Quantcast
Channel: دانلود فایل رایگان
Viewing all articles
Browse latest Browse all 46175

تحقيق در مورد اهداف تعليم و تربيت از ديدگاه فارابي

$
0
0
 nx دارای 29 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : اهداف تعلیم و تربیت از دیدگاه فارابی بدین ترتیب می‌توان اهداف تعلیم و تربیت در نزد فارابی را بیان كرد الف ) آموزش عقاید صحیح و تقویت اعتقاد به آنها. عقایدی همچون اعتقاد به خدا، عقل فعال، جهان آخرت، سعادت و راه وصول به آن از طریق شناخت افعال و اعمالی كه به سعادت منتهی می‌شود. ب ) آموزش مهارتهای لازم برای تصدی وظیفه در مدینه فاضله ج ) ترغیب و تشویق افراد برای عمل بر طبق عقاید صحیح د ) ترغیب و تشویق افراد برای انجام وظایف مدنی (دفتر همكاری حوزه و دانشگاه 1377) ب ) اهداف تعلیم و تربیت از دیدگاه قابسی از دیدگاه او هدف تعلیم و تربیت كاملاً دینی است او فصل اول كتابش را با مباحث مهم دینی آغاز كرده است و او این هدف دینی را دو بعد اعتقادی و رفتاری (عملی) و با عناوین ایمان – اسلام، استقامت و ; تبیین می‌كند او در بعد اعتقادی هدف تعلیم و تربیت را ایمان می‌داند. ج ) اهداف تعلیم و تربیت از دیدگاه ابن سحنون در نوشته‌های ابن سحنون هدف از تعلیم و تربیت امری واضح تلقی شده است و این اهداف ناظر بر تربیت دینی است. 1) باید فرزندان جامعه كه در سنین تحصیل‌اند با سواد شوند تا به تدریج جامعه از امی بودن نجات یابد و این امری است كه كه مطلوب عقلا و شارع است او سوادآموزی را ردیف نیازها و مسائل ضروری جامعه به حساب آورده 2) یكی دیگر از اهداف آن یادگیری قرآن و آشنا شدن با آن است زیرا با فرامین قرآن می‌توان از قوانین الهی در زندگی دنیوی استفاده كرد و با بهره مندی از رحمت خاص الهی راه ترقی و كمال را پیدا كرد و به سوی هدف غایی رهسپار شد همانطور كه پیامبر فرمودند برترین شما كسی است كه قرآن بیاموزد و آن را فرا دهد ابن سحنون معتقد است كه با كمك قرآن می‌توان از نردبان كمال برای رسیدن به هدف نهایی صعود كرد. 3) در نظر او باید به دانش آموزان آداب و سنن دینی آموخت و آنان را بر اساس فرهنگ دینی تربیت كرد و با تقویت گرایش‌های معنوی آنان را به دین متعهد ساخت (دفتر حوزه و دانشگاه زیر نظر اعرافی 1377) مبنای تعیین اهداف تعلیم و تربیت یكی از مسائل مهم در برنامه‌های تربیتی تعیین اهداف تربیتی است توجه به نیازهای انسان همواره منبعی مهم و بلكه تنها منبع برای انتخاب و گزینش اهداف تربیتی بوده منابعی كه در شناخت این نیازها موثر اند سه دسته‌اند. علم و فلسفه و دین. هر یك از این سه منبع می‌تواند مبنایی برای گزینش اهداف تربیتی و رفع نیازهای انسان باشد البته شناخت استعدادهای آدمی مستلزم بهره گیری از سه منبع است (دفتر همكاری حوزه و دانشگاه 1376) علم با مرزهای تجربه مادی محصور شده و مسائلی چون هستی شناسی و ارزش شناسی، معرفت شناسی از قلمرو او بیرون است از این رو تأمین نیازهای اولیه به وسیله یافته‌های علمی، شرط ارتقاء به مراتب بالاتر و رفع نیازهای مهم‌تر به كمك فلسفه و دین است و بدون استفاده از دستاوردهای علمی زمینه‌های لازم را برای دستیابی به اهداف ناظر بر نیازهای فلسفی و دینی فراهم نمی‌شود علومی كه به طور مستقیم در یافتن اهداف تربیتی مورد استفاده قرار می‌گیرند علومی هستند كه درباره نیازهای جسمی و روانی انسان بحث می‌كنند. ب ) مبنای فلسفی