اجتماعی محسوب میشد و بهطـور مـشخص مـورد بررسـی قـرار نمیگرفت. برای نمونه، همانطور که ماتیو پایـک(Pike, 2003) 8 بیـان مـیکنـد، در حـالی کـه بـه تفـصیل درباره سرمایههای اجتماعی نوشته شده است، اما توجه به سرمایههای فرهنگی همچون هنر موسـیقی و جز آن، و نیز ارزشهای مشترك آنها که اهمیت بسیاری در نزدیک ساختن مردمـان دارنـد، کمتـر مـورد توجه قرار گرفته است. بخشی از این غفلتها ناشی فقدان ملاحظات فرهنگیاند. شفافیت شفافیت اقتصادی شکل .1 بررسی مقایسهای ابعاد رویکرد توسعه پایدار منبع: نگارندگان تنها در دهه اخیر، در سایه کنفرانس »زمین« سازمان ملل متحد در ژوهانسبورگ با محوریت توسـعه پایدار و در پی تشویق دولتهای محلی به ارائه راهبردهـایشـان در مفهـوم توسـعه پایـدار، زمینـههـای اجتماعی و فرهنگی نیز مورد توجه قرار گرفت .(UNO, 2002) در عین حال، نوشتارها و پژوهشهـای در حال گسترش پایداری در زمینههای مختلفی نمود یافته است، همچون: • فرهنگ پایداری9؛ • جهانیسازی10؛ • حفاظت از میراث(Matthews and Herbert, 2004) 11؛ • حس مکان(Mills and Brown, 2007; Western Australian Government, 2002) 12؛ • دانش بومی و سیاستهای سنتی(Mathew and Herbert, 2007) 13؛ • توسعه فرهنگی جامعه؛ • هنرها، آموزش و جوانان؛ • طراحی پایدار (Blankenship, 2005 ; Matthew and Herbert, 2004)؛ • برنامهریزی(Beatley and Manning, 1997) 14؛ و • سیاستهای فرهنگی و دولت محلی.(Darlow, 1996) 15 مفاهیم مرتبط با پایداری فرهنگی بهمنظور ارائه تعریفی مناسب از مفهوم پایداری فرهنگی، در ابتدا لازم است سیر تحول تاریخی از مفاهیم مرتبط با پایداری اجتماعی تا مفهوم پایداری فرهنگی ارائه شود. همانطور که پیش از این بیان شد، توجه به ابعاد فرهنگ تا دهه اخیر در دل ابعاد توسعه پایدار اجتماعی از زمان ظهـور آن در دهـه 1980، مـورد توجه بوده است. بدین ترتیب در اینجا تعاریفی از مفاهیم مرتبط با مقوله پایداری فرهنگی ارائه مـیشـود. این مفاهیم عبارتاند از سرمایه اجتماعی، پایداری اجتماعی و توسعه اجتماعی و فرهنگی. الف) پایداری اجتماعی، سرمایه اجتماعی16 پایداری اجتماعی، به مفهوم توانمند کردن همه گروهها، برای بهرهمندی از نیازمندیهای ضروری، شاملِ دستیابی به سطح معقول و مناسبی از آسایش، درواقع تسهیم عادلانه فرصتهـا را در زمینـه سـلامتی و تحصیلات مورد توجه قرار میدهد .(Assefa & Frostell, 2007, 64-65) مارك رزلنـد (Roseland, 2005) این گونه بیان میکند که جامعهای پایدار به لحاظ اجتماعی میبایست توانایی ماندگاری و تولیـد بـر پایـه منابع خود و پایداری در مقابل مشکلات آتی را داشته باشد. بررسی سیر تحول نظریـهای بعـد اجتمـاعی پایداری نشان میدهد که در ابتدای مطرح شدن این موضوع، تا اواخر دهـه 1980، پایـداری اجتمـاعی بـا مفهوم سرمایه اجتماعی یکسان در نظر گرفتـه مـیشـد .(Colantonio, 2009,8) بـرای مثـال بـسیاری از اندیشمندان بر آناند که مفهوم سرمایه اجتماعی تشابه زیادی با پایداری اجتماعی دارد، چنانکه در قالـب شبکهها و فرمهای تشویقکننده اقامت جمعی و یـا اطلاعـات، ادراکـات و الگوهـای بـرهمکـنش یـا تعامـل مشترکی است که گروهی از مردم در فعالیتی مولد از خود نشان میدهند ( Roseland, 2005; Coleman, .(1988; Putnam, Leonardi and Navetti, 1993 ب) توسعه اجتماعی توسعه اجتماعی، تقویت ارتباطات اقتصادی و اجتماعی را از طریق اقدامات محلی دنبال مـیکنـد. توسـعه اجتماعی معمولاً از طریق سـه شـاخص دنبـال مـیشـود کـه ترکیبـی از سـلامت محیطـی و اقتـصادی و اجتماعی است. به تازگی دو زمینه فرهنگ و مدیریت نیز به سه مورد پیشین اضافه شدهاند. اهداف اولیـه توسعه اجتماعی متضمن امکان بیان ارزشها، اتکا به نفس، تأمین نیازهای اولیه بشری و مشارکت بیشتر ساکنان در جامعهشان است. ایـن اهـداف از طریـق آمـوزش، مـشارکت شـهروندان17، اجمـاعسـازی18 و دسترسی به اطلاعات محقق میشوند. در جوامع محلی ایجاد حس مکان با توجه به نقشی که در تـشویق یفرهنگ پایداری تحقق هایشاخص و اهداف یشهرساز و معماری نامه 85 شهرسازی و معماری نامه 89 زمستان و پاییز | پنجم شماره | هنر دانشگاه دوفصلنامه شهروندان به تصمیمسازی در مورد محیط و منابع و آیندهشـان دارد، محوریـت مـییابـد ( Duxbure & .(Gillete, 2007 ج) توسعه فرهنگی جامعه19 توسعه فرهنگی جامعه محلی بهعنوان فرایندی جمعی شناخته میشود و اغلب شامل خلاقیـتهـایی اسـت که در مقیاسی وسیع تبیین میگردند. این امـر شـامل تغییـرات در زنـدگی مـردم و مزایـای توسـعهای و بلندمـدت بـرای جامعـه اسـت .(Mills and Brown, 2004) توسـعه فرهنگـی جامعـه درواقـع بخـشی از چارچوب در حال گسترش پایداری محسوب میشود که به جوامع، فرصت بازگو کردن داستانهایشان و همچنین تکوین مهارتهای خلاقانه و مشارکت فعالانه در توسعه فرهنگ را میدهد .(O’Hala, 2002) با استفاده از هنر و فرهنگ بهعنوان ابزار، توسعه فرهنگیِ جامعه قادر خواهد بود که امکان معرفی مدلهای مناسب پایداری را درون جامعه فراهم سازد. چنین نیست که همچون دیگر مدلهای توسعه پایدار، مـدلی واحد هم برای توسعه فرهنگی وجود داشته باشد؛ اما در کلیه مدلهای موجود تبدیل ارتباط هنرمندان بـا جامعه به »شراکت«20 در مقابل »رابطـه سـنتی فـنسـالار و عـامی«21 اهمیـت خواهـد داشـت ( Mills and .(Brown, 2004 ضرورت توجه بهبعد فرهنگ در برنامهریزی 68 بهکارگیری مفهوم پایداری در زمینه برنامهریزی شهری و منطقهای اقدامی نسبتاً نو محـسوب مـیشـود. تنها در دو دهه گذشته کوششهای جامعی در جهت ترجمان تعریـف گـسترده برونتلنـد22 از پایـداری در قالب برنامهریزی و توسعه محلی و منطقـهای صـورت گرفتـه اسـت .(Beatley and Manning, 1997) در زمینه پایداری فرهنگی جامعه، برنامهریزی و طراحی شهری باید با دیدگاههای فرهنگی انجام گیرد. چنین رویکردی باید با راهبردهای برنامهریزی اجتماعی فرهنگمحـور و بـا تأکیـد بـر جامعـه مـدنی، جوانـان، چندفرهنگی، فقر و دیگر موضوعات جوامع امروز همراه باشد. در اینجا مدل ارکان چهارگانه پایداری، که هاوك ارائه کرده است و اهمیت توجـه بـه موضـوع فرهنـگ را در برنامـهریـزی نـشان مـیدهـد، آورده میشود. در سال 2001، جان هاوك، از تحلیلگـران و مفسران سیاستهای فرهنگی در اسـترالیا، کتـاب »رکن چهـارم پایـداری: نقـش ضـروری فرهنـگ در برنامهریزی عمومی« را تألیف کرد. پـس از انتـشار ایـــن کتـــاب، گـــرایش روزافزونـــی بـــه چگـــونگی بهکارگیری محتوای آن بر مـدلهـای برنامـهریـزی شهری و اجتماعی شکل گرفته است. ارکان چهارگانه پایداری23 بیانکننده چهـاربعـد متداخل است: مسئولیتپـذیری محیطـی24، سـلامتی اقتـــصادی25، عـــدالت اجتمـــاعی26، و ســـرزندگی فرهنگــی.27 هــاوك نیــاز بــه نگــرش فرهنگــی را در سیاستگذاریهـا و برنامـهریـزیهـای عمـومی بـا استفاده از ابزارهـای عملـی خاطرنـشان مـیسـازد. ادامه خواندن مقاله اهداف و شاخصهاي تحقق پايداري فرهنگي

نوشته مقاله اهداف و شاخصهاي تحقق پايداري فرهنگي اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.


مقاله اصول طراحي فضاهاي بازِ شهري در عصر جهاني شدن مطالعه موردي: مرکز تاريخي تهران

$
0
0
 nx دارای 20 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : مقدمه همانگونه که جهانی شدن به عنوان مفهومی نو و فراگیر از دهه 1980 میلادی بدینسو، حیات اقتـصادی و اجتماعی و همچنین زندگی سیاسی وفرهنگیِ انسان معاصر را در بر گرفته است، مطالعات متمرکز بـر »شهرها«، بهعنوان مکانهای تبلور زندگی اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی انسان امروز نیز بـا توجـه بـه چالش نگرانیها و های مطرح در زمینه مقوله جهانی شدن از دهه 1990 به گونهای از گفتمان غالب جهانی شدن تأثیر پذیرفتهاند. در این میان بررسی فضاهای باز شهری به منزلـه مهـمتـرین قلمـرو شـکلگیـری حیات جمعی شهروندان و یکی از کانونهای تجلی و انعکاس تأثیرات مثبت یا منفی پدیـده جهـانی شـدن، ضروری مینماید. در این زمینه، پرسشهایی از این دست مطرح میشوند: -1 فضای باز شهری به مثابه یکی از عناصر ساختاری و کارکردی شهرهایی کـه در جهـت افـزایش رقابتپذیری شهری و تقویت جایگاه جهانی خود تـلاش مـیکننـد، بایـد دارای چـه کیفیـات و مختـصاتی باشد؟؛ -2 فضاهای باز شهری با چه تهدیدهایی در عصر جهانی شدن مواجه اند؟؛ -3 برای حفظ هویت و فرهنگ خودی و ارتقای شیوههای طراحی بومی و محلی چه باید کرد؟؛ و مهمتر از همه اینهـا؛ -4 بـا چـه شیوهای باید فضاهای شهری را برای تقویت نقش و جایگاه جهانی شهر و رقابتپذیری آن و نیـز ممکـن ساختن استفاده کاربران محلی و جهانی، طراحی و تجهیز کرد؟ دراین مقاله تلاش میشود تا ضمن پاسخگویی در حد ممکن به پرسش های مطرح شـده، راهکارهـایی برای طراحی، بهمنظور بهرهمندی از پتانسیلهای فضاهای باز شهری (عمومی) مرکز تاریخی شهر تهران در جهت تقویت نقش و جایگاه این شهر در عرصههایبـینملی و منطقهای و المللـی (جهـانی) شناسـایی شود. از طریقشناساییِالزامات ناشـی از فراینـد جهـانی شـدن در تحـول فـضاهای بـاز شـهری مرکـز تاریخی تهران، میتوان به تدوین معیارهای طراحی فضای باز شهری در عصر جهانی شدن ـ با توجه به دورنمای تحول و تغییر آن در فرایند جهانی شدن و در عین حال ضرورت حفظ هویت محلی ـ پرداخت. نیاز به بازاندیشی در رویهها و محتوای برنامه ریزی و طراحی شـهری و از جملـه طراحـی فـضاهای عمومی و شهری برای مواجهه با تهدیدهای پدیده جهانی شدن، و نیز بهره وری از فرصتهـای برخاسـته از آن میتوانند به عنوان بخشی از ضرورت های مطالعه حاضر مطرح گردند. در این مطالعه کوشش شده است تا با استفاده از روشهای مختلف تحقیق و بهویژه روشهای تفسیری و تحلیلی، شـناخت و تحلیـل، پیشبینی و تجویز (ارائه طرح و برنامه)، گامی ـ هـر چنـد نـاچیز ـ در توسـعه مرزهـای دانـش1 طراحـی شهری در ایران برداشته شود2 و ضمن تبیین موضوع و جنبههای نظری مـرتبط، در شناسـایی تـأثیرات جهانی شدن بر فضاهای شهری تلاش گردداساساً. باید توجه داشت که این مطالعه تلاشـی اسـت بـرایجلب توجه به نقشی که طراحیتق شهری میتواند در ویت سطح رقابـتپـذیری شـهرها در عـصر جهـانیشدن ایفا کند. چنین نقشی نه تنها برای شهرهای جهانی، کـه بـرای سـایر شـهرهای دورمانـده از منزلـت شهرِ جهانی نیز میتواند مطرح باشد. مبانی نظری تحقیق مفهوم بنیادین جهانی شدن آنگونه که واترز (2000) اشاره کرده است، واژه جهانی3 از چهار صد سال پیش مورد اسـتفاده محققـان قرار گرفته اما اصطلاح جهانی شدن از حدود سال 1960 به کار رفته و مفهوم جهانی شدن از نیمـه دهـه 1980 به مثابه بحث علمی جدی مورد مطالعه محققان قرار گرفته است (Robertson, 1996,8)) بـه نقـل از (عاملی، 1380، .((169 جهانی شدن با توجه به اهمیت ویژه و یگانه آن برای انسان معاصر، بر بسیاری از ابعاد حیات اقتصادی، اجتماعی و سیاسی ـ فرهنگی انسان ها سایه افکنده است و »امروزه تجارت، تولیـد، مالیه، فرهنگ، رسانه و بسیاری از حوزههای دیگر در پرتو جهـانی شـدن بررسـی و تحلیـل مـیشـوند« .(Akhoundi, 2005, 1) متفکران معاصر، جهانی شدن را از زوایـای گونـاگون تعریـف کـردهانـد. میـسن (Mason, 2000) با دیدگاه فلسفی، گروهی از منظر حوزه های اقتـصاد جهـانی ( Castells, 1994 ; Waters, (1995، گروهی از منظر جامعـهشناسـی (Friedman, 1995 ; Held , 1999 ; Griddens, 1999) و در نهایـت فرهنگ گرایان با نگرش فرهنگی ابعاد فرهنگی جهانی شدن را بسط و گـسترش دادهانـد ( Featherstone, .(1995; Beyer, 1998 عدم توافق کلی میان محققان علوم اجتماعی، در موردچیستیِ مفهوم جهانی شدن، سبب ارائه تعاریف مختلفی درباره این مفهوم شده است. برخی از این تعاریف، اینها هستند: فرایند توسـعه سـریع پیونـدهای پیچیده میان جوامع، فرهنگها، نهادها و افـراد در تمـامی نقـاط جهـان (تامیلنـسون، (1381، شـدت یـافتن روابط اجتماعی در سطح جهانی (گیدنز، 1379، (77، در هم فشرده شدن همزمان جهـان وتـراکمِ آگـاهی یافتن از جهان به عنوان کلیتی واحد (رابرتسون، (1380، عمیقتر گشتن و وسعت یافتن و سـرعت گـرفتن پیوندهای متقابل در سطح کره زمین در تمام ابعاد زندگی اجتماعی معاصر، از فرهنگ تـا جنایـت در یـک سو و امور مادی تا معنوی در سوی دیگر (Held, 1995) و از بین رفتن قید و بندهای جغرافیـایی کـه بـر روابط اجتماعی و فرهنگی سایه افکنده است (واترز، 1379، (12، و جز اینها، »هاروی« نیز جهانی شدن را متضمن دو عنصر »فشردگی در زمان و مکان« و »کاستن از فاصلهها« میداند .(Harvey, 1989) در این مطالعه، تعریف جوزف استیگلیتز از جهانی شـدن بـه عنـوان یکـی از تعـاریف مبنـا در زمینـه جهانی شدن، مورد توجه قرار گرفته، که این گونه است: »یکپارچگی بیشتر کشورها و مردم جهان، که بـا کاهش شدید هزینههای حملونقل و ارتباطات میسر گردیده است و در هم شکستن مرزهای مصنوعی در برابر جریان کالاها، خدمات، سرمایه و به میزانـی کمتـر مـردم« (شـورت، .(1384 بـدین ترتیـب »جهـانی شدن« را میتوان به معنای ابعاد جهانی یافتن یادادنِ ابعاد جهانی به پدیده ها تلقـی کـرد و آن را حاصـل گسترش روابط و تعاملات اقتصادی و سیاسی و فرهنگی میان دولت ها و جوامع با یکدیگر دانست. مفاهیم شهر جهانی اکنون بیش از 300 شهرـ منطقه، هر یک با جمعیتی بیش از یک میلیون نفر در سراسر جهـان وجـود دارد و مفاهیمی چون زنجیره شهری4 و ابرشهر5 را دیگر نمیتوان برای آنها به کار برد. از دهه 1980 میلادی به این سو، این شهرهای جدید عناوین مختلفی مانند جهانشهر6، شـهر اطلاعـاتی7، شـهر ـ دنیـا8 و شـهر جهانی9 به خود گرفتهاند (تاکیچی، 1385، .(125 بهرغم طـرح اصـطلاح »جهـانشـهر10« بـرای اولـین بـار بهدست پاتریک گدس در سال 1915 به عنوان مکانهای تجارت جهانی، مطالعه در زمینه تأثیرات جهـانی شدن بر شهر از پایان دهه 1980 میلادی به این سو با »فرضـیه جهـانشـهر« جـان فریـدمن11 و دیگـران (1986) ومتعاقباً »شهر جهانی12« ساسکیا ساسـن(1994, 1991) 13 تحـول عمـدهای یافتـه اسـت. در ایـن زمینه شاچار(1994) 14 تدارکات و زیرسـاختهـای فیزیکـی و اجتمـاعی را بـه شـهرهای جهـانی اضـافه میکند؛ مولنکف15 و کاستلز (1991) قطبی شدن اجتماعی16 را به عنوان ویژگـی مهـم و منحـصر بـه فـرد شهرهای جهانی برمیشمارند؛ و شورت، شهرهای جهان را نقاط مرکزی شبکه جهانی میدانـد (شـورت، 1384، .(85 تیلور و همکارانش17 نیز در قالب گروه مطالعات جهانی شدن و شـهرهای جهـانی 18(GaWC) با انتشار مقالهای با عنوان »فهرست شهرهای جهانی«، اینگونه شهرها را بر پایه تأمین »خدمات تولیـدی برتر19« مانند حسابداری، تبلیغات، بانکـداری، مالیـه و حقـوق بـینرای طبقـهشـرکتهـای المللـی بنـدی کردهاند.20 ; در شهری بازِفضاهای طراحی اصول شهرسازی و معماری نامه 101 شهرسازی و معماری نامه 89 زمستان و پاییز | پنجم شماره | هنر دانشگاه دوفصلنامه در مورد شهرهایی که برای کسب منزلت شهر جهانی با هـم رقابـت دارنـد، اصـطلاحات دیگـری نیـز مطرح شده است: »شهرهای جهانی دنبالهرو21« (شـورت، (1996، »شـهرهای جهـانی حاشـیهای22« (تـود، (1995 و »شهرهای فرودست شهرهای بزرگ بینالمللی23« (روتـسیر، .(1996 همچنـین در کنـار اصـطلاح شـهر جهـانی، محققـان متعـدد ( Davis, 2004; Friedmann , 2005; Short, 2004; Van der Waal & (Burgers, 2009 اصطلاحات شهرهای غیرجهانی24 و شهرهای در حال جهانی شدن25 و شهرهای پیش از جهانی شدن26 را برای توصیف شهرهایی که هنوز به جایگاه شهر بردهجهانی دست نیافتهاند به کار انـد، و مطالعه در زمینه برنامهریزی و سیاستگذاری ویژه این شهرها، آن هم بهطور مشخص در کـشورهای در حال توسعه، مطرح شده است. برخی مانند(Simon (1995 و Davis ( 2004) بر این اعتقادند کـه نتـایج حاصل از جهانی شدن در ابعاد اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بر شهرهای غیرجهـانی در کـشورهای در حال توسعه میتواند نتایج بس ناگوارتری را در مقایسه با شهرهای جهانی در برداشته باشـد. برخـی از محققان (از جمله(Van Der Waal & Burgers, 2009 بر این موضوع تأکید دارند که »شهرهای غیرجهانی اهمیتی فزاینده و بسیار مهم تر در جریان رقابتپذیری شهری یافتهانـد و بایـد بـا تـوجهی ویـژه بـه آنهـا پرداخت.« بیتوجهی به جریان جهانی شدن میتواند چنـین شـهرهایی را هـر چـه بیـشتر از مواهـب ایـن جریان محروم سازند و در عوض با تشدید تأثیرات نامطلوب و تهدیدهای آن مواجه سازد. شاید از همین روست که شورت (Short, 2004) از اصطلاح »سیاهچاله«ها برای توصیف برخی از شهرهای بهدورمانده از جریان جهانی شدن استفاده میکند. بر پایه این دیدگاهها، ضروری است که شـهرهای غیرجهـانی نیـز 201 برای ورود به جریان رقابت میان شهرها آماده گردند. در زمینه این جریان رقابتی، فریدمن بر این اعتقاد است که »رقابت میان شهرها بهویژه با توجه به سرمایه جهانی، مسابقهای است که در نهایت به هر حـال هزینهبر است، آن هـم نـه فقـط از لحـاظ منـابع مـالی، بلکـه در زمینـه نادیـده گـرفتن بخـش عمـدهای از سرمایههای بسیار مهم هر منطقه نیز.(Fridmann, 2005) « جهانی شدن، طراحی شهری و فضاهای باز شهری در زمینه تأثیرات کالبدی جهانی شدن بر شهر، در سالهای اخیر محورهای مختلفی مـورد مطالعـه قـرار گرفتهاند. بهعنوان نمونـه، داگـلاس و هانـگ (Douglass & Haung, 2007) بـه بررسـی تـأثیرات کالبـدی جهانی شدن بر شهرهای کشورهای جنوبشرقی آسیا و نحوه تحول فضاهای شهری و شـهرها در ایـن منطقه میپردازند. مارکوس (Marcus, 2006) میکوشد با شناسایی مفـاهیم و تـأثیرات جهـانی شـدن بـر شهرها، منشوری را برای تحقیقات در این زمینه ارائه کند. سایبریسکی (Cybriwsky, 1999) و تامپـسون (Thompson, 2002) نیز موضوع فضاهای شهری را در عصر جهانی شدن پی میگیرند. با این حال، تأثیرات جهانی شدن بر ابعاد مختلف طراحی شهری، همچنان به عنوان پرسـشی مهـم در اذهان متخصصان و پژوهشگران مطرح است و پژوهشها در زمینه سازوکارهای مواجهه با این تأثیرات، در مراحل بطئی و اولیه قرار دارند و محققان بسیاری همچنـان ازنگرارونـدها،ی محـدودیتهـا و هـای جهانی در حال ظهور جدید در عرصه طراحـی شـهری از دهـه 80 مـیلادی بـدین سـو سـخن مـیگوینـد .(Lloyd-Jones, 2006) نقطه اشتراك این مطالعات، ضرورت توجه بـه نقـش طراحـی شـهری در ارتقـای سطح رقابتپذیری شهری (توان رقابتی شهرها) است. در این زمینه برخی از محققان بر این اعتقادند کـه طراحی شهری در زمان حاضر آگاهانه به عنوان ابزار توسعه اقتصادی شهرها در محیط رقابتی جدیـد27 عصر جهانیشدن اهمیت یافته است. به اعتقاد آنان، در حالی که سالها کیفیت محـیط شـهری، نـشانه یـا بروندادی از توسعه اقتصادی شهر بود، اکنون این کیفیت محیط شهری است کـه بـه پـیشنیـازی بـرای رشد و توسعه اقتصادی شهرها بدل شده است .(Gospodini, 2002, 60) با وجود این به این موضوع نیز توجه شده است که طراحی شهری لزوماً پرداختن به جنبههای محتوایی28 شهرها (طراحـی معمـاری و کالبدی، زیرساختها، کیفیت محیطی و جز اینها) نمیتواند به تنهایی در ارتقای سطح رقابتپذیری شهرها مؤثر افتد و ناکارایی در جنبههای رویهای29 (از قبیل مدیریت و حکمروایی شهری، نظام مالی و حقـوقی و جز اینها) نیز میتواند موجب محدود ساختن نقش طراحی شهری در ارتقای تـوان رقابـتپـذیری شـهری شود. مهمترین موضوعات مطرح در زمینه فضاهای شهری در عصر جهانی شدن را بدین شرح می تـوان جمعبندی کرد: »فناوری اطلاعات و ارتباطات و تأثیرات آن بر فـضاهای شـهری:« اندیـشمندان فعـال در ایـن زمینـه (چون (Borsuk, 1996; Castells, 2000; Mitchell, 1999 بر این اعتقادند کـه بـا توجـه بـه اهمیـت پیونـد فضای جریانها30 و فضای مکانها31 در حیات شهری امروز، توجه به مکـانهـای واقعـی حـضور عامـه مردم در شهر جهانی و ارتباط آنها با فضای جریانها امری ضروری است. این موضوع سبب شده است که خلق فضاهای شـهری مرکـب (هیبریـدی) 32 کـه از تلفیـق فـضاهای دیجیتـال، مجـازی و سـایبری بـا فضاهای واقعی معماری و شهرسازی (و به بیـان دیگـر، تلفیـق عناصـرواقعـیِ مـادی و مجـازی) شـکل میگیرند ـ بهمنظور مقابله با دو تهدید خصوصی شدن فضاهای شهری و ناپدید شدن تدریجی فعالیتهـا از فضاهای عمومی شهر ـ به عنوان نوعی راهحلمد نظر طراحان قرار گیرد. »اهمیت توجه به انگارههای محلی:« دغدغه حفظ ارزشها و انگارههای محلی، همواره در نگاه انتقـادی به پدیده جهانی شدن مورد توجه قرار گرفته است و سبب تکوین و اهمیـت یـافتن مفهـوم جهـانی محلـی شدن33 گردیده که خود برساختهای از ترکیب دو مفهوم جهـانی شـدن34 و محلـی شـدن35 اسـت. در ایـن رویکرد، جهانی شدن موجب به پیش راندن محلی شدن میگردد، و محلی شدن نیز خود باعـث مـی گـردد که جهانی شدن به پیش رود؛ و در این زمینه ضرورت ایده دوسویه »محلی فکر کن، جهـانی عمـل کـن36« در کنار ایده »جهانی فکر کن، محلی عمل کن37« مورد حمایت قـرار گرفتـه اسـت Takeuchi, 2005, 208-) .(209 بدین ترتیب به نظر میرسد برای پیوند منطقی فضای جریانها (جهانی) و فضای مکانهـا (محلـی) باید بر محلی ماندن مکانها تأکید کرد (فریادی، 1382، .(31-34 ادامه خواندن مقاله اصول طراحي فضاهاي بازِ شهري در عصر جهاني شدن مطالعه موردي: مرکز تاريخي تهران

نوشته مقاله اصول طراحي فضاهاي بازِ شهري در عصر جهاني شدن مطالعه موردي: مرکز تاريخي تهران اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.

مقاله کاربرد روش تحقيق کيفي براي فهم ابعاد عاطفي مکان (نمونه موردي: فضاي زيرزميني شوادان

$
0
0
 nx دارای 16 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : مقدمه جنبههای متفاوتی از تعامل انسان بـا محـیط، موضـوع تحقیـق در حـوزههـای وسـیعی از روانشناسـی، جغرافیا، معماری و شهرسازی است. مطالعه در مفهوم مکان به معنای فضایی که تجربه یا با آن مواجهه میشود (Relph, 1976, 168)، یکی از این جنبههاست که این تعامل را از دو زاویه مهم میکند. یکی تأکیـد بر جایگاه استفادهکنندگان در شکلگیری معماری است؛ و دیگری، بیان سطحی عاطفی از این تعامل که با مواجهه یا تجربه مذکور میتوان درك کرد و انتقال داد. هر فرد زمانی که در مکانی زندگی میکند، در آن محــیط غوطــهور مــیشــود .(Buttimer , 1980 , 171-172) ایــن تعبیــر از غوطــهوری از مفــاهیم اصــلیپدیدارشناسی است. در توضیح این مفهوم، سطحی از ارتباط فرد و مکان مطرح میشود که با عواطـف و احساسات تعامل دارد (Seamon, 1982)؛ و درك عمیقی که افـراد از چنـین ارتبـاطی بـا مکـان بـه دسـت میآورند بالاتر از تجارب یا مواجهههای ظاهری و عملکردی با مکان است » .(Relph, 1976)مفهوم مکـان در هر پدیده، همبعد جسمی و فیزیکی پدیدهها را در بر میگیرد، و همبعد معنایی آنها را. بعد معنـایی را میتوان به کمک احساس آدمی از مکانی که در آن قرار میگیرد، از تعاملی که با آن محـیط و اجـزای آن برقرار میکند، فهمید «.(Ardalan & Bakhtiar , 1974, 13) در این مقاله نیز که به روش پدیدارشناسانه مبتنی بر تجربه حضور یـا بـودن انجـام مـیشـود، بعـد عاطفی تعامل انسان و مکان بررسی میگردد. مکان و اشیا و فعالیتها بخش مهمـی1 از جهـان و زنـدگی هر روزه جامعهانـد .(Proshansky et al., 1983) زنـدگی روزمـره تجربـهای عمیـقتـر از مکـان را نـشان 21 میدهد و در برخی از وضعیتهای دیگـر، ارتبـاط فـرد و محـیط در درجـه شـناخت و خودآگـاهی بـاقی میماند .(Gussow in Relph, 1976) شولتز نیز فهم انسان از محیطی را که با آن مواجه میشود یا تجربه میکند، متأثر از تناظر او در جایگاه روحی و کششهای طبیعی محیط میداند. این ارتباط را شولتز نظیـر ارتباط فطری با طبیعت برمیشمارد که معمار در ساخت مکان، بیانی انتزاعی از محـیط را ارائـه مـیکنـد (Norberg-Shulz, 1980, 168) که میبایست در فهم آن جایگاه روحی به کـشف پدیـدههـای غیرملمـوس مکان نیز بپردازد. از سویی دیگر، در مکانهایی که عملکردهای روانشناختی محیط درسـت عمـل نکـرده باشند و شکلگیری محیط تصادفی و از روی اتفاق رخ داده باشد، نوعی حسِ از خود بیگانگی2 و تنهـایی پیش میآید که در تقابل با آن ارتباط مثبت فطری است .(Norberg-Schulz, 1996, 424) در ضرورت فهم این مطلب، کنت فرامپتون3 رابطهای را که میتواند بین معنـای درك شـده، وابـستگی بـه مکـان و طراحـی معماری برقرار شود، به گونهای بیان میکند که در صورت عدم برقراری این رابطه دیالکتیک بین فـرد و محیط، هیچ امیدی به خلق مجدد مکان نیست .(Frampton, 1996) بنباراین میتوان سطوح ادراکی مکان را با تجربیات انسانها در آن از ابعاد شناختی و هیجانی مورد تحلیل قرار داد و ضرورت ایـن تجربیـات را در مفهوم مکان بیان کرد. برخی از محققان در این باره، فهم مکان را با تجربه حضور یا بـودنِ افـراد درمـیآمیزنـد و جـوهره اصلی آن را با زندگی و تعامل استفادهکننـدگان در آن عجـین مـیداننـد. مکـاندوسـتی(Tuan, 1990) 4 و شخصیت مکان (Norberg-Shulz , 1980 ; Seamon, 1982) از جملـه مفـاهیم مربـوط بـه شـناخت و درك مکاناند. بنابراین ارتباط بین مفهوم مکان و تجربه بودن در مکان، پـیش از ایـن در ابعـاد مختلـف مـورد توجه اندیشمندان بوده است. فهم تجربه بودن در مکان، میتواند به شکل کـاملاً عینـی یـا ذهنـی و عمیـق نگاه صرف بیرون به درون سازنده معمار را به نگاهی از درون به بیرون تبدیل کند و ارتباط معمار را با استفادهکنندگان از محیط ساختهشده ارتقـا بخـشد. از آنجـا کـه مکـان تحقیـق در اینجـا، خانـه یـا همـان خصوصیترین فـضای زنـدگی اسـت، مفهـوم درون بـه بیـرون کـاربرد مهـمتـری مـییابـد. باشـلار، از اندیشمندانی که نگرش درون به بیرون در خانه را مورد توجه داشته است، مفهومِ بودن یا حـضور را در پاسخِ پرسش »چگونه میتوان خانه را فهمید؟ «(Bachelard, 1997, 85) اینگونه بیان میکند: »جهانِ خانه، که جهانی درونی یا فضایی درونی5 است، با خود انسان پیوند دارد؛ پیش از آنکه انسان در دنیای بیرون ظاهر شود، اولین جهانش خانه6 است. خانه هم روح است و هم جسم7، انـسان در خانـه، درون هستیخانه8، در بودنی درونی9، گرمایی بالینی که گشودگی بالینش برای بودنِ آدمی است10، قـرار میگیرد. این شعر فضا، فضای درونی خانه است ; بودن، خود نوعی ارزش است، و زندگی بـا آن آغـاز میشود ـ و این آغازی است خوب ـ کـه خـود شـروع گرماهـای ایمـن را در خانـه بـه همـراه مـیآورد« .(ibid, 88) پرسش دیگری که باشلار در پاسخ به آن، مفهوم »گوشهای از جهـان11« را بـرای خانـه بیـان میکند، این است که چگونه این بودن را لمس یا تجربه میکنیم؛ و اینکه با در نظر گرفتن ارتباط دیالکتیـک با زندگی، »چگونه همهروزه در این گوشه از جهان، ریشه میدوانیم.(ibid, 86) « واژه »ریـشه«، نـشان از ارتباطی نزدیک و جوهری با جهان خانه دارد. برای درك مفهوم سکونت مردم در زادگاهشـان، بـودن در منطقه و فهم زندگی، توجه به نگاه درون به بیرون با رویکـرد پدیدارشناسـانه، امـری ضـروری اسـت؛ و تحلیلهای معمارانهای که غالباً نگاهی از بیرون به درون داشـتهانـد، فـارغ از درك ارتبـاطی و هیجـانی12 مردم و زندگی آنها بودهاند .(Relph, 1985) نگاه درون به بیرون از زاویه ناخودآگاهی نوعی غوطـهوری در جهانی است که لمس و با آن مواجهه میشود .(Seamon, 2002) در این مقاله، مواجهه مردم بـا مکـان از طریق مصاحبههای عمیق با مردم، با هدف درك رابطه عاطفی آنها از مکان، مورد کنـدوکاو و بررسـی قرار گرفته است، که در ادامه ـ در روش تحقیق ـ توضیح داده میشود. در یکی از دیدگاههای روانشناسی، توصیف تجربه بودن در خانه، ریشه در ضمیر ناخودآگـاه دارد. آدمی در فضایی ذهنی که مملو از رویاها و خاطرات است، اجزای فضای پیرامونی را واکـاوی مـیکنـد و آن را از ضمیر ناخودآگاه به آگاه میرساند تا بتواند آن را توصیف کند. تصاویری که از محیط خانه در ذهن او نقش میبندند در مکانهای مختلف متفاوتاند .(Jung, 1969) کارل گوستاو یونگ تجربـه خـود را از فضایی زیرزمینی بیان میکند، که البته هدف او در مقـام اندیـشمندی روانشـناس، رسـیدن بـه نـوعی امتزاج و غوطهوری با موضوع تحقیق است که از منظر او این تجربه به فهم عمیق از پدیـده بـسیار کمـک میکند. وی این مواجهه را چنین بیان کرده است: »من در خانهای بودم که نمیدانستم دو طبقه دارد. آنجا خانه من بود (یعنی احساس راحتی از محـیط داشتم) و به نظرم رسید که بقیه قسمتهای خانه را نیز ببینم. خواستم ببینم که طبقـه پـایینی چـه شـکلی است; در طبقه همکف، همه چیز قدیمیتر مینمود. دیوارهایی داشت با طاقبندی آجری زیبا که به گمـانم تاریخ آن به سبک رومی بازمیگشت ; علاقه من بسیار عمیقتر شد; من باید بقیه خانـه را بکـاوم ; درِ اتاقی را که باز کردم ; پلکان سنگی مرا به اعماقی از خانه فراخواند ; پایین رفتم ; درست ماننـد غـاری کنده شده در دلِ زمین بود .(Jung, 1963, 183) «; یونگ این سطح از خاطرات را بازنمایی از روان آدمی میدانـد کـه بـا توجـه بـه تجربـه عمیـق خـود در زیرزمین، انـسان بـا اولیـهتـرین و سـادهتـرین نـوعِ بـودن یـا حـضورش در آنجـا مواجـه مـیشـود .(Casement, 2001) این زیستن، بسته به تجربه آدمی از اتاق زیر شیروانی تا زیرزمین متفاوت میشـود. شخصیتی که در این مکانها نیز در اثر تعامل با مکان مییابد متفاوت خواهد بود، چون بودن او متفـاوت است؛ و این خود اهمیت پژوهش مفهوم بودن در خانه را بیش از پیش نشان می دهد. ; ابعاد فهم برای کیفی تحقیق روش کاربرد شهرسازی و معماری نامه 121 شهرسازی و معماری نامه 89 زمستان و پاییز | پنجم شماره | هنر دانشگاه دوفصلنامه روش تحقیق پدیدارشناسی: فهم تجربه بودن آن گونه که از اصطلاح پدیدارشناسی ـ معادل فنومنولوژی ـ برمـیآیـد، علـم شـناخت پدیـدههاسـت، بـه نحوی کـه بـه اصـل وجـودی آن پدیـده و شـناخت عمیـق آن برسـد. ایـن تعبیـر را هوسـرل بـه عنـوان پدیدارشناسـی کلاسـیک مطـرح کـرد .(Husserl, 1960) هایـدیگر و گـادامر کـه از پیـشروان ایـن مکتـب فلسفیاند، علم پدیدارشناسی را با تأویل درآمیختند و شناخت پدیدهها را مبتنی بر درك درونی13 عمیق از پدیدهها دانستند .(Heidegger, 1982) ریشه لغوی Phenomenon14 از یونانیِ Phainomenon، به معنی هر چیزی است که نمایان است .(Oxford advanced Dictionary, 2007) از دیدگاه شولتز، پدیدارشناسی در حوزه معماری روشی برای مقابله با ساختارهای ذهنی و انتزاعی در برپا کردن بناست. در این باره مفهومی که او مطرح میکند، یعنی »بازگشت بـه سـوی خـود اشـیا15«، بیانگر توجه به ماهیت و معنی پدیدههاسـت (Norberg-Shulz, 1980)؛ بـه ایـن معنـی کـه فراتـر از ابعـاد فیزیکی و شکلی که انتزاعی از واقعیت اشیا هستند، میبایـست بـه مطالعـه چیـستی و شخـصیت آنهـا در تعامل با مردم پرداخته شود. در زمان مرتبط شدن با هر پدیـدهای، ارتبـاط کـاری یـا ارتبـاط رفتـاری و ارتباط شناختی و هیجانی برقرار میشود. در روشهای تحقیق کمی و اثباتگرایانه، درك انسان از محیط مبتنی بر رابطه بین متغیرها بررسی میگردد و به تعاملی هیجانی که دربرگیرنده احساسات عمیـق اسـت کمتر توجه میشود، چون اندازهگیری این کیفیات با روشهای کمـی امکـانپـذیر نیـست. در روش کیفـی پدیدارشناسی، تعامل هیجانی و عاطفی جستوجو میشود، به نحوی که در ذهن آگاه نقش بندد. توصیف 221 پدیدارشناختی، خاطرات و داشتههای ذهنی افراد را از ناخودآگاهی، به خودآگاهی میرسـاند تـا بـروز و معنا یابند. این تعامل در همـینگونـه قالـبهـای احـساسی اتفـاق مـی افتـد، نـه بـا همـاهنگی بـا انتزاعـات روشنفکرانه و عقلانی (پرتوی، 1387، (62؛ که البته منظور این نیـست کـه جایگـاه عقـل نادیـده گرفتـه یـا کوچک شمرده شود، بلکه »هدف ارائه توصیفی از پدیدههـا در تمامیـت و کلیـت آن اسـت. ایـن توصـیف نیازمند نگاهی دقیق به پدیدهها و در عین حال تفسیر و تأویل فعالانه آنهاست« (پرتوی، 1387، .(63 محقق پدیدارشناسی با رویکرد کیفی به دنبال توصیفی16 از جوهره اصـلی پدیـدههاسـت ( Creswell, .(2007; Moustakas, 1994 روش تحقیق پدیدارشناسی به طور کلی از انـواع روشهـای کیفـی ـ بـهجـای پرسشهای از پیش تعیین شده ـ و به دنبال فهم تجربه افراد با قرارگیری در محیط است. آنچه کـه افـراد از پدیده مورد مطالعه آزموده و تجربه کردهاند، و توصیف آن به همان نحـوی کـه مـورد مواجهـه قـرار میگیرد و تجربـه یـا لمـس مـیشـود، هـدف ایـن تحقیـق اسـت ( Seamon, 2000; Seamon, 2007; Van .(Manen, 2006 این تجربه، وضعیت محیطی و نیز اتفاقات و تحرکات و معانی درك شده را همانطور که در زندگی روزمره17 انسان رخ میدهد، آشکار میسازد. تجربه »بـودن مـا فراتـر از توصـیفات لحظـهای است، و نوعی غوطهوری درون مکان است، در جایی که متولد مـیشـویم روح مکـان و انـسان در پیونـد نزدیکی قرار میگیرند، به طوری که قرابتی را در خاطره و تصورات و نیز رفتار و سلامت ایجاد میکنند. پدیدارشناسی، فراتر از مقوله توصیف ـ چه عینی و چه ذهنی ـ به دنبال کشف وابستگی ذاتـی و اولیـهای از کارکرد زیستن است.(Bachelard, 1997, 85) « توصیف این مواجهه همان فهم مواجهـه بـا زیـستن یـا بودن در محیط است .(Heidegger, 1982; Van Manen, 2006) ایـن روش، پدیدارشناسـی را در یکـی از انواع رویکرد تحقیقی در حوزه محیط ـ رفتار18 قرار میدهد .(Mugerauer, 1994; Seamon, 2000) محقق کیفی سعی بر آن دارد که از کسانی که پدیده را لمس و تجربه کردهاند، بخواهد کـه آن را بیـان کننـد، بـه این معنی که به توصیف بودن یا حضور خود بپردازند. در تحقیق حاضر، این بیان در قالب مصاحبههایی نیمهساختاری که در محل انجام گرفت، از شرکتکنندگان پرسیده شد. به طور کلی مـصاحبه بـر پایـه دو پرسش اصلی انجام شد: یکی مبتنی بـر چیـستی بـود، و اینکـه در همـان لحظـه بـودن در مکـان، حـال و احساس افراد چه بوده است؛ و دیگری مبتنـی بـر چگـونگی ایـن تجربـه و تعامـل فـرد بـا اجـزای محـیط.(Moustakas, 1994) لازم به توضیح است که فرایند انجا مصاحبه، در محیطی توأم با اعتمـاد و امنیـت، مـیتوانـد فـضای مناسبی را برای گفتوگو بین محقق و شرکتکننده به وجود آورد که میبایست از ابتدای شروع صـحبت پایهریزی شود و در سرتاسر آن حفظ گردد. تعامل در مصاحبه، در بستری از رابطه مثبت بین محقـق و پرسششونده تحقق میپذیرد. این تعامل در مسیر یافتن مفاهیم ـ که در نهایـت بـهدسـت مـیآیـد ـ نقـش مهمی دارد. در این نوع تحقیق، در خلال چنین تعاملی واقعی است که متن یا دادهها همزمان جمـعآوری و تفسیر میشوند .(Laverty, 2003, 19) مراحل تحقیق مراحل انجام تحقیق بعد از تبیین مسئله، با کار میدانی در شهر دزفول و در نمونه انتخـابی تحقیـق ادامـه یافت. بنا بر ماهیت روشهای کیفی، محقق به هیچ عنوان محیط تحقیق را به سلیقه یا خواست خود اداره19 نمیکند تا شرایط موجود را تغییر دهد یا اصلاح کند. از این رو، گروه کنترل و نظارت در تحقیـق بـهکـار گرفته نمیشود. اطلاعات در میدان یا محل جمعآوری میشود، نه در آزمایشگاه یا دفتر کار. چنانچه قرار باشد اتفاقات معمول و رفتار در بستر زندگی هر روزه بررسی شود، دادهها ضمنِ مصاحبه رو در رو با مردم و مشاهده وضعیت کلی محیط ثبت میگردند. در تحقیق حاضر نیز ثبت دادههـا و حـالات مـردم بـا کسب اجازه از آنها، یادداشتبرداری و ضبط شدند. همانگونه کـه اشـاره شـد، گـردآوری بـا محوریـت مصاحبههای نیمهساختاری20 و تحلیل کیفی مـتن مـصاحبههـا، بـه روش ون مـن بـا رویکـرد کـلنگـر و جزءنگـر، بـه صـورت فراینـد تحلیـل درونمایـهای(Van Manen, 2006, 92-93) 21 انجـام گرفـت. مراتـب برداشتهای میدانی، گردآوری دادهها و تحلیل آنها را میتوان بدین شکل برشمرد: -1 انتخـاب مکـان مناسـب؛ -2 زمـان انجـام مـصاحبه و امکـان حـضور شـرکتکننـدگان؛ -3 انجـام مــصاحبه؛ -4 پیــاده کــردن مــتن مــصاحبههــا؛ -5 مــرور مــتن (بــه کــرّات) و پرســشهــای تکمیلــی از مصاحبهشوندگان؛ -6 تحلیل محتوایی، خوشهبندی و فرموله کردن معانی؛ -7 بروز درونمایـه مبتنـی بـر کاویدن عنصر تجربه؛ -8 دستهبندی درونمایـههـای هـممعنـی؛ -8 کنتـرل روایـی دادههـا؛ و -9 بحـث و جمعبندی .(Creswell, 2007) مکان انتخاب شده: خانه دزفولی ـ شوادان شوادان به عنوان فضای زیرزمینی در خانه که برای خنک شدن در گرمای دزفول مورد استفاده سـاکنان بوده است تعریف میشود. وجه تسمیه واژه شوادان، چنانچه بررسی شد، عبارتی است به نام »شـوونه« در ادبیات شوشتری که به معنی آبی است که در اثر وزش نسیم خنک میشود (ربوبی و رحیمیه، 1353، .(82 نیز در متون نزدیکتر نعیما با سابقه کاوشهای میدانی در دزفول و نویسنده کتـاب »دزفـول، شـهر آجر« آن را اینگونه معنا کرده است: »در لغت به معنی شو به معنی تاریک و سیاه و شیب میباشـد، دان پسوند است که در معنی میشود اینجا را تاریک بدان« (نعیما، 1368، .(28 در شهر دزفول به دلیل گرمای شدید، در معماری اغلب بناها خصوصاً منازل مسکونی، فضای زیرزمینی با عمق متوسط 12 متـر در دل زمین حفر میکردند (ربوبی و رحیمیه، » .(1353در هنگامی که گرمای هوا به حـد نهایـت خـود مـیرسـد فضای تمامسایه ایوان هم برای زیست مناسب به نظر نمیرسد و بادهای گرم شبهای تابستان هم باعث ; ابعاد فهم برای کیفی تحقیق روش کاربرد شهرسازی و معماری نامه 123 شهرسازی و معماری نامه 89 زمستان و پاییز | پنجم شماره | هنر دانشگاه دوفصلنامه 124 میشود که مردم نتوانند روی بام بخوابند؛ ساکنان خانه به شوادانها میروند و مادامی که شـدت گرمـا ادامه داشته باشد ـ و شاید تا پایـان روز ـ بـه سـطح زمـین نیاینـد« (کـرزن، 1362، .(444 محـیط داخلـی شوادان در حد آسایش و دارای اختلاف حرارت حدود 20 درجه با هوای طبیعی است و خنکای مطبـوعی را برای ساکنان فراهم میآورد (شکل .(1 ساکنان دزفول در اغلب ساعات بعد از ظهر روزهای گرم سـال در این مکان زندگی میکردند. مکان شوادان به چند دلیل برای این تحقیق انتخاب شـد. ارتبـاطی کـه بـین زندگی ساکنان و فضای شوادان وجود داشت، و نیز ویژگیهای محیطی در آن از جمله دلایل انتخـاب آن بوده است. اینکه پژوهش در تعامل عاطفی مردم و مکـان، در سـاختارهای فـضایی مـدرن22 کمتـر دیـده میشود و اغلب در بناهای سنتی و بومی انجام شده است، دلیل دیگری اسـت کـه مـیتوانـد انتخـاب ایـن مکان را توجیه کند .(Alexander, 2002) از ویژگیهای محیطی شوادان، دستنخورده بودن بدنههـای آن محیط با اندودهای ساختمانی و عدم ارتبـاط غیرمـستقیم بـا فـضای بیـرون زمـین اسـت، کـه مـیتوانـد ساختاری زنده23 را در محیط انسانساخت با ظاهری متفاوت به وجود آورد (شکل .(2 ادامه خواندن مقاله کاربرد روش تحقيق کيفي براي فهم ابعاد عاطفي مکان (نمونه موردي: فضاي زيرزميني شوادان

نوشته مقاله کاربرد روش تحقيق کيفي براي فهم ابعاد عاطفي مکان (نمونه موردي: فضاي زيرزميني شوادان اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.

