Quantcast
Channel: دانلود فایل رایگان
Viewing all articles
Browse latest Browse all 46175

مقاله زمين لرزه

$
0
0
 nx دارای 23 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : زمین لرزه «مقدمه»پدیده زمین لرزه از جمله رخدادهای ناگوار و خسارت زایی می باشد كه اشاره به پویایی روند تكوینی زمین دارد. این روند هر چند طبیعی می باشد ولی همشه در گروه فرآیندهایی خسارت زا و خطر آفرین جای داشته است. آمارها نشان می دهد كه كشور ایران، از دیدگاه خسارتهای وارده ناشی از رخدادهای طبیعی (بویژه زمین لرزه) در ردیف چهارمین كشور جهان قرار درد . این در حالی است كه آثار این گونه خسارتها پیوستگی نزدیكی را نیز با وضعیت اقتصادی و میزان فقر، در بین مردم مناطق آسیب دیده دارا است. «تاریخچه زمین لرزه»تاریخ به خوبی گویاست كه دیریست واژه زلزله برای بیشینه افراد ناآشنا پیش از هر چیز هراس را در پی داشته و برای بسیاری از پژوهشگران پرسشهای فراوان را به همراه دارد. بازگشت به گواه های تاریخی نشان می دهد كه هراس از زمین لرزه و میل به شناخت آن در سرشت آدمی آمیخته می باشد. این گونه شناخت گاه با خرافه ها و دیدگاه های غیر علمی آلوده گردیده و گاه تفسیرهایی علمی ولی بسیار ناتوان را بر دوش خود كشیده است. اولین دیدگاه های علمی در قالب كم و بیش دقیق برای شناخت اسلوب دار زمین لرزه مربوط به میانه تا اواخر قرن هجدهم پیوسته می باشد. اشاره به این نكته لازم است كه هر چند آغاز فعالیت شبكه جهانی استاندارد زمین لرزه شناختی یا (WWSSN) در افزایش مكان یابی رخدادها كارساز بوده ولی هنوز آثار قطعیت و خطای فروان را می توان در برآورد درست از پارامتر مكانی كانون و یا دیگر پارامترهای اصلی رخداد ها ردیابی نمود. «زمین لرزه»هرگونه حركت های دوره ای و لرزش های قابل دریافت كه نتیجه ای از عبور امواج الاستیكی ناشی از رها گردیدن انرژی در تكتونسفر است در قالب واژه زمین لرزه (Land slide) تعریف می گردد. اثر سطحی گذر امواج زمن لرزه در قالب ویرانسازی سازه ها، ایجاد تغییراتی در قالب نشست های نایكنواخت و كلی، آبگونی، سونامی (Tsunami) ، لغزش های بزرگ و گسیختگی در دامنه ها و دیگر تغییرات كینماتیكی است كه با جلوه های گوناگون خود و با نرخی تند و یا كند، پیش و یا پس از هر رخداد زمین لرزه در زمین آشكار می گردد. «پیدایش زمین لرزه»در روزهای آغازین علم زلزله شناسی ، تصور می شد كه زمین لرزه ها در اثر فرو ریختگی ها و یا انفجارات عمیق در درون زمین ایجاد می شوند. اگر این مسأله صحیح بود باید انتظار می داشتیم تا در یك زمین لرزه ، اولین جنبشها همگی به صورت فشارشی یا كششی باشند. در صورتی كه در الگوی تشعشع یك زمین لرزه طبیعی، همیشه دو وضعیت فشارش و دو وضعیت كشش در ربع های متقابل، قابل مشاهده است. همچنین در سنگها، اصطكاك در طول گسل بین دو صفحه، به شدت متغیر است. در محل هایی كه اصطكاك كم است و صفحات به آرامی حركت می كنند. فرآیندی تحت عنوان خزش بدون لرزه (Aseismiccreep) مطرح می شود. ولی در طول سایر بخش های گسل كه اصطكاك زیاد است، صفحات