فلسفه یك ویژگی مشخص دارد و آن تجزیه و تحلیل مسائلی است كه اثبات آنها به كمك علم و روش‌های آزمایشی و تجربی امكان پذیر نیست. و شیوه‌ای است تعقلی و فیلسوفان همواره با مطالعه انتقادی و دقیق می‌كوشند تا عقاید آدمیان را درباره كل جهان و از جمله انسان ارزشیابی كنند. فلاسفه اساسی ترین نقش را در تدوین مكاتب تربیتی ایفا كرده‌اند و چنانچه از نظر فلسفی دیدگاه ما نسبت به مفاهیمی چون جهان، طبیعت و انسان روشن نشده باشد نمی‌توانیم یك مكتب تربیتی را پایگذاری كرده و اهداف خاصی را برای تربیت جستجو كنیم از این رو می‌توان مبانی فلسفی، تعیین اهداف تربیتی را در این قالب‌ها خلاصه كرد. (دفتر حوزه و دانشگاه 13769 1- معرفت شناسی یكی از مباحث مهمی كه به روش فلسفی بررسی می‌شود معرفت شناسی (شناخت شناسی) است. برخی از مطالبی كه در این قالب مورد بررسی دقیق قرار می‌گیرند عبارتند از اینكه آیا ورای ذهن آدمی واقعیتی وجود دارد؟ آیا می‌توان واقعیت را همانطور كه در خارج از ذهن وجود دارد شناخت؟ آیا افراد می‌توانند یافته‌های خود را به دیگران انتقال دهند؟ پاسخ به این پرسش‌ها راهگشای حل اكثر مسائل تربیتی است زیرا تعلیم و تربیت و آموزش هنگامی نتیجه خواهد داشت كه در پی حل مسائل شناخت شناسی در جایگاهی محكم و مطمئن قرار گیرد نخست باید این مساله روشن شود كه زیر بنای معرفت بشری جیست؟ بعد از حل مسائل می‌توان به آموزش پرداخت زیرا مهمترین ركن در تعلیم و تربیت، درك و انتقال مفاهیمی است كه از واقعیت‌های خارجی ناشی می‌شود. (دفتر همكاری حوزه 1376) می‌توان جان لاك و لایب نیتس را نخستین كسانی دانست كه مسائل معرفت شناسی را به طور منظم و مستقل مورد بحث قرار داده‌اند. پس معرفت شناسی علمی است كه درباره معرفت‌های انسان و ارزشیابی انواع آنها و تعیین معیار صدق و كذب آنها بحث می‌كند. معرفت امری ممكن و تردید ناپذیر است و تحقق فی الجمله آن بدیهی و بی نیاز از اثبات آن است آنچه جای بحث و بررسی دارد مباحثی همچون تعیین قلمرو و معرفت انسان، راه دستیابی به معرفت یقینی و ارزش شناخت و مانند آن است. در حالیكه سوفیست‌ها امكان دستیابی به هر نوع معرفتی را انكار كرده‌اند دكارت برای مبارزه با شك گرایی، سنگ بنای معرفت را شك ناپذیری خود شك قرار داد و از این راه وجود شك كننده را اثبات كرد. بر اساس نگرش اندیشمندان اسلامی معرفت‌های انسان بر دو دسته‌اند. معرفت‌های بدون واسطه (علوم حضوری) و با واسطه (علوم حصولی) همه معرفت‌های حضوری خطا ناپذیر ولی تنها دسته‌ای از معرفت‌های حصولی، خطا ناپذیرند و آن هم عبارتند از بدیهیات (حسین زاده 1381) 2- هستی شناسی سرچشمه بسیاری از آرا و اهداف تربیتی، تفكرات فلسفی و هستی شناختی است موضوع هستی شناسی همان ماهیت واقعیت «واقعیت نمایی» است فیلسوفان با نگرشی جامع و كلی به سراسر هستی نظر می‌كنند و درصدد یك نظام فلسفی مبتنی بر آرای هستی شناختی هستند ولی نوع نگرش فیلسوفان متفاوت است برخی با دیدی معنوی به جهان می‌نگرند. (آرمان گرا) و بعضی واقعیت نهایی را امری مادی می‌دانند (واقع گرا) و بعضی معتقدند كه جهان هستی نه وابسته به تصور انسان و نه مستقل از آن بلكه واقعیت عبارتست از تعامل میان انسان و محیط زندگی (عملگرا) ولی در اسلام جهان شناسی تعیین كننده اهداف غایی تربیتی است و این هدف غایی را قرب الی الله می‌دانند پس همانطور كه می‌بینیم در هر جهان بینی راه و روش خاص برای تعلیم و تربیت وجود دارد یا به عبارت دیگر تعلیم و تربیت تابعی از جهان شناسی است. (دفتر همكاری حوزه و دانشگاه 1376).