مقاله بررسي تطبيقي آثار معماري اسلامي: از برج قابوسبن وشمگير در ايران، تا برجهاي دوقلوي پترناس (KLCC)

$
0
0
 nx دارای 14 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : مقدمه منار به معنای جایگاه نور و نار، در گذشته به عنوان نشانه و بنایی یادمانی بنـا مـیشـده اسـت. منارهـا نشانههای خوبی برای جستن و یافتن راه یا مسیر و همچنین راهحلهای خوبی برای شناسایی و ثبتنـام شاهان و سازندگان آن بهشمار میآمدند. برخی از منارها نیز در مساجد برای انتقال صدای مؤذن در کنار گنبد طراحی و بنا میشـدند. برخـی هم مثل برج قابوس براساس پارهای از اظهارنظرها برای مقبره اسـتفاده شـدهانـد. بـه هـر حـال امـروزه منارها جای خود را به برجهایی که کاربریهای گوناگونی دارند دادهانـد کـه در ایـن میـان مـیتـوان بـه برجهای دوقلوی مالزی و مانند آنها اشاره کرد. به هر حال در اینجا به بررسی کلی تاریخچه بناهای برج قابوسبنوشمگیر، منار جام، آرامگاه علیآباد کاشمر و منار قطـب، و سـپس معرفـی بـرجهـای دوقلـوی پترناس (KLCC)1 پرداخته میشود. شکل .1 موقعیت جغرافیایی بناهای مورد بررسی در جهان منبع: نگارندگان، 1388 برج قابوسبن وشمگیر این برج از بهترین بناهای تاریخی سده 4 هجری و بلندترین بنای آجری جهان بهشمار میآید. طبق تصریح نوشتههای کتیبـه بـرج قابوس، امیر شمسالمعالی به سال 397 ه. ق. اقدام به ساخت برج کرد. درباره اینکه هدف اولیه برپاساختن این بنا چـه بـوده اسـت، نظریات گوناگونی وجود دارد. محتملترین انگیـزه ایـن اسـت کـه هدف از ساخت چنین بنایی، مکانی برای آرامگاه بانی آن، قابوس بن وشمگیر بوده است. البته با توجـه بـه ارتفـاع زیـاد بـرج، ایـن توجیه نیز که ساختمان مذکور ممکن است بهمنظور نشانه و نمود شهر جرجان (گرگان) و راهنمای مسافران در دشـت گرگـان بنـا شده باشد، در ذهن قوت میگیرد. حتی اگر در ابتـدا ایـن بـرج بـاشکل .2 برج قابوس چنین هدفی ساخته نشده باشد ولی ارتفاع زیاد برج 70) متـر) در منبع: http://fa.wikipedia.org دشت جرجان نشانه و علامتی نمایان برای مسافران بـوده اسـت (قزلجه، متین، .(1387 مشخصات و ابعاد بلندی برج از سطح زمین تا زیر قاعـده تـاج مخروطـی 37 متر، و ارتفاع تاج مخروطی آن از کـف قاعـده تـا رأس آن 18 متر است که رویهـمرفتـه ارتفـاع بـرج را بـه 55 متـر میرساند (قزلجه، متین، .(1387 گنبد این برج به صورت تکپوششی است. بناهای ایـن منطقه آب و هوایی و از جملـه بـرج قـابوس، دارای سـقف شیبدار هستند، تا ریزشهای جوی بـر روی سـقف آنهـا باقی نماند. بهعلاوه، شیب تند ایـن گنبـد مخروطـی باعـث میشود تا پرندگان نتوانند بـر روی آن بنـشینند و بـه آن آسیب برسانند.برج قـابوس دارای بدنـه مـدوری اسـت کـه دارای 10 ترك (پشتبند) پیرامون بدنه است (شـکلهـای 3 و (5 و بـا ایجاد برش افقی در بدنه استوانهای آن، سـتاره ده پـر بـه وجود میآید. بنا بـر گفتـه یکـی از متخصـصان (مهنـدس سلیمی)، »ضخامت میل از پایین به بالا کـرنش کمـی دارد؛ یعنی هر چه برج رو به بالا میرود از قطر بدنه آن کاسـته میشود.« بنابراین بدنه برج استوانهای کامل نیـست. قطـر داخلی گنبد 9/70 متر و قطـر آن از قاعـده تـركهـا 14/66 متر و طول قطر آن از رأس تركها 17/60 متر اسـت. ایـن تركها علاوه بر آنکه دلیل ساختمانی دارند و به صـورت شمع و پشتیبانهای قوی عمل میکنند، توده وزین برج را در میان میگیرند و از لحاظ شکل نیز درخور تعمقاند؛ به ایــن معنــی کــه حالــت کــشیدهای بــه بدنــه مــیدهنــد کــه چشمنوازتر است و بدین ترتیب حالت نسبتاً زیبـایی بـین بدنه و مخروط گنبد برقرار میگردد. سردر ورودی و تزئینات آن: درِ بـرج رو بـه جنـوب شرقی، به سمت محل طلوع خورشید گشوده میشود. این در دارای 1/5 متر عرض و 55/5 متـر ارتفـاع اسـت و دو رشته مقرنسکاری ساده و در عین حال زیبا طاق هلالـی سردر را میآرایند (همان). شکل .3 پشتبندهای ایجاد شده بر بدنه برج قابوس منبع: engmmajidee.blogfa.com شکل.4 سردر ورودی برج قابوس منبع: architectstyle.persianblog.ir شکل .5 پشتبند های ایجاد شده بر بدنه برج قابوس منبع: engmmajidee.blogfa.com ; برج از :اسلامی معماری آثار تطبیقی بررسی شهرسازی و معماری نامه 137 آرامگاه علیآباد (کاشمر) برج علیآباد کاشمر در قرن 13 میلادی بنا شده است. برج مذکور در میان بناهایی که همدوره آن ساخته شدهاند، اهمیت ویژهای دارد (هیل و گاربر، .(1996-1989 بنای مذکور در زمان حاضر در جنـوب اسـتان خراسان واقع است. شهرسازی و معماری نامه 89 زمستان و پاییز | پنجم شماره | هنر دانشگاه دوفصلنامه مشخصات و ابعاد مقبره علیآباد در روستای علیآبـاد، در 42 کیلـومتری شـهر کاشمر واقع شده است. برج علیآباد با مـصالح آجـر سـاخته شده است. نمای بدنه مدور برج از 48 گوشـه قـائم و منحنـی شکل گرفته، که تزئینات نما بر روی قسمت میانی، بین پایـه و گنبد اجرا شده است. تزئینات کاشی فیروزه به زیبایی هرچـه تمامتر حد فاصل گنبد مخروطیشکل (که اکنون مرمـت شـده است) و بدنه برج قرار گرفتهاند. گنبد بـرج دوپـوش و بلنـدای آن 18 متر است. پلان بدنه برج در پایـه 8 ضـلعی اسـت، کـه همین تصویر از داخل بنا نیز مشاهده میشود. محیط داخلـی بــرج 22 متــر و محــیط پیرامــونی آن معــادل 42 متــر اســت .(http://janotansmith.persianblog.ir/post/2) عــــلاوه بــــر تزئینات فیروزهای، تزئینات آجری هم در بدنه بیرونی برج به کار رفته است که در این تزئینات اشکال لوزی و چلیپا رویـت میگردد. شکل .6 برج علیآباد (کاشمر) منبع: www.vista.ir 138 منار جام منار جام در میان سلسلهکوههای ولایت غور در خم درهای در ساحل جنوب هریررود برپا شده است. کارشناسان عرصه باستانشناسی در یونسکو، منار جام را یکی از سازههای خارقالعاده معماری میدانند. منار جام سنت معماری کهن و سبک هنری قدیمی منطقه را در آخرین حد کمال و زیبایی آن نمایان میسازد. محل ساخت منار جام از سطح دریا یکهزار و نهصد متر بلندی دارد. این منار در فاصله سالهای 1153 تا 1203 میلادی (منار جام به قلم ماریک و ژان ویت، پاریس، (1959 به دستور سلطان غیاثالدین غوری (1202-1163) ساخته شده است. منار جام یکی از تماشاییترین ابنیه تاریخی افغانستان است و گفته میشود که پس از منار قطب در دهلی، بلندترین منار جهان است (وبسایت جام غور، 2www.jame-ghor.comو.(3 مشخصات و ابعاد شکل .7 منار جام در حاشیه جنوبی هریررود منبع: www.jame-ghor.com منار جام درواقع ساختمانی آجری است که بر پایهای هشتضلعی با ارتفاع 18 متر و قاعدهای بـه قطـر 8 متر قرار گرفته و به 3 طبقه تقسیم شده است. بالکنها تـا روی قـلابهـا پیـشروی دارنـد و منـار بـا یـک کلاهفرنگی فانوسـی (بـالاترین قـسمت منـار) تـزئین و پوشـانده شـده اسـت ( Sahai, Surendra, Indian .(Architecture Islamic Period, 2004, 17 اختلاف نظر انـدکی در نوشـتههـای پژوهـشگران مختلـف در مورد ارتفاع منارجام وجود دارد، اما 63/30 متر مورد توافـق کارشناسانی است که بنـا را از نزدیـک مـورد بررسـی قـرار دادهانـد. در ارتفـاع تقریبـاً دومتـری از سـطح زمـین، دروازه کوچک ورودی به داخل منار دیـده مـیشـود. سـازنده منـار معماری بوده است به نام علیبن ابراهیم از نیشابور کـه نـام او در دو جای منار دیده میشود. به روایت مردم، این معمـار دستکم طی هفت سال چنین یادگار بزرگی را برپا کرده است (ســپک، کتیبــه نــشریه انجمــن حفــظ میــراثهــای فرهنگــی افغانـستان، شـماره .(6 در مـورد سـاختمان درونـی و نمـای بیرونی منار جام چنین تصویری ارائه شده است: »از پای تـا سر منار، زینه پیچاپیچی در دو کناره داخلی آن بالا میرود و به دالان بالایی میرسد. نمـای بیرونـی منـار بـا خـشتهـای برجسته فیروزهایرنگ درخشان بر زمینه گلابـی و نـوار بـه نوشــته ســوره نــوزدهم قــرآن مجیــد آراســته شــده اســت« (وبســایت جــام غــور، .(www.jame-ghor.com خــشتهــای پختــهشــده، چــوب و کاشــیهــای فیــروزهای نیــز در ســاخت قسمتهای مختلف منار به کار گرفته شدهاند (تومـاس، دیویـد، 1761-1834 م.) شکل . 8 منار جام منبع: www.neatorama.com ; برج از :اسلامی معماری آثار تطبیقی بررسی شهرسازی و معماری نامه 139 منار قطب منار قطب در قرن 13 میلادی به دسـتور قطـبالـدین ابیـک، شاه تورانینژاد هندوستان، در دهلی به تقلید از منـاره جـام افغانــستان برپــا شــد. طبقــه اول ایــن بنــا در زمــان حیــات قطبالدین، و طبقات بعدی احتمالاً به دسـتور التـوتمیش بنـا گردید. غرض از ساختن این بنا، برخلاف آنچه که برخـی از مورخان گفتهاند، برای ندای اذان در هنگام نمازهای پنجگانه نبوده بلکه بیشتر به مناسبت ایجـاد بنـای یـادبود و یادگـار پیروزیها و فتوحات حاکم وقت برپـا شـده اسـت (ذکرگـو، امیرحسین، آذر .(1376 ایـن منـار در 14 کیلـومتری جنـوب کاناد پلیس (قدیمیترین مرکز اداریـ تجاری طراحـی شـده در زمان سلطه انگلستان بر هند)، در دهلی قرار گرفته اسـت .(2009-tourism.webindia123.com) البتــــه نگارنــــدگان معتقدند با توجه به اینکه منار در حیاط مـسجد بنـا شـده و دسترسی به بالای آن نیز امکانپذیر بوده، قابلیـت اسـتفادهشکل .9 منار قطب و مسجد قبهالاسلامبرای ندای اذان را هم داشته است. منبع: نگارندگان، 1388 شهرسازی و معماری نامه 89 زمستان و پاییز | پنجم شماره | هنر دانشگاه دوفصلنامه 140 جاده بنای تزئینی اسمیت دوره قطبالدین دوره التوتمیش دوره علاءالدیندوره های بعد از علاءالدین شکل .10 آثار آغازین معماری اسلامی در شبه قاره هند (پلان سایت مسجد قبهالاسلام) منبع: -www.tabor.me.uk ترجمه نگارندگان، .1388 مشخصات و ابعاد منار قطب به پنج طبقه تقسیم شده است و در فاصله هر دو طبقه ایوان مدوری بـهصـورت کمربنـد آن را در بر گرفته و در هر طبقه کتیبههایی از آیات قرآن و اسامی قطبالدین ایبک، محمـدبن سـام و جـز اینهـا منقوش است. این بنا 72/50 متر ارتفاع دارد و دارای 379 پله است و قطر قاعده آن در پایه 14/32 متـر و قطر آن در بالاترین نقطه 2/75 متر است. منار قطب اصلاً دارای 4 طبقه اسـت کـه روکـار ایـن طبقـات از سنگ ماسهای سرخ و کرمرنگ است. در تعمیراتی که در سال 1368 میلادی صـورت گرفـت، در سـاخت طبقه فوقانی، از سنگ مرمر سفید استفاده شد. 3 طبقه اصلی زیرین، منار دارای 3 طـرح مقطعـی متفـاوت است. در طرح مقطعی طبقه اول شـیارهای منحنـی و زاویـهدار بـا هـم تلفیـق شـدهانـد. در طبقـه فوقـانی برشهای منحنی در کنار هم قرار گرفتهاند و در طبقه سوم صرفاً بریدگیهای زاویهدار و مثلثـی بـه کـار رفته است (شکل .(11 همانطور که در شکل 11 مـشاهده مـیشـود و براسـاس اظهـارات دکتـر ذکرگـو، »ایوانهای فوقانی بر پایهها و طاقنماهای مقرنس که ارمغانی از معماری اسلامی ایران بوده استوار شده است« (ذکرگو، امیرحسین، مسجد قبهالاسلام، آذر .(1376 ادامه خواندن مقاله بررسي تطبيقي آثار معماري اسلامي: از برج قابوسبن وشمگير در ايران، تا برجهاي دوقلوي پترناس (KLCC)

نوشته مقاله بررسي تطبيقي آثار معماري اسلامي: از برج قابوسبن وشمگير در ايران، تا برجهاي دوقلوي پترناس (KLCC) اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.

مقاله تحليل فرهنگي خان? سلماسي تبريز براساس نظري? رپوپورت

$
0
0
 nx دارای 19 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : مقدمه معماری هر سرزمین جلوهای از فرهنگ آن مرزوبوم است. معماری ایران نیز آیین فرهنگ ایرانیان است؛ میتوان مختصات فرهنگ ایرانی را در معماری غنی و پربار ایرانی جستجو کرد و برعکس. در این میان، خانه قدیمیترین و نزدیکترین مکان و ملجأ زندگی آدمی، یکی از مظاهر گویای پیوند معماری و فرهنگ است. فهم معماری خانه از طریق فهم پیوند میان کالبد معماری و زندگی و فرهنگ جاری در آن ممکن میشود. خانههای تاریخی ایران نیز بخشی از گنجینه عظیم و پربار تاریخ معماری ایران است که به شناختن و شناساندن نیاز دارد. در نوشتار حاضر، خانهای قاجاری در تبریز برگزیده شده و کوشش شده است تا معماری این خانه از منظر تبیین ارتباط آن با بستر فرهنگی مورد بررسی قرار گیرد. فرهنگ مفهومی با تعاریف بسیار است. میتوان از وجوه مختلف این مفهوم و ارتباط آن با موضوعات و مفاهیم دیگر را مورد مداقه قرار داد. البته نیل به مقصود و دستیابی به فهمی درست مستلزم وجود چارچوب و روش مناسب است. در نوشتار حاضر، بهمنظور درک چگونگی پیوند فرهنگ و کالبد خانه از دیدگاه ایمس رپوپورت1 در این رابطه سود جسته‏ایم؛ زیرا رپوپورت صاحبنظری است که به موضوع برهمکنش معماری و فرهنگ، در راستای مطالعات محیطیـ رفتاری2 پرداخته است و روش پژوهش او میتواند برای بررسی و شناخت معماری مصداق مد نظر، خان سلماسی در تبریز، راهگشایی مناسب باشد. از طرفی، شناخت اندیشه رپوپورت و کاربرد دیدگاه وی در بستر فرهنگی ایران، استفاده از دیدگاه وی در مطالع مصادیق معماری ایران را در بوت آزمایش قرار میدهد. 1. تبیین دیدگاه رپوپورت رپوپورت بهمنظور تبیین دیدگاه خود اقدام به مفهومسازی و تعریف مجدد برخی موضوعات و مضامین اساسی میکند. او معتقد است که آشکارسازی مفاهیم کلی و انتزاعی از طریق تفکیک3 و مطالع اجزا و مظاهر و طرق ارتباطی آن‏ها، یعنی تحلیل و سپس جمعبندی و ترکیب مجدد اجزا و متغیرها، روشی بسیار مناسب و کارآمد است )Rapoport 2003, 160( به نظر رپوپورت، محیط و فرهنگ مفاهیم زیربنایی در مطالعات محیطیـ رفتاری هستند که نیاز به تبیین و تعریف دارند. البته برای تعریف موضوعات و مفاهیمی چون فعالیت و معنی نیز چنین روشی بهکار گرفته شده است. رپوپورت مفهوم محیط را با چهار شیو متفاوت و در عین حال، مکمل و هماهنگ تعریف کرده است. محیط بهمثابه: 1.سازماندهی فضا، زمان، معنی و ارتباطات؛ 2.سامانه‏ای از صحنهها؛4 3.منظر فرهنگی؛ 4 .آمیزه‏ای از عناصر ثابت، نیمهثابت و غیرثابت .)Ibid, 161( این تعاریف در واقع، وجوه مختلف مفهوم محیط را از زوایای مختلف به تصویر میکشد. هرکدام از تعاریف مذکور در موقعیتهای مختلف و براساس چارچوب نظری پژوهش، قابل بهرهگیری هستند. بهمنظور شناخت و درک کاربرد مفهوم فرهنگ نیز میتوان به مطالع مظاهر آن اقدام کرد. به این طریق حدود و جوانب فرهنگ تاحدودی آشکار میشود و درکی نسبی از کلیت آن بهدست میآید )Ibid, 131( رپوپورت دو مسئل اساسی فرهنگ را گستردگی و کلیت بسیار5 و بسیار انتزاعی بودن6 آن میداند. او خواستار تبیین و وضوح بیشتر این مفهوم در مطالعات فرهنگی است. رپوپورت تفکیک فرهنگ به اجزا و عناصر تشکیلدهنده را در دو مسیر پی میگیرد که هریک زمین پاسخ به یکی از مسائل اساسی فرهنگ را مهیا میسازد. این دو مسیر متفاوت در عین حال مکمل هم نیز هستند و تعاملی چندگانه دارند. لذا الزم است که این دو مسیر همزمان مورد توجه قرار گیرد. رپوپورت سعی کرده است در نموداری، موضوع تفکیک فرهنگ را بهصورت خالصه بیان کند. این نمودار در واقع تجمیع یکی از مهمترین بحثهای رپوپورت، یعنی تالش برای عینی ساختن مفهوم فرهنگ و بهکارگیری آن در مطالعات مربوط به رابط محیط مصنوع و فرهنگ است )نمودار 1(. نمودار 1: نمودار تفکیک فرهنگ؛ ارتباط متغیرها با یکدیگر و با محیط مصنوع نشان داده شده است .)Rapoport 2003, 166( در نمودار مذکور، نظامهای فعالیت یکی از عینیترین و ملموسترین بیانهای فرهنگ معرفی شده است. برای فهم چگونگی تأثیر نظامهای فعالیت در محیط مصنوع، میتوان آن را به سلسله مراتبی تفکیک کرد؛ از جمله: 1. فعالیت محض؛ 2. چگونگی انجام دادن آن فعالیت؛ 3. چگونگی همکاری آن فعالیت با فعالیتهای وابسته، در راستای شکلدهی به نظام فعالیتها؛ 4. معنی فعالیت .)Ibid, 69( این الگو برای تمام فعالیتها قابل استفاده است. تنوع فعالیتها یکی از عوامل مهم در تنوع محیطهای مصنوع است. نکته مهم این است که هرچه از جنب کارکردی به سمت وجوه پنهان فعالیت یا کارکرد پیش رویم، میزان تنوع افزایش مییابد. تنوع در گزینه های 2، 3 و 4 علت اصلی تنوع فعالیتها بهشمار میرود که بهتبع در تنوع صحنهها، موقعیتها و ارتباط مابین آنها نیز تأثیرگذار است .)Ibid, 72( بهغیر از فعالیت محض که وابسته به جنب ثابت و نوعی انسان است، گزینه های دیگر تحت تأثیر فرهنگ قرار دارند. دو فصلنامه معماری ایرانی شماره 5 ـ بهار و تابستان 93 83 2. روش تحقیق تحقیق حاضر پژوهشی موردی است که حاوی نظری مبنا برای هدایت مراحل تحقیق است )گروت و وانگ 6831، 413- 273(. در این تحقیق، از دیدگاه رپوپورت بهعنوان نظری مبنا، برای تدوین برنام پژوهش سود جستهایم. بهمنظور تبیین و گردآوری اطالعات نیز راهبردی ترکیبی بهکار گرفته شده است که در ادامه به آن اشاره میگردد. در راستای کاربرد راهکار پیشنهادی ایمس رپوپورت، تفکیک و تحلیل و ترکیب، نمودار تفکیک مفاهیم )نمودار 1( را مبنای روش تحقیق قرار دادهایم. با توجه به بعد تاریخی موضوع، مطالعه و بررسی برخی متغیرهای فرهنگی اشارهشده در نمودار مذکور، ناممکن یا دشوار مینمود؛ بنابراین، تعدادی از متغیرهای فرهنگی با توجه به قابل مطالعه بودن و میزان تأثیرگذاری انتخاب شدند. ازآنجاکه در این تحقیق، دسترسی به افراد و شواهد مستقیم فرهنگی و اجتماعی و; وجود نداشت، دستیابی به اطالعاتی مستند دربار متغیرهایی چون تصورات، ایدهآل، انگارههای ذهنی و مانند آن‏ها ممکن نبود. از طرفی، براساس مطالعات مقدماتی و شناخت اولیهای که از ساختار جامع تبریز و شیو زندگی خردهفرهنگ مورد مطالعه بهدست آمد، برخی متغیرهای اجتماعی به نمودار اضافه شد؛ همچون روابط همسایگی، وضعیت زنان و وضعیت خدمتکاران )نمودار 2(. دو فصلنامه معماری ایرانی شماره 5 ـ بهار و تابستان 93 84 نمودار 2: نمودار چارچوب نظری تحقیق محیط مصنوع مورد مطالعه در این تحقیق، خان سلماسی، خانهای قاجاری در تبریز است. با توجه به تعاریف رپوپورت از محیط، خان سلماسی به عناصر ثابت و نیمهثابت و غیرثابت تفکیک شده است. این تعریف تناسب بیشتری با مصداق مورد مطالعه دارد و بهمراتب عینیتر و قابل بررسی بیشتر است. درواقع، خان مورد نظر در سه سطح مورد بررسی قرار گرفته است: عناصر ثابت عناصری هستند که بهندرت یا بسیار آهسته تغیییر میکنند؛ مانند اجزای سازهای، فضاهای خرد، ساختار نقشه و نمای بنا. تحلیل روابط و انتظام این عناصر در این سطح انجام شده است. عناصر نیمهثابت، عناصری هستند که امکان تغییر و جابهجایی آنها توسط استفادهکنندگان از محیط وجود دارد؛ مانند تزئینات داخلی و بیرونی، اثاث، گیاهان و ; که چرایی و چگونگی استفاده از آنها مورد سؤال بوده است. عناصر غیرثابت نیز شامل رفتار، آداب و رسوم و در کل ساکنان و فعالیت‏های ایشان است. این عناصر با متغیرهای فرهنگی و در عین حال، با ساختار کالبدی محیط ارتباطی مستقیم دارند. 2 ـ 1. شیوههای گردآوری اطالعاتبرای کسب اطالعات الزم برای تحقیق از منابع و تدابیر مختلفی استفاده شده است. مطالعات و بررسیها همزمان و در یک راستا انجام شدند و اینگونه امکان دستیابی به درکی مناسب از پیوند میان وجوه گوناگون حاصل شد: ـ مطالعات مقدماتی: بهمنظور آشنایی با بستر فرهنگی، اجتماعی، جغرافیایی و تاریخی شهر تبریز و تبریزیان دور اواخر قاجار و اوایل پهلوی؛ ـ مصاحب عمیق با اهالی قدیمی خانه که تجربه و خاطراتی از زندگی در خان سلماسی دارند، برای فهم نسبت بین رفتار و کالبد و ویژگیهای فرهنگی ایشان؛ ـ مشاهده و بررسی میدانی خانه برای شناخت عناصر کالبدی و فهم صورت خانه. غالب اطالعات الزم برای تحقیق، از طریق مصاحب شفاهی حاصل شده است که شیوهای بسیار مناسب برای شناخت رفتارهای فرهنگی مربوط به خانه است. در مصاحبه، افراد بی‏واسطه در جریان پرسشها قرار میگیرند و تجارب و خاطرات خود را بیان میکنند. همچنین این شیوه بهعلت دور بودن از موضوع و زندگی جاری در مصداق تحقیق میتواند تنها راهکار مناسب برای بررسی نقش ویژگیهای فرهنگی اهالی خانه در تصور و صورت خانه و عناصر و اجزای آن باشد؛ البته ذکر این نکته الزم است که چون بیش از یک نسل از زندگی جاری در خانه در زمان قاجار میگذرد، مخاطبان مصاحبه کسانی هستند که در نهایت، دور پهلوی اول را درک کردهاند و خاطراتی از زندگی ساکنان قاجاری در خانه دارند. لذا مقصود از ویژگیهای فرهنگی در نوشتار حاضر، زندگی و رفتار در خانه در دور اواخر قاجار و اوایل پهلوی است. برای بررسی اجزای فرهنگی و محیطی اشارهشده در نمودار چارچوب نظری تحقیق )نمودار 2(، تعدادی پرسش در قالب پرسشنامه برای مصاحبه با افراد مرتبط تدوین شد. پرسشها با توجه به متغیرهای اشارهشده در نمودار 2 دستهبندی شده بود: از معنی و کیفیت هر یک از متغیرهای اجتماعی و تأثیر آن بر کالبد خانه پرسشهایی مطرح شد؛ در پرسشهای مربوط به نظامهای فعالیت تفکیک چهارگان فعالیت به فعالیت محض، چگونگی انجام دادن آن، فعالیتهای وابسته و معنی فعالیت لحاظ شد؛ در پرسش از فضاهای خرد تفکیک محیط به عناصر ثابت، نیمهثابت و غیرثابت درنظر گرفته شد. اما ارزشها و شیو زندگی مفاهیمی هستند که از کلیت بحثهای مربوط به استفاده از فضاها و چگونگی رفتارها بهدست آمدند. ارزشها در معنی هم فعالیتها و متغیرهای اجتماعی مستتر‏ند. شیو زندگی نیز متغیری محسوس و در عین حال گسترده و همهجانبه است که تمام پرسشها بهنوعی پرسش از شیو زندگی بهشمار میرفت. اغلب پرسشها چون «موضوع بحث » مطرح شدند. در این صورت، مصاحبهشوندگان برای پاسخ به پرسشها آزادی و فراغ بال بیشتری احساس میکردند. در واقع، پرسشها روند کلی بحث را بهصورت هدفمند و مدون هدایت کرده و در عین جستوجوی پاسخ، از انحراف بحثها ممانعت میکردند. در ادامه، بخشهایی از پرسشنامه برای نمونه آورده شده است: ; چه کسانی خویشاوند محسوب میشدند؟ )محدود روابط خویشاوندی چه بود؟( خویشاوندان چه مواقعی و در چه وضعی به خانه میآمدند؟ خویشاوندان زن و مرد چه تفاوتی در ارتباط با تعامل با اهل خانه داشتند؟ آیا خویشاوندانی مانند عروس و داماد و; در خانه زندگی میکردند؟ اگر آری، چه فضایی به آنها اختصاص داده شده بود؟ رابط آنها با هرکدام از افراد خانه چگونه بود؟ ; عروس و داماد خانواده چگونه انتخاب میشدند و چه مالحظاتی در هنگام انتخاب آنها وجود داشت؟ ; هریک از اتاقها و فضاهای خانه به چه نامی خوانده میشد؟ تزئینات و تکلف در کدام بخش خانه )مجموعه فضاها؛ بیرونی یا اندرونی( بیشتر بود؟ کدام اتاق بیشترین اهمیت را داشت؟ و اهمیت آن چگونه نشان داده میشد؟ در هر اتاق، بهطور معمول چه فعالیتی انجام میشد؟ آیا هر اتاق کارکردی خاص داشت؟ نور اتاقهای مختلف در طول روز و شب چگونه تأمین میشد؟نورگیر بودن اتاق چقدر اهمیت داشت؟ برای کدام اتاقها؟ چرا؟ آیا بین اتاقها ارتباطی بود؟ این ارتباط چگونه و در چه مواقعی بهکار میآمد؟ اثاث و وسایل مورد استفاده در هر اتاق چه بود؟ ادامه خواندن مقاله تحليل فرهنگي خان? سلماسي تبريز براساس نظري? رپوپورت

نوشته مقاله تحليل فرهنگي خان? سلماسي تبريز براساس نظري? رپوپورت اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.

پايان نامه سنتزمستقيم دي متيل اتر از گاز سنتز روي کاتاليستهاي ترکيبي؛ بهينه سازي شرايط عملياتي

$
0
0
 nx دارای 133 صفحه می باشد و دارای تنظیمات و فهرست کامل در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : توضیحات زیر بخشی از متن اصلی می باشد که بدون قالب و فرمت بندی کپی شده است برای اطلاعات بیشتر با شماره تلفن 09143164059 تماس بگیریدبخشی از فهرست مطالب پروژه nx فصل اول  ؛  مطالــعات کتابخــانه ای و طرح برنامه مرحله عملیاتی   1-1) مقدمه ای بر دی متیل اتر و کلیات آن   1-1-1) گاز طبیــــعی   1-1-2) گاز سنتز   1-1-3) دی متیل اتر   1-2) کاربردهایDME    1-2-1) DME بعنوان پیشرانه در اسپری ها   1-2-2) DME بعنوان جایگزین LPG یا سوخت خانگی   1-2-3) DME بعنوان جایگزین سوخت دیزل یا حمل و نقل   1-2-4) DME بعنوان مکمل سوخت   1-2-5) DME بعنوان سوخت نیروگاهی   1-3) روشهای تولیدDME    1-3-1) سنتز غیر مستقیم یا دو مرحله ای   1-3-2) سنتز مستقیم(تک مرحله ای) DME از گاز سنتز   1-3-3) سنتز همزمان متانول و دی متیل اتر   1-4) تهیه کاتالیستهای سنتز مستقیم DME    1-4-1) تلقیح مرطوب    1-4-2) رسوب همزمان    1-4-1) اختلاط فیزیکی    1-5) انواع راکتورها و میکروراکتورهای مورد استفاده در سنتز DME   1-5-1) میکروراکتورها   1-5-1-1) میکروراکتور با بستر ثابت   1-5-1-2) میکروراکتور دوغابی همزن دار   1-5-2) انواع راکتورهای قابل استفاده در سنتز DME   1-5-2-1) راکتورهای بستر ثابت   1-5-2-2) راکتورهای بستر سیال   1-5-2-3) راکتورهای بستر دوغابی   1-6) ترمودینامیک واکنشهای سنتز DME   1-6-1) تعادل در سنتز متانول از گاز سنتز   1-6-2) تعادل واکنش شیفت آب-گاز   1-6-3) تعادل سنتز دی متیل اتر   عنوان   صفحه 1-7) سینتیک و مکانیسم واکنشهای سنتز مستقیم DME   1-8) نتیجه گیری؛ چگونگی تأثیر پارامترهای مختلف روی سنتز DME   1-8-1) نوع فرآیند و نحوه سنتز DME   1-8-2) انواع کاتالیستها و اثرات آنها   1-8-2-1) اثر جنس مواد سازنده کاتالیست   1-8-2-2) اثر روش تهیه کاتالیست   1-8-2-3) اثر تغییر نسبت کاتالیست متانول به کاتالیست آبگیر   1-8-2-4) اثر شکل و اندازه ذرات کاتالیست   1-8-3) اثرات تغییر دمای عملیاتی فرآیند   1-8-4) اثرات تغییر فشار عملیاتی فرآیند   1-8-5) اثرات تغییر شرایط خوراک فرآیند   1-8-5-1) اثر تغییر دبی (سرعت فضایی) خوراک   1-8-5-2) اثرات تغییر نسبت هیدروژن به منوکسید کربن در خوراک   1-8-6) نتیجه گیری   1-9) طرح برنامه برای بهینه سازی پارامترهای عملیاتی سنتز مستقیم DME   1-9-1) اهداف و معیارها   1-9-2) مرحله عملیاتی و طرح آزمایشات   فصل دوم ؛ تجهیزات مورد استفاده و چگونگی اجرای آزمایشها و گرفتن نتایج   2-1) شرح مجموعه تست راکتوری و متعلقات آن   2-1-1) مجموعه سیستم احیای کاتالیست   2-1-2) مجموعه فرآیندی   2-1-2-1) قبل از واکنش   2-1-2-2) مرحله انجام واکنش    2-1-2-3) بعد از واکنش   2-1-3) سیستم آنالیز محصولات و خوراک   2-1-4) سیستم های کنترلی   2-2) چگونگی انجام آزمایشات و ثبت نتایج   2-2-1) تهیه کاتالیست   2-2-2) شناسایی کاتالیست   2-2-3) آماده سازی سیستم احیا و احیای کاتالیست   2-2-4) آماده سازی سیستم تست راکتوری و آنالیز محصول   2-2-5) انتقال حلال و کاتالیست به راکتور   2-2-6) اجرای فرآیند   2-2-7) آنالیز محصول و ثبت نتایج   فصل سوم ؛ گزارش انجام آزمایشات ، ثبت و پردازش نتایج حاصل   3-1) فاز اول؛ انتخاب دور مناسب برای همزن   3-1-1) هدف و فلسفه انجام   3-1-2) انجام آزمایش   3-1-3) نتیجه گیری   3-2) فاز دوم؛ انتخاب جنس مناسب و بهینه برای کاتالیست ترکیبی   3-2-1) هدف و فلسفه انجام   3-2-2) انجام آزمایشات و ثبت نتایج   3-2-3) محاسبات و پردازش اطلاعات   3-2-4) تحلیل داده ها توسط نرم افزار Minitab و بهینه سازی   3-2-5) جداول و نمودارها   3-2-6) بحث و نتیجه گیری   3-3) فاز سوم؛ تعیین شرایط عملیاتی بهینه برای کاتالیست منتخب فاز 2   3-3-1) هدف و فلسفه انجام   3-3-2) انجام آزمایشات و ثبت نتایج   3-3-3) محاسبات و پردازش اطلاعات   3-3-4) تحلیل داده ها توسط نرم افزار Minitab و بهینه سازی   3-3-5) جداول و نمودارها   3-3-6) بحث و نتیجه گیری   فصل چهارم ؛ بحث و نتیجه گیری   4-1) بحث روی نتایج فاز 2   4-2) بحث روی نتایج فاز 3   4-3) جمع بندی نتایج   4-4) ارائه پیشنهاد برای کارهای آینده   مــــــراجع   بخشی از منابع و مراجع پروژه nx  [1] Manfred Muller and Ute Hubsch,Ulmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Sixth Edition, [2] H.E. Curry-Hyde and R.F. Howe (Editors), Natural Gas Conversion II @ 1994, Elsevier Science B. V . All Right Reserred [3] Venkat K. Venkataraman et al. U. S . Department of Energy, Federal Energy Technology Center, report “Natural Gas to Liquids: An Overview” [4] K. Aasberg-petersen, J. R. Rostrup-Nielsen and et al. Applied Catalysis A:General 221(2001) 379- [5] Koichi Kato, Japan Energy Research Center Co. Report “Fuels Of the Future”, Hydrocarbon Asia, July/August [6] Alexander Rojey, Institute Francies Petrole (LFP), Report “Natural Gas Fundamentals”  [7] Ahmad Rahgozar, Report “Iran’s Natural Gas Potentials”, IPF 2001, Tehran  [8] Svend Erik Nielsen, Ammonia Technology Supervior, Haldor Topsoe A/S, Report “Natural Gas to Petrochemicals” and “Conversion Process of natural gas to Ethylene”, IPF 2001 Tehran “ [9] Steam Reforming Catalyst”, Synetix, Company Brochure, ICI Group, 705W/800/0/REF [10] D. L. Trimm, “Catalyst for the Control of Coking During of Steam Reforming”, Catalysis Today 49(1999)3- [11] T. Palm, c. Buch, B. Kruse and E. Sauar, “Green heat and power” Published by Bellona Foundation 1999, :www. Bellona.no: Report [12] H. S. Bengaard and et al. Journal of Catalysis 209(2002) 365- [13] S. P. Golf, S. I. Wang, “Syngas Production by Reforming” , Chemical Engineering Progress, August [14] Jens R. Rostrup-Nielsen, Catalysis Today 71 (2002) 243- [15] T. S. Christensen and I. I. Primdhal, Report “Improve Syngas Production Using Autothermal Reforming” Hydrocarbon Processing, March [16] S. Wang and G. Q. (Max) Lu, Industrial Engineering Chemical Research 38 (1999) 2615- [17] H. H. Gunardson and J. M. Abrardo, “Product CO-Rich Synthesis Gas”, Hydrocarbon Processing, April [18] K. Heitnes, S. Lindberg, O. A. Rokstad, A. Holmen, Catalysis Today 24 (1995)211- [19] W.Feng. F. Carl Knopf, and Kerry M. Dooley, Energy & Fuels, An American Chemical Society Journal, Vol. 8, No. 4, July/August [20] K. Tomishige, O. Yamazaki, Y. chen, Catalysis today 45 (1998) 35- [21] Hengyong Xu and et al. Journal of Molecular Catalysis A: Chemical 147 (1999) 41- [22] D. J. Wilhelm, D. R. Simbeck, A. D. Karp, and R. L. Dickenson, “Syngas Production for Gas-to-liquids Applications: Technologies, Issues and Outlook” , American Chemical Society Milennium Symposium, San Francisco, CA, March 26-31, [23] Website for Sasol and BP Amoco Companies (, ) [24] Jens Perregaard and et al., Haldor Topsoe A/s, DME Seminar for NPC, November [25] Website for Haldor Topsoe A/S Company)  ( [26] Website for NKK Corporation) ( [27] Website of various Companies, About DME Projects [28] Lucia G. Apple and and et al., LACAT/ Institute Nacional de Technologia, Av. Venezuela, 82/507 , Rio de Janeiro , Brazil Puc-Rio de Jaaneiro, Brazil [29] Ki-Won Jun , Hye- Soon lee et al., Bull. Korean Chem. Soc. 24 (2003) 106- [30] T. Takeguchi, K. Yanagisawa, T. Inui, M. Inoue, Applied Catalysis A: General 192(2000) 201- [31] Website for International DME Association (IDE) ; (  ) [32] Topical Report “Market Outlook for Dimethyl Ether (DME))”, Air Products and Chemicals, Inc., Allentown, Pennsylvania, 2002, Under Cooperative agreement no. E-FC22-92PC [33] D. Romani, C. Scozzesi, H. Holm-larsen, and L. Piovesan, “Large-Scale Production of Fuel DME fram Natural Gas”, The Second International Oil, Gas & Petrochemical Congress, Tehran 16-18 May [34] Enzo Caetani and Helge Holm-Larsen, “Marketability of dimethyl Ether as LPG Substitute” , 4th Iran Petrochemical Forum, Tehran 18-19 May [35] Yotaro Ohno, Norio Inoue and et al., Report “Slurry Phase synthesis and Utilization of Dimethyl Ether”, NKK Technical Review No. 85, [36] Y. adachi and et al .,fuel  79 (2000) 229- [37] T. Shikada, T. Ogawa, M. Mizuguchi, and M. Ono, NKK Corporation, Patent No.: US6562306 B [38] J. B. Hansen and S. Mikkelsen, “DME as a Transportation Fuel”, Haldor Topsoe A/S, July “ [39] Methanol (MeOH)/Dimethyl Ether (DME) as an Alternative Fuel for Diesel Engines” and “fuel Conversion On-Board a Vehicle: Dimethyl Ether from Methanol for Diesel Engines” , “ [40] Gastec Technology for Cleaner Vehicles” GASTEC NV, [41] Dennis M. Brown & et.al. , “Novel technology for the synthesis of Dimethylether from syngas” , Catalyst Today , 8(1991) 279- [42] Yotaro Ohno, report “Development of DMR Direct Synthesis Technology”. DME Project, JFE Holding, Inc., the 12 International Congress (Gas Conversion) 25-28 Feb  [43] A. W. Wang, S. Weigel, and G. Muraro, Topical Report “Molecular Sieves as Catalyst for Methanol Dehydration”, Air Products and Chemicals Inc., April [44] Goarzad Bercic and Janes Levec, Industrial Engineering Chemical Research 31 (1992) 399-  [45] N. Murai, US Patent No [46] John J. Lewnard and et al., US Patent No  [47] G. Irick, Patricia N. Mercer, and K. E. Simmons, US Patent No [48] Qingjie Ge, Youmei Huang, Fengyan Qiu, and Shuben Li, Applied Catalysis A: General 167 (1998) 23- [49] Gong-Xin Qi, Xiao- Ming Zheng, Jin-Hua Fei, and Zhao-Yin Hou, Journal of Molecular Catalysis A: Chemical 176(2001) 195-  [50]Kunpeng Sun, Weiwei Lu, Fengyan Qiu, Shuwen Liu, and Xianlun Xu, Applied Catalysis a: General xxx (2003) xxx-xxx [51] A. Hoek, M.F.M. Post, and J, K. Minderhoud, US Patent No [52] Lynn H. Slaugh, US Patent No [53] Weldon K. Bell and Clarence D. Chang, US Patent No [54] Jean Bandiera and Claude Naccache, Applied Catalysis 69 (1991) 139- [55] Wood Craft, David Charies, and et al., European Patent No.:EP0099676 A [56] Loren D. Brake, US Patent No [57] Jorgen Topp-Jorgensen, US Patent No [58] Mingting Xu and et al., Applied Catalysis A: General 149(1997) 303- [59] Andrew W. Wang , Topical Report “Scaleup of Aluminium Phosphate Catalyst for Pilot Plant LPDMETM Run”, Air Products and Chemicals, Inc., Under Contract No.: DE-FC22-94PC93052, January [60] Xiang-Dong Peng, Topical Report “Catalyst Activity Maintenance for the Liquid Phase synthesis gas to dimethy ether process, Part II : Development of Aluminium Phosphate as the Dehydration Catalyst for the single-step Liquid Phase Syngas-To-DME process”,contractor :Air products and Chimicals ,Inc ,May  [61]Yun-yang Huang, US patent No  [62] J.-L. Li , X.-G. Zhang , T. Inui , Applied Catalysis A:General 147(1996) 23-  [63] J.-L. Li , X.-G. Zhang , T. Inui , Applied Catalysis A:General 164(1997) 303- [64] K. Fujimoto and et al., US Patent no [65] Alkeos C. Sofianos and Mike S. Scurrell, Industrial Engineering chemical Research 30 (1991) 2372- [66] David L. Horstman, “On-Board DME Generation For Pilot Injection and Enhanced Ignition”, A thesis submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of Master of Science in Mechanical Engineering, Michigan Technological University, [67] Bharat L. Bhatt, Topical Report “Syntheis of Dimethyl Ether and Alternative Fuels in the Liquid Phase from Coal-Derived Synthesis Gas”, By: Air Products and Chemicals, Inc., For:US Department Of energy, Pittsburgh Energy Technologe Center, September [68] S. T. Sie and R. Krishna, Applied Catalysis A: General 186 (1999) 1-2: 55- [69] A. Jess, R. Popp, and K. Hedden, Applied Catalysis A: General 186 (1999) 1-2: 321- [70] Raymond C. Everson and Rafael L. Espinoza, Applied Catalysis A: General 171 (1998) 1: 99- [71] Lucio Formi, Catalysis Today 52 (1999) 2-3: 147- [72] Report “Slurry Reactor Hydrodynamic Studies Final Report”, Air Products and Chemicals, Inc., Website For this Report [73] Topical Report “Liquid Phase Dimethyl Ether Demonstration in the LaPorte Alternative Fuels Development Unit” , Air Product and Chemicals, Inc., Allentown, Pennsylvania, Under Cooperative Agreement No.: DE-FC22-92PC90543 and DE-FC22-95PC93052, January [74] Operating Manual: DME Demonstration Plant, Chapter IX: Analytical Procedures, [75] Report “DME (Dimethyl Ether ) Project, Enviromental Business”, Prepared by the NKK Corporation, Japan () [76] Report “100 Tons/Day DME Direct Synthesis Pilot Plant Project Begins”, NKK News Release : July 29, [77] Report “Topsoe Technology for Large-Scale Production of DME”, Prepared by the Haldor Topsoe A/S () [78] Report “Marketability of GTL from Natural Gas”, IEEJ: November [79] Gas Bulletin, No:33, Institute for International Energy Studies [80] Project Definition Report “Co-operation DME/MTP” , Prepared by the Lurgi Oel.Gas.Chemie GmbH for the NPC International Ltd., May [81] M.V.Twigg,”Catalyst Handbook” Published by Wolf Publishing Ltd . ,1989 , ISBN  [82] X. D. Peng, B. A. Toseland, P. J. A. Tijm, Chemical Engineering Science 54 (1999) 2787- [83] K. L. Ng, D. Chadwick, B. A. Toseland Chemical Engineering Science 54 (1999) 3587-  [84] J.J.Lewnard ,T.H.Hsiung ,J.F. White,and  D. M. Brown, Chimical Engineering Science 45 (1990) No.8:2735-  [85]T.Takeguchi ,Ken-ichi Yanagisawa ,T.Inui ,and M .Inoue, Applied Catalysis A: General 192(2000)201- [86] X.D.Peng ,A.W.Wang ,B.A. Toseland,and  P.J.A .Tijm, Industrial Engineering  Chimical Research, 38(1999) 4381-  [87] J.A .Anderson , M. Lopez-Granados, And M .Fernandez-Garcia,Journal   of Catalysis 176 (1998)235- [88]Wen-Jie  Shen , Mitsutaka Okumura, Yasuyuki  Matsumura ,And  Mastake Haruta, Applied Catalysis A: General 213(2001)225- [89] K.Sun,W.Lu,F.Qie, S.liu, and Xianlun Xu , Applied Catalysis A:General 252(2003)243- [90] Kohgi Omata and et al ., Fuel 81(2002)1605- [91] V.V.Galvita.G.L.Semin,V.D. Belyaev , T.M.Yurieva,V.A Sobyanin ,Applied Catalysis A: General 216(2001)85-  [92] Guangyu Cai, Zhongmin Liu, Renmin Shi, Changqing He, Lixin Yang, Chenglin Sun, Yanjun Change, Applied Catalysis A: General 125 (1995) 29- [93] M. Josefina Perez-Zurita and et al., Journal of Molecular Catalysis A: Chemical 206 (2003) 339- 1-1) مقدمه ای بر دی متیل اتر و کلیات آن          به لحاظ تاریخی کشف دی متیل اتر که ساده‏ترین گونه از خانواده اترها است به سال 1865  میلادی بر می گردد که این کشف توسط الکساندر ویلیامسون[1] به ثبت رسیده است . این  ماده دارای  ساختار ساده به شکل دو گروه متیل متصل به اکسیژن است  ( CH3-O-CH3) . این ماده عموماً از جایگزینی یک گروه متیل به جای هیدورژن متصل به اکسیژن در متانول (CH3OH)، به دست می‏آید. از این ترکیب شیمیایی تا امروز استفاده مهمی نشده و هنوز بصورت جدی وارد عرصه صنعت و تجارت نگردیده است. حال آنکه با مشخص شدن خواص فیزیکی و شیمیایی مطلوب و جالب توجه این ماده محققین و متخصصان زیادی به سمت و سوی تحقیق پیرامون تولید و کاربرد این ترکیب با ارزش کشیده شده اند. در 30 سال گذشته تحقیقات زیادی توسط اشخاص و شرکتهای بزرگ در سطح جهانی در رابطه با سنتز DME [2] صورت گرفته است. اما هنوز این تحقیقات به پایان نرسیده و هر روزه شاهد ارائه شدن نظری جدید و بهتر در این زمینه هستیم          تولید اولیه این ماده به روش آبگیری از متانول انجام گردیده است و تا دهه پیش استفاده مهم و چشمگیری از آن در صنایع وجود نداشت . با رشد و افزایش علم و دانش شیمی- مهندسی شیمی به تدریج دی متیل اتر  (DME)  وارد عرصه صنعت شده و به عنوان جایگزینی برای عامل پیشران در اسپری ها و لوازم آرایشی – بهداشتی به کار برده شد. همچنین این ترکیب یک حدواسط با ارزش برای تولید مواد شیمیایی مختلف از جمله دی متیل سولفات که به عنوان کود شیمیایی در صنایع کشاورزی استفاده می‏شود، می باشد. مضافاً DME بصورت جایگزین CFC [3] در چرخه های سرماساز، سوختهای خانگی مانند LPG [4] و جایگزین برای سوخت دیزل نیز مورد استفاده قرار گرفته است. اما به هر حال این ترکیب در عرصه تجارت تاکنون موفقیت چندانی نداشته که مهمترین عامل آن قیمت نهایی تولید این ماده در مقایسه با انتخاب های رقیب است]1[          مهمترین دلایلی که باعث مطرح شدن DME شده است عبارتست از - قیمت بسیار پایین گاز طبیعی و وفور آن بخصوص در منطقه خاورمیانه بعنوان یک منبع عظیم انرژی و از طرفی مشکلات نقل و انتقال گاز طبیعی و ذخیره سازی آن و دور بودن بازارهای مصرف آن از مخازن موجود - افزایش محدودیت‏های زیست محیطی در مورد آلودگی های حاصل از سوختهای فسیلی و تلاش برای جایگزینی سوختهای نو -  حصول نتایج عالی از تستهای انجام شده برای جایگزینی DME با سوخت‏های دیزل متداول و LPG - گسترش روزافزون دانش و تجربه در زمینه تبدیل مستقیم گاز سنتز حاصل از گاز طبیعی به DME با استفاده از روش مستقیم تبدیل گاز سنتز به DME  کاهش قابل توجهی در هزینه و لذا قیمت تمام شده DME حاصل خواهد شد که زمینه ساز طرح مقوله ای جدید به نام سنتز مستقیم DME  از گاز سنتز تحت عنوانSTD [5] گردیده است. در حال حاضر که بیش از 20 سال از آغاز بحث جدی در این زمینه می‏گذرد، شرکتهای مختلفی در حال بررسی نهایی جهت تدوین دانش فنی برای احداث نخستین واحدهای تجاری فرآیند تبدیل مستقیم گاز سنتز به DME می‏باشند          کشور ایران دارای حداقل7/22 تریلیون مترمکعب منابع ثبت شده گاز طبیعی، یعنی بیش از 18% منابع به ثبت رسیده جهان و 44% منابع خاورمیانه می باشد. با وجود این منابع گازی (مقام دوم جهان) و با اتکا به دانش و تجربه نسبتا‏ً بالای متخصصین کشور که در زمینه فرآیندهای گاز طبیعی و تبدیل گاز طبیعی به مواد با ارزش افزوده بالاتر و قابل حمل و نقل مطالعات و تحقیقات قابل توجه و حجیمی در این زمینه در سطح صنایع پتروشیمی آغاز گردیده است 1-1-1)گاز طبیــــعی          گاز طبیعی پاکترین و ارزانترین منبع انژی در قرن حاضر است. متاسفانه به دلیل واقع شدن بسیاری از منابع گاز طبیعی در مناطق دور دست از بازار مصرف، استفاده از این منابع با ارزش به دلیل هزینه‏های بسیار زیاد انتقال، دارای توجیه اقتصادی نمی باشد. لذا محققین مراکز تحقیقاتی در کمپانی‏های بزرگ نفتی به دنبال ابداع روشهای جدید و توجیه پذیر برای استفاده از این منابع بوده‏اند. تا کنون دو روش عمده برای استفاده از گاز طبیعی مطرح است -  روش مستقیم ؛ در این روش گاز طبیعی بدون تغییر شیمیایی برای تأمین انرژی و تولید مواد شیمیایی مورد استفاده قرار می گیرد، مانند فرآیندهای تبدیل متان به الفینها و مصارف گرمایشی و تولید برق. این روش به دلیل مشکلات و هزینه بالای انتقال گاز در مسافتهای طولانی چندان مقرون به صرفه نیست. علاوه بر آن تبدیل مستقیم متان به دلیل بازده کم محصولات تولیدی (در مورد هیدروکربنهایC2، حداکثر بازده 25%) و مشکلات فرآیندی کمتر مورد توجه محققین می باشد -  روش غیر مستقیم ؛ در این روش برای بهره برداری از گاز طبیعی ابتدا یک اصلاح شیمیایی روی متان که عمده ترین جز تشکیل دهنده گاز طبیعی است انجام می گیرد و حاصل این اصلاح که گاز سنتز نامیده می شود برای تولید انواع مواد شیمیایی با ارزش و سوختهای پاک و قابل حمل و نقل به نقاط دور دست استفاده می شود. این روش موثرترین روش تولید مواد شیمیایی از گاز طبیعی می باشد. لذا تولید گاز سنتز از گاز طبیعی یک فرآیند مهم صنعتی است]2و3[  تولید گاز سنتز به طور فوق‏العاده ای از نظر انرژی و سرمایه حساس می باشد، به طوری که این مرحله در فرآیندهای تولید سوخت مایع پر هزینه ترین مرحله تولید می باشد. همان طوری که در دیاگرام ذیل نشان داده شده است، بیش از نصف حجم سرمایه گذاری فرآیندهای تبدیل غیرمستقیم،حدود 60% ، مربوط به مرحله تولید گاز سنتز می باشد]4[ 1-1-2) گاز سنتز[6]          گاز سنتز بعنوان پلی مناسب برای عبور از مشکلات حمل و نقل و بهره برداری مناسب و سود آور از گاز طبیعی مطرح است. یکی از بازارهای اصلی گاز طبیعی، توسعه تکنولوژی های تبدیل گاز طبیعی به محصولات با ارزش نظیر سوختهای مایع می باشد که از مسیر گاز سنتز می گذرد. ترکیبات تولید شده از این مسیر دارای توجیه اقتصادی بوده و از نظر زیست محیطی سازگار با محیط زیست می‏باشد          گاز سنتز به مخلوط گازهای H2 و CO (گاهاً همراه با مقادیر کمCO2) با نسبتهای مولی مختلف اطلاق می گردد. این گاز بنا به دلایل متعددی که مطرح شد و از آنجا که ارزان ترین منبع هیدورژن برای فرآیندهای ریفورمینگ نفت، جامد کردن چربی و سنتز آمونیاک و خوراک اولیه تهیه محصولات آلی پیچیده و با ارزش نظیر MeOH [7] و DME می باشد، اهیمت فراوانی از دیدگاه صنعتی یافته است]8[          با اینکه از منابع مختلفی به عنوان ماده اولیه جهت تولید گاز سنتز می توان استفاده کرد، با این وجود هزینه تولید این محصول بسیار بالا است، به عنوان مثال60% از کل هزینه تولید و سرمایه گذاری واحدهای تولید MeOH فعلی را بخش آماده سازی و تامین گاز سنتز بخود اختصاص می دهد. همین امر به عنوان یک مشکل عمده در واحدهای تولیدDME و روشSTD  در آینده مطرح خواهد بود. لذا بهره گیری از تکنولوژیهای برتر در تولید گاز سنتز و استفاده از مجموعه های مناسب از فرآیند تولید گاز سنتز و فرآیند مصرف گاز سنتز (مثلاً سنتز متانول، DME و ...) در آینده توصیه می گردد          فرآیندهایی که امروزه درمقیاس صنعتی- تجاری جهت تولید گاز سنتز به کار برده می شود عبارتند از گازی کردن زغال سنگ[8] با استفاده از بخار آب و اکسیژن(هوا) می باشد که مخلوط‏هایی از H2،CO،CO2 و گاهی توأم با مقداری CH4 را تولید می کند. استفاده از ریفرمینگ نفتا با بخار آب در حضور کاتالیست نیکل و مواد نفتی سنگین با اکسیژن از روشهای دیگر( و البته نه چندان مهم) تهیه گاز سنتز می باشند. مهمترین روش تهیه گاز سنتز ، تهیه آن از گاز طبیعی(CH4) است. برای این منظور روشهای متعددی مورد استفاده قرار می گیرند که عبارتند از         · ریفرمینگ با بخار آب[9]         · ریفرمینگ خودگرما[10]         · ریفرمینگ با دی اکسید کربن         · ریفرمینگ با بخار جفت شده با ریفرمینگ ثانویه با اکسیژن[11]         · اکسیداسیون جزئی متان[12]          مخلوط گاز هیدروژن و منوکسید کربن با توجه به نسبت هیدروژن به کربن در هر یک از فرآیندهای GTL [13] نظیر متانول، اکسو الکلها، دی متیل اتر، سنتز فیشر- تروپش و…. بکار می رود. اگر فقط هیدروژن مورد نیاز باشد واحد تبدیل به یک واحد« هیدروژن» خواهد شد. اگر فقط مونوکسید کربن مورد نیاز باشد واحد تحت عنوان واحد «منوکسید کربن» نامیده می شود. اگر هم هیدروژن و هم مونوکسیدکربن بطور جداگانه مورد نیاز باشند واحد تحت عنوان «HYCO» شناخته می گردد و اگر فقط مخلوط هیدروژن/ منوکسید کربن مورد نیاز باشند به آن واحد « گاز سنتزی» می گویند ]11[          نسبت H2/CO مورد نیاز برای تولید بهینه محصول مورد نظر، یک متغیر کلیدی در انتخاب تکنولوژی و طراحی واحد گاز سنتر می باشد. برای واحدهای HYCO و گاز سنتز، نسبت هیدروژن به منوکسیدکربن می تواند به طور معمول از 1 تا 3 تغییر کند. هر کدام از این تکنولوژی ها ذاتاً، نسبت‏های متفاوتی از H2/CO را تولید می کنند. نسبت ذاتی H2/CO در هر تکنولوژی ، محدوده ای است که این نسبت ، مجاز است از نظر شرایط ترمودینامیکی و فرآیندی آن را اختیار نماید. با برگشت CO2 و اینکه برگشت تا چه اندازه ای صورت گیرد می توان یک نسبت را از میان نسبتهای گوناگون به دلخواه اختیار نمود. محدوده ذاتی هر روش برای خوراک گاز طبیعی، در جدول1-1 نشان داده شده است 1-1-3) دی متیل اتر[14]          ساده ترین اترآلیفاتیک با فرمول CH3-O-CH3 یا C2H6O و جرم مولکولی Kg/Kmol 069/46  دی متیل اتر نام دارد و در دسته اترها با نامهای متوکسی متیل، دی متیل اکسید، متیل اتر و یا اکسی بیس- متان نیز شناخته می شود. شناسایی ساختار اترها بویژه دی اتیل اتر به صد سال پیش می رسد، ولی ساختار دی متیل اتر برای اولین بار در سال 1850 میلادی توسط الکساند ویلیامسون[15] از دانشمندان بنام دانشگاه لندن شناسایی شد. پس از انتشار نتایج این تحقیقات، پژوهشها و مطالعات بسیار زیادی در زمینه این ماده در مراکز تحقیقاتی دانشگاهی و صنعتی انجام گردید و بررسی فرآیند تولید تجاری این ماده مورد توجه کمپانی های فعال نفتی قرار گرفت، ولی از اوایل سال 1980 به دلیل مشخص شدن کاربردهای جدیدی از این ماده به طور جدی تر مورد بررسی قرار گرفت. به طوری که امروزه تحقیقات وسیعی در زمینه توسعه پارامترهای موثر بر فرآیندهای تولید از جمله نوع کاتالیست، راکتور و … در حال انجام می باشد. از چندین سال قبل کمپانی های نظیر Haldor Topsoe A/S , Air Product , NKK و …. فعالیتهای تحقیقاتی و پژوهشی خود را در مقیاس های مختلف (آزمایشگاهی، پیشتاز و یا پایلوت) به منظور دستیابی به تکنولوژی تولید این ماده آغاز کرده اند  ]24[          دی متیل اتر ، یکی از انواع اترها (ساده ترین اتر) و از گروه هیدروکربنهای اکسیژن دار می باشد. این ماده در شرایط محیط بصورت گاز بوده و بی رنگ است، بویی اتر گونه داشته و به شدت آتشگیر است. نقطه جوش نرمال آن oC 25- بوده و در دمای محیط  (oC25) فشار بخار اشباع آن، atm1/6  می باشد. برخلاف متانول سوختن این ماده همواره با یک نورمرئی همراه است. دی متیل اتر خورنده نیست و با توجه به فشار بخار محیطی آن می توان دریافت که براحتی مایع می شود. بنابراین نقل و انتقال آن با ظروفی مشابه ظروف LPG امکان پذیر است . دی متیل اتر از نظر خصوصیات فیزیکی شبیه به LPG که عمدتاً در برگیرنده پروپان و بوتان است ، می باشد . جدول1-2 بیانگر پاره ای از خواص فیزیکی DME  و چند هیدروکربن که درحال حاضر نقش منابع تامین انرژی را به عهده دارند، می باشد . میزان ارزش حرارتی DME بالاست و از این جنبه نیز به عنوان یک منبع انرژی جدید، مدنظر قرار گرفته است. در حال حاضر به علت نداشتن اثرات آلاینده زیست محیطی، به عنوان پیشرانه در انواع اسپری ها کاربرد دارد، مضاف براینها به علت انرژی زیاد و عدد ستان بسیار مناسب و بالا (حدود60-55) در مقایسه با سوختهای متداول دیزل(گازوئیل) که در حدود 55-40 قرار  دارند، و میزان بسیار اندک گازهای آلاینده بخصوص NOX، چنین به نظر می رسد که جایگزین بسیار مناسبی برای انواع سوختهای دیزلی باشد  ]1و 25و26[. در جدول 1-3 خواص فیزیکی DME گردآوری شده است. شکل 1-1 نیز مقایسه ای بین میزان پاکیزگی و عددستان چند سوخت معروف و DME را نشان می دهد. همان گونه که در شکل می توان دید، DME از هردو نظر برتری محسوسی نسبت به سایر سوختهای متداول از خود نشان می دهد. با مقایسه مقدار ارزش حرارتی ( در واحدKcal/Kg ) بخصوص برای حالتDME و سوخت دیزل ( تا 54% از دیزل) می توان دید که برای طی یک مسافت مشخص، میزان بیشتری از سوخت DME  باید صرف شود. ولی سایر جنبه های مثبت DME، دلایل کافی برای بررسی امکان جایگزینی DME بجای سوخت های دیزل و نیز امکان پذیری فرآیندهای تولید صنعتی آن را فراهم می سازد          بنا به آمار موجود میزان تولید جهانی آن در سال 2002 میلادی،ton/year 150000 بوده است. این تولیدات تا به امروز تماماً به صورت محصول جانبی واحدهای صنعتی فشار بالا متانول بوده است و تاکنون هیچ واحد صنعتی در سطح جهانی برای تولید خاص DME وجود ندارد جدول 1-2: مقایسه خواص فیزیکی و عدد ستان سوختهای مختلف Butane Propane Methane Methanol Diesel Fuel DME Properties C4H8 C3H8 CH4 CH3OH --- CH3OCH3 Chemical Formula 170- M.W. - - - 180- - Normal B.P. Liq. Density (g/cm3 @ 20oC) --- --- Sp.Gr. (vs. air) --- --- Vap.Pressure (atm, @ 20oC) 1.9- 2.1- 5- 5.5- 0.6- 3.4- Explosion limit (%) 40- 55- Cetane Number Net Calorific Value (Kcal/Kg) --- --- Auto ignition temp. (oC) جدول 1-3: خواص فیزیکی دی متیل اتر CH3-O-CH3 Chemical Formula Clear, colorless , ether like odor, stable liquid Aspect Molecular Weight (g/gmol) 3.4- Flammability limit (%) - Melting Point (oC) - Normal Boiling Point (oC) Specific Gravity (vs. air) Specific Volume (ft3/lb) Critical Pressure (bar) Critical Temperature (oC) Critical Density (g/lit) Heat of Combustion HHV (MJ/Kg) Heat of Combustion LHV (MJ/Kg) - Heat of Formation (KJ/mol) Specific Heat Capacity (@ -24 oC , KJ/Kg.K) Heat of Vaporization (@ -20 oC ,KJ/Kg) Auto Ignition Temperature (oC) 3.4- Explosive limits in air (V%) - Flash Point (oC) Surface Tension (@ 20 oC , N/m) Viscosity of Liquid (@ 20 oC , mPa.s) Viscosity of Gas (@ 20 oC , mPa.s) Solubility in water (@20 oC & 1 bar , %) Solubility in water (@20 oC & 4.8 bar , %) Water Solubility in DME (@20 oC & 4.8 bar , %)   1-2) کاربردهایDME ]26،25،28-31[          می توان موارد مصرف DME در حال حاضر و در آینده نزدیک را در چند مورد زیر خلاصه کرد 1- عامل پیشران در انواع اسپری های آرایشی و بهداشتی 2- عامل سردسازی در سیکلهای سرماسازی 3- حلال آلی مناسب 4- یک واسطه مهم و با ارزش برای تولید انواع محصولات شیمیایی 5- مسیری مناسب جهت بهره برداری بهینه از منابع گاز طبیعی موجود 6- جایگزین و همراهی مناسب برای سوخت LPG و تعدیل عرضه و تقاضای آن 7- جایگزینی مناسب برای گازوئیل بعنوان سوخت حمل ونقل و منازل 8- جایگزینی مناسب برای انواع سوختهای نیروگاهی 9- به همراه متانول بعنوان مکمل های سوختی جهت بهبود احتراق در انواع موتورهای درون سوز          از میان موارد اشاره شده در بالا جانشینی DME بعنوان سوخت پاک به جای گازوئیل و LPG در محافل علمی وتحقیقاتی جهانی پررنگ تر به نظر می رسد. به دلیل مصرف بسیار زیاد سوختهای دیزل در اتومبیل ها و آلودگی ناشی از سوختن سوخت دیزل در موتور اتومبیلها ، بشر امروزی به دنبال جایگزین نمودن یک سوخت تمیز و پاکیزه می باشد.جدول1-4 سوخت جایگزین برای انواع سوختهای فعلی را نشان می دهد.طبق این جدول می توان دیدکه در تمام زمینه ها DME از انتخاب های مناسب می باشد جدول 1-4 : مقایسه انواع سوختهای جانشین برای سوخت دیزل Diethyl Ether DME Ethanol Methanol Propane CNG FT DF-2 Diesel Properties C2H6OC2H6 CH3OCH3 C2H5OH CH3OH C3H8 CH4 --- C10-C21 Chemical Formula -13 - - 350- 370- B.P. oF 116 N/A N/A < Vap.Press. (@ 100oF) Psi > >55 < Low Low Low > 40- Cetane Number 662 ~ ~ Auto Ignition Temp. oF 8.9 Stochiometric AF ratio  wt% 12120 LHV  Btu/lb 0.66 --- Sp.Gr.  (@ 60oF)          جدول 1-5 مشخصات کلی تولید کننده ها به همراه مقدار تولید و محل استقرار واحدهای صنعتی را نشان می دهد. لازم به ذکر است DME صرفاً محصول جانبی این واحدها پس از خالص سازی است جدول1-5: ظرفیت تولید جهانیDME در سال ظرفیت (Metric ton/year) نام و محل واحد Shell/RWE (Germany) Hamburg DME Co. ,Germany Arkosue Co. ,Holland DuPont , West Virginia Australia (various) Taiwan (various) Japan (various) China (various) 143000 Total Production          مطابق با اطلاعات فنی منتشر شده از سوی کمپانی دوپونت[16] ، دی متیل اتر تولید شده از سوی این کمپانی در موارد اشاره شده در جدول1-6 به کار برده می شود جدول1-6 :کاربردهای DME اعلام شده از سوی کمپانی Dupont ]32[ میزان سهم از کل فروش مورد مصرف 48 % Hair Spray 6 % Spray Paints/Venturi Spray 6 % Inspect Repellants / Insecticides 5 % Adhesives 31 % Industrial Feedstocks 4 % Miscellaneous          در اکثر این واحدهای صنعتی ذکر شده خلوص محصولات تولیدی بیش از 99% می باشد. با توجه به اینکه امروزه تولید دی متیل اتر در واحدهای کوچک صنعتی می باشد، لذا دارای قیمت بالایی  در مقایسه با سایر منابع انرژی می باشد(در حدود $300   به ازای هر پوند DME). به منظور اقتصادی نمودن فرآیندهای تولید دی متیل اتر و رساندن آن به قیمت سایر منابع تامین کننده انرژی (معادل $050  به ازای هر پوند DME)، تحقیقات فراوانی در کمپانی های بزرگ نفتی در حال انجام می باشد. طبق پیش بینی کارشناسان صنعتی و با توجه به رشد کاربردهای گاز طبیعی، در چند سال آینده( تا اواخر سال2010 میلادی) شاهد راه ‏اندازی واحدهای تولید DME با مقیاس بالا خواهیم بود ]32[ 1-2-1) DME بعنوان پیشرانه در اسپری ها [1] – Alexander Wiliamson [2] – DiMethylEther [3] – ChloroFlouroCarbon [4] – Liqified Petroleum Gas [5] – Syngas To DME [6] – Synthesis Gas or Syngas [7] – Methanol [8] – Coal Gasification [9] – Steam Reforming or AMR [10] – Auto-Thermal Reforming or ATR [11] – SMR/O2RT [12] – Partial Oxidation of Methane or POX [13] – Gas To Liquid [14] – DiMethylEther or DME [15] – Alexander Williamson [16] – DuPont   ادامه خواندن پايان نامه سنتزمستقيم دي متيل اتر از گاز سنتز روي کاتاليستهاي ترکيبي؛ بهينه سازي شرايط عملياتي

