nx دارای 89 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد nx کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد
بخشی از متن nx :
تاریخچه روسازی راههاراهسازان از زمان های قدیم بر لزوم و اهمیت روسازی راهها واقف بودند و بر حسب مورد از انواع روسازیها استفاده می كردند. روسازی راهها در مناطقی كه دارای زمینهای سست و آب و هوائی مرطوب بود و برای حمل و نقل كالا و مسافرین از ارابه استفاده می شد بیشتر توسعه یافت. از سروسازیعای قدیمی كه هنوز هم آثاری از آنجا بجا مانده میتوان خیابانهای بابل و روسازی راههای رومیان را نام برد. در بابل برای ساختن خیابانها و محافظت آنها در برابر طغیان رودخانه دجله از آجر و ملات قیر معدنی استفاده می كردند. روسازی كف خیابانها و دیوارهای دو طرف آن با آجر و ملات قیر معدنی ساخته می شد و سپس كف خیابان با
استفاده از سنگ فرش می گردید. روسازی راههای رومیان از چند لایه تشكیل می شد كه از پائین به بالا عبارت بودند از یك لایه 30 سانتی لاشه سنگ و ملات, یك لایه 20 سانتی متری پارع سنگ و قلوه سنگ, یك لایه 25 سانتی متری شن و خرده سنك و ملات و یك لیه 20 سانتی متری شن و ماسه خاكدار. روسازی راههای رومیان كه صدها كیلومتر از آن به این روش ساخته شد و قسمتی از آن هنوز هم باقی مانده است, در خندقی كه از كندن زمین مسیر راه به عمقی حدود یك متر بدست می آمد ساخته می شد.در مناطقی نظیر ایران راهها معمولاً بدون روسازی ساخته می شد زیرا آب و هوای این مناطق گرم و خشك بود, آبادی ها از یكدیگر فاصله زیادی داشتند و برای حل و نقل كالا و رفت و آمد مسافرین از چهارپایان استفاده می شد. از روسازی فقط در مواردی كه راه از زمینهای سست, نمكزار, آب گیر و یا لجنی عبور میكرد استفاده می شد.
هدف از روسازیهدف از روسازی راه و یا فرودگاه احداث یك سطح صاف و هموار و در عین حال با ایمنی كافی برای استفاده كنندگان از راه یا فرودگاه است. روسازی باید طوری طرح و ساخته شود كه بتواند وزن وسائل نقلیه را تحمل كند و در هر شرایط جوی قابل استفاده باشد. زمین در حالت طبیعی معمولاً مقاومت كافی برای تحمل بارهای وارد از چرخهای وسایل نقیه سنگین نظیر كامیونها و هواپیماها را ندارد و بارگذاری این گونه خاكها موجب شكست برشی خاك و بوجود آمدن تغییر شكل های بیش از اندازه در آن می شود.برای جلوگی از شكست برشی خاك و بوجود آمدن تغییر شكلهای دائم بیش از اندازه در آن, باید از شدت تنشهای فشاری قائم بر روی خاك كاسته شود. این عمل با قرار دادن لایه ای از مصلح مرغوب و با مقاومت زیاد بر روی خاك انجام می شود. جنس و ضخامت ین لایه كه به روسازی موسوم است باید طوری باشد كه ضمن آنكه میتواند شدت تنشهای فشاری قائم را بمیزان قابل تحمل خاك بستر روسازی كاهش دهد, خود نیز قادر به تحمل بارهای وارد به آن باشد.
لایه های روسازیروسازی ها معمولاٌ از چندین لایه تشكیل میشوند. تعداد, ضخامت و جنس این لایه ها تابعی از مقاومت خاك و بستر روسازی, خصوصیات آمد و شد وسائل نقیه, شرایط جوی منطقه, مصالح موجود در محل و شرایط اقتصادی است. روسازی راههای با آمد و شد زیاد و فرودگاهها معمولاٌ از سه لایه متمایز رویه, اساس و زیر اساس كه بر روی لایه متاركم شده خاك بستر روسازی قرار می گیرند تشكیل می شود.