به طور موقت به همدیگر می چسبند. جنبش ممتد صفحه موجب واتنش الاستیك، در مجاورت نقاط ناهموار می شود. تا هنگامی كه سنگ های اطراف گسل الاستیك باشند، در موقع كشیدگی یا فشردگی همانند فنرهایی عمل می‌نمایند كه قادرند انرژی الاستیك را در خود ذخیره كنند. پیش از یك زمین لرزه، سنگ های موجود در طول یك گسل را می توان به عنوان یك سیستم فنری بارگذاری شده وآماده برای رها شدن، در نظر گرفت. در این سیستم بیش از یك میلیمتر جنبش صفحه، نیرویی فراهم می سازد كه بر نیرو های اصطكاك غلبه می كند و در نتیجه سنگ های طرفین گسل به طور ناگهانی در جهت مخالف همدیگر می جهند. یك گسیختگی مشخص به صورت ترك كوچكی كه سریعا گسترش می یابد، در طول یك گسل انتشار می یابد. در این حین، انرژی الاستیكی ذخیره شده در سنگ های طرف دیگر گسل به صورت امواج لرزه ای صاتع می شود. هر گاه یك لیتوسفر با سرعت زیاد در حدود 100 میلیمتر در سال فرو رانده شود به قدر كافی برای ایجاد زمین لرزه سرد و شكننده باقی می ماند. زیرا در طی فرورانش سریع، لیتوسفر سطوح هم دمایش را نیز به پائین حمل می كند. اما در جایی كه فرورانش با سرعت كمتر از 30 میلیمتر در سال صورت پذیرد ، نظیر ساحل ایالت های ارگن و واشنگتون، حرارت لیتوسفر در حین فرو رفتن افزایش می یابد و زمین لرزه ایجاد نمی‌گردد. در زمین لرزه های بزرگ، گسیختگی تا چند صد كیلومتر انتشار می‌یابد، در صورت كه در زمین لرزه های كوچكتر گسیختگی تنها تا چند كیلومتر منتشر می شود. «محل وقوع زمین لرزه»بیشتر زمین لرزه های جهان در طول مرز بین صفحات رخ می دهند. زمین لرزه ها در طول ترانشه ها، پشته ها و گسل های تبدیلی به وقوع می پیوندند. وقوع زمین لرزه ها در طول هر سه نوع مرز، به وضوح با یكدیگر متفاوت می‌باشند. در زمین لرزه همچنان كه یك گسیختگی انتشار می یابد، مقدار زیادی از انرژی الاستیكی ذخیره شده محلی آزاد می شود. بدین ترتیب زمین لرزه از درون منطقه گسیختگی، نشات می گیرد. به هر حال ، فعالیت زمین لرزه از اولین نقطه گسیختگی كه كانون یا مركز عمقی نامیده می شود، آغاز می گردد. زلزله شناسان با نگهداری صدها لرزه سنج حساس منتظر وقوع زمین لرزه می مانند. با تحلیل نگاشتهای (Records) این دستگاه ها می توان سه حقیقت اساسی یك زمین لرزه بزرگ را مشخص كرد:1- مركز سطحی كه با اندازه گیری دقیق زمان رسیدن علایم زمین لرزه در ایستگاه های مختلف، تعیین می شود. 2- عمق كانونی كه با استفاده از زمان امواج رسیده و شكل موج ثبت شده مشخص می گردد. 3- بزرگی كه در واقع اندازه زمین لرزه را نشان می دهد و به وسیله دامنه جنبش زمین محاسبه می شود. «اولین جنبش »تصور بر این است كه انرژی لرزه ای از یك زمین لرزه ، با یك طرح متقارن كروی، نظیر نوری كه از یك شمع تابیده می شود، از كانون آن خارج می گردد. به بیان دیگر الگوی تشعشع (Radiation pattern) یك زمین لرزه بسیار شبیه طرح تابش پرتو نور از یك فانوس دریایی است. زیرا پرتوها دارای جهات خاصی می باشند. علاوه بر این، جهات پرتوهای انرژی لرزه ای به طور مستقیم به تنشهای آزاد شده در