nx دارای 30 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد nx کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد
بخشی از متن nx :
شرکت های تعاونی
فصل 1- چه نوع شركت تعاونی تشكیل دهیم :
1-1- مقدمه
اولین قدم برای تشكیل یك شركت تعاونی تعیین اهداف و موضوع فعالیت آن است. تا نقش شركت
تعاونی و انگیزه تشكیل آن بدرستی معلوم شود. برای رسیدن به این منظور این فصل در مورد چگونگی
انتخاب بهترین نوع شركت تعاونی را برای رسیدن به اهداف و موضوع فعالیت شرح می دهد.
با توجه به این امر می بایست توضیحات و جداول مربوطه را به خوبی مطالعه نمائیم و با توجه به آن ،
مشخصات كامل تعاونی را كه می خواهیم تشكیل دهیم تعیین نمائیم ، بدین ترتیب می توانیم بهترین نوع
تعاونی را با توجه به اهداف و سرمایه و سایر عوامل ، تاسیس و راه اندازی كنیم. برای این كه بتوانیم در
این انتخاب به شما كمك كنیم ساده ترین روش را انتخاب نموده ایم و در واقع ابتدا با پارامترهایی كه در
زیر آمده است شما را در انتخاب نوع تعاونی راهنمایی می كنیم :
1-2- آشنایی با شركت تعاونی
1-2-1- تعریف شركت تعاونی به زبان ساده
1- شركت تعاونی شركتی است آزاد كه اعضای آن بطور یكسان همه با هم كوشش می كنند كار می كنند
همفكری می كنند تا نیاز مشترك خود را مرتفع سازند.
2- شركت تعاونی شركتی است از اعضایی كه دارای نیازهای مشترك هستند ، و تمام آنها چه فقیر و چه
غنی ، چه مرد و چه زن، چه كارمند و چه كارگر و از هر نژاد و مذهب دارای حقوق ورای مساوی هستند.
3- تعاون یعنی همكاری متقابل عده ای كه برای رفع نیازمند یهای مشترك خود به دور هم جمع می شوند
و با پیروی از اصل و روشهای تعاونی ، یكی از انواع شركتهای تعاونی را به وجود می آورند.
4- تعاون یعنی همكاری و همیاری جمعی برای رسیدن به هدفی مشترك با شعار :« یكی برای همه و همه
برای یكی » .
1-2-2- چند ویژگی اساسی در شركت های تعاونی
1- شركت ها ی تعاونی متشكل از عضوهایی هستند كه به منظور انجام دادن اموری گرد هم آمده اند به طوری كه هر یك منحصراً به خوبی از عهده انجام آن بر نمی آیند .
2- هدف شركت های تعاونی انجام دادن خدماتی است كه زندگی اعضاء لازم و یا مطلوب است .
3- در شركت های تعاونی «همیاری» حرف اول را می زند به معنی كه اعضا شركت، مسا ئل مشترك
را بصورت گروهی حل می كنند .
4- شركت های تعاونی برای اشتغال زایی و رفع نیازهای مشترك اعضاء كار می كنند .
یكی از تعاریف شركت های تعاونی كه بسیار استفاده می شود عبارت است از : « شركت تعاونی یك
سازمان كسب و كار است و به افرادی تعلق دارد كه از خدمات آن استفاده می برند ، نظارت بر امور آن
بطور مساوی به عهده كلیه اعضاء گذارده شده و مازاد درآمد حاصله از عملیات آن متناسب استفاده اعضاء
ازخدمات شركت بین آنها تقسیم می گردد.
گاهی اوقات تعیین شركت های تعاونی با ذكراهداف آن سهل تر است از جمله:
1- هدف شركتهای تعاونی تهیه كالا و خدمات به قیمت تمام شده می باشد.
2- هدف شركتهای تعاونی حذف واسطه های غیر لازم از كسب و تجارت است.
3- تعاونی بهره كشی از اعضای ضعیف تر جامعه را درست ندانسته و از آن جلوگیری می كند.
4- هدف شركت های تعاونی همایت توام از حقوق تولید كنندگان و مصرف كنندگان است.
5- شركت های تعاونی به توسعه تفاهم متقابل و گسترش آموزش در بین اعضای خود و همچنین در بین
كلیه افراد جامعه كمك می كنند.
1-2-3- تفاوت شركت های تعاونی با سایر شركت های سهامی
كسانی كه می توانند شركت های تعاونی تشكیل دهند باید در نظر داشته باشند كه شركت های تعاونی
سازمانهای صرفاً تجاری نیستند كه بوسیله اعضاء و برای خود آنها اداره می شود بلكه این شركت ها
سازمانهایی هستند كه با روشهای خاصی مبتنی براصول مقارن است ، اداره می شوند .
فهرستی از تفاوت شركت تعاونی با سایر شركت های سهامی به تشخیص و شناخت هر چه بهتر
خصوصیات تعاونی ها كمك می كنند . سایر شركت های سهامی شركت تعاونی1- بطور كلی مجموعه ای از سرمایه هاست .
2- هدف اصلی آن تحصیل حداكثر سود بر اساس مبلغ سرمایه گذاری شده است .
3- مالكیت شركت محدود به میزان سهام است
4- حق نظارت بر شركت بصورت مساوی از طرف سهامداران اعمال نمی شود بلكه به مبنای تعداد سهام است .
5- سهام بی نام است و آزادانه خرید و فروش می شود و برحسب سودی كه می آورند ارزش آن تغییر می كند .
6- در استفاده از تسهیلات از حمایت دولت برخوردار نیستند.
7- برای دسترسی به فنون جدید آموزشهای لازم به عهده شركت می باشد.