لایه متراكم شده خاك بسترلایه متراكم شده خاك بستر روسازی, لایه است ز اك زمین طبیعی كه از مواد آلی و مواد مضره پاك شده و كوبیده شده باشد. در خاكریزها این لایه آخرین لایه خاكی است كه ریخته شده و كوبیده می شود. در برش ها, این لایه, لایه كوبیده شده و آماده شده خاك زمین طیعی است.لایه زیراساسلایه زیراساس لایه ای است از مصالح نسبتاً مرغوب كه بین لایه اساس و خاك بستر روسازی قرار می گیرد. لایه زیر اساس در راههائی كه آمد و شد وسائل نقیه در آنها زیاد بوده و یا مقاومت خاك بستر روسازی كم است بكار می رود. لایه زیراساس معمولاً از مصالح سنگ شكسته و یا شن و ماسه ساخته می شود.
لایه اساسلایه اساس لایه ای است از مصالح مرغوب كه بین لایه های رویه و زیر اساس یا بین لایه رویه و خاك بستر روسازی قرار م گیرد. لایه اساس از مصالح مرغوب نظیر سنگ شكسته, شن و ماسه شكسته, صلح تثبیت شده با قیر, آهك و سیمان ساخته می شود. لایه اساس در راههائی كه آمد و شد وسائل نقلیه در آنها زیاد بوده و یا مقاومت خاك و بستر روسازی كم است از بتن آسفالتی كم قیر(اساس قیری) ساخته می شود.
لایه رویهلایه رویه لایه ای است از جنس یلی مرغوب و با مقاومت نسبتاً زیاد كه بالاترین لایه روسازی است و مستقیاً در تماس با چرخهای وسائل نقیه قرار دارد. لایه رویه در راههای با آمد و شد زیاد از مصالح مرغوب نظیر بتن آسفالتی یا بتن سیمانی ساخته می شود. در راههای با آمد و شد متوسط گاهی از رویه های آسفالت مخلوط در محل و یا رویه های آسفالت سطحی استفاده می شود. راههای با آمد و شد كم نظیر راههای روستائی و راههای فرعی ممكن است از رویه های شنی كه عمر چندانی ندارند ساخته شوند.
عوامل مؤثر در طرح روسازی هاروسازی ها معمولاً تحت تأثیر عوامل زیادی قرار دارند و از این نظیر طرح آنها در مقیسه با طرح پلها و ساختمانها و سایر ابنیه فنی از پیچیدگی یشتی برخوردار است. یكی از اشكلات مهم در طرح روسازی متغیر بودن عواملی است كه در طرح روسازی مؤثرند. بعلت طول زیاد یك راه و با توجه به این امر كه شرایط جوی, خصوصیات اك زین طیعی و نوع و تعداد وسایل نقلیه در طول راه متغیر است.
انواع روسازی هاروسازی ها دارای انواع مختلف هستند كه از نقطه نظر نحوه گسترش تنش در آنها و نحوه تحمل بارهای وارد آنها را میتوان به دو دسته كلی روسازی های انعطاف پیر و روسازی های سخت تقسیم كرد. روسازی های انعطاف پذیر كه شامل انواع روسازیهای آسفالتی و شنی می باشند روسازی هایی هستند كه در آنها از لایه های با سختی (ضریب ارتجاعی) كم استفاده می شود. این نوع روسازی ها بارهای خارجی را بدون گسترش زیاد و در یك سطح نسبتاً كوچك به خاك بستر روسازی منتقل می كنند. در مورد روسازی های قابل انعطاف, خاك بستر نقش فوق غلاده مهمی را در طرح روسازی بازی می كند و از این نظر بررسی و مطالعه خاك بستر روسازی باید با دقت بیشتری انجام شود.