ارزش شناسی مبانی اخلاقی و ارزشی پذیرفته شده در هر فلسفه‌ای در آرا و اهداف تربیتی تأثیر مستقیم دارد موضوعاتی از قبیل ثبات یا تغییر ارزش‌ها، جاودانه یا مقطعی بودن آنها و همچنین عینی یا ذهنی بودنشان برگرفته از نگرش هستی شناختی فلاسفه است زیرا تلقی شخص اندیشمند از ارزش‌ها بستگی به فلسفه عمومی وی خواهد داشت این تلقی به تناسب در نگرش‌های تربیتی تأثیر مستقیم دارد و تفاوت آرای ارزش شناختی فلاسفه اثر غیر قابل انكاری بر تعیین اهداف تربیتی می‌گذارد به عنوان مثال ارزش‌ها درمكتب آرمان گرا ماهیتی مطلق و جاودانه و غیر قابل تغییر دارد كه یا در وجود خدا یا روح مطلق تجلی می‌یابد انعكاس این دیدگاه در فرایند تربیت، آموزش ارزش‌های ثابت و پایدار به شاگرد است. ولی از دیدگاه عمل گرایی ارزش‌ها نسبی است در این نظام نباید قوانین كلی و غیر قابل تغییر را به كودك آموزش داد بلكه او باید یاد بگیرد چگونه می‌تواند با توجه به بهترین نتایج مناسب ترین تصمیم را اخذ كند مدرسه باید درصدد ارائه تجربیاتی باشد كه فردد را برای یك زندگی خوب توانا می‌سازد.اینك به برخی از مسائل ارزشی و ارتباط آنها با اهداف تعلیم و تربیت اشاره می‌كنیم. الف ) معیار و ریشه ارزش‌ها چیست. معیار گزینش اهداف تعلیم و تربیت را اخلاق و مسائل ارزشی تعیین می‌كند. ب ) آیا ارزش‌ها ثابت هستند و با تغییر شرایط اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی تغییر نمی‌كند یا آنكه نسبی‌اند. ج ) آیا ارزش‌ها سلسله مراتبی هستند یا نه و كدامیك از ارزش‌ها اهمیت بیشتری دارند ارزش معنوی یا مادی یا ; » (دفتر همكاری و حوزه 1376) ج) مبانی دینی وظیفه دین در تعیین اهداف تعلیم و تربیت به دنبال آن اهداف تربیتی جهت می‌دهد كسی كه با دیدی الهی به جهان هستی می‌نگرد نمی‌تواند در زندگی، رفتاری همچون یك فرد ملحد داشته باشد. (دفتر همكاری حوزه و دانشگاه 1376) اهداف تربیتی از دیدگاه اسلام منظور از طبقه بندی اهداف تربیتی در اسلام چیست؟ اصول حاكم بر طبقه بندی اهداف تربیتی در بینش اسلامی چیست؟ همانطور كه مفهوم طبقه بندی برمی‌آید این اصطلاح در جایی به كار برده می‌شود كه : 1) سلسله مراتب مختلفی داشته باشد و به بیان دیگر وجود مراحلی كه تقدم و تاخر دارند سلسله‌ای تشكیل می‌دهد كه دستیابی به هر طبقه این سلسله منوط به گذراندن مرتبه مقدم بر آن است و بدون گذر از مرتبه قبل نیل به مرتبه بالاتر امكان پذیر نیست. 2) هر طبقه از این سلسله نسبت به طبقه بالاتر ساده است و با دستیابی به مراحل بالاتر پیچیدگی بیشتر می‌شود. 3) طبقه بندی اهداف در دین یك طبقه بندی علمی نیست معیار و ملاك طبقه بندی اهداف تربیتی در اسلام ناظر بر خود انسان است (ابوجعفر بهشتی فیضی 1380) در چارچوب نظام اسلامی اهداف تربیتی به سه طبقه كلی اهداف غائی اهداف واسطه‌ای اهداف جزئی تقسیم كرد هر یك از این طبقات خود حاوی چند طبقه است كه بدین شرح است. هدف غائی در تعلیم و تربیت : از نظر اسلام : هدف غائی كه حقیقتی بی نهایت و جامع تمام ارزش‌هاست از دید اسلام همانا خداوند متعال است اوست كه بی نهایت كامل است اساسا نقش هدف نهایی در مسیر زندگی چیزی جز استمرار حضور و احساس خدا نیست از این رو شایسته است كه خود خدا كه حقیقت ازلی است محور قرار گیرد نه اموری كه به نحوی ما را به او پیوند می‌دهند مفاهیمی كه حاكی از ارتباط انسان با خداست. 