nx دارای 180 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد nx کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد
بخشی از متن nx :
نظام اموزشی سوئد
ساختار كلی نظام آموزش• آموزش رسمی پیش دانشگاهی• آموزش پایه• آموزش پیش دبستانی
• آموزش ابتدایی• آموزش متوسطه• آموزش عالی• آموزش بزرگسالان• آموزش استثنایی• آموزش معلمان• آموزش ضمن خدمت• آموزش غیر رسمی
آموزش رسمی پیش دانشگاهیاز آنجایی كه اصل اساسی درساختار آموزشی كشور سوئد بر فراهم آوردن امكانات آموزشی برای كلیه شهروندان سوئدی بدون توجه به پیشینه قومی واجتماعی و تابعیت فردی آنان استوار میباشد، از این روی كلیه مدارسی كه از قوانین آموزشی پایه تبعیت مینمایند (مدارس ابتدایی و مقدماتی و تكمیلی متوسطه) به صورت فراگیر طراحی شدهاند تا كلیه نسل جوان را تحت پوشش قرار دهند. علاوه برمواد درسی، كتب آموزشی مدارس ابتدایی ومقدماتی و تكمیلی متوسطه مراكز آموزشی سراسر كشور یكسان است. قوانین كشوری خاصی نیز در خصوص ساختار آموزشی كشور در قوانین آموزشی كشور توسط مجلس ملی به تصویب رسیده است. تحصیلات ویژه بزرگسالان نیز دركشور سوئد از سابقه تاریخی طولانی برخوردار بوده وگزینه های گوناگونی درسراسر كشور جهت ادامه تحصیلات وجود دارد. تحصیلات ویژه بزرگسالان به صورت یكسان با آنچه در مدارس، از ابتدایی تا متوسطه، ارائه میگردد، بخشی از ساختار مدارس عمومی محسوب میگردد. این امتیاز خود ب
ه هر فرد این امكان را میدهد كه به تكمیل تحصیلات خود تا مقطع متوسطه مبادرت نموده و مجددا به ساختار رسمی مدارك آموزشی بپیوندد . بنابراین آموزش در سوئد از نظر ساختاری به صورت دورههای آموزشی یكسان از سطح ابتدایی تا آموزش متوسطه وآموزش بزرگسالان برای كلیه شهروندان سوئدی فراهم میباشد. علاوه براین طرحهای مالی گوناگونی نیز اتخاذ گردیده كه به دانش آموزان ودانشجویان اجازه میدهد تا درطول سنوات آموزشی خود (آموزش متوسطه و آم
وزش بزرگسالان) و همچنین تحصیلات عالی منابع مالی مورد نیاز خود را فراهم نمایند.آمار تحصیلی تعداد دانشآموزان و مدارسطبق آخرین آمار بدست آمده تعداد 305300 دانشآموز سوئدی در مراكز تكمیلی آموزش متوسطه آموزش میبینند.گفتنی است از %7/4 از این تعداد (14300) درمراكز تكمیلی متوسطه مستقل(خصوصی) ثبتنام به عمل میآید.سهم مذكور طی سالهای اخیر بهطور چشمگیری افزایش یافته و این در حالیاست كه طی سال 1996 تنها از %8/1 دانشآموزان در مدارس
مستقل ثبتنام به عمل میآمد. طبق آخرین آمار بدست آمده طی سال 1996 تعداد 654 مدرسه فعالیت داشته كه %15 از این مدارس، مستقل بوده و توسط نهادها و مؤسسات خصوصی اداره شده و 5 در صد نیز توسط شوراهای استانی اداره میگردند. طبق آمار مذكور میانگین دانشآموزان هر مدرسه به 467 دانشآموز بالغ میگردد. تعداد دانشآموزان مقاطع آموزش پیش دانشگاهی(15 اكتبر 2000)برنامه تعداد برنامه تعدادبرنامههای هنری……………. . . برنامه تجارت و مدیریت………. . . برنامههای تفریحی……………برنامه ساختمان ……. . برنامه مهندسی الكتریك………. . برنامه انرژی…………………برنامه غذا…………………. . . برنامه صنایع دستی…………. . . برنامه بهداشتی………………برنامه هتلداری، رستوران و تغذیه 600/14
100/12100/12000/7006/12000/2500/1200/4
800/9700/13 برنامه صنایع…………………. . . برنامه رسانهها…………………. برنامه بهرهبرداری منابع طبیعی……برنامه علوم طبیعی……………. . . برنامه علوم اجتماعی……………. برنامه فنی……………………. برنامه مهندسی خودرو…………. . . برنامههای شخصی……………. . . برنامههای آموزشی……………. . . سایر برنامهها…………………. . 800/4300/12600/6100/51400/72900/6200/10400/21800/24000/2305كل 300/305 طبق آخرین آمار بدست آمده تقریباً كلیه آندسته از دانشآموزانی كه به اتمام مدارس پایه در بهار 2000 نائل آمدهاند(95 درصد) در اكتبر همان سال به مراكز تكمیلی آموزش متوسطه وارد شدهاند. طبق آخرین آمار بدست آمده طی سال 97-96 همچنین حدود سه چهارم دانشآموزانی كه وارد مراكز تكمیلی متوسطه شدند، (73 درصد) چهارسال بعد این دوره را به پایان رساندند و این در حالیاست كه حدود 38 درصد از دانشآموزانی كه در بهار سال 97 به اتمام مقطع تكمیلی متوسطه نائل آمدهاند به تحصیل در مراكز آموزش عالی طی سال ب
عد تحصیلی مبادرت نمودهاند كه در مقایسه با آمار 10 سال گذشته، كه رقم تخمینی 20 درصد را نشان میدهد از افزایش چشمگیری برخوردار بوده است. دورهها، رشتهها و تعداد ساعات آموزشیكلیه دورههای آموزشی از برنامه درسی خاصی برخوردار میباشند. برنامههای درسی ملی توسط«آژانس ملی آموزش» تعیین میگرددو این درحالیست ك
ه تدوینگران برنامههای آموزش محلی رؤسای مدارس میباشند.«قوانین آموزشی» كشور نیز شامل جدول واحدهای آموزشی میباشد كه تعداد واحدهای آموزش تكمیلی متوسطه و چگونگی تقسیمبندی این واحدها در هستههای موضوعی و موضوعات خاص آموزشی در آن ارائه گردیده است. جدول واحدهای آموزشیهستههای موضوعی واحدهای مقطع تكمیلی متوسطه
زبان سوئدی / زبان سوئدی به عنوان زبان دوم و ریاضیاتزبان انگلیسیعلوم اجتماعیعلومعلوم مذهبیعلوم هنریتربیت بدنی و بهداشتواحدهای اختیاری انفرادی 2001001001005050
50300جمع كل واحدهای آموزشی 2500واحدهای مقطع تكمیلی آموزش متوسطه دامنه و فعالیت مورد نظر دوره
های آموزشی را در بر میگیرند دورههای آموزش مقطع تكمیلی متوسطه با گذراندن تعداد واحدهای درسی لازم به اتمام میرسند. دوره معمول آموزش مذكور مدت زمان3 سال به طول انجامیده و این درحالیاست كه در نظام ترمی –واحدی، دانشآموزان قادر به گذراندن دوره آموزش دركمتر یا بیشتر از3 سال میباشند ساعات آموزشیاز سال2000 دانشآموزان دروس هنر، علوم طبیعی و علوم اجتماعی از حق برخورداری از حداقل 2180 ساعت آموزش60 دقیقهای و دانشآموزان دروس فنی و حرفهای نیز از حق برخورداری از حداقل 2400 ساعت آموزش60 دقیقهای برخوردار میباشند. زبان سوئدی به عنوان زبان دوم و زبان مادریزبان سوئدی به عنوان زبان دوم در كلیه مقاطع به عنوان یك موضوع تخصصی آموزشی به دانشآموزان ارائه میگردد. دانشآموزان مهاجر از حق انتخاب زبان سوئدی به عنوان زبان دوم به عنوان واحد درس عمومی برخوردار میباشند.گفتنی است آن دسته از مهاجرینی كه علاقمند مطالعه زبان سوئدی به عنوان هسته موضوعی باشند میتوانند به مطالعه زبان در قالبهای آموزش شخصی و تكمیلی مبادرت نمایند.آشنایی اولیه دانشآموزان و برخورداری از دانش قبلی آنان با این زبان در مدارس پایه میباشد. آندسته از دانشآموزانی نیز كه اخیراً وارد سوئد شده و از دانش پایه در زبان سوئدی برخوردار نمیباشند از سن 16 سالگی از حق استفاده از آموزش زبان سوئدی ویژه افراد مهاجر برخوردار میگردند. هدف از آموزش زبان سوئدی به عنوان زبان مادری قادر ساختن كودكان سوئدی به حفظ و كاربرد از زبان مادری خود و فراهم نمودن فرصت دوزبانگی و آشنایی غیر بومی با زمینههای فرهنگی كشور به عنوان زبان دوم میباشد. برخورداری ازحق آموزش زبان مادری( زبان سوئدی) درمدارس كشور سوئد به 7 سال اولیه آموزش محدود میگردد. مقطع آموزش پایه تاریخچهدر سال 1842 همزمان با حكمرانی كارل چهاردهم مدارس ابتدائی دركشور سوئد احداث گردید.در مورخه 18 ژوئن همان سال، فرمان حكومتی مبنی براحداث مدارس پیش دبستانی توسط كلیساها صادرگردید. مدارس ابتدائی برای مدت زمان مدیدی مختص خانوادههای كم درآمد میبود كه هیچ راهی به آموزش عالی نداشتند.گفتنی است كه عمده مدارس مذكور در قالب مدارس دولتی دستور زبان احداث گردید.در بدو تاسیس، دورههای آموزش ابتدائی به صورت مختلط برگزار
شده و مدارس گرامر و مراكز مقدماتی متوسطه مختص دانشآموزان پسر بوده و دانشآموزان دختر روانه مدارس جداگانهای میگردیدند. این درحالی بود كه مدارس مقدماتی متوسطه از آغاز قرن20 آغاز به فعالیت نمود. اگر چه در آن زمان مدارس دخترانه زیادی وجود داشت اما با این وجود، مدارس دخترانه با سیستم 9 ساله آموزشی از میان برداشته شد.در سال 1962 ، مقطع آموزش پایه با آموزش 11 ساله (تركیبی از دوره ابتدائی 7 ساله و دوره مقدماتی 4 ساله) سازماندهی گردید. در همان اثناء نخستین برنامه پیشرفته آموزشی مدارس طراحی گردید. برنامههای آموزشی نیز طی سالهای1969 و1980 و 1994 تغییر یافت.
مطابق جدیدترین قوانین آموزشی كشور، كلیه كودكان و نوجوانان سوئدی میبایستی به طور یكسان و بدون توجه به جنسیت ،محل سكونت و شرایط اقتصادی و اجتماعی از سیستم آموزشی یكسان برخوردار گردند. در اول ژانویه 1998، نوع جدیدی از آموزش پیش دبستانی به ساختار سیستم آموزشی كشور اضافه گردید. مقطع مذكور جانشین فعالیتهای ویژه آموزشی مختص كودكان رده سنی 6 سال كه در چارچوب آموزش پیش دبستانی به آنان ارائه میگردید شد. هدف از اعمال چنین اصلاحاتی مراقبت از كودكان سوئدی بود. مطابق چنین اصلاحاتی ، شهرداریهای كشور ملزم به احداث مراكز آموزش پیش دبستانی برای كلیه كودكان رده سنی6 سال میباشند و این در حالیاست كه حضور در كلاسها اختیاری است.از حدود 8 درصد از افراد رده سنی6 سال در مدارس پایه و از مابقی در مدارس پیش دبستانی ثبت نام به عمل میآید. چارچوبهای قانونیسیستم ملی آموزشی كشور سوئد تحت قوانین آموزشی مصوب مجلس ملی سوئد (ریكسدك) اداره میگردد. از سال 1995، برنامه درسی مشتركی برای سیستم آموزشی پایه كشور اتخاذ گردیده است. از اول آگوست 1998، برنامه آموزشی مشترك با اعمال تعدیلات مختصری، برای مدارس پایه و مراكز آموزش پیش دبستانی طراحی گردید . در سال 1999 دولت سوئد به بازنگری قوانین آموزشی كشور توسط كمیته پارلمانی مبادرت نمود. بازبینی برنامههای آموزشی به كمیته مذكور تفویض گردیده و كمیته نیز به ارائه گزارش كار خود در اكتبر 2001 به وزارت آموزش ملی مبادرت نمود. ساختار آموزش پایهشهرداریهای مناطق مختلف كشور موظف به برگزاری كلاسهای پیش دبستانی برای كلیه كودكان سوئدی رده سنی 6 سال میباشند.با وجودیكه فعالیتهای آموزشی پیش دبستانی اختیاری است، با این حال اكثریت قریب به اتفاق كودكان رده سنی شش سال سوئدی در این كلاسها حضور مییابند. مطابق قوانین آموزشی كشور سوئد گذراندن دوره آموزشی 9 ساله برای كلیه كودكان ردههای سنی 7 تا 16 سال اجباری است. قوانین مذكور هم چنین به بهره مندی كودكان و نوجوانان سوئدی از سیستم مدارس ملی تأكید دارد. آغاز سنوات آموزشی كودكان سوئدی متغیر بوده اما بهطوركلی از سن 6 سالگی آغاز میگردد.این در حالیاست كه میتوان حضور در آموزش پایه را تا سن 8 سالگی به تعویق انداخت.حضور در آموزش پایه 9 ساله بدون احتساب سن آغازین مدرسه رفتن كودك، الزامی است.گفتنی است طی سال تحصیلی 98-97 این فرصت دركلیه شهرها فراهم آمد. طی سال تحصیلی 92-93 در70% از شهرها فرصت بهره مندی كودكان رده سنی 6 سال از حضور درمدارس پایه فراهم آمد.در اكتبر1993، 53 % از دانش آموزان مدرسه ای6 ساله یا كوچكتر بودند . دولت نیز درقالب كمیسیون ویژهای به تحقیق درخصوص نتایج افزایش سنوات تحصیلی مدارس پایه به مدت زمان10سال مبادرت نموده است. گزارش نهایی كمیسیون درجهت بازنگری به آژانس های ملی و منطقهای ارسال میگردد. مدارس ابتدایی سوئد نخستین بار در سال1824 معرفی گردید.