خاك بسترمقدمهیكی از مهم ترین عواملی كه در طرح روسازیها بخصوص روسازیهای انعطاف پذیر تأثیر دارد و باید دقیقاً مورد بررسی و مطالعه قرار گیرد خصوصیات و مشخصات خاك بستر روسازی است و این امر از آن جهت اهمیت دارد كه در حقیقت این خاك بستر روسازی است كه نهایتاً باید تحمل كلیه بارهای وارد بر روسازی را بنماید. خاك بستر روسازی باید از لحاظ مقاومت و قابلیت تراكم مورد بررسی قرار گیرد تا رفتار و عملكرد روسازی در كوتاه مدت و دراز مدت مشخص شود.بررسی های ژئوتكنیكی و نمونه برداری خاكبررسی ها و مطالعات ژئوتكنیكی دارای اهمیت زیادی در طرح روسازی ها است. هرگاه این بررسی ها بصورت اصولی و صحیح انجام نشود، حتی با انجام آزمایشات متعدد و دقیق آزمایشگاهی بر روی نمونه های خاك بدست آمده هم ممكن است كه نتوان اطلاعات مورد نظر را در مورد خاك بستر روسازی بدست آورد. این امر معمولاً منجر به طرح یك روسازی بیش طراحی شده و یا یك روسازی كم طراحی شده می شود.
اجزاء خاكتمام اجزاء تشكیل دهنده خاك دارای اندازه یكسانی نیستند و بر حسب اندازه دانه ها این اجزاء به نامهای قلوه سنگ، شن، ماسه، لای و رس نامگذاری می شوند. در جدول 2-1 نام گذاری های متداول اجزاء خاك نشان داده شده است.خاك هائی كه مقادیر قابل توجه ای رس یا لای دارند بنام خاكهای رسی و یا لای دار موسوم هستند و مناسب برای عملیات راهسازی نمی باشند. اینگونه خاكها در اثر تماس با آب مرطوب شده و مقدار قابل توجهی از مقاومت خود را از دست می دهند. ضمناً خاكهای لای دار قابلیت تراكم خوبی ندارند و كوبیدن این نوع خاكها مشكلات زیادی را بهمراه دارد.آزمایشهای ساده متعددی در كارگاه برای تشخیص لای از رس وجود دارد. مقاومت لای خشك شده كم است و هرگاه نمونه ای از این خاك در داخل كف دست قرار گیرد براحتی در میان فشار انگشتان دست خرد می شود. از طرف دیگرمقاومت رس در حالت خشك زیاد بوده و بسهولت با فشار انگشتان دست خرد نمی شود و فشار بیشتری برای خرد كردن آن لازم است.تعیین دانه بندی خاك ها در آزمایشگاه با استفاده از الك و هیدرومتری انجام می شود. منظور از دانه بندی خاك تعیین درشتی و ریزی درصد اجزاء تشكیل دهنده آن است. برای تعیین دانه بندی قسمت درشت دانه خاك (معمولاً اجزاء بزرگتر از 075/0 میلی متر) از الك و برای تعیین دانه بندی قسمت زیردانه خاك از آزمایش هیدرومتری كه بر اساس سرعت ته نشین شدن اجزاء خاك در آب (قانون استوكس) استوار است، استفاده می شود. الك هائی كه بمنظور دانه بندی خاك بكار می روند اندازه های مختلفی دارند كه برحسب میلی متر و یا شماره الك مشخص می شوند. در جدول 2-3 اندازه های متداول الك ها بر حسب میلی متر نشان داده شده است. استاندارد بكار برده شده در این كتاب سیستم الك های آمریكائی است كه در ایران متداول می باشد و در آن شماره یك الك معرف تعداد سوراخهای مربع شكل در هر 5/2 سانتی متر است.
رده بندی خاكهارده بندی خاكها معمولاً با استفاده از نتایج آزمایشات دانه بندی و حدود اتربرگ انجام می شود. در برخی از روشهای رده بندی خاك ممكن است كه از سایر مشخصات خاك نیز استفاده شود.در روش اشتوو یونیفاید، رده بندی خاك بر اساس دانه بندی و خواص خمیری خاك انجام می شود. در حالی كه در روش BCEOM رده بندی خاك با استفاده از دانه بندی، حدود اتربرگ، هم ارز ماسه (ارزش ماسه ای)، تراكم، درصد رطوبت و درصد اشباع خاكصورت می گیرد.