8- از معافیت مالیاتی خاصی برخوردار نمی باشند .
9- تشكیل و ثبت شركت تماماً به عهده موسسین آن می باشد.
10- شركت های غیر تعاونی اولویتی در انجام معاملات با شركت ها و موسسات دولتی ندارند.
11- شركت های غیر تعاونی نقشی در حذف عوامل واسطه ای بین تولید و توزیع ندارند 1- به طور كلی اتحادی از اعضا است به عبارت دیگر اعضاء نقش اساسی دارند.
2- هدف اصلی آن تامین نیازهای مشترك اعضاء بر مبنای اقتصادی بودن از خواست
3- مالكیت شركت تعاونی محدود نیست و بعد اعضاء بطور یكسان در مالكیت نقش دارند.
4- نظارت دموكراتیك بوده و براساس « هرعضو دارای یك رای » می باشد .
5- سهام با نام است و اعضاء تعلق دارد و به منظور سود بری قابل معامله نیست .
6- شركت تعاونی از استفاده از تسهیلات از حمایت دولت برخوردار می باشد .
7- وزارت تعاون موظف به ارائه آموزشهای لازم برای شركت های تعاونی بطور رایگان می باشد .
8- شركت های تعاونی از معافیت های مالیاتی زیادی برخوردار می باشد .
9- در تشكیل و ثبت شركت های تعاونی وزارت تعاونی فعالیت هایی در جهت مشاوره و تدوین اساسنامه انجام می دهد.
10- شركت ها و موسسات دولتی وابسته به دولت موظفند در معاملات خود به تعاونی ها اولویت دهند.
11- شركت های تعاونی عوامل واسطه در تولید و توزیع را حذف می نماید .
1-2-4- اصول شركتهای تعاونی
شركت های تعاونی برای اهداف زیر تشكیل می شوند :
1- بهبودی اقتصادی :
شركت تعاونی یك بنگاه اقتصادی است كه بر پایه عدالت در كسب و كار فعالیت كرده و از بهره كشی
افراد ضعیف جامعه جلوگیری می كند .
2- وسیله آموزش :
یك تعاونی موفق منبع آموزشی مداومی برای اعضاء به شمار می رود مثلا یك شركت تعاونی اعتباری
نحوه استفاده صحیح از پول را آموزش می دهد. یك شركت تعاونی مصرف به اعضای خود یاد می دهد
كه چه بخرند و ارزش واقعی كالاها را به آنها نشان می دهد . ویك شركت تعاونی تولیدی تولید كنندگان
را با روندهای بهتر تولید آشنا می سازد ، همچنین انواع شركت های تعاونی و اعضاء آن می توانند از
طریق وزارت تعاون آموزش های لازم را بطور رایگان یاد بگیرند و بدین وسیله روش مدیریت و اداره
شركت تعاونی را به نحو صحیح و مطلوب بیاموزند .
3- احترام به شخصیت و تفكر اعضاء :
در شركت های تعاونی به تفكر و ایده ها و راه حلهای پیشنهادی اعضاء احترام گذاشته می شود و و از
مجامعی كه بالاترین ركن تصمیم گیری شركت است نظرات اعضاء با احترام پذیرفته شده و در صورت
تصویب اجرا می شود و از این لحاظ فرق بین هیچكدام از اعضاء نمی باشد و میزان سهام اعضاء تاثیری
در تعداد آن ندارد .
1-2-5- چند توصیه كلیدی برای موفقیت در تشكیل و اداره تعاونی:
برای رسیدن به موفقیت در تعاونی روشهای مختلفی وجود دارد بر اساس تحقیقات عملی انجام شده چند
توصیه كلیدی برای موفقیت در تشكیل و اداره تعاونی را می توان به شرح زیر اعلام نمود این توصیه
ها می توانند سرمشق و ایده های اساسی برای امور تعاونی باشد كه عبارتند از :
1- از اوضاع و احوال موجود شروع كنید ( منطقه ای ، محلی یا ملی ).
2- اعضاء را در كارهایی كه متضمن مصالح و فواید شركت است ترغیب كنید .
3- پیشرفت دربرنامه ها باید با صبر و حوصله انجام پذیرد .4- هدف شما احتیاجات و علایق اعضاء باشد .
5- روش های دموكراتی را بكار ببندید .
6- برنامه ها را انعطاف پذیر نگاه دارید .
7- بر اساس درك و فهم اعضاء امور شركت را اجرا نمائید .
8- از مدیران محلی استفاده كنید .
9- از ادارات و موسسات موجود استفاده نمایید .
10- از متخصصین كار آموخته استفاده نمایید .
11- با كلیه اعضاء كار كنید .
12- برنامه ها را با وسعت احتیاجات اعضاء هماهنگ كنید .
13- پیشرفت كار را دائماً ارزیابی كنید .
14- با همه طبقات اعضاء كار كنید .
15- كارتان را با سیاست های دولت هماهنگ كنید .
16- از تجارب و فعالیت های هر یك از اعضاء استفاده كنید .
17- به اعضاء در شناخت احتیاجاتشان كمك نمایید .
1-3-6- مشخصات لازم برای انتخاب نوع شركت تعاونی
1-4-1- انتخاب شركت تعاونی از لحاظ نوع عضویت :
در این حالت شركت تعاونی به نوع عام و خاص تقسیم می شود كه شما می بایست بین این دویكی را
انتخاب كنید برای انجام این انتخاب لازم است تعریف این دو نوع تعاونی را بر اساس دستورالعمل
تشكیل تعاونی ها و سپس اعضاء را مقایسه كنیم .