در سال1962مجلس ملی سوئد دوره9ساله مدارس پایه فراگیر را تصویب نمود. در سال تحصیلی1973- 1972 این ظرح به طور كامل به مرحله اجرا در آمد. درحال حاضر این طرح بر اساس قوانین تحصیلی مصوب سال 1985به فعالیت خود ادامه داده و طی سالهای1994- 1991 نیز اصلاحاتی در آن اعمال گردید.سیستم آموزش پایه بر آموزش پایه GRUNDSKOLAN ، آموزش پایه SAMI ویژه كودكان سامی زبان ، مدارس استثنایی ویژه كودكان مواجه با معلولیتهای خاص
و مدارس پایه ویژه كودكان مواجه با عقب ماندگی ذهنی تقسیم میگردد. كل دوره آموزش پایه بصورت آموزش مختلط و رایگان ارائه شده و هر سال تحصیلی از2 ترم تحصیلی(40 هفته معادل 178روز تحصیلی و12روز تعطیل) متشكل میگردد.ترم تحصیلی پاییز از پایان آگوست تا پایان دسامبر وترم تحصیلی بهار نیز از ابتدای ژانویه تا ابتدای ژوئن بطول میانجامد.حضور در مدارس پایه برای حداكثر190روز در سال و8 ساعت در روز اجباری است و این درحالیست كه درشرایط خاص،دانش آموزان از گذراندن برخی آموزشهای پایه معاف میگردند. به عنوان مثال دانش آموزانی كه از مذاهب دیگری برخوردار میباشند میبایستی به مطالعه دروس مذهبی مربوطه مبادرت نمایند. مطابق قوانین اول ژانویه سال 2002، آندسته از كودكانی كه تحت عنوان پناهنده یا به دلایل مشابه دركشور سوئد اقامت دارند نیز مشمول قوانین آموزش پایه ( اجباری )میگردند. مطابق چنین قوانین كودكان مذكور نیزمیبایستی از فعالیتهای پیش دبستانی،امكانات مراقبتی كودكان و آموزش در نظام آموزشی عمومی برخوردار گردند. نرخ جمعیتی مدارس پایه متغیر میباشد، به نحوی كه 3 /1 درصد مدارس تحت نظارت شهرداریها و 3 /2 درصد مدارس خصوصی از كمتر از100 دانشآموز برخوردار میباشند. شرایط پذیرش تحصیلیطبق قوانین آموزشی كشور سوئد امكان حضور در مدارس پایه برای كلیه كودكان مقیم كشور فراهم آمده است. قوانین مذكور با قوانین آموزشی ویژه كودكان ردههای سنی16-7 سال جهت برخورداری از تحصیل در مدارس دولتی همسو میباشد. دوره آموزشی مدارس پایه در انتهای فصل بهارهنگامی كه افراد به رده سنی16 سال و چنانچه در كلاس پیش دبستانی حاضر شده باشد به رده سنی 17 سال میرسند، به انتها میرسد. تا قبل از سال 1991 سن آموزش جهت ورود به مدارس پایه رده سنی 7 سال میبود و این در حالیاست كه در پی تصمیم سال 1991 مجلس ملی سوئد (ریكسدگ) والدینی كه مایل باشند میتوانند به ثبت نام كودكان خود1 سال زودتر از
موعد مقررمبادرت نمایند. شهرداریها موظف به تحت پوشش قرار دادن كلیه كودكان سوئدی رده سنی6 سال در مدارس پایه كشور میباشند.گفتنی است كه تحت شرایط خاصی میتوان حضور كودكان در مدارس پایه را تا سن 8 سالگی به تعویق انداخت. از كودكان سوئدی معمولا در نزدیكترین مدارس به محل زتدگی آنان ثبت نام به عمل میآید.این در حالیاست كه والدین ممكن است به ثبت نام كودكان در مدارس دیگر اعم از مدارس شهرداری یا خصوصی مبادرت نمایند. شهرداریهای محلی نیز به تقبل هزینه تحصیلی دانشآم
وزان بدون توجه به نوع مدارس انتخابی والدین مبادرت مینمایند.چگونگی اتخاذ این تصمیمات درشهرداریها متفاوت بوده و میزان قدرت انتخاب والدین به شهرداری محل سكونت آنان بستگی دارد.در برخی از شهرداریها نیز والدین به انتخاب مدارس قبل از مبادرت كودكان به تحصیل اقدام مینمایند.در سایر شهرداریها، كودكان ابتدا توسط شهرداری به مدارس منتقل شده و سپس والدین از حق انتخاب سایر مدارس برخوردارمیگردند.كودكان سوئدی با والدین شاغل از حق مراقبت ویژه از كودكان مدارس پایه برخوردار میباشند. متدهای آموزشیدر مقطع آموزش پایه، مدارس پایه از امكان اتخاذ تصمیماتی درخصوص نحوه اداره مدارس،تدوین دروس، ابعاد كلاسهای آموزشی و تعداد دانشآموزان و … از آزادی عمل برخوردار میباشند. مطابق قوانین آموزشی كشور سوئد، ایده و نظرات دانشآموزان نیز در تنظیم دروس آموزشی لحاظ گردیده و با بالاتر رفتن سنوات آموزشی مسئولیتهای بیشتری به دانشآموزان واگذار میگردد. ارزیابیهای ملی نشان میدهد كه شیوه تدریس درمدارس سوئد بخصوص طی سالهای پایانی آموزش، نسبت به رده سنی دانشآموزان متفاوت میباشد. به عبارت دیگر برنامههای درسی بر طبق متد پژوهشی ارائه شده و تدریس موضوعی و میان موضوعی دروس آموزشی رواج یافته است. ساختار برنامههای درسی ثابت بوده و این درحالی است كه اهداف و خطوط كلی آن تغییر یافته است. ارزیابی تحصیلیدر طول مدت تحصیل دانشآموزان درمدارس پایه، روسای مدارس میبایستی مداوما دانشآموزان و والدین آنان را در جریان پیشرفت تحصیلی كودكان قرار دهند. شكل اصلی ارتباط میان اولیاء و مربیان به صورت مشاورههای شفاهی درخصوص پیشرفت تحصیلی دانشآموزان درمدارس و تلاش درجهت افزایش دانش و مهارت دانشآموزان میباشد.این گونه مشاورات همچنین در صورت درخ
واست والدین به صورت مشاورات كتبی نیز صورت میگیرد.از سوی دیگر، معلمین پیوسته به ارزیابی پیشرفت تحصیلی دانشآموزان از طریق برگزاری امتحانات پیاپی مبادرت مینمایند. از ترم تح
صیلی پاییز 1995،سیستم نمرهای جایگزین سیستم نمرهگذاری نسبی سابق گردید.گفتنی است كه سیستم مذكور بر اساس سیستم نمرات سه تایی محاسبه میگردد. حضور در آزمون دروس مذكور طی سال 9 آموزش اجباری است. آزمونهای ملی زبان سوئدی، انگلیسی و ریاض
یات در سال 5 آموزش و همزمان با ارائه نز تحقیقاتی برگزار میگردد. طی سالهای اولیه آموزش، آزمونهای گزینشی ویژه زبان سوئدی و ریاضیات به صورت اختیاری برگزار میگردد. ارتقاء تحصیلیارتقاء تحصیلی دانشآموزان به ردههای بالاتر آموزشی به طور خودكار صورت میگیرد.با این حال امكان تكرار مجدد یك سال تحصیلی برای دانشآموزان وجود دارد. به عبارت دیگر پس از مشاوره با والدین، مدیران مدارس به تصمیمگیری درخصوص ارتقاء یا عدم ارتقاء تحصیلی دانشآموزان به كلاسهای بالاتر مبادرت مینمایند. مدیران مدارس نیز ممكن است كه در طول سال تحصیلی به انتقال دانشآموزان به كلاسهای بالاتر مبادرت نمایند.لازم به ذكر است كه ارتقاء تحصیلی منحصرا در صورت توانایی دانشآموزان در
سازگاری با كلاسهای بالاتر و رضایت والدین با اجرای آن میسرمیباشد. اعطاء مدارك آموزشی گواهینامه اتمام دوره آموزشی پایه پس از پایان دوره آموزش پایه به دانشآموزان اعطا میگردد. مدرك پایان دوره آموزش پایه بر جزئیاتی از وضعیت تحصیلی دانشآموزان سال آخرو نمرات پایانی دروس اجباری و اختیاری دانشآموزان مشتمل میگردد.گفتنی است كه مدرك پایانی توسط مدیران مدارس پایه تایید میگردد. سطوح آموزشیاز سال 1995 تقسیمبندی مدارس پایه به سطوح ابتدائی،متوسطه و تكمیلی منسوخ گردید.سهم عمدهای از كودكان سوئدی به گذراندن تحصیلات خود در یك مدرسه مبادرت مینمایند. پس از گذراندن سالهای اولیه آموزشی،كودكان سوئدی معمولا تحت تعلیم معلم جدید قرار میگیرند.طی سالهای اولیه آموزش پایه، كودكان معمولا تحت تعلیم معلمینی آموزش میبینند كه در دو یا سه رشته متخصص میباشند. قانون خاصی جهت گروهبندی دانشآموزان در مراكز اوقات فراغت وجود ندارد.گفتنی است كه مراكز مذكور به فراهم آوردن فعالیتهای خارج از ساعات آموزشی مدارس برای دانشآموزان كلاسهای مختلف در سنین مختلف مبادرت مینمایند. طی سالهای اخیر، به طور روزافزونی در مراكز خصوصی اوقات فراغت برای كلیه دانشآموزان كلاسهای 6-4 تدارك دیده شده است. اهداف نهایی آموزشیاهداف نهایی مدارس پایه در فصل اول قوانین آموزشی كشور لحاظ گردیده است.كلیه مدارس پایه بیتوجه به جنسیت، محل سكونت و شرایط اجتماعی و اقتصادی دانشآموزان ملزم به ارائه امكانات آموزشی یكسان به آنان میباشند.لازم به ذكر است كه برنامههای درسی و جدول زمانبندی آموزشی به صورت ملی طراحی میگردد.كلیه فعالیتهای آموزشی مدارس میبایستی با ارزشهای بنیادی محلی منطبق باشد. كادر آموزشی كشور سوئد ملزم به احترام گزاردن به ارزشهای درونی و محیطی كودكان بویژه اجرای سیاستهای برابری جنسی و مبارزه با نژادپرستی میباشند. برنامههای آموزشی مدارس پایه توسط عالیترین مقام تصمیمگیرنده شهرداریها تدوین و نبیین میگردد. كمیتههای محلی شهرداریهای سراسر كشور به تعیین معیارهای لازم جهت حصول اهداف آموزش ملی درمدارس پایه كشور مبادرت مینمایند. برنامههای محلی، بیانگر چگونگی اجرا و اداره فعالیتها میباشد. برنامههای درسی مدارس پایه از سال 9/1998 اصلاح گردیده و كلاسهای آموزش پیش دبستانی و مراكز اوقات فراغت را نیز در بر میگیرد. این درحالی است كه برای كلاسهای آموزش پیش دبستانی، سیلاب آموزشی خاصی وجود ندارد. طی سال1999 در سوئد اولویت به اجرای ارزشهای بنیادی آموزشی در مدارس معطوف شده و از این سال به عنوان سال ارزشهای بنیادی یاد میگردد.
برنامههای آموزشی، دروس و تعداد ساعات آموزشیاز اول آگوست 1998 برنامه آموزش مشتركی ویژه مدارس پایه، مدارس پیش دبستانی و مر
اكز اوقات فراغت طراحی گردید. برنامه مذكور بر اساس برنامه پیشین آموزش مدارس پایه طراحی شده و ساختار اصلی و نقطه تمركز آن ثابت باقی مانده است. تنها برخی از اهداف در جهت نیل به دیدگاه یكسانی از رشد و یادگیری كودكان تدوین یا تغییر یافته است.برای كلیه دروس پایه، سیلابس آموزشی واحدی توسط دولت تدوین میگردد.تصمیم گیری در خصوص تعیین نوع و شیوه تدریس موضوعات آموزشی بر عهده شخص معلمین میباشد. جدول زمانبندی كه بخشی از قوانین آموزشی كشور را تشكیل میدهد، بیانگر تعداد ساعات آموزش لازم در طول 9 سال آموزش پایه به مدت (ساعت 665 /6) میباشد. جدول زمانبندی همچنین به تبیین دامنه انتخاب دانشآموزان و مدارس مبادرت مینماید.این در حالیاست كه تصمیمگیری در خصوص چگونگی تقسیم ساعات آموزشی میان دروس و گردهمایی آموزشی و انتخاب زبان آموزشی توسط هیئت امنای مدارس و بر اساس پیشنهادات مدیران مدارس و مراكز آموزشی كشور صورت میگیرد.گفتنی است كه تصمیمگیری درخصوص تنظیم جدول زمانبندی نیز بر عهده مدیران مدارس میباشد. این درحالیست كه مدارس كشور خود قادر به تصمیمگیری در خصوص زمانهای اختصاص یافته در جدول زمانبندی جهت سال تحصیلی میباشند. علاوه بر این ارزیابی مقایسهای از نتایج بدست آمده توسط دانشآموزان و در رابطه با اهداف برنامههای درسی و سیلابهای آموزشی در سال پنجم آموزشی صورت میگیرد. زبان سوئدی نیر به عنوان زبان دوم به خودی خود در كلیه سطوح آموزشی به عنوان یك درس در نظر گرفته شده و دانشآموزان مهاجر از حق آموختن زبان سوئدی به عنوان زبان دوم برخوردار میباشند. نهادهای مركزی آموزش پایهدورههای آموزش پایه، دوره تكمیلی آموزش متوسطه و آموزش بزرگسالان در كشور سوئد توسط شهرداریها و شوراهای استانی سازماندهی میگردد. از ریاست مدارس آموزش در سوئد تحت عنوان ركتور (rektor) یاد میگردد كه عهده دار مسوولیت مدیریت سیاستهای آموزشی مدارس كشور میباشند.