تراكم خاك وروشهای كنترل آنخاكها اصولاً مصالح تراكم پذیری هستند و در اثر بارگذاری از حجم فضائی آنها كاسته می شود. علت این كاهش حجم وجود فضائی است كه توسط هوا در بین ذرات جامد خاك اشتغال شده است. هرگاه روسازی راهی بر روی بستری ساخته شود كه خاك آن تراكم پذیر است، این خاك در اثر آمد و شد وسایل نقلیه متراكم تر شده و موجب نشست و خرابی روسازی می شود.برای اجتناب از این گونه خرابی ها باید خاك بستر روسازی كوبیده و متراكم شود. كوبیدن و متراكم كردن خاكها توسط غلتك زدن انجام می شود.
غلتك ها و موارد استفاده آنهااز غلتك ها برای كوبیدن و متراكم كردن خاكها استفاده می شود. غلتك ها دارای انواع مختلف بوده و معمولاً برحسب نوع، وزن و فشار تماسشان مشخص می شوند. غلتك ها را میتوان براساس نحوه كوبیدن خاك به چند دسته تقسیم كرد كه عبارتند از:الف- غلتك های چرخ فولادیب- غلتك های چرخ لاستیكیج- غلتك های پاچه بزید- غلتك های لرزندههـ -صفحات و كفشك های لرزندهو- تخماق های دستی
روشهای تعیین مقاومت خاك بستر روسازیآزمایشات مختلفی برای تعیین مقاومت خاك بستر روسازی وجود دارد كه در این بخش سه روش متداول شرح داده شده است. این روشها عبارتند از: آزمایش فشاری سه محوری، آزمایش نسبت باربری كالیفرنیا و آزمایش صفحه بارگذاری.
آزمایش فشاری سه محوریاین آزمایش برای اندازه گیری استقامت برشی خاكها بكار میرود. در این آزمایش در حالی كه نمونه استوانه ای شكل خاك از اطراف تحت فشار جانبی قرار میگیرد و مقدار آن در طول آزمایش ثابت نگه داشته می شود تحت فشار عمودی قرار می گیرد. مقدار این فشار عمودی كم كم اضافه می شود تا این كه نمونه خاك گسیخته شود. فشار جانبی با قرار داد نمونه استوانه ای شكل خاك گسیخته شود. فشار جانبی با قراردادن نمونه استوانه ای شكل خاك در داخل یك غشاء لاستیكی و سپس قرار دادن آن در داخل مایع تخت فشاری به نمونه وارد می شود.
آزمایش نسبت باربری كالیفرنیا (CBR)این روش كه توسط شخصی بنام پورتر در سال 1926 بوجود آمد متداول ترین روش تعیین مقاومت نسبی خاكها برای راهسازی است. این روش در سالهای بعد كاملتر شده تا اینكه در سالهای 1940 توسط گروه مهندسین و سپس در سال 1961 توسط انجمن آزمایش و مصالح آمریكا (ASTM) بعنوان یك روش استاندارد تعیین مقاومت خاكها مورد قبول قرار گرفت. در حال حاضر این روش با وجود داشتن نقاط ضعف فراوان متداول ترین روش برای ارزیابی قدرت باربری خاك بستر روسازی راهها و فرودگاهها و همچنین تعیین قدرت باربری مصالح سنگی است.
نحوه انتخاب مقاومت خاك برای طرح روسازیمقاومت خاك بستر راه در نقاط مختلف متفاوت است و به عوامل زیادی از قبیل جنس و میزان رطوبت و تراكم خاك بستگی دارد. لذا یكی از سؤالاتی كه همواره در طرح روسازیها مطرح می شود انتخاب مقاومت خاك بستر روسازی است. انتخاب عددی برای مقاومت خاك بستر با استفاده از روشهای آماری انجام می شود.انتخاب مقاومت خاك مبنا برای طرح روسازی علاوه بر نوع و میزان آمد و شد وسائل نقلیه تابعی از پراكندگی نتایج آزمایش تعیین مقاومت و همچنین نسبت مخارج اولیه روسازی به مخارج تعمیرات آن خواهد بود.