زمان وقوع یك زمین لرزه و به طور غیر مستقیم به جهت جنبش صفحه ای كه تنشها را ایجاد كرده ، وابسته می باشد. در طی یك زمین لرزه، لرزه سنجی كه مؤلفه قائم جنبش زمین را ثبت می كند، دربردارنده نگاشتهایی است كه دسته ای از ضربه ها (pulses) به سمت بالا و پائین را نشان می دهد. اكنون باید تعیین گردد كه اولین ضربه ثبت شده به سمت بالا بوده یا پائین، سپس با تحلیل اولین جنبشهای زمین كه در ایستگاه‌های مختلف ثبت شده است، زلزله شناسان می توانند جهت گیری گسلی را كه در طی زمین لرزه ایجاد شده تعیین نمایند. آنها بر اساس نگاشتها، مشخص خواهند كرد كه آیا در هنگام شروع زمین لرزه، ایستگاه های مورد نظر از منبع زمین لرزه دور شده یا به سمت آن نزدیك شده اند و بدین ترتیب می توانند جهت نیروهای الاستیكی آزاد شده در طی زمین لرزه را تعیین كنند.   «انواع زمین لرزه از نظر عمق»زمین لرزه های كوچك، متوسط، بزرگ و خیلی بزرگ. زمین لرزه های كوچك تا متوسط در طول پشته ها و در اعماق 10 كیلومتری یا كمتر به وجود می آیند. زمین لرزه های بزرگتر در طول گسلهای تبدیلی و در اعماق بیش از 20 كیلومتر به وجود می آیند. زمین لرزه سال 1906 سانفرانسیسكو، مثالی از یك زمین لرزه در طول یك گسل تبدیلی است. زمین لرزه های خیلی بزرگتر در طول مناطق فرورانش به وقوع می پیوندند. این گونه زمین لرزه ها ، عمیق ترین زمین لرزها بوده و در اعماق بیش از 700 كیلومتر نیز رخ داده اند. زمین لرزه سال 1964 آلاسكا یك زمین لرزه مربوط به منطقه فرورانش بوده است. «تعیین جهت حركت گسل»معمولا در سطوح لغزشی گسل (slickensides) ،‌علایمی بر جای می مانند كه می توانند جهت آخرین حركت گسل را نشان دهند. به طوری كه اگر دست خود را در جهت حركت گسل حركت دهیم، سطح را صاف حس می كنیم و در غیر این صورت با سطحی خشن مواجه می شویم. خشن بودن سطح گسل، ناشی از برجستگیهای پلكان مانندی است كه دارای امتداد تقریباً عمود بر روند خراشهای گسلی می باشند. به هر حال علایم موجود در سطح گسل بر حسب این كه محور طویل آنها نسبت به جهت حركت، عمود یا موازی باشد، به دو دسته تقسیم شده اند:الف- علایم موازی با جهت حركت گسل مهمترین این علایم كه بر اثر خراشیدگی حاصل از مواد خشن و مقاوم در سطح گسل ایجاد می گردند، ‌عبارتند از : تخطط (striation)، كه از تعدادی خط موازی با جهت گسل تشكیل یافته و بعضی از آنها در جهت فرادیواره به همدیگر ملحق می شوند. شیارهای باریك واقع در سطح گسل، كه با حضور شكستهایی كششی و یا برشی در كناره های خود قابل تشخیص هستند. علایم مهمیزی (SPUR) و مثلثی شكل كه به صورت برجستگیهای طویلی قابل مشاهده هستند و قسمت برجسته آنها در جهت آمدن فرادیواره است. برآمدگیهای پشت گوسفندی كه دامنه پرشیب آنها مؤید جهتی است كه فرادیواره به آن سمت حركت می كند. شیارهای پهن (Grooves) با شكل هلالی كه در آنها شكستگیهای كشیی یا برشی دیده می شود. ب – علایم عمود بر جهت حركت گسلگاهی اوقات در جهت عمود بر حركت گسل، شكستگیهای كششی و برشی ایجاد می شوند. بعضی از این شكستگیهای برشی، پلكانهایی را ایجاد می كنند كه جهت برجسته آن در جهت عكس حركت فرادیواره است. حفره های هلالی شكل، شكستگیهای هلالی شكل و علایم كندگی نیز در جهت عمود گسل تشكیل می شوند كه در مورد اخیر، سطح قسمت برجسته كندگی، در جهت حركت گسل قرار دارد.   «انواع شكستگیهای مرتبط با برش گسل»1-شكستگیهای نوع T: شكستگیهای كششی كه با زوایه تقریبی 45 درجه نسبت به عامل برش ایجاد می‌شوند. 2- شكستگیهای نوع R: شكستگیهای برشی همسو با حركت گسل كه به طور متوسط با زاویه 15 درجه نسبت به دیواره گسل توسعه می‌یابند. 3- شكستگیهای نوع : شكستگیهای برشی غیر همسو با حركت گسل كه به طور متوسط با زاویه 75 درجه نسبت به دیواره گسل گسترش پیدا می‌كنند. 4- شكستگیهای نوع P: شكستگیهای برشی همسو با حركت گسل كه با زوایه 15 درجه نسبت به دیواره گسل توسعه می‌یابند. این نوع شكستگیها، پس از تشكیل نوع R و با زوایه 30 درجه نسبت به آن ایجاد می گردند. 5-شكستگیهای نوع D: شكستگیهای برشی همسو و هم جهت با عامل برش هستند. 6-شكستگیهای نوع X: شكستگیهای برشی كمیاب و غیر همسو با گسل كه در صورت توسعه، قرینه شكستگیهای نوع می باشند.   دلیل كمیاب بودن شكستگیهای نوع X در طبیعت، فراوانی شكستگیهای نوع P است. بدین معنی كه كشش حاصل از حركت راستلغز گسلها، به راحتی با انشعاب شگستگیهای نوع P از گسل اصلی خنثی می گردد. بنابراین هیچ‌گاه در شرایط عادی، مقدار كشش به حدی نمی‌رسد كه برای خنثی شدن آن، شكستگیهای نوع X نیز به همراه P ایجاد شوند. اما، چنانچه به دلیل ویژگیهای ساختاری و یا لیتوژیكی، از همان ابتدا كشش یاد شده در بالا ایجاد و یا گسترش یك منطقه ضعف خطی در راستای تقریبی عمود بر گسل خنثی گردد، دیگر نیازی به تشكیل شكستگیهای برشی نوع P، نخواهد بود. این واقعیت با فراوانی قابل توجه شكستگیهای برشی موجود در راستای قابل انتظار نوع X و عدم فراوانی شكستگیهای مذكور در راستای مورد انتظار نوع P در چندین منطقه برشی جوان تأیید گردیده است. «گسلهای مهم ایران»بنابر آنچه كه تا كنون بیان گردیده، كشور ما در حال دگرشكلی مستمری است كه زمین لرزه یكی از مهمترین نمودهای آن می باشد. بررسی زمین لرزه‌های به وقوع پیوسته و كشف ارتباط آنها با زمین ساخت منطقه، می تواند باعث شناخت استعداد لرزه‌خیزی مناطق مختلف گردد كه هم اكنون بحث روز ایران و سایر كشورهای بزرگ و صنعتی است. گسلهای زمین لرزه ای كه به طور اعم سرچشمه های لرزه را ارائه می دهند، بر اساس رویدادهای لرزه ای مهم تاریخی و دستگاهی شناخته اند. از میان مهمترین گسلهای با پیشینه لرزه خیزی شناخته شده می توان به موارد زیر اشاره كرد: 1-راندگی اشتهارد 2-گسل اشنویه 3-گسل الموترود 5-گسل ایپك 6-راندگی بایجان 7-گسل بیابانك 8-گسل بیشامك 9-گسل تسوج 10-گسل جنوب ری 11-گسل خزر (البرز)12-گسل دشت بیاض 13-گسل رفسنجان 14-گسل شاهكوه 15-گسل شاهوار. افزون بر گسلهایی با پیشینه لرزه خیزی شناخته شده، گسلهای زیادی در گستره ایران زمین وجود دارند كه نمی‌توان آنها را در ارتباط با رویداد زمین لرزه مهم و مشخصی درنظر گرفت و درنتیجه پیشینه لرزه