نوشته پايان نامه سنتزمستقيم دي متيل اتر از گاز سنتز روي کاتاليستهاي ترکيبي؛ بهينه سازي شرايط عملياتي اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.

مقاله مقايسه تطبيقي مرمت و احياي سه گذر شهري در يزد با رويکرد نقش مردم و دولت در ساحت کارشناسي

$
0
0
 nx دارای 18 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : مقدمه استفاده از توان کارشناسی مردم در بخشهای مدیریتی، اقتصادی، اجتماعی و کالبدی– کاربردی1 در احیای بافتومردمنقشرویکردبا مرمتتطبیقیمقایسه تاریخی، موضوعی است كه بطور عمده در دهههای اخیر محل نزاع صاحبنظران و دست اندرکاران امر احیای بافت و بناهای تاریخی بودهاست. در شرایط امروز كشور، اعتقاد در دولت احیای و نداشتن به نیروی مردم از یک طرف و بیاعتمادی مردم به دولت و مسئولین از طرف دیگر، موجب شدهاست كه ساحت گذر سه امر مشاركت در هالهای از ابهام قرارگیرد. تجربیات احیا در بافتهای سنتی نشان میدهد که بار کارشناسی یزددرشهری مردم، به عنوان حاملین احیاست. مطالعه و ارزیابی تجربیات عظیم این امر بر دوش دولت، کارشناسان احیا و درنهایت 601 باال، بیانگر این است که از حضور و مشاركت مردم نتایج مناسبی حاصل شدهاست. مردم در ساحتهای مختلف انجام پروژه برنامهریزی همچون طراحی، اجرا و بهرهبرداری و در بخشهای مختلف آن اعم از اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و همچنین کالبدی- کاربردی و درنهایت، بخشهای راهبردی- ساختاری که مقوله مدیریت نظارتی را در بر میگیرند، می توانند مشارکت داشتهباشند. برنامهریزان میبایست طوری عملکنند که شهروندان نیز در این فرایند دخیل باشند. دخالت در چنین فرایندی تنها به معنای در جریان گذاشتن شهروندان نیست بلکه باید به آنها اجازهداد درباره دالیل پایهای برنامهریزی پیشنهادشده، اطالعات کافی به دست بیاورند و با همان زبان تخصصی برنامهریزان پاسخ گویند .(Davidoff, 1965: 3) اگر گروههای مردمی و غیر متخصص قصد شرکت در فرایند برنامهریزی را داشتهباشند، به دلیل پیچیدهبودن و نامفهوم بودن زبان تخصصی برنامهریزی، نیازمند کمک و حمایت هستند. این مهم، همان وظیفهای است که وکیل برنامهریز برعهده دارد. وی کارشناس و سفیر موکل خویش و مشاور حقوقی اوست .)Ibid( بنابر آنچه بیانشد، نگارندگان در این پژوهش به دنبال تبیین میزان تاثیرگذاری کارشناسی مردم در بخش کالبدی- کاربردی احیا و مرمت شهری است. الکین و همکارانش سال 1991 م. در کتاب ” باززندهسازی شهر”1 چهار اصل را معرفی مینمایند. این چهار اصل عبارتند از: .1 آینده نگری و نسل آینده . 2 محیط زیست .3 برابری .4 مشارکت. در اصل مشارکت، حضور انسان به عنوان عضو اصلی نمود پیدا میکند و نشان میدهد که در مرکز ثقل آن چهار اصل که به صورت زنجیرهای بر یکدیگر تأثیر متقابل دارند، انسان و فعالیتهای وی قراردارد. برنامهریزی به وسیله مردم نه برای مردم، آرمان این نگرش است. با این نگرش”که تا حد بسیاری” متکی بر رهیافتی” متفاوت” از گذشته باال به پائین است، رویکردی پائین به باال است که به تغییر از یک نگاه تجویزی به مشارکتی منجر میشود. تغییر از راه حل دولت محور به شیوههای حل مسأله با تأکید بر ابتکارات جامعه مدنی و از مساعدت و همیاری به مشارکت واقعی، ویژگی الگوی توسعه پایدار است )حاجیپور،.)42 :1385 بدین منظور، در پژوهش حاضر برای تبیین موضوع همکاری مردم، سه نمونه گذر احیاشده در بافت تاریخی یزد بررسی و تأثیر حضور مردم به عنوان کارشناس در بخش کالبدی- کاربردی آنها ارزیابی شده است. شایان یادآوری است که در این خصوص تاکنون و تا جائی که نگارندگان مطالعه کردهاند، تحقیق مشخصی در ایران صورت نگرفتهاست.سؤالی که چارچوب کلی این تحقیق را تشکیل میدهد این است که چگونه میتوان از نیروی مردم به عنوان ساکنان اصلی بافت و استفادهکنندگان مستقیم آن به عنوان کارشناس، در بخش کالبدی- کاربردی امر مرمت و احیای بافت کمک گرفت. برای پاسخ به پرسش باال، نظر به حضور مستقیم نگارنده در فرایند احیا از طریق مشاهده مستقیم و همکاری از یک طرف، مطالعه و جمعآوری اسناد و مدارک کتابخانهای و انجام مصاحبههای الزم با کارشناسان از طرف دیگر، تجزیه و تحلیل در این زمینه انجام شد. از میان تمام عوامل مؤثر در موفقیت یک پروژه مرمت و احیا، عواملی که به نقش کارشناسی مردم در بخش کالبدی- کاربردی پروژه ارتباط داشتهباشد، مورد توجه قرار گرفته و از این منظر، مقوله مرمت و احیا تبیین شدهاست. همچنین برای بررسی توان کارشناسی مردم در بخش کالبدی- کاربردی، مقایسه فرایند احیا و روانبخشی سه گذر2 لب خندق، هاشم خان و منارگلی )امام حسینی( انتخاب شدند.3 چارچوب نظری4 خیابانها و گذرها در ساختار شهری میتوانند صرفاً کارکردی ترافیکی داشتهباشند. با مطرحشدن مباحثی از قبیل معماری شهری و همچنین بررسی کارکردهای کوچه و گذر بافتهای قدیم، مشخص میشود که در گذشته گذر افزونبر کارکرد ترافیکی، کارکرد اجتماعی نیز داشتهاست. به نظر میرسد خیابانهای احداثشده در بافتهای تاریخی میتوانند ضمن کارکرد ترافیکی، به صورت یک نشانه بارز که واجد بار عملکردی، ویژگی کالبدی و کیفیت معنایی است، بیان و مطرحشوند. بررسی سیر تحوالت شهری در قرون اخیر، یادآور این موضوع است که نظریهپردازان امور شهری، در نحوه و نوع استفاده از فضاهای شهری نظراتی متفاوت را ارائه نمودهاند. ورود خیابان بعد از انقالب صنعتی به ساختار شهر و قرارگیری آن به عنوان فضای شهری مهم و تأثیرگذار در کالبد شهر و تسلط کامل و بیچون و چرای آن در پنجاه سال گذشته، به آفرینش دیدگاههای متفاوتی در این خصوص منجرشد. حرکت انسان و اتومبیل در شهر و دستیابی به کمیت و کیفیت ارتباط این دو با هم، نوع عملکرد خیابان و گذر را مشخص میکنند. عملکردی که میتواند از خیابانها و گذرها تنها به عنوان مسیر عبوری و ترافیکی شروع و تا خیابان به عنوان فضای شهری ادامه یابد )یزدانفر و همکاران، .)48 :1390 – معماری شهری5 در کنار ساختار عملکردی خیابانها و گذرها، ساختار کالبدی نیز بسیار تأثیرگذار است. ترکیب ساختار بیانشده واجد بار معنایی خاصی میشود که میتوان آن را معماری شهری خواند. معماری شهری، معماریای است که به بستر و زمینه اطرافش پاسخ میدهد و به تعریف حوزه عمومی اطراف خود کمک مؤثری میکند .)Carmona, 2003: 149( درواقع اینگونه معماری، به معنای تعریف و نامگذاری کارکردهای کالبدی حد واسط بین معماری و طراحی شهری است. – ارتباط کالبد و ناظر افزونبر کارکرد خیابانها و گذرها در ارتباط متقابل اتومبیل با انسان و همچنین ساختار کالبدی آن، بررسی نگاه و برخورد انسان یا عابرپیاده با کاربرد و کالبد یادشده و ارتباطی که با خیابان، اتومبیل و ساختار کالبدی معماری میتواند برقرارکند، خالی از فایده نیست. در این خصوص، نظریات مختلفی برای ارتباط محیط کالبدی با مخاطب ناظر وجوددارد. نظریات سه گانه موجود درباره این ارتباط در ساحت کیفیت طراحی شهری، به شرح زیر است: الف. تأثیر کیفیت طراحی شهری که به مثابه کیفیت و صفت ذاتی محیط کالبدی است و به شکل مستقل از ناظر وجود دارد.ب. تلقی کیفیت طراحی شهری به مثابه مقولهای کامالً ذهنی و سلیقهای که ناظر آن را میسازد و هیچگونه ربطی هم با ساختار و خصوصیات کالبدی ندارد.ج. تلقی کیفیت طراحی شهری به مثابه پدیدار6 یا رویدادی7 که در جریان داد و ستدی میان خصوصیات کالبدی و محسوس محیط از یک سو و الگوهای فرهنگی و تواناییهای ذهنی فرد ناظر از سوی دیگر، شکل میگیرد. دیدگاه نخست به نظریه “جبریت محیط” شهرتدارد، دیدگاه دوم به “امکانگرایی محیطی” موسوم است و دیدگاه سوم با “احتمالگرایی محیطی” از طریق رویکرد تعاملی شناخته میشود )گلکار، 71 :1386و .)72 براساس این سه نظریه، کیفیتهایی که متعلق به عرصه ذهنی هستند، کیفیتهایی به شمار میروند که درون ضمیر فرد ساکناند. متقابالً کیفیتهای مرتبط با عرصه عینی، متعلق به شیء است که به شکل موجودیتی خارجی در معرض ذهن قرار گرفتهاند و با حقایق جهان خارج سر و کار دارند )گلکار، .)41 :1380 در این میان ارتباط انسان با مکان، به واسطه درک کالبد و فعالیتهای روزمره آن است و میزان و کیفیت این ارتباط، حس مکان و تعلق خاطر به آن را به منصه ظهور میرساند. دراین باره کیفیت طراحی مکان در درک انسان از محیط، نوع و میزان ارتباط وی با آنها، نقشی تعیینکننده دارد. در رابطه با مؤلفههای کیفیت طراحی شهری، مدلهای مختلفی مطرح میشوند که شرح برخی از آنها به قرار زیر است: – مدل اپلیارد:8 براساس این مدل میتوان مؤلفههای گوناگون کیفیت طراحی شهری را برمبنای پاسخگوئی به حاالت ادراکی مختلف انسان سازماندهی و طبقهبندی کرد. – مدل لنگ:9 این مدل با اقتباس از نظریه سلسله مراتب نیازهای آبراهام مازلو10 تدوین شده که کیفیتهای طراحی شهری را بر حسب برآورده ساختن گونههای مختلف نیازهای انسان، طبقهبندی نمودهاست.– مدل کانتر:11 مطابق این مدل، محیط شهری به مثابه یک مکان متشکل از سهُبعد درهم تنیده کالبد، فعالیت و تصورات است. مدل کانتر باعث شدهاست تا دیگر صاحبنظران طراحی شهری نیز با الهام یا اقتباس از آن، روایتهای متنوعی از آن را ارائه نمایند. برای نمونه، مدل “حس مکان” جان پانتر12 را که بر سه گانه بودن مؤلفههای دخیل در آفرینش حس مکان داللت دارد، میتوان از روایتهای فرعی مدل کانتر دانست. براساس مدل جان پانتر سه مؤلفه کالبد، فعالیت و معنی، در ایجاد حس مکان دخیل هستند که به نحو قابل توجهی به سه مؤلفه پیشنهادی کانتر؛ کالبد، فعالیتها و تصورات شباهت دارند )گلکار، .)51-54 :1380 حس مکان پدیدهای است که از تالقی کالبد، فعالیتها و معانی در ذهن مردم شکل میگیرد. کالبد شامل منظر شهری13، فرم ساختهشده14، نفوذپذیری15، منظر16 و مبلمان شهری17 و مواردی از این دست است. فعالیتها نیز شامل کاربری زمین18، جریان پیاده19، الگوهای رفتاری20، صدا و ایران معماری و مرمت پژوهشی -علمی دوفصلنامه 1393 تابستان و بهار هفتم، شماره چهارم، سال 107 و مردم نقش رویکرد با مرمت تطبیقی مقایسهدر دولت احیای وساحت گذر سهکارشناسی در شهری یزد 108 بو21 و جریان حرکت سواره22 است. همچنین معنی دربردارنده خوانایی23، مشارکت فرهنگی24، ادراک عملکرد25، کشش و جاذبه26 و ارزیابی کیفی27 است.(Carmona 2003: 99) 28عناصر فیزیکی، فعالیتها و نیز تصوراتی که بطور همزمان از اجزای مختلف و با معنای مکان حاصل میشوند، بر شکلگیری حس دلبستگی و مکان تأثیرگذار است. فعالیتها به عنوان مهمترین عنصر مفهوم دلبستگی و نیز حس مکان باعث ایجاد پایداری در خیابانها و گذرها میشوند. موفقیت خیابانها و گذرهای شهری، نتیجه سازگاری آنها با فعالیتهای استفادهکنندگان آنهاست. همچنین در زمینه معنی یا تصورات قابلیت دسترسی، خوانایی، حیات، تنوع، قابلیت انتخاب، داد و ستد، راحتی و تمایز بزرگترین صفاتی هستند که وابستگی به مکان را ایجاد میکنند و همین وابستگی است که حس مکان را پدید میآورد .(Shuhana, 2008: 399-409) براساس نظر یان گل29، فعالیتهای بیرونی در فضای عمومی در سه گروه فعالیتهای ضروری، انتخابی و اجتماعی قابل طبقهبندیاند. هریک از این فعالیتها نیازمند خصوصیات متفاوتی در محیط مصنوع هستند. هنگامی که محیط بیرونی کیفیت پائینی داشتهباشد، تنها فعالیتهای ضروری انجام میپذیرند. حال آنکه در محیطی با کیفیت باال نه تنها فعالیتهای ضروری صورت میپذیرد بلکه به دلیل وجود شرایط بهتر، تمایل به صرف زمان بیشتر برای اینگونه فعالیتها نیز افزایش مییابد. افزونبر اینها، گستره وسیعی از فعالیتهای انتخابی نیز به واسطه دعوتکنندگی شرایط به توقف )مکث(، نشستن، خوردن، بازیکردن و مانند آنها انجام میگیرند )یان گل، .)5 :1387 به دیگر بیان، کیفیت محیط فیزیکی عابر پیاده، کلیدی برای تشویق مردم به انتخاب پیادهروی بجای استفادهاز ماشین است .(Southworth, 2005: 246) بطور کلی میتوان گفت ارتباط کالبد با ناظر در رویکرد احتمالگراییِ محیطی، به شکلی است که از یک طرف عرصه عینی شیء، کالبد را نمایان میسازد و از طرف دیگر عرصه ذهنی فرد در تلقی و نظر آن دخیل است و به نوعی از یک سو به داد و ستد میان خصوصیات کالبدی با الگوهای فرهنگی و تواناییهای ذهنی فرد از سوی دیگر، میپردازد. در این تلقی بار معنایی نیز تعریف میشود که شامل قابلیت دسترسی، خوانایی و مواردی اینچنین است. این تلقی ناشی از کارکرد زیباییشناسی بصری در محیط شهری است که واجد حس مکان و تعلق خاطر یا حس زننده و غیر انسانی در ارتباط بیننده با فضای کالبدی میگردد. این مهم، انتخابهای رفتاری و زیباییشناسی فرد را مشخصنموده و گسترش میدهد. حس مکان میتواند با ایجاد فرصت برای دیدن، شنیدن و مالقات دیگران، میزان حضور در فضا را تعریفکرده و عرصه را برای فعالیتهای بیرونی گسترشدهد. این عرصه که از فعالیتهای ضروری شروعو میتواند دامنه آن انتخابی و درنهایت اجتماعی هم باشد، ناشی از تلقی انسان از حس مکان در فضای شهری است.شایان یادآوری است که موضوع پژوهش حاضر که مقایسه سه گذر در سه حوزه کالبدی، کاربردی و معنایی است و در دامنه معماری شهری هم قرار دارد، با مدل جان پانتر که سه عنصر کالبد، فعالیت و معنی را در حس مکان دخیل دانسته، همپوشانی دارد )تصویر.)1 بنابراین نظر به مدل پانتر در این پژوهش در مقایسه سه گذر مورد نظر به زمینهگرایی، پیادهمداری، انسجام فضایی، نفوذپذیری، تناسبات بصری، محصوریت، راحتی و آسایش به عنوان عوامل تأثیرگذار بر کالبد و گوناگونی، انعطافپذیری، سرزندگی و پویایی، مشارکت و سازگاری به عنوان عوامل تأثیرگذار بر عملکرد )فعالیت( و درنهایت به تعلق خاطر، خوانایی و امنیت از نظر معنایی، پرداخته شدهاست.30 درادامه، جمعآوری دادهها با استفاده از مطالعه و برداشتهای میدانی و حضور بین مردم و تصویربرداری از گذرها و خیابانها صورت گرفتهاست. هدف از بررسی ویژگیهای سه گذر مورد بحث، سنجش میزان موفقیت طرح احیا براساس معیارهای كالبدی، كاربردی و معنایی است. در بررسی کالبدی، عملکردی و معنایی ابتدا با توجه به عوامل تأثیرگذار، کارکردهای مختلفی که در چارچوب عوامل یادشده قرار میگیرند، مطرح میشوند و پس، سه گذر با نگاه اثباتی پانتر و با توجه به کارکردهای آنها مقایسه میگردند. برای معیارهای سه گانه باال و عوامل تأثیرگذار بر آنها، کارکردهای فراوانی مطرح است. ادامه خواندن مقاله مقايسه تطبيقي مرمت و احياي سه گذر شهري در يزد با رويکرد نقش مردم و دولت در ساحت کارشناسي

نوشته مقاله مقايسه تطبيقي مرمت و احياي سه گذر شهري در يزد با رويکرد نقش مردم و دولت در ساحت کارشناسي اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.

مقاله شناسايي کيفي نوع چربي استفادهشده در ساخت يک مشک چرمي منسوب به دوره سلجوقي، به روش ATR-FTIR