وزارت آموزش و علوم سوئد به تشكیل گروهی از كارشناسان آموزشی در جهت تبادل نظر در خصوص نقش رؤسای مدارس در نظام آموزشی ،تمركز بر عملكرد كارشناسان آموزشی در جهت شناسایی وظایف و قدرت اجرایی روسای مدارس و خلق شرایط بهتر جهت مدیریت موثرتر و برقراری ارتباطات میان دولت، شهرداریها و رؤسای مدارس مبادرت مینماید.گفتنی است كه برای آخرین بار ، طی سالهای اخیر كارشناسان مذكور در اوت سال 2001 به ارائه گزارشی از عملكرد خود به وزارت آموزش و علوم سوئد مبادرت نمودند.شهرداریهای سوئد همچنین مسوولیت عضوگیری و
انتصاب رؤسای مدارس را بر عهده دارند.پیش شرط انتخاب افراد به سمت ریاست مدارس، برخورداری از اطلاعات آموزشی مناسب و تجارب قبلی میباشد. رؤسای مدارس و مراكز آموزشی سوئد، مسوولیت نظارت برعملكرد پرسنل مدارس كشور را بر عهده دارند. رؤسای مدارس همچنین مسوولیت ترسیم طرح كاری شامل انتشار جزئیاتی درخصوص چگونگی عملكرد وسازماندهی
فعالیتها به منظور دستیابی به اهداف ملی و محلی آموزشی را بر عهده دارند. رؤسای مدارس همچنین مسوولیت پیگیری دستاوردهای آموزشی و ارزشیابی چنین دستاوردهایی در ارتباط با اهداف ملی و كسب اطمینان از اعطای حقوق آموزشی مساوی به دانش آموزان و حمایت از دانش آموزان نیازمند را بر عهده دارند. والدین آندسته ازكودكان سوئدی كه درمدارس پایه حضورمییابند ازحق انتخاب مدارس كودكان خود برخوردارمیباشند. به عبارت دیگروالدین ودانش آموزان سوئدی ازحق انتخاب آزاد تحت نظارت شهرداریها برخوردار میباشند.گفتنی است كه شهرداریها نیز ملزم به پرداخت وتقبل هزینههای آموزشی دانش آموزان میباشند. گفتنی است موردفوق حتی درصورتی كه دانش آموزان تمایل به انتقال ازیك مدرسه شهرداری به مدرسه دیگر و شهرداری یا حضوردرمدارس مستقل داشته باشند مصداق مییابد. لازم به ذكراست كه برخورداری حق انتخاب مدارس توسط كودكان و والدین، تضمینی درجهت وجود ظرفیت باز مدارس منتخب نمیباشد، چراكه امكان تكمیل ظرفیت مدارس و یا بروز محدودیتهای دیگری نظیراعطای اولویت ثبت نام به دانش آموزان مستقردرمحل نزدیكتر به مدارس و یا بروز مشكلات عمده مالی و سازمانی برای شهرداریها وجود دارد. در مقاطع آموزش پایه و آموزش پیش دبستانی، علاوه بر مساعدتهای آموزشی وكمكهای مالی، شهریهای از دانشآموزان دریافت نمیگردد. علاوه بر این دانشآموزان از وعدههای غذایی رایگان وكتابها و ابزارآلات آموزشی رایگان در طول دوران تحصیل خود برخوردار میباشند. شهرداریها نیز موظفاندكه امكان ایاب و ذهاب رایگان را برای دانشآموزان فراهم آورند.گفتنی است كه مورداخیرمنحصراً به آندسته از دانشآموزانی تعلق میگیرد كه درمدارس تعیین شده توسط شهرداریها آموزش میبینند. علاوه بر این كلیه كودكان سوئدی ردههای سنی 3 ماهه تا 16 سال از كمكهای تحصیلی فوقالعاده برخوردار میباشند.مدارس سامی از سال 1962، تعداد6 مدرسه پایه سامی درسطح كشور فعالیت داشته و دولت سوئد نیز به تقبل هزینه اداره مدارس مذكور اعم از حقوق معلمین، هزینه اقامت شبانه روزی دانشآموزان، هزینه ایاب و ذهاب و سایر امكانات مبادرت مینماید. آژانس ملی آموزش مسوولیت نظارت بر عملكرد مدارس مذكور را برعهده دارد. برنامههای آموزشی مدارس سامی تا سال ششم با برنامههای آموزشی
مدارس آموزش پایه مشترك میباشد، با این تفاوت كه در مدارس سامی، دروس زبان سامی و فرهنگ و تاریخ سامی نیز تدریس میگردد. آموزش در مدارس سامی به زبان سوئدی و سامی ارائه شده و زبان سامی در تمامی سالهای تحصیل به عنوان رشتهای جداگانه تدریس میگردد. دانشآموزان مدارس سامی پس از پایان آموزش6 ساله در مدارس، به تحصیل (طی سالهای 7 تا
9) در مدارس پایه ادامه میدهند. علاوه بر این، نوع دیگری از آموزش ادغام شده سامی در تعدادی از مدارس پایه شمال سوئد ارائه میگردد. آموزش ادغام شده سامی طی9 سال آموزش پایه به دانشآموزان ارائه میگردد. تعداد دانشآموزان مدارس سامی بر163 و تعداد دانشآموزان مدارس ادغام شده سامی در مدارس پایه بر150 دانشآموز بالغ میگردد.تعداد5100 مدرسه در كشور فعالیت دارند كه از جولای 1992 به میزان 10 درصد افزایش یافته و با تغییر شرایط مدارس مستقل تعداد این مدارس
به بیش از دو برابر بالغ گردیده است.
مقطع آموزش پیش دبستانیتاریخچه با وجودیكه مراكز آموزش پیش دبستانی (كودكستانها و مهدهای كودك) از اوایل قرن 19 در سراسر كشور سوئد فعالیت داشتهاند، آموزش فراگیر آن طی دهه1970 به وقوع پیوست.در ابتدا، طی سال 1975 قانون ویژه مقطع آموزش پیش دبستانی در پی قبول پیشنهادات ارائه شده از سوی كمیته تحقیق ، به تصویب رسید. متعاقب تصویب قانون مراقبت از كودكان طی سال 1977 ، قانون قبلی لغو گردیده و بعدها در سال1980 با قانون تامین اجتماعی ادعام گردید. در سال 1995، قانون تضمین مراقبت از كودكان در زمره قوانین تامین اجتماعی كشور به تصویب رسید. از این روی شهرداریهای مناطق مختلف كشور مسوولیت فراهم نمودن امكانات لازم در جهت مراقبت از كودكان ردههای سنی 12-1 سال را عهدهدار گردیدند.طبق قانون، كلیه كودكان سوئدی برخوردا از والدین شاغل حتی كودكان ردههای سنی 4-3 ماه نیز در مراكز آموزش پیش دبستانی پذیرش میگردند. از سال1996 مسوولیت رسیدگی بركلیه فعالیتهای مراكز پیش دبستانی به وزارت آموزش و علوم تفویض گردید. این در حالیاست كه از اول ژانویه 1998 آژانس ملی آموزش مسئولیت رسیدگی و نظارت بر فعالیتهای مراكز آموزش پیش دبستانی و كودكان دبستانی را عهده دار گردیده است. طی سالهای اخیر، در نتیجه ادغام روز افزون مراكز آموزش پیشدبستانی و مراكز ویژه مراقبتی كودكان،امكانات آموزشی و غیرآموزشی مورد نیاز مراكز مذكور بازبینی شده و به اعمال تغییراتی در قوانین آموزشی ویژه مقطع آموزش پیشدبستانی منجر گردیده است. سیاستهای مقطع آموزش پیش دبستانی
حضور نمایندگانی از والدین دانش آموزان درمراكز آموزش پیش دبستانی در قوانین آموزشی كشور منظور نگردیده است. این درحالیست كه برنامههای آموزشی مقطع آموزش پیش دبستانی فرصت تاثیر گذاری بر فعالیتهای آموزشی به ویژه درخصوص برنامه ریزی آموزشی برای والدین را فراهم آمده است. ارتباط روزانه والدین با مراكز آموزش پیش دبستانی از اهمیت استراتژیگ برخوردار میباشد.لازم به ذكر است كه جلسات رسمی اولیا- مربیان در جهت برقراری ارتباط هر چه نزدیكتر میان والدین و مسوولان مراكز آموزش پیش دبستانی سالانه 3 مرتبه برگزارمیگردد
چارچوبهای قانونیاز سال 1998، به علت ادغام روز افزون مراكز آموزش پیشدبستانی و مراكز ویژه مراقبتی كودكان، فعالیتهای آموزشی مراكز مذكور تحت نظارت قوانین آموزشی كشور قرار گرفت.مطابق قوانین آموزشی، كلیه شهرداریهای كشور موظف به ارائه فعالیتهای پیش دبستانی به كودكان ردههای سنی 5-1 سال كه از والدین شاغل یا دانشجو برخوردار میباشند، گردیدهاند.گفتنی است كه امكانات آموزشی فوق حداقل 3 ساعت در روز یا 15 ساعت در هفته به كودكان ارائه میگردد.كلیه شهرداریهای كشورمسوولیت شناسائی كودكان نیازمند دورههای آموزشی پیش دبستانی را بر عهده دارند.تا اواخر سال 1997 انجمن رفاه ملی و انجمنهای ایالتی عهدهدار مسئولیت نظارت و ارزیابی بر كیفیت و دامنه عملكرد مراكز آموزش پیش دبستانی و مراكز ویژه مراقبتی كودكان در سطح ملی، ایالتی و شهرداریها بودند. این در حالیاست كه از اول ژانویه 1998 آژانس ملی آموزش عهدهدار مسئولیت فوق گردیده است. در سال 1999 دولت سوئد تصمیمی مبنی بر بازنگری قوانین آموزشی كشور توسط كمیته پارلمانی اتخاذ نمود. اصلاحات آموزشیبنا بر تصمیمات اتخاذ شده توسط مجلسی ملی سوئد در كلیه مراكز آموزشی پیش دبستانی ملزم به ارائه خدمات آموزشی و تفریحی كودكان ردههای سنی 1 سال تا 4 سال میباشد. طبق اصلاحات به عمل آمده موازی پیش دبستانی به ویژه مدارس بینالمللی رایگان بوده و حداقل 525 ساعت آموزش در سال برابر با 3 ساعت در روز مبادرت مینمایند. گفتنی است كه مدارس پیش دبستانی بینالمللی از اول ژانویه 2003 آغلز بهه فعالیت نمودهاند. بنابر قوانین اصلاحی مصوب مجلس ملی سوئد كودكان والدین فاقد شغل از اول ژانویه 2001 و كودكان بیسرپرست از ژانویه سال 2002 از آموزشهای پیش دبستانی مدت حداقل 3 ساعت در روز و یا 15 ساعت در هفته برخوردار میگردند اهداف آموزشی
از جمله مهمترین اهداف مراكز آموزش پیش دبستانی و مراكز ویژه مراقبتی كودكان سوئدی میتوان به رشد ذهنی كودكان از طریق تشویق و تهییج آنان درگرایش به فعالیتهای گروهی آموزشی و ایجاد شرایط مناسب جهت رشد سطح یادگیری كودكان اشاره نمود. از اول آگوست سال 1998، اهداف و وظایف مراكز آموزش پیشدبستانی در قالب برنامههای آموزشی ویژه، جایگزین برنامههای آموزشی پیشین گردید. دولت سوئد نیز به تعیین اهداف و خطوط كلی مقطع آموزش پیش دبستانی به موازات ساختارها و سیاستهای معین مقطع آموزش پایه مبادرت نمود.از این روی در سال 1998 برنامه آموزش مدارس پایه در جهت هماهنگی با برنامههای آموزشی مراكز
پیش دبستانی و مراكز مراقبتی – تفریحی ویژه كودكان تغییر یافت. گفتنی است كه شهرداریها مسئولیت تضمین شرایط لازم ویژه مراكز پیش دبستانی جهت نیل به اهداف تعیین شده فوق را بر عهده دار میباشند. از جمله اصلیترین اهداف مقطع آموزش پیشدبستانی میتوان به موارد ذیل اشاره نمود :1 شناساندن نرمها و ارزشهای اجتماعی به كودكان و تمركز بر رشد ذهنی كودكان به واسطه تاثیرگذاری آموزشی بركودكان 2 برقراری همكاری میان اولیاء و مربیان مراكز پیش دبستانیگفتنی است كه طراحی اهداف مذكور به افزایش تمركز دولت به مراكز آموزش پیش دبستانی و نیل به هدف غائی (رشد فردی و آموزشی كودكان) منتهی گردیده است. آژانس ملی آموزش، نهاد ملی است كه به تبیین خطوط كلی و اهداف مراكز ویژه مراقبتی كودكان، مراكز تفریحی و مراكز پیش دبستانی مبادرت مینماید. تعداد ساعات آموزشیمراكز آموزش پیش دبستانی كشور سوئد ازسیلابس تحصیلی و مقررات ویژهای جهت چگونگی اختصاص وقت به فعالیتهای مختلف آموزشی برخوردار نمیباشند. مراكز آموزش پیش دبستانی ملزم به فراهم نمودن فعالیتها آموزشی و برقراری هماهنگی میان آموزش و پرورش كودكان جامعه میباشند. مسئولیت تربیت كودكان با مشاركت والدین و مراكز آموزش پیش دبستانی و مربیان متعهد صورت میپذیرد. برنامههای آموزشی مقطع آموزش پیش دبستانی بر رشد زبانآموزی كودكان سوئدی تاكید عمدهای دارند. برنامههای آموزشی مقطع آموزش پیش دبستانی به طرق مختلفی اعم از آموزش از طریق عكس، آواز و موزیك، نمایش ریتمیك، رقص و همچنین آموزش گفتاری و نوشتاری به كودكان ارائه میگردد. برنامههای آموزشیروند رشد و یادگیری كودكان به صورت فردی میبایستی با حمایت و برقراری همكاریهای نزدیك میان خانه و مدرسه بر این پیش فرض استوار باشد كه كودكان مقطع پیش دبستانی بیشتر از طریق فعالیت درمحیطهای طبیعی به آموزش علوم مبادرت مینمایند. با استفاده از روشهای موضوعی، فرصت كنكاش، جستجو و كسب تجارب شخصی از طریق پرداختن به بازی،گفتگو، آواز،موزیك، نمایش، هنر، كاردستی و غیره برای كودكان فراهم میآید. ارائه بازیهای مختلف در اشكال مختلف آن، هدف اصلی مقطع آموزش پیش دبستانی در جهت آموزش صحیح و رشد ذهنی