1) عبودیت : «كسب حیات طیبه و قرب الهی همه از مصادیق سعادت است و عبادت غایت خلقت انسان است و انسانی سعادتمند است كه به این هدف برسد. 2) قرب : قرب زمانی و مكانی نیست بلكه نزدیكی و ارتباط روحی و معنوی مراد است ارتباطی كه ریشه در شخصیت و خود انسان دارد و او را حقیقتا به خدا نزدیك می‌كند. 3) حیات طیبه : این مفهوم برای بیان چگونگی با خداوند به كار گرفته است. اهداف واسطه‌ای یك سری غایت‌های كلی است كه برای تبدیل شدن به رفتارهای جزئی باید مشخص تر شوند این اهداف نسبت به هدف نهایی وسعت و محدوده كمتری دارند و حد متوسط بین اهداف نهایی و اهداف رفتاری و جزئی‌اند اهداف واسطه‌ای از دیدگاه اسلام را می‌توان به 4 دسته كلی خلاصه كرد. الف ) هدف‌های تربیتی كه در آنها خدا و حور توجه است. ب ) هدف‌های تربیتی كه در آنها خود فرد محور توجه است ج ) هدف‌های تربیتی كه در آنها دیگران محور توجه‌اند. د ) هدف‌های تربیتی كه در آنها طبیعت محور توجه است (ابوجعفری – بهشتی – فقیهی 1380) هر یك از اینها به مواردی تقسیم می‌شود كه در اینجا ذكر آن مجال نمی‌دهد مولوی اهداف غائی را فناء فی الله و بقا بالله ذكر كرده و اندیشمندان تعلیم و تربیت هدف غائی تعلیم و تربیت را قرب الهی می‌دانند و قرب را به قرب وجودی و مكانتی – نه مكانی – تفسیر می‌كنند و اوج كمال انسان را حضور در محضر خداوند می‌دانند ولی عارفان از این فراتر رفته و فناء فی الله و بقاء الله را از اهداف غایی تعلیم و تربیت اسلامی ذكر كرده‌اند. (ابوجعفری – بهشتی – فقیهی 1379) روش‌های تعلیم و تربیت «بخش كاربردی فرآیند تعلیم و تربیت شیوه‌ها و روش‌های آن است» روش‌های تعلیم و تربیت را می‌توان به دو گروه تقسیم كرد الف ) روش های تربیت متربی والدین – معلم – مربی باید روش‌ها و شیوه‌های عملی و اجرایی تربیت بر اساس مبانی / اهداف و اصول تعیین شده آشنا باشند تا از میان آنها روشی را كه با شرایط ویژه متربی سازگار است. برگزینند و در تربیت فرزند – دانش آموز و متربی خویش از ان بهره گیرند مانند روش‌های اسوه سازی، مهرورزی ، تشویق، تنبیه، انتقاد و تغافل و ; ب ) روش‌های خود سازی انسان طالب كمال برای رسیدن به كمال می‌كوشد با روش‌ها و شیوه‌های عملی و اجرایی تهذیب نفس بر اساس مبانی و اهداف تعیین شده آشنا شود تا از آن میان روش برتر را برگزیند و با استفاده از آن روش خود را به كمال معنوی نزدیك سازد مانند روش‌های پالایش از رزایل – آرایش به فضایل – ذكر و فكر و ; علاوه بر این چون انسان كمال جوست از آنان كه درجات بیشتری از كمال دارند الگو می‌گیرد (بهشتی – ابوجعفری – فقیهی) ج ) روش‌های تربیت در اسلام مراد از روش‌ راه و طریقه‌ای است كه میان اصل و هدف امتداد دارد و عمل تربیتی را منظم می‌كند و به هدف می‌رساند خواجه نصیر الدین طوسی در روش تعلیم و تربیت می‌گوید كه اولا باید به طبیعت كودك پی برد و استعدادهای او را كشف كرد ثانیاً : از راه تكرار و تذكر متواتر درس را ملكه او كرد تا از آفت نسیان محفوظ بماند هرگاه كودك از انجام وظایف دینی امتناع كرد و افعال قبیحه از او دیده شد و به دیگران زیان رساند باید او را مواخذه كرد و بالاخره باید كودك را عادت به سختی داد (احمدی 1368) دكتر شریعتمداری برای تربیت اسلامی روش‌های زیر را ارائه می‌دهد. 1) تلفیث علم و عمل 2) توام ساختن ایمان و عمل 3) تربیت عملی 4) روش عقلانی 5) جهاد 6) امر به معروف و نهی از منكر 7) پاداش و تنبیه 8) توبه 9) پند و اندرز 10) تربیت از طریق ذكر مثال 11) تربیت از طریق قصه وسرگذشت اقوام در اسلام روش‌های تربیتی را به صورت زیر ارائه نموده است. 1- ایجاد زمینه سالم برای تربیت 2- داشتن اسوه و سرمشق برای تربیت 3- تعلیم و تربیت 4- تمرین و تكرار 5- مشاهده و تجربه و تعقل 6- موعظه نصیحت و امر به معروف 7- نهی از منكر مبارزه با انحرافات 8- برقراری ثواب و عقاب برای اعمال 9- ایجاد محیط مساعد تربیتی 10- بیان قصص انبیاء 11- ذكر مثال و تشبه معقول به محسوس 12- دعا و نیایش 13- توبه و بازگشت 14- برقراری یك نظام اسلامی برای اجرا و تداوم تربیت تعلیم و تربیت دو وسیله مهم تربیت اند انسان یا راه و رسم زندگی را یاد می‌گیرد و باید به او یاد داد اگر انسان چیزی را نداند چگونه می‌تواند عمل كند جهل و نادانی باعث اشتباه و گمراهی می‌شود نادانی آنقدر مذموم است كه خود جاهل هم از آن متنفر است تعلیم در اسلام از مسجد آغاز شد. مردم در مسجد پیامبر به طور آزاد و غیر رسمی حلقه می‌زدند و به آیات و احادیث گوش می‌دادند و به بحث می‌پرداختند و آزادانه سوال می‌كردند به تدریج سنت بحث و درس گسترش یافت و در عصر امام صادق مسجد به صورت دانشگاه بزرگ درآمد و قریب به چهار هزار شاگرد در آن آموزش یافتند و همه علوم در آنجا تدریس می شد و رفته رفته حوزه های درسی تشكیل گردید. امام سجاد به بیان حقوقی كه معلم بر دانش آموز دارد می پردازد و می فرماید در روش آموزش باید به نكات زیر مربی توجه داشته باشد. 1) از سخت گیری باید اجتناب كرد و از هر گونه شدت علم بپرهیزد.2) از تنبیه بدنی باید دوری كردی اسلام آموزش و پرورش را بر محور دوستی و دلسوزی قرار دهد.3) باید خطاها را به صورت غیر مستقیم تذكر داد (احمدی 1368) روش های تعلیم و تربیت از دیدگاه ابن خلدوناز نظر ابن خلدون آموزش تعلیم و تربیت باید بر اساس اصول و روشهای ویژه ای انجام گیرد تا به یادگیی متعلم منتهی شود در اینجا به توضیح مهمترین روش ها می پردازیم.تدریج در آموزشنخستین نكته اساسی ای كه او در این زمینه مطرح می كند این است كه آموزش دانش به متعلم هنگامی به یادگیری متعلم می انجامد و موجب حصول ملكه در وی می شود كه به تدریج در طول زمان صورت گیرد زیرا فكر و استعداد و هر چیز دیگر به تدریج از قوه به فعلیت می رسد بنابراین آموزش باید كم كم و در مراحل مختلف صورت گیرد.توجه به میزان فهم و استعداد متعلم و پرورش تدریجی آندومین نكته این است كه باید میزان توانایی عقلی متعلم در درك موضوعات و مسائل علمی شناسایی گردد و متناسب با استعدادش به وی آموزش داده شود تابه تدریج فهم و استعداد او در یادگیری پرورش یابد زیرا استعداد متعلم در آغاز تحصیل بسیار اندك است و باید با مثالهای حسی و آنچه به ذهنش نزدیك تر است آن هم به طور محدود و مختصر به وی آموزش داد تا یادگیری به خوبی انجام گیرد استعدادش قوی شود و زمینه یادگیری بعدی او فراهم گردد. ادامه خواندن تحقيق در مورد اهداف تعليم و تربيت از ديدگاه فارابي

نوشته تحقيق در مورد اهداف تعليم و تربيت از ديدگاه فارابي اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.


Viewing all articles
Browse latest Browse all 46175

Trending Articles