$
0
0
 nx دارای 15 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : مقدمه قلعهکوه قاین، از محوطههای تاریخی غنی در استان خراسان جنوبی است. این قلعه که در فاصله 37 کیلومتری جاده قاین– بیرجند قرارگرفته )سروش، )3 :1385، مرکز فرماندهی قالع منطقه قهستان1 در دوره سلجوقی بودهاست )رجبی، :1384 .)113 نکته دارای اهمیت در این قلعه، کشف آثار چرمی متعددی است و از این حیث، یکی از منحصر به فردترین محوطههای تاریخی ایران است. در این محوطه، آثار چرمی همچون کفش، مشک و بقایایی از خز2 بهدست آمده است که در میان آنها، نمونههای شاخصی دیده می شود. بر اساس مطالعات صورتگرفته روی محوطه قلعهکوه، آثار مکشوفه از آن و نقشهای آثار چرمی این محوطه، بیشتر این آثار به دوره سلجوقی نسبتداده شدهاست )سروش،13851 ؛ سلطانی، 29 :1387و کوچکزایی، .) 1391 چرمسازی یکی از کهنترین فنآوریهای بشر بوده و تبدیل پوست خام به چرم را باید دومین صنعت بشر، پس از فن تیزکردن ابزارهای سنگی برای بریدن اشیا یا ضربهزدن به شکار و درندگان دانست )مالردی و کارگر بهبهانی،.)19 :13811 ازاینرو، بررسی این آثار باتوجهبه ارزشهای آنها، از تمام جوانب، ضروری مینماید تا از صنعت چرمسازی عصر سلجوقی، شناختی درست بهدست آید. ازآنجایی که آثار چرمی بسیاری از قرون گذشته برجای نمانده و آثار این چنینی به ندرت کشفشدهاند، مطالعه دقیق و حفاظت آنها، از اهمیت باالیی برخوردار است. این امر ضرورت مطالعه، بررسی و حفاظت این آثار را بنابر ارزشهای پنهان در آنها، بیش از پیش آشکار میکند. یکی از مراحل چرمسازی، مرحله روغندهی3 به چرم است. معموالً روغنهایی که در مراحل مختلف، به پوست افزوده شده، بایستی از آن خارجشوند تا در عملیات رنگرزی باعث نایکنواختی نشود )نجفی کوتئانی و دیگران،.)20 : 13871 بنابراین چرمهای تولیدشده، به علت نداشتن روغن کافی، معموالً خشکشده و انعطاف خود را ازدست میدهند. ازاینرو معموالً در پایان عملیات چرمسازی، سطح چرمها را با روغن و چربیهای طبیعی چربمیکردند. این چربیها شامل سه دسته کلی؛ چربی حیوانی، گیاهی و مومها هستند Santos( .) et al. 2005: 5 این عمل، تا اندازهای خاصیت آبگریزی چرم را افزایش میداد. نقش اصلی روغن در نرمکردن، قابلیت خمشدن، کشش، مقاومت دربرابر آب، نرمی و چرببودن سطح چرم است. همچنین وجود آن، چرم را درمقابل سائیدگی، مواد شیمیایی و کثیفشدن مقاوم میکند. مواد بهکاررفته در این مرحله، روغن، چربی یا واکس است که پس از دباغی استفاده میشود .)Florian 2006: 51( بنابر نبود گزارشهای مستند و شواهد کافی در رابطه با صنعت چرمسازی عصر سلجوقی و پیرو آنها، مواد استفادهشده در روغندهی چرم، بررسی این آثار درک روشنتری را از منابع چربی مورد استفاده در فرآوری چرم این منطقه، فراهممیآورد. مسأله مهم در این باره، تعیین میزان چربی آزاد41 باقی مانده در ساختار چرم های تاریخی و شناسایی منبع چربی مصرفی است. با توجهبه تأثیر نوع و میزان روغنهای موجود در چرمهای تاریخی از نظر منبع تهیه و همچنین تأثیر بر فرایندهای حفاظتی، مطالعه و شناخت آنها از اهمیتی خاص برخوردار است. در این راستا، یک مشک چرمی منسوببه دوره سلجوقی با هدف شناسایی نوع چربی مورد استفاده در روغندهی آن، بررسی شد. متداولترین روشهای روغندهی سنتی چرم در منطقه، استفاده از چربی حیوانی حاصل از پیه گاو و گوسفند است بنابر گفته محمد قاسمی از دباغان سنتیکار خراسان جنوبی، معموالً برای نرمکردن چرمهای گاو از پیه گاو و برای چرم گوسفندی از پیه گوسفند، استفادهمیشود )ارتباط شخصی، .)1391/5/6 براین اساس، احتمال استفاده از چربیهای حیوانی در جریان استحصال این اثر، بیشتر است. ضمن اینکه روش یافتهاندوزی در این پژوهش، آزمایشگاهی، میدانی و کتابخانهای و شیو تحلیل و استنتاج دادهها، مقایسهای و کمّی است. پیشینه پژوهش درباره بررسی آثار چرمی مکشوفه از محوطههای تاریخی مدفون، گزارشهای کمی منتشر شده است. براساس مطالعهای روی یک لنگه کفش چرمی مکشوفه از قلعهکوه، برای دباغی این اثر، احتماالً از دباغی گیاهی در ترکیب با زاج استفاده شدهاست )کوچکزایی، .)1392 در اینباره کوچکزایی و دیگران )1391(، گزارشی را درباره شناسایی نوع پوست و عامل دباغی آثار چرمی محوطه تاریخی قلعهکوه قاین منتشر کردند که در این میان، میزان چربی آزاد و احتمال دباغی روغنی نیز ارزیابی شده است. نتایج این پژوهش بیانگر این مطلب بود که در این محوطه، معموالً از پوست بز با دباغی گیاهی در جریان فرآوری چرم استفاده میشدهاست. Hallebeek و )1981(Soest نیز، درباره میزان رطوبت و روغن موجود در چرمهای دباغیشده با مواد گیاهی، مطالعاتی را انجامدادند و تالش آنها براین بود که به ارائه روشهای مرمتی متناسب با آنها بپردازند. هرچند قضاوت در آثار تاریخی درباره استفاده از روغنها و چربیها، منوطبه شناسایی دقیق عامل دباغی است بااینهمه، روغنها و چربیهای مورد استفاده در چرمسازی نیز ارزیابی شدهاند Soest .)Tuck, 1983( و همکاران در پژوهش دیگری درسال 1984 به شرح آزمایشهای الزم پیش از حفاظت از آثار چرمی و چگونگی آنها پرداخت. در این میان بایستی به سنجشpH1، اندازهگیری میزان چربی، سولفات و رطوبت اشارهنمود.Chapman1 (1987)، ویژگیهای چرمهای دباغیشده با روغن را مطالعه کرد و تأثیر آنها بر روشهای پاکسازی در آثار آمریکای شمالی بررسیکرد. Godfrey و (1990) Richardson نیز، مواد مختلف مورد استفاده در درمان چرمهای تاریخی اشباع از آب همچون مواد استفادهشده در روغندهی چرم را به روشFTIR1 ارزیابیکردند. Pemberton و (2008) Nel، مواد سفید تشکیلشده روی جلدهای چرمی مربوط به سده بیستم را که حاصل اسیدهای چرب5 و نمکهای مربوط به کلسیم بودند، با استفاده از FTIR و SEM/EDS، مطالعه و بررسیکردند. Xiaomin و همکاران )2009(، به بررسی و شناسایی اسیدهای چرب موجود در ساختار چرم، به روش GC-MS پرداختند. از آنالیز FTIR در موارد دیگری همچون بررسی و ارزیابی پاکسازی آثار چرمی (Boyatzis et al. 2009) یا پرداخت نهایی چرم نیز، بهرهگرفته شدهاست .(Cantero et al., 2009) با اینحال، گزارشی درباره استفاده از این روش در شناسایی منبع روغنهای استفادهشده در فرایند پرداخت و استحصال چرمهای تاریخی، دیده نشدهاست. قلعهکوه قاین قلعهکوه، هماکنون ویرانهای بر فراز قلهای از کوه ابوذر است که از سطح دشت مرتفع قاین، 500 متر ارتفاع دارد )اسماعیلنژاد، 155 :1388و.)156 این ویرانه، بقایای قلعهای بزرگ با سیستم دفاعی استوار است. درخصوص تاریخچه این قلعه نظریههای گوناگونی وجود دارد. دکتر بلو6 که همراه با گلداسمید7 در سال 1872 از قاین بازدید کردهاند، این قلعه را همان شهر آرتاگوانا که کاخ تابستانی سالطین هخامنشی ایران بوده و هنگام حمله اسکندر 328( ق.م.(، بیش از سیزده هزار نیروی مدافع از این دژ دربرابر لشکر انبوه وی جنگیدند، میدانند )سعیدزاده، .)74 :1371 ژنرال سرپرسی سایکس8 در سال 1311 ه.ق، از قاین بازدید و این نظریه را تأیید میکند و دراین باره چنین مینویسد: «سیزده هزار نفر از مدافعین آرتاگوانا از باالی ساختمان بزرگ و مرتفعی با سپاه اسکندر جدال میکردند و احتمال میرود مراد از ساختمان مزبور همین قلعه کنونی باشد. آرتاگوانا و آرتاگوان خیلی شبیه هرات و قاین تلفظ میشود، خالصه اگر قاین همان آرتاگوان باشد، اسکندر از طریق شاهگین وُدُرخش به طبس رفته است1» )سایکس، .)404 : 1363 اما برخی اسناد دیگر، یکسانی قلعهکوهو آرتاگوانا را ردّ میکند. در کتاب “جغرافیای تاریخی ایران باستان”، بارها این موضوع که شهر آرتاگوانا در هرات واقع بوده، ذکر شده است )مشکور، 176 :1371 و .)715 مشکور در این کتاب بیان میکند: ;« یکی از شهرهای مهم این ایالت [هرات]، آرتاکونا بود که نزدیک غوریان، پائینتر از هریرود قرار داشت» )همان: .)218 بنابر عقیده بارتولد،9 شهر آرتاکوان در محل ارگ هرات قرار داشته که بعدها با نام اختیارالدین معروف گردید )بارتولد، .)86 :1372 از طرفی تاکنون در قلعهکوه، محیط پیرامون آن یا حتی سطح استان خراسان جنوبی، هیچگونه آثار و شواهدی از تمدن هخامنشی به دست نیامده است )سروش، .)4 :1385 آرتاکوانا پایتختَهریوا، سرزمینی باستانی در اطراف هریرود بود که امروزه مشتمل بر تمامی والیت هرات و شرق خراسان است .)Kazemi 2009: 2( ازاینرو، نمیتوان با قطعیت قلعهکوه قاین را همان آرتاگوانا دانست. بااینهمه، مسلم است که قلعه فعلی بر ویرانههای قلعهای ساخته شده و بنای فعلی در عصر سلجوقیان بهدستور قاضی حسین قاینی که از جانب حسن صباح مأمور ترویج فرقه اسماعیلیه در قهستان و خراسان شده بود، مرمت و بازسازیشد. این قلعه اواخر سده پنجم هـ..ق.، به عنوان مرکز فرماندهی و هدایت دیگر قلعههای قهستان، انتخاب شد که این امر نشانگر اهمیت و تسخیرناپذیری آن بوده است. ضمن اینکه، خواجه نصیرالدین طوسی در سده هفتم هـ..ق. به این قلعه آمده و مدتها در این قلعه ساکن بوده و کتاب “اخالق ناصری” را به نام ناصرالدین محتشم، فرمانروای قهستان نگاشته است. این دژ، مشابهتی با قلعه آشیانه عقابِ فیروزآباد مربوط به اوایل دوره ساسانی دارد. همچنین معماری و فرم طاقها، طاقچهها و درگاههای برجایمانده از آن، پیشینه این قلعه را به دوره ساسانی تأیید میکنند. با این وجود برخی از پژوهشگران معتقدند که این قلعه، از قلعههای بهیادگار مانده از دوران هخامنشی است. درحال حاضر، قلعهکوه قاین با شماره48031، در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیدهاست )رجبی، .)112-114 :1384 معرفی نمونه مطالعاتی اثری که در پژوهش حاضر مطالعه شده، یک مشک چرمی مکشوفه از قلعهکوه قاین است که در جریان آواربرداری سال13851 در این محوطه تاریخی بهدست آمدهاست )سروش، .) 1385 شیوه استفاده از چرم در آن بهصورت وارونه بوده و سطح لش پوست، رو قرار گرفته است. قسمت پاها و دستها بهگونهای درون هم قرار گرفتهاند که حالت دسته ایجادکنند.1 قسمت دستهها دارای حفرههایی است که احتماالً برای جلوگیری از تعرق دستها، ایجاد شدهاند. محل جدایش پوست از حیوان یا تولک، با چرمی تیرهتر نسبتبه بدنه، بسته شدهاست. بخشهایی از مشک که هنگام پوستکنی آسیبدیدهاند، بهوسیله وصلههایی چرمی با رنگ مایل به قرمز از داخل و بیرون، وصله شدهاند. قسمت انتهایی هم با نوارهای نخی بافته و تزئین شدهاست )تصویر .)1 ایران معماری و مرمت پژوهشی -علمی دوفصلنامه 1393 زمستان و پائیز هشتم، شماره چهارم، سال 49 مشک یک شناساییFTIR-ATR روش به سلجوقی، دوره به منسوب چرمی ساخت در استفادهشده چربی نوع کیفی 50 آزمایشها – تعیین درصد چربی آزاد چرم و آماده سازی نمونه 10152 گرم از چرم با تقریب 00001gr توزین و در ورقی از کتان بدون چربی قرار گرفت و در محفظه انگشتی دستگاه سوکسله10، گذاشتهشد. فالسک استخراج را در دمای 100°C خشک کرده و پس از خنکشدن در دسیکاتور، با تقریب 00001gr توزین شد. فالسک تا 2/3 آن با دیکلرومتان11ُپر شد و بهمدت 5 ساعت، عمل استخراج روی نمونه انجامگرفت. پس از اتمام استخراج، فالسک در دمای 100°C بهمدت 2 ساعت قرار گرفت و پس از آن در دسیکاتور، خنک و توزین گشت. در این بررسی برای توزین، از ترازوی دیجیتال Sartorius LA230S استفاده شد. میزان چربی و روغن چرم با استفاده از فرمول زیر و قراردادن اعداد بهدستآمده در هر بخش،1 محاسبه گردید .)Shao, 2005: 58-59; Soest et al. 1984(×100نمونه/W )فالسک –W فالسک و چربی استخراجی% = )W روغن و چربی نمونهاز چربی استخراجی برای طیفسنجی ATR-FTIR استفاده شد. نمونههای پیه گاو و گوسفند نیز پس از تهیه، در حالل دیکلرومتان بهمدت 24 ساعت حلشد و محلول حاصل پس از تغلیظ برای طیفسنجی آماده گردید. – ابزار و روش کار در طیفسنجی RITF-RTA برای بررسی ساختاری، از دستگاه FTIR Spectrometer مدل Nicolet Nexus 470، ساخت شرکت Thermo Nicolet آمریکا، متصل به نرمافزار OMNIC، مجهز به PIKE MIRacle attenuatedtotalreflectance(ATR) با سطح آنالیزور کریستال ZnSe، استفاده شد. محدوده مورد بررسی 650cm-1 الی 4000cm-1 و طیفها حاصل 32 پیمایش با تفکیکپذیری 4 cm-1 بودند. دراین راستا، چربی استخراجی چرم و پیه گاو و گوسفند بررسیشدند. چربیها همراه با حالل، بهصورت قطرهای تصویر .1 مشک چرمی مطالعهشده )نگارندگان( بر سطح کریستال منتقل و پس از تبخیر حالل، آنالیز صورت میگرفت. سایر طیفها، برگرفته از پایگاه داده IRUG، هستند. نتایج و بحث پس از توزین دقیق نمونه و فالسک سوکسله )قبل و پس از استخراج( و قراردادن اعداد بهدستآمده در فرمول بیانشده در بخش آزمایشها، درصد چربی آزاد موجود در نمونه چرم به این شیوه محاسبهشد:%= (592910g-59.2475g) /0152g×100= 4285%روغن و چربی نمونه بقای بیش از 42 درصد چربی در ساختار نمونهای با این قدمت با توجه به کاربرد آن، بهعلت نیاز به آبگریز بودن باالیِ چرم و لزوم روغندهی کافی به چرم است. طیف ATR-FTIR چربی استخراجی، در تصویر 2 دیده میشود. بنیانهای موجود در چربی، براساس ناحیه جذب آنها در طیفهای مادون قرمز در جدول 1 ، خالصه شدهاند. مواد استفادهشده در فرایند روغندهی چرم، در سه دسته؛ مومها،13 روغنهای گیاهی14 و حیوانی15 طبقهبندی میشود (Santos .et al. 2005:5) نوع و ویژگیهای مهم ترین مواد استفادهشده در روغندهی چرم، در جدول 2 ارایه گردیدهاست. – مومها مهمترین مومهای طبیعی مورد استفاده در فرایند روغندهی چرم عبارتند از: موم کارنوبا،16 موم کاندلیال،17 موم زنبور عسل،18 پارافین19 و النولین20 که در تصویر 3 طیفهای ATR-FTIRآنها و چربی چرم، ارائه شدهاست. در تصویر 3، دیاگرامهای e و b در 3500cm-1 که مربوط به OH است، دارای جذب بوده درحالیکه دیاگرام ex چنین جذبی را نشاننمیدهد. در حدود 1740cm-1 تمامی طیفهای a,b,c,d,e ازلحاظ جذب، شدت جذب و تعداد شاخههای موجود در این طیف با نمونه استخراجی، تفاوتدارند که مربوط به پیوند C=O در استرهاست. در ناحیه اثر انگشت و از حدود 800cm-1 تا 1200cm-1 در طیف نمونه استخراجی با نمونههای موم ازحیث جذب در این ب ازه، شدت جذب و عدد موج، با یکدیگر متفاوتاند. برای نمونه، 962cm-1 که مربوط به ساختار C=C ترانس اسیدهای چرب است، با طیفهای b و e ازلحاظ ناحیه جذب متفاوت است. از دیگرسو، این دو نمونه در 3500cm-1 دارای جذب بوده و از این جهت با طیف نمونه استخراجی تفاوت دارند. طیف های a، c و d نیز یا در این محدوده جذبی نداشته یا میزان آن بسیار کمبوده که قابل مشاهده نیست. در720 cm-11 مربوطب ه HC=CH نیز، میزان جذب و تعد اد شاخههای جذب متفاوت است. ایران معماری و مرمت پژوهشی -علمی دوفصلنامه 1393 زمستان و پائیز هشتم، شماره چهارم، سال 51 تصویر .2 طیف ATR-FTIR از چربی استخراجی )نگارنگان( طیف ارائه شده در تصویر 2، اشاره به ساختاری استری12 دارد که گروههای عاملی موجود در آن، بدین شرح است: 172049-cm مربوط به =CH با ساختار سیس، 117394cm-1 ارتعاش کششی C-O پیوند ارتعاشی و کششی C-O مربوط به استرها، 1378cm-1 مربوطبه C–H (–CH3)، 141291cm-1 مربوطبه گروه عاملی C-O-H، 1146538-cm نشاندهنده پیوند C-H مربوطبه گروه متیلن در چربیها، 1174037-cm متعلقبه پیوند کششیC=O در استرها، 12850-cm تا 12930-cm متعلقبه گروه عاملی –CH2 و –CH3 در چربیها، 1105cm-1 متعلق به –C-O ،962cm-1 مربوطبه – CH=CH–(trans-olefin) و 1194 cm-1 احتماالً اشاره به ساختار C-O-C دارد (Hu et al. 2010; Derrick et al. 1999: 102-103; Rohman et al. 2010; Kim et al. 2007; Megahed et al. 2011) جدول .1 گروه های عاملی موجود در چربی براساس عدد موجی جذبشده ردیف عدد موج ساختار احتمالی گروه توضیحات 1 174037cm-1 تمام این گروههای عاملی، مربوط به ساختارهای استری و موجود در اسیدهای چرب است. وجود پیوند دوگانه در ردیف 2 141291cm-1 پنجم و ششم، بیانکننده وجود اسید چرب اشباعنشده 3 2850cm-1؛ 2915cm-1 ؛ 146538cm-1 بین سایر اسیدهای چرب است. 4 2954cm-1 5 72049cm-1 )ساختار سیس( 6 962 cm-1 )ساختار ترانس( 7 1194cm-1 C-O-C (نگارندگان) جدول .2 مواد استفادهشده در روغندهی چرم؛ ویژگیها و منابع تهیه آنها نوع مشک یک شناسایی FTIR-ATR روش به سلجوقی، دوره به منسوب چرمی ساخت در استفادهشده چربی نوع کیفی موم 52 گیاهی روغن حیوانی روغن عنوان ویژگیهامنبع کارنوبا زرد رنگ، شکننده، در دمای 71° C تا 78 ذوبمیشود، به چرم حالت نرمی میدهد وبرگهای درخت نخل دارای پلیاسترهای بزرگ است.برزیلی کاندلیال خواصی شبیهبه موم کارنوبا و در درجه حرارت 68° C، ذوبمیشود. نقطه ذوب بین 60° C تا 63، جاذب گرد و غبار، خاصیت چسبندگی بسیاری دارد، در آب ذوبکردن النه زنبور موم زنبور عسل نامحلولاند، بخار آب در آن نفوذمیکند، ترکیبی از استرهای حاصل از اسیدها و الکلهایی عسل با بیش از 36 کربن و تعدادی هیدروکربن با وزن مولکولی زیاد است. پارافین سفید رنگ، نقطه ذوب بین 35° C تا 56، مخلوط آن با رزین ماده اصلی برای آبگریزنفت کردن چرمهای دباغیشده با کروم است. النولین مومیشکل، مایلبه قهوهای، بوی نامطبوع، نقطه ذوب40° C ، محلول در الکل، دارایمحصول جانبی شست و درصد کمی الکلهای آزاد و دربردارنده حدود 95 درصد استرهای اسید چرب.شوی پشم مشابه روغن پشم، بر چرمهای سفید برتری دارد، دربرابر نور تغییر رنگ نمیدهد، نقطهپوست یا قسمت داخلی روغن نارگیل ذوب 27° C الی 32، وزن مخصوص 0926، دارای عدد صابونیشدن 251 الی 263 و عدد ید 8 الی 96 است. پوست نارگیل خاصیت خشکشوندگی کامل، در مجاورت هوا اکسیدشده، بهسادگی سولفاتدار میشود، روغن بزرک مشابه روغن کرچک است، بهدلیل خاصیت خشکشوندگی و اکسیدشدن، در روغندهی ودانههای رسیده گیاه خوراکدهی به چرم کمتر از آن استفادهمیشود و پس از مدتی، چرم را سخت و غیرقابلبزرک یا کتان انعطاف میکند. غلیظ، لزج و زرد روشن تا قهوهای، بهطور عمده از گلیسیرید اسید ریسینولئیک تشکیلشده، روغن کرچک دارای ساختار درهم پیوند دوتایی ملکولی است که بهآسانی پلیمر میشود و مخلوط ایندانه گیاه کرچک روغن و پیه گاو را روغن چرم مینامند. روغن زیتون رنگی متمایلبه سبز، مصرف عمده آن در صنایع صابونسازی و غذایی است.میوه درخت زیتون پیه گاو پیه گاو دارای نقطه ذوب35° C تا 38، رنگ مایلبه زرد، سخت و دارای خاصیت پرکنندگیپیه گاو خوبی است. بدون آنکه چرم را زیاد نرم و کشدار کند، بهآسانی به آن روغن میدهد. پیه گوسفند مشابه پیه گاو اما سختتر، سفیدتر و دارای چربی مایع کمتر و نقطه ذوب بینپیه گوسفند 35° C تا 38° C زرد کمرنگ، غیرخوراکی، قدرت نفوذ بسیار خوب، چرم را انعطافپذیر کرده و از نرمشدنجوشاندن سم، پاچهها یا روغن سم بیش از حد آن نیز جلوگیری می کند، از نوع روغنهای اشباع است و میتوان آن را سولفاتدار کرد.قلم پای حیوانات اسید استئاریک مومیشکل، سفید، سخت، اسیدی چرب با فرمول CH3(CH2)16COOH، در دمایچربیها و روغنهای )حاصل از چربی حدود55° C الی 71 ذوبمیشود و دلیل اصلی شورهزدن چرم است.حیوانی و نباتی، به ویژه حیوانی( پیه گاو مایلبه قهوهای، بویی زننده، بهراحتی سولفاتدار میشود، قدرت نفوذ خوبی دارد؛از جوشاندن جگر تازه بهراحتی اکسید میشود و رنگ آن کبود، غلیظ و چسبناک میشود که با سولفاتدار روغن ماهی ماهی در آب و جدا کردن شدن این عیوب کاهشمییابد، غیر خشکشونده است و مصرف ویژه آن در ساختنچربیها بهدست میآید. چرمهای شاموآ است. مشابه روغن ماهی، بهطور عمده از مومهای مایع استرهای الکل پرچربی و بدون چربی تشکیل شده، روغن سر نهنگ بیشتر خواص یک واکس را دارد، رنگ آن زرد مایلبه روغن نهنگ قهوهای است و بوی بد روغن ماهی را ندارد و اکسیژن بسیار کمی را از هوا میگیرد وچربی نهنگ حتی در دمای 204° C دربرابر تجزیه، مقاوم است. این روغن را میتوان سولفاتدار کرد، نفوذپذیری آن بسیار باال است و مصرف آن در ساختن چرمهای نرم دستکش و لباس است. محصول اکسیدکردن موئلون در روغندهی، خاصیت پرکنندگی خوبی دارد، آبدوست و محلول در آن است.روغن خام کبد ماهی هنگام پوستپیرایی )فرهنگ، 400 :1366، 425، 117، 156؛ مالردی و کارگربهبهانی، 183-186 :1381؛ نجفی کوتنائی و همکاران، 67-70 :1387؛ ماسشلین کالینر، 55 :1388 و )61 روغنهای گیاهی دسته مهم دیگر مواد مورد استفاده در روغن دهی چرم، روغن های گیاهی هستند که پرکاربردترین آنها عبارتند از: روغن نارگیل21، روغن بزرک22، روغن کرچک23 و روغن زیتون24 که در تصویر4 طیفهای ATR-FTIR آنها و چربی چرم با یکدیگر مقایسه شدهاست. ادامه خواندن مقاله شناسايي کيفي نوع چربي استفادهشده در ساخت يک مشک چرمي منسوب به دوره سلجوقي، به روش ATR-FTIR

نوشته مقاله شناسايي کيفي نوع چربي استفادهشده در ساخت يک مشک چرمي منسوب به دوره سلجوقي، به روش ATR-FTIR اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.


مقاله ارزيابي و نقد مغالطههاي موجود در حوزههاي هنر، معماري و شهرسازي

$
0
0
 nx دارای 16 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : مقدمه متأسفانه امروزه مغالطههایی شبههناک میان بعضی از دانشگاهیان و دانشجویان پدید آمده که برخی از دالیل آنها بدین قرار است: رویکردهای مادی به جهان هستی و گرایشات نسبیگرا، کثرتگرایی و شکاکیت در حوزه معرفتشناسی و حیوانپنداری آدم در علوم انسانی و غفلت از بعد فطرت نوعی انسان و نفوس عقالنی و روحانی او و نفوذ این دیدگاهها در اندیشه بیشتر شبه روشنفکران غربزده و مقلد. رمزگشایی از مغالطههای رایج و گمراهکننده، جزیی از بدیهیات فرهنگ اسالمی است اما به دلیل تبلیغات وسیع رسانهای غرب، پاسخ به آنها در شرایط فعلی الزم و ضروری است. مغالطه در مقاله پیشرو به مفهوم طرح تضاد بین دو موضوع است که در صورت بیتوجهی مخاطب، هر دو پاسخ مثبت یا منفی آن نیز، غلط اندر غلط خواهد بود. زیرا پرسشگر، مخاطب را دربرابر دو سؤال آری یا نه قرار میدهد که هر دوی آنها غلط است. اگر مخاطب فریب خورده و تسلیم شود، با پاسخ غلط اندر غلط خود، دچار جهل مرکب میگردد. اما اگر مخاطب هوشیار و آگاه باشد، با تبیین و تحلیل سؤال طرحشده، پاسخهای شایسته و صحیحی ارائه خواهد نمود. برای نمونه، در پژوهش حاضر چند مغالطه رایج که در جامعه ما حتی بین شبه روشنفکران و برخی استادان دانشگاهی نیز رایج شده است، مبتنیبر فرهنگ اسالمی تشریح و ارزیابی خواهد شد. پیشینه پژوهش با توجه به ماهیت استداللی و تحلیلی پژوهش حاضر، پیشینه آن در خالل مباحث استداللی بیان شده است. روش پژوهش مقاله حاضر انکشافی بوده و روش تحقیق آن مبتنیبر منابع اصلی شناخت از دیدگاه اسالم، عقل و نقل، و بهرهگیری از روشهای تفسیری و استدالل منطقی است. تضاد بین علم و دین در طرح این مغالطه، گوینده بدون تعریف مشخصی از علم و دین، مخاطب را بین دو پاسخ آری یا خیر قرار میدهد.1 در حالی که از اساس، طرح این نوع سؤال غلط است.پرسش اول: باید پرسید، علم با چه مفهومی؟ علوم تجربی، فلسفی و ریاضی، علوم عرفانی یا هر نوع پیش فرض توهمی و متعصبانه؟ بین مکاتب موجود معرفتشناسی و شناختشناسی از بعد ابزار شناخت، شیوههای شناخت و منابع و مبانی شناخت، بیشتر اختالف نظر و تضاد بسیار وجود دارد. بنابراین نخست باید تعریف مشترکی از علم و معرفت صادق و حقیقی ارائه شود تا بتوان به بحث وارد شد. پرسش دوم: منظور از دین کدام دین است؛ هزارها دین به عنوان مکاتب فکری و اعتقادی که دارای نظریههای بسیار متناقض فکری و عملی در حوزههای هستیشناسی و انسانشناسی هستند، در جهان وجود دارد که همواره تکثیر میشوند. دستکم از منظر اسالمی یک طبقهبندی سه گانه از ادیان وجود دارد: ادیان غیر توحیدی یا کافرانه و مشرکانه، ادیان توحیدی تحریفشده و دین توحیدی اسالم. حتی در حدیثی منقول از پیامبر اکرم )ص( درباره دین اسالم چنین بیان شده است: «مسلمانان در آخر الزمان به هفتاد و سه فرقه تقسیم میشوند و فقط یک فرقه آن به حق است2» )سلیم بن قیس الهاللی، :1413 605(. با توجه به دو نکته بیانشده، در پاسخ نهائی میتوان گفت، از منظر اسالمی «آنچه علمی است، عقالنی است و آنچه عقالنی است اسالمی است(3»خسروپناه، )31 :1385 و اسالم به وسیله دو منبع عقل و نقل، نظریات خود را با روش تفسیری و استدالل منطقی اثبات میکند )جوادی آملی، .)75-73 :1386 بنابراین در پاسخ مغالطه تضاد بین علم و دین باید گفت، دین اسالم نه تنها با علم تضادی ندارد بلکه به کمک دو منبع عقل و نقل، علم ناب و خطاناپذیر را تبیین، اثبات و تأیید مینماید )جدول .)1 زیرا دستاوردهای علوم تجربی با استقرای عقلی اثبات میگردد و تا نقض نشده علمی است. مباحث منطقی نیز از طریق استداللهای عقالنی اثبات میشود زیرا عقل نیز از منابع دینی است. راه حل موارد اختالف ظاهری بین عقل و نقل هم توسط منابع اسالمی تبیین و تشریح شده است )همان(. تضاد بین سنتگرائی4و تجددگرائی5 پرسش اول: نخست باید پرسید سنت به چه مفهومی مطرح میشوداگر سنت به مفهوم دیدگاه نظری گذشتگان است، اول اینکه، گذشتگان هزارها دیدگاه نظری متفاوت و متعارض دارند، منظور کدام دیدگاه است. دوم اینکه، دیدگاههای نظری مشمول صحیح یا ناصحیح، حق یا باطل و عالمانه یا جاهالنه هستند و اصوالً مسئله قدیم یا جدید مطرح نیست. همین مطلب درباره تجددگرائی نیز قابل طرح است. یعنی تجدد اگر به مفهوم دیدگاههای نظری است، اصل جدیدبودن، ارزشی ایجاد نمینماید. باید دید که نظریات جدید، نسبت به نظریات قدیم، عالمانهتر و حقیقیتر است یا برعکس. در بعد نظری باید حقیقتمدار بود و قدیم و جدید مطرح نیست. اگر سنت به مفهوم گزارههای عملی و احکام باید و نباید، تعبیر شود، از منظر اسالمی انسان ذاتاً دارای دو فرمانده درونی است: یکی نفس حیوانی که ذاتاً به زشتی )شهوت و غضب(6 و زیادهخواهی و شرّ )فساد و خونریزی(7 امر میکندو اشباعناپذیر است. نفس عقالنی و روحانی که وجدان نیز خوانده میشود و به زیبائی، خیر و عدالت امر مینماید و از شرّ و زشتی و جهل نهی میکند. بنابراین در بعد عملی، باید عدالتمدار بود و قدیم و جدید جایگاهی ندارند. گزارههای عملی و بایدها و نبایدها وابسته به بنیانهای هستیشناسی و انسانشناسی مکاتب مختلف فلسفی و اعتقادی هستند و امکان تبیین و ارزیابی دارند. همچنین، بدون زیربنای انسانشناسی و تبیین جهت و غایت سعادت و کمال انسانی، نمیتوان جایگاه عدالت یعنی قراردادن هر چیزی در محل مناسب و شایسته آن8 و نقطه مقابل آن یعنی بیعدالتی را تعیین و مشخص نمود. اگر سنت به مفهوم روشها و شیوههای عملی )سبکهای هنری( برای تحقق ایدهآلها در فرایندهای انسانی و عالم خارجو طبیعت دانسته شود، باید گفت سبکهای هنری، حالتی بینابینی )برزخی( دارند. از طرفی سبکها باید متضمن تجلی ایدهها و ایدهآلهای فرازمانی و فرامکانی و هنرمندان باشندو از طرفی دیگر، کالبد آنها باید متناسب با مجموع شرایط زمانی و مکانی در عالم طبیعت تحقق یابد. این شرایط بسیار متنوع بوده و شامل شرایط هنرمند، کارفرما، نوع عملکرد ساختمان، مجموع شرایط اجتماعی، اقتصادی، اجرائی، اداری، قانونی، محیطی و ; است. بنابراین فقط میتوان از تجربیات تاریخی و سبکهای گذشته بهرهبرداری کرد و الهام گرفت. بااینهمه، قطعاً از بسیاری جهات باید شیوه عمل و سبک هنرمند مبتنیبر مفاهیم ثابت نظری و رعایت احکام عملی، متناسب با مجموع شرایط زمانی و مکانی اجتهاد و ابداع شود. در اینباره، اسالم )مکتب تشیع( اصول دهگانهای را مطرح نموده است )مطهرى، .)161 : 1378 اصول )قواعد( دهگانه اجتهاد در تشیع در جهت اجتهاد حرفهای مبتنیبر مفاهیم ثابت نظری و احكام اولیه برای اتخاذ روشهای مناسب عصری و آفرینش آثار بدیع و اصیل، بدین شرح است: 1 مالزمه عقل و شرع؛ ابزار اجتهاد، عقل است و احكام عقلی همان احكام شرعی است. .2 بقای اصول؛ اصول نظریو عملی بیانشده ازسوی سنت نبوی برخاسته از فطرت که بیزمان هستند. .3 تفریع؛ فروع و جزئیات همچون روشها، صورتها و مواد کالبدی. در پرتو اصول ثابت با تفریع عقلی میتوان آنها را استنتاج و اجتهاد نمود. .4 نسبیت؛ فروع همچون روشها، صورتها و مواد کالبدی. براساس مقتضیات زمان و مكان، كامالً نسبی هستند. .5 جامعیت و وسطیت )عدالت(؛ فروع همچون روشها، صورتها و مواد کالبدی. باید همه جوانب و ساحات مختلف انسانی و مجموع شرایط زمانی و مکانی را درنظر بگیرند. .6 اولویت؛ فروع همچون روشها، صورتها و مواد کالبدی. باید با توجه كامل به اولویتها و مصلحتها شكل بگیرند؛ با توجه به مجموعه حقوقها و مصلحتها. .7 قاعده هماهنگی با قوانین حاكم؛ فروع همچون روشها، صورتها و مواد کالبدی. نباید معارض با قوانین حاكم و اصولی كه حق وتو دارند باشند. مانند اصل الضرر و الضرار در اسالم. .8 حوزههای آزاد؛ فروع همچون روشها، صورتها و مواد. نباید حوزههایی را كه خداوند انسان را آزاد گذاشته محدود كنند )احکام مباح(. .9 احكام خمسه تكلیفیه؛ فروع همچون روشها، صورتها و مواد کالبدی. باید در اجرا براساس احكام خمسه، حالل و مستحب و مباح و مکروه و حرام، تعیین اولویت و ضرورت کنند..10 احكام ثانویه و حكومتی؛ فروع همچون روشها، صورتها و مواد کالبدی. حتی اصول اولیه میتوانند با نظر و اختیار ولی فقیه بطور موقت1 تغییر کنند، با توجه به مجموع شرایط اضطراری و مصلحتی. مبتنیبر این اصول، هنرمندان خواهند توانست با حفظ اصول ثابت، مجموع شرایط زمانی و مکانی را در نظر داشته باشند و عمالً ایدهآلیسم را با رئالیسم جمع کنند )همان(. اگر سنت به مفهوم کالبد آثار و مواد و صورتهای موجود آنها تصور شود، باید گفت مفاهیم نظری و احکام عملی با توجه به مجموع شرایط زمانی و مکانی میتوانند در میلیاردها مواد و صورتها و فنآوریهای جدید به صورت نسبی تجلی یابند. مثال بارز آن، نوع خلقت انسانهاست. خداوند با حفظ هویت و ساختار کلی اندام انسانها، هیچ دو انسانی را کامالً مشابه یکدیگر خلق نکرده است. بنابراین، میتوان با حفظ هویتها و اصول ثابت میلیاردها کالبد متنوع و بدیع خلق کرد. البته عناصر نیمه تجریدی همچون نوع ایدههای هندسی، فضائی، نمادها و آرایهها بر حسب نوع عملکرد، دارای جهتگیریهای نسبی و اصولی فرازمانی و فرامکانی هستند که در بخش دیگری، بررسی خواهند شد. پرسش دوم: درباره تجددگرایی و نوگرایی نیز با توجه به مطالب مطرحشده باید گفت:اگر تجدد به مفهوم دیدگاههای جدید نظری است، اصل نوگرائی، چیزی را مشخص نمیکند بلکه باید دیدگاه نظری گذشتگان را ارزیابی و با استداللهای عقالنی یا وحیانی نقد کرد. آنگاه نظریه صحیح را پیش نهاد و اثبات کرد. نوبودن یا نونبودن یک نظریه چیزی را ثابت نمی کند. به خصوص درباره مکتب اسالم که مکتبی وحیانی است وکتاب قرآن آن ایران معماری و مرمت پژوهشی -علمی دوفصلنامه 1393 زمستان و پائیز هشتم، شماره چهارم، سال 97 حوزههای در نقد و ارزیابیشهرسازی و معماری هنر، موجود مغالطههای 98 نیز تحریفنشده بوده و منابع اصیل آن خطاناپذیر اعالم شده است. ازآنجا که حکمت نظری اسالم بسیار عمیق بوده و دارای وجوه و الیههای چند بعدی است، فقط میتوان مبتنیبر منابع اصیل آن، برداشتها و تفسیرهای متنوعی داشت. اگر تجدد به مفهوم تجدید نظر در احکام عملی است، از منظر اسالمی، احکام عملی پنج گانه اسالمی، فرازمانی و فرامکانی است. این احکام تنها در شرایط اضطراری و مصلحتی با حکم حاکم شرع، به صورت موقتی و محدود، تا رفع اضطرار و مصلحت میتوانند به احکام ثانویه تبدیل شود. البته مدیران و تصمیمگیران در سطوح مختلف فردی و اجتماعی، بر حسب اختیارات قانونی و شرعی خود، میتوانند دست به اجتهاد و تصمیمگیری بزنند. درباره تجددگرائی به مفهوم روشهای عملی و سبکهای هنری و ابداع شاکلههای جدید از بعد مواد، صورتها و فنآوریهاو ; برای تبیین مفهوم سنت بحث شد. اکنون با حفظ هویتها و اصول ثابت میتوان میلیاردها کالبد متنوع، اجتهاد و خلق کرد. نتایج مربوط به مغالطه یادشده در جدول 2 آورده شده است.تضاد بین اسالم و آثار مسلمانان همچون معماری و شهرسازییکی از مغالطههایی که در سطوح عمومی و درعین حال دانشگاهی و حوزوی رایج و به موضعگیریهای موافق و مخالف ناشایستی منجر شده است، موضوع نسبتدادن یا نسبتندادن اسالم به مسلمانان و آثار تمدن دوران اسالمی ازجمله معماری و شهرسازی آن است. برخی از استادان نیز، بدون تبیین و تحلیل علمی و منطقی موضوع، در مقاالت، سخنرانیها، و تدریس و تحقیق خود بدون تحلیلی منطقی به این مغالطه دامن میزنند. یکی از مهمترین عوامل در مقاومت منفی تعدادی از استادان با مقوله بسیار مهم تحول و ارتقای علوم انسانی و اصالح سرفصل دروس برای اسالمی و بومیکردن آن، همین مغالطه است. اهمیت و ضرورت تبیین این مغالطه، آنجا آشکار میشود که مهمترین هدف اجتماعی و تاریخی انقالب اسالمی ایران، ایجاد تمدنی اسالمی و الگوسازی این تمدن برای جهان بشری بوده است. بنابراین نفی نسبت اسالم با آثار تمدنی، نفی اهداف اجتماعی و تاریخی مکتب اسالم، رویکردی است اسالمستیزانه و در خدمت فرهنگ لیبرال- سرمایهداری غرب و تبلیغ الئیسم و سکوالریسم غربی. درعین حال، مشیت و قضا و قدر الهی بر سرتاسر نیات، اعمال و آثار ما احاطه وجودی دارد و ذرات خیر و شرّ آنها را تشخیص داده و جزا و پاداش میدهد. البته تعدادی از اسالمگرایان هم که نمیتوانند مفهوم اسالم را از مفهوم مسلمانان و آثار آنان تفکیک کرده و اصول جداگانه و روابط آنها را تحلیل نمایند، به دلیل حفظ حرمت اسالم، به این مغالطه دامن میزنند. دربرابر، افرادی آثار تمدنی مسلمانان را که فرایندها و پدیدههایی انسانساز، جزئی، نسبی و اعتباری هستند، به صورت مطلق و مستقیم به مکتب الهی اسالم که فرایندی است با گزارههای کلی، حقیقی، خطاناپذیر، جامع و مانع و الهی، نسبت میدهند. این رویکرد نیز خطایی است آشکار که فرایند الهی را به فرایندی انسانی که نسبی و خطاپذیر است، نسبت میدهد. مسیحیان نیز در این دام گرفتار شدند و دیدگاه فیلسوفان و دستاوردهای علوم تجربی را جزء متن دین قرار دادند که بعدها خطابودن آن اثبات شد. به منظور تبیین و تشریح این مغالطه مشکلساز، به چند نکته اشاره میشود: 1 در اولین مرحله باید سه مقوله متمایز؛ مکتب اسالم، مسلمانان و آثار مسلمانان را از هم جدا کرد. زیرا مکتب اسالم یعنی تبیین عالم و آدم آنگونه که هست و میتواند باشد از طریق وحی الهی که خطاناپذیر و جامع و مانع است و از طریق دو منبع: کالم الهی و سنت معصومین )سالم اهلل علیها(که در دو بعد حکمت نظری و حکمت عملی مطرح شده است. اما مسلمانان مانند سایر انسانها، موجوداتی هستند مرکب بالقوه، نسبی، متغیر و وابسته به مجموع شرایط زمانی و مکانی و درعین حال بااراده و آزاد درجهت سیر و صیرورت مثبت یا منفی خود. آثار مسلمانان نیز ازآنجا که ایدهها و ایدهآلهای آنان را در پدیدارهای کامالً وابسته به مجموع شرایط زمانی و مکانی تجلی میدهد، بنابراین میتوان گفت به صورت مضاعف پدیدههایی هستند بالفعل، جزئی، نسبی، اعتباری و وابسته به مجموع شرایط زمانی و مکانی هنرمند و مجموع شرایط اجتماعی و زمانی و مکانی خلق اثر به خصوص مخاطبین اثر. نظر به آنچه بیان شد، نخست باید گفت نمیتوان اسالم را به صورت مطلق و مستقیم به مسلمانان و با ضریب دوی منفی، به آثار آنها نسبت داد )تصویر .)1 2 نکته مهم دیگر، رابطه طولی بین ایدهها و ایدهآلهای انسانها با اعمال، رفتار و آثار آنان است. بطور مختصر میتوان گفت جبراً و به صورت خودآگاه و ناخودآگاه، اعمال، رفتار و آثار انسانها، تجلی ایده و ایدهآلهای آنها، یعنی معرفتها9 و نیات مثبت و منفی آنهاست )محدث نوری،14081،ج.)90 :1 بدین معنا که رابطهای طولی و جبری بین ادراکات معرفتی و نیات و انگیزههای خیالی انسانها، با اعمال و آثار انسانها وجود دارد. برای درک این موضوع، میتوان گفت این ارتباط مبتنیبر روابط عوالم وجود است و مهمتر و کلیتر از آن براساس رابطه خداوند است با عوالم وجود. این رابطه را حضرت علی )ع( تبیین این موضوع، با تعریف مفهوم تجلی، آیهای بودن در فرازی از خطبه اول نهج البالغه چنین توصیف مینمایند:هستی، تصور و تصدیق میشود.10 بنابراین میتوان گفت، «خداوند درون پدیدههاست و با آنها یکی نیست، خارج ازاگر انواع ادراکات انسان از خود و هستی )حسی، عقالنی، آنها است و از آنها جدا نیست» )علی بن ابیطالب، 1388،شهودی( که سرچشمه و منشاء فرایندهای انسان ی است، ً منطبق با حقایق عالم هستی آنگونه که هست باشد و نیات خطبه اول(. منکرین این رابطه، عمال نمیتوانند مفهوم توحید یعنی کثرت در وحدت و وحدت در کثرت را در هستیشناسیاختیاری انسان نیز خیرخواهانه و متقیانه باشد،11 این بنیانِ که بنیادیترین اعتقاد اسالمی است، استدالل و اثبات کنند.انسانی، اسالمی است. همانطور که با ذکر شهادتین، انسانها مرمت پژوهشی -علمی دوفصلنامه و پائیز هشتم، شماره چهارم، سال مکتب اسلام موضوعات (تبیین عالم و آدم) (عالم تکوین و تشریع) واقعیـتهایی حقیقی، الهی، خطاناپذیر، جامع و مانع از هـویــتهــای مـوجـود، مبانی پدیدههای بالقوه و بالفعل و سرآمدهای مطلوب آنها تصویر .1 تفکیک مفهوم مکتب اسالم با مسلمانان و آثار آنها )نگارندگان( جدول .1 رمزگشائی از مغالطه، در طرح تضاد بین علم و دین مسلمانان (مجموع مسلمانان) (اهل تشیع و تسنن) انســــانهـایی مختـار، بـا هویـتهـای بالفعل، بالقوه، مـتـکثر، متغییر، نســـبی، دارای نیـاتی مثبت یا منفی و وابسـته به مجموع شرایط زمانی و مکانی آثار مسلمانان (تمدن کشورهای مسلمان) (آثار هنری و معماری و شهرسازی) آثار مســـلمانان پدیدههایی است متکثر، مختلف، نسبی، وابســته به مجموع شــرایط زمانی و مکانی و دارای ابعاد مثبت و منفی ایران معماری و 1393 زمستان 99 نوع مغالطه نکته اول نکته دوم طرح تضاد بین کدام علم؟ کدام مکتب علمی؟ کدام دین؟ ادیان الهی و غیر مکاتب علمی، بسیار متعدد و الهی، بسیار متعدد و اغلب علم و دین ً متضاد هستند بعضا متضاد هستند جدول .2 رمزگشایی از مغالطه در طرح تضاد بین سنتگرایی و تجددگرایی رمزگشائی و پاسخ در اسالم بین علوم حقیقی و دین توحیدی هیچ تضادی وجود ندارد. از منظر اسالمی، آنچه علمی است، عقالنی است و عقل در کنار نقل از منابع معرفت اسالمی است )نگارندگان( ادامه خواندن مقاله ارزيابي و نقد مغالطههاي موجود در حوزههاي هنر، معماري و شهرسازي

نوشته مقاله ارزيابي و نقد مغالطههاي موجود در حوزههاي هنر، معماري و شهرسازي اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.

مقاله تبيين مفهوم تماميت در حوزه آثار موزهاي از منظر تعيين مؤلفههاي مؤثر بر آن تبيين

$
0
0
 nx دارای 22 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : مقدمه تمامیت، یکی از بنیادیترین وجوه اخالقی و فلسفی در مؤلفههایتعیینمنظراز درتمامیتمفهومتبیین حفاظت و مرمت میراث فرهنگی است. بااینکه در طول تاریخ چالش دیگری است .)Andrus, 2002:96( همچنین، یکی بسیار درباره تمامیت بحث شده لیکن همچنان، جامع و مانع تعریف نشده است. این در حالی است که مبهمبودن و نیز قابلیت تعابیر متفاوت این مفهوم در حوزههای متعدد نیز، خود مؤثر حوزه از بزرگترین چالشهای موجود در حوزه حفظ و صیانت از تبیینآنبر موزهایآثار مخاطبین و حفظ تمامیتِ ارزشهای نهفته در این آثار است. تمامیت در میراث فرهنگی، نبود تعادل بین توجه به نیازهای این مسئله در بسیاری مواقع، حفظ تمامیت را دچار مشکل نموده که این امر خود، نشاندهنده پیچیدگیهای اجرایی 211 تمامیت در حوزه میراث فرهنگی است. دراین باره میتوان اشاره نمود که زیر بنای مقوله تمامیت را مفاهیم پایداری، ثبات، اعتبار و ضرورتهای مورد نیاز حفاظتگران و مخاطبین این آثار تشکیل میدهند. ازاینرو، درمجموع میتوان گفت مفهوم تمامیت، مفهومی انتزاعی است که شناخت و حفظ آن در هر مرحله از روند حفاظت، ضروری و الزم است که اجرا گردد .)Guntram, 2002:63( در ضرورت و اهمیت این مفهوم، همان بس که تمامیت را یکی از وجوه و ارکان پایهای حفاظت میراث فرهنگی دانسته و آن را در حوزههای متعدد میراث فرهنگی در راستای درک هرچه بهتر و اجراییکردنش به تفکیک تبیین نموده و ارزیابی کردهاند. این در حالی است که تمامیت، در حوزه آثار و مجموعههای موزهای باوجود جایگاه و رسالت واالی آنها در ارتقای فرهنگ و دانش جوامع، هیچگاه تعریف نگردیده و تنها از تعابیر موجود در دیگر حوزههای میراث فرهنگی، از چشماندازهای طبیعی گرفته تا فضاهای روستایی و شهرهای تاریخی، برای تعریف آن بهره جسته است. این مبحث، به درستی آشکار میسازد که نمیتوان انتظار داشت آنچه تحت عنوان تمامیت براساس مؤلفههای موجود در دیگر حوزهها تاکنون تبیین گردیده است، بتواند در حوزه موزههای ملی و منطقهای سبب ارتقای کیفیت راهبردهای مدیریت حفاظت، افزایش درک و دریافت مخاطبین آثار موزهای و نیز سطح تعامل ایشان در موزهها گردد. براین اساس، نیاز است تا بهرهگیری از مفهوم تمامیت درراستای ارتقای تأثیرات راهبردها در حوزه میراث جهانی، بازخوانی گردد تا امکان درک تفکری که در پس این مفهوم نهفته است و نیز فهم معانی آنها به سهولت میسر و در ارزیابیهای مدیریتی حفاظت مجموعهها و آثار جهانی به کار گرفته شود .)Stovel, 2007:16( ازاینرو، درراستای رسیدن به این پاسخ که مفهوم تمامیت چگونه در حوزه آثار موزهای تبیین و تعریف میگردد، چه گسترهای از مؤلفهها را در بر میگیرد و همچنین، چگونه میتوان با فرض رسیدن به چیستی تمامیت و تبیین آن، این مفهوم را در تدابیر و رویکردهای مدیریت حفاظت مد نظر قرار داد، نیاز است ضمن ایجاد بستری مناسب به منظور ارتقای ادراک و فهم مخاطبین آثار موزهای و تسهیل در امر خوانش آثار، به موازات آن ویژگیهاو کلیه ارزشهای نهفته در اثر نیز با توجه به قوانین و اصول بنیادین و مبانی نظری علم حفاظت، ارزیابی و حفظ شوند. درنهایت، حفظ، خوانایی و فهم معانیِ اثر که هدف غایی هر رویکرد حفاظتی است و همچنین، تعامل مخاطبین با موزهها در راستای درک هرچه بهتر اثر که هدف نهایی نگرشهای مدیریتی در مجموعههاست، به طور مطلوب به دست آید. پیشینه پژوهش براساس تعریف ایکروم،1 آثاری که در موزهها نگهداری میشوند، شامل آثاری میگردند که از اهمیت زیباشناسی، تاریخی، کاربردی و یا معنوی برخوردار باشند. بنابراین، نبایستی موزهها تنها همچون انبار یا مخزن عمل کرده بلکه عملکرد اصلی آنها، باید همانند مرکز آموزشی پویا، ارتقای تجربیات خاطرهانگیز در موزه باشد )شیروانی، .)15 :1379 ازاینرو، مهمترین هدف موزهها پس از گردآوری و حفظ آثار، بهرهبرداری معنوی و ایجاد ارتباط بین آثار و مخاطبین در راستای دستیابی به روح و معنای اثر است )نفیسی،1380 .)3: درنتیجه، هر موزه با بیان خاص خود حقیقتی را ارائهو جلوهای از شعور، استعداد، درك و بینش و قدرت خالقه انسان را عرضه مینماید. موزه، مكان فرصتهای استثنایی تغییر محیط و تغییر نگاه به زندگی است (Annual Review of the British Museum, 2002: 13). از دیگر سوی، اشاره گردیده است که درک و فهم آثار موزهای توسط مخاطب، به صورت یکپارچه یا غیر یکپارچه، تأثیر بسزایی در میزان درک و دریافت مخاطبین خود دارد. اما این که یکپارچگی یا تمامیت چیست و چگونه میتوان در عمل بدان دست یافت، امروزه از اهمیت واالیی برخوردار است. ازاینرو، توجه به حفظ تمامیت این آثار در محیطهای موزهای، اهمیت بیشتر و لزوم توجه مضاعفی را میطلبد Ambrose( .)et al., 2000: 3 افزونبر این، درخصوص ضرورت حفظ تمامیت آثار موزهای، اشاره شده موزهها بایستی محتوا و تمامیت فعالیتهای خود را کنترل کرده و این مهم را در فرایندهای ارائه و معرفی اثر و نیز حفاظت و مرمت در مجموعهها محترم بشمرند. این در حالی است که موزهها باوجود رسالت و نقش بسزایی که در جذب مخاطبین دارند، تعامل با اجتماع، حفظ و اعتالی ارزشهای میراثی و کمک به فهم و درک آثار نیز، 1 از بخشهای ضروری نقش آنها به شمار میرود ICOM ICOM 20thAssembly, ؛ 15thAssembly, 1986:9) (ICOM 21stAssembly, 2004:5؛.2001:31 مسأله دیگری که بایستی به آن توجه نمود، ارتباط آثار با مخاطبین خود است. همچنین توجه به این نکته که درک و مشاهده آثار موزهای به گونهای که تمامیت آنها حفظ شده یا آسیب دیده باشد، تأثیر بسزایی در میزان درک و دریافت مخاطبین خود دارد. تمامیت، مفهومی است که در دو حوزه میراث فرهنگی و طبیعی از آن استفاده میشود. البته باید یادآوری کرد که این مفهوم تا سال 2005 م. تنها در حوزه میراث فرهنگی به کار میرفت. تمامیت، مرتبط است با کاملبودن یا سالم و دستنخورده بودن اثر و معرف ویژگیهایی است که مبین ارزشهای جهانشمول است Guidance for World( .)Heritage Properties, 2010:13 با ارزیابی جایگاه تمامیت در بستر تاریخی حفاظت، آشکار میگردد که مفهوم تمامیت همواره به موازات تحوالت نگرشی در حوزه حفاظت مطرح بوده و به عنوان یکی از بنیانها و اصول حفاظت در دورانهای مختلف شناخته میشده است. از دوران قرون وسطی تا رمانتیک، تمامیت بیشتر مرتبط با حوزه زیباشناختی اثر هنری بود )یوكیلهتو،191 :1387؛ میرفخرایی، 1387 13:؛ علیزاده،)62 :1386 این در حالی است که در دوره رمانتیک، تأکید بسیاری بر حفظ تمامیت تاریخی اثر شده )Vinas, 2005: 66( و از قرن بیستم میالدی است که به ابعاد مادی و فرامادی در تمامیت اثر و نیز مخاطب و اثر به صورت توأمان، توجه میشود )برندی،13:1387؛ Unesco Varoli,؛Recommendation of historic areas, 1998: 3 Pendelbery, 2005:269 ؛.)2007:56 از این منظر در پژوهش حاضر، یافتههای به دست آمده در راستای تجزیه و تحلیل نظریات منتشرشده و مطالعه نشستهای برگزارشده درخصوص بررسی سیر تحول مفهومی تمامیت در میراث فرهنگی در نیمه نخست قرن بیستم میالدی، ارزیابی شدهاند. نظر به گستردگی منابع مطالعهشده، نتایج در قالب جدول ارائه شده است )جدول .)1 با نظر به جدول 1، مشاهده میگردد که مفهوم تمامیت در نیمه نخست قرن بیستم میالدی، برابر با کالبد و ظاهر اثر است و گسترهای فراتر از زیبایی و قدمت اثر را در بر نمیگیرد. همچنین با ارزیابی منابع و متون منتشرشده درخصوص تعابیر متفاوت از مفهوم تمامیت در میراث فرهنگی در نیمه دوم قرن بیستم، مشخص میگردد که مفهوم تمامیت در نیمه دوم قرن بیستم میالدی، ابعاد فرافیزیکی و ارزشهای مستتر در اثر را دربرگرفته و به عنوان مفهومی بنیادین در حوزه ثبت آثار، مدیریت و ارتقای کیفیت حفاظت معرفی میشود که یافتههای آن در جدول 2، ارزیابی میشود. این در حالی است که نظریات، تعابیر و رویکردهای متعدد منتشرشده درباره مفهوم تمامیت در دوره معاصر، بیانگر این است که در سالهای اخیر، به مفهوم تمامیت مباحث دیگری همچون وجوه نگرشی، مفهومی، سنتی، یادبودی و آئینی افزوده شده است. همچنین، برای نخستین بار در ابتدای قرن بیستم، به انتقال پیام به مخاطبین و درک و دریافت ایشان همراستا با ایجاد تعادل در راستای حفظ اثر، در تبیین مفهوم تمامیت توجه شد. متون مطالعهشده به تفکیک سالهای مورد بررسی، در جدول 3 ارزیابی شدهاند.روش پژوهش درراستای دستیافتن به اهداف و پاسخگویی به پرسشهای پژوهش، شیوهای تحلیلی- توصیفی اتخاذ گردید که عبارت از سه بخش متفاوت است. نخست؛ تحلیل و مطالعه متون متعدد در جهت شناخت ضرورتها، رسالت، اهداف و ارزشمندی آثار موزهای و تعامالت مخاطبین با آثار موزهای و نیز ارزیابی کیفیت این ارتباط و تأثیرگذاری عوامل متعدد بر آن. دوم؛ تحلیل منشورها، قوانین و آئیننامههای متعدد درراستای دستیابی به حفاظتِ مبتنیبر تمامیت، معیارهای آن و ارزیابی نظریات و بیانات منتشرشده در این خصوص به ویژه قرن بیستم و بیست و یکم. سوم؛ تجزیه و تحلیل تعاریف موجود درباره مفهوم تمامیت در حوزههای متعدد میراث فرهنگی ازجمله چشماندازهای طبیعی، فضاهای روستایی، شهرهای تاریخی، محوطههای باستانشناسی و ابنیه و بافتهای تاریخی. این بخشبندی برای این است که درنهایت بتوان با تحلیل این سه حوزه متفاوت، معیارها و مؤلفه هایی را به عنوان زیربخشهای معنایی تمامیت در آثار موزهای استخراج و ارائه نمود. استخراج معیارهای مؤثر بر مفهوم تمامیت مسئله اساسی برای ارزیابی تمامیت آنجاست که این مهم، نخست تنها در حوزه بناها و بافتهای تاریخی معنا گردیده و تا سال 2005 م. به دیگر حوزههای میراث فرهنگی تعمیم داده شده است. بنابراین، چنانچه بخواهیم بار معنایی این مفهوم را مطالعه نموده و زیربخشهای معنایی آن را استخراج نمائیم، ناگزیر از ارزیابی حوزههایی از دانش حفاظت به نام اصول حفاظت مبتنیبر تمامیت، هستیم. ازآنجا که این موضوع در اسناد منتشرشده مؤسسه گتی در آمریکا،2 یونسکو،3 ایکوموس،4 ایکروم، ایکوم،5 سازمان میراث جهانی6 و میراث انگلستان7 مطالعه شده است، میتوان به اهمیت چنین موضوعی بیش از ایران معماری و مرمت پژوهشی -علمی دوفصلنامه 1393 زمستان و پائیز هشتم، شماره چهارم، سال 113 مؤلفههای تعیین منظر از در تمامیت مفهوم تبیینتبیین آن بر مؤثر موزهای آثار حوزه 114 پیش پیبرد )لطفی، .)11: 1387 در این میان، برخی از اسناد،بااینهمه، به تدریج از منشور ونیز به منشور بورا، توجه اساسی بیشتر بر جنبههای کالبدی تمامیت تأکید ورزیده و برخی دیگر،به محیط و حریم اثر گسترش یافته و با تكوین مفهوم حفاظت،بر جنبههای محتوایی آن نظر داشتهاند )جدول .)4در سالهای اخیر این بسط یافته و متکامل شده است. درنتیجه، بنابراین، مشاهده میگردد اصول حفاظت مبتنیبر تمامیتاز اوائل قرن بیست و یکم، حفاظت به معنای فرایند مدیریتکه تا مدتها بر حفظ کالبد و ساختارهای تاریخی اثر تأکیدتغییر فضاهای میراثی و مجموعههای موزهای ارزشمند و میورزید، در دهههای اخیر با تأکید بر فرایند ارتباطی اثربااهمیت است به نحوی که ارزشهای میراثی آن به بهترین از آن استفاده میشود )English Heritage,2008: 35(شکل پایدار بماند .)Ibid: 7( برمبنای این رویکرد، به طیف.براین اساس، در منشورها و توصیهنامههای اولیه، بیشتر بروسیعی از ارزشها درخصوص آثار تاریخی توجه و سنجش حفظ اصالت و ارزشهای تاریخی کالبد اثر تأکید شده است. 1میشوند. همچون: ارزشهای شهودی، تاریخی، زیباییشناختی جدول .1 تعابیر متفاوت از مفهوم تمامیت در میراث فرهنگی، نیمه نخست قرن بیستم تاریخ برداشتها و تعابیر گوناگون از مفهوم تمامیت از اوایل قرن بیستم تا 1931م. برابر با کالبد و فیزیک اثر است111111 (clavir,1998 :67; Leger,F,1968: 217) 1952-1931م. حفظ زیبایی و تاریخ اثر، متضمن نیل به تمامیت است.11 (Jokilehto,2006: 12) 1963-1953م. تنها تمامیت هر اثری که اصیل دانسته شد، بایستی حفظ گردد (Stovel, 2008: 9-17; U. S. Department of the Interior, 1997:4) 1979-1964م. حفظ زیبایی و تاریخ اثر و محیط پیرامون آن، متضمن نیل به 1تمامیتاست (Jokilehto,2006:23) )نگارندگان( جدول .2 تعابیر متفاوت از مفهوم تمامیت در میراث فرهنگی در نیمه دوم قرن بیستم تاریخ برداشتها و تعابیر گوناگون از مفهوم تمامیت 1986-1980 برابر با توجه به ابعاد اجتماعی و فرهنگی آثار است (International Expert Workshop,2007:8; Bomford,D,1994) 1988-1987 مداخالت بیش از حد عامل به مخاطره انداختن تمامیت در میراث فرهنگی است (Stovel, 2008: 9-17; Giant’s Causeway and et al, 1986:17; Bomford,D, 1994) 1989 توجه به وجه مفهومی تمامیت و ویژگیهای فرافیزیکی اثر و نیز مشخصات فرهنگی و مذهبی است (SAMUELS,1991; Clavir, 1998: 1-8) 1993-1990 بازتابدهنده ارزشهای میراثی در آثار و مؤثر در کیفیت مدیریتی میراث طبیعی است (Clavir,2002:35) 1994 برابر با حفظ و ثبات ماهیت حقیقی اثر است (Keene, 2002:19; The New Zealand Professional Conservators Group Inc, 1991:8-12; Clavir,1998:16) 1995 باید به تمامیت در جوامع سنتی توجه نمود. مؤثر در کیفیت ثبت اثر در میراث جهانی و برابر با کالبد و مواد تشکیلدهنده اثر است (New Zealand Professional Conservators Group, 1991: 5- 18; International Institute for Conservation Canadian Group, 1995: 21-28;. U. S. Department of the interior, 1997:42; Ndoro et al ,2009:70) 1997-1996 معیاری به منزله حفظ شاخصههای مهم اثر است. الزم است به طرح، مواد، مهارت و شیوه ساخت، محیط، موقعیت مکانی، ایجاد احساس و تداعی معانی توجه نمود (U. S. Department of the Interior, 1997:28;. La Vanoise, France, 1996:55) 1998 تمامیت اثر متضمن حفظ ارزشهای جهانشمول و ضروری در حوزه مدیریت محوطهها و مجموعههای تاریخی است (Jokiletho, 2006:74; Stovel, 2007:83; International Expert Meeting,2012:30;. Oliver et al, 2008:19; World Heritage Global Strategy Meeting, 1998:112; WHC, 1998:47; Jokilehto et al, 2000:10) مؤثر در ارتقای کیفیت حفاظت و مدیریت شهرهای تاریخی و برابر با کاملبودن، سالم و دستنخورده بودن، اصالت مواد، نظم 1999 فضایی و فرمی، تداوم عملکرد و تداوم محیطی است (Stovel, 2007:77; International meeting on Authenticity and Integrity, 2007:16; Yang et al, 2000:35; Stovel ,2007:19) )نگارندگان( و اجتماعی. براساس آنچه در منابع گونانون، اسناد، قوانین از این منظر، براساس ارزیابی و تحلیل منابع موجود، و منشورها و متون مختلف بدانها اشاره گردیده است، برمیتوان بر این مسأله تأکید ورزید که دو معیار عمده و دو مؤلفههایی بیش از سایر معیارها، درراستای تعیین چارچوبمؤلفه اثرگذار در حوزه حفاظت مبتنیبر تمامیت در میراث ً فرهنگی: نخست، سرزندگی اثر و دیگری، برجستگی اثر معنایی حفاظت مبتنیبر تمامیت، تأکید شده و مرتبا در متون متعدد به اشکال متفاوت تعریف شدهاند. این معیارها و منابعمیراثی است )حناچی و فدایینژاد، .)26 :1390در ادامه، مرتبط با آنها در جدول 5، ارزیابی و مطالعه شده است.درراستای فهم هر چه بهتر مفهوم سرزندگی در حوزه آثار جدول .3 تعابیر متفاوت از مفهوم تمامیت در میراث فرهنگی در قرن بیست و یکم تاریخ برداشتها و تعابیر گوناگون از مفهوم تمامیت در میراث جوامع بومی شامل نگرشها، اسطورهها، ارزشها، هنجارهای اجتماعی، سنتها، مشارکت جوامع بومی و ذوق و مهارت هنری است ُ 2001-2000 (International meeting on Authenticity and Integrity, 2000:32; Operational Guidelines for World Heritage Convention, 2008:6; WHC, 2000:13) 2002 دربردارنده وجوه فرهنگی، مذهبی و آئینی اثر است (Shrimpton, 2002:18; Stovel , 2007:98; E.C.C.O. Professional Guidelines,2002:114; Common Responsibility Associated Workshops, Italy,2002:86) 2003 معیاری پایدار و مطابق با اخالق و شیوههای حفاظت و مؤثر در رویکردهای مدیریت حفاظتی است (Hando, 2003:152; Scheinman, 2003:102) 2004 معرفی تمامیت یادبودی، مفهومی مرتبط با قابلیت آثار در انتقال ویژگیهای خود و مؤثر در تمامیت ایجاد تمایالت ارتباطی آثار با مخاطبین خویش است1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111 (Mac Lean et al,2003:125) برابر است با درستی، امانت، راستی، بیعیبیو كمال؛ معیار سنجش شاخصههای آثار در حوزه میراث طبیعی و فرهنگی. تمامیت 2005 ضروری در حفظ ارزشهای جهانشمول و مؤثر در ارزیابی حدود تأثیرات و صدمات گوناگون ناشی از توسعه یا غفلت است (Stovel , 2007:28; Oliver et al, 2008:49; Nordic-Baltic regional workshop, 2010:16; Operational Guidelines,2005:95) 2006 الزم است به تمامیت کالبدی، تاریخی، زیباشناختی یا بصری و ساختاری توجه نمود (Hughes, 2007: 40–42; Jokilehto ,2006:78) 2007 توجه به عامل زمان در تمامیت و توجه به تمامیت اجتماعی که در مکانهای تاریخی، به شناسایی کاربریها و روند تحول و تکامل اثر در طول زمان، باز میگردد (International World Heritage Meeting, 2007:216; Stovel, 2007:49; Oliver et al, 2008:31) 2008 الزم است به تداوم اثر در تمامیت محوطههای میراثی، موقعیت مکانی، طراحی، موقعیت، مواد و مصالح، پیشهها و حرفهها، احساسات در حفظ تمامیت، توجه نمود (Report of the International Expert Meeting,2012:52; Welch Howe,2008:17; Hughes, 2007: 42) برابر با حفظ کلیه ویژگیها و شاخصههای برجستهای که محمل ارزشهای جهانشمول در طول تاریخ است و صیانت از این 2009 ارزشها دربرابر مداخالت مرمتی، توسعه یا سهل انگاری شمرده میشود برابر با توجه به معنا، فرم، کاربری، سنت، تکنیک، روح و احساس اثر به صورت همزمان است (Ndoro et al.2009:117; Denyer, 2009:27) دستیافتن به تمامیت سبب ایجاد تعادل بین نیازمندیها و اهداف حفاظتگران میراث فرهنگی با مخاطبین خود میگردد 0102 (Nordic-Baltic regional workshop,2010:17; Alberts et al, 2010:16; Guidance for World Heritage Properties,2010:83;Scheffler,2010:69) توجه به نسبت هریک از اجزا با کل اثر در تمامیت؛ برابر با توجه به شاخصههای بصری و یکپارچگی فیزیکی اثر است (Report of the International Meeting, 2012:6; Canadian Heritage River Monitoring Report, 2011:28; 2011 Schnierer,2011:72) توجه به حریم اثر درراستای حفظ و شناخت تمامیت و اجراییکردن راهبردها به عنوان مفهومی مؤثر در حفاظت از ارزشهای 2012 جهانشمول الزم است. ابزاری به منظور ارتقای شیوههای حفاظتی است.(Ferreira,2012:22; Varoli- Piazza,2007:20) ایران معماری و مرمت پژوهشی -علمی دوفصلنامه 1393 زمستان و پائیز هشتم، شماره چهارم، سال 115 )نگارندگان( موزهای و قرارگیری آن در زمره معیارهای تمامیت، میتوان به نظریات مطرحشده درخصوص توسعه پایدار اشاره نمود. مؤثرمؤلفههایتعیینمنظراز حوزهدرتمامیتمفهومتبیین برمبنای این نظریات، در کلیه بخشهای میراث فرهنگی به مبنا، مؤلفه توسعه مخاطب در موزه، از متغیرهایی است که ویژه آثار موزهای، مداخالت درراستای توسعه پایدار در موزهها تنها به صیانت و حفاظت آثار محدود نمیگردد بلکه شامل بهرهوری از آثار موجود و درک اثر و توسعه حضور مخاطبین در موزه نیز میشود . )Macdonald, 2005: 119( بر این تبیین آن بر موزهای آثار سبب افزایش اعتبار اثر موزهای می گردد و با توجه به تأثیر بسزایی که در بهرهوری و پویایی موزهها دارد، میتوان آن را برابر با معیار سرزندگی دانست. چراکه بنابر آرای متعدد در حوزه ضرورتها و رسالت آثار موزهای و نظر به آنچه ایکوم در منابع 611 خود بدان اشاره داشته، مهمترین هدف موزهها ایجاد ارتباط بین آثار و مخاطبین آنها در جهت دستیابی به روح و معنای اثر است و تنها بدینگونه، حیات اثر حفظ شده و تداوم مییابد. همچنین معیار سرزندگی، مؤلفهای کلیدی و کلی درراستای حفظ تمامیت یک اثر معرفی شده که خود به زیربخشهای دیگری تقسیم میگردد .(EnglishHeritage,2008: 56) ازاینرو، چنانچه ضرورت حفظ سرزندگی اثری موزهای وجود داشته باشد، صیانت از مفاهیم دیگری همچون بهرهوری اثر موزهای، حفظ سالمت فیزیکی اثر و درنهایت، تداوم محیطی و اجتماعی آن نیز اجتنابناپذیر خواهد بود. همچنین، به منظور تفسیر و توضیح سرزندگی در آثار موزهای، به نظریه برندی9 اشاره میگردد. وی بیان میکند ازآنجا که مفهوم اثری میراثی را ذهن مخاطب دریافت میکند و این درک میتواند در زمان حاضر رخ دهد، چنین به دست میآید که اثری میراثی، همواره سر زنده است. این سرزندگی، هنگامی به مخاطره میافتد که نتوان به هر علتی، تداوم اجتماعی پویا بین مخاطب و اثر، برقرار ساخت )آدینه و رازانی،.)11 :13861 افزونبر اینها، براساس نظریه هاوارد كی گیل10 درباره نقش مخاطب در موزه، سرزندگی و حیات اثر هنری تنها به وسیله مخاطب كامل می شود بلکه از طریق وی اثر بهرهوری و الیههای پی در پی آن به دنبال راز درونیاش، باز گشوده میگردد )نوروزی طلب و دیگران، .)70 :1389 این در حالی است که تداوم محیطی و اجتماعی اثر موزهای، به تعامل اثر با مخاطب از چشمانداز شیوه رویارویی مخاطب توجه نموده و میتوان این مقوله )تعامل اثر با مخاطب( را، مهمترین رسالت یک اثر موزهای دانست. براین اساس، آثار موزهای یا سرزندگی مییابند یا سرزندگی خود را از دست میدهند. ازاینرو، مخاطب اثر موزهای تنها اثر را مصرف نمیكند بلكه مخاطب با مواجهه و درک خود، به اثر موزهای جان میبخشد و این، همان بهرهوری از اثر و تداوم عملکرد آن است )كوثری، .)10 :1386 بنابراین، به طور کلی، ایجاد بهرهوری و تعامل با اثر موزهای و درک معنای آن، پس از فهم اثر رخ میدهد که خود مستلزم حفظ سالمت اثر است. ازاینرو، رخداد معنایی یا معنوی پس از مورد فهم قرارگرفتن یا مفهومشدن اثر، تحقق پیدا میكند. جدول .4 ارزیابی اسناد منتشرشده، کنوانسیونها، بیانیهها و منشورها در حوزه حفاظت مبتنیبر تمامیت ادامه خواندن مقاله تبيين مفهوم تماميت در حوزه آثار موزهاي از منظر تعيين مؤلفههاي مؤثر بر آن تبيين