كودكان میباشد. مطابق فرایند یادگیری درمراكز آموزش پیش دبستانی، حداكثر بازیهای گروهی میبایستی در محیطهای طبیعی صورت پذیرد.ارائه بازیها به صورت گروهی،خود عامل مهمی درجهت یادگیری متقابل كودكان و پرورش حس مسئولیت پذیری آنان محسوب میگردد.درمقطع آموزش پیش دبستانی،كودكان به كشف و یادگیری موضوعات خاص به طرق گوناگون مبادرت مینمایندكه از آن جمله میتوان به بازیهای گروهی،مطالعه كتاب و گوش دادن به داستانها اشاره نمود. تعداد محدودی از مراكز پیش دبستانی كشور سوئد نیز از روشهای آموزشی خاص خو
د بهره میگیرند كه از آن جمله میتوان به مدارس Montessor و waidorf با افراد متخصص و برنامههای آموزشی گوناگون نظیر ورزش،هنر، كاردستی،كامپیوتر و اردوهای تفریحی اشاره نمود. ارزیابی تحصیلی مقطع آموزش پیش دبستانیعملكرد مدارس پیش دبستانی و سایرمراكز مراقبتی كودكان در دو سطح ایالتی و محلی توسط شهرداریها و مدارس ارزیابی میگردد. مدارس پیش دبستانی بهطور منظم مورد ارزیابی قرار میگیرند. ارزیابیها همچنین ممكن است توسط بازرسین مستقل و یا توسط اولیاء كودكان و یاپرسنل و مدیریت مدارس صورت پذیرد. مشاركت كودكان و والدین ازجمله اهداف اساسی مراقبت از كودكان میباشد. ارزیابی مربوطه با اهداف و چگونگی اداره مراكز آموزش پیش دبستانی مرتبط میباشد. تكنیكهای ارزیابی بسته به نوع شاخصهای تعیین شده توسط شهرداریها ویا مدارس انتخاب میگردد. دولت سوئد مسئولیت پی گیری و ارزیابی عملكرد مدارس پیش دبستانی در سطوح ملی و محلی را عهدهدار میباشد و این درحالی است كه آژانس ملی آموزش عهدهدار مسئولیت پی گیری و ارزیابی میزان موفقیت شهرداریها در اجرای اهداف قانونگذاران آموزشی و تخصیص صحیح بودجه آموزشی میباشد. پیگیری وارزیابیهای تحصیلی بصورت پیوسته و سالانه صورت میگیرد. گفتنی است كه ارزیابیها با دو هدف اعطای فرصت به دولت در جهت كسب اطمینان از شهرداریها و
ارزیابی پیشرفت تحصیلی با وجودیكه عملكرد كودكان درمراكز آموزش پیش دبستانی و مهدهای كودك مورد ارزیابی واقع میگردد، نمرات و نتایج آزمونها اعلان نمیگردد.مراكز آموزش پیش دبستانی میبایستی متضمن برقراری روابط منظم و دائمی میان خانه و مدرسه درخصوص رفاه، رشد ذهنی و آموزش كودكان باشند. علاوه بر ارتباطات روزانه میان كادر آموزشی و والدین به طور معمول، 2 بار در سال گفتگوهایی میان كادرمراكز فوق و والدین جهت بحث در خصوص رشد و پیشرفت تحصیلی كودكان پیش دبستانی برگزار میگردد. ارزیابی در سطح محلی نهاد های اداره كننده آموزش، عهده دار مسئولیت ارزیابی در سطح محلی میباشند. شهرداریها مسئولیت طرح ریزی و اجرای فعالیتهای پیش دبستانی را عهده دار میباشند. علاوه بر این پیگیری و ارزیابی فعالیتهای آموزشی به صورت پیوسته بواسطه معیارهای ارزیابی سالانه از جمله دیگر مسئولیت های شهرداریها میباشد. ارزیابیهای مذكور برچگونگی تخصیص و استفاده از منابع مالی و ارزیابی كیفیت تحصیلی مدارس مشتمل میگردد. عمده شهرداریها از مشاركت والدین به عنوان بخشی از ارزیابی استقبال مینمایند كه از آن جمله میتوان به انتشار پرسش نامهها اشاره نمود. فعالیتهای پیش دبستانی میبایستی براساس اهداف تعیین شده دربرنامه طرح ریزی، اجراء شده و ارزیابی و توسعه یابد. دراین مرحله، برنامه براهمیت پیشرفت روشهای ارزیابی تاكید دارد.
خدمات پیش دبستانی1- مراكز پیش دبستانی كه به ثبت نام از كودكان رده های سنی1 تا 5 سال مبادرت نموده و فعالیتهای آموزشی خود را به آنان عرضه مینمایند. به طور كلی این مراكز در تمام طول سال و كلیه ایام هفته فعال بوده و زمان كاری آنها با ساعات كاری و مطالعه والدین و همچنین با نیاز كودكان مطابقت دارد.2- مراقبت ازكودكان درمنازل ـ پرستاران كودك درطول مدت زمان اشتغال والدین به فعالیت یا تحصیل به مراقبت ازكودكان درمنازل مبادرت مینمایند. به طوركلی درچنین شرایطی كودكان میبایستی از خدماتی كه درمراكز پیش دبستانی ارائه میشود برخوردار گردند.3- روش موسوم به نظام سه خانوادهأی ـ این شیوه نیز به عنوان یكی از روشهای مراقبت روزانه از كودكان به حساب میآید، به نحوی كه یك پرستار واجدالشرایط از دو یا سه كودك درمنزل یكی از آنها مراقبت مینماید.4-مراكز پیش دبستانی آزاد ـ دراین مراكز، به پرستاران و یا والدین كودكان كه درمنازل هستند این امكان داده میشود تا با كمك كاركنان آن مركز ، فعالیتهای آموزش گروهی كودكان
را پرورش و توسعه دهند. جهت برخورداری از این شرایط، ثبت نام لازم نیست. در بسیاری از شهرداریها، مراكز پیش دبستانی آزاد با بهره مندی از خدمات شهری و یا خدمات ارائه شده در زمینه های بهداشت و سلامت كودكان و مادران ، با یكدیگر همكاری مینمایند.
نهادهای مركزی آموزش پیش دبستانی (ECE)در سال 1968 هیأت ملی مراقبت از كودكان به نمایندگی از دولت عهدهدار مسولیت ارائه پیشنهاداتی درخصوص چگونگی ارتقاء عوامل آموزشی ، اجتماعی ونظارتی دركشور سوئد گردید.در آن اثناء درخواست گسترش طرحهای مراقبتی كودكان همزمان با مطالبات زنان جهت كسب برابری و دمكراسی از راه مشاركت در زندگی اجتماعی با شرایط یكسان با مردان به طور گستردهای مطرح گردید. در همان اثناء هیأت ملی مراقبت از كودكان با ارسال گزارشی به دولت به بررسی دیدگاههای قدیمی مراقبتی كودكان من جمله برطرف نمودن فقر و ارائه فعالیتهای آموزشی به كودكان كلیه شهروندان سوئدی مبادرت نمود. بر همین اساس قانون آموزش ملی پیش دبستانی بر پایه گسترش اختیارات محلی، گسترش قاعدهمند مراقبت همگانی كودكان وتهیه گزارش رسمی از برنامههای آموزشی مراكز مراقبتی كودكان به تصویب رسید. علاوه بر این دولتهای محلی به فراهم آوری حداقل 525 ساعت آموزش پیش دبستانی برای كلیه كودكان رده سنی 6 سال سوئدی ملزم گردیدند. این در حالی بود كه كودكان نیازمند حمایتهای ویژه از اولویت مشاركت در فعالیتهای پیش دبستانی برخوردار بودند. به طور كلی میتوان گفت كه مقطع آموزش پیش دبستان با وجود اختیاری بودن ، از مراحل آغازین فعالیت خود كلیه كودكان رده سنی6 سال سوئدی را تحت پوشش قرارداده است. راهبرد ملی آموزش پیش دبستانی به صورت یك سیاست در اوایل دهه70 تعریف و مشخص گردید. برنامههای آموزشی مقطع مذكور با برخی تغییرات تدریجی طی سه دهه گذشته پی گیری و به اجرا در آمده است. حمایت گسترده مجلس ملی سوئد از پیشنهادات دولت درخصوص مراقبت از كودكان و پشتیبانی خانوادههای سوئدی به تحقق اهداف گنجانده شده در راهبرد ملی فوق منتهی گردیده است. در ژانویه 1995 طرح جدیدی به تصویب مجلس رسید كه برخلاف روشهای پیشین به تعیین وظایف حكومتهای محلی درخصوص فراهمآوری فعالیتهای پیش دبستانی و اجرای طرحهای مراقبتی كودكان تأكید مینمود. طی قوانین قبلی حكومتهای محلی موظف به اجرای طرحهای توسعه مراقبتی كودكان بوده اما درحال حاضر آنها موظف به عهدهداری مسئولیت مراقبت از كلیه كودكان رده های سنی12-1سال سوئدی برخوردار از والدین شاغل یا محصل میباشند. به تدریج دورههای پیش دبستانی، دوره های آموزش رسمی و دورههای مراقبتی ویژه كودكان مدرسهای ارتباط نزدیكتری با یكدیگر یافته اند. مسئولیت آموزش پیش دبستانی در سال 1996 از وزارت
امور اجتماعی به وزارت آموزش وعلوم تفویض شده و در سال 1998 نیز سازمان ملی آموزش عهدهدار مسئولیت رسیدگی و نظارت بر فعالیتهای پیش دبستانی در سطح ملی گردید. به دنبال آن در پژوهشیهای به عمل آمده توسط سازمان ملی آموزش طی سال 1998 بیش از 95% از حكومتهای محلی به تدارك مراكزی جهت مراقبت از كودكان مبادرت نمودند. طرح همگانی مراقبت از كودكان به عنوان بخشی از ساختار آموزشی كشور مطرح شده و در آگوست در صد كودكان مقطع آموزش پیش دبستانی (بر مبنای ردههای سنی 5-1 سال طی سالهای1998-1994)1998 1996 1994 رده های سنی كودكان 24% 34% 25% 160% 54% 45% 264% 59% 51% 369% 63% 57% 473% 65% 59% 5مسوولیت مدیریت روزانه آموزش پیش دبستانی معمولا برعهده بازرسین (معلمین كاملا كار آزموده پیش دبستانی) میباشد كه مسئولیت نظارت بر فعالیت دیگر پرسنل مدارس را نیز بر عهده دارد. مقطع آموزشی پیش دبستانی در نظام آموزشی دولتی كشور سوئد اختیاری بوده و از اول ژانویه 1998 مسئولیت ارائه چنین دورههایی به شهرداریها تفویض گردید.حداقل زمان لازم جهت حضور كودكان د ركلاسهای دوره پیش دبستانی،525 ساعت آموزشی درسال است. كلاسهای پیش دبستانی بخشی از نظام آموزشی دولتی است كه نظیر دورههای آموزش رسمی مورد توجه قرارمیگیرد. مسئولیت اداره كلاسهای مذكور بر عهده افرادی تحت عنوان معلمین سرگروه میباشد كه این امر،خود بخشی از طرح مدارس تحت نظارت شهرداری های كشور محسوب میگردد. در قوانین آموزشی و پرورشی كشور كلیه كودكان سوئدی از حق دسترسی به فرصتهای آموزش دولتی یكسان برخوردار بوده و بدون توجه به نژاد، محل سكونت و یا شرایط اجتماعی و اقتصادی از این حق بهره مندمیگردند. مهمترین رسالت مقطع آموزشی پیش دبستانی تربیت دانش آموزان جهت كسب دانش و مهارتهای لازم، انجام فعالیتهای گروهی در منازل، رشد موزون كودكان در جهت تربیت انسانهای مسئول و اعضای موثر در اجتماع میباشد. دورههای آموزشی مراكز آموزش پیش دبستانی به رشد و برانگیختن حسن یادگیری كودكان منجر شده و زمینهها ی لازم جهت تحصیل در دورههای بالاتر را فراهم مینماید. از پائیز سال 1998، مقررگردید كه كلاسهای پیش دبستانی و مدارس آموزش پایه از برنامهها ی درسی جدید در سطح ملی برخوردار گردند. دورههای آموزشی پیش دستانی میبایستی به فراهم آوردن یكپارچگی لازم در سطح كلاسهای پیش دبستانی، آموزش پایه و مراكز پس ا زمدرسه منتهی گردد. این كلاسها، بخشی از نظام آموزشی و اولین گام درجهت تحقیق اهداف برنامههای آموزشی محسوب میگردد .بر اساس برنامههای آموزشی فوق شهرداریها موظف به تدارك طرح آموزشی مناسب و ارائه آن به معلمین،
معلمین سرگروه و دانش آموزان مراكز خصوصی میباشند. مراكزآموزش پیش دبستانی، میبایستی حتی الامكان به منازل كودكان نزدیك باشد. به علاوه، میبایستی توجه لازم جهت حداكثر استفاده از شرایط و دیگر منابع موجود مبذول شده و خواستههای مراقبین نیز مورد توجه قرار گیرد.شهرداریها همچنین به تاُیید عملكرد مراكز آموزش پیش دبستانی خصوصی مبادرت
مینمایند.تاُییدیه مذكور ممكن است در مدت زمان محدود و یا در قبال رعایت شرایط لازم از اعتبار برخوردار باشد. اگر چنانجه در برقراری كلاسها اشكالاتی به وجود آید، شهرداریها از حق ابلاغ دستورات لازم و در صورت عدم توجه به موارد فوق، ازحق لغو تاییدیه مراكز آموزشی برخوردار میباشند.آندسته از كودكانی كه در بیمارستانها و یا موسسات دیكر تحت مراقبت قرار دارند، میبایستی از فعالیتهای آموزشی مشابه آنچه كه در مراكز پیش دبستانی ارائه میگردد، برخوردار شوند. مسئولین موسسات در قبال ارائه چنین خدماتی به كودكان مسئول میباشند. از كودكان رده سنی 6 سال كه درمراكز آموزشی پیش دبستانی حضور یافته و زمان حضور آنها در كلاسهای آموزش از 15 ساعت در هفته و یا 525 ساعت در سال تجاوز ننماید، شهریهای دریافت نمی گردد. اكثریت قریب به اتفاق كودكان سوئدی رده سنی 6 سال دركلاسهای پیش دبستانی ثبت نام مینمایند. دورههای آموزشی پیش دبستانی از سن یك سالگی تا زمان آموزش رسمی به كودكان سوئدی ارائه میگردد.شهرداریها موظف به ارائه خدمات پیش دبستانی به كودكان میباشند كه والدینشان در حال تحصیل بوده ویا به كار اشتغال دارند. به علاوه، این خدمات در برخی موارد به كودكانی ارائه میگرددكه از شرایط خاصی برخوردارمیباشند. در چنین مواردی مراكز مناسب آموزشی بدون هیچ گونه تاُخیر و معمولاًظرف مدت 4-3 ماه پس از ثبت نام متقاضیان معرفی میگردد.