خیزیشان دقیقاً روشن نیست. سن جوان و درازی زیاد این گسلها، آنها را در گروه گسلهای لرزه زا و خطرناك قرار می دهد كه اكنون به معرفی مهمترین آنها می پردازیم: 1-گسل اردل 2-گسل ارس 3-گسل ارومیه 4-گسل آستارا (طالش) 5-گسل آستانه 6-گسل آوج 7-گسل بشاگرد 8-راندگی بینالود 9- گسل ترود 10-گسل جیرفت 11-گسل جرجافك 12-گسل حسن اباد 13-گسل حلب 14-گسل دامغان 15-گسل دنا. «تقسیم بندیهای سایزموتكتونیكی ایران»از آنجا كه موقعیت و وضعیت گسلهای یك پهنه و ویژگیهای زمین لرزه های آن منطقه، می‌تواند معرف وضعیت سایزموتكتونیكی پهنه مورد نظر باشد، برخی از محققان اقدام به تقسیم بندیهای سایزموتكتونیكی نموده و داده های آن را (در قالب پهنه بندی خطر زمین لرزه) در طرحهای عمرانی و صنعتی مورد توجه قرار می دهند. مهمترین تقسیم بندیهای سایزموتكتونیكی ایران عبارتند از: 1-تقسیم بندی بربریان (1967) 2-تقسیم بندی نوروزی (1976) 3-تقسیم بندی نوگل سادات (1993) 4-تقسیم بندی پوركرمانی و اسدی (1374) 5-تقسیم بندی مهندسین مشاور تهران پادیر (1375).   «پهنه بندی خطر زمین لرزه»به طور كلی تقسیم بندیهای سایزموتكنوتیكی موجب می گردند تا داده هیا لرزه خیزی هر منطقه در قالبز ایالت دربردارنده آن، در دسترس مهندسین سازه قرار می‌گیرد. ولی امروزه به منظور ضابطه مند نمودن طراحی سازه ها در نواحی لرزه خیز دنیا، تهیه آیین نامه های مربوط به طراحی سازه ها در برابر زمین لرزه موسوم گردیده است و درنتیجه نقشه ها پهنه بندی خطر زمین‌لرزه نیز تهیه می‌شوند. در كوشر ما نیز در سال 1365، به هنگام تهیه آیین نامه طراحی ساختمانها در برابر زمین لرزه، نقشه مقدماتی پهنه بندی خطر نسبی زمین لرزه توسط زیر گروه تخصصی سایزموتكتونیك تهیه گردید. در این نقشه سه پهنه با شتاب بالا، متوسط و پایین از یكدیگر تفكیك شده اند. پس از آن، لزوم مشخص شدن وضعیت نواحی مختلف كشور از نظر خطر زمین لرزه مطرح گردید. به دلیل اهمیت موضوع، تهیه نقشه‌ای با دقت بیشتر و مقیاس بزرگتر (000/000/1:1) در دستور كار قرار گرفت. بدین ترتیب، با تلاش گروههای لرزه زمین ساخت و برآورد خطر نسبی زمین لرزه، نقشه پهنه بندی خطر نسبی زمین لرزه در ایران تهیه گردید. در این پهنه بندی با مقایسه فاصله نقاط از سرچشمه های احتمالی لرزه زا و درنظر گرفتن جنبش بخشی از آنها، كل گستره به 6 پهنه خطر بسیار بالا، خطر بالا، خطر نسبتاً بالا، خطر متوسط، خطر نسبتاً پایین و خطر پایین تقسیم شده است: 1-پهنه با خطر نسبی بسیار بالا: این پهنه در دو منطقه تبریز و خورگوی بندرعباس واقع می باشد. هرچند مساحت پهنه با خطر بسیار بالا در سرزمین ایران بسیار محدود است، اما باید حتی‌الامكان از احداث شهرهای جدید و گسترش شهرهای موجود در این مناطق خودداری شود. ادامه خواندن مقاله زمين لرزه

نوشته مقاله زمين لرزه اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.


Viewing all articles
Browse latest Browse all 46175

Trending Articles



<script src="https://jsc.adskeeper.com/r/s/rssing.com.1596347.js" async> </script>