نوشته مقاله تبيين مفهوم تماميت در حوزه آثار موزهاي از منظر تعيين مؤلفههاي مؤثر بر آن تبيين اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.

مقاله توسعه و گسترش دورة کارشناسي معماري داخلي راه حلها و ضرورت تشکيل آن در دانشگاههاي معتبر

$
0
0
 nx دارای 19 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : مقدمه معماری داخلی به عنوان رشـتهای تحـصیلی در عرصـه آمـوزش آکادمیـک دانـشگاهی کـشور، توجـه و بازنگری و همچنین توسعه و گسترش ضروری را میطلبد. هر چند در سالهای اخیر کارشناسـی ارشـد این رشته از گرایش دیگر رشته ها فعال شده و چند مؤسسه آموزش غیردولتی نیز به پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی اقدام کردهاند، اما همچنـان خـلأ حـضور ایـن رشـته آموزشـی کارآمـد، خـلاق، زیبـا و ضروری در کنار و پا به پای معمـاری و دیگـر رشـتههـای هنـری بـهطـور جـدی در مقطـع کارشناسـی دانشگاههای معتبر و متعدد حس میشود. بازار حرفهایِ این رشته به کار خود ادامه داده است و بـار آن را دیگر تخصصهای فنی و هنری به دوش کشیدهاند. گذشته تاریخی معماری داخلی، چه در معماری سنتی و ایرانی این سرزمین و چه در پهنه دیگر ملل و کشورهای شرقی و غربی،کاملاً مشخص و متمایز و دارای هویتی انکارناپذیر است. در یک قرن اخیر که زمینه بسط و گسترش علوم دانشگاهی سرعت بیشتری به خود گرفته و تخصصی شدن رشتهها به دلیل نیازها و تحولات جامعه رو به توسعهکمـی و کیفـی گذاشـته اسـت، تربیـت و پـرورش دانـشآموختـه و کارشناس متخصص در این رشته و در داخل کشور بیش از پیش ضرورت مییابد. هدف تحقیق این پژوهش سعی ندارد که دلایل انزوای این رشته تحصیلی و یا عدم توجه و توسعه آن را در سالهـای 6 گذشته بررسی کند. بلکه هدف از این بررسی، نخست شناخت معرفتی آن و نقـش مـؤثر و حیـاتیاش در عرصه آکادمیک جهانی و سپس لزوم جبران گذشته و رسیدن به معیارها و اسـتانداردهای آمـوزش ایـن رشته با در نظر گرفتن ضرورت تأسیس، گسترش و توسعه در دانشگاههای داخلی است. در رسـیدن بـه این هدف، مقالهپیشِ رو این استعداد را در پتانسیل نهفته در دستگاه آموزش عالی کشور میبینـد و ایـن استعداد شامل مقررات و آییننامهها و مصوبات، قـوه و امکانـات تـدریس و همچنـین نیـروی مـستعد و جوانی است که دانشآموخته این رشته خواهد شد. روش تحقیق این تحقیق با تکیه بر مطالعات کتابخانهای و بررسی مدارك و شواهد اسنادی دنبال شده اسـت. پـژوهش با این پرسش آغاز شده است که چرا رشتهای پویا و خلاقانه به نام معمـاری داخلـی غیرفعـال گـشته؛ و چرا با اینکه در سالهای اخیر زمینه توسعه آن فـراهم آمـده، در بـیتـوجهی خاصـی بـاقی مانـده اسـت. بنابراین در طی این مسیر و با توجه به اطلاعات و آمار و دادههای موجود، این تحقیق بر محور قیـاس و نظام مقایسهای انجام شده است. از نظامهای آموزشی متعارف در دنیا و نیز شناخت رویکردهای هر یک از آنها (با توجه به مواد و محورهای واحدهای درسی و آموزشی آنها)، ضمن مقایسه با دروس مـصوب آموزش عالی کشور برای این رشته و این مقطع، تلاش داشته است که نقاط قوت و ضـعف، گـرایش هـای نظری و رویکردهای حرفـهای حاصـل از آمـوزش را بیـان کنـد. ایـن روش در نهایـت بیـانگر ضـرورت گسترش و توسعه کمی و کیفی این رشته است و پیشنهادها و نتیجهگیری ملموس را به همراه دارد. سابقه این رشته در کشور پیشینه تأسیس و فعالیت رشته معماری داخلی در ایران به دهه 40 شمسی برمیگـردد. تنهـا دانـشکدهای که به گشایش مقطع کارشناسی این رشته همت گماشت، دانشکده هنرهای تزئینی بود که این دانشکده بـا گذشت سالها و پس از تحول و گسترش، هم اکنون با نام »دانـشگاه هنـر« فعالیـت آموزشـی وسـیعی در رشتههای هنری دارد. رشته معماری داخلی پس از انقلاب فرهنگی، به دلیل نگرشهای گونـاگونی کـه بـه این رشته وجود داشت، تعطیل گردید. البته چند سال پیش، این رشـته مجـوز و مـصوبه جدیـد از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری گرفت و هر چند این رشته در دو سه مؤسسه غیرانتفاعی شروع به فعالیت کرد ولی هنوز هیچ دانشگاه هنری معتبر و بزرگ دولتی اقدام به تأسیس این رشته و پذیرش دانشجو در ایـن مقطع نکرده است (کیانی، 1386، .(4 تعریف و تدوین آموزشی مصوب این رشته معماری داخلی، وقتی در چارچوب نظام آموزشی دانشگاهی قرار می گیرد، دارای تعریفی آکادمیک اسـت. در شورای عالی برنامهریزی وزارت علوم، در تعریف رشته معماری داخلی، چنین ذکر شده است:1 »اگر معماری، راحتسازی فضای زیستی انسانهاست، معماری داخلـی اخـص موضـوع اسـت. بایـد بپذیریم که معماری، قادر به پوشش تمام شقوق تخصصی خـود نیـست و آنچنـان کـه در تمـام جوامـع پیشرفته تحت عنوان کاراییها و یا گرایشهای مختلف مطرح است، در ایران هم با توجه به توسعه علمی، چارهای جز قبول حقایق و اجرای آن نداریم.« همانگونه که ملاحظه میشود، در این تعریف بـه گونـهای شـفاف بـه شـاخهای تخصـصی و لازم از معماری، به نام معماری داخلی اشـاره گردیـده و اجـرای آن در توسـعه علمـی کـشور نـوعی ضـرورت برشمرده شده است. این رشته آموزشی پس از تصویب آن در وزارت علوم، تحقیقات و فنـاوری،2 از آن سال تاکنون در دانشگاههای معتبر داخلی پیاده و اجرا نشده است. نقش و توانایی رشته معماری داخلی در مشخصات کلی برنامه معماری داخلی و در نقش و توانایی ایـن رشـته، مـواردی از ایـن دسـت دیـده میشود: -1 ایجاد امکانات لازم؛ -2 آشنایی با روشهای تحقیق و کسب مهارتهای لازم در این زمینه؛ -3 آشنایی با ابزارها و مصالح؛ -4 شناخت ویژگیهای مبانی نظری و علمی معماری داخلی؛ -5 تربیت نیروی کارشناس و آگاه به مبانی علمی و نظری این هنر؛ -6 کسب تواناییهای لازم در اجرای مراحل مختلف فعالیتهای معماری؛ -7 کسب تواناییهای لازم در تدریس معماری داخلی؛ -8 کسب مهارت در ارزیابی، ارزشیابی و کارشناسی آثار معماری داخلی؛ -9 توانایی دانشآموختگان در بررسی و تحلیل و شناخت، و نسبت آن با فرهنـگ و تفکـر حـاکم در جامعه؛ و -10 تواناسازی دانشآموختگان در همکاری با واحدهای دولتی و خصوصی. به روشنی میتوان گفت که در این اهداف، تربیت نیـروی کارشناسـی متخـصص، هـم بـرای عرصـه فرهنگی و علمی و هم در عرصه عملی و اجرایـی تأکیـد و توجـه شـده و شـایان ذکـر اسـت کـه در ایـن نگرشها، توجه به فرهنگ و تفکر جامعه (موضوع بند (9 رویکردی هویتی را در عرصه و چشمانـداز ایـن رشته بیان داشته است.3 شهرسازی و معماری نامه داخلی معماری کارشناسی دوره گسترش و وسعهت 7 شهرسازی و معماری نامه 89 تابستان و بهار | چهار شماره | هنر دانشگاه دوفصلنامه 8 نسبت »وجه فنی ـ هنری« معماری داخلی فرایند معماری از یک جنبه، از آنجا که به ساخت وساز در عرصه سهبعدی میپردازد و مکـانی محـدود و نسبتاً تعریفشده را برای زیست و یا بهرهبرداری طرح و اجرا میکند، در حوزه فنی و ساختوساز قرار میگیرد؛ اما از جنبهای دیگر و از آن رو که با مفاهیم زیباییشناختی و هنرمندانـه سـروکار مـییابـد، در عرصه هنری نیز حضور دارد. بدین ترتیب میتوان گفـت کـه قرارگیـری رشـته معمـاری داخلـی در بـین رشتهها ترتیب و مکانی را به خود اختصاص میدهد که از یک سو به رشتههای فنی و مهندسی (و کمتـر هنری) گرایش دارد و از جهتی دیگر به رشتههای هنری (و کمتر فنی) مرتبط است (شکل .(1 این ترتیب و یا ردهبندی دستکم جایگاه و نسبت مستقیم و نزدیک و یا غیرمـستقیم و دور بعـضی از رشـتههـا را بـا معماری داخلی تعیین و یا تثبیت میکند. این قرارگیری در دانشکدههای مختلف و یـا کـشورهای مختلـف، اگرچه ساختار مشابه و تا حدودی یکسان دارد ولی از نظر میزان نسبت با رشته ای دیگر و جنبههای فنی تا هنری، به طور طبیعی یکسان نیست. گرافیک و طراحی معماری سازه و ; حوزه معماری ; صنعتی تجسمی داخلی ساختمان هنری فنی شکل 1 به عبارتی دیگر، رشتههای همسو و یا مرتبط با معماری داخلی در نظامهای آموزشـی دانـشگاههـای دنیا متفاوتاند، به گونهای که این رشته گاه با گرافیک، طراحی مد و یا بازاریابی ارائه میگردد.4 پیوند و ارتباط با دیگر رشتهها معماری داخلی، چه در بستر آموزش و آکادمیک و چه در عرصه حرفهای و بازار، پیوند و رابطه ای جدی و مؤثر با دیگر رشتههای علمی و عملی دارد. این رشته، اگر چه در زمینه فنی و ساختمان و تأسیسات و سازه در مقایسه با معماری ـ پیوستگی کمتر و یا خاصتری دارد، ولی در همان حـوزه تخصـصی خـود نیز دارای کمیت و کیفیت عمدهای است. شناخت معمار داخلی از سازه و کـارکرد و توانـاییهـای آن، بـه همان میزان کـه بـرای مهنـدس معمـار در طراحـی معمـاری مـؤثر اسـت، بـرای فـضای داخلـی و ایجـاد نوآوریهای هنری و فضایی برای معماری داخلـی نیـز بااهمیـت و لازم اسـت. از جانـب دیگـر، بـیشـک عرصه ارتباط معمار داخلی در زمینههای هنری نظیر گرافیک، مجسمهسـازی، هنرهـای سـنتی و دسـتی، تلویزیون و سینما و تئاتر، بیشتر از عرصه و زمینه هنری اسـت کـه معمـاری بـا آن سـروکار مـییابـد. معماری داخلی از جهتی ارتباط علمی، طراحی و کاری وسیع با حوزه طراحـی صـنعتی دارد. بـسیاری از تمرینهای عملی و درسهای دانشگاهی هدف و منظور مشابهی را در معماری داخلی و طراحـی صـنعتی دنبال میکنند و هر دو در جستوجوی آفرینش زیبایی و کارایی مناسب و شایسته هستند. اما به غیر از ارتباط مستقیم علمی و یـا حرفـهای معمـاری داخلـی بـا رشـتههـای پـیشگفتـه، نـوعی پیوستگیجدی و عمده با رشتههای دیگر از جنبه نظری و علمی به چشم می خورد. دانش اقتـصاد و علـم بازرگانی، از وجوه لازم و انکارناپذیر برای آموختـههـای معمـاری داخلـی اسـت، بـه گونـهای کـه حتـی »بازاریابی« به بخش مهمی از صنعت معماری داخلی بدل گردیده اسـت. بـهعـلاوه، طراحـی در فـضاهای داخلی، چه در عرصه مسکونی و چه در شاخه طراحی فضاهای تجاری، ارتباط و آموزش در رشتههـای روانشناسی، موسیقی، جامعـهشناسـی، مـدیریت، شهرسـازی، تـاریخ و ادبیـات و ماننـد اینهـا را بـرای دانشپژوهان معماری داخلی به نوعیمکمل بدل میسازد و آن را الزامی میکند. معماری داخلی، پیوند نزدیک با معماری معماری داخلی پیوند ناگسستنی با معماری دارد، و اینکه امروز از آن به عنوان رشتهای مستقل در نظـام آموزشی جهان سخن به میان می آید، بدین منظـور نیـست کـه مـاهیتی جـدا از معمـاری دارد. دسـتکـم، همانگونه که گفته شد، اشتراك در دروس و مبانی واحدهای درسی این موضوع را ثابت میکنـد. نگـاهی به کلیه دورههای آموزشی، آکادمیک و آزاد معماری داخلی در کشورهای گوناگون مشخص میسازد که مدرسههای معماری داخلی هرگاه جنبههایصرفاً هنری را در آموزش و فراگیری دنبـال کننـد از مبـانی دروس معماری دور میشوند و دانشآموختگانشانعمدتاً رنگ دکوراتور به خود مـی گیرنـد. دورههـای آزاد5 معماری داخلی که بسیاری از مؤسسات آموزشی آن را به شکل آموزش حرفهای دنبـال مـیکننـد، مبین این نظر است. اما زمانی که معماری داخلی به دنبال طراحی (دیزاین) و مرتبط با معمـاری آمـوزش داده شود، دانشآموخته آن بیتردید معمار هم هست، چرا که اصول و مبانی معمـاری در دروس پایـه و تخصصی را آموخته است. برای همین است که بیـشتر مؤسـسات حرفـهای و مهندسـان مـشاور موفـق، دپارتمان و بخش جداگانهای از فضای حرفهایشان را به مهندسان و معماران داخلی اختصاص میدهنـد (همچون بخشی را که به مهندسان سازه، تأسیسات و مانند اینها اختصاص میدهنـد). بنـابراین از همـان آغاز پروژهها، معماران داخلی در جریان طراحی و فرایند طراحی پروژهها قرار میگیرند و بـدیهی اسـت که با دیدی همهجانبه به پروژه مینگرند و طبیعی است که این پیوند و همکاری زمانی موفقیتآمیز اسـت که دورههای آموزشی و آکادمیک دانشگاهها در معماری داخلی برمبنـای پیونـد و همـاهنگی و فراگیـری اصول دروس معماری قـرار گیـرد. در نهایـت اینکـه معمـاران داخلـی در آمـوزش دو جبهـه معمـاری و معماری داخلی، به همان اندازه به رنگشناسی، بافت، زیباییشناسی، هنرهای سنتی، تجسمی، تاریخ هنـر و نظایر اینها نیاز دارد که به اصول طراحی معماری، فرم، عملکرد، فضا، سازه، ایستایی و تاریخ معماری. بستر مناسب توسعه آموزشی رشته معماری داخلی در کدام دانشکدهها باید شکل بگیرد؛ و کدام مجموعـه آموزشـی در ارتقـای کیفیـت آموزشی و توانایی اجرای این رشته موفقتر خواهد بود؟ اگر نخست به واحدهای درسی این رشته توجه شود، نتایج روشنی از ویژگیهـای سـاختاری دروس و بررسی آنها به دست خواهد آمد. معماری داخلی بیشترین ارتباط رشته ای را با معماری دارد. شـباهت، پیوند و آمیختگی آن با رشته مادر خود، نخستین زمینه مناسب برای شکلگیری و توسعه رشته معماری داخلی در دانشکده معماری است. از طرف دیگر، وجود درسهایی که با حـوزههـای دیگـر نظیـر طراحـی صنعتی، تجسمی، مرمت و نظایر اینها مرتبطاند، این نگرش را به دست میدهد که بهتـرین بـستر مناسـب برای این رشته، دانشکدهها و یا دانشگاه های هنریِ دارای کلیه دروس و رشتههای هنری هستند. پس این نتیجه را میتوان گرفت که وجود و تأسیس رشته معماری داخلی در دانشکده یا مؤسـسهای که نه رشته معماری دارد ونه رشتههای هنری، موفقیتآمیز ـ یا دست کم چهبـسا پربـار ـ نخواهـد بـود. همچنین اگر تأسیس این رشته در مجموعهای آموزشی شکل بگیرد که رشته معماری را در خـود داشـته شهرسازی و معماری نامه داخلی معماری کارشناسی دوره گسترش و وسعهت 9 شهرسازی و معماری نامه 89 تابستان و بهار | چهار شماره | هنر دانشگاه دوفصلنامه 10 باشد، میتوان گفت که به اهـداف خـود خواهـد رسـید. امـا بـدیهی اسـت کـه رشـته معمـاری داخلـی در مجموعهایکاملاً موفق است که هم رشته معماری را داشته باشد و هم رشتههای دیگر هنری را. استفاده از فضاهای آموزشی، استادان، کارگاهها، کتابخانه تخصصی، امکانات و در نهایـت افکـار و اندیـشههـا و تمرینها و موضوعات آموزشی دیگر رشتههـا بـیتردیـد در شـکلگیـری و آمـوزش هـر دانـشآموختـه معماری داخلی بسیار اثربخش است. بنابراین با توجه به این موارد و نیز شکل 1، از لحاظکمـی و کیفـی بهترین بازده در این رشته همانا ارتباط با دیگر رشتههای هنری است. این پیوندبعداً در عمل و در بـازار کار همیشگی و الزامی است. برنامهها و نظامهای آموزشی رشته معماری داخلی در جهان دوره پرتحولی را گذرانده است. سالها پیشتقریباً هـیچ برنامـهای بـرای معماری داخلی کالجها و یا دانشگاهها وجود نداشت، لیکن کـمکـم ایـن تغییـر و تحـول صـورت گرفـت و امروزه فرایند فعال و معتبری در برنامه، اصول، تمرینها و آموزشهای استاندارد بـه چـشم مـیخـورد (عپطحطپصهطپطک2طپططکصغطyق ح.(www برنامهها و رتبهبندی خاصی نیـز در آمـوزش معمـاری داخلـی در کشورهای مختلف وجود ندارد، اما مدارس و دانـشکدههـایی بـا روش هـا و درجـهبنـدیهـای رقـابتی در آموزش و امکانات وجود دارند. برنامه آموزش معمـاری داخلـیصـرفاً واحـدها و درسهـایی را در بـر میگیرد که برای آموختن و گذراندن دوره آموزشی است ولی اعتبـار مدرسـه نیـز بـسیار مهـم اسـت و اهمیت و اعتبار آن به برنامه، امکانات و شیوه آموزشی آن است (عپهح2yأصکغ؟طکک2طپططکصغع ح.(www در آلمان به طور سنتی، معماری داخلی در دانشگاههای پلیتکنیک و یا دانشگاههـای علـوم کـاربردی تدریس میشود و دوره کارشناسی (کاربردی) آن سه سال طـول مـیکـشد؛ امـا بـه جهـت همـاهنگی بـا سیستم دانشگاهی و اعتبار مدرك بینالمللی، این کشور به بازسازی ساختاری آن پرداخته اسـت کـه بـه طور معمول دورهای 5 ساله را در بر میگیرد و این برنامه میتواند به طور مشترك با دیگر دانشگاههای سطح اروپا صورت پذیرد. در بریتانیا پنجاه دانشگاه و کالج هنری وجود دارد که دورههای سهساله دارند که در برخـی از آنهـا در ادامه، یک دورهنسبتاً طولانی معماری داخلی وجود دارد. بـسیاری از دورههـای معمـاری داخلـی در انگلستان،تقریباً تازهتأسیساند، که این خود نشان از رشـد و توسـعه معمـاری داخلـی در دنیـای امـروز دارد. در این میان برخی نیز به مانند دانشگاه کینگستون6 لندن دارای سابقه طولانی هستند. ایـن دانـشگاه هماکنون به عنوان »مهد« یا »خانه« آموزش معماری داخلی در انگلـستان شـهرت دارد و تـأثیری عمـده و بااهمیت نیـز در شـکل گیـری حرفـه ای در ایـن رشـته در چهـل سـال اخیـر در ایـن کـشور داشـته اسـت (عپطح2yأصکغ؟طکک2طپططکصغطح.(www معماری داخلـی، حرفـهای چنـدوجهـی اسـت کـه در آن خلاقیـت و ارائـه راهحـلهـای فنـی برمبنـای ساختارهای کاربردی و بهمنظور دستیابی به محیط ساخته شده در فضایی داخلی است. این راهحلهـای کاربردی و اجرایی به بالا بردن سطح کیفیت زندگی، فرهنگ و آفرینش زیبایی میانجامند. معماری داخلی بهطور کلی بایستی هماهنگ و با معماری و ظاهر بنا، محیط کالبدی، بافت اجتماعی و نیز با رعایـت کـدها و مقـررات ملـی و قـانونی و تـشویق بـه اصـول پایـداری زیـستمحیطـی، مبتنـی بـر روش نظـاممنـد (سیستماتیک) و نیز هماهنگ و برگرفته از تحقیق، مطالعه، تجزیه و تحلیـل و تلفیقـی از دانـش و خلاقیـت باشد (همان). ادامه خواندن مقاله توسعه و گسترش دورة کارشناسي معماري داخلي راه حلها و ضرورت تشکيل آن در دانشگاههاي معتبر

نوشته مقاله توسعه و گسترش دورة کارشناسي معماري داخلي راه حلها و ضرورت تشکيل آن در دانشگاههاي معتبر اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.

مقاله تحليلي بر بناي مصلّاي شهر رشت

$
0
0
 nx دارای 17 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : مقدمه همه مردم در مواجهه و برخورد روزانه با آثار معماری تحت تأثیر قـرار مـی گیرنـد. ایـن تأثیرگـذاری بـا توجه به قدرت درك و فهم مخاطبان، منجر بـه نقـد و حتـی انتخـاب در اثـر معمـاری مـیگـردد. نقـد بـه منظورهای مختلف صورت میگیرد؛ اما همانگونه که از معنای نقد مستفاد میشود، مهـمتـرین هـدف آن تمییز دادن سره از ناسره و درست از نادرست است. میتوان ادعا کرد که نقد اثر معماری، بـه تـشخیص وجوه مختلف آن بهمنظور قضاوت کمک میکند. آنگونه که میدانیم، قـضاوت در اثـر هنـری همـواره از مهمترین دغدغههای مخاطبان هنر بوده است. بیشتر مردم دستکم یکبار در انتخاب مسکن خود اثر معماری را به نقـد کـشیده انـد و ایـن درحـالی است که این انتخابها گاه به تکرار در بنا میانجامد و گاه به دخل و تصرف در آن. به بیانی دیگر، در هر زمان که استفادهکنندگان معماری دست به گزینش بنایی بزنند، در حقیقـت بـه نـوعی نقـد معمـاری را در ذهن میپرورانند و براساس تفسیری که از اثر دارند، انتخاب میکنند. بهعبـارتی مـیتـوان گفـت کـه نقـد معماری در زندگی تمامی افراد وجود دارد. اما نقد اثر معماری فقط در برخورد با بناهایی که ما آنان را مخاطب نیاز خود قرار میدهیم، خلاصـه نمیشود. همهروزه در زندگیهای اجتماعی شهری و روستایی، بناهایی ذهـن مـا را مـورد خطـاب قـرار میدهد و در چالشی ما را مجبور به فرایند تحلیل و نقد اثر میسازد. پرسش مهم در این زمینـه آن اسـت که: آیا نقد آثار معماری معاصر میتواند با تحلیلهای خود در ارتقای طرح های معماری تأثیر نهد؟ نقد بنای معماری به شیوه مکتوب آن در جامعه کنونی سابقه چندانی ندارد و آنچه که بیشتر مـانع از نقد اثر میگردد، نگرش خالقان اثر معماری، مبنی بر چالشی منفیگرا در کار نقد است. در این میانعمدتاً آثار معماری شاخص کشورهای دیگر به نقد کشیده شـده اسـت کـه مقـالات آن را مـیتـوان در مجـلات متعددی مشاهده کرد. هدف این مقاله، که به بررسی و نقد تفسیری بنای مصلای شهر رشت مـیپـردازد، برشمردن وجوه مختلف بنا به لحاظ فهم اثر و درك پذیرش اذهان مخاطبان از آن است. لزوم نقد اثر معماری درك و فهم اثر ـ یا همان دریافت ـ فرایندی پویا و تغییرپذیر است و در واقع فرهنگ دریافت از نـسلی بـه نسل دیگر تغییر میکند. اثر هنری هنگامی مورد استقبال قرار میگیرد که بتواند پاسخی همراه با خوشـی و لذت به مخاطب خود منتقل سازد. یکی از دسـتاوردهای نقـد صـحیح، تقویـت و حمایـت از شـیوههـای مناسب طراحیهای معاصر است. این گونه نقد فقط برای تمییز خوب از بد نیـست بلکـه واکنـشی هدفمنـد بهمنظور نگرش به سوی آینده است. نقد اصولی با سرند کردن وجوه مختلف اثر، به بـازخوانی طـرحهـا میپردازد و به بسط شیوههای معماری مطلوب می انجامد. از دیگر اهداف نقد هنر ـ و به طور اخـص نقـد معماری ـ نقد به قصد فهم اثر و بهنیت درك طراحی معمار است. هنراصولاً بدین منظور خلـق مـیشـود که حسی خوشایند به مخاطب خود بخشد و معماریمشخصاً باید توانایی برقـراری ارتبـاط مناسـب بـا افراد ذینفع را داشته باشد. چنانچه اثر معماری نتواند با مخاطبان خود رابطـه ذهنـی و مفهـومی برقـرار سازد، از اهمیت هنری آن کاسته میشود و در نتیجه به درجاتی پایین از طراحیهای موفق افول میکنـد. نقد بنا در این زمینه به درك فضای طراحی شده و بهینهسازی بهرهوری از فضای معماری کمک میکنـد. »با اینکه ما میدانیم رابطه هنر با جامعه موضوع ساده ای نیست و اینکه جامعه ما با مجموعهای از قوانین محافظهکار و مطلقگرا مواجه است، این وظیفه ماست که در جایگاه هنرمند، به سوی آزادی گام برداریم«(دیبا، 1384، .(3 همچنین در معماری، نقد میتواند به دنبال هدفی ویژه باشد که در سـایر وجـوه هنـری کمتـر بـه آن پرداخته شده است و آن، نقد بهمنظور اصلاح و بهسازی است. در معماری، نقد میتواند جنبـه آموزشـی داشته باشد و ذهن طراحان معماری را به سمت ارائه طرحهای موفق هدایت کند؛ آن گونه که با به چـالش کـشیدن طـرحهـای موجـود و نقـد و بررسـی وجـوه مثبـت و منفـی اثـر، راهکارهـای طراحـی در ذهـن خلقکنندگان اثرهای بعد، دارای کیفیت بهتری است و طرح فضایمعماریِ مطلوبتـر در واقـع دسـتاورد این گونه نقد بهشمار میآید.در پی بررسی اهداف نهایی نقد معماری، فهم موضوع از مهمترین عوامل پرداختن به نقد است. بـدین سبب میتوان نقدهای معماری را رسیدن به درکی از فضای معماری دانست که سـودمندی آن راموجـه کند. بهعلاوه، نقد معماری قادر است با بیان خود از گذشته و حال برای رسیدن بـه تولیـد آثـار بهتـر در آینده استفاده کند. این نوع نقادی که آیندهنگر است، از نقد به مثابه ابزاری برای پیشرفت کیفیـت فـضایی بهره میجوید. بنابراین نقد معماری وجه منفی خود را از دست میدهد و صورت تهدیـدی آن نیـز حـذف میگردد. اهمیت زبان در علم تفسیرکاملاً مشخص است. در هرمنوتیک (در فرایند هرمـسی) سـه وجـه وجـود دارد: نخست مرتبه گفتن یا اظهار و بیان؛2 دوم شرح و توضیح دادن (انتقال از معنایی به معانی دیگر)؛3 وسوم ترجمه کردن.» 4بیتردید هر نوع تفسیری برای رسیدن به حداکثر اثبات پذیری تـلاش مـیکنـد؛ ولـی حتی اثباتپذیرترین تفسیرها نیز نمیتوانندمدعیِ داشتن ماهیت معتبر از حیثعلّی باشند. بنابراین تفسیر مذکور فقط به صورت فرضیهای باقی خواهد ماند که به طور خاصموجه و پذیرفتنی است« (وبر، 1385، 42 و .(43 بر این اساس، میتوان ادعا کرد که برخلاف بسیاری از نقدها، نقد تفسیری قطعیت ندارد، زیـرا نه تنها به طور یقین نمیتوان به انگیزههای خالق اثر پی برد، بلکه در بسیاری از موارد حتی نمیتـوان بـه یقین به تفسیر خود مطمئن بود. در نقد تفسیری، برخلاف نقد معیاری، تطابق اثر طراحی شـده بـا مـلاكهـای از پـیش تعیـین شـده و اصول و احکام، اهمیت چندانی ندارد بلکه درك و فهم اثر از طریق مخاطب از دیدگاهی ویژه مدنظر اسـت. در این نوع از نقد، هدف از تفسیر و تأویل همانا درك معنای اشکال و صورت هایی است کـه در ذهـن مـا متبلور میشوند و فهم ما را مخاطب قرار میدهند. »تفسیر، فعالیتی اسـت کـه هـدف آن رسـیدن بـه فهـم است. فهم نیز عبارت از درك ذهنیت و روان فرد دیگر است« (آیتاللهی، 1387، .(54 نقد جانبدارانه گونهای از نقد تفسیری است کـه در آن حمایـت و طرفـداری از صـاحب اثـر بـه جـای داوری قرار میگیرد و نکات مثبت اثر دوچندان جلوه میکند.5 تمسک جستن به خود اثر و یافتن شواهدی از درون موضوع معماری مورد نقد، برای اثبات دیدگاههای منتقد، از دیگر راهکارهای مـورد اسـتفاده در نقد جانبدارانه است. در نقد جانبدارانه کمک به تغییر نوع نگاه مردم اهمیت زیادی مییابـد. ایـن در حـالی است که این گونه نقد به دلیل قابلیت وسیع در درك و فهم اثر، ارزیابی و حتی قـضاوت بیـشتر از سـایر انواع نقد در آثار هنری و معماری مورد بهرهبرداری قرار میگیرد. برای شناخت بهتر بنای مسجد جـامع شهر رشت، که نزد عموم مردم شهر با نام مصلای رشت شناخته میشود، از نقد تفسیری استفاده شـده است. مساجد جمعه مصلّیو مسجد عبادتگاه ویژه مسلمانان است که در کتاب مقدس قرآن بر اهمیت آن تأکید گردیده و اصولی بر آن مترتب شده است. مساجد و مکانهای نیایش، از مهمترین اجزای کالبدی مجموعههای زیستی ایـران پـس رشت شهر مصلّایبنای بر تحلیلی شهرسازی و معماری نامه 27 شهرسازی و معماری نامه 89 تابستان و بهار | چهار شماره | هنر دانشگاه دوفصلنامه از اسلام بودهاند؛ زیرا یکی از وجوه تمایز اسلام با سایر ادیان، توجه به نیایش و خلوص ارتبـاط کلامـی مخلوق و خالق است. براساس توصیههای مکرر در اسلام، تعالی ایـن ارتبـاط، در مـساجد و مکـانهـای اجرای نماز جماعت صورت میپذیرد؛ و انجام فریضه هم منوط به ابعاد شخصی است و هم توجه ویـژه به ابعاد اجتماعی، سیاسی و فرهنگی. در پی این هدف بزرگ اسلام، در فضای زندگی اجتماعی مسلمانان، مساجد جامع و مصلیها که تجمع عده کثیری را پاسخگو باشند، شـکل گرفتنـد و اهمیـت یافتنـد. مـسجد برای مسلمانان دارای کاربردهای متعددی بوده است. »در صدر اسلام، مسجد علاوه بر اینکه محل انجام فرایض و اقامه نماز بود، نهادی سیاسی و اجتماعی و اداری نیز به شمار میرفت. مسجد تالار اجتماعات مسلمانان، خانه مستمندان، اقامتگاه مسافران و کاروانیان، پناهگاه مظلومـان، مکـانی بـرای درس و بحـث طلاب و محل ایراد خطابه، ابلاغ فرامین سلاطین، اعلام (اعلان) جنگ و بسیج و گرفتن مالیات بود و نقـش مهمی در زندگی روزمره مسلمانان داشت« (کیانی، 1374، .(39 بـا توجـه بـه گـستردگی کـارکرد مـسجد، خاص بودن جایگاه آن در حیات اجتماعی مردم مسلمان امری بدیهی است. یکی از مهمترین وجوه تمایز مسجد از دیگر بناها و همچنین از عبادتگـاههـای غیراسـلامی، سـمت یـا جهت آن و توجه به قبله است. بورکهارت در مورد مسجد چنین بیان میدارد: »تالار عبادت (شبستان) در عالم اسلام، برخلاف کلیسا یا معبد، دارای هیچ مرکزی که عبادت به آن سمت و سـو یابـد نیـست. تجمـع مؤمنان در اطراف یک مرکز، آن گونه که خصلت جوامع مسیحی است، در عالم اسلامصرفاً میتوانـد بـا زیارتمکّه و عبادت جمعی پیرامون خانه کعبه مقایسه گردد. در هر مکان دیگری مؤمنان در عبادتشـان 82 بــه ســوی یــک مرکــز دور و بیــرون از دیوارهــای مــسجد گــرایش دارنــد« (بورکهــارت، 1386، .(175 مکان استقرار مسجد ـ بهویژه مسجد جامع ـ نیز اهمیت خاصـی داشـته اسـت. »قـرار گـرفتن مـسجد در مجموعهها(ی شهری) و همجواری منطقی عملکردها در فضا، تنوع کـاربری آن را افـزایش داده و امکـان توقف برای منظورهای جنبی و مکمل را برای مردم شهر فراهم کرده است« (پرونـد، 1376، .(36 مـساجد مهم شهر و مسجد جامع، در قطب شهر یا جایی که هویت مکانی ویژهای دارد ساخته می شده است. ویژگی مسجد جامع در قیاس با سایر مساجد، اجازه وعظ و وجود منبر در مسجد است، که این خود اهمیت آن را نشان میدهد. در مسجد جامع که گاه به آن مسجد جمعه نیز اطلاق مـیگـردد، ایـراد خطبـه نماز جمعه، با اجازه امام عصر و نمایندگی از طرف بالاترین مرجـع رهبـری مـسلمانان کـشور، صـورت میپذیرد. اولین مسجد که همانا خانه پیامبر (ص) بود، وظایف متعددی را در جامعه مـسلمانان بـر عهـده داشت و کارهایی مانند تدریس، تدفیق، مراقبت از بیماران، اعلان اخبـار عمـومی، رسـیدگی بـه دعـاوی و نظایر اینها نیز در آن انجام میشد. این گونه بود که »مساجد به نـشانی از اقتـدار سیاسـی و اجتمـاعی تبـدیل شـدند و دیگـر تنهـا نمـاد روحانی نبودند، بلکه امور مادی را نیز در بر میگرفتند و این خود از مفهوم واقعی زندگی در اسلام ـ که حیات دنیوی و اخروی در امتداد یکدیگر هستند ـ جدا نیست« (ارجح، 1379، .(24 مساجد جـامع بـا همـین ویژگیها در شهرهای مختلف شکل گرفتند. در حقیقت جامع، نماد جمع بودن است؛ یعنـی نـه تنهـا تعـداد کثیری از مردم در آن جمع میشوند، بلکه این فضا در زندگی مسلمانان جزو مهمترین فضاهای جمعی و عمومی است و فعالیتهای گسترده ای به آن اختصاص می یابد. از این رو، ارتبـاط تنگاتنـگ عناصـر مهـم شهری و مسجد و تقارن استقرار آنها از نکات مهم در جایابی مسجد جامع شهر به شمار میآید. »ارتباط منطقی و نظم مسجد و بهویژه مسجد جامع شهر (به عنوان مرکز مذهبی و عبادی) بـا دارالامـاره (مرکـز حکومت و قضا)، مدارس (مراکز آموزش) و بازار (مرکز دادوستد شهر) مورد توجه و اذعان محققـان در ویژگیهای مجتمعهای مسلمانان بوده است. در مقیاس کوچکتر نیز مـساجد محلـههـا در مرکـز آنهـا و همجوار و مرتبط با بازارچه، تکیه و حسینیه، حمـام، آبانبـار و آنچـه کـه مـورد نیـاز مـردم محلـه بـود استقرار مییافتند«، (نقیزاده، 1376، .(137 در ایـن مراکـز مـسجد قلـب تپنـده شـهر محـسوب مـیشـد و قرارگیری کاربریهای مهم شهری در جوار آن انتظار میرفت. پس از طی سدههای اولیه اسلام، و گرایش خیل مردم به دین، ایجاد مکانی غیر از مـسجد کـه بتوانـد برخی از فعالیتهای مسلمانان را سامان دهد، لازم مینمود. مصلیها محل اجتماع عمـومی مـسلمانان در شهرهای بزرگ هستند که برای انجام برخی از فرایض و اطلاعرسانیهایی در ادوار مختلف در کنار ایـن گونه شهرها متولد شدند، در دورههایی مورد استفاده قرار گرفتند و در زمانهایی هم متروك میماندنـد. مصلی میتوانست محصور یا فاقد حصار فیزیکی باشد و بهعلاوه، قیود آداب رفتاری در مـساجد را نیـز نداشته است.6 بدین سبب در برخی از شهرها مصلیها در مقطعـی از زمـان شـکل مـیگرفتنـد و پـس از گذشت مدتی از بیاستفاده ماندن آنها، به کاربری دیگری بدل میگشتند، به گونهای که امـروز دیگـر جـز نامی از آنها بر جای نیست. »مـساجد جمعـه وخـصوصاً مـساجدی کـه بـرای شـهرهای بـزرگ سـاخته میشدند، کمتر اتفاق میافتاد که گنجایش تمام مؤمنان ـ یعنی مردان مسلمان بـالغ آزاد ـ را کـه مقیـد بـه نماز جماعت بودند، داشته باشند؛ و به طریق اولی ممکن نبود که تمام افراد مسلمان در ایـام عیـد فطـر و عید قربان، یا به هنگام دعاهای دستهجمعی عمومی که در موقع شیوع وبـا و طـاعون و خشکـسالیهـای بسیار طولانی گزارده میشد در آن جمع شوند. در این گونه مواقـع، مراسـم نمـاز و دعـا در زمـینهـای وسیع و آزادی به نام مصلی کعموماًه در کنار شهر بود برگزار میشد« (گدار،1366، .(298 بـه عبـارتی، مساجد جمعه و مصلیها در ایام گذشـته، مـیتوانـستند نمازخانـهای در هـوای آزاد باشـند کـه در کنـار شهرهای بزرگ بهمنظورهایی که نیازمند فراخوان عمومی مسلمانان بودند، شکل میگرفتند؛ چنـانکـه در بسیاری از شهرها فقدان مکان مناسب و وسیع عامل وجود مصلی در شهر بود. وجود نداشتن ساختمانی با الگویی ثابت برای مصلی موجب شد تا ایـن مکـان در زمـره بناهـای مهم اسلامی قرار نگیرد و سـبک و سـیاق خـاص خود را نیابد. اما در ممالک مـسلماننـشین کـه در انجام فرایض دینیمصرّ بوده اند،عمومـاً مـصلی دارای در، دیوارهای جانبی و با تعبیه محرابـی در دیوار آن بودهاند.7 مصلی گاه رواق و منبر و حتی شبستان نیز داشتهاند و گاه مـصلی از رواقهـا و شبستانهایی فاقد دیوار و در تشکیل میشد.با توجه به شواهد، مـصلیهـا دارای ترکیبـاتشکل .1 نمای حیاط درونی مصلّای رشتمختلفی بودهاند؛ اما نکته مهـم و مـشترك در همـهمنبع: نگارندگان آنها، آزادی و امکان تجمع کثیـری از مـردم شـهر است. بعد از انقلاب اسلامی، همین نکته خود موجب شکلگیریمصلّی در بـسیاری از شـهرهای فاقـد آن شد. در شهر رشت نیز چنین عاملی لزوم ساخت مصلی را نمایان کرد (شکل .(1 بنای مسجد جامع مصلّایو شهر رشت این بنا در یکی از مهمترین و پرترددترین میدانهای شهر قرار گرفته است؛ میدانی که تا چنـد دهـه پـیش نقطه انتهایی شهر محسوب میشد و در زمان حاضر نیز هر ساله میلیونها نفر از مـردم کـشورمان، بـه رشت شهر مصلّایبنای بر تحلیلی شهرسازی و معماری نامه 29 شهرسازی و معماری نامه 89 تابستان و بهار | چهار شماره | هنر دانشگاه دوفصلنامه 30 عنوان مسافر از آن گذر میکنند. میدان توشیبای این شهر امروزه تقاطع دو خیابان مهم را سامان میدهد و بنای مصلی بیانفصال در ضلع شرقی میدان واقع است (شکل .(2 شکل .2 تصویر هوایی از مصلای رشت منبع: کلاصطهکه کئ؟پپ؟، 88/9/2 این بنا همچنین در حد واسط این میدان و یکی از دو رودخانه شهر ـ به نام زرجوب رود ـ قرار دارد. وجـود این رودخانه در جوار مـصلی هـم بـه منزلـه پتانـسیلی برای تقویت بناست و هم خـود نـوعی تهدیـد محـسوب میگردد؛ زیرا امکـان ایجـاد گـذرهای پیـاده در اطـراف رودخانه و استقرار کاربریهای تفریحی کهمعمـولاً در کنار آبها شکل میگیرند، مخاطبان بیشتری را بـه ایـنمحدوده از شهر دعوت میکند، اما از طـرف دیگـر، بـهشکل .3 حریم بصریمصلّای رشتدلیل آلودگی بیش از حد رودخانه8 و پیشبینـی نـشدن منبع: نگارندگان تمهیـدات لازم، فـضاهای مجـاور آن از نظـر فرهنگـی توسعه مناسبی نیافته و به مکان تجمع بزهکاران تبدیل شدهاند. البته این رودخانه موجب شـده اسـت کـهبناهای اطراف مصلی، تراکم و ارتفاع چندانی نداشته باشند و حریم بـصری مـصلی را تحـت فـشار قـرار ندهند. بهعـلاوه، پوشـش گیـاهی غنـی مجـاور رود، پـسزمینـه مناسـب و مطلـوبی از نظـر دیـداری بـه ساختمانهای اطراف و از جمله مصلی داده است. با این وصف، ساختمانمصلّی با تأثیرگـذاری بـصری قوی، بنایی است قابلرؤیت (شکل .(3 تاریخچه طرح و ساخت این طرح در سالهای اولیه پس از انقلاب، یعنی در سال 1362 شروع شد. طراحیمقدماتیِ آن، بـهدسـتِ یکی ازمعمارانِمشهورِ کشور به دلایل ایرادهای وارد شده و مطابقت نداشتن با شرایط اقلیمی گـیلان از سوی کارفرما ـ یعنی نماینده ولی فقیه در استان ـ مورد پذیرش قـرار نگرفـت. سـپس امـام جمعـه وقـت (آیتاالله احسانبخش) طرح اولیهمصلّی را با عدهای از صاحبنظران ساختوساز در گـیلان بـه مـشورت گذاشت و با مسجل شدن اینکه برخی از نکات مهم و تعیینکننده معمـاری بـومی در طـرح رعایـت نـشده است، وی طراح جدیدی را برای مصلی در نظر گرفت. این گونه بود که مهندس رییس سمیعی9 بـه عنـوان منبع: نگارندگان شکل .4 رواقهای احاطهکننده بنا طراح مصلی انتخاب گشت. او با قبول این طرح به مدت دو سال به تحقیـق در خـصوص معمـاری بـومی مساجد شمال کشور و بهویژه بقاع »بیه پیش10« و مساجد قـدیم شـهر رشـت پرداخـت. هـدف وی ارائـه طرحی بود که نه تنها رنگ و بوی معماری گیلان را داشته باشـد، بلکـه از مـساجد اسـتان نیـز در جهـت احیای سنت هنری بهرهبرداری کند و نکات مثبت معماری مساجد استان را دستمایهای برای طرح مـذکور قرار دهد. البته ناگفته نماند که فضای سیاسی و اجتماعی سالهای اولیـه پـس از انقـلاب بـر سیـستم فکـری و نگرش ایدئولوژیک طراحی مؤثر بوده است. رییس سمیعی در این زمینه اذعـان مـیدارد کـه خواسـته او، ارائه طرحی بوده است حاوی روح زمانه و شیفتگی مردم به انقلاب و رهبر بزرگ آن؛ زرا بـه اعتقـاد وی هر معماریای نماینده و بیانگر عصر خود است. خود وی در خصوص این طرح مدعی اسـت کـه مـصلی بیانگر اوضاع اجتماعی نیمه اول دهه اول انقلاب است. او این بنا را با شرایط جنگ ایران و عـراق متنـاظر نمیداند، چرا که به اعتقاد وی در آن زمان کسی گمان بر طولانی بودن جنگ نداشت و به نظر نمیرسـید که فضای کشور در سالهای بعد نیز آن گونه تحت تأثیر جنگ قرار گیرد. تنها شـیفتگی مـردم بـه رهبـر انقلاب موجب شد تا او در ایده کلی، بنایی ماندگار را که دربردارنـده خـاطراتتـاریخیِ معمـاری مـذهبی سنتی بومی باشد، در ذهن بپروراند. وی به بیان خود تلاش داشته است تـا ویژگـیهـای مثبـت معمـاری سنتی را در قالبی جدید ارائه کند و انگاره یا مفهوم (کانسپت) کلـی طـرح را ترکیبـی از معمـاریمـساجدِ درونگرای فلات ایران با صحن مرکزی و رواق داخلی) و معمـاری مـساجد شـمال کـشور (بـرونگـرا و چهار ایوانی) در نظر گرفته است. ویژگیِ مساجد برونگرا و چهار ایوانی شمال کـشور در ایـن طـرح کـه چهار طرف بنا با حیاطهای پیرامون احاطه شده و حد واسط فضای بسته و باز، رواق هایی سرپوشیده و نیمهبستهاند، به چشم میخورد (شکل .(4 ایدههای اولیه طرح یکی از ویژگیهای مصلی، همانگونـه کـه بیـان شـد، وجـود رواقهـای پیرامـونی بناسـت. ایـن رواقها به لحاظ اقلیمی کارکردی مناسب دارنـد و از نفوذ کج بارانها به جـدارههـای سـاختمان جلـوگیری مـیکننـد. همچنـین در اقلـیم معتـدل گیلان، بـا بـاز کـردن پنجـرههـای عمـودی ایـن رواقها، رطوبت هـوای درون سـاختمان تعـدیل میشـود و افـزایش سـطوح داخلـی صـحن نیـز میسر میگردد. عناصر نمادین طـرح، تلفیقـی از معمـاری سـنتی فـلات ایـران و معمـاری بـومی گیلاناند. در طــرح هــای مقــدماتی و اجرایــی طــراح، مصالح آجر قرمز با بندکشی سفید در نظر گرفته شده و پوشـش سـفال »نـیم کـوزه« بـرای سـقفهـای چهارشیبه بنا بر روی »کله شیری«های مرسوم در معماری گیلانمد نظر بـوده اسـت. البتـه ایـن تفـاوت وجود دارد که این کله شیریها به جای مصالح چوبی همچون اسـکلت کلـی بنـا، از بـتن طـرح شـدهانـد. متأسفانه در زمان اجرا، آجر قرمز مناسب در گـیلان و اسـتانهـای همجـوار موجـود نبـود و بـه ناچـار رشت شهر مصلّایبنای بر تحلیلی شهرسازی و معماری نامه 31 شهرسازی و معماری نامه 89 تابستان و بهار | چهار شماره | هنر دانشگاه دوفصلنامه 32 مصالح دیوار به آجرتوپر سفید با بندکشی طوسی تغییر یافـت. ایـن تغییـر از نظـر معمـاری مـصلی، از ایرادهای مهم اجراست، که آسیب جدی بر شاکله آن وارد کرده است. پوشش سقف برای سفالهـای نـیم کوزه مطابق روشهای ساخت سنتی با شیب 23 درصد طرح و محاسبه شده بـود، کـه بـه دلیـل تعجیـل کارفرما و مخالفت برای احداث کارگاه مناسب، آردواز (ایرانیت) به رنگ سفال، جانشین سفال نـیم کـوزه سنتی گشت. ادامه خواندن مقاله تحليلي بر بناي مصلّاي شهر رشت

نوشته مقاله تحليلي بر بناي مصلّاي شهر رشت اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.

مقاله بازشناخت بومساخت مجتمع هاي زيستي سواحل خليج فارس در بندر لافت

$
0
0
 nx دارای 17 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : مقدمه تا دهههای اخیر نظام ساختوساز بیشتر بناهای سنتی بر دوش معمارانی بوده است که طبق همـان روال استاد ـ شاگردی و در طول زمان، مراتب کمال را طی کرده و پاسخگوی نیازهای روحی و جـسمی مـردم در قالب تولید مأوا و مسکنی درخور انسان بودهاند. سرشت پاك و کمالیافته این معماران میتوانست بـه شایستگی جواب اعتماد مردم را به صورت ارائه فضاهایی کارا، زیبا و متناسب با شگردهایی کـه حاصـل تجربه استادکاران بود، بدهد. ذهن خلاق و پویای ایـشان فـرم، شـکل، بافـت، کـارکرد، روحیـات فـضاها، مصالح، و روشهای اجرا را میشناخت و به بهترین وجه از ابزارهای ساده و دقیـق بهـره مـیجـست. بـا حضور مدرنیسم و معماری مدرن و نیز فراگیری تولید صنعتی در ایران، نظامهای پیشین کمرنگ شدند و تولید انبوه جایگزین ساختوسازهای انسانی شـد. در ایـن میـان برخـی از مجموعـههـای زیـستی ماننـد روستای لافت، به دلیل محدودیتهای دسترسی و ارتباطات، تاکنون از مواجهه با جاذبههای کاذب زنـدگی معاصر به دور بوده و سیمای آن از تغییرات اساسی مصون مانده اسـت و هنـوز تـداوم معمـاری بـومی منطقه از بین نرفته است (زندهدل، 1998، .(36 بر این اساس، پژوهش حاضر در پی آن است تا با بررسـی عوامل دخیل در پدید آمدن ساختارهای بومی، دارای ارزش های پایدار، مانند مهارتهای ساخت، ابزار کار و نیروی انسانی به پاسخی مناسب برای جنبههای متفاوت و مورد توقع باشندگان آن، از جمله جنبههـای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و مذهبی برسد. چنین معماری موفقی نیز باید پدیدآورندگانی توانمنـد داشـته باشند که به خوبی با مسائل بومی آن مکان آشنا باشند و توانایی استفاده از مزایا و توانمندیهـای آن را داشته باشند. معمـاری بـومی ایـران نیـز دارای چنـین خصیـصههـایی اسـت و هنگـامی کـه ایـن معمـاری غنـی در حاشیه ساحل دریا پدیدار میشود، بهترین پاسخ را در برآورده کردن نیازهای باشندگان بـروز مـیدهـد (اقتداری، 1364، .(143 به همین ترتیب، پژوهش حاضر به دنبال آن است تا با بررسی نظامـات سـاختاری بافت موجود، به بازشناخت ویژگیهای اصلی معماری بومی لافت بپردازد تا بتوان بـرای باززنـدهسـازی بافتهای بومی مشابه آن از این راهکارها بهره جست. مراحل پیدایش، شکلگیری و توسعه سکونت بندر لافت در شمال غربی جزیره قشم و در پیشآمدگی خشکیهای جزیره در طول جغرافیـایی 55 درجـه و 5 دقیقه شرقی و عرض 26 درجه و 54 دقیقه شمالی واقع شده است. لافت در شرق جنگل دریـایی حـرا واقع شده است و به لحاظ تقسیمات سیاسی یکی از مراکز جمعیتی دهستان سلخ در شهرسـتان قـشم در استان هرمزگان به شمار میآید. این بندرتقریباً در نقطه میانی ساحل شمالی جزیره قـرار دارد و فاصـله آن تا مرکز شهرستان یا شهر قـشم حـدود 60 کیلـومتر اسـت. ایـن در حـالی اسـت کـه دماغـه لافـت در 7 کیلومتری بندر لافت واقع است، و با بندر پل در سـاحل سـرزمین اصـلی تنهـا 2 کیلـومتر فاصـله دارد. موقعیت بندر لافت در دماغـه شـمالی جزیـره قـشم، در نزدیـکتـرین فاصـله بـا سـاحل اصـلی ایـران، و عمق کم آب در این نقطه، از زمانهای بسیار دور برای این بنـدر شـرایط و ویژگـیهـایی را ایجـاد کـرده است؛ به گونهای کهاحتمالاً اولین ارتباطات و رفتوآمدها به جزیره قشم از همین نقطه شکل گرفته است و یکــی از دلایــل ایجـاد بنـدر لافــت همـین مزیــت جغرافیــایی بــوده اســت (جـودت، 1350، (69 (شـکل (1 (همایون، 1380، .(121 به هر روی، روستای لافت به دلیل موقعیت استراتژیک آن، در طول تاریخ همـواره دارای اهمیت بوده است. شکل .1 بندر لافت در جزیره قشم منبع:لاصطهغ کئ؟پپن ـ تاریخ دسترسی: 1389/9/4 شرایط زیستی در جزیره قشم و مجتمع زیستی لافت با مطالعه بافت و نحوه توسعه مناطق گرمسیری، این واقعیت آشکار میگردد که اقلیم یاد شده بـه میـزان زیادی در شکل و ترکیب بافت آن مؤثر است. بنابراین توجه به مشخصات اقلیمی در هنگام بازشناسی در جهت ارائه طرحهای مناسب و هماهنگ با اقلیم، دارای اهمیت فراوانی است. در جزیره قشم، به سبب آنکـه در مجاورت دریاست، رطوبت هوا بسیار زیاد است ولی به علت قلت بارندگی، فاقد پوشش نبـاتی متـراکم است و بهجز نخلستانها و کشتزارهای محدود اهالی، اکثر قسمتهای منطقه بهطور کلی کـشتناشـدنی و بیآب و علف است. با این حال در برخی از مناطق، تکدرختهایکُنار و کهور نیز مشاهده میشود. لافت از لحاظ تقسیمات اقلیمی تابستانی ایران در منطقه خیلی گرم و مرطوب، و از نظر تقـسیمات زمـستانی در منطقه گرم و مرطوب قرار گرفته است. هوای پررطوبت و شرجی جزیره قشم، ماههای انـدکی از سـال را برای غیربومیها تحملپذیر کرده است. بیشینه دمای مطلق 46 و کمینه آن D (صـفر) درجـه سـانتیگـراد است؛ همچنین سالانه درجه حرارت 26 درجه سانتیگراد و میانگینهای روزانه بیشینه و کمینه به ترتیـب33 و 18 درجه سانتیگراد هستند (سعیدی، 1380، .(59 بر همین اساس خـصوصیات آبوهـوایی جزیـره قشم را میتوان بدین گونه شرح داد که میزان ریـزش بـاران سـالیانه بـسیار انـدك و اغلـب بارنـدگی در فصول پاییز وخصوصاً زمستان است. رطوبت هوای بسیار زیاد در تمام فصول سال، هوای بسیار گـرم و مرطوب در تابستان و هوای معتدل در زمستان، اختلاف کم درجه حرارت بین شب و روز، شور بـودن آبهای زیرزمینی در اکثر مناطق و پوشش بسیار کم گیاهی از دیگر ویژگیهای آن است. لازم به توضیح است که شرایط معیشت در روستاهایی که فاقد آب شیرین هستند بـسیار مـشکل اسـت و اهـالی فقـط بـه دامداری مختصر و گاه نیز ماهیگیری اکتفا میکنند و خرید آب شیرین میتواند هزینه اضافی بـر اقتـصاد ناتوان روستا تحمیل کند. باید اذعان داشت که تنهـا بـا بهـره گیـری از عوامـل اقلیمـی، تـأمین آسـایش در فصول گرم در این منطقه بـسیار مـشکل اسـت و در اغلـب مـوارد آسـایش فقـط در پنـاه هـوای خنـک و فرحبخش کولر گازی مقدور است. ولی به هر تقدیر با اسـتفاده از سـایه، کـوران هـوا، مـصالح مناسـب و جهت مناسب بنا، میتوان شرایط زیستی را به شرایط آسایش انسان نزدیکتر ساخت. راهکارهای معماری بومی روستا در پاسخ به نیازهای اقلیمی با توجه به دستهبندی ارائه شده برای خرداقلیم مورد بررسی، تدابیر معماری و شهرسازی میبایـست در جهت مقابله با عوامل منفی طبیعی در این دستهبندی مراعات گردد. خـصوصیات ایـن خـرداقلیم بـه طـور عمده عبارتاند از شدت میزان حرارت هوا و طولانی شدن فصل گرما و شدت رطوبت و وزش بادهای پر گرد و غبار، که در طرحهای معماری و شهرسازی می بایست با رعایت موارد زیر مورد توجه قرار بگیـرد (زندهدل، 1998، :(36 شهرسازی و معماری نامه ; سواحل زیستی هایمجتمع ساختبوم بازشناخت 45 شهرسازی و معماری نامه 89 تابستان و بهار | چهار شماره | هنر دانشگاه دوفصلنامه 46 – دوری جستن از تابش خورشید (ایجاد سایه)؛ – حفاظت مجموعه در مقابل بادهای گرم و نامناسب؛ و – کاهش درجه حرارت محیط با اتخاذ تمهیدات شهرسازی و معماری. از طرفی بهترین روش برای مقابله با شرایط سخت آب وهوایی در این منطقه، ایجاد سایه و استفاده از جریان باد است. این مطلب برای ساکنان محل و کسانی که بـه ایـن منـاطق در ایـام گـرم سـال مـسافرت کردهاند، امری مشهود و مسلم است. در حالیکه در تابستان راه رفتن در سطح شهر در زیر تابش آفتـاب بسیار مشکل و توأم با تعرق شدید پوست بدن و در بعضی از موارد گرمازدگی است، با استفاده از سایه کنار دیوارهای بلند با راحتی نسبی میتوان به رفت و آمـد پرداخـت. بنـابراین ایجـاد سـایه و اسـتفاده از جریان هوا، دو عامل بسیار مهم و تعیینکننده در بافت و فرم بنا برای آسایش انـسان بـه شـمار مـیآینـد (یغمایی، 1352، .(76 شکل .2 دید کلی روستا منبع:پایگاه اینترنتی عپطحغهططسطأپصپطکحwwwََگژصصلا ـ تاریخ دسترسی: 1388/11/5 بررسی ساختار بافت و نظام های استقرار روستا بافت روستاهای ساحلی قشم حالتی بینابینی در مقایسه با بافـت بـاز در سـواحل جنـوبی دریـای خـزر و بافت بسته مناطق مرکزی ایران دارند. بدین نحو امکان جریان یافتن هوا در سطح روستا میسر می گردد و در عین حال از سایه بناهای مجاور فضاها واحیانـاً گیاهـان موجـود در ایـن فـضاها بـه منظـور کـاهش حرارت استفاده میشود. بدین ترتیب مشخصات بافت روستایی لافت را میتوان به این صورت بیان کرد: الـف ـ بافـت نیمـهمتـراکم مرکـزی؛ ب ـ بافـت حاشـیه ای نـسبتاً بـاز؛ ج ـ فـضاهای نیمـهمحـصور؛ و د ـ جهتگیری بافت رو به دریا. در مورد نظامهای استقرار روستا میتوان گفـت کـه علـت ایـن اسـتقرار، امتداد ساحل و منابع آب آشامیدنی است که چگونگی آن بدین شرح زیر است: روستاهای جزیره اغلب در نظامی خطی در جوار دریا و در امتداد ساحل، شکل گرفتهاند. علت این نظام، دسترسی مستقیم به دریـا و راههای دریایی است (شکل (2؛ لذا یک حلقه راه ارتباطی همانند کمربندی دورتـادور جزیـره را فـرا گرفتـه است. البته در قسمت مرکزی جزیره قشم نیز روستاهای متعددی وجود دارند که علـت ایـن امـر، بـهرغـم ناهمجواری با دریا، وجود منابع آب آشامیدنی است. بهمنظور دسترسی این چند روستا و نیـز دسترسـی مرکزی به تمام روستاهای حاشیه جزیره، یک راه اصـلی در میانـه جزیـره احـداث شـده اسـت (شـکل (3 (ثروتی، 1378، .(89 شکل .3 الف و ب: معبر اصلی منتهی به بافت روستا ( تصویر راست) و نمونه معابر فرعی منشعب از آن (تصویر چپ) ، بندر لافت منبع: نگارندگان ـ تاریخ برداشت تصاویر: 1380 و 1387 بافت مجتمع زیستی لافت با توجه به وضع کالبدی روستا، بافت روستا را می توان به 3 بخش مختلف تقسیم کرد: الف. بافت قدیمی و اصلی: قسمت قدیمی روستا شامل هسته اولیه در بخش مرکزی ساخت و سازهای فعلی است و در حد فاصل دریا و تپه های اطراف چاههای آب شکل گرفته است. این بافت به طـول تقریبـی یک کیلومتر و عرض متوسط 170 متر در چند مسیر اصلی به موازات امتداد سـاحل واقـع اسـت. مـساجد این بافت 4) مسجد از 7 مسجد لافت) در عمل محلههایی را در طول بافت تعریف کردهاند. این محلـههـا بـه مرکزیت مساجد شکل گرفته اند. در عین حال، بافت قدیمی روستا یکپارچه و پیوسته است. ب. ساختوسازهای قسمت جنوب شرقی روستا: این ساختوسازها به صـورت پراکنـده و بـا تـراکم ساختمانی و جمعیتی اندك، در دامنه تپهها و زمینهای مسطح اطراف، با فاصله از دریا شکل گرفتهاند، که این خود موجب جهتدهی توسعه اصلی روستا شده و شکلگیری آن به تدریج و بـهطـور پیوسـته انجـام گرفته است (شکل .(4 در داخل تپه مرکزی و حدفاصل این ساختوسازها و بافـت قـدیم روسـتا، خـدمات آموزشی، بهداشتی، درمانی و تأسیسات و تجهیزات لافت به وجود آمده است. پ. ساختوسازهای بخش شمالی: در سطحی محدودتر و با پراکندگی بیشتر در مقایسه بـا سـاخت و سازهای جنوب شرقی و در شیب تندتر تپهماهورها شکل گرفته اند (تلذ ,کلکذ ,کککع). شکل .4 (الف و ب) دید از درون و از دریا به بافت روستایی بندر لافت و گسترش آن در امتدادهای موازی با ساحل دریا منبع: نگارندگان ـ تاریخ برداشت تصاویر: 1387 و 1380 شهرسازی و معماری نامه ; سواحل زیستی هایمجتمع ساختبوم بازشناخت 47 شهرسازی و معماری نامه 89 تابستان و بهار | چهار شماره | هنر دانشگاه دوفصلنامه 48 تأثیر اقلیم بر شکل گیری فرم بناها در این کناره اکثر ساختمانها نیمهدرونگرا هستند و اتاقها در اطراف یک حیاط مرکزی قرار دارند. فـرق عمده این ساختمانهای حیاط مرکزی با بناهای مشابه در مناطق فلات مرکزی ایران در ایـن اسـت کـه بـا وجود آنکه این ساختمانها درونگرا هـستند، ولـی ارتبـاط آنهـا بـا فـضای خـارجکـاملاً بـسته نیـست و پنجرههای بلند و مرتفع و ایوانهای وسیع رو به فـضای کوچـه و یـا میـدان در طبقـات دوم وخـصوصاً سوم ساختمان دارند. دلیل این امر آن است که بهمنظور استفاده از تهویه دوطرفه در داخل اتاق و کاستن از شدت گرما، هوادهی موردنظر با باز کردن پنجرههای رو به حیاط از یـک طـرف، و پنجـرههـای رو بـه کوچه از طرف دیگر صورت میگیرد (پورجعفر، 1374، .(198 همچنین هنگام عصر و غروب کـه از شـدت آفتاب کاسته میشود، اهالی در ایوانهای خارجی رو به دریا مینشینند و از جریان بادی که بـین دریـا و ساحل وجود دارد بهره میبرند. ایوان در این منطقه از سایر نواحی ایران بزرگتر است و فـضای بـسیار مهمی در ساختمان محسوب مـی شـود. در فـصول گـرم کـه مـدت آن حـدود نیمـی از سـال اسـت، اغلـب فعالیتهای روزمره در داخل ایوان انجام میشود، زیرا هم تهویه در آن به خوبی صورت میگیـرد و هـم اینکه ایران در سایه قرار داردغالباً. در دورتادور حیاط مرکزی و همچنین در یک و یا دو سمت خارج بنا، ایوانهای وسیع و مرتفع وجود دارد (،ز ,ذتتل ,طئپzzهططب). وجـود بادگیرهـای بـزرگ و چهـارگوش، از عناصر ویژه معماری این دیار است که در انتقال نسیم خنک به داخل اتاقها نقش دارد و فرم خاصـی بـه بافت این مجموعه مسکونی میبخشد. خصوصیات کلی فـرم بنـا را در ایـن منـاطق مـیتـوان در شـکل 5 ارزیابی کرد: شکل .5 خصوصیات کلی فرم بنا در لافت منبع: نگارندگان ارتفاع اتاقها نیز در این منطقه بیش از دیگر مناطق اقلیمی ایران است و ارتفاع آن گاه به چهـار متـر و یا بیشتر میرسد. دلیل این امر آن است که گرمای هوا در فضای داخل صعود میکنـد و در نتیجـه دمـای هوا در ارتفاع پایینتر اتاق کاهش مییابد و با وجود پنجرههای زیرسقف در دو طـرف اتـاق، هـوای گـرم تهویه میشود. در این مناطق به دلیل مجاورت با دریا و بـالا بـودن سـطح آب هـای زیرزمینـی و رطوبـت بسیار زیاد، زیرزمین احداث نمیشود و طبقه همکف نیـز بیـشتر جنبـه خـدماتی دارد و آشـپزخانه، انبـار آذوقه واحیاناً انبار کالا در این طبقه واقعاند و طبقات اول و دوم بیشتر جنبه مسکونی دارند. مزیت دیگـر طبقات فوقانی، این است که کوران هوا در این طبقات بهتر انجام میشود و از لحاظ محرمیت، پنجـرههـای فوقانی از دید عابران در کوچهها محفوظاند. در این سواحل، احداث طاقهای قوسـی رایـج نیـست و اکثـر قریب به اتفاق ساختانها دارای بامهای مسطحاند. در فصول گرم در شبهنگام، به دلیل خنکی نسبی هـوا بر روی بام و تابش حرارت از زمین و بام گرم به آسماننسبتاً سرد، اهـالی بـر روی بـام مـیخوابنـد و جانپناه اطراف بام اغلب مشبک است تا ساکنان بر روی بام از دید اطراف محفوظ باشند و در عـین حـال از کوران هوا بر روی بام استفاده کنند. در اینجا لازم به ذکر است که به لحاظ تبادل تجاری بـین بنـادر ایـن سـواحل بـا کـشورهای عربـی و هندوسـتان، تزئینـات سـاختمان و فـرم قـوس هــا و بازشـوهای ســاختمان، شـباهت بـسیار زیــادی بــا ساختمانهای شبهجزیره عربستان و هندوستان دارد. قوسهای نیمهدایره بالای بازشوها در این سواحل، به قوسهای رایج در عربستان و هندوستان شباهت دارند و با قـوسهـای سـاختمانهـای فـلات مرکـزی ایران که به صورت جناغی هستند، متفاوتاند (همایون، 1380، .(54 همچنین در اطراف بیـشتر بلـوكهـای ساختمانی (مسکونی)، فضای رها شده باریکی وجـود دارد کـه از آن بـرای حرکـت جریـان هـوا، حرکـت سیلابها و نیز باز کردن پنجره استفاده میشود (شکل .(6 ادامه خواندن مقاله بازشناخت بومساخت مجتمع هاي زيستي سواحل خليج فارس در بندر لافت

نوشته مقاله بازشناخت بومساخت مجتمع هاي زيستي سواحل خليج فارس در بندر لافت اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.

مقاله بررسي مقايسهايِ مفهوم اکوموزه با موزههاي سنتي

$
0
0
 nx دارای 15 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : مقدمه با مصرف بیرویه انرژی و مخاطراتپیشِرویِ ناشی از آن، که به نگرانی جهانی تبدیل شده است، روز به روز توجه به فناوریهای بومی و سنتی اهمیت بیشتری مـی یابـد. جهـانی شـدن بـا تغییـر رونـدها در صنعتی شدن، خلق مراکز بزرگ تجاری شهری و شبکههای ارتباطی گسترده به تغییـر ماهیـت جوامـع و فرهنگها منجر می شود وعموماً آنها را به سوی یکدستی و یکشـکلی هـدایت مـیکنـداصـولاً. بـهرغـم مزیتهایی که این روند بهدنبال داشـته اسـت و دارد، تنوعـات فرهنگـی منطقـهای و محلـی رو بـه تهدیـد رفتهاند و در این میان دغدغه تضعیف ریشههای هویتی متنـوع و بـهویـژه اختلافـات فرهنگـی متعلـق بـه جمعیتهای روستایی، همواره به عنوان چالش اصلی مباحثات بینالمللی در سالهـای اخیـر مطـرح بـوده است. مجموعه این تحولات، محـور نگـاهی نـو در مفـاهیم مـدرن در زمینـه مفهـوم میـراث و نیـز دانـش موزهشناسی و موزهداری بوده است. مفهوم میراث در تفاهمنامه یونسکو (1972) به بیانی اطلاق می شود که تمامی محیط طبیعی و فرهنگی را در بر میگیرد و نشاندهنده مسیر طولانی توسعه تاریخی و جوهر تنوع و نیز هویـت ملـی، منطقـهای، بومی و محلی است که به یکپارچگی زندگی مدرن کمک میکند. این میراث به مکان و یا جامعه تعلق دارد، به گونهای که با دیگری جایگزین نشدنی است، و در عین حال مبنای توسعه بـرای زمـان کنـونی و آینـده است.1 علم موزهداری روشها و شیوههای تازهای را برای نشان دادن رابطه انسان ها با میراث خـود مطـرح ساخته است و تفکرات اوایل قرن بیستم را که تنها به جهانی اندیشیدن و محلی عمل کـردن تأکیـد داشـت پشت سر گذاشته، بهگونهای که اکنون محلی فکر کردن نیز در محـور دیـدگاه هـا و روشهـا قـرار گرفتـه است. موزههای روستایی ـ همچون »موزه در هوای آزاد« و »اکوموزه« ـ در ادامه چنین تحولاتی اسـت کـه بــهعنــوان یکــی از اولـین اقــدامات در راه حفاظــت از پدیـدههـای مــادی و معنـوی گونــاگون، منـتج از سکونتگاههای سنتی، شکل میگیرند و توسعه مییابند. این موزهها بر آناند که اشکال متنوع زیـستبـوم انسانها را در جوامع گوناگون در معرض دید بگذارند و بدین ترتیب نه تنها در حفاظـت از چنـین آداب و سنن ساخت و زیست ایفای نقش کنند بلکه در جهت تقویت و گـسترش شـیوههـای توسـعه مـدرن بـرای امروز و فردای جوامع نیز گامهای مؤثری بردارند. موزه در بستر تاریخ علم موزهداری و موزهشناسی در قرن نوزدهم، همزمان با گسترش مفاهیم و طبقهبندیهـا، وارد مرحلـه جدیدی از تحولات خود گردید، و اکنون اشیای در معرض نمایش، تمامی محصولات سـنتی و صـنعتی را در بر میگیرند.در قرن بیستم موزه به سوی فضای فرهنگی جدید به پیش میرود و به نوعی ذهنیت تبدیل می شـود. موزهها دیگر تنها وظیفه حفاظت از مجموعهها و مرمت آنها، به نمایش گذاشتن آنها برای عموم و کاربرد پژوهشی صرف را به عهده ندارند. موزه، مرکـز فرهنگـی و پـذیرای کنفـرانسهـا، نمـایشهـای مختلـف، کتابخانهها، نگارخانهها، مراکز آموزشی، رستورانهـا و مکـان هـای فـروش گـسترده کتـاب، محـصولات گرافیکی، یادگارها و اشیای متنوع است. بهدنبـال مـوزه هنرهـای کـاربردی، مـوزههـای قـومشناسـی، مـوزه هـوای آزاد، مـوزههـای علـوم، حملونقل، پست، انـواع بـازیهـا، پنیـر، نمـک، کـاه و جـز اینهـا در اواخـر ایـن قـرن بـهوجـود مـیآینـد (کریمی، 1374، ص .(45 موزهها، که نخست در فضاهای معماری موجود در کاخها و هتـلهـا و بـاغهـای کلکـسیونرها شـکل میگرفتند، با شروع این تحولات و اهمیت یافتن کارکردهای آموزشی، بناهـای شـان بـاطراحـیِ معمـاران مشهوری چون شینک،2 ونکینز3 و سمپر،4 تیپولوژی (گونهشناسـی) معمـاری ویـژه و سـاختار جدیـدی مییابند (ت،ز ,زتتل y,هپلاه 2غه غطئطکق). با افزایش تعداد موزهها، دیگر امکان متمرکز شدن همـه آنهـا در مراکز شهری وجود نـدارد. گـسترش سـریع راههـا، ارتقـای تکنولـوژی، توجـه بـه منـاطق طبیعـی و روستایی و گسترش صنعت توریسم، سیاست تمرکززدایی از مکان موزهها را به همراه داشته و در ایـن راه نهضت احیا و تغییر کاربری پارهای از بناهای تاریخی به هدف ایجاد موزه نیز بر این امر مؤثر بـوده است. در ایـران واژه مـوزه همـراه بـا تحـولات انقـلاب صـنعتی در ادبیـات و فرهنـگ واژگـان کـشورمان وارد مـیشـود. در مـورد برداشـت مفهـوم مـوزه در ایـران، اعتمادالـسلطنه در روزنامـه شـرف چنـین مینویسد: »موزه به اصطلاح اهالی فرنگ، عبارت است از مکان و محلی که مخزن آثار قـدیمی و اشـیاء بـوده و نفایس و مستظرفات دنیاست; و میتوان گفت که مـوزه مقیـاس شـعور و میـزان عقـول و درجـه افهـام اصناف و مرآت ادراك سلاسل است، مشکلات لاینحل در اینجا حل میشود و بر معلومات تاریخی شهود اقامه مینماید« (شیرازی، 1371، .(2 اولین موزهای که به قصد بازدید عموم و حفاظت از اشیای میراث فرهنگی تأسـیس مـیشـود، مـوزه ملی است که گفته میشود محل آن در دارالفنون بوده و بعدها به ساختمان مسعودیه منتقـل شـده اسـت(شهمیرزادی، .(1371 این موزه با ساخته شدن موزه ایران باستان در سال 1315 به آن مکان منتقل شـد و در پی آن موزههای مردمشناسی و محوطههای باستانی و موزههای عمومی استانی وموزههای طبیعی در سطح کشور گسترش یافتند. در سالهای اخیر نیز موزه در فضای باز و یا موزه روستایی گیلان کـه در سال 1385 افتتاح گردید5 از جمله اینها هستند. در مجموع می توان تحولات ذکر شده در اروپا را با کـم و بیش تغییر و با تأخیر پنجاه ساله در ایران پی گرفت. در طبقهبندی عمومی، امروزه موزهها را میتوان به دو گونه تفکیک کرد: نخست موزه نمایش اشیا که قدمت زیادی دارد و در آن، تملک و حفاظت و مرمت و ارائه اشیا مورد نظر است. دیگری مـوزهای اسـت که بر تحقیق و بررسی و بهکارگیری روشهای مدیریتی لازم و تفسیر حاصل از رونـد مـشارکت مـردم تکیه دارد. موضوع قومشناسی و بومشناسی از نشانههای بـارز مـوزههـای نـوع دوم اسـت. ایـن گونـه موزهها در طول زمان و در نقاط مختلف اسامی متفاوتی ـ مانند موزه همسایگی، پاركهای طبیعی، موزه فضای باز ـ به خود گرفته و در نهایت در سالهای اخیر به »اکوموزه« مشهور گشتهاند. موزههای همسایگی به موزههایی اطلاق میشود که به دسته یا اقشاری از طبقات اجتماعی که مـورد ظلم و بیمهری قرار گرفتهاند، امکان ارائه مشکلاتشان را میدهد تا بدین طریق در حل ایـن معـضلات و بهبود وضعیت آنها کمک شود (کریمی، .(41 .1374 در مقابل، موزههای فضای باز »نمونه کامل یک فرهنگ یا خردهفرهنگ یا بخشهایی از آن را به طـور زنده و در مقیاس واقعی به نمایش میگذارد« (کریمی، 1374، » .(42شکلگیری موزههـای فـضای بـاز در ; های موزه با اکوموزه مفهوم ایمقایسه بررسی شهرسازی و معماری نامه 63 شهرسازی و معماری نامه 89 تابستان و بهار | چهار شماره | هنر دانشگاه دوفصلنامه 64 واقع براساس جمعآوری و دوبارهسازی ساختمانها و خانههای قدیمی در مکان دیگر است، ضمن اینکـه مناظر قدیمی آن مکان نیز دوبارهسازی میشود« (حبیبیزاد، 1387، .(61 معمولاً مناطقی که معماری چوبی دارند، بهدلیل سهولت برچیدن سازه و واچین کـردن آن بـرای ایـن موزهها انتخاب میشوند. در اینجا بازدیدکنندگان تنها شاهد و تماشاچی زندگی بومی و محلی اند ولـی در فعالیتهای آن شرکت ندارند. در نهایت اکوموزهها بدعتی نوپا در مبحث موزهشناسی هستند که خواه و ناخواه به تدریج جای همه موزههای کلاسیک را خواهند گرفت. اکوموزه دربرگیرنده همه چیز هر زیستبـوم اسـت و بیـانگر همـان ناحیه در همه اعصار قرون و دورههای باستانی، تاریخی و معاصر آن (کریمی، 1374، .(47 انگاره »اکوموزه« اکوموزه از لحاظ ریشهشناسی، واژهای فرانسوی است و بر بـومشناسـی تأکیـد دارد. پیـشوند »اکـو« از واژه یونانی حقلعق به معنای بوم و زیستگاه گرفته شده است. این واژه را اولین بار اوگ دو وارین6 در سال 1977 بهکار برد. در این زمینه پیتر دیویس اکوموزه را چنین تعریـف مـیکنـد: »اکومـوزه پـروژهای میراثی است که بر توسعه پایدار پایهگذاری میشود« (کککذ ,کطههخ). اکوموزه بنا بر هدفی کهپیشِ رو خواهد داشت، می تواند انواع متنوع و گوناگونی را شامل شـود. ایـن گونهها با توجه به انواع و اندازه میتواندکاملاً متفاوت بـا دیگـری باشـد و در هـر حـال اکومـوزه کلیـه موزههای اجتماعی را ـ چه در شهر و چه در روستا ـ پوشش میدهد. بهدلیل گستردگی مفهوم و عملکرد و بهمنظور شناخت دقیق تر، بهتر خواهد بود که این موزهها با موزههای سنتی مقایسه گردند. در مقایـسه این دو گونه باید اشاره کرد که موزههای سنتی به حفاظت و نمایش اشیای مادی و ملموس مـیپردازنـد، در حالیکه عناصر مورد نمایش در اکوموزهها میراث مادی و معنویاند و گستره عمـل وسـیعتـری هـم دارند. در موزههای سنتی اشیا در داخل بنا یا ساختمانیعمدتاً بسته بـه نمـایش گذاشـته مـیشـوند، در حالی که عرصه مورد نمایش اکوموزه پهنه سرزمین است. فعالیت متخصصان و کارشناسـان از ویژگـی موزههای نوع اول است، در حالیکه در نوع دوم ساکنان بومی نیز نقش عمدهای دارند. از دیگر اختلافهای مطرح شده برای ایـن دو نـوع مـوزه، افـراد مـورد فعالیـت در آنهاسـت. در ایـن زمینه اوگ دو وارین در نموداری ساده، شـرایط ایـن دو نـوع را مقایـسه مـیکنـد (شـکل (1 (حبیبـیزاد،1387، .(62 قلمرو یا سرزمین ساختمان اکو موزه موزه سنتیمردم بومی میراث بازدید کنندگان مجموعه اشیاء شکل .1 مقایسه موزههای سنتی با اکوموزهها از دیدگاه اوگ دو وارین همانطور که فرایند اکوموزه در شکل 2 نشان میدهـد، مـوزه بـه سـاختمانی محـدود مـیگـردد کـه مجموعهای از اشیا و آثار را به نمایش مـیگـذارد. در مـوزههـا کارشناسـان ومتخصـصانِ مـوزهداری فعالیت میکنند و مخاطبان آن قشر خاصی از مردم هستند. اما اکوموزه یک سرزمین را در بر میگیرد، و قلمرو آن را مرزهای جغرافیایی تعیینشده تعریف نمیکنند بلکـه سرتاسـر هویـت فیزیکـی و فرهنگـی را شامل میشود و متخصصان آن همان مردم بومی و ساکنان اصلی منطقه هستند. بـرعکس مـوزههـا، آن چه در اکوموزه حفظ و نگهداری میشود، اشـیای خـاص نیـست بلکـه تمـام جنبـههـای زنـدگی مـردم را در برمیگیرد. در سال 1999 پیتر دیویس اکوموزه را در کتاب خود بـا عنـوان »حـس یـک مکـان«، بـه گـردنبنـد و شاخصههای آن ـ یعنی جامعه، میراث، آداب و رسوم، طبیعت، خاطرات، سـرزمین و چـشمانـداز ـ را بـه مرواریدهای این گردنبند تشبیه میکند: اکوموزه به مثابه فرایند چشمانداز جوامع سایتها میراث قلمرو سنتهاطبیعت خاطرات شکل .2 اکوموزه از دیدگاه پیتر دیویس منبع: کککذ ,کطههخ کازوچی هوآرا مفهوم و ساختار اکوموزهها را به بیانی دیگر ترسـیم کـرده اسـت. او شاخـصههـای اصلی اکوموزه را قلمرو (منطقهای که اکوموزه در آن استقرار مییابد)، مرکز و هـسته (مکـان قرارگیـری دفتر مدیریت، اطلاعرسانی و خدمات عمومی)، مسیرهای بازدیـد و شـبکه راههـای دسترسـی (ارتباطـات مرکز و موزههای اقماری) میداند (شکلهای 3 و .(4 ; های موزه با اکوموزه مفهوم ایمقایسه بررسی شهرسازی و معماری نامه 65 شهرسازی و معماری نامه 89 تابستان و بهار | چهار شماره | هنر دانشگاه دوفصلنامه 66 سرزمین موزه اقماری موزه موزه اقماری اقماری موزه موزه اقماری هسته اقماری مرکزی موزه اقماریموزه اقماری موزه اقماری سرزمین شکل .3 مدلی مفهومی از اکوموزه در ژاپن منبع: ز ,ختتل ,هطهلاق شکل .4 مدل ساختاری اکوموزهای در شبهجزیره میورا منبع: ، ,ختتل ,هطهلاق در مقایسه این دو نوع موزه، چه در متون خارجی و چه در مـدارك فارسـی، در اکـومـوزههـا مـردم بومی جایگزین بازدیدکنندگان میشوند؛ ولی به نظر میرسد کـه چنـین مقایـسهای، جلـوهای نادرسـت از آنچه که در اکوموزهها میگذرد باشد. وجود مردم ساکنان بومی در اکومـوزههـا از نکـات بـارز و وجـه تمایز آنها با موزههای سنتی است، مادامی که سخن از میراث مادی و معنوی بـه میـان مـیآیـد، منظـور همین مردم با سنن و فرهنگ آنها نیز هست. بنابراین اختلافات این دو را مـیتـوان بـه صـورت جـدول 1 بیان کرد. جدول .1 جدول مقایسه ای موزه سنتی و اکوموزه موضوع زمان گستره ابزار روش مورد هدف فضا نمایش فعالیتها مدیریت حفاظت نظر حفاظت و معرفی ساختمان مدیریت و حفاظت موزه اشیا گذشته محدود نظارت مستقیم آزمایشگاهی اشیا (فضای بسته) کارشناسان و (پطصطه غط) متخصصان محوطه باز، شامل اشیا آداب و گذشته، حفاظت و معرفی مجموعهای از بناهای مشارکت مردم حفاظت در سنتی مرکز اکوموزه بسیار محلی، سنن فرهنگ حال، ارتباطات طبیعت، اطلاعات رسانی و محل متنوع متخصصان و و مردم محلی آینده جامعه و انسان شبکههای دسترسی (أصطح غط) بازدیدکنندگان و محیط پیرامون طبیعی اکوموزه در تجربه جهانی ابتکار تشکیل موزههای جدید و در حقیقت انتقال سـاختوسـازها در قلمـروی بـا نـام اکومـوزه، وارث و نتیجه تفکر و حضور »موزههای فضای باز« است. آن طور که آدرین جونگ در خـصوص ایـن مـوزههـا مینویسد، »جابهجا کردن و بازسازی ساختمانها برحسب اتفاق انجام نـشده اسـت. بـا ایـن حـال، عمـل انتقال برخی از ساختوسازها در موزهها به قصد محافظت از آنها برای آینـدگان و بـه تـصویر کـشیدن فرهنگ قبل از صنعتی شدن جمعیتهای روستایی در آخر قرن نوزدهم ابتکاری واقعـی بـود) « ,؟غپپکخ ذزذ ,لککذ). موزه اسکانسن7 از نخستین موزههای فضای باز است که در سـال 1891 در اسـتکهلم و بـا هدف حفاظت از فرهنگ سنتی، بازگشایی میشود. »اینجا حفاظت تنها محدود به حفاظت فیزیکـی از بناهـا نمیشد، بلکه اخلاقیات و آداب و رسوم نیز حفاظت میگشت و در معـرض دیـد عمـوم قـرار مـیگرفـت« (ل ,صککذ ,غکغکهع). براساس دیدگاه تعدادی از صاحبنظران همچون مارك مور، دهسال قبل از موزه اسکانسن، کلکسیون پادشاه اسکار دوم در اسلو8 با ویژگیهای اشاره شـده وجـود داشـته اسـت. وی در ایـن بـاره نـروژ را بهعنوان »مکان برتر تکوین موزه در فضای باز« میداند (لتتل ,کطأهق). این موزهها نه تنها فرهنگ روستایی بلکه فرهنگ شهری را محافظت میکردند و از لحاظ آموزشـی و فنی، علاوه بر تأکید بر مطالعات و مستندسازیهای علمی، بر جنبههای مردمشناسی نیز تأکید دارند. ادامه خواندن مقاله بررسي مقايسهايِ مفهوم اکوموزه با موزههاي سنتي

نوشته مقاله بررسي مقايسهايِ مفهوم اکوموزه با موزههاي سنتي اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.

مقاله نظريههاي برنامهريزي و زمينههاي شکل دهنده آنها از اوايل قرن بيستم تا اواسط دهه 1970

$
0
0
 nx دارای 17 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : مقدمه این مقاله به مطالعه و بررسی نظریههای برنامهریزی تا اواسط دهه 1970 و زمینههای شـکلدهنـده آنهـا میپردازد. یکی از دلایل انتخاب دهه 1970 به عنوان مرز انتهایی بررسی نظریههای برنامهریـزی در ایـن مقاله، این است که دهه مذکور مرز واسطی است بین نظریههای پیش از آن، که در این مقاله در قالب سـه دوره متمایز موضوع بررسی قرار گرفتهانـد و نظریـههـای بعـد از آن، کـه بـا ارائـه و رواج نظریـههـای برنامهریزی ارتباطی و پساپوزیتیویستی در دو دهه اخیر همـراه گـشته اسـت. ایـن مقالـه در برابـر ایـن پرسش که چرا نظریههای برنامهریزی شکل میگیرند و اینکه در برابر کدام مسئله این نظریه هـا پرداختـه شدهاند و چرا و چگونه این چنین تغییر و تحول یافتهاند، به تبعیت از فلاسفه علم این فرض را می پذیرد که نظریهها ـ بدون هیچ برچسبی خاص ـ بـرای پاسـخ گـویی بـه شـرایط تـنشزا و محتـاج تبیـین و تجـویز پرداخته میشوند. آنها از دنیای بیرونی تأثیر میپذیرند. فرض دیگر این است که نظریههای برنامهریـزی در خلأ اجتماعی ـ مثل آن چیزی که در علوم طبیعی به چشم میخورد ـ شکل نمیگیرنـد بلکـه بـهوسـیله افراد در موقعیتهای اجتماعی واقعی به وجود میآیند. نظریهپردازان برنامهریزی در پی تبیین، توجیـه و تفسیر برنامهریـزی در زمینـه و بـستر اجتمـاعی خـاص خودشـان هـستند. بـه عبـارت دیگـر، نظریـه و نظریهپرداز به طرز پیچیدهای با عمل و واقعیتهای برنامهریزی و سیستم اجتماعی ـ اقتصادی و سیاسی و معرفتشناختی که در آن شکل مـیگیرنـد، محـدود مـیشـود. تغییـر در واقعیـتهـای برنامـهریـزی و زمینههای آناحتمالاً در نحوه ادراك و تصور نظریهپردازان برنامهریزی از ماهیت حرفه خود، ماهیـت و 401 نقش نظریه و ماهیت فرایندها و تغییرات اجتماعی انعکاس می یابد. بنابراین برای درك و فهـم نظریـههـای برنامه ریزی و تغییرات و تحولات آنها باید نیروهای اقتصادی ـ اجتماعی، سیاسی و معرفتشناختی مولد آنها را شناسایی کرد. در این مقاله سعی بر آن است که ماهیت خود نظریه ها و نیز تـأثیر ایـن عوامـل در شکلگیری نظریههای مختلف برنامهریزی در سه دوره متمایز مورد مطالعه قرار گیرد. مقاله حاضر بعد از ارائه تعاریفی از برخی از مفاهیم پایه، به دستهبندی انواع نظریهها در شهرسازی میپردازد و موضوع کار را بر پایه یکی از انواع نظریهها ـ یعنی نظریه برنامهریزی ـ مـی گـذارد. در گـام بعد به دستهبندی ادوار مختلف نظریه و عمل برنامهریزی شهری از دیدگاه صاحبنظران مختلف پرداختـه میشود و اینها، در سه دوره کلی و قابل انطباق با یکدیگر قابل جمع برشمرده میشوند. در درون هر یک از دورهها، نظریههای مختلف برنامهریزی و نیز عوامل مؤثر بر شکلگیری و افول آنها موضوع بررسـی و تحلیل قرار میگیرد. در ادامه نگاهی موجز به تحولات سه دهه اخیر در نظریهپردازی پساپوزیتیویستی انداخته میشود و در نهایت مقاله با نتیجهگیـری کوتـاهی دربـاره عوامـل مـؤثر بـر شـکلگیـری نظریـه برنامهریزی به پایان میرسد. نظریه چیست؟ نظریه از دیدگاه تولمین1 فراهمآورنده تبیین است. تبیینها در حقیقت پاسخهایی به تـنشهـای حاصـل از مشاهده رویداد حوادث غیرمنتظره در ذهن انسان محسوب میشوند. نظریه و نظریهپردازی تلاشی است در جهت کاستن از حیرتی که از مشاهده اینگونه حوادث در ذهن انسان بهوجود میآید ( ,ص،کذ ,ط2أئهً ذ). این پاسخ نیز چیزی نیست، جز نشان دادن زنجیرهای از سلسله مراتبعلّی معلولی بـا مکانیـسمعلّـی. نشان دادن مکانیسم علی رکن هرگونه تبیین علمی است. مکانیسمی علی است که در نهایت رخداد حادثـه A را با ذکر زنجیره علی و معلولی به علت B میرساند (لیتل، 1373، .(22 ذکر مکانیسمهای علی و معلولی و بیان آنصـرفاً بـرای تبیـین حـوادث گذشـته و حـال نیـست بلکـه میتواند به عنوان پایهای برای کنترل آینده نیز به کار رود. از اینرو ذهن انسان توانایی دارد که نـه تنهـا آن چیزی را که هست تبیین کند، بلکه ـ در درون محدودیتهای موجـود ـ مـیتوانـد باعـث اتفـاق افتـادن رویدادهایی شود که به نفع وی است. به عبارت دیگر، انسان قادر است تا بر رویداد برخی حوادث آینـده که از نظر آنها موجب تنش و حیرت در آنها خواهد شد، یعنی برای آنها مطلوب نیست، پیشدستی و کنترل کند (ذ ,ص،کذ ,ط2أئهً). طبقهبندی انواع نظریه های شهرسازی در گزارشی که انستیتو سلطنتی برنامهریزی شهری انگلستان درباره نظریههـای برنامـهریـزی در سـال 1969 انتشار داد، دو نوع نظریه در این حوزه به چشم میخورد که در این گزارش نظریههای رویـهای2 و نظریههای محتوایی3 نام گرفتهاند، که به ترتیب مطابق پیشنهاد فالودی به نظریه برنامهریزی4 و نظریه در برنامهریزی5 معروف شدهاند (خ ,ص،کذ ,ط2أئهً). به عبارت دیگر، این تقسیمبندی بین نظریـههـای فراینـد برنامهریزی با نظریههایی است که مرتبط با پدیدهها یا موضوعات برنامهریزی اسـت. بعـدها نـوع سـوم نظریهها نیز به این جمع افزوده شد که به نظریه برای برنامهریزی6 مشهور گـشتند ( ,ذنکذ ,ئئکغغپهطق خذ). اگرچه این نوع انشقاق در برنامهریزی به واسطه تأکید ضمنی بر هویت غیرسیاسی و ماهیت تکنیکی صرف از سوی عدهای از صاحبنظران مورد انتقاد قرار گرفته است، با این حال این تمایزافکنی بین ابعـاد محتـوایی و رویـهای هنـوز گونـهشناسـی رایـج و مقبـولی بـرای درك نظریـههـای برنامـهریـزی اسـت (تص ,لتتل ,طک؟طصط2غکعئئ.(A نظریه برنامهریزی نظریه برنامهریزی به موضوعات اساسی در برنامهریـزی مـیپـردازد؛ یعنـی موضـوعاتی ماننـد فراینـد برنامهریزی، فراگیری تمامی کنشگران و ارتباطات بین آنهـا در برنامـهریـزی، و نیـز قـدرت و تـضاد در برنامهریزی و توسعه شهری. این حوزه زمانی در نیمه دوم قرن بیستم به شکل رشتهای متمـایز درآمـد که طی آن درك کالبدی و معماری شناختی از شهر با ورود علوم اجتمـاعی و جغرافیـا تکامـل پیـدا کـرد (صتخ ,کتتل ,غپکغطلاطصأد). در این دسته نظریهها ـ که موضوع محوری مقاله حاضر نیز هستند ـ فراینـد و عملیات برنامهریزی مورد تجزیه و تحلیل قرار میگیرد و تشریح و تبیین میگردد. در ادامه بهصـورت تجویزی و هنجاری، نظریههایی برای بهبود و ارتقای این فرایند و عملیات ارائه میشود. به بیان دیگر، در این دسته از نظریهها تلاش میشود به این پرسش پاسخ داده شـود کـه برنامـهریـزی چگونـه بایـد اداره شود و سازمان یابد تا بهترین نتیجه بهدست آید (خذ ,ذنکذ ,ئئکغغپهطق). از دید الکساندر ( ,طک2غهxکئA ،،ص ,ذتتل)، دانش لازم در حوزه نظریه برنامه ریزی را میتوان در سه دسته جمعبندی کـرد: الـف) درك و شناخت عقلانیت و استدلال پشتیبان برنامهریزی؛ ب) آشنایی با تعامل برنامـهریـزی، اجـرا و بـازار؛ و ج) درك و شناخت فرایند برنامهریزی از دید هیلـی و همکـارانش (ن ,ذنکذ ,حئه صک yکئهکد). هـدف اصـلی این نظریهها، اعتلای عقلانیت در انجام (عمل اجتماعی) است. نظریه در برنامهریزی این دسته نظریهها از رشتههای مختلف اقتباس شده و بسیار متنوعاند. نظریه در برنامهریـزی مـرتبط بـا پدیدههایی است که برنامهریزی شهری با آنها درگیر است. به عبارتی دیگر، موضوع شهرسازی ـ شـکل و عملکرد شهر ـ موضوع نظریه در برنامهریزی اسـت. واژههـا و اصـطلاحاتی چـون مطالعـات شـهری7 شهرسازی و معماری نامه ; آنها دهندهشکل هایزمینه و ریزیبرنامه هاینظریه 105 شهرسازی و معماری نامه 89 تابستان و بهار | چهار شماره | هنر دانشگاه دوفصلنامه (شهرشناسی) و نظریه شهر8 میتواند مترادف با آن قـرار گیـرد. مطـابق نظـر مـک کانـل ( ,ئئکغغپهطق خذ ,ذنکذ)، این نظریهها پایه و اساسی هستند برای آن چیزهایی که برنامه ریزان انجام می دهند یـا تولیـد میکنند. همانند نظریه برنامـهریـزی، نظریـه در برنامـهریـزی نیـز مـیتوانـد بـه دو گونـه تقـسیم شـود: الف) نظریههای تبیینی در برنامهریزی9؛ و ب) نظریههای تجویزی در برنامهریزی.10 نظریههای تبیینی در برنامهریزی شامل مواردی است که در پی تبیین پدیدههای اجتمـاعی، جغرافیـایی و اقتـصادی اسـت کـه برنامهریزان با آن مواجهاند. نظریههای تجویزی یا هنجاری در برنامهریزی، با تولید طرحها و پیشنهادها و استراتژیها مرتبط است 2)طتع). با این حال، از دیـد ارنـست الکـساندر (بـه نقـل از ,ختتل ,ط؟أتطلاططA ذصخ)، تعریف و تحدید ابعاد محتوایی برنامهریزی دشوار است، زیرا میتواند طیفی از موضوعات متنـوع را ـ مانند حملونقل، مسکن، خدمات بهداشتی و سیاستهای توسعه اقتصادی ـ در بر گیرد. تقـسیمبنـدی براساس ویژگـیهـای عملکـردی ماننـد کالبـدی، اجتمـاعی، سیاسـت عمـومی و برنامـهریـزی اقتـصادی دستهبندی دیگری برای تعریف ابعاد محتوایی برنامهریزی است. همـان نظریـهپـرداز (،،ص ,ذتتل ,طک2غهxکئAض در مقالـهای بـا عنـوان »شـناخت چـه چیـزی بـرای برنامهریزان لازم است؟«، هسته دانشی لازم برای برنامهریزان را در بعد نظریههای محتوایی بدین شـرح فهرست میکند: شناخت قوانین و مقررات قانونی و نهادهای مرتبط با آنهـا؛ درك و شـناخت نظریـههـای اقتصاد خرد و کاربرد آنها، توانایی تفسیر ضوابط منطقهبندی و کاربرد مـستقیم آنهـا در مـوارد خـاص؛ درك و شناخت فضا و محیط مصنوع؛ درك و شناخت گزینههای برنامهریـزی کالبـدی؛ دانـش در زمینـه 601 تحول اشکال شهری در نتیجه نیروهای اجتماعی و سیاسی و اقتصادی؛ آشنایی بـا فراینـد توسـعه و در نهایت درك و شناخت موضوعات شهری معاصر و استراتژیهای برخورد با آنها. نظریه برای برنامهریزی گونه سوم این نظریهها که نتیجه تحقیقات مربوط به ورود نظریههای اخلاقی و سیاسی در برنامـهریـزی است در پی تبیین و پاسخ به این پرسش است که: چرا برنامهریزی و جامعه این گونه هست که میبینـیم؛ یا اینکه در آینده چگونه باید باشد؟ (خذ ,ذنکذ ,ئئکغغپهطق). نظریههای تجویزی برای برنامـهریـزی در پی ارائه معیارهایی اخلاقی و سیاسی برای آزمون نظریـههـای برنامـهریـزیانـد؛ بـه ایـن معنـی کـه آیـا برایندهای حاصل از اقدام مبتنی بر نظریه از لحاظ اخلاقی درست اسـت یـا نـه؟ ایـن آزمـون بـا افـرادی مرتبط میگردد که از طرح منتفع یا متضرر میشوند (بگ 2,طتع). نظریه رویهای,نظریه برنامهریزی(نظریههای مربوط به رویه و فرایند برنامهریزی) انواع نظریههای شهرسازی نظریه در برنامهریزی, ظریه محتوایی(نظریهها مربوط به موضوع و محتوای برنامهریزی) ظریه برای برنامهریزی ورود نظریههای اخلاقی و سیاسی در برنامهریزی) تبیینی: روش و تجویزی: روش و تبیینی: چرا تجویزی:موضوع فرایند کنونی فرایند کنونی موضوع (شهر)چگونه باید برنامهریزی چگونه برنامهریزی چگونه است؟ چرا؟ باید باشد؟ (شهر)اینگونه است؟ باشد؟ تبیینی: جامعه و تجویزی: جامعه وبرنامهریزی چگونه برنامهریزی چگونهاست و چرا؟ باید باشد؟ شکل .1 انواع نظریههای شهرسازی منبع: برگرفته از ص،کذ ,ط2أئهً ,ذنکذ ,ئئکغغپهطق ادوار مختلف نظریهپردازی شهری مورخان برنامهریزی، طرح هوسمان برای پاریس را خاستگاه برنامهریزی شهری مدرن میداننـد کـه در اواسط قرن نوزدهم صورت گرفت. اگر این را نپذیریم، شروع برنامهریزی مـدرن را مـی تـوان بـه اواخـر قرن نوزدهم نسبت داد؛ یعنی زمانی که نهضت بهبود مسکن و بهداشت شهری در آلمان، بریتانیا و امریکا در حال شکلگیری بود (کتل ,نککذ ,غهعأکش). از آن زمان برنامهریزی شهری تغییر و تحولات بسیاری یافته است. مرور متون مرتبط با موضوع سه دوره متمایز از هم نظریهپردازی را تا اواسط دهه 1970 از یکدیگر بازمیشناسد، دوره اول از آغاز برنامهریزی شهری مدرن تا دهه 1960 است. بهتـرین نـام بـرای این دوره، دوره برنامهریزی بلوپرینتی یا عصر غلبه طرح جامع11 است (خ،ل ,کنکذ ,ئئهد). نظریهپردازان دیگر از این دوره با نام دوره غلبه سنت طراحی شهری12 یاد کردهانـد (ز ,لنکذ ,حئه صک yکئهکد). فـالودی در مقالهای که در سال 1982 با عنوان »سه پارادایم در برنامهریزی شهری« در کنفرانس اکسفورد ارائـه میدهد، از این دوره با نام دوره تسلط پارادایم موضوعگرا13 در برنامهریزی یاد می کنـد ( ,لنکذ ,ط2أئهً لن). این پارادایم تا اواخر دهه 1950 در حوزه برنامهریزی شهری غالب بوده و برنامهریـزی را متـرادف با تهیه طرحی فیزیکی و ثابت برای موضوع برنامهریزی (شهر) میدانسته است. دومین پارادایم که در امریکا و در دهه 1950 تأثیر زیادی داشته و از طریق آثار مکلولین و چادویک و دیگران در دهه 1960 وارد بحثهای برنامهریزی شهری بریتانیا شد، نظریه برنامهریزی رویهای14 نـام داشت که برنامهریـزی را فراینـد مـدیریت اجتمـاعی قلمـداد مـیکـرد (ز ,لنکذ ,حئه صک yکئهکد). بـه نظـر پیتر هال، بهترین نام برای این دوره، دوره دیدگاه سیستمی در برنامهریزی شـهری اسـت ( ,کنکذ ,ئئهد خ،ل). با وجود این، دهه 1970 نه تنها شاهد در هم ریختن تـسلط نظریـه برنامـهریـزی رویـهای یـا دیـدگاه سیستمی در برنامهریزی بود بلکه دیگر مواضع نظری نیز نقایص آشکاری را از خود نـشان دادنـد. دهـه 1970 با ظهور شماری از مواضع نظری رقیب در برنامهریزی شهری همـراه بـود کـه پتـسیهیلـی، مـک دوگال و جی توماس از آن به دوره تکثرگرایی نظری15 یاد کردهاند. این دوره که در اواخـر دهـه 1960 و اوایل دهه 1970 پا گرفت، دوره بسیار نامتجانس و گیج کننـدهای اسـت کـه بهتـرین نـام بـرای آن از دیـد پیتر هال، عصر برنامهریزی بهصورت مشارکت مداوم در تضاد16 است (خ،ل ,کنکذ ,ئئهد). پیترهـال در یکی از مقالات خود با عنوان شهر ـ نظریه17 این دوره را دوره بحـران پـارادایم18 نـام داده اسـت ( ,ئئهد ت،ص ,خککذ). دوره اول: برنامهریزی از آغاز قرن بیستم تا دهه 1960 در این دوره هیچ نوع نظریه برنامهریزی وجود ندارد. آموزش برنامهریـزی متـرادف بـا آمـوزش تولیـد طرحهای فیزیکی ایستاست، و نه تدریس روشها و فرایندهای آن، فراینـد و رویـه در ایـن دوره از جملـه مفاهیم بسیار نامأنوساند. شاید شناختهشدهترین و شاخصتـرین اندیـشمند در برنامـهریـزی ایـن دوره پاتریک گدس باشد که بیشتر از همه ساختاری منطقی به برنامهریـزی بخـشید. نماینـدگان دیگـری چـون پاتریک آبرکرومبی و توماس آدامز از وی پیروی کرده اند (لنکذ ,ط2أئهً). از حدود سـالهـای 1920 تـا 1960، مراحل کلاسیک برنامهریزی که به همه دانشجویان تدریس میشد در سه مرحله برداشت و تحلیل و طرح19 خلاصه میشد که اولین بار بـهوسـیله پاتریـک گـدس تـدوین و تـدریس شـد (کنکذ ,ئئهد). در تازهترین بیوگرافی گدس که بهوسیله بورمن20 نوشته شده است، سرچـشمههـای دکتـرین برنامـهریـزی گدس به اگوست کنت و فردیناند لیپلی21 برمیگردد (زن ,لنکذ ,ط2أئهً)؛ پس بیجهت نیست کـه فـالودی شهرسازی و معماری نامه ; آنها دهندهشکل هایزمینه و ریزیبرنامه هاینظریه 107 شهرسازی و معماری نامه 89 تابستان و بهار | چهار شماره | هنر دانشگاه دوفصلنامه 108 پاتریک گدس را قهرمان پارادایم موضوعگـرا در برنامـهریـزی مـینامـد، چـون از دیـد جامعـهشناسـان (توسلی، (1370 نیز اگوست کنـت بنیـان گـذار جامعـهشناسـی پوزیتیویـستی هـم نظریـهپـرداز شـاخص جامعهشناسی موضوعگراست. مطابق این نظریه، برنامهریزی در واقع مطالعه برخی موضوعاتی است که نیازمند توجهاند. از نتیجـه مطالعات و درك و فهم موضوعات، شامل روندهای تغییر ـ کـه از تجزیـه و تحلیـل اطلاعـات مرحلـه اول استنباط میشود ـ انتظار میرود مسیرهای حرکت برای اقدامفوراً به دسـت آیـد. در ایـن رویکـرد، هـیچ توجهی به مرحله استنباط نظریه تجویزی از نظریه تبیینی (شناخت مسائل و به تبع ارائه راهحل) صـورت نمیگیرد. عمل و اقدام (راهحل) با سادگی تمام از دانش (برداشت و تجزیـه و تحلیـل در گـام اول و دوم) تبعیت میکند. عامل شناسایی (برنامهریز) بهدلیل جدایی موضوع از شناسنده در رویکـرد پوزیتیویـستی بیشتر از آن چیزی که شواهد و ظاهر صحت آن را نشان میدهند، انجام نمیدهد. در این رویکرد معرفت و دانش عینی و یقینی تلقی می شود. شناخت از طریق تحقیقات بهدست مـیآیـد و بـهوسـیله کارشناسـان ارائه میشود. این کارشناسان و متخصصاناند که بالاتر از همه بهترین مسیر عمـل را نـشان مـیدهنـد؛ یعنی باور به قدرت رهاییبخش علم و تخصص فنی. پیشرفت این نظریه مدیون گدس و توصیه وی است، که: »قبل از ارائه طرح، پیمایش کن. 22« البته جوهره آن به نوعی در فلسفه طراحی نیز نهفتـه اسـت؛ یعنـی در جایی که مطالعه بیشتر شبیه نوعی اندیشه و تفکر درونی است تا زمانیکه آن جهش خلاق زاده شود. در این نظریه گامی که در آن دانش و شناخت به صورت پیشنهادهای عملی برگردانـده مـیشـود،کـاملاً مغشوش است و روشن نیست (،ن ,لنکذ ,ط2أئهً). اولین طرحهایی که براساس این رویکرد تهیه شدند، طـرحهـاییکـاملاً ایـستا و فیزیکـی (بلـوپرینتی) بودند که آیندهای مطلوب و قطعی را برای دورهای مشخص ترسـیم مـیکردنـد کـه بایـد در افـق زمـانی مشخص عملی میشد. این نگرش را پاتریک گدس شارح اول این نظریه در برنامهریزی جاری کرد. جملـه معروف وی »قبل از ارائه طرح پیمایش کن« گواهی بر این حقیقت است. وی معتقد بود که تنها با شـناخت گذشته و حال، و پیش بینی آینده شهر هست که میتوان مسیر درست توسعه را دریافت ( ,خککذ ,کک22کنذصص). این دوره، همانگونه که بتی23 از آن یاد میکند، دوره طلایی برنامهریزی است. برنامـهریـزان رهـا از هرگونه نزاع و برخورد سیاسی و بااطمینان تام و تمام از توان و ظرفیت فنی خـود، سـوار بـر حرفـه بـه جلو میتازند. البته این شیوه از برنامهریزی با دنیای بیرونـی آن دوره هـم تـا حـدودی مطابقـت داشـت. رکود جمعیت و اقتصاد باعث میشد که مداخلات برنامهریزی بـزرگ بـه نـدرت و بیـشتر بـرای دورهای کوتاه صورت بگیرد (زخص ,خککذ ,ئئهد). البته، بهراستی این گونه جهان رؤیایی بیش نبود، زیـرا در طـول دهه 1950 بعد از جنگ جهانی دوم و شروع سازندگی و ترمیم اقتصادی، این تلقی با واقعیت به هیچ روی تطابق نداشت. همه چیز با حرکت شتابان و تحولات فزاینده خود، خارج از توان کنترلی بشر می نمـود. در نهایت، سیستم برنامهریزی قدیمی که مناسب دنیایی ایستا بود، در این گیـرودار مغلـوب و مـستهلک شـد (خخصسزخص 2,طتع). ادامه خواندن مقاله نظريههاي برنامهريزي و زمينههاي شکل دهنده آنها از اوايل قرن بيستم تا اواسط دهه 1970

نوشته مقاله نظريههاي برنامهريزي و زمينههاي شکل دهنده آنها از اوايل قرن بيستم تا اواسط دهه 1970 اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.


مقاله مقايسه ميزان افسردگي، اضطراب و تنيدگي در سه ماهه هاي اول، دوم و سوم بارداري در زنان باردار عادي و زنان باردار تحت درمان ناباروري

$
0
0
 nx دارای 14 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : مقدمه در ایــالات متحــده، نابــاروری تقریبــاً %10 -15 از زوجها را در سنین بـاروری گرفتـار مـیکنـد (بـرک، 2007؛ ترجمــه قاضــی جهــانی، (1386 کــه البتــه در مطالعات مختلف ممکن اسـت از %8-33 تغییـر کنـد (فرزادی و قاسم زاده، (2008 و طبـق بررسـی شـیوع ناباروری در ایران توسط وحیـدی و همکـاران -84) (1383، %24/9 از زوجهای ایرانی، نابـاروری اولیـه را در طول زنـدگی مشترکشـان تجربـه مـیکننـد و بـر روانشناسیسلامتفصلنامهعلمیپژوهشی/شماره4ـزمستان1391 اساس این آمار عده کثیری از جمعیت با ایـن مشـکل HealthPsychology/Vol.1.No.4/Winter2013 مواجه میشوند و شرایط ویژهای را متحمل میشـوند. باردار شدن برای بسیاری از زوجها مرحلـهای مهـم و ناتوانی در باردار شدن بـه معنـی فشـار و رنـج و درد خواهد بود و بررسی اثرات آن یک چالش حقیقـی را نشان می دهد (راسکانو و ولادیکا، .(2012 در حـوزه روان شناسی مطالعـات بسـیاری در مـورد نابـاروری صــورت گرفتــه اســت، زیــرا نابــاروری مشــکلات عدیدهای را برای زوجین ایجاد میکند. از جمله رنـج از برچســب نابــاروری (دونکــور و ســندال، (2007، 6 بههمریخـتن تصـویر بـدنی و کـاهش عـزت نفـس1 (ویکل، گیـدرون و شـینر، (2004، ناسـازگاری هـای روانشــــناختی و ناســــازگاریهــــای زناشــــویی (رمضان زاده، اقصی، عابـدینیا، زائـری، خـان افشـار و جعفرآبـــادی، (2004، آســـیب در روابـــط جنســی (پیترســون و ایفــرت، (2011، پــرداختن هزینــههــای گزاف جهـت درمـان و مراجعـات متعـدد بـه مراکـز درمــانی و انجــام آزمایشــات مکــرر (کــلاک، (2004، درمــانهــای متعــدد، اســتفاده از داروهــای متعــدد و عوارض ناشـی از آن، تـرس از شکسـت در درمـان، 1 . self esteem دخالــت اطرافیــان (ماتسوبایاشــی، هوســکا، ایزومــی، سوزوکی، کوندو و ماکینو، (2003، در صورت شـاغل بودن نیاز به مرخصیهای متعدد و در نتیجه از دسـت دادن امنیت شـغلی (کـلاک، (2004 و ; نیـز وجـود دارند که هر کدام به نوبـه خـود مـیتوانـد موجبـات اضــطراب و تنیــدگی را فــراهم آورد. گــاهی درمــان نابــاروری بــیش از خــود نابــاروری باعــث تنیــدگی میشود و هر چه درمـان طـولانیتـر شـود مقـدار آن افزایش مییابد که این خودش میتوانـد مـانع درمـان ناباروری گردد (گریل، مککـوئیلان، لاری و شـرفلر، .(2011 در مطالعــه یانــگ، ژانــگ و کویــان (2009) نتایج نشان می دهد که رگـه اضـطرابی ممکـن اسـت یکی از عوامل پر قـدرت روانـی روی نتیجـه درمـان ناباروری باشد. نابـاروری اثـر معنـیداری بـر عوامـل روان شناختی ماننـد افسـردگی، اضـطراب، فشـارهای هیجانی، مشکلات بین فردی، کنترل خشـم، ناکـامی، احسـاس حقـارت، احسـاس گنـاه ناهشـیار، کــاهش عملکـرد روانشــناختی و ناسـازگاری دارد (ادلمــن و کونولی، 1986؛ بـه نقـل از رمضـان زاده و همکـاران، .(2004 در ایــن رابطــه فــریمن و بوکســر (1985) معتقدند ناباروری یک ضربه روانشناختی برای بیشـتر زوجهاست که اغلب آن را به عنـوان پرتنیـدگیتـرین ماجرای زندگیشان مطرح کردهاند. احساسات و افکـار مزاحم بـه طـور قابـل ملاحظـهای عملکـرد افـراد را مختل میسازند، در حالی که فرد تلاش میکنـد ایـن افکار و احساسات را دفع کنـد. مشـکلات خوابیـدن، کار، روابط بین شخصی، مخصوصاً رابطه زناشـویی و احساس درد شدید بدون محرکهای محیطی در ایـن افراد عمومیت دارند (ابی و اندروز و هالمن، .(1992 این تنیدگی ها گاهی با افسـردگی همـراه مـیشـود و مقایسه میزان افسردگی، اضطراب و تنیدگی در سه ; ممکن است به انصراف نابهنگام درمان هـای پزشـکی آمــده اســت ( ســانتاگ12، 1944 و 1941؛ اســتچلر13 و مشکلات روانشـناختی ناشـی از فقـدان و سـوگ وهــالتون14، 1974؛ بــه نقــل از کــاپلان، ترجمــه منجر شود (پیترسون و ایفرت، .(2011 فیــروزبخــت، .(1381 ایــن نــوزادان خــوب غــذا افسردگی، مانند اضـطراب و تنیـدگی، حـالتی از نمیخورند و بیش از نوزادان مادرانی که دائـم تحـت آسیب شناسی روانی است که حتی در سطوح پایین و فشار نبودهاند، گریه میکننـد (کوپـانتس15، 1974؛ بـه غیر قابل تشخیص در معاینات بـالینی، در بسـیاری از نقل از کاپلان، ترجمه فیروز بخـت، .(1381 تنیـدگی جنبه های بارداری، روی مادر و جنین، در کوتاه مدت باعث افزایش تولید هورمون هـایی چـون آدرنـالین16 و بلند مدت، مؤثر است (گـورا2 و همکـاران، 1998؛ مــیشــود. در نتیجــه شــاید ایــن هورمــونهــا چنــین رینی3، 2000 و گیردلر4 و همکاران، 2001 ؛ بـه نقـل واکنشهایی در جنین ایجاد میکنند. تنیـدگی موجـب از کمپاگ5، .(2003 “شواهد معتبری وجـود دارد کـه اضطراب نیز میشود که میزان سوخت و ساز بـدن را تنیــدگی مــادر بــا زایمــان زودرس، وزن پــایین تولــد افزایش می دهد و وزن گیری را در دوران جنینـی کـم (دانکل6، 1998 و وادهوا7، (1993، و کوچـک بـودن می کند. اضطراب تغییراتـی نیـز در تعـادل هورمـونی دور سر (لو8 و همکاران، (1994 که پـیشبینـیکننـده ایجاد میکند که در شروع زود هنگام دردهای زایمـان آســیب رشــد شــناختی اســت (لاک9 و همکــاران، نقش دارد (کـومیتز17 و همکـاران، 1995؛ بـه نقـل از (1991، ارتباط دارد” (بـه نقـل از هویزینـک، مالـدر، کاپلان، ترجمه فیروز بخت، .(1381 تنیدگی موجـب روبلــز، ویســر و بیــتلار، .(2004 همچنــین مطالعــات بروز برخی مشکلات بهداشتی مادر نیز میشود، مثـل زیادی در مورد ارتباط بین تجارب روانشناختی زنـان عادات غذایی نادرست، بی خـوابی، یـا دشـوار شـدن در بارداری و عواقب سوء آن نظیر مشـکلات زایمـان ترک سیگار یا الکل و به این ترتیب مشـکلاتی بـرای و وضعیت نـامطلوب نـوزاد (نمـره آپگـار10 پـایین و جنین ایجاد میکند. به خاطر دخالت عوامل متعـدد در کمبود وزن تولد(11 صورت گرفتـه اسـت (داکوسـتا، تأثیرگذاری تنیدگی بر بـارداری، پاسـخ دادن بـه ایـن داروچ، دریستا و برنـدر، .(1999 از طرفـی در برخـی مسئله دشـوار اسـت. گـاهی تنیـدگی مـادر، پـس از مطالعات ارتباط بـین تنیـدگی مـادر و تولـد نـوزادان زایمان نیز ادامه مییابد و جدا کـردن عوامـل پـیش از تحریکپذیر، بیقرار و به طور کلی پردردسر بهدسـت زایمان را از عوامل پس از زایمـان دشـوار مـیسـازد (کاپلان؛ ترجمه فیروز بخت، .(1381 2 . Guerra تحقیقات روانشناختی در این زمینه به این اشـاره 3 . Rainey داشتهاند که ناباروری یک تجربه پر از تنیدگی از نظـر 4 . Girdler 5 . Compagne 6 . Dunkel 12 .- Sontag 7 . Wadhwa 13 . Strchler 8 . Lou 14 . Halton 9 . Lack 15. Copantes 10 . Apgar Score 16 . Adrenalin 11 . Low Birth Weight 17 . Chomitz 2013Winter4/.No.1.VolPsychology/Health 1391 زمستان ـ 4شماره پژوهشی/ علمی فصلنامه سلامت شناسی روان 7 2013Winter4/.No.1.VolPsychology/Health 1391 زمستان ـ4شماره پژوهشی/ علمی فصلنامه سلامت شناسی روان 8 نسرین زارعی، کاظم رسولزاده طباطبایی، سید علی آذین روانشناختی است کـه مـیتوانـد در برخـی از زنـان موجــب افــزایش افســردگی شــود (کــلاک، 2004؛ ویکمن، اهلرز، ویکمن، ویـور و کـدینگتون، 2011 و اسباراگلی، مورگانـت، گوراکسـی، هـوفکنز، دیلئـو و کاســـتروجیووانی، .(2008 همچنـــین نشـــانههـــای اضطراب و افسردگی در طول بارداری به عنوان یـک عامل خطـر بـرای افسـردگی پـس از زایمـان اسـت (هــرون18 و همکــاران، 2000؛ بــه نقــل از تیکســیرا، فیجیــردو، کانــد، پــاچکو و کاســتا، .(2009 ســوتر، ژیاکون، گلاتاینی و وردوکس (2004) طی پژوهشـی نشان دادند، صرف وجود اخـتلالات اضـطرابی طـی بارداری، بدون احتساب افسردگی یا مشکلات دیگـر دوران بارداری، احتمال افسـردگی پـس از زایمـان را سـه برابـر مـیکنـد. طبـق نتـایج تحقیـق مـوری19 و همکاران 1999)؛ بـه نقـل از هویزینـک و همکـاران، (2004 نیــز افســردگی پــس از زایمــان روی رشــد شناختی و هیجانی کودک اثر دارد. پیشرفتهای اخیر در درمـان نابـاروری فرصـت بیشتری را برای زوج های نابارور جهـت موفقیـت در درمان فراهم نمـوده اسـت (مارکسـتاد، مـونتگمری و بارتچ، .(1998 ناباروری و درمـان آن تنیـدگی زاهـای شـــدید هســـتند (گرونتـــی، آناگنوســـتوپولوس، پوتامیــانوس، لیکریــدو، اشــمیت و وســلاماتزیس، (2012 و به نظر میرسد درمـان نابـاروری اثـر منفـی حـاملگی روی کیفیــت زنـدگی را افــزایش مـیدهــد (پاسکالیس، آگوستینی، مونتی، پـاترلینی، فاگانـدینی و لاسالا، .(2012 تنیدگی ناباروری یـک تجربـه نسـبتاً پایدار است و با وجود آن که پس از درمـان، بهبـودی 18 . Heron 19 . Murray قابل ملاحظهای در کاهش علائم مشـاهده مـیشـود، گــاه تعــدادی از نشــانههــا همچنــان بــاقی مــیمانــد (ماهلستد، (1985 و همچنین زنان با سـابقه نابـاروری در معرض خطر افزایش افسردگی در طـول بـارداری می باشند (اولشانسکی و سریکا، (2003، اما اطلاعـات مشخصــی در مــورد میــزان افســردگی، اضــطراب و تنیدگی در طول بارداری در مادران بارداری که تحـت درمان ناباروری باردار شدهاند مشاهده نشد. در حـالی که اگر ایـن مشـکلات پـس از درمـان نابـاروری، در طول بارداری نیز به طور معنیداری ادامه داشته باشـد، علاوه بر آن که سطح کیفی زندگی را کاهش میدهـد و بر اساس تحقیقات، بر جنین در حـال شـکلگیـری نیز تـأثیرات منفـی خواهـد داشـت. بـه عنـوان مثـال افسردگی مادر در طول بـارداری، بـا مشـکلاتی نظیـر افزایش فعالیت جنین، تأخیر رشد قبل از تولد، نـارس بودن، وزن پایین تولد، همراه میشـود (فیلـد، .(2006 بنابراین با توجه به نتایج مطالعـات قبلـی، هـدف ایـن پژوهش بررسی میزان افسردگی، اضطراب و تنیـدگی در طول بارداری در زنان بـارداری کـه تحـت درمـان ناباروری باردار شـدهانـد در مقایسـه بـا زنـان بـاردار عادی است که میتواند اطلاعـات مفیـدی در حـوزه روان شناســی نابــاروری و نیازهــای موجــود در ایــن زمینه را بهدست دهد تا گامی مـؤثر در جهـت ارتقـاء بهداشــت و ســلامت روانــی و جســمانی مــادران و همچنین فرزندانشان، در ابتداییترین دوره رشـد، کـه مهمترین هدف درمان ناباروری است، باشد. ادامه خواندن مقاله مقايسه ميزان افسردگي، اضطراب و تنيدگي در سه ماهه هاي اول، دوم و سوم بارداري در زنان باردار عادي و زنان باردار تحت درمان ناباروري

نوشته مقاله مقايسه ميزان افسردگي، اضطراب و تنيدگي در سه ماهه هاي اول، دوم و سوم بارداري در زنان باردار عادي و زنان باردار تحت درمان ناباروري اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.

مقاله رابطه آلکسيتيميا و باورهاي مربوط به هيجان با سلامت روان بيماران کليوي

$
0
0
 nx دارای 11 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : مقدمه نارسایی مزمن کلیه یکـی از بیمـاریهـای جسـمانی رایج جوامع بشری است به طوری که امروزه 2 تـا 3 درصد مردم جهان مبتلا به این بیمـاری هسـتند. ایـن مسئله میتواند سـلامت و بهداشـت روانـی افـراد را دچار مشکل سازد (نریمـانی و رفیـق ایرانـی، .(1387 بنابر اکثر پژوهشها، شیوع بالای اخـتلالات روانـی- اجتماعی در بیماران کلیـوی مشـاهده مـیشـود. .بـه عنوان مثال افزایش میل بـه خودکشـی، افسـردگی و روانشناسیسلامتفصلنامهعلمیپژوهشی/شماره4ـزمستان1391 اضطراب، اختلالات جنسی و مشکلات روابـط بـین HealthPsychology/Vol.1.No.4/Winter2013 فردی در این بیماران دیده شـده اسـت (احمدونـد و همکاران، .(1391 شناخت عوامل مـوثر بـر سـلامت روان بیماران کلیوی میتواند به آنان در درمـان کمـک بیشتری کند. به نظر میرسد یکی از عوامل مـرتبط بـا سلامت روان آنان آلکسیتیمیـا باشـد. آلکسـی تیمیـا اختلالی ویژه در پردازش هیجانی است، که بیشتر بـه کاهش توانمندی در شناسایی و تشخیص هیجـانهـا اشاره دارد(چن1 و همکاران، .(2011 عقیده بـر ایـن اسـت کـه آلکسـی تیمیـا عامـل 2 خطرساز برای بسیاری از اختلالهـای روانـی اسـت، زیرا افراد مبتلا به ایـن نارسـایی خیلـی تحـت فشـار همبستههای جسمانی هیجاناتی هستند که به کـلام در نمیآیند (بیان نمیشوند). ایـن نارسـایی مـانع تنظـیم هیجانها شده و سازگاری فـرد را مشـکل مـیسـازد (تیلور و همکاران،1999؛ به نقل از زکـییـی، .(1391 اینفراسکا (1997) معتقد است که این آگاهی هیجـانی محــدود و فرآینــدهای شــناختی معیــوب در زمینــه عواطف افراد مبتلا به آلکسـیتیمیـا، بـه برانگیختگـی فیزیولوژیک طولانی، واکنشهای عصبی و فشـارهای 1 . Chen روانی منجر میشود و این عوامل بـه صـورت بـالقوه برسیستمهای اتونومیک، ایمنی و گـذرگاه هیپـوفیز – آدرنال، اثر تخریبی دارند (به نقل از مـارتینز – سـانچز و همکاران، .(2003 الکسـی تایمیـا، آسـیب پـذیری نسبت به بیماریهای تنـی را تشـدید مـیکنـد. ایـن نظریه که ناتوانی در روند هیجانی و شناختی، استعداد ابتلا به بیماری را تشدید میکند با اساس طـب روان تنی که مدعی اسـت هیجانـات و شخصـیت ممکـن است به طور قابل توجهی بر عملکرد بدن و سلامت جسم تاثیر گذارد،کـاملاً همسـان اسـت (مـارتینز – سانچز2 واتو- گارسیا 3 و همکاران، 1998، به نقـل از مکوندی و همکاران، .(1390 رابطه بین آلکسیتیمیا با افسردگی (هونکـالامپی4 و همکاران ، (2000، اضطراب(کوکس5 و همکـاران ، (1995 و شماری دیگر از اختلالهای روانی و بـدنی (تیلــور و بگبــی6، 2004؛ ریچــاردز و همکــاران7، (2005 در پژوهشهای بسـیاری مـورد تأییـد قـرار گرفته است. پژوهشهای اخیر حاکی از آن است کـه آلکســی تیمیــا بــا بســیاری از اخــتلالات روانتنــی و روانپزشکی مانند افسردگی اساسی، اخـتلال اسـترس پــس از ســانحه، سوءاســتفاده و وابســتگی بــه مــواد، اختلال جسمانی کردن، اخـتلال خـوردن و فـوبیهـا مرتبط است (تیلور8 ،.(2004 پژوهشهای دیگـر نیـز از جمله پژوهشهـای اسـپیندلر و همکـاران((2009، احـــدی((1388، مظـــاهری و همکـــاران (1389)، 2 . Martinez – sanchez 3. Ato-Garcia 4. Honkalampi 5 Cox , Swinson , Shulman & Bourdeau 6. Taylor & Bagby 7. Richards, Fortune, Griffiths & Main 8. Taylor رابطه آلکسی تیمیا و باورهای مربوط به هیجان با; میکائیلی و همکاران (1391) و زکی یـی (1391) نیـز تفاوتهای فردی در تجربـه هیجانـات منفـی (مثـل حاکی از ارتباط بین آلکسیتیمیا با اختلالهای روانـی اضطراب و غمگینـی) در تندرسـتی ضـعیف سـهیم است. است. نتایج پژوهشی نشان داد که این بعد شخصـیتی عامل دیگری که ممکـن اسـت سـلامت روانـی گسترده، آسیبپذیری نسبت به بیماری ایجاد میکند بیماران کلیوی را تهدید کند باورهای مرتبط با هیجـان و روانرنجورخویی و هیجانپذیری منفی بـا کـاهش است. روانشناسان شـناختی مـدعی هسـتند کـه بـاور طول عمر و افزایش میزان بروز بیماریهای سخت و مربوط به عدم بیان و یا ابراز هیجانات نقش محـوری خطرناک مرتبط اسـت (اسـمیت9، 2006؛ بـه نقـل از در بــروز و ادامــه مشــکلات روانــی دارد (ریمــز و داودی و همکاران، .( 1391 چالدر1، (2010 و میتواند یک پیشآگهی قوی بـرای هنگامی که فرد با یک موقعیـت هیجـانی روبـرو شکست درمان باشـد (کورسـتورفین2، (2006 چنـین میشود احساس خوب و خـوشبینـی بـرای کنتـرل باورهایی مشکلات عدیدهای برای فرد ایجاد میکنـد، هیجان کافی نیسـت بلکـه وی نیـاز دارد کـه در ایـن مثلاًٌ این باورها ممکن است به ایـن منجـر شـود کـه موقعیت بهترین کارکرد شـناختی و رفتـاری را داشـته خودآگاهی و توجه به خود در فرد کاهش پیدا کنـد و باشد و بتواند هیجانهای خود را تنظیم کند. در اصـل یا توانـایی درک مناسـب و لازم مشـکل را از دسـت در تنظیم هیجان به تعامل بهینهای از شناخت و رفتـار بدهد (کندیمور و واتسون3، .(2001 هیجانی جهت مقابله با شرایط منفی نیاز اسـت، زیـرا باورهای مربوط به عدم بیان هیجانهای منفـی یـا انسانها با هر چه مواجه میشوند آنرا تفسیر مـیکننـد باور به پیامد ناسازگار بیان احساسـات، در افـرادی بـا و تفسیرهای شناختی تعیین کننده واکـنشهـای افـراد طیفی از مشکلات گزارش شده است، این مشـکلات هستند (اچسنر و گروس10، .(2005 با توجه به نقـش شــامل ســندرم خســتگی مــزمن (ســوروی4، (1995 هیجــان در ســلامت کــه مــورد اشــاره قــرار گرفــت سندرم روده تحریک پذیر (علی و همکـاران، (2000، پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین آلکسیتیمیـا اخــتلالات روانتنــی (وولــدفولک و آلــن5، (2007، و باورهای مربوط به هیجان با سـلامت روان بیمـاران اختلالات خوردن (کـلارک و ولـز6، (1995، هـراس کلیوی انجام گرفت. اجتماعی (کورستورفین، (2006، افسـردگی (کرامـر و روش لانگلویز7، (2005، و اختلال استرس پـس از سـانحه (اهلرز و کلارک8، (2000 است. تصور میشـود کـه پژوهش توصیفی از نـوع همبسـتگی بـود کـه بـرای انجــام آن از بــین بیمــاران کلیــوی اســتان کرمانشــاه 1 . Rimes & Chalder (بیماران دیالیزی و پیونـدی) تعـداد 110 نفـر (شـامل 2 . Corstorphine 3 . Kennedy-Moore & Watson 54 مرد و 56 زن) به روش نمونه در دسترس جهـت 4 . Surawy 5 . Woolfolk & Allen 6 . Clark & Wells 7 Cramer & Langlois 9. Smith 8. Ehlers & Clark 10 . Ochsner & Gross 2013Winter4/.No.1.VolPsychology/Health 1391 زمستان ـ 4شماره پژوهشی/ علمی فصلنامه سلامت شناسی روان 21 جهانگیر کرمی، علی زکییی، زینب محبی شرکت در پژوهش انتخاب شـدند (بـه جهـت عـدم دسترسی به آمار دقیق بیمـاران از ایـن روش اسـتفاده شد). از این تعـداد 22 نفـر مجـرد و 88 نفـر متاهـل بودنــد و میــانگین ســنی آنهــا 46/78 ســال بــود. ملاکهای ورود برای آزمودنیهـا عبـارت بودنـد از تشخیص بیماری کلیوی توسـط پزشـک متخصـص، دارای حــداقل مــدرک تحصــیلی دیــپلم، دارا بــودن شرایط جسمانی جهت پاسـخگویی بـه پرسشـنامه و رضـــایت کامـــل. بـــرای جمـــعآوری دادههـــا از پرسشنامههای زیر استفاده شد:روانشناسیسلامتفصلنامهعلمیپژوهشی/شماره4ـزمستان1391 HealthPsychology/Vol.1.No.4/Winter2013 پرسشـــنامه باورهـــای مربـــوط بـــه هیجـــان1 :(BAES) در ایــن مقیــاس باورهــای مربــوط بــه هیجان، کنترل احساسـات مثبـت و منفـی نسـبت بـه دیگران و همچنین هیجاناتی که با دقـت بایـد کنتـرل شوند سنجیده میشود. در ایـن مقیـاس 11 آیـتم بـه صورت چند گزینهای وجود دارد. نمره بـالا در ایـن مقیاس نشان دهنده باورهای مضر در مورد هیجانـات میباشد. ضریب آلفای کرونباخ ایـن مقیـاس توسـط ریمس و همکاران (2010)، 0/ 84 اعلام شده اسـت. 22 ایــن آزمــون در ایــران توســط فولادچنــگ (1390) ترجمـه و هنجاریــابی شــده اسـت و ضــریب آلفــای کرونبــاخ 0/76 بــه دســت آورده اســت. در پــژوهش حاضر آلفای کرونباخ این پرسشـنامه 0/89 بـه دسـت آمد. پرسشــنامه آلکســیتیمیــا :FTAS-20 مقیــاس آلکسیتیمیا تورنتو یک آزمون 20 سؤالی است و سـه زیرمقیاس دشواری در تشخیص احساسات (شـامل 7 مــاده)، دشـواری در توصــیف احساســات (شــامل 5 ماده) و تفکر عینی (شامل 8 مـاده) را در انـدازههـای 1 . Beliefs About Emotion Scale پنج درجهای لیکرت از نمره )1کاملاًمخالف) تا نمـره )5کــاملاًموافق)، مــیســنجد. یــک نمــره کــل بــرای آلکسیتیمیـا کلـی محاسـبه مـیشـود. ویژگـیهـای روانســنجی مقیــاس آلکســیتیمیــا تورنتــو-20 در پژوهشهای متعدد بررسـی و تأییـد شـده اسـت. در نسخه فارسی (بشارت، (1388 مقیـاس آلکسـیتیمیـا تورنتو-20، ضرایب آلفای کرونباخ برای نمـره کـل و سه زیر مقیـاس دشـواری در تشـخیص احساسـات، دشواری در توصـیف احساسـات و تفکـر عینـی بـه ترتیـب 0/85، 0/82، 0/75 و 0/72 محاســبه شـد کــه نشانه همسانی درونی خـوب مقیـاس اسـت. پایـایی بازآزمایی مقیـاس آلکسـیتیمیـا تورنتـو-20 در یـک نمونه 67 نفری در دو نوبت با فاصـله چهـار هفتـه از r=0/80 تــا r=0/87 بــرای آلکســیتیمیــا کــل و زیــر مقیاسهای مختلف تأیید شد. روایی همزمان مقیـاس آلکسیتیمیا تورنتو-20 بر حسب همبستگی بین زیـر مقیاسهای این آزمون و مقیاسهای هـوش هیجـانی، بهزیســتی روانشــناختی و درمانــدگی روانشــناختی بررســی و مــورد تأییــد قــرار گرفــت نتــایج ضــریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین نمره آزمـودنیهـا در مقیــاس آلکســیتیمیــا کــل بــا هــوش هیجــانی، بهزیســتی روانشــناختی و درمانــدگی روانشــناختی همبستگی معنیدار وجـود دارد. ضـرایب همبسـتگی بین زیر مقیاسهای آلکسیتیمیا و متغیرهای فوق نیـز معنیدار بودند. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نیـز وجـود سه عامل دشواری در تشخیص احساسات، دشـواری در توصـیف احساســات و تفکــر عینــی را در نســخه فارسی مقیاس آلکسیتیمیا تورنتو-20 گـزارش کـرده است (به نقل از زکییی، .(1391 در پـژوهش حاضـر آلفای کرونباخ این پرسشنامه 0/92 به دست آمد. ادامه خواندن مقاله رابطه آلکسيتيميا و باورهاي مربوط به هيجان با سلامت روان بيماران کليوي

نوشته مقاله رابطه آلکسيتيميا و باورهاي مربوط به هيجان با سلامت روان بيماران کليوي اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.

مقاله روايي و اعتبار نسخه فارسي مقياس بهزيستي ذهني در بيماران سرطاني

$
0
0
 nx دارای 12 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : مقدمه افزایش علاقه بینالمللی به مفهوم سلامت روانـی مثبت و مشارکت آن در همه جنبـههـای زنـدگی انسان مشاهده میشود. سازمان بهداشـت جهـانی اعلام کرده است که سلامت روانی مثبـت پایـهای برای بهزیستی و کـنشوری مـوثر فـرد و جامعـه است و آن را به عنوان حالتی تعریف کرده که بـه افراد اجازه می دهد در ارتباط با توانـاییهایشـان واقع بین باشند، با اسـترسهـای طبیعـی زنـدگی مقابله کنند، به طور مولد و سودمند کـار کننـد، و در جامعــه مشــارکت نماینــد (ســازمان بهداشــت جهانی، .(2004 توانایی برای رضایت دو جانبـه و روابط مداوم جنبه مهم دیگر سلامت روانی مثبت است (سازمان بهداشت جهـانی، .(2001 در سـال 2004، انجمن سـلطنتی در بریتانیـا1، بهزیسـتی را به عنـوان یـک “حالـت ذهنـی مثبـت و پایـدار” تعریف کرد که به افراد، گروهها و ملیتها اجـازه میدهد برای کامیـابی و پیشـرفت اقـدام نماینـد. بهزیستی روانی2 بـیش از فقـدان بیمـاری روانـی تعریف شده است، و حمایتی را برای دامنـهای از پیامدهای سلامتی ازجملـه درجـهبنـدی خـود از سلامت عمومی، پاسـخ ایمنـی، پاسـخ اسـترس و پیشبینهای بقاء بیماری قلبـی- عروقـی آشـکار میکند. همچنین با پیشرفت آموزشی بـالاتر و بـا کنشوری شغلی در بزرگسـالی در ارتبـاط اسـت (برگرفتــه از کــلارک، فریــدی، پــاتز، آشــدون و همکاران3، .(2011 اصــطلاح ســلامت روانــی مثبــت اغلــب در 1 the Royal Society in the UK 2. mental well-being 3. Clark, Friede, Putz, Ashdown & et al روایی و اعتبار نسخه فارسی مقیاس بهزیستی ; ادبیات علمی و سیاسـی اسـتفاده مـی شـود و بـا اصطلاح بهزیستی ذهنی قابـل جـایگزینی اسـت. سلامت روانی مثبت یک سازه پیچیـده اسـت کـه دو مولفه کنشوری روان شـناختی و عاطفـه را از دو دیدگاه متمایز مورد بررسی قرار مـیدهـد: -1 دیدگاه لذت گرایی4، که بهزیسـتی را متـرادف بـا افزایش عواطف مثبت بر عواطف منفی و رضایت از زندگی تعریـف مـیکنـد کـه بـه ایـن دیـدگاه بهزیستی ذهنی گفته میشود. دیدگاه دیگـر نگـاه کلیتر و جامعتری بـه بهزیسـتی دارد و آن را بـر اساس ملاکهایی مانند زندگی کـردن بـر اسـاس اهداف اصیل و شکوفا کردن اسـتعدادها و یـافتن معنا در زندگی و تلاش مسـتمر در جهـت رشـدشخصی تعریف کرده است؛ کـه بـه ایـن دیـدگاهروانشناسیسلامت فصلنامهعلمیپژوهشی/شماره4ـزمستانHealthPsychology/Vol.1.No.4/Winter20131391 فضیلت گرایی5 نیز گویند (ریف و کیس6، 1995؛ ریف و سینگر7، .(2004 از نظر برخی مولفان بین بهزیستی روانشـناختی و بهزیسـتی ذهنـی تمـایز وجود دارد. اسنایدر و لوپز( 2002) 8 معتقدند کـه شادی و بهزیستی متـرادف بـا هـم نیسـتند بلکـه بهزیستی ترکیبی از شادی و یافتن معنا در زندگی است. همچنین ریان و دسی ( 2008، (2006 نیـز بــین بهزیســتی ذهنــی و بهزیســتی روانشــناختی 31 تفکیک قائل میشوند. آنها معتقدند کـه بهزیسـتی ذهنی به محتوای زندگی تاکید دارد که این محتوا بیشتر دیدگاه لذت گرایـی را دنبـال مـیکنـد. در صورتی که بهزیستی روانشناختی هم به محتـوا و 4 hedonic perspective 5. eudaimonic 6. Ryff & Keyes 7. Ryff &Singer 8. Snyder هم به روش زندگی توجه دارد. تـدوین ابزارهـای کوتـاه در زمینـه بهزیســتی ذهنی در جامعـه کنـونی کـه بتوانـد برنامـههـای درمانی کارشناسان و درمانگران روانی را ارزیـابی کند احساس میشـود. ابزارهـای موجـود در ایـن زمینه مفهوم پردازیهای متفـاوتی از بهزیسـتی را ارائه دادهاند. مقیاس 20 مـادهای عاطفـه مثبـت و منفی (PANAS) 1 جنبههای عاطفی- هیجـانی بهزیستی توصیف میکند و شامل دو بعـد عاطفـه مثبت و منفی که به عنوان مفاهیم متمایز و مستقل روانشناسیسلامتفصلنامهعلمیپژوهشی/شماره4ـزمستان1391 HealthPsychology/Vol.1.No.4/Winter2013 گزارش مـیشـوند (واتسـون، کـلارک و تلگـن2، .(1988 در مقابل، مقیـاس رضـایت از زنـدگی 5 مادهای(SWLS) 3 برای اندازهگیـری جنبـههـای شناختی- ارزیابی بهزیسـتی تـدوین شـده اسـت (دینر، امونس، لارسون و گریفین، .(1985 مقیاس 54 مادهای بهزیستی روان شـناختی(SPWB) 4، که بر رفاه تاکید دارد و کـنشوری روان شـناختی را ارزابی مـیکنـد (ریـف، کـیس، .(1995 خـرده مقیاسهای ایـن ابـزار عبارتنـد از: خودمختـاری، 23 پذیرش خود، تسلط محیطی، هدف زندگی، رشـد شخصی و روابط مثبت با دیگران. و مقیـاس فـرم کوتاه 5 مادهای افسردگی- شـادکامی(SDHS) 5 برای استفاده در محیطهای درمانی که بهزیستی را در یــک پیوســتار بــین دو حالــت افســردگی و شادکامی اندازهگیـری مـیکنـد، تـدوین گردیـده 1 Positive and Negative Affect Scale (PANAS) 2. Watson, Clark & Tellengen 3. the five-item Satisfaction with Life Scale (SWLS) 4 the 54 item Scale Psychological Well-being (SPWB) 5. the five-item Short Depression-Happiness Scale (SDHS) است. همه این ابزارها جنبههایی از بیماری روانی همچنین سلامت روان با کلمات مثبت و منفـی را شامل میشوند (جوزف، لینلی، هاروود، لـویس و مک کولام6 ، .(2004 مقیاس بهزیستی ذهنی وارویک- ادینبـورگ7 (WEMWBS) شاخص مناسـب بـرای کسـب اطلاعـــات از بهزیســـتی ذهنـــی افـــراد اســـت. ویژگیهای کلیدی این مقیاس شـامل جنبـههـای عــاطفی- هیجــانی، ابعــاد شــناختی- ارزیــابی و کنشوری روان شـناختی در یـک فـرم کوتـاه در سطح کلی جامعه و با تاکید کلـی بـر جنبـههـای مثبت و حمایت از ارتقاء و افزایش سـلامت روان در اقشــار مختلــف جامعــه مــیباشــد. ایــن ابــزار جنبــههــایی از لــذت و خوشــی ســلامت روان ازجمله عاطفه مثبت (احساسهـای خـوشبینـی، بشاش بودن، آرمیدگی)، رضـایت از روابـط بـین فردی و کنشوری مثبت (انـرژی، تفکـر روشـن، پذیرش خود، رشد فردی، صلاحیت و اسـتقلال) را شامل میشود. ایـن مقیـاس در سـال 1980 در نیوزیلند و با هدف اندازهگیری بهزیستی تهیه شد (کامن و فلت8، (1983 چون این ابزار جنبـههـای لذتگرایی و سلامتروان و دامنهای از جنبههـای مثبتگرایی (استیوارت-براون9، (2002 را پوشش میداد، علاقه پژوهشگران بریتانیـایی را در مـورد ارتقاء سلامت روان به خـود جلـب کـرده اسـت. مشاهده شده اسـت کـه مقیـاس بهزیسـتی ذهنـی 6 Joseph, Linley, Harwwod, Lewis & McCollam 7. the Warwick-Edinburg Mental well-being scale (WEMWBS) 8. Kammann & Flett 9. Stewart-Brown وارویک- ادینبورگ یـک ابـزار سـاده، روشـن و بدون ابهـام اسـت (تنـات، فـیش ویـک، پـلات، جــوزف و اســتیوارت- بــراون، .(2006 افــزایش توجه و تاکید بر بهزیستی ذهنی بیماران سـرطانی در جامعه ایرانی بـرای تـدوین مقیاسـی معتبـر و سودمند برای موثر بودن برنامهها و مداخلـههـای درمــانی و آموزشــی در ابعــاد مختلــف در بــین درمانگران در این گروه ویژه احسـاس مـیشـود. این پژوهش دو هدف عمده را در نظر دارد: یک، بررسی روایی سازه یـا تحلیـل عـاملی1 و روایـی همزمــان مقیــاس وســواس مــرگ. و دو، بررســی پایایی (همسانی درونی.(2 روش مطالعه حاضر همبسـتگی از نـوع تحلیـل عـاملی اسـت. 100 بیمـار سـرطانی بـا انـواعهـای تــومر مغــزی، ســرطان ســینه، ســرطان روده و غیــرو از بخش رادیو تراپـی بیمارسـتان گلسـتان دانشـگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز که تحت شیمی درمانی بودند به روش در دسـترس- هدفمنـد بـا رعایت مـوازین اخـلاق پـژوهش و بـه صـورت آگاهانه و داوطلب در سال 1391 برگزیده شـدند. و به آنها به صورت فردی اطمینـان داده شـد کـه اطلاعاتشان محرمانـه خواهنـد بـود. میـانگین و انحراف معیار سن شـرکت کننـدههـا بـه ترتیـب 42/70 و 13/25 با دامنه 13-81 سال، میـانگین و انحراف مدت بیماری بـه روز 408/76 و 463/63 با دامنه 20 تا 2190 روز، 18 نفر مجرد و 82 نفر روایی و اعتبار نسخه فارسی مقیاس بهزیستی ; متاهل، 27 نفـر مـرد و 73 نفـر زن و 55 نفـر بـا تحصیلات سیکل، 34 نفر با تحصـیلات دیـپلم و 11 نفر با تحصیلات کارشناسی بودند. مقیاس بهزیستی ذهنی وارویک-ادینبورگ. مقیاس بهزیستی ذهنـی وارویـک- ادینبـورگ در ســال 2007 توســط تنانــت و همکــاران3 تــدوین گردید و دارای 14 ماده میباشد که در یک طیف 5 رتبهای لیکرت (ابدا0= تا همه اوقات(5= تنظیم شده است. کمینه و بیشینه نمره در این مقیاس بـه ترتیب از 14 تا 70 متغیر است و نمره بالا بیانگر ســطح بــالاتر بهزیســتی روانــی مــیباشــد. ابتــدا مــادههــای مقیــاس بهزیســتی ذهنــی بــه فارســی برگردانده شد و سـپس مـادههـای ترجمـه شـده توسط یکی از اعضای هیات علمـی بـا تخصـص زبانهای خارجی مجددا به زبان انگلیسی ترجمـه گردید که کمترین میزان ناهماهنگی را نشان داد.ضریب آلفای کرونباخ این مقیاس برای نمونه دانش آموزی 0/89 و برای افـراد جامعـه 0/91، و ضریب پایایی بازآزمایی (به فاصـله 1 هفتـه 0/83 (p 0/001) بهدست آمده است. همبستگی نمره کل با یک یک مادههای این ابزار از 0/52 تا 0/80 (برای نمونه دانشجویی) و 0/51 تا 0/75 (نمونـه عادی) و ضریب روایی همزمـان WEMWBS بــا مقیــاس ســلامت کلــی 0/43، بــا بهزیســتی روانشــناختی 0/74، بــا فــرم کوتــاه افســردگی شادکامی 0/73، با پرسشـنامه 5 مـادهای بهداشـت جهانی 0/77، با پرسشنامه هوش هیجـانی 0/48 و با خرده مقیاس رضایت از زندگی 0/53 محاسـبه 2013Winter4/.No.1.VolPsychology/Health 1391 زمستان ـ 4شماره پژوهشی/ علمی فصلنامه سلامت شناسی روان 33 1 factor analysis 3. Tennant, Hiller, Fishwick, Platt, Joseph,2. internal consistency Weich, Parkinson, Secker & Stewart -Brown 2013Winter4/.No.1.VolPsychology/Health 1391 زمستان ـ4شماره پژوهشی/ علمی فصلنامه سلامت شناسی روان 34 غلامرضا رجبی شــدهانــد. همچنــین مــدل یــک عــاملی مقیــاس بهزیستی ذهنی وارویک- ادینبورگ بـرای نمونـه دانشجویی و عادی برازنده جامعه بـود (تنانـت و همکاران، .(2007 استیوارت- بـراون و همکـاران (2009) همبســتگی بــین مقیــاس 14 مــادهای و ویــرایش 7 مــادهای بهزیســتی روانــی وارویــک-ادینبــورگ 0/95 گـــزارش کردنـــد. کـــلارک و همکــاران (2011) ضــریب آلفــای کرونبــاخ ایــن مقیاس 0/87، همبستگی نمـره کـل بـا یـک یـک مادههای از 0/20 تا 0/80، پایایی بـاز- آزمـایی 6 0/6، ضرایب همبستگی مقیاس WEMWBS با سایر مقیاسها مانند بهزیستی روانشـناختی 0/59، فرم کوتاه پیوستار سـلامت روان 0/65، شـاخص بهزیســـتی ســـازمان بهداشـــت جهـــانی 0/57، پرسشنامه سـلامت عمـومی 12 مـادهای -0/40 و برازندگی مدل یک عاملی را نشان دادند. تجزیه و تحلیل دادهها در این مطالعه برای بررسی سوالهـای تحقیـق از بسته نرم افزار آماری برای علـوم اجتمـاعی -16) (SPSS و AMOS-16 و با اسـتفاده از روش-های آماری ضریب آلفایکرونبـاخ بـرای بررسـی پایایی مقیاس، از ضریب همبستگی پیرسون برای بررسی ضریب روایی همزمـان، از تحلیـل عامـل اکتشـــــافی بـــــرای شناســـــایی عوامـــــل زیربنــایی و بنیــادی مقیــاس و از تحلیــل عامــل تاییدی برای برازندگی عوامل اسـتخراج شـده در جامعه استفاده شد. ادامه خواندن مقاله روايي و اعتبار نسخه فارسي مقياس بهزيستي ذهني در بيماران سرطاني

نوشته مقاله روايي و اعتبار نسخه فارسي مقياس بهزيستي ذهني در بيماران سرطاني اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.

مقاله تغييرات سايکوفيزيولوژيک مرتبط با اضطراب امتحان در ارزشيابي کيفي –توصيفي دانش آموزان ابتدايي

$
0
0
 nx دارای 14 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : مقدمه اضطراب به منزله بخشـی از زنـدگی هـر فـرد در همه جوامع به عنوان پاسـخ مناسـب و سـازگاری تلقی میشود. فقدان اضطراب یـا اضـطراب زیـاد ممکن است ما را بـا مشـکلات و خطـرات قابـل توجهی مواجه سازد. اضطراب در حـد متوسـط و سازنده ما را وا میدارد که برای انجام امور خـود، به موقع و مناسب تـلاش کـرده و بـدین ترتیـب زندگی خود را بـارورتر و بـا دوامتـر سـازیم. در جریان رشد و تحول، کودکان و نوجوانـان انـواع گوناگون و طیف وسیعی از اضطرابها را تجربـه میکنند و گاه این اضطرابها از آنچنان شدتی بـر خوردارند که زندگی روزمره و تحصـیلی آنـان را دشوار میسازند. یکی از انواع ایـن اضـطرابهـا، اضطراب امتحان است. اضطراب امتحان به عنوان یــک پدیــده متــداول و مهــم آموزشــی رابطــه تنگاتنگی با عملکرد و پیشرفت تحصیلی کودکـان و نوجوانان دارد. بسیار دیـده شـده اسـت دانـش آموزانی که از لحاظ توانایی و اسـتعداد یـادگیری در سطح یکسانی میباشند، ولی عملکرد متفاوتی را به هنگام امـتحان و یـادگیری مــطالب قبـل از امـــتحان، از خــود نشــان مـــیدهنــد. هــر ســاله دانشآموزان زیـادی در مـدارس کـل کــشور بـا وجــود توانــایی و اســتعداد خــوب جهــت ادامــه تحصیل، دچار افت تحصیلی مـیشـوند. چنـدین عامل در این مسئله دخیل هسـتند، کـه اضـطراب امتحان یکی از آنها میباشد. اضطراب امتحان1 بـه عنوان یک پدیـده شـایع و مهـم آموزشـی رابطـه نزدیکی با اضـطراب عمـومی دارد بـا ایـن حـال 1 – Test Anxiety تغییرات سایکوفیزیولوژیک مرتبط با اضطراب امتحان ; دارای ویژگیها و مشخصههای خاصی است کـه آن را از اضطراب عمومی مجزا میسازد (الهی فر، شفیعی آبادی وقمری، .(1388 ســیبر( 2004) 2 اضــطراب امتحــان را حالــت خاصی از اضطراب عمـومی مـیدانـد کـه شـامل پاسخهای پدیدار شناختی، فیزیولـوژیکی و رفتـار مرتبط با ترس از شکست میباشد و فرد آن را در موقعیتهای ارزیابی، تجربه میکند. هنگـامی کـه اضـــطراب امتحـــان رخ مـــیدهـــد بســـیاری از فرایندهای شنــاختی و توجــهی بـا عملــــکرد موثر فرد تداخل میکند (الهیفر، شفیعی آبـادی و قمری، (1388 اگرچــه امتحانــات یکــی از مهــمتــرین عوامــل روانشناسیسلامت فصلنامهعلمیپژوهشی/شماره4ـزمستانHealthPsychology/Vol.1.No.4/Winter20131391 استرسزا در مدارس هستند که پیامدهای روانی- فیزیولـوژیکی مختلفـی دارنــد، امـا اثـرات آن بــر کودکــان کمتــر مــورد توجـه قــرار گرفتــه اســت. تغییــرات ســایکوفیزیولوژیک مــرتبط بــا اســترس امتحــان زمینــه را بــرای ابــتلای کودکــان بــه بیماریهای قلبی – عروقی و حتـی بیمـاریهـای عفونی آماده میکند (علی پور و سیادتی، .(1385 از طــرف دیگــر اســترس را عامــل خطــر بیماریهای مغزی – عروقی، فشـار خـون، زخـم معده و غیره میدانند. از آنجا که محیطهای روانی 43 – فیزیکــی و فیزیولــوژیکی همیشــه بــا نیازهــای موجودات زنده سازگار نمیباشـند، هنگـامی کـه ناسازگاری از حد معمـول فراتـر مـیرود، نـوعی پاسخ سازگاری به نام پاسخ بـه اسـترس در بـدن آغاز میگردد. پاسـخ مــزبور دســتگاه اعــصاب خـود مـختار سمپاتیک یا سیستم سریع و سیستم 2 – Siber زینب شریف عسکری/ علی فتحی آشتیانی/ احمد علیپور/ مجید صفارینیا هورمونی- عصبی یا سیستم کند را در بدن فعـال مــیســازد. دســتگاه اعصــاب نقــش اصــلی در فعالیتهای هموستازی بدن و پاسـخ بـه اسـترس ایفا میکند و به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم وارد عمل میشود. به نظر والتر کـانون، در مسـیر غیر مستقیم یـا محـور سـمپاتیک مرکـزی- فـوق کلیوی- استرس از مسیر هپیوتالاموس و سیسـتم عصــبی ســمپاتیک، قســمت مرکــزی غــدد فــوق کلیوی را برای ترشح دو هورمون کاتـه کـولامینی روانشناسیسلامتفصلنامهعلمیپژوهشی/شماره4ـزمستان1391 Health Psychology/ Vol.1. No.4/ Winter 2013 (اپی نفرین و نـوراپی نفـرین) بـه جریـان خـون تحریک میکننـد. تحریـک ایـن سیسـتم موجـب افزایش فعالیت و ضربان قـلب، افــزایش فــشار خـون و ; مـیگـردد. در ســیستم هوررمـونی- عصــبی یــا محــور هیپوتــالاموس- هیپــوفیز- قـشرفـوق کـلیوی اســترس مــوجب تــحریک هـستههـای پاروانـتریـکـولــر هـیپوتالامــوس و آزاد ســــازی عـامــــــل افـــــزایش دهنـــده کورتیـکوتـــروپین مــیگردنــد. ایــن عامــــل در هیپوفـیز قـدامی باعث سنتز آدرنوکورتیکوتروپین 44 و در نهایت تحریک غدد فـوق کلیـوی و ترشـح هورمـــونهـــای گلوکوکورتیکوئیـــدی (ماننـــد کــــورتیزول) مــــیگــــردد. هورمــــونهــــای گلوکوکورتیکوئیدی موجـب بسیــج انــرژی بـه بافتها و افزایش فعالـیت قلبی- عروقی، تاثیر بر سـیستم ایـمنی و جلـوگیری از فعالیـتهـای پـر انرژی میگردند. بنابراین تحریک محور سمپاتیک مرکــزی- آدرنــال- و محــور هیپوتـــالاموس-هیپــوفیز- قشــر فــوق کلیــوی موجــب افــزایش هورمونهای کاتکول آمینی و گلوکوکورتیکوئیدی (کورتیزول) و در نهایـت افـزایش فعالیـت قلبـی عروقــی (افــزایش ضــربان قلــب و فشــار خــون) مــیگــردد (فضــلی، داورپنــاه و امینــی،.(1389 از آنـجا که کـورتیزول اثـرات ســایکوفیزیولوژیکی زیادی دارد، این هــورمون جــایگاه ویـژهای در مـباحث سایکو نوروانـدوکرینولوژی دارد. توجـه بــه میــزان کــورتیزول بــه ایــن دلیــل اســت کــه کورتیزول نماد مستقیم HPA1 است و تجارب از طریق محور HPA در عملکرد سیسـتم ایمنـی و سلامت جسـمی و روان شـناختی تـاثیر بگـذارد . کورتیزول بزاقی ابزار ارزشمندی برای متخصصان علوم پایه و بالینی است و اسـتفاده از آن مـدام در حال افزایش اسـت. برخـی مطالعـات نشـان داده اســت کــه همبســتگی بــین کــورتیزول بزاقــی و کورتیزول پلاسما بزرگتـر از 0/9 اسـت. بنـابراین امروزه از کورتـیزول بـزاقی به عـنوان شــاخص اسـترس اسـتفاده مـیشـود (علـی پوروسـیادتی، (1385 یکی از تغییرات مهم ناشی از استرس در بدن، افزایش ضربان قلب (نـبض) اسـت. فشـار نـبض یکی از شاخصهای قابلیت ارتجـاعی شـریانهـا است. بر خلاف فشار متوسط شریانی که مـاهیتی تقریبا پیوسته و یکنواخت دارد و بـه طـور عمـده شریانهای عضلانی محیطی با آن مواجـه هسـتند، فشار نبض استرسـی، نوسـانی اسـت کـه بخـش اصلی آن را الیاف ارتجاعی شـریانهـای مرکـزی تحمــل مــیکننــد. قــدرت انقبــاض بطــن چــپ، الاستیسیته شریان بزرگ، انعکـاس مـوج نـبض و تعداد ضربانهای قلب مهمترین عوامل موثر فشار هستند. انعکاس موج فشار بین بخشهای مرکزی 1 Hypothalamic – Pitutary – Adernal Axis و محیطی سیستم شریانی و به ترتیب بارزتر بودن ویژگیهای ارتجاعی و عضلانی هریک از این دو بخــش موجــب تفــاوت فشــار نــبض محیطــی و مرکزی است (حسینی و ملکی،.(1388 دربـاره اثـر اســترس امــتحان بــر فــعالیت مـحور هیپوتالاموس – هیپوفیز- آدرنال و دستگاه اعصاب خودکار تحقیقـات متعـددی انجـام شـده است. نتایج نشان مـیدهـد کـه اسـترس امتحـان موجب افزایش کورتیزول بزاقـی و ضـربان قلـب میگردد (علی پور و سیادتی،.(1385 مورفی و لارا( 2010) 1 در پژوهشی به بررسی تــاثیر اســترس ادراک شــده، کــورتیزول بزاقــی و ایمونوگلوبین A در دانشجویان مقطع کارشناسـی پرداختند. نتایج نشـان داد کـه غلظـت کـورتیزول بزاقی در زمان امتحانـات بـهطـور قابـل تـوجهی بالاتر از دوره قبل از امتحانات بوده است. پیرل، گلاسر و مالارکی( 1993) 2 در پژوهشی به بررسی سطح کورتیزول پلاسما و فعـال شـدن دوباره ویروس نهفتـه Epstein-Barr در پاسـخ به استرس امتحان پرداختنـد. نتـایج حـاکی از آن بودند که هورمونهای گلوکوکورتیکویید شـناخته شده تحت فشار استرس افزایش مییابد. اسـترس آکادمیک، سطح کـورتیزول و میـزان آنتـی بـادی درگیر شده با ویروس نهفته را افزایش داد. ویکس و لـوئیس(2009) 3 در پژوهشـی بـه بررسی استرس امتحان به عنوان یک عامل زیست محیطی مـوثر بـر کـورتیزول و پاسـخ روانـی در 1 Murphy, Lara 2 . Pearl, D.K. Kiecolt – Glasser & J .K. Malarkey 3. Weekes, N. L, Richard تغییرات سایکوفیزیولوژیک مرتبط با اضطراب امتحان ; دانشجویان پرداختند. بر خلاف تحقیقات گذشته، مردان در طول جلسه امتحان در مقایسـه بـا زنـان میزان استرس بیشتری را نشان دادنـد. بـه عـلاوه هیچ دلیلی مبنی بر رابطـه میـان سـطوح روانـی و هورمونی استرس یافت نشد. وســند و یوســولو(1987) 4 در پژوهشــی بــه بررسی اثرات هورمونی و روانی ناشی از اسـترس امتحان پرداختند. نتایج حاصـل از مقایسـه گـروه کنترل و گروه آزمایش در طی سه مرحله، حـاکی از آن بود که حالت رگه اضطراب، اضطراب کلی، فشار خـون سیسـتولی و دیاسـتولی و پـرولاکتین سرمی آزمـودنیهـا در مواجـه بـا امتحـان کتبـی افزایش یافته است. روانشناسیسلامت فصلنامهعلمیپژوهشی/شماره4ـزمستانHealthPsychology/Vol.1.No.4/Winter20131391 علی پـورو سـیادتی (1385) در پژوهشـی بـه بررسی اثر استرس امتحان در تغییرات کـورتیزول بزاقی و نبض دانشآمـوزان و تـاثیر ویژگـیهـای شخصیتی بـر آن پرداختنـد. نتـایج نشـان داد کـه امتحانــات نهــایی بــه عنــوان منبــع اســترسزا، کــورتیزول بزاقــی و نــبض کودکــان را افــزایش مــیدهنــد. افـــزایش کـــورتیزول تـــحت تــاثیر شخصیت و افزایش نـبض تحـت تـاثیر جنسـیت بود. فضلی، داورپناه و امینی (1389) در پژوهشـی 45 به بررسی تغییرات سطح سرمی کورتیزول و فشار خــون در فشــار روانــی امتحــان در دانشــجویان پرداختند. نتایج پژوهش نشان داد کـه امتحـان در دانشجویان به حـدی موجب اسـترس مــیشـود کـه سـبب تغـییرات فـیزیولوژیک و بیوشـیمیایی از جـمله افــزایش فشـار خـون، غلظـت سـرمی 4 Vassand, O. Usolo زینب شریف عسکری/ علی فتحی آشتیانی/ احمد علیپور/ مجید صفارینیا کورتیزول و کورتیزول آزاد ادرار میگردد. در ارتباط بـا متغیرهـای شخصـیتی تحقیقـات نشـان داده اسـت افــرادی کـه کـورتیزول زیــادی دارند، اعتماد به نفس پایینی دارند و کمتر احتمال دارد کــه بــه اســترسهــای تکــراری خــو گیرنــد (همبری،.(1988 اما علیرغم شواهد تجربی اندک برای ارتباط بین ویژگیهـای شخصـیتی و پاسـخ استرسی آدرنوکورتیکال، برخی تحقیقـات جدیـد ارتباط بین میـزان کلـی کـورتیزول آزاد و سـطح عزت نفس آزمودنیها را تایید کـردهانـد. بـا ایـن حال بعضی مطالعات این نتیجه را تایید نمیکنـد. لـــذا در ایـــن پـــژوهش متغیرهـــایی همچـــون برونگرایی، پرخاشگری و روان رنجوری و عزت نفس کـودکان مـورد بــررسی قــرار گرفـت، تـا تناقضات مشاهده شده در پـژوهشهـای گذشـته روانشناسیسلامتفصلنامهعلمیپژوهشی/شماره4ـزمستان1391 برطرف گردد. پژوهشهای گذشته نشان دادهاند که اضطراب HealthPsychology/Vol.1.No.4/Winter2013 امتحــان موجــب تغییــرات ســایکوفیزیولوژیک (افزایش کورتیزول بزاق و ضربان قلب) میشـود، 64 با توجه به این نکته که در پژوهشهای خـارجی، روشهای ارزشـیابی در مراکـز آموزشـی اعـم از مدارس و دانشگاهها با نحوه ارزشیابی کشـور مـا متفاوت است و همچنین تعداد معدودی پـژوهش داخلی در نظام ارزشـیابی سـنتی صـورت گرفتـه است این پژوهش بـرای اولـین بـار در ایـران در بســتر نظــام ارزشــیابی کیفــی B توصــیفی انجــام گردیده است. هـدف از انـجـام ایــن پــژوهش، بـررســی تـغـییرات سایکوفیزیولوژیک مرتبط با اضـطراب امتحان در نظام ارزشیابی کیفی- توصـیفی اسـت. ارزشیابی کیفی – توصیفی، یکی از نـوآوریهـای آموزشی در دهه حاضـر در نظـام آموزشـی دوره ابتدایی کشور است که بر خلاف ارزشیابی سـنتی (مبتنی بـر نمـره) ابزارهـای جمـع آوری مــتنوع شدهاند و عـلاوه بر آزمــون مــداد- کــاغذی و پرسشهای کـلاسی ابــزارهای دیــگری مــانند پـــوشه کـــار، روش ثـــبت مـــشاهده، تـــکالیف درســـی، آزمـــونـــهای عملکــردی و ارزشــیابی مستمر و پایانی نیز مورد استفاده قـرار مـیگیـرد. نظام ارزشیابی کیفی- توصـیفی دو هـدف عمـده دارد: الــف) بهبــود کیفیــت فرآینــد یــاددهی – یــادگیری و ب) بهداشـــت روانـــی یـــاددهی – یـــــادگیری. در صـــــورتی کـــــه تغییـــــرات ســایکوفیزیولوژیک (افــزایش کــورتیزول بــزاق و ضربان قلب در روز امتحـان در مقایسـه بـا یـک هفته قبل و یـک هفتـه بعـد از امتحـان) معنـادار باشند، هدف دوم نظام ارزشیابی کیفی – توصیفی کــه “بهداشــت روانــی یــاددهی – یــادگیری” مــیبــاشد تــحقق نیافتــه اســت و کــودکان در مـعرض آسیبهای جدی هستند. ادامه خواندن مقاله تغييرات سايکوفيزيولوژيک مرتبط با اضطراب امتحان در ارزشيابي کيفي – توصيفي دانش آموزان ابتدايي

نوشته مقاله تغييرات سايکوفيزيولوژيک مرتبط با اضطراب امتحان در ارزشيابي کيفي – توصيفي دانش آموزان ابتدايي اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.

مقاله اثربخشي آموزش مديريت خشم با رويکرد شناختي رفتاري بر پيروي از درمان و کنترل قند خون بيماران مبتلا به ديابت نوع 2

$
0
0
 nx دارای 15 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : مقدمه در طول دهههای گذشته، جنبههای روان شناختی دیابت نظر بسیاری از متخصصان را به خود جلب کرده است؛ زیرا دیابت یکی از پـر زحمـتتـرین بیماریهای مزمن از لحاظ هیجانی و رفتـاری بـه شمار میآید (عدیلی، لاریجـانی و حقیقـت پنـاه، .(2006 این بیماری عـلاوه بـر عوارضـی کـه بـر تعــداد کثیــری از دســتگاههــای مختلــف بــدن میگذارد، گرفتاریهای روانی، اجتماعی عمدهای نیز دارد. کنارآمدن با این همه مشکلات و فرآینـد طولانی درمان بیماران مبتلا را دچـار بحـرانهـای متعدد میکند (اسنوک1 و اسـکینر2، .(2005 یکـی از مشکلات روانشناختی کـه در مطالعـات کیفـی پیشین، به عنوان یک مسئله مهم در بیماران مبـتلا به دیابت شناخته شده، خشم است. هـر چنـد تـا کنــون مطالعــات کمــی انــدکی بــه ایــن موضــوع پرداختهاند (کلباسووسـکی3، .(2004 از آنجـا کـه دیابت بیماری است کهعمدتاً توسـط خـود فـرد مدیریت میشود خشم میتواند به مانعی بـر سـر راه پیروی از درمان و خود مدیریتی دیابت تبدیل شده و عدم کنترل آن، به عدم کنترل قند خـون و عواقب کوتاه مدت و بلند مدت این بیماری منجر گردد (کلباسووسکی، 2004؛ پورشـریفی، .(2011 پیروی از درمان4 به صورت میزان مطابقت رفتـار فــرد بــا دســتورات ســلامتی یــا درمــانی تعریــف میشود (هاینس5، .(1979 در دیابت نوع 2 بـیش 1 .Snoek 2 . Skinner 3. Kolbasovsky 4. Treatment Adherence 5. Haynes اثربخشی آموزش مدیریت خشم با رویکرد شناختی ; از 95 درصد فراینـد درمـان توسـط بیمـار انجـام میشود و تیم درمانی در فواصل بـین ملاقـاتهـا کنترل کمی بـر بیمـار دارد (وینتـر6، پتریکـک7 و کاتیک8، .(2004 در بررسیهای انجام شده میـزان پیروی نکردن از دستورات درمـانی در دیـابتیهـا بین 23 تا 93 درصد گزارش شده است (هرنادز9، (1997 و این در حالی است که پیروی از درمـان، یکی از مهـمتـرین عوامـل مـؤثر در کنتـرل ایـن بیماری است. به گونهای که بین میـزان پیـروی از درمان و کنترل سوخت و ساز مطلوب قند خـون همبسـتگی مثبــت بـالایی وجــود دارد (کیتزلــر10، باچر11، اسـکاربال12 و کتـانکو13، .(2007 امـروزه اعتقاد بر این اسـت کـه در درمـان و کنتـرل ایـن بیماری، یک رویکرد زیستی- روانـی- اجتمـاعی مورد نیاز است. بـه طـوری کـه تغییـر در سـبک زنــدگی ایــن بیمــاران و پایبنــدی بــه دســتورات درمانی، میتواند شیوع و کنترل دیابـت را تـا 85 درصد کاهش دهد (کاسـپر14، .(2005 بـه همـین دلیل، در درمان این بیماری از واژه مراقبت جـامع استفاده میشود تا به این عامـل توجـه شـود کـه درمان دیابت، چیزی بیش از کنترل گلـوکز خـون میباشد و بایـد بـه عوامـل شخصـیتی- روانـی-اجتماعی مؤثر نیز توجـه نمـود (ردمـن15، 2004؛ 6 Vinter 7. Petricek 8. Katic 9. Hernadez 10. Kitzler 11 .Bachar 12. Skrabal 13 .Kotanko 14. Kasper 15. Redman 2013Winter4/.No.1.VolPsychology/Health 1391 زمستان ـ4 شماره پژوهشی/ علمی فصلنامه سلامت شناسی روان 57 محمد اورکی/ حسین زارع/ نسترن شیرازی/ سمیرا حسنزاده پشنگ تیلور1،کیم2، پارکر3 ، 2004؛ کاسپر، .(2005 زیـرا افراد دارای سلامت روان شناختی ضعیف، انگیـزه و قدرت هیجانی کافی برای مدیریت دیابت خود را ندارند (اسنوک و اسکینر، .(2005 پژوهشهای انجام شده در سطح ملی و بین المللی نیـز نشـان میدهد که دیابت، بار زیادی را از نظر سـالهـای از دسترفته زندگی ناشی از عوارض، نـاتوانی و مــرگ زودرس تحمیــل مــیکنــد (ابوالحســنی، مهاجری تهرانی، طباطبـایی مـلاذی و لاریجـانی، روانشناسیسلامتفصلنامهعلمیپژوهشی/شماره4ـزمستان1391 HealthPsychology/Vol.1.No.4/Winter2013 2005؛ وایلــد4، راگلیــک5، ســیکری6،گــرین7 و کینــگ8، .(2002 بنــابراین شــناخت مشــکلات روانشناختی این بیماران و تلاش در جهت رفع و یا کاهش این مشکلات، بـه ویـژه در کشـورهایی همچون ایـران کـه از شـیوه نسـبتاً بـالای دیابـت برخوردار است و هزینه های درمانی بالایی بـرای افراد و جامعه در بر دارد (ابوالحسنی و همکاران، 2005؛ لاریجــانی و زاهــدی، (2002، ضــروری است. هدف از درمان و مداخلات کنتـرل خشـم، کـــاهش احساســـات هیجـــانی و برانگیختگـــی 85 فیزیولوژیکی ناشی از خشم، افزایش آگاهی افـراد نسبت به خشم و آموزش شیوهها و راهبـردهـای مـؤثر بــه منظــور کنتــرل آن اســت (انجمــن روان شناســی آمریکــا9، .(2004 در حقیقــت مــدیریت خشم در پی از میان برداشتن خشم نیسـت، بلکـه 1 .Taylor 2 .Keim 3 .Parker 4. Wild 5 . Roglic 6. Sicree 7 .Green 8 .King9. American Psychological Association در پی تشویق نظارت خـود شـناختی، هیجـانی و رفتاری است که از کاربردهای شیوه کنتـرل خـود است (آیوانیک10، .(2006 در اکثریت مـدلهـایی که برای مدیریت خشم عرضه شدهاند، مؤلفههای آماده سازی شناختی، کسـب مهـارت و آمـوزش کاربردی از مؤلفههای اصلی برنامه مدیریت خشم محسوب مـی شـوند (شـکوهی یکتـا، بـه پـژوه، غباری بناب، زمانی و پرند، .(2008 تا کنـون پـژوهشهـایی در خصـوص اثربخشـی مــداخلات شــناختی- رفتــاری نظیــر آمــوزش مــدیریت اســترس و مــداخلات مــرتبط بــا آن در مورد بیمـاران دیـابتی انجـام شـده، امـا نتـایج آن متناقض بوده است. برخی پژوهشگران با آموزش برخی تکنیکها به ویژه آرام سازی و پسـخوراند زیســتی11 بــه بیمــاران دیــابتی نــوع 1 و 2 و نیــز کاربرد درمانگری شناختی- رفتاری، شـواهدی در تأیید اثربخشی این برنامهها در کنتـرل قنـد خـون این بیماران به دسـت دادهانـد (مـک گریـدی12 و گرستن مایر13، 1990؛ کاظم زاده عطـوفی، 1997؛ اســــــنوک، ون در ون14 و لوبــــــاخ15، 1999؛ ســورویت16 ، ون تیلبــورک 17، زاکــر 18 ، مــک کاسکیل19 ، پارخ20 و همکاران، 2002؛ اسماعیل1، 10 Iwaniec 11. Biofeedback 12. McGrady 13 .Gerstenmaier 14 .van der Ven 15. Lubach 16. Surwit 17. Van Tilburg 18. Zucker 19. McCaskill 20. Parekh اســماعیل1، وینکلــی2 و ریــب هشــت3، 2004؛ عطاری، سـرتیپ پـور، امینـی و حقیقـت، 2006؛ محرابــی، فتــی، دوازده امــامی و رجــب، 2009؛ دوازده امامی، محرابی، عطاری و روشـن، (2012، در حالی که برخی دیگر به چنین شواهدی دست نیافتهاند (فینگلاس4، هاستد5 و سـورویت، 1987؛ جابلون6، نابیلوف7، گیلمور8 و روزنتـال9، .(1997 پژوهشهایی نیز در خصوص بررسی تأثیر خشـم بر کنترل قند خون بیماران مبتلا به دیابت صورت گرفته و نشان دادهاند که خشم فرآیند کنتـرل قنـد خــون را در ایــن بیمــاران مختــل مــیســازد (کلباسووسکی، 2004؛ یـی10، یـی، ویتالیـانو11 و وینگر12، .(2008 همچنین بعضی پژوهشگران بـه بررسی عوامل مـرتبط بـا تـداوم و سـازگاری بـا درمان دارویی دیابت از سوی بیماران (گونـت13، مویســان14، برتــون15 و همکــاران، (2013 و عوامل مؤثر بر پیروی آنها از دستورات درمانی و رابطــه آن بــا کنتــرل قنــد خــون پرداختــه (کاوانـــاق16، گـــولی17 و ویلســـون18، 1993؛ 1 Ismail 2. Winkley 3. Rabe-Hesketh 4. Feinglos 5. Hastedt 6. Jablon 7. Nabiloff 8. Gilmore 9. Rosenthal 10 . Yi 10. Vitaliano 12 .Weinger 13. Guénette 14. Moisan 15. Breton 16. Kavanagh 17. Gooley 18. Wilson اثربخشی آموزش مدیریت خشم با رویکرد شناختی ; پیروت19، مک موری20 و کروگر21، (1999 و نیـز اثربخشی مداخلات رفتاری بـر میـزان پیـروی از درمان و بهبـود مـدیریت اسـترس را در بیمـاران دیابتی بررسـی نمـودهانـد کـه شـواهد حـاکی از اثربخشی این مـداخلات بـوده اسـت (منـدز22 و بلندز23، .(1997 اما اکثر پژوهشهای انجام شـده، تنها بر برخی تکنیکهـای خـاص کـه ذکـر شـد متمرکز بوده و به ندرت یا بسیار کم بـه آمـوزش راهبردهای حل مسئله و شیوههای سازگارانه ابراز خشم پرداخته انـد. همچنـین هـدف عمـده ایـن پژوهش ها، تعیـین اثـر برنامـه هـای اجـرا شـده برکنترل قند خون بوده و تأثیر مشکلات هیجـانی بیماران نظیر خشم بر پیـروی آنـان از دسـتورات درمانی را مورد توجه و یا ارزشیابی جدی و دقیق قرار ندادهاند. لذا پژوهش حاضر با هـدف تعیـین اثر بخشی آمـوزش مـدیریت خشـم بـا رویکـرد شناختی- رفتاری بر پیروی از درمان و کنترل قند خون (HbA1c) در بیماران مبتلا به دیابت نـوع 2 طراحی و اجرا شد. روانشناسیسلامتفصلنامهعلمیپژوهشی/شماره4ـزمستانHealthPsychology/Vol.1.No.4/Winter20131391 روش پـژوهش حاضـر یـک مطالعـه ی نیمـه تجربـی 59 24دارای گروه کنترل همراه با گمارش تصادفی25 و پیش آزمون و پس آزمون است. جامعه آماری این پژوهش را کلیـه افـراد مبـتلا بـه دیابـت نـوع دو 19 Peyrot 20 McMurry 21. Kruger 22. Méndez 23. Beléndez 24. Semi-Experimental 25. Random assignment محمد اورکی/ حسین زارع/ نسترن شیرازی/ سمیرا حسنزاده پشنگ مراجعه کننده به یک مطب خصوصـی در تهـران، تشکیل میدادند که تعداد آنها 200 نفر بود. شـیوه نمونهگیری به این صورت بود که علاوه بر نصب اطلاعیــه در مطــب در رابطــه بــا تشــکیل دوره آمــوزش مــدیریت خشــم، یــک بروشــور شــامل اهـــداف و ویژگـــیهـــای دوره مـــورد نظـــر و ویژگیهای افرادی که میتوانستند در ایـن طـرح پژوهشی شرکت کنند، تهیه شد و بین مراجعین به مطب که در حال انتظار برای ویزیـت پزشـک یـا روانشناسیسلامتفصلنامهعلمیپژوهشی/شماره4ـزمستان1391 HealthPsychology/Vol.1.No.4/Winter2013 متخصص تغذیه بودند توزیع گردید. افـرادی کـه پس از مطالعه بروشور، داوطلب شـرکت در ایـن دوره بودند، یـک فـرم ضـمیمه شـامل اطلاعـات جمعیت- شناختی1 لازم در مورد مدت زمان ابتلا به دیابت، سن، جنس، آدرس و تلفن را به همـراه پرسشنامه پرسشنامه حالت – صفت بیان خشـم 2 (STAXI-2) را پر کرده و تحویل دادند. پس از بررسی فرمهای تحویل داده شده و نمره گـذاری پرسشنامه، 36 نفر از آنها بر اساس نمره شـاخص کلی بیان خشم واجد ملاکهای ورود به پژوهش 6 بودند که از آنها بـه عنـوان اعضـای نمونـه بـرای شرکت در این پژوهش دعوت به عمل آمد. ملاکهای ورود به این پژوهش، ابتلا بـه بیمـاری دیابت نوع دو حداقل به مـدت یکسـال بـود. در ضمن، افراد هر دو گروه، آمـوزشهـای عمـومی ارائه شده توسط پزشک معـالج را دریافـت کـرده بودنــد و دارو درمــانی یــا انســولین درمــانی و مراجعــههــای مــنظم بــه پزشــک را بــه عنــوان درمانهای معمول2 خود ادامه میدادند. ملاکهای خروج شرکت کنندگان نیز عبارت بودند از: ابـتلا به عوارض طبی شدید دیابت، مصـرف داروهـای روانگردان یا سوء مصرف دارو و سابقه دریافـت آمـــوزش مـــدیریت خشـــم . در ادامـــه، کلیـــه شــرکتکننــدگان بــه طــور تصــادفی و بــا تعــداد مساوی در دو گـروه آزمـایش و کنتـرل گمـارده شدند و ضمن اخذ رضایت نامه کتبی شـرکت در پژوهش، ارزیابیهای پـیش آزمـون در موردشـان اجرا شد. ابزارهای اجرای این ارزیابیهـا در زیـر معرفی شدهاند. البته 4 نفر از گـروه آزمـایش و 4 نفر از گروه کنتـرل بـه دلایـل مختلـف از جملـه غیبت بیش از سه جلسـه، عـدم شـرکت در پـس آزمون و تغییـر پزشـک معـالج از مطالعـه حـذف شدند. بنابراین تعداد افرادی که دادههای به دست آمده از آنها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت، 14 نفر از گروه آزمـایش، 14 نفـر از گـروه کنتـرل و مجموعـاً 28 نفـر بـود . بـرای گـردآوری دادههـا، ابزارهای زیر به کار برده شدند: (1 پرسشنامه حالـت- صـفت بیـان خشـم 32 :(STAXI-2) این پرسشنامه توسط اسپیلبرگر4 مشتمل بر 57 ماه در سال 1999 ساخته شد. ایـن پرسشنامه شامل 6 مقیاس، 5 خرده مقیاس و یـک شاخص کلی بیان خشم است. مقیاسهـا عبارتنـد از: حالت خشم، صفت خشم، برونریزی خشـم، درونریزی خشـم، کنتـرل بـرونریـزی خشـم و کنترل درونریـزی خشـم. خـرده مقیـاسهـا نیـز عبارتند از: احساس خشـم، نیـاز شـدید بـه بیـان کلامی خشم، نیاز شدید به بیـان فیزیکـی خشـم، 3 State and Trait Anger Expression Inventory2 1. Demographic Data 4. Spielberger 2. Treatment-as-usual خلــق و خــوی خشــمگین و واکــنش خشــمناک. آزمودنیها به هنگام پاسخ دادن به هر یـک از 57 ماده پرسشنامه، وضع خود را بر روی یک مقیاس لیکرت چهـار درجـهای، از تقربـاًی هرگـز (1) تـا تقرباًی همیشه (4)، رتبه بنـدی مـیکننـد و بـدین وسیله شدت احساسـات خشـم خـود را در یـک زمان معین و نیز فراوانی تجربه، بیان، سرکوب یـا کنترل خشم خودشان را اندازه گیری میکنند. کل ابــزار دارای محــدوده 57 – 221 و در شــاخص کلـی بیـان خشــم دارای دامنــه 0 تــا 96 اســت. ضرایب آلفا برای مقیاسها و خـرده مقیـاسهـای ناظر بر حالت خشـم و صـفت خشـم ، بـالاتر از =0/88) 0/84 میانگین) و برای مقیاس های بیـان خشم (برون ریزی خشـم، درون ریـزی خشـم)، کنترل خشم (کنترل بـرون ریـزی خشـم، کنتـرل درون ریز ی خشم) و شاخص کلی خشم بـالاتر از =0/82) 0/73 میــانگین) گــزارش شــده اســت (اســپیلبرگر، .(1999 بــرای بررســی روایــی ایــن پرسشنامه، نویـدی پرسشـنامه STAXI-2 را بـه همراه پرسشنامههای سازگاری و سلامت عمـومی (GHQ) بــر روی 170 دانــش آمــوز پســر دوره متوسطه اجـرا کـرد. نتـایج تحلیـل نشـان داد کـه همبستگی مقیاسهای حالت، صفت و بیان خشـم پرسشنامه STAXI-2 با اندازههای مربـوط بـه ناسازگاری و نیز اندازههای مربوط به نشـانههـای اختلال در سلامت عمومی، مثبت و معنادار است. بــرای تعیــین پایــایی پرسشــنامه، ضــرایب آلفــای کرونباخ محاسبه گردیـد. کـه بـرای مقیـاسهـای حالت خشم و صفت خشم به ترتیب برابـر 0/88 و 0/85 و برای مقیاسهـای بیـان خشـم، کنتـرل اثربخشی آموزش مدیریت خشم با رویکرد شناختی ; خشم و شاخص کلی بیان خشم به طـور متوسـط برابر 0/71 بود (نویدی، .(2004 ادامه خواندن مقاله اثربخشي آموزش مديريت خشم با رويکرد شناختي رفتاري بر پيروي از درمان و کنترل قند خون بيماران مبتلا به ديابت نوع 2

نوشته مقاله اثربخشي آموزش مديريت خشم با رويکرد شناختي رفتاري بر پيروي از درمان و کنترل قند خون بيماران مبتلا به ديابت نوع 2 اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.

Viewing all 46175 articles
Browse latest View live


<script src="https://jsc.adskeeper.com/r/s/rssing.com.1596347.js" async> </script>