انواع خدمات پیش دبستانی در كشور سوئد به گونههای ذیل ارائه میگردد: مراكز آموزشی پیش دبستانی كه با ثبت نام از كودكان ردههای سنی 1تا 5سال، فعالیتهای آمورشی خود را به آنان عرضه مینمایند. به طور كلی این مراكز در تمام طول سال تقریباً در كلیه روزها فعالیت داشته و زمان فعالیت آنها با ساعات كار و مطالعه والدین وهمچنین با نیاز كودكان انطباق دارد.
مراقبت از كودكان در منازل- پرستاران كودك در طول مدت زمان فعالیت یا تحصیل والدین به مراقبت از كودكان در منازل خود مبادرت مینمایند. به طور كلی در چنین شرایطی كودكان از حداقل خدماتی كه در مراكز پیش دبستانی ارائه میگردد برخوردارمیگردند. روش موسوم به نظام سه خانوادهای نیز به عنوان یكی از روشهای مراقبت روزانه از كودكان محسوب میگردد به نحوی كه پرستاران واجدالشرایط از 3-2 كودك در منزل مراقبت مینمایند. خدمات پیش دبستانی آزاد – درمراكز مذكور، به پرستاران كودك ویا والدین خانه دار این امكان داده میشود تا با كمك كاركنان مراكز مذكور به توسعه و پرورش فعالیتهای آموزش گروهی كودكان مبادرت نمایند. در اغلب شهرداریها، مراكز پیش دبستانی آزاد با بهره مندی از خدمات شهری ویا خدمات بهداشتی و سلامت كودكان و مادران، به همكاری با یكدیگر مبادرت مینمایند. آمار تحصیلیطبق آخرین آمار بدست آمده طی سال2000 از تعداد 705000 كودك در مراكز ویژه مراقبتی كودكان ثبت نام به عمل آمد كه از این تعداد، 315 هزاركودك به مراكز پیش دبستانی و 332 هزار كودك به مراكز تفریحی تعلق داشت.اكثریت عمده مراكز پیش دبستانی و مهدهای كودك كشور سوئد توسط شهرداریها اداره و نظارت میگردند. علاوه بر این، طی سالهای اخیر میزان مشاركت بخش خصوصی نیز به طور قابل ملاحظهای افزایش یافته و در سال 2000 بر 15% فعالیتهای مقطع آموزش پیش دبستانی شامل گردید. از حدود48700 كودك نیز در مدارس پیش دبستانی خصوصی و 400/23 كودك در مراكز تفریحی خصوصی ثبت نام به عمل آمد.طبق آخرین آمار بدست آمده در سال 2000 ، در مراكز آموزش پیش دبستانی، نسبت كودكان به كادر آموزشی و تربیتی مراكز پیش دبستانی به 4/5 بالغ گردیده و از افزایش 25 درصدی نسبت به سال 1990 برخوردار میباشد. درمراكز ویژه مراقبتی كودكان نیز نسبت كودكان به كادر آموزشی و تربیتی بر 5/17 بالغ گردیده و از افزایش 50 درصدی نسبت به سال 1990 برخوردار میباشد. طبق آخرین آمار بدست آمده در سال 2000، میانگین تعداد كودكان مقطع آموزش پیش دبستانی بر 17 كودك بالغ میگردد. طبق آخرین آمار بدست آمده در سال 2000، بالغ بر 4/3 از كلیه كودكان ردههای سنی 5-1 سال در فعالیتهای پیش دبستانی و3/2 درصد از كودكان ردههای سنی 9-6 سال نیز در فعالیتهای ویژه مراقبتی كودكان مشاركت داشتهاند. برنامه ریزی آموزشی مقطع آموزش پیش دبستانیطبق توافقات به عمل آمده میان انجمن اولیا و شهرداریهای كشور،مسئوولیت مراقبت ازكودكان طی طول معینی از روز برعهده دو مركز فوق قراردارد.گفتنی است كه توافق نامههای مذكورتوسط شهرداری ثبت میگردد. ساعات فعالیت مراكزآموزش پیش دبستانی كشور سوئد معمولاً ساعات6:30 تا18:30و ازدوشنبه تاجمعه را شامل میگردد. چگونگی توزیع فعالیت روزانه به طورمحلی نیز توسط هریك ازمراكز پیش دبستانی مشخص میگردد. مطابق قوانین آموزشی كشور سوئد،آموزش دركلاسهای پیش دبستانی میبایستی موجب رشد و برانگیزش حس یادگیری كودكان و فراهم آوردن زمینه و امكانات تحصیل در مقاطع بالاتر تحصیلی گردد. از پاییز سال 1998 ،
مقرر گردید كلاسهای پیش دبستانی و مدارس آموزش پایه ، از برنامه های درسی جدیدتری با كاربری در سطح ملی برخوردار گردند. برنامه های آموزشی میبایستی به ایجاد یكپارچگی لازم در سطح كلاسهای پیش دبستانی ، آموزش پایه و مراكزپس از مدرسه منتهی گردد. این كلاس ها، بخشی از نظام آموزشی و اولین گام در جهت تحقق اهداف آموزشی محسوب میگردد .اهداف
مذكور درحقیقت به تعریف هر آنچه بخش های مختلف آموزشی باید مورد توجه قرار داده و كودكان و جوانان باید كسب نمایند، مبادرت مینماید.بر اساس این برنامه، هر شهرداری موظف به تدارك طرح آموزشی مناسب و ارائه آن به معلمین، معلمین سرگروه و دانش آموزان مراكز خصوصی میباشد،
تا انعطاف لازم در محتوا و سازماندهی و روشهای كار با توجه به شرایط محلی اعمال گردد.كلاسهای پیش دبستانی، حتی الامكان میبایستی نزدیك به منازل كودكان بوده و به توجه لازم به حداكثر استفاده از شرایط و دیگر منابع موجود مبذول داشته و خواسته های مراقبین را نیز مورد توجه قرار دهد. شهرداریها همچنین قادرند كلاسهای پیش دبستانی خصوصی را مورد تایید قرار دهند. تاییدیه ممكن است درمدت زمان محدود و یا درقبال رعایت شرایط لازم صادر گردد.كلاسهای پیش دبستانی تحت نظارت شهرداریهایی كه در آن حوزه فعالیت دارند، نظارت میگردد. اگر چنانچه در برپایی كلاسها اشكالی به وجود آید ، شهرداریها حق دارند دستورات لازم را ابلاغ نموده و درصورت عدم توجه به آن موارد، به لغو تاییدیه مبادرت نمایند.كودكانی كه در بیمارستانها و یا موسسات دیگر تحت مراقبت میباشند، از فعالیتهای آموزشی مشابه آنچه كه درمراكز پیش دبستانی ارائه میگردد، برخواردار میگردند. به آندسته از كودكان رده سنی6 سال كه دركلاسهای پیش دبستانی حضور داشته و مدت زمان حضور آنها دركلاس به بیش از 15 ساعت در هفته و یا 525 ساعت در سال بالغ نمیگردد ، هزینهای تعلق نمی گیرد. اكثریت قریب به اتفاق كودكان رده سنی6 سال سوئدی دركلاسهای پیش دبستانی ثبت نام نموده و در آنها حضور پیدا میكنند.
برنامههای آموزشی دوره آموزش پیش دبستانی از پائیز سال 1998 برنامههای آموزشی ویژه دوره آموزشی پیش دبستانی در چهارچوب رهنمودهای ارائه شده به كودكان سوئدی ارائه میگردد. این موضوع به اهمیت دوره پیش دبستانی به عنوان اولین مرحله از مراحل آموزش مادام العمر تاُكید دارد. درمقطع آموزشی مذكور برنامههای آموزشی و رهنمودهای لازم جهت مراقبت از كودكان در كانون خانواده ارائه گردیده است. مجلس ملی سوئد نیز موسسات ملی آموزش را موظف نموده تا به ترسیم ساختار كلی فعالیتهای
مراقبت از كودكان در منازل ودرمدارس پیش دبستانی آزاد مبادرت نمایند. اصول آموزشی مندرج در برنامههای آموزشی مراكز پیشدبستانی، مبتنی بر این عقیده است كه رفاه و آموزش به هم مرتبطاند. رفاه مطلوب، زمینه رشد و یادگیری را فراهم نموده و از این روی این امر به عنوان یك
ضرورت در آموزش ملی مورد توجه عمده قرار گرفته است. اهمیت بازیهای گروهی درروند یادگیری و رشد كودكان نیز ازدیگر اصول مورد نظر میباشد. وظایف شهرداریهاشهرداریها، مسئولیت فراهم آوردن خدمات رفاهی مراكز آموزش پیش دبستانی را عهده دار بوده و همچنین به نظارت بر ارائه واقعی خدمات مذكور مبادرت مینمایند. مسئولیت نظارت بر كیفیت ارائه خدمات شهری برعهده شهرداریهای سوئد بوده و در این زمینه از كاركنانی بهره گرفته میشود كه از آموزش و تجربه كافی در جهت تامین امكانات رفاهی مورد نیاز كودكان برخوردار بوده و خدمات آموزشی خود را به نحوصحیحی ارائه نمایند.كودكان نیزمیبایستی به گروههای مناسب تقسیم گردند، به نحوی كه بین شرایط و اندازه گروه با اهداف مورد نظر تناسب لازم برقرار گردد. ارائه خدمات مذكورمیبایستی مبتنی بر نیاز هر یك از كودكان بوده و درخصوص كودكانی كه جهت رشد وپرورش خود نیاز به حمایت ویژه دارند، مسئولیت خاصی به شهرداریها تفویض گردیده است. كودكان سوئدی نه تنها از حق آموزش در یك مركز اختصاصی برخوردارمیباشند، بلكه خدمات ارائه شده به آنان میبایستی از چنان استانداردی برخوردار باشد كه به برطرف نمودن نیازمندی خاص كودكان منتهی گردد. شهرداریها همچنین میبایستی به واسطه پیگیریهای خود، از حضور كودكان در مراكز مذكور اطمینان حاصل نموده و والدین آنها نیز از خدمت ارائه شده به كودكان خود مطلع گردند.شهرداریها به اخذ شهریه قابل قبول جهت ثبت نام كودكان در مراكز پیش دبستانی و مراقبت از كودكان در منازل مبادرت مینماید. شهریه های مذكور نمیبایستی بیشتر از هزینههای واقعی شهرداریها بوده و نبایستی آن قدر زیاد باشد كه باعث شود والدین از شرایط و مكان متناسب با وضعیت فرزندان خود صرفه نظر نمایند.مراكز پیش دبستانی خصوصی نیز تحت نظارت شهرداری
ها فعالیت داشته و در صورت كسب تاُیید شهرداریها درخصوص برخورداری از شرایط، امنیت و كیفیت مناسب و اخذ شهریه منطقی از مجوز فعالیت برخوردارمیگردند. آندسته از كودكان سوئدی بالاتر از رده سنی 1 سال كه از حضور در مراكز مذكور محروم بوده و یا كودكانی كه در بیمارستانها و یا