دانه بندیدانه بندی مصالح شنی یكی از مهم ترین عواملی است كه بر روی مقاومت و قدرت باربری آنها تأثیر دارد. دانه بندی مصالح شنی با انجام آزمایش دانه بندی و رسم منحنی دانه بندی تعیین می شوند. دانه بندی مصالح شنی معمولاً با استفاده از الك های با اندازه های 75، 5/62، 50، 5/37، 25، 19 و 5/9 میلی متر و الك های با سوراخ های مربع شكل با شماره های 4، 10، 40 و 200 انجام می شود. شماره یك الك مشخص كننده تعداد سوراخ های آن در هر 5/2 سانتی متر (1 اینچ) است.دانه بندی مناسب مصالح شنی با توجه به عوامل متعددی از قبیل روسازی، نوع و محل قرار گرفتن لایه مورد نظر در سیستم روسازی، ضخامت لایه و اندازه درشت ترین دانه مصالح تعیین می شود. برای هر مورد حدود دانه بندی های مناسب توسط آئین نامه های فنی مشخص می شود كه معمولاً بصورت دو منحنی حدی است كه منحنی دانه بندی مصالح سنگی باید بین این دو منحنی حدی و حتی الامكان در وسط و بموازات آنها قرار گیرد.
شكستگیمصالح سنگی شكسته شده استقامت و قدرت باربری بیشتری نسبت به مصالح رودخانه ای (با همان دانه بندی) دارند. علت این امر آن است كه دانه های مصالح سنگی شكسته شده باید به جنبه‌های اقتصادی آن توجه شود.
خصوصیات خمیریخصوصیات خمیری بخش ریزدانه مصالح شنی (دانه های رد شده از الك) اثر قابل ملاحظه ای بر مقاومت مصالح دارد. خصوصیات خمیری بخش ریزدانه مصالح سنگی با انجام آزمایش حدود اتربرگ تعیین می شود. هر اندازه مصالحی خمیری تر باشد، حد روانی و دامنه خمیری آن بیشتر است.دامنه خمیری و میزان زیردانه یك نمونه مصالح شنی بر مقاومت برشی سه محوری آن نشان داده شده است. بطوریكه در این شكل ملاحظه می شود برای یك درصد معین ریزدانه، هر اندازه دامنه خمیری مصالح بیشتر باشد مقاومت برشی مصالح كمتر خواهد بود. ضمناً اندازه مقدار ریزدانه مصالح بیشتر باشد تذثیر دامنه خمیری در كاهش مقاومت برشی مصالح بیشتر است.
سختیمصالح شنی لایه های زیر اساس، اساس و رویه باید در برابر وزن وسائل نقلیه سنگین و همچنین وزن غلتكها مقاومت كافی داشته و نباید در اثر تنشهای ناشی از وزن آنها شكسته و خرد شوند. سختی مصالح سنگی با انجام آزمایش سایش لوس آنجلس تعیین می شود. نحوه انجام آزمایش سایش لوس آنجلس به این ترتیب است كه مقدار معینی از نمونه مصالح سنگی بهمراه تعداد معینی گوی فلزی به قطر و وزن مشخص در داخل استوانه فلزی وسیله انجام آزمایش ریخته شده و با سرعت 30 تا 33 دور در دقیقه، 500 مرتبه حول محور استوانه چرخانده می شود.
تمیزیمصالح سنگی كه برای لایه های زیر اساس، اساس و رویه شنی بكار می رود باید تمیز و عاری از هرگونه مواد خارجی و مضره از قبیل مواد آلی، سنگهای نرم و كم دوام باشد. برای تعیین تمیزی مصالح سنگی از آزمایش هم ارز ماسه (ارزش ماسه ای) استفاده می شود. در این آزمایش مقدار نسبی خاك رس و مواد رزیدانه مصالح تعیین می شود.نحوهانجام آزمایش هم ارز ماسه به این ترتیب است كه مقدار معینی از مصالح سنگی رد شده از الك شماره 4 در آبی كه حاوی مقدار معینی از كلرور كلسیم، گلیسیرین و فورمالدهاید است قرار داده شده سپس با تكان دادنشدید استوانه مدرج حاوی نمونه نمونه مواد رسی و ریزدانه از دانه‌های ماسه جدا می شود.
نفوذپذیریلایه رویه روسازی ها باید حتی الامكان در برابر آبهای سطحی ناشی از بارندگی غیر قابل نفوذ بوده و شیب عرضی مناسب داشته باشد تا آبهای سطحی در سیستم روسازی نفوذ ننماید. نفوذ آب در سیستم روسازی سبب كاهش مقاومت مصالح شده و از قدرت باربری روسازی می كاهد.چون وجود درزها و تركها در لایه های رویه آسفالتی اجتناب ناپذیر است، لذا در مناطقی كه میزان بارندگی آنها زیاد است باید لایه اساس نفوذپذیری كافی داشته باشد تا این لایه بتواند آبهائی را كه در روسازی نفوذ میكند زه كشی كرده و آنرا به جویبارها ویا زمین ها پست مجاور راه هدایت كند.
اجرای لایه های زیر اساس و اساس و رویه شنیمقاومت و قدرت باربری لایه های زیر اساس، اساس و رویه شنی تابعی از تراكم آنها است. این لایه ها باید در ضخامت های كم (حدود 15 تا 20 سانتی متر) پخش و در درصد رطوبت بهینه كوبیده شوند.پخش مصالح هر لایه باید پس از اتمام عملیات پخش و كوبیدن لایه زیر آن انجام شود. پخش مصالح ممكن است بوسیله پخش كن و یا تیغه گریدر انجام شود. ساده ترین روش پخش مصالح سنگیابتدا ریسه كردن یا كپه كردن مصالح سنگی در طول و بر روی سطح آماده شده راه، و سپس پخش ان با تیغه گریدر است. پخش مصالح بوسیله پخش كن مكانیكی از دقت بیشتری برخوردار است و كیفیت لایه بدست آمده از نظر یكنواختی ضخامت آن بهتر است.
تثبیت خاك و مصالح شنی با آهكبرخی خاكها به علت مشخصات فنی نامطلوب از نوع بد یا نامرغوب محسوب شده و مشكلات زیادی از نظر فنی و اقتصادی در راهسازی ایجاد می كنند. هرگاه بنا به عللی امكان تغییر مسیر راه و یا تعویض خاك نباشد، باید روش تثبیت خاك مورد بررسی قرار گیرد تا اگر این روش از نظر اقتصادی قابل توجیه باشد مبادرت به انجام آن شود. در این بخش تأثیر آهك برخاكها و مصالح شنی مورد بررسی قرار گرفته و خواص و ویژگی های مصالح تثبیت شده با آهك شرح داده شده است تا با شناخت بیشتر این نوع مصالح از آن بطور اصولی تر در راهسازی استفاده شود.
تثبیت خاك با سیمانمشخصات فنی خاكهای تثبیت شده با سیمان بستگی به جنس خاك، مقدار سیمان، وزن مخصوص خاك تثبیت شده، كیفیت اختلاط سیمان و خاك. شرایط عمل آوردن مخلوط و زمان دارد. مقاومت خاكهای تثبیت شده با سیمان نظیر بتن سیمانی در اثر مرور زمان افزایش می یابد. این افزایش مقاومت در روزهای اول با سرعت بیشتری انجام گرفته و سپس با گذشت زمان از سرعت ازدیاد مقاومت خاك تثبیت شده كاسته می شود.
خاكهای شنیاینگونه خاكها نیز قابل تثبیت با سیمان هستند. خاكهای شنی تثبیت شده با سیمان برای لایه های اساس و زیر اساس هر نوع راهی قابل استفاده هستند. میزان سیمان لازم برای تثبیت خاكهای شنی بین 2 تا 6 درصد وزن خاك متغیر بوده و بستگی به درصد مواد ریزدانه و همچنین وزن مخصوص نهائی خاك تثبیت شده دارد. برخی خاكهای شنی بعلت خمیری بودن بخش ریزدانه آنها قابل استفاده برای روسازی نیستند. با افزودن مقدار كمی سیمان به اینگونه خاكها میتوان از خاصیت خمیری آنها كاسته و یا كاملاً این خاصیت را از بین برد و از این مصالح برای لایه های اساس و زیر اساس استفاده كرد. مقاومت خاكهای شنی تثبیت شده معمولاً زیاد بوده و مقاومت فشاری تك محوری(محدود نشده) آنها بسهولت به حدود 70 تا 140 كیلو گرم بر سانتی مترمربع می رسد.