الف) شركت تعاونی عام :
در این نوع شركت ، عضویت برای همه آزاد می باشد . و موسسین ( شركت) می توانند برای تامین
قسمتی از سرمایه اولیه و یا افزایش سرمایه شركت را ، سهام آن را به عموم عرضه نمایند.(1)ب ) شركت تعاونی خاص :
در این نوع شركت عضویت برای گروهی خاص از قبیل : كارگران ، كارمندان ، كشاورزان ، دانشجویان
، ایثارگران ، زنان ،مشاغل خاص و نظایر آن آزاد می باشد . بدیهی است این نوع شركت تعاونی در
صورت داشتن ظرفیت، موظف به پذیرش متقاضیان واجد الشرایط بوده و از این نظر محدودیتی برای
عضویت وجود ندارند.( 2)
1-3-2- مقایسه شركت تعاونی عام با خاص در هنگام تشكیل
از لحاظ نحوه درخواست تشكیل شركت :
برای در خواست موافقت با تشكیل تعاونی های خاص نیاز به اخذ مجوز از وزارت تعاون نمی باشد . و
تنها با مراجعه به اداره كل تعاون یا اداره تعاون درخواست تشكیل شركت تعاونی « كه در مراحل تشكیل
تعاونی كاملاً شرح داده شده است » نسبت به تشكیل تعاونی اقدام می گردد . در صورتی كه برای گرفتن
موافقت با تشكیل تعاونی های عام نیاز به صدور مجوز از سوی وزارت تعاون می باشد .(3)
از لحاظ نحوه عضویت :
در تعاونی های عام محدودیتی برای عضویت وجود ندارد و متقاضیان عضویت تنها می بایست شرایط
كلی زیر را داشته باشند. (4)
1- تابعیت جمهوری اسلامی ایران . 2- عدم ممنوعیت قانونی و حجر . 3- خرید حداقل سهام مقرر در
اساس نامه. 4- درخواست كتبی عضویت و تعهد رعیت مقررات اساس نامه تعاونی
5- عدم عضویت در تعاونی مشابه .
در شركت تعاونی خاص ، عضو می بایست علاوه بر شرایط فوق جز یك گروه خاص از قبیل : كارگران
،كارمندان، كشاورزان، دانشجویان ،ایثارگران، زنان مشاغل خاص و نظایر اینها نیز می باشد.(5)
1156- بند الف ماده 2 دستورالعمل تشكیل تعاونی ها 2- بند ب ماده 2 دستور العمل تشكیل تعاونی ها3- بند 5 از مراحل تشكیل تعاونی 4- ماده 9 قانون بخش تعاون 5- بند ب ماده 12 دستورالعمل تشكیل تعاونی ها
در واقع برای تشكیل تعاونی های عام پذیرش عضو در صورت داشتن شرایط فوق و مجوز وزارت
تعاون بصورت دعوت عمومی می باشد ولی در تعاونی های خاص دعوت برای پذیرش عضو بصورت
به صورت خصوصی است .
از لحاظ تعداد اعضاء :
شركت تعاونی عام حد اقل 500 عضو است .(1) كه از یك طرف فراهم كردن این تعداد مشكل بوده و از
طرف دیگر گردآری این مقدار برای حضور در مجامع و تصمیم گیری ها بسیار دشوار می باشد و عملاً
بخاطر هماهنگ نبودن افراد ، مدیریت آن آسان نمی باشد. در صورتی كه در تعاونی های خاص این تعداد
كمتر بوده وبه عبارت دیگر با توجه به طرح توجیهی تعیین می گردد (حداقل 7 نفر) ، بنابراین مدیریت در
در این تعاونی ها آسانتر و هما هنگ می باشد .
از لحاظ سرمایه :
در تعاونی های عام می توان سهام شركت ها را به عموم عرضه نمود و در نتیجه پذیرش عضو جدید
محدودیتی ندارد. و با توجه به آنكه هر شخصی برای عضویت باید حداقل تعداد سهام تعیین شده را
خریداری نماید ، فروش سهام باعث افزایش سرمایه شركت خواهد بود. بنابراین امكانی قوی برای جذب
سرمایه به شركت وجود دارد و با یك مدیریت قوی می توان گردش سرمایه قابل توجهی در شركت جاری
كرد. در صورتی كه در شركت های تعاونی خاص ، سهام قابل عرضه به عموم نبوده و این امر باعث
محدودیت در جذب سرمایه می شود. در نتیجه در شركت های تعاونی خاص قدرت مانور بالا در سرمایه
وجود ندارد. در هنگام تشكیل شركت تعاونی بر اساس نوع آن یك حداقل سرمایه ای را باید رعایت كرد.
كه عبارت است از : حداقل سرمایه در هنگام تشكیل شركت های تعاونی عام 000/000/100 ریال و در
تعاونی های خاص 000/000/10 ریال ، لازم به توضیح است كه داوطلبین عضویت می بایست در
هنگام تشكیل تعاونی حداقل یك سوم آن را تادیه نمایند ، و دو سوم آن در تعهد آنان باقی می ماند.(2)
1- ماده 4 دستور العمل تشكیل تعاونی ها 2- ماده 4 دستور العمل تشكیل تعاونی ها
از لحاظ تصدی هیات مدیره و مدیرعامل
كاركنان دولت نمی توانند تصدی هیات مدیره و مدیر عاملی شركت های تعاونی را بپذیرند مگر در تعاونی
های خاص كاركنان ادارات و سازمان های دولتی كه در آن شاغل باشند كاركنان باز نشسته مشمول این بند
نمی شوند . (1)
بعبارتی دیگر در كلیه شركت های تعاونی كاركنان دولت نمی توانند عضو هیات مدیره و مدیر عامل بشوند.
ولی اگر اداره ای كه خودشان در آن مشغول به كار هستند تصمیم به تشكیل تعاونی خاص گرفت . این
اشخاص می توانند علاوه بر عضویت در آن تعاونی عضو هیات مدیره و مدیر عامل نیز بشوند .
1-3-3- انتخاب تعاونی از لحاظ نوع فعالیت
بعد از انتخاب نوع عام یا خاص شركت تعاونی ، لازم است بر حسب نوع فعالیت آن نیز انتخابی صورت
دهید در واقع تعاونی ها بر حسب نوع فعالیت به سه دسته تقسیم می شوند كه عبارتند از : 1- تولیدی
2- توزیعی 3- تركیبی از تولیدی و توزیعی .
الف ) شركت تعاونی تولیدی : شركتی است كه به منظور اشتغال اعضاء در امور مربوط به كشاورزی ،
دامداری ، دامپروری ، پرورش و صید ماهی ، شیلات ، صنعت و معدن ، عمران شهری و روستایی و
عشایری و نظایر آن فعلیت می نماید .
ب ) شركت تعاونی توزیع : شركتی است كه در امور مربوط به تهیه و توزیع كالا ، مسكن ، خدمات و
سایر نیازمندی های اعضاء فعالیت می نماید .
ج ) شركت تعاونی تولیدی و توزیعی : با توجه به اینكه در هر شركت تعاونی ، تعدد فعالیت با ارائه طرح
پیشنهادی مجاز است . یك شركت تعاونی میتواند تولیدی و توزیعی باشد . یعنی هم فعالیت تولیدی و هم
فعالیت توزیعی انجام دهد. بنابراین می توان شركت تعاونی تركیبی داشت به شرط اینكه این موضوع در
طرح پیشنهادی لحاظ شده باشد.
1- بند 7 مراحل تشكیل تعاونی ها
1-3-4- تعیین حداقل تعداد اعضا در شركت تعاونیپس از آنكه عام یا خاص بودن و همچنین تولیدی توزیعی بودن تعاونی بر اساس مطالب مندرج تعیین گردید
می بایست به پارامتر مهم بعدی “ تعیین حداقل تعداد اعضاء “توجه نمود. در شركت های تعاونی برای
برقراری اهداف تعاون در بخش اجتماعی و اقتصادی لا زمست تعداد اعضاء از حداقلی برخوردار باشد.
برای تعیین تعداد در تعاونی نیاز به داشتن یك سری اطلاعات می باشد تا بتوان بهترین و مناسب ترین
تعداد اعضاء را در تعاونی تعیین كرد لازم به یادآوری است كه در شركت های تعاونی با توجه به نوع آن
باید یك حداقل تعداد اعضاء را برای تشكیل مصرفی نماییم . البته این حداقل ، بستگی كامل به انتخابهای
قبل دارد .
حداقل تعداد اعضاء در هر شركت تعاونی با توجه به عام یا خاص بودن آن و همچنین تولیدی یا توزیعی
بودن و یا تركیبی از این دو طبق موارد زیر مشخص می گردد :
الف ) تعیین حداقل تعداد اعضاء در شركت های تعاونی عام : بر اساس نوع فعالیت « تولیدی یا توزیعی»
باید به یكی از موارد ذیل رجوع كرد و تعداد اعضای لازم برای تشكیل تعاونی را تعیین نمود .
1- شركت های تعاونی تولیدی عام :
در این نوع شركت ها ، در صورتی كه فرصت های شغلی پیش بینی شده در طرح برای بیشتر از 500
عضو باشد حداقل تعداد اعضاء معادل فرصت های شغلی پیش بینی شده در طرح پیشنهادی است . ولی
اگر فرصت های شغلی پیش بینی شده در طرح برای كمتر از 500 عضو باشد( مثلاً 50 عضو ) حد
-اقل تعداد اعضاء برابر 500 عضو است .( 1)
نكته 1 : در تعاونی تولیدی عام می توان عضو غیر شاغل داشت .
نكته 2 : در تعاونی تولیدی عام می توان شاغل غیرعضو داشت.
نكته 3- در تعاونی های تولیدی عام اشتغال زا كمك های دولتی به نسبت اعضاء مشاغل در آن تعاونی
برگذار می شود (2) لذا در كمك های دولتی نظیر تسهیلات بانكی تعداد اعضاء غیر شاغل غیر عضو 1- ماده 3 دستور العمل تشكیل تعاونی ها 2- تبصره 1 ماده 8 قانون بخش تعاون
امتیاز نمی باشد .
2-شركت های تعاونی توزیعی عام: حداقل تعداد اعضاء در این نوع شركت ها برابر 500 عضو می باشد(1)
نكته1: در شركت های تعاونی مسكن برای هر دو عام و خاص ، حداكثر تعداد اعضاء 500 نفر می باشد(2)
لذا با توجه به حداقل 500 عضو در شركت های تعاونی عام ، تعاونی مسكن عام در هنگام تشكیل دقیقاً
می بایست 500 عضو داشته باشد .
نكته 2 : در صورتی كه یك تعاونی مسكن بخواهد كمتر از 500 عضو داشته باشد می بایست تعاونی
توزیعی مسكن خاص تشكیل دهد .
3- شركت های تعاونی تولیدی – توزیعی عام : (3)با توجه به اینكه شركت های تعاونی می توانند بر اساس طرح پیشنهادی تعدد موضوع فعالیت داشته باشند
لذا می توان تعاونی تولیدی – توزیعی عام و یا تعاونی تولیدی توزیعی خاص تشكیل داد .