موسسات دیگر تحت مراقبت میباشند،میبایستی از حق حضور در فعالیتهای آموزشی مشابه آنچه در مراكز پیش دبستانی ارائه میگردد برخوردار گردند. افراد مسئول در موسسات موظف به ارائه چنین فرصتهایی به كودكان تحت پوشش خود میباشند. طبق آخرین آمار بدست آمده ، بالغ بر 70 درصد كودكان رده های سنی 5-1سال سوئدی در مراكز پیش دبستانی و یا در برنامههای مراقبت از كودكان در منازل ثبت نام نمودهاند. نظارت آموزشی مقطع پیش دبستانینهادهای نظارتی خاصی جهت نظارت بر عمل كرد مراكز آموزش پیش دبستانی دركشورسوئد وجود ندارد و این درحالیاست كه كادرمراكز پیش دبستانی ملزم به نظارت بر چگونگی پیشرفت فعالیتهای فردی وگروهی دانش آموزان میباشند. برخی ازشهرداریهای كشوراز طریق اخذپرسش نامههای ویژه ازوالدین به نظارت و ارزش یابی كیفیت آموزشی مراكزآموزش پیش دبستانی مبادرت مینمایند. درحال حاضرمسئولیت نظارت برعملكرد مراكز آموزش پیش دبستانی درحیطه وظایف شهرداریهای قراردارد. این درحالیست كه تا قبل از این، مسئولیت نظارت برمراكز آموزش پیشدبستانی درسطح منطقهای درحوزه هیئتهای مدیریتی استانی وانجمنی سلامت و رفاه ملی قرارداشت. درسال1998آژانس ملی آموزش، مسئولیت نظارت برمراكز آموزش پیش دبستانی درسطح ملی را برعهده گرفته ومسئولیت نظارتی ازسطح منطقهای سلب گردید. مشاوره تحصیلی در مقطع آموزش پیش دبستانی دركشور سوئد آموزش پیش دبستانی برمراقبت عمومی كودكان تاكید داشته و از قوانین خدمات اجتماعی پیروی مینماید .اهداف و ظرفیت مراقبت عمومی كودكان توسط مجلس ملی سوئد تعیین میگردد و این درحالی است كه وزیر بهداشت وخدمات اجتماعی عهده دارمسئولیت ارائه قوانین و پیشنهادات ویژه مراقبتی كودكان میباشد. انجمن سلامت و رفاه ملی نیز با همكاری روسای محلی عهدهدارمسئولیت نظارت برموسسات پیش دبستانی و مراكز مراقبتی كودكان درسطح كشور میباشند. هدف اصلی مقطع آموزشی مذكور فراهم آوردن امكان مراقبت عمومی از كلیه كودكانی است كه والدینشان طالب چنین مراقبتهایی میباشند. از سال1975 كلیه كودكان رده های سنی6 سال به بالا و كودكان معلول رده های سنی4 سال به بالا مشمول گذراندن دوره آموزش پیش دبستانی با حداقل مدت زمان1سال گردیدند.حضور در این كلاسها اختیاری بوده اما مسئولین شهرداریها به نظارت برآن موظف میباشند. طرح های مراقبت عمومی از كودكان نیز عمدتا از محل بودجه شهرداری ها و شهریه های پرداختی والدین تامین اعتبار میگردند. كلیه برنامه های مراقبتی كودكان به صورت رایگان و آموزشهای مختلط ارائه میگردد.در سال 1985 با مصوبه مجلس ملی سوئد برنامه های عمومی مراقبتی كودكان توسعه یافته و طی سال 1991
كلیه كودكان پیش دبستانی بالای رده سنی 18 ماه تحت پوشش برنامههای مذكور قرار گرفتند.در دسامبر سال1993مطابق مصوبه مجلس، قانون خدمات اجتماعی اصلاح گردیده و بدین ترتیب شهرداریها به ارائه خدمات مراقبت عمومی به كودكان رده های سنی12-1سال با والدین شاغل یا محصل موظف گردیدند.گفتنی است كه طرح مذكور از ژانویه سال 1995 به مرحله اجرا در آمد. الغ بر50% از كودكان رده های رده های سنی6- 0 سال وحدود30% از كودكان رده های سنی 12-7 سال از خدمات مراقبتی عمومی ویژه كودكان بهره مند میگردند.خدمات مراقبتی كودكان به اشكال متنوعی ارائه میگردد كه از آن جمله میتوان به موارد ذیل اشاره نمود:– مراكز مراقبتی روزانه
در مراكز مراقبت روزانه از كودكان رده های سنی 6-1سال كه از والدین شاغل ویا محصل برخوردارمی باشند معمولاً ازساعات30/6 صبح تا 6 بعد از ظهر (دوشنبه تا جمعه) در تمام طول سال ثبت نام به عمل میآید.ـ مراكز مراقبتی نیمه وقتدر مراكز مراقبتی نیمه وقت از كودكان رده های سنی 6-4 سال در طول سال تحصیلی جهت آموزش3 ساعت در روز ثبت نام به عمل میآید.ـ موسسات پیش دبستانی آزاد از كودكان رده سنی پیش دبستانی جهت ارائه آموزش و مراقبت چند ساعت در هفته بهمراه والدین و یا پرستاران خانوادگی خود در موسسات پیش دبستانی آزاد ثبت نام به عمل میآید.ـ موسسات پس از مدرسه از كودكان رده های سنی 6 تا 12 سال در مراكز پس از مدرسه ثبت نام به عمل میآید. گفتنی است كه مدارس مذكور حتی درایام تعطیلی CENTERS فعال میباشند.اصطلاح موسسات پیش دبستان به مجموع خدمات مراقبتی روزانه ، گروه های نیمه وقت وموسسات پیش دبستانی آزاد اطلاق میگردد. درمراكز مراقبت روزانه، كودكان معمولاُ به گروههای سنی مختلط تقسیم بندی میگردند كه از آن جمله میتوان به نوزادان، خردسالان و كودكان اشاره نمود.مراكز مراقبت روزانه معمولا 4 گروه سنی را در خود جای داده و هر بخش از تعداد 15-18 كودك مراقبت مینماید. فعالیتهای پس از مدرسه اغلب جزء لاینفك فعالیتهای مدارس محسوب شده وهم اكنون بر مجاورت مراكز مراقبتی روزانه ومدارس در یك مكان واحد تاكید میگردد. بعلاوه راه های گوناگونی جهت تسهیل روند گذار از موسسات پیش دبستانی به مدارس درحال بررسی است. به عنوان نمونه میتوان از بر نامه های ویژه كودكان رده سنی6 سال نام برد . فعالیتهای ویژه مراقبتی كودكان عموماً توسط شهرداری ها صورت گرفته و به عنوان مكملی برای فعالیتهای شهرداری ها محسوب میگردد. شهرداری ها همچنین به استخدام پرستاران كودك مبادرت مینمایندتا از كودكان رده های سنی 12- 1سال درمنازل پرستاری نمایند .اهداف و مسئولیتهای موسسات پیش دبستانی ومراكز پس از مدرسه در برنامه های آموزش معلمان كه توسط انجمن رفاه و سلامت ملی تنظیم شده، لحاظ گردیده است. از جمله وظایف موسسات پیش دبستانی
با همكاری والدین ،ترغیب كودكان به مشاركت در اجتماع میباشد.گفتنی است كه نوع فعالیتهای كودكان از طریق مشورت و همكاری نزدیك با والدین وی تعین میگردد. از جمله مهمترین برنامه های آموزشی و غیر آموزشی موسسات پیش دبستانی میتوان به فعالیتهای فرهنگی من جمله آموزش زبان، موسیقی، نقاشی، سفالگری، نمایش و مطالعات زیست محیطی اشاره نمود. برنامه های مذكور درقالب بازیهای كودكانه، فعالیتهالی خلاقه، فعالیتهای روزمره و. به كودكان ارائه
میگردد. همچنین درطول سال فعالیتهای روزانه خارج از خانه نیز درنظر گرفته شده است. مراكز آموزش پیش دبستانی به تنهایی مسوولیت آموزش كودكان را بر عهده نداشته ، بلكه منحصرا به آمادگی آموزشی كودكان مبادرت مینمایند.كلیه كادرموسسات مراقبتی كودكان، افراد بومی میباشند كه توسط شهرداریها استخدام میگردند.كادرموسسسات پیش دبستانی از معلمین وپرستاران كودك متشكل میگردد. درمراكز پس از مدرسه نیزمربیان فعالیتهای تفریحی و پرستاران كودك به فعالیت میپردازند. عملكرد معلمین پیش دبستانی از طرق گوناگون با معلمین سطوح ابتدایی هماهنگ میگردد. مسؤولین نظارتی موسسات پیش دبستانی عهده دار مسوولیت طرح ریزی و برنامه ریزی فعالیتهای مراكز پیش دبستانی میباشند.مسوولین مذكور بصورت تیمی فعالیت نموده و درهر تیم از اطلاعات و علایق فردی بهره برداری میگردد.والدین نیز تشویق میشوند تا در صورت امكان در این فعالیتها مشاركت نمایند. آموزش معلمین پیش دبستانی و مربیان امور تفریحی دردانشگاه ها و كالجهای دانشگاهی صورت میگیرد. طول دوره برنامه های مطالعاتی بین 25 تا3 سال متغیر میباشد. اغلب پرستاران كودك خانواده ملزم به گذراندن دوره آموزش مقدماتی100-90 ساعته و یا آموزش طولانی مدت در مراكز مراقبتی كودكان میباشند. تعداد كودكان تحت پوشش و كادر آموزشی- تربیتی مراكز پیش دبستانی طی سال199213949 موسسات 503589 تعدادكودكان 7359 مراكز مراقبت روزانه 315550 مراكز مراقبت روزانه 3103 مراكز پس از دبستان 127146 مراكز پس از مدرسه2488 گروه های نیمه وقت 60893 گروه های نیمه وقت96642 تعداد كاركنان 3 /33 نسبت كاركنان 44435 معلمان پیش دبستانی 49 مراكز مراقبت روزانه 8791 مربیان امور تفریحی 115 مراكز پس از مدرسه3968 پرستاران مراقبتی كودكان 169 گروه های نیمه وقتمسئولیت رسیدگی و نظارت برامور مراكز آموزش ضمن خدمت برعهده شهرداری ها بوده اما اجباری نمی باشد. متد و محتوای چنین دورههای آموزشی از یك منطقه به منطقه دیگر كاملاً متفاوت میباشد.بودجه مقطع آموزش پیش دبستانیمراكز مختلف آموزش پیش دبستانی ازمحل بودجههای دولتی ، بودجههای شهرداری و اخذ شهریههای تحصیلی تامین اعتبارمی گردند.مبالغ شهریههای آموزشی مقطع آموزش پیش دبستانی در شهرداریهای مختلف متفاوت بوده، معمولاً به درآمدخانوادهها بستگی داشته و
برحسب تعدادكودكان خانوادهها محاسبه میگردد.گفتنی است كه بودجه دولتی اعطائی به شهرداریها برحسب منابع مالی مورد نیازكودكان محاسبه میگردد. بودجه آموزش دانش آموزان مقطع ابتدایی نیزهمانندمقطع آموزش پیش دبستانی ازمحل بودجه دولتی ، بودجه شهرداریها واخذ شهریههای تحصیلی تامین میگردد. بودجه طرح مراقبتهای ویژه كودكانطبق آخرین آمار بدست آمده در سال 2000، هزینه ناخالص كل (دولت و شهرداریها به احتساب شهریهها ی تحصیلی) ویژه طرحهای مراقبت از كودكان بر 36 /8 میلیارد سك بالغ میگر
دد كه از این میزان، 26/4 میلیارد سك به مراكز آموزش پیش دبستانی ، 4 میلیارد سك به مراكز مراقبتی روزانه خانواده ،3 میلیارد سك به مراكز اوقات فراغت و تفریحی و 4 میلیارد نیز به مراكز پیش دبستانی و تفریحی خصوصی ویژه كودكان اختصاص مییابد. نرخ هزینههای آموزشی كودكان ثبتنامی در مراكز ویژه مراقبتی كودكان (بر مبنای هزار سك)مراكز پیش دبستانی 83000مراكز مراقبتی روزانه خانواده 62600مراكز اوقات فراغت و تفریحی 27300هزینه مراقبت از كودكان توسط والدین درحدود19 درصد از هزینه كل طرحهای مراقبتی كودكان و كمك هزینههای پرداختی به والدین درحدود10 درصد از هزینه كل طرحهای مذكور را شامل میگردد. حضوردرمراكز آموزش پیشدبستانی برای كلیه كودكان سوئدی رده سنی 6 سال رایگان میباشد. این در حالیاست كه نظامی با حداكثر شهریه برای كودكان مقطع پیش دبستانی از اول ژانویه 2002 به اجرا در آمده است. اصل حاكم بر نظام فوق، برتعیین حداكثر مجاز شهریه تحصیلی با توجه به سطح درآمد خانوادهها و مقادیر هزینه شده به این امر تاكید دارد.