تثبیت خاك با قیرتثبیت خاك با قیر معمولاً مناسب برای خاكهای درشت دانه و شنی است. خاكهای ریزدانه خمیری از آن جهت كه اندود كردن دانه های ریز با قیر دشوار است معمولاً با آهك تثبیت می شوند. برای تثبیت خاك با قیر بیشتر از قیرهای مایع استفاده می شود، تثبیت خاكهای ریزدانه با قیر سبب كاهش خاصیت آب كنندگی خاك می شود. بطوریكه در این شكل مشاهده می شود هر اندازه میزان قیر مصرفی بیشتر باشد از خاصیت آب كنندگی خاك بیشتر كاسته می شود.از حالت كلوخه بودن خارج كرده و دانه های آنرا با قیر اندود كرد. خاكهای ریزدانه با خواص خمیری زیاد برای تثبیت با قیر مناسب نیستند. خاكهای ریزدانه ای كه حد روانی آنها بیش از 40 و دامنه خمیری آنها بیش از 12 تا 18 باشد نباید برای تثبیت با قیر مورد استفاده قرار گیرند.
خاكهای ماسه ایماسه بخوبی قابل تثبیت شده با قیر است زیرا قیر دانه های ماسه را اندود كرده و آنها را بیكدیگر می چسباند. هرگاه در ماسه مقدار كمی مواد ریز دانه موجود باشد مقاومت مصالح تثبیت شده بیشتر بوده و نتیجه عمل تثبیت بهتر خواهد بود، لیكن ماسه با مقدار زیاد مواد ریزدانه در خاكهای ماسه ای نباید از 25 درصد و دامنه خمیری آنها از 12 بیشتر باشد.
خاكهای شنیدر صورتی كه میزان ریزدانه خاكهای شنی كمتر از 15 درصد و دامنه خمیری آن كمتر از 12 باشد خاك قابل تثبیت شدن با قیر خواهد بود. میزان تقریبی قیر لازم برای خاكهای شنی بین 2 تا 6 درصد وزن خاك است. برای تثبیت خاكهای شنی از قیرهای خالص با كندروانی كم و قیرهای تندگیر استفاده می شود.
قیرانواع قیرقیر یا بصورت طبیعی از معادن قیر استخراج می شود(قیر طبیعی) ویا از پس مانده تقطیر نفت خام بدست می آید (قیر نفتی). قسمت اعظم قیری كه امروزه در راه سازی مصرف می شود قیر نفتی استو از پالایش نفت خام بدست می آید. قیر طبیعی یا در سنگهای قیری یافت می شود و یا از دریاچه های قیری بدست می آید. قیر طبیعی در اثر تبخیر روغنهای سبك نفت خامی كه از منابع زیرزمینی بطرف بالا نفوذ می كند و در مجاورت هوا و تابش آفتاب قرار می گیرد، بوجود می آید. قیر طبیعی را در زمانهای باستان نیز می شناختند و از آن در ساختن ابنیه و همچنین برای آب بندی كردن كف ساختمانها وحمامها استفاده می كردند.تاریخ نویسان، قدیمی ترین معادت قیر طبیعی را در كشور عراق كنونی و در طول سواحل رودخانه های دجله و فرات میدانند. قیر این معادن توسط بابلی ها كه در دره فرات در جنوب شرقی بین النهرین زندگی می كردند. (3800 سال قبل از میلاد) مورد بهره برداری قرار میگرفت. مصریان باستان نیز قیر را می شناختند و از قیری كه از پیرامون بحرالمیت و همچنین از قیری كه از معدنی نزدیك رودخانه اردن در لبنان بدست می آمد برای آب بندی كردن، مومیائی كردن، و ساختن ابنیه استفاده می كردند.
انتخاب نوع قیرانتخاب نوع قیری كه در راه سازی بكار می رود با توجه به چند عامل مهم انجام می شود. این عوامل عبارتند از: شرایط جوی محل، نوع و شدت آمد و شد وسائل نقلیه، نوع روسازی، جنس و دانه بندی مصالح سنگی، و نحوه اجرای روسازی. هر اندازه درجه حرارت متوسط سالیانه منطقه ای بیشتر باشد باید از قیر كند روان تری برای ساختن روسازی آسفالتی استفاده شود. هر اندازه تعداد و وزن وسائل نقلیه بیشتر باشد باید از قیر كند روان تری برای ساختن مخلوط های قیری استفاده شود. برای ساختن مخلوط بتن آسفالتی گرم از قیر خالص و برای ساختن مخلوط های بتن آسفالتی سرد از قیرهای محلول و یا امولسیون های قیر استفاده می شود. میزان تخلخل و خلل و فرج سطحی كه باید با قیر اندود شود در انتخاب نوع قیر مؤثر است. هر اندازه میزان تخلخل سطح بیشتر باشد باید از قیر محلول كند روان تری برای اندود كاری استفاده شود. در مناطق با آب و هوای سرد و خشك بهتر است كه از قیرهای محلول و در مناطق با آب و هوای مرطوب و یا با مصالح سنگی مرطوب بهتر است كه از امولسیونهای قیر استفاده شود.
آزمایشات قیرآزمایشات قیر برای تعیین خصوصیات فنی قیرها بكار می رود و برحسب نوع قیر مورد آزمایش نوع این آزمایشات متفاوت است. در این فصل آزمایشات متداول قیرهای خالص، قیرهای محلول. و. امولسیونهای قیر بطورجداگانه و به اختصار شرح داده شده است. آزمایشات شرح داده شده در اینجا آزمایشات معمول و متدال بوده لیكن در مواردی ممكن است كه بنا به تخیص مهندس طراح انجام آزمایشات دیگری لازم باشد.آزمایشات قیر باید در آزمایشگاه و تحت شرایط خاصی كه دقیقاً كنترل و استاندارد شده است انجام شود. دستورالعمل كامل انجام این آزمایشات در آئین نامه های فنی نظیر آئین نامه AASHTO و یا ASTM و یا نظایر آنها شرح دادهشده است كه در حین عمل باید دقیقاً رعایت شود تا نتایج آزمایش قابل استفاده باشد.
آسفالتمصالح سنگیمصالح سنگی معمولاً یا بطور طبیعی یافت میشوندو یا بطور مصنوعی و بصورت غیر مستقیم بصورت تفاله برخی از كارخانجات ذوب فلزات تولید می شود. مصالح سنگی طبیعی گاهی بصورت آماده از بستر رودخانه ها و یا معادن شن و ماسه ای كه در طول مسیر راهها قرار دارند بدست می آیند. لیكن در اغلب موارد لازمست كه مصالح سنگی را از شكستن سنگهای موجود در معادن سنگ تهیه كرد. شكستن سنگ در كارخانجات سنگ شكن كه انواع مختلفی دارد انجام می شود. اگر مقدار سنگ شكسته مورد نیاز برای تهیه آسفالت قابل توجه باشد از كارخانجات سنگ شكن ثابت و در غیر اینصورت از كارخانجات سنگ شكن سیار استفاده می شود.برای تهیه سنگشكسته، ابتدا سنگ های بزرگ موجود در معادن سنگ با استفاده از مواد منفجره شكسته شده و سپس این سنگها به كارخانه سنگ شكن حمل می شود. در كارخانه سنگشكن این سنگها در یك یا چند مرحله بكمك سنگ شكن ها شكسته می شوند، تا دانه بندی های لازم بدست آید.مصالح سنگی كه برای ساختن انواع آسفالت بكار می رود باید دارای مشخصات ویژه ای باشد. مشخصات مورد نظر عبارتند از: دانه بندی. سختی، دوام، تمیزی، شكل دانه‌ها و كیفیت سطح دانه‌ها.
ادامه خواندن مقاله روسازي راه
نوشته مقاله روسازي راه اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.