در شركت های عام تركیبی نیز عضویت برای همه آزاد است و شركت باید برای تامین قسمتی از سرمایه
اولیه و یا افزایش سرمایه شركت ، سهام آن را به عموم عرضه نماید.(4)
حداقل تعداد اعضاء در این نوع تعاونی نیز همان 500 عضو خواهد بود.(5)
ب) تعیین حداقل تعداد اعضاء در شركت های تعاونی خاص :
1- شركت های تعاونی تولیدی خاص:
در این نوع شركت ها در صورتی كه فرصت های شغلی پیش بینی شده در طرح برای بیشتر از 7 عضو
باشد ، حداقل تعداد اعضاء برابر فرصت های شغلی پیش بینی شده می باشد ولی اگر فرصت های شغلی
طرح برای كمتر از 7 عضو باشد حداقل اعضاء 7 عضو خواهد بود .
2- شركت های تعاونی توزیعی خاص :
حداقل تعداد اعضاء در این تعاونی ها 7 عضو می باشد .
1 تبصره یك ماده 3 دستورالعمل تشكیل تعاونی ها 2- تبصره 4 ماده 3 دستورالعمل تشكیل تعاونیها 3- تبصره ماده یك دستورالعمل تشكیل تعاونی ها 4- بند الف ماده 2 دستورالعمل تشكیل تعاونی ها 5- تبصره یك ماده دستورالعمل تشكیل تعاونی ها
نكته 1 : در شركت های تعاونی توزیعی مسكن خاص تعداد اعضاء حداقل 7 و حداكثر 500 عضو است.
نكته 2 : در شركت های تعاونی مصرف خاص تعداد اعضاء حداقل 250 عضو است .
3-شركت های تعاونی تولیدی – توزیعی خاص :
حداقل تعداد اعضاء در این نوع شركتها با توجه به اینكه از نوع خاص می باشند براساس طرح پیشنهادی
و با نظر اداره كل تعاون استان به گونه ای تعیین می شود كه طرح مورد نظر دارای توجیه اقتصادی قابل
قبول باشد ولی از هر صورت تعداد اعضاء نباید از 7 عضو كمتر باشد. (1)
نكته1: در صورتی كه متقاضیان تشكیل تعاونی ها در خواست تشكیل تعاونی تركیبی را بدهند. تنها اداره
تعاون استان مربوطه می تواند مجوز آن را صادر نماید و به عبارت دیگر ادارات تعاون شهرستان ها نمی
-توانند اظهار نظر نمایند ،(2)
نكته 2 : برای هر واحد كارمندی و كارگری فقط یك شركت تعاونی در هر موضوع فعالیت تشكیل می شود .(3)
نكته 3 : شركت های تعاونی ادارات و ارگانها در صورت داشتن تعدد موضوع فعالیت ، یك نوع تعاونی
تولیدی – توزیعی خواهند بود.
1-3-5- تعیین حداقل سرمایه در هنگام تشكیل شركت تعاونی
تعریف سرمایه در شركت های تعاونی :
آورده نقدی یا غیر نقدی اعضاء را در شركت های تعاونی سرمایه می نامند. همانطور كه می دانیم سرمایه
شركت پتانسیلی قوی در جهت به حركت درآوردن شركت می باشد. بنابراین در ابتدای تشكیل شركت باید
به آن توجه كامل كرد. برای محاسبه سرمایه شركت تعاونی پارامترهای زیادی دخالت دخالت دارند كه ما
آنها را بطور كامل بررسی می نماییم . در این برسی توجه ما بیشتر به این مطلب است كه چگونه یك
شركت تعاونی با توجه به نوع و موضوع فعالیتش با كمترین سرمایه ممكن تشكیل می شود.سرمایه تعاونی ها درهنگام تشكیل :
1-ماده 3 دستورالعمل تشكیل تعاونی ها 2- نماینده وزارت تعاون در هر استان را اداره كل تعاون استان و نماینده اداره كل تعاون در شهرستانها را اداره تعاون می نامند. 3-تبصره 2 ماده 2 دستورالعمل تعاون
در این قسمت ملاكهایی كه می بایست در تعیین حداقل میزان آورده نقدی یا جنسی عضو به تعاونی در
نظر گرفت ، آورده شده است . البته لازم به توضیح است كه تعیین حداقل سرمایه در شركت های تعاونی
كار پیچیده ای نمی باشد و با كمی تحلیل بر روی نوع تعاونی ، تعداد اعضاء ،حداقل ارزش اسمی هر سهم
، فرصت های شغلی و . . . می توان آن را محاسبه كرد.
با توجه به اینكه هر عضو در هنگام عضویت می بایست حداقل یك سهم خریداری كند و از طرفی حداقل
سرمایه نیز در هر نوع تعاونی پیش بینی شده است لذا با عنایت به این دو پارامتر ، موارد زیر را برای
انواع تعاونی ها خواهیم داشت :
الف ) شركت تعاونی عام : در شركت تعاونی عام حداقل تعداد اعضاء 500 عضو می باشد.(1) و حداقل
سرمایه 000/000/100 ریال است .(2)و از طرف دیگر حداقل ارزش اسمی هر سهم یك صدهزار
ریال می باشد.(3)
نكته 1 : حداقل ارزش اسمی هر سهم در تعاونیهای مسكن 6 میلیون ریال است .(4)
ب) شركت های تعاونی خاص:
در شركت های تعاونی خاص بر اساس تولیدی یا توزیعی بودن آن حداقل تعداد اعضاء دوسرمایه متفاوت
می باشد.تعداد سهام اعضاء در شركت های تعاونی مساویست مگر مجمع عمومی عادی تعاونی تصویب
نماید كه برخی از اعضاء سهام بیشتری تادیه نمایند. (5)
در صورت مطالعه مطلب فوق می توانید نوع تعاونی مورد علاقه خود و همچنین تعداد اعضای مورد نیاز
برای آن تعاونی و میزان سرمایه مورد نیاز برای تشكیل تعاونی مورد نظرتان را تعیین نمایید .
حال چند سوال باقی می ماند كه عبارتند از : 1- آیا هر عضو می تواند سهام بیشتری را داشته باشد ؟
1- تبصره 1 ماده 3 دستور العمل تشكیل تعاونی ها 2- ماده 4 دستور العمل تشكیل تعاونی ها 3- تبصره یك ماده 4 دستور العمل تشكیل تعاونی ها 4- تبصره یك ماده 4 دستور العمل تشكیل تعاونی ها 5- ماده 5 دستور العمل تشكیل تعاونی ها
2- آیا تعدادی از اعضاء می توانند بیشترین سهام شركت را در اختیار داشته باشند ؟
3- در چه صورتی یك عضو می تواند سهام بیشتری داشته باشد ؟
1-3-6- تعیین حداكثر تعداد سهام قابل تادیه توسط حداقل اعضاء :
سهام اعضاء در تامین سرمایه شركت های تعاونی برابر است مگر مجمع عمومی تصویب نماید كه بعضی
از اعضاء سهام بیشتری تادیه نمایند كه در این صورت برای شركت ها یی كه تشكیل می شوند، حداكثر
میزان سهام هر عضو نباید از 15 در صد كل سرمایه تعاونی تجاوز نمایند. (1و2)
گاهی اوقات بعضی از متقاضیان تاسیس شركت های تعاونی تمایل دارند شركتی تشكیل دهند كه موسسین
آن و یا اعضاء اصلی آن بیشترین سهام شركت را داشته باشند. نحوه تقسیم سهام شركت به گونه ای كه
حداقل تعداد اعضاء حداكثر سهام را داشته باشند ، با در نظر گرفتن تعداد اعضاء و آیین نامه اجرایی
وزارت تعاون، به شرح زیر می باشد :
با توجه به آیین نامه اجرایی وزارت تعاون ، حداكثر سهام یك عضو نمی تواند از 15% كل سهام شركت
تجاوز نماید بنا براین حداقل تعداد اعضایی كه می تواند حداكثر سهام را داشته باشند 6 عضو خواهد بود.
و هر یك از آنها 15% كل سهام را می توانند داشته باشند. و در مجموع 90% كل سهام برای این 6
عضو خواهد بود. برای تقسیم 10% باقیمانده شركت آن هم به گونه ای كه حداقل تعداد اعضاء حداكثر
سهام را داشته باشند به این ترتیب خواهد بود كه به تمام اعضاء باقیمانده یك سهم داده شود سپس باقیمانده
سهام به عضو هشتم تعلق خواهد داشت. اگر مقدار 10% سهام باقیمانده به اندازه ای نباشد كه به هر یك
از اعضای باقیمانده یك سهم داده شود. دو راه حل پیشنهاد می گردد :
1- سرمایه شركت را به گونه ای افزایش بدهیم تا بتوان به هر عضو باقیمانده حداقل یك سهم داد.
1-3-7- كنترل نهایی :
در این مرحله متقاضیان تشكیل تعاونی می بایست موارد زیر را مشخص كرده باشند :
1و2 : ماده 2 قانون بخش تعاون و ماده 5 دستورالعمل تشكیل تعاونی ها
1- نوع عضویت(عام یا خاص) 2- نوع فعلیت (تولیدی ، توزیعی ،یا تركیب آن دو) 3- موضوع فعالیت
4- تعداد اعضاء 5- ارزش اسمی هر سهم 6- سرمایه 7 – نحوه توزیع سهام بین اعضاء
متقاضیان می بایست در پایان محاسبات خود در موارد فوق را بررسی نمایند تا احیاناً در هنگام تعیین
این موارد دچار اشتباه و تخلف از قانون و دستورالعمل تشكیل تعاونی ها نشوند.
فصل 2 : مراحل تاسیس شركت های تعاونی
پس از آنكه ویژگی های مورد نیاز تعاونی مورد نظر را تعیین نمودیم مراحل اداری زیر را برای تشكیل
شركت های تعاونی انجام می دهیم .2-1- مرحله اول : تعیین هیات موسس
پس از اینكه نوع و میزان سرمایه و تعداد اعضاء و . . . تعیین شد و اولین مرحله عده ای از متقاضیان
تشكیل تعاونی عنوان هیات موسس به مراجع قانونی مراجعه كرده تا این شركت را تاسیس نمایند.درواقع
هیات موسس شامل عده ای از افراد واجد الشرایط عضویت در تعاونی مربوطه می باشند كه به عنوان
نماینده بقیه افراد واجد الشرایط عضویت تعاونی مربوطه هستند كه اقدام به انجام مراحل تاسیس تعاونی
می نماید.(1)
اعضاء هیات موسس می بایست شرایط عضویت كه شامل موارد زیر است داشته باشند :
1 – تابعیت جمهوری اسلامی ایران . 2- عدم ممنوعیت قانونی و حجر.
2- عدم عضویت در تعاونی مشابه .
همچنین اعضای این هیات می بایست گواهی پایان خدمت نظام وظیفه عمومی یا معافیت ( برای افراد
مذكور) و عدم سوء پیشینه را داشته باشند تا بتوانند به عنوان عضو هیات موسس خود را به اداره كل
تعاونی معرفی نمایند. (2)
نكته : كاركنان رسمی و پیمانی دولت با ارائه گواهی یا حكم كارگزینی از ارائه گواهی پایان خدمت و
عدم سوء پیشینه معاف هستند.(3)
1- ماده یك 3 قانون بخش تعاون 2- تبصره یك بند 2 مراحل تشكیل شركت ها 3- تبصره دو بند 2 مراحل تشكیل تعاونی هاوظایف هیات موسس عبارتند از :
1- تهیه و پیشنهاد اساس نامه طبق قانون و مقررات 2- دعوت به عضویت افراد واجد الشرایط
3- تشكیل اولین مجمع عمومی عادی جهت تصویب و ثبت اساسنامه وتعیین هیات مدیره وسایر وظایف
مجمع عمومی عادی. (1)
نكته 1 : پس از تشكیل اولین جلسه مجمع عمومی عادی در واقع پس از مرحله یازدهم و تعیین هیات
مدیره ، وظایف هیات موسس خاتمه می یابد. (2)
2-2- مرحله دوم : تهیه طرح پیشنهادی
هیات موسس می بایست طرح توجیهی را كه شامل موارد زیر است تهیه و ارائه نمایند.(3) :
1-ضرورت تاسیس شركت تعاونی 2- ارائه دلایل توجیهی مبنی بر تناسب هدف های تشكیل شركت
با هدف ها و برنامه های مصوب جمهوری اسلامی ایران 3- محاسبه و تعیین میزان سرمایه ثابت
4- محاسبه و تعیین سرمایه در گردش 5- تعداد و مشخصات افراد مورد نیاز طرح
6- تهیه میزان سهام لازم التادیه هر عضو 7- سوابق و مهارت اعضاء در فعالیت مورد نظر
8- نام شعبه صندوق تعاون برای افتتاح حسابهای تعاونی
پس از برسی اولیه، هیات موسس تعداد اعضاء را با توجه به نوع تعاونی و موضوع فعالیت و سرمایه و
فرصت های شغلی و . . . تعیین می نماید. همچنین میزان سهام لازم التادیه هر عضو نیز بر اساس نوع
تعاونی، موضوع فعالیت و تعداد اعضاء و میزان سرمایه و تعداد سهام و ارزش اسمی هر سهم،با استفاده
از مطالب و جداولی كه در قبل آمده است تعیین می گردد .
2-3- مرحله سوم : معرفی نماینده تام الاختیار
به منظور سهولت كار و عدم مراجعه دسته جمعی اعضای هیات موسس ، نماینده ای توسط این هیات
معرفی می گردد . این نماینده می بایست مدرك ذیل را همراه با فرم تكمیل شده به دبیر خانه اداره كل/
1- ماده 32 قانون بخش تعاون 2- تبصره یك ماده 32 قانون بخش تعاون3- بند الف ماده 2 آیین نامه اجرایی قانون بخش تعاونی
اداره تعاون مربوطه تحویل دهد. مدارم مورد نیاز عبارتند از(1) :
1- طرح توجیهی فوق الذكر 2- تصویر شناسنامه و مدارك تحصیلی اعضاء هیات موسس
3-گواهی پایان خدمت نظام وظیفه عمومی یا معافیت اعضاء هیات موسس
4- برگ عدم سوء پیشینه اعضای هیات موسس
نكته : كاركنان رسمی و پیمانی دولت با ارائه گواهی یا حكم كارگزینی از بند 3و4 معاف می باشند.
پس از تكمیل مدارك فوق می بایست نماینده هیات موسس توسط نامه ای با اداره كل با اداره تعاون
معرفی گردد.
2-4- مرحله چهارم : دریافت موافقت نامه تشكیل تعاونی
اداره كل با اداره تعاون پس از وصول تقاضای تشكیل تعاونی و بررسی طرح پیشنهادی، در مدت 5
روز نظر مثبت یا منفی خود را به هیات موسس اعلام و در صورت موافقت نمونه اساس نامه و فرمهای
مورد نیاز را در اختیار نماینده هیات موسس قرار خواهند داد.
2-5- مرحله پنجم : دریافت مجوز فعالیت ذكر شده در طرح
هیات موسس پس از اخذ موافقت نامه تشكیل از اداره تعاون ( 2) درصورت نیاز، اقدام به دریافت مجوز
فعالیت ذكر شده در طرح پیشنهادی، از مراجع ذیربط می كند. این مجوز می بایست به نام اعضای هیات
موسس تعاونی در شرف تاسیس باشد.(3)
نكته2: شركت های تعاونی خدماتی و توزیعی نیازی به گرفتن مجوز فعالیت ندارند.
نكته3: شركت های تعاونی تولیدی می بایست با توجه به موضوع فعالیت ذكر شده در طرح از مراجع
ذیربط مجوز فعالیت دریافت نمایند.
2-6- مرحله ششم : تدوین اساس نامه پیشنهادی
قبل از توضیح این مرحله ذكر این نكته از اهمیت زیادی برخوردار است كه متقاضیان تشكیل تعاونی،
1- تبصره 2 بند 2 مراحل تشكیل تعاونی ها . 2 – اداره كل در مركر استان و ادارات تعاون در شهرستانهای تابعه می باشد. 3- قسمت (الف)بند 4 مراحل تشكیل تعاونی ها .
نیاز به تهیه اساس نامه نداشته بلكه می بایست از نمونه اساس نامه تهیه شده توسط وزارت تعاون استفاده
نمایند.(1) و در صورت لزوم، می توانند بخشهایی از اساس نامه را مطابق نیاز خود تغییر دهند.
2-7- مرحله هفتم : افتتاح حساب در صندوق تعاون
دراین مرحله هیات موسس موظف است باتوجه به طرح پیشنهادی كه نام شعبه صندوق تعاون رامشخص
كرده است حسابی به نام تعاونی درشرف تاسیس افتتاح نماید با توجه به سرمایه ذكرشده درطرح وهمچنین
تعداد اعضاء ارزش اسمی سهام كه قبل در مورد نحوه محاسبه و تعیین آن ها مفصلا شرح داده شده ، مبلغ
واریزی هر عضو مشخص و به آنان اعلام گرددتا نسبت به واریز مبلغ حداقل یك سوم سهام خریداری شده
اقدام نموده و در زمان تشكیل اولین مجمع تعاونی فیش مربوط به واریز مبلغ فوق را به هیات موسس ارائه
دهند.(2)
نكته1: حداقل سرمایه قابل تادیه توسط شركت تعاونی در شرف تاسیس از حاصلضرب ارزش اسمی سهم
در تعداد اعضاء حاصل می شود مشروط به این كه از حداقل سرمایه اولیه مجاز در دستورالعمل تشكیل
تعاونی ها كمتر نباشد.
نكته2: داوطلبان عضویت تعاونی حداقل می بایست یك سهم تادیه نمایند لذا پرداخت مبلغ حداقل یك سوم
سهام تعهدی برای حضور در مجمع ضروری است.
نكته3: آورده اعضاء باید حداقل سرمایه را تادیه نكند مجمع می بایست در این رابطه تقسیم كسری نمایند به
نحوی كه دستورالعمل تشكیل اجرا گردد.
نكته4: پیشنهاد می گردد در هنگام تاسیس تعاونی حداكثر توانائی كه اعضاء برای تامین سرمایه دارند به
عنوان سرمایه اولیه به ثبت رسانده شود زیرا هنگام تاسیس تنها یك سوم را باید نقداً تادیه نماید و دو سوم
الباقی در تعهد شركت می باشد ، یعنی در واقع با یك سوم مبلغی سه سوم آن را به ثبت رسانیده اند. ولی
در مراحل بعد كه شركت به فعالیت رسید در صورتی كه بخواهد افزایش سرمایه بدهد باید كل مبلغ
در خواستی به عنوان سرمایه واریز نماید.1- بند 2 ماده 66 قانون بخش تعاون 2- قسمت ج و د بند 4 مراحل تشكیل تعاونی ها نكته5: هر چه مبلغ سرمایه ثبتی یك شركت بیشتر باشد درجه اعتبار، آن شركت نزد بانكها و موسسات
و ادارات بیشتر خواهد بود .
2-8- محله هشتم : آگهی دعوت از داوطلبان عضویت
هیات موسس می بایست در متن آگهی دعوت از داوطلبان واجد الشرایط عضویت زیر را لحاظ نماید (1):
1 – خلاصه ای از كلیات طرح . 2- خلاصهای از اساس نامه .
3 – شرایط عضویت . 4- مهلت پذیرش تقاضای عضویت .
5- ارائه شماره مشخصات حساب افتتاح شده در صندوق تعاون.
6- مبلغ لازم التادیه هر یك از اعضاء با توجه به توضیحات مرحله هفتم و با در نظر گرفتن اینكه حداقل
سهم برای عضویت یك سهم است كه معمو لاً شركت ها بیشتر ازیك سهم برای عضویت در تعاونی در
نظر می گیرند.
7- نحوه صدور آگهی بعدی برای حالتی كه تعداد اعضاء به حد نصاب نرسدو یا اینكه آورده داوطلبین
عضویت به حداقل سرمایه پیش بینی شده نرسد و با به هر دلیلی نتوان مجمع را برگزار كرد.
2-9-مرحله نهم : آگهی دعوت اولین مجمع عمومی عادی
پس از اینكه اعضاء و سرمایه مورد نیاز شركت تعاونی در شرف تاسیس تادیه شد هیات موسس موظف
است آگهی دعوت اولین مجمع عمومی عادی را اعلام نماید لازم به ذكر است كه زمان تشكیل این مجمع
می بایست حداقل 15روز بعد از تاریخ انتشار آگهی دعوت باشد . لازم به توضیح است كه مجامع بعدی
در صورت داشتن انتخابات باید تاریخ انتشار آگهی 30 تا 35 روز با زمان برگزاری مجمع فاصله داشته
باشد.
2-10- مرحله دهم : ثبت نام داوطلبان عضویت در هیات مدیره و بازرسان
هیات موسس موظف است پس از اخذ موافقت نامه تشكیل ، از داوطلبان عضویت در هیات مدیره و
بازرسی ثبت نام به عمل آورد (2) و شرایط آنها را بررسی نماید این افراد علاوه بر شرایط قانونی
1-قسمت د بند 4 مراحل تشكیل تعاونی ها 2- قسمت ح بند 4 مراحل تشكیل تعاونی ها
عضویت در تعاونی ، می بایست شرایط زیر را نیز داشته باشند(1) :
1- تابعیت جمهوری اسلامی ایران 2- ایمان و تعهد و التزام عملی به اسلام،(در تعاونی های متشكل از
اقلیت های دینی شناخته شده در قانون اساسی تعهد عملی به دین خود).
3-دارا بودن اطلاعات یا تجربه لازم برای انجام وظایف متناسب با آن تعاونی .
4-عدم ممنوئیت قانونی و حجر 5- عدم عضویت در گروههای مشابه و عدم ارتكاب جرایم برضد امنیت
6-عدم سابقه محكو میت كیفری و ارتشاء ، اختلاص ، كلاه برداری، خیانت در امانت ،تدلیس تصرف
غیر قانونی در اموال دولتی و ورشكستگی به تقصیر .
ادامه خواندن مقاله شرکت هاي تعاوني
نوشته مقاله شرکت هاي تعاوني اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.