مقطع آموزش ابتدایی دوره آموزش ابتدایی طی آموزش فراگیر9 ساله به كودكان رده های سنی7 تا 16 سال ارائه میگردد. این درحالی آست كه در صورت توافق والدین، كودكان از حق آموزش در سن6 سالگی برخودار میگردند. طبق آخرین آمار بدست آمده در سال 1998 بالغ بر7% از دانش آموزان مقطع آموزش ابتدایی كشور سوئد در رده سنی6 سال قرار داشته اند. علاوه بر این در شرایط خاص میتوان دوره آموزش كودكان سوئد را تا رده سنی8 سال به تعویق انداخت. دوره های آموزش پایه ابتدایی به طور رسمی از سال 1824 در سوئد برگزار گردید. تا مدتها دورههای آموزش ابتدایی به افراد طبقه كم در آمد جامعه تعلق داشته، هیچ ارتباطی با تحصیلات عالی نداشت. به نحوی كه اغلب مدارس متوسطه دولتی درشهرهای كشور فعالیت داشتند. دختران از مجوز ورود به مدارس متوسطه دولتی و مقدماتی متوسطه برخوردار نبوده و در عوض در مدارس ویژه دختران ثبت نام مینمودند. این درحالی بود كه از آغاز قرن20مدارس مقدماتی متوسطه مختلط دركنار تعداد زیادی مدارس دخترانه آغاز به فعالیت نمود. در دهه1940 اصلاحات دراز مدتی با هدف گسترش آموزش پایه اعمال گردید. در سال 1962 آموزش پایه فراگیر به تصویب مجلس رسیده و طیسال تحصیلی1972-1973 به طور كامل به مرحله اجرا درآمد. این اقدام خود به یكپارچگی مدارس ابتدایی با دوره آموزش7ساله و مدارس مقدماتی متوسطه با دوره آموزش 4 ساله منجرگردید در همان اثناء مدارس ویژه دختران منحل شده و نخستین مواد درسی پیشرفته آموزشی در مدارس تدریس گردید. ساختار آموزش پایه برمدارس ابتدایی، مقدماتی متوسطه محلی، مدارس سامی زبان ویژه كودكان سوئدی ساكن شمال كشور و مدارس ویژه كودكان مواجه با معلولیتهای جسمانی و ذهنی مشتمل میگردد. تعداد دانش آموزان ، آموزگاران و هزینه كل آموزشیهزینه كل ( برمبنای میلیاردكرون ) نسبت آموزگاران به 100 دانش آموز تعداد آموزگاران تعداد دانش آموزان سال تحصیلی442 83 73524 89703 1994466 81 73380 908882 1995490 48 72669 927004 1996494 46 71894 946444 1997516 75 73006 986229 1998اهداف آموزش ابتدایی از جمله مهمترین اهداف آموزشی مقطع آموزش ابتدایی میتوان به موارد ذیل اشاره نمود: 1گسترش معیارها و ارزشهای اخلاقی معمول درمیان كودكان 2تلاش درجهت رشد ذهنی و یادگیری هرچه بیشتركودكان سوئدی
3 نفوذ دركودكان 4برقراری هماهنگی میان مراكز آموزش پیش دبستانی و مدارس ابتدایی 5تلاش درجهت رشد فكری كودكان در زمینه روشن بینی و احترام به حقوق دیگران 6 فراهم نمودن فرصتهای مناسب در جهت كشف مطالب از طریق پرداختن به بازی ، گفتگو ،7یادگیری مطالب از طریق پرداختن به فعالیتهای روزمره در قالب موقعیتهای طبیعی و معنی دار
ارزشیابی تحصیلی مسوولیت ارزشیابی تحصیلی مراكز آموزش ابتدایی بر عهده مؤسسه ملی آموزش میباشد.موسسه مذكور به جمع آوری مقادیرمعتنابهی از اطلاعات، پردازش اطلاعاتی و ارائه گزارشات سالیانه از عملكرد مراكز آموزش ابتدایی مبادرت مینماید. در ارزشیابیهای مذكور علاوه بر بررسی وضعیت موجود مراكز و مدارس ابتدایی، فعالیتهای سالیانه مدارس نیز مدنظر قرار میگیرد.علاوه بر این سه نظام اطلاعاتی اساسی در جهت ارزشیابی برنامه های آموزشی مقطع آموزش ابتدایی اعم از برنامه مستمر ملی، برنامه توصیف وضعیت مدارس و برنامه آزمونهای كشوری به مورد اجرا گذارده میشود.مقطع آموزش متوسطهظرف 25 سال گذشته آموزش مقطع متوسطه دستخوش اصلاحات وپیشرفتهای گوناگونی شده است. طی سال1970 انواع مختلفی از مدارس كه عهده دارمسوولیت برگزاری دوره های آموزش حرفهای و دانشگاهی بوده و درسطوح متوسطه فعالیت داشتند بصورت یك مدرسه واحد در آمده اند. مدارس مذكور كلیه جوانان را تحت پوشش خود قرارداده اند. آزمون نهایی سابق كه دانشآموزان را برای مطالعات دانشگاهی آماده مینمود2 سال پیش از سال1970 لغو گردید.طی دهه های1970 و1980 اصلاحاتی در راستای بهبود نظام آموزش متوسطه صورت گرفته و به برقراری تطبیق میان نیازهای بازاركار وتحصیلات عالیه و اهداف و نیازمندیهای جوانان منتهی گردید. در پایان دهه1980روند اصلاحاتی بنیادین در ساختار مراكز آموزش متوسطه آغاز گردید، به نحوی كه ساختار نظام آموزش متوسطه طی1991 نسبت به قوانین آموزشی سال 1985 دچار تحولات وتغییرعمدهای گردید .سیستم جدید آموزش متوسطه طی سال تحصیلی 1992-1993 معرفی گردید. نظام مذكور طی سال تحصیلی 1995/1996 بطوركامل به مورد اجرا درآمد. از اول جولای1992 طبق قوانین آموزشی كلیه مناطق موظف به فراهم آوردن شرایط ورود به مراكز آموزش متوسطه برای كلیه دانش آموزان فارغ التحصیل آموزش پایه شده اند. تسهیلات فوق به كلیه دانش آموزان زیر رده سنی20 سال و آن دسته از افرادی كه در6 ماه اول بیستمین سال زندگی خودبسر میبرند اعطا میگردد. عمده فعالیتهای مطالعاتی مراكز آموزش متوسطه درمدارس مناطق كشور صورت میپذیرد. این در حالیاست كه مطالعات وتحصیل در رشته های كشاورزی، جنگلداری، باغبانی و برخی مشاغل مرتبط در مدارس شوراهای شهرصورت میگیرد. كلیه مراكز متوسطه سوئد مختلط ورایگان میباشند و این در حالی است كه مراكز مستقل نیزفعالیت دارند. مراكز آموزشی متوسطه عموماً در متاطق بزرگتر واقع شده ودانش آموزان مناطق مختلف در این مدارس حضور مییابند. اغلب مدارس متوسطه بزرگ ، برنامه های مطالعاتی گوناگونی را ارائه میدهند . برنامه های ویژهای از
قبیل تربیت بدنی نیز به كلیه دانش آموزان سراسر كشور ارائه میشود . تعداد دانشاموزان مراكز متوسطه از 300 تا 1500 متغیر میباشد. در مناطق كم جمعیت ، مراكز متوسطهای فعالیت دارند كه در سطح بالای مدارس پایه ومتوسطه در مناطق بزرگتر همكاری مینمایند .تعداد دانش آموزا
ن یك كلاس در واحدها و برنامه های مطالعاتی دانشگاهی تئوریك بر30 نفر و در واحدهای حرفهای / عملی بر10 نفر بالغ میگردد. اغلب مراكز آموزش متوسطه مستقل درمناطق شهری بزرگ واقع شده و از لحاظ برنامه های ارائه شده از تفاوتهای گستردهای برخوردار میباشند.میانگین تعداد دانش آموزان مراكز متوسطه مستقل بر100 نفر بالغ میگردد و این درحالیست كه در مدارس دولتی این میزان به700 نفربالغ میگردد.نرخ دانش آموزان مقطع متوسطه وهزینههای تحصیلی (طی سالهای1992 تا 1998 )هزینه ( بر مبنای میلیارد كرون ) تعداد دانش آموزان سال 15560 313662 199317766 309952 199419100 312375 199520452 309661 199620728 312936 199721289 309118 1998 نظام پیش از اصلاحات نظام آموزش متوسطه پیش از اعمال اصلاحات از آموزش های 2، 3، یا 4 ساله و500 واحد آموزش اختصاصی متشكل میگردید كه از آن جمله میتوان در به گروه بندی های ذیل اشاره نمود :ـ زبان ، علوم اجتماعی وفعالیتهای هنری ـ دوره های2تا3 ساله ـ مهارتهای بهداری ( پرستاری ) و خدمات اجتماعی- دوره های2 ساله ـ علوم اقتصاد و تجارت- دوره های2و3 ساله
ـ علوم صنایع وهنرهای دستی- دوره های3 ساله ـ علوم طبیعی وتكنولوژی- دوره های 2،3، و4 ساله ـ علوم كشاورزی ، جنگلداری وباغداری- دوره های2 ساله
اغلب دوره ها ، دوره های حرفهای / عملی با دوره 2 ساله میبودند. در اصل دوره های 3 ساله به آمادگی دانش آموزان دوره ها جهت مطالعه درمقاطع آموزش عالی منتهی میگردید. دوره های 4ساله نیز به تشویق دانش آموزان به پرداختن مطالعات تكنیكی پیشرفته ترمنتهی میگردید. این دوره ها خود به شاخه ها وانواع گوناگونی تقسیم میشدند. طول مدت واحدهای تخصصی از یك هفته تا 2 سال متفاوت بوده وطی این واحد ها به دانش آموزان در زمینه های بسیار متنوعی آموزش حرفهای ارائه میگردید. مراكز آموزش متوسطه دولتی از طریق دریافت
مقادیرمشخصی از شهریههای تحصیلی موظف به ارائه آموزش های حرفهای درمراكز فعالیتی خارج از مدرسه میباشند. بخش اعظم این آموزشها در كارگاههای خارج ازنظام آموزشی مدارس ارائه میگردید. در سال 1992-1991 قریب به50% از افرادی كه به اتمام تحصیلات خود در یكی از دوره های آموزش متوسطه نائل آمدند ، به ادامه برنامه تئوری 3 ساله مبادرت نموده وتقریباً40% از آنان
به انتخاب برنامه حرفه ای2ساله مبادرت نمودند. بطور كلی توزیع جنسی دانش آموزان درمراكز آموزش متوسطه تقریباً یكسان بوده و اما در واحدها و دورههای مختلف آموزشی تفاوتهای چشمگیری مشاهده میگردید.برنامه های آموزشی برنامه آموزشی عمومی مراكز آموزشی متوسطه در سال 1970 طراحی گردید. در سال 1992 اهداف وخط مشی برنامههای مذكور مورد بازبینی قرار گرفته و سیستم مدیریتی جدیدی برای مدارس طراحی گردید.تا ارائه برنامه آموزشی جدید، اهداف وخط مشی های پیشین دركلیه مراكز آموزشی متوسطه به اجرا در میآمد. درقوانین جدید ، هر دوره و هر واحد اختصاصی از ساعات هفتگی و بخشهای مربوط به خود برخوردار میباشد. گذراندن كلیه برنامه های مطالعاتی اعم از زبان سوئدی ، زبان انگلیسی ، علوم تربیت بدنی وعلوم مدنی اجباری میباشد. زبانهای خارجی میگردد. دورههای حرفه ای2ساله برتعداد محدودی واحد های عمومی مشتمل میگردد كه دانشآموزانی كه به انتخاب این دوره ها مبادرت مینمایند، از مجوز انتخاب یك یا چند موضوع عمومی برخوردار بوده و درعوض از آموزشهای حرفهای خود میكاهند. زبان انگلیسی و ریاضیات در زمره پرطرفدارترین واحدهای اختیاری بشمارمی روند. دانش آموزان دورههای 3 و4 ساله ملزم به اجرای پروژه های ویژه آموزش برای برخی دروس خود میباشند. در برخی برنامه ها برای اهداف خارج از برنامه نیز زمانی در نظر گرفته شده است .ارزیابی و بررسی كیفیدر مراكز آموزش متوسطه نیز همچون مدارس پایه هیچ نوع آزمون خاصی برگزار نمیگردد. نمرات آموزش نیز براساس اصول یكسانی اعطا میگردد. درحال حاضر این بدان معناست كه نیازی جهت اعطای نمرات مختلف به دانشآموزان وجود نداشته و اطلاعات و دانش دانش آموزان بصورت كشوری باسایر دانش آموزان سنجیده ومقایسه میگردد. معلمین از آزمونهای متمركز كه درجهت سنجش دانشآموزان تهیه شده اند، استفاده مینمایند تا حتی الامكان درجه یكپارچگی سیستم نمره دهی را ارتقاء دهند. از جمله مهمترین اشكال دیگر ارزیابی تحصیلی دركشور سوئد میتوان به موارد ذیل اشاره نمود: آزمونهای كتبی ، فعالیت های كلاسی دانش آموزان وكنفرانسهای كلاسی در اعطای نمرات نهایی موثر میباشند. به كلیه دانش آموزانی كه حداقل یك دوره برنامه مطالعاتی2 ساله مشتمل بر زبان انگلیسی وسوئدی را گذرانده اند مدرك پایان دوره مقطع متوسطه اعطا میگردد . مدرك مذكور صلاحیتها عمومی داوطلبین جهت ورود به دوره های تحصیلی بالاتر را تضمین مینماید.نظام پس از اصلاحات
درنظام جدید آموزش متوسطه، كلیه برنامه های آموزش وپرورشی در قالب برنامه های 3 ساله تنظیم میگردد. علاوه بر این برنامه های شغلی جدید نیز بگونهای طراحی شده اند كه نسبت به مطالعات حرفهای پیش از اصلاحات ، اطلاعات عمیق تر و وسیعتری را در دسترس دانش آموزان قرار میدهند. درخصوص محتوای تحصیلی قدرت انتخاب بیشتری به دانش آموزان اعطا شده و روشهای تدریس و ارزیابی نیز در قالب چنین سیاستی اعمال میگردد. تعداد16 برنامه پیشرفته ملی اعم از14 برنامه شغل محور و2 برنامه آمادگی اولیه جهت پرداختن به مطالعات دانشگاهی طراحی گردیده است. علاوه بر برنامههای ملی كه بهصورت متمركز تعیین میگردند،مناطق مختلف نیز ممكن است برحسب نیاز و شرایط منطقهای به الحاق یكسری برنامههای موضعی مبادرت نمایند. از جمله مهمترین برنامه های آموزش ملی كشور سوئد میتوان به موارد ذیل اشاره نمود: برنامه هنری كه طی آموزش پایه به استخدام افراد در مشاغل هنری منتهی میگردد. برنامه مدیریتی كه طی آموزش پایه به استخدام افراد درحوزه های تجاری ومدیریتی اعم از تجارت خصوصی و یامدیریتهای دولتی منتهی میگردد .برنامه ساختمانی كه طی آموزش پایه به استخدام افراد در صنایع ساختمان سازی و مهندسی عمران منتهی میگردد.برنامه تفریحی كودكان كه طی آموزش پایه به استخدام افراد در بخش پرستاری كودكان ، فعالیتهای تفریحی و پس از مدرسه، مراقبت بهداشتی ، اداره كتابخانه ها و ورزشگاهها منتهی میگردد . برنامه مهندسی برق كه طی آموزش پایه به استخدام افراد درنصب ،تعمیر ونگهداری ابزارهای الكترونیكی، مخابراتی والكتریكی منتهی میگردد .برنامه انرژی كه طی آموزش پایه به استخدام افراد در نیروگاهها ، تأسیسات تهویه و فاضلاب منتهی میگردد .برنامه غذایی كه طی آموزش پایه به استخدام افراد درصنایع پردازش، فروش و توزیع مواد غذایی منتهی میگردد.برنامه صنایع دستی كه طی آموزش پایه به استخدام افراد درمشاغل تجاری وصنایع دستی منتهی میگردد.گفتنی است كه بخش اعظم آموزشهای مذكور دركارگاههای عملی ارائه میگردد. برنامه مراقبتهای بهداشتی كه طی آموزش پایه به استخدام افراد در بخش خدمات بهداشتی، دندانپزشكی وخدمات پشتیبانی منتهی میگردد.
برنامه هتلداری كه طی آموزش پایه به استخدام افراد به عنوان مسئول پذیرش هتل و ترتیب دهنده كنفرانسها ، خدمتكار و یا سر آشپز منتهی میگردد. برنامه علوم طبیعی كه به كسب دانش بیشتر افراد در زمینه ریاضیات، موضوعات علمی وتكنولوژی منتهی میگردد.برنامه علوم اجتماعی كه به مطالعه بیشتر افراد در زمینههای علوم اجتماعی، اقتصاد و زبان منتهی میگردد .برنامه مهندسی وسایل نقلیه كه به استخدام افراد در بخش تعمیر ونگهداری اتومبیل وماشین آلات منتهی میگردد. برنامه رسانه ها كه به استخدام افراد درحوزه تبلیغات، طراحی و تولید رسانه های تصویری منتهی میگردد. اهداف آموزشی برنامه های ملی در اهداف هر برنامه ذكر شده است. در هر برنامه آموزش پایهای وسیعی در زمینه شغلی به دانشآموزان ارائه میگردد. همچنین دانش آموزان باید بتوانند از طریق این برنامه ها پایه لازم برای مطالعات بیشتر وتكمیل تحصیلات مقطع متوسطه خود كسب نمایند. گفتنی است كه برنامه مذكور با همكاری مدارس و دانش آموزان برای كل مدت تحصیلات افراد طراحی میگردد. دانش آموزانی كه به تصمیم درخصوص رشته
تحصیلی خود مبادرت ننمودند، میتوانند از برنامه های فردی بهرهبرداری نمایند. پس از گذراندن برنامه های مذكور، دانش آموزان میتوانند تحت یكی از برنامه های ملی ، برنامه های ویژه و یا آموزشهای حرفهای آموزش ببینند. دانش آموزان میتوانند درعوض گذراندن سال سوم آموزشی به گذراندن یك واحد تكمیلی مبادرت نمایند. در این واحد مهارتهایی به دانش آموزان آموزش داده میشود كه با برنامه های انتخابی وی در ابتدا تفاوت دارد. برنامه آموزشی كار ورزی شامل
آموزشهای حرفهای كه توسط صاحبان مشاغل ارائه میگردد و نیز تحصیل در مراكز آموزشی متوسطه عمدتاً در زمره مباحث پایه محسوب میگردند. كلیه دانش آموزانی كه به تحصیل در یك برنامه ملی مبادرت مینمایند، ازحق گذراندن تحصیل در كلیه مدارس داخل كشور برخوردار میباشند. مسئولین مناطق نیز موظف به فراهم آوردن انتخاب یك برنامه ملی برای كلیه دانش آموزان و تعیین ظرفیت برنامه های گوناگون با توجه به علائق وسلایق دانش آموزان میباشند. اگر یك منطقه نتواند شرایط را برای تحصیل دانش آموزان دركلیه برنامه ها فراهم آورد ،مسئولین منطقهای میتوانند همكاری با سایر مناطق را به بحث بگذارند . دو یا چند منطقهای كه با هم كاری یكدیگر به آموزش یك برنامه ملی مبادرت مینمایند،در واقع به پدید آوردن زمینه همكاری برنامههای آموزشی مبادرت مینمایند. برنامه های ملی- محلی از واحدهای درسی مختلفی تشكیل یافته اند. اهداف واحدهای درسی در هر بخش تعیین میگردد كه این اهداف برای كلیه مراكز آموزش متوسطه و آموزش بزرگسالان یكسان است .برنامه های آموزشیمباحث اصلی ذیل برای كلیه برنامههای آموزشی مشترك است:مباحث آموزشی حداقل زمان تدریس به ازاء كل ساعات برنامه 3 سالهزبان سوئدی 200زبان انگلیسی 110علوم اجتماعی 90علوم دینی 30علوم ریاضی 110علوم طبیعی 30علوم ورزشی و بهداشتی 80
علوم هنری 30دانش آموزان علاوه برپرداختن به مباحث اصلی ، به مطالعه مباحث ویژه آموزشی نیز مبادرت مینمایند.كلیه دانش آموزان موظفاند طی دورههای مطالعاتی خود پروژه های آموزشی نیز تحویل نمایند. زمانی نیز جهت پرداختن به فعالیت های عملی و تكمیلی مربوط به مباحث درسی و همچنین زمانی جهت گذراندن واحد های انتخابی دانش آموزان در نظر گرفته شده است، تا بدین ترتیب دانش آموزان بتوانند در قالب برنامه های ملی واحدهای آموزشی بصورت انتخابی بگذرانند .د
ر برنامه هفتگی كه به قوانین آموزش وپرورش ضمیمه شده است واحد های آموزشی60 دقیقهای نیز در نظر گرفته شده است. در برنامه های حرفهای محور ظرف مدت زمان3 سال 2400 ساعت و در برنامه های دانشگاه محور2180ساعت آموزشی لحاظ گردیده است. مسئولین آموزش منطقهای و مدارس از حق تصمیم گیری درخصوص مباحث مختلف آموزشی و نیز تعیین مدت زمان تدریس دروس آموزشی برخوردار میباشند. در برنامه های حرفهأی محور حداقل15% از كل توان دانش آموزان به آموزش دركارگاهها اختصاص مییابد. مدارس نیز موظفاند امكانات لازم برای یك چنین آموزشی را فراهم آورده و درحین آموزش به نظارت عملكرد كلیه دانش آموزان مبادرت نمایند.یكسری ارزشهای پایهأی نیز كه فعالیتهای مدارس و نیازهای دانش آموزان وكاركنان مدارس را تحت تأثیر قرار میدهد در 6 بخش مختلف به شرح ذیل تعیین گردیده است :ارزیابی، میانگین و مقادیرآموزشی ، مسئولیت دانش آموزان ، انتخاب رشته های تحصیلی ، فعالیت اجتماعی ، ارزیابی تحصیلی و دسته بندی ها ، مسئولیت های مدیریتی به عنوان شاخصی جهت پایان یافتن برنامه های تحصیلی، سیستم امتیازی جدیدی معرفی گردید. در این سیستم دانش آموزان پس از اتمام یك واحد درسی( كسب دانش ومهارتهای لازم تعیین شده در یك واحددرسی) از امتیازات خاصی برخوردار میگردند. این امتیازات براساس تعداد ساعات آموزشی كه در برنامه های هفتگی به هر واحد درسی اختصاص مییابد به دانش آموزان اعطا میگردد. اما با تعداد ساعات آموزش لازم جهت نیل به اهداف تعیین شده ارتباطی ندارد در برنامه درسی اهداف هر واحد و نیز دانش و مهارتهای مطلوب دانش آموزان تعیین گردیده است .برنامه درسی بگونهأی طراحی گردیده كه تداوم ویكپارچگی با مدارس پایه حفظ شده و برتدریس دروس زبان سوئدی وانگلیسی وآموزش دو زبانگی تاكید شده است . اصول اولیه مراكز آموزش متوسطه مسئولین را موظف مینماید بطور كلی به دانش آموزان راهنمایی های تحصیلی ارائه نمایند .مسئولین نیز باید اطمینان یابند كه دانش آموزان در زمینه انتخاب رشته های تحصیلی خود درمدارس كاملاً راهنمایی وهدایت شده باشند .راهنماییهای شغلی نیز به حوزه بازار كار و به بخش خصوصی مربوط میگردد.
ارزیابی و بررسی كیفی در سیستم جدید نمره دهی مقطع آموزش متوسطه پس از اتمام هر واحد درسی نمرات درسی
اعطا میگردد .به دروس هر ترم تحصیلی، مباحث جداگانه آموزشی و به برخی از فعالیتهای پروژهای نیز نمرهای تعلق میگیرد .نمرات اعطا یی از مقیاس مردود ، قبول ، قبول مشروط و قبول با شرایط ویژه متشكل میگردد. در برنامه های درسی مختلف شاخصهای نمره دهی متفاوتی اعمال گردیده و در برخی مباحث آزمونهای متمركز بر گزار میگردد.درمدارك پایان مقطع متوسطه، تمامی نمرات واحد های مربوط به این دوره ثبت میگردد. مقاطع آموزش متوسطهدو نوع مدرسه مستقل در مقطع آموزش متوسطه فعالیت دارند كه از آن جمله میتوان به مدارس مستقل مقدماتی و تكمیلی متوسطه اشاره نمود.مطابق لایحه اعطای دولت به پارلمان سوئد در جهت اعمال تغییراتی در شرایط مدارس مقطع آموزش متوسطه، كلیه مدارس مستقل مقطع آموزش متوسطه به اخذ شهریه مساوی با مدارس تحت نظارت شهرداری مبادرت نموده و همانند مدارس شهرداری موظف به استخدام معلمین كار آزموده میباشند. دولت سوئد هم چنین به ارائه پیشنهاداتی جهت تشكیل هیئت ویژه آژانس ملی آموزش درجهت تصمیم گیری درخصوص احداث مدارس مستقل و اعطای مسوولیت بازرسی مدارس مستقل به آژانس ملی آموزش مبادرت نموده است. شهرداریها نیز به دقت نظر در فعالیتهای مدارس و پی گیری و ارزشیابی فعالیتهای مذكور مبادرت مینمایند.
مراكز آموزش متوسطه مردمیازتعداد 147مركز آموزش متوسطه مردمی كه دركشور وجود دارد، تعداد 49 مركز متوسطه تحت مالكیت شهرداریها و شوراهای استانی فعالیت مینمایند.تعداد 98 مركز آموزش متوسطه مردمی نیز توسط انجمنهای مختلف مردمی ، سازمانها و انجمنهای مختلف حمایتی اداره میگردند
. مراكز آموزش متوسطه مردمی به دورههای آموزش ملی وابسته نبوده و هر یك از انها به تعیین فعالیت خود براساس یادگیریها و تخصصهای ایدئولوژیك حوزههای ویژه آموزشی مبادرت مینمایند.كلیه مراكز آموزش متوسطه مردمی از یك هیئت حاكم برخوردار بوده و كلیه آموزشهای مذكور به صورت رایگان ارائه میگردد. مراكز آموزشی مذكورملزم به ارائه گزارش سالیانه از حداقل 15% كل فعالیتهای خود میباشند. دركشور سوئد بالغ بر147 دبیرستان مردمی فعال
یت دارند كه تعداد 40 دبیرستان تحت مالكیت شهرداریها و شوراهای استانی و 98 دبیرستان دیگر توسط جنبشهای مختلف مردمی و سازمانها و انجمنهای حمایتی اداره میگردند. طبق آخرین آمار بدست آمده در بهار سال 2000 بالغ بر 112000 نفر و در پاییز همان سال بالغ بر120 هزار نفر دردورههای آموزش بزرگسالان مراكز آموزش متوسطه مردمی شركت كردند كه از این تعداد بالغ بر 25% افراد در دورههای آموزشی دراز مدت حضور داشتند. مقطع آموزش تكمیلی متوسطه تاریخچه دركشور سوئد، آموزش پایه در برگیرنده آموزش مقدماتی و تكمیلی متوسطه میباشد. نخستین مدارس مقطع تكمیلی آموزش متوسطه كشور سوئد با تصویب قوانین جدید آموزشی طی سال 1649 آغاز به فعالیت نمودند. دانشآموزان دختر نیز به گذراندن مقطع آموزشی مذكور در مدارس خصوصی ویژه دختران كه طی قرن 18 تاسیس یافت، نایل آمدند. درطول قرن نوزدهم،مدارس مقطع تكمیلی آموزش متوسطه، با مدارسی كه بیشتر جهت گیری عملی داشتند، ادغام شده و مراكز آموزش متوسطه شكل گرفت. درآغاز قرن بیستم، مقطع آموزش متوسطه خود به 2مقطع مقدماتی متوسطه و تكمیلی تقسیم گردید. درمراكز مقدماتی متوسطه زبان لاتین تدریس نشده و بر آموزش عمومی تاكید میگردد.این در حالیاست كه درمراكز تكمیلی آموزش متوسطه، دانشآموزان جهت ادامه تحصیل در دانشگاهها و مراكز آموزش عالی مهیا میشوند. مقطع آموزش مقدماتی متوسطه با اخذ گواهینامه پایان دوره به پایان میرسد. در بسیاری از شهرهای كشور سوئد مدارس مختلط مقدماتی متوسطه ویژه دانشآموزان پسر و دختر تشكیل یافتهاست. در نتیجه اعمال اصلاحات آموزشی طی سال1927 دانشآموزان دختر از امكان ورود به مراكز آموزش متوسطه عمومی برخوردار گردیدند. مراكز آموزش فنی و مدارس فنی و حرفهای نیز به واسطه حمایتهای دولت و شهرداریها در پایان قرن19 احداث گردید. گفتنی است،دوره های آموزش حرفهای در دانشكدههای بازرگانی و دانشكدههای اقتصاد گسترش یافت. در این اثنا حمایتهای دولتی نسبتا محدود بوده و انواع متعددی از مدارس محلی فعالیت داشتند.آموزش مقطع تكمیلی متوسطه در طول 25 سال گذشته شاهد تغییرات زیادی بوده است.طبق اصلاحات1970، مدارس قبلی تحت عنوان « ژیمنازیوم»، مدارس فنی و حرفهای و آموزش حرفهای درقالب یك واحد مدیریتی گردآوری شده و تمامی انواع آموزشهای آكادمیك و حرفهای ادغام گردیدكه بعدها از آن تحت عنوان مقطع تكمیلی متوسطه یاد گردید. در طول دهه70 این نوع آموزش، طبق نیروی بازار كار مورد اصلاحات مجدد قرار گرفت. از پایان دهه90، مدارس درفرایند گسترده تغییرات قرار گرفته و مدارس تكمیلی متوسطه نیز همانند سایر مقاطع نظام آموزشی،
بتدریج از حیطه هدایت های دولتی خارج گردید. دراواخر دهه80، ساختار مدارس تكمیلی متوسطه مجددا تغییر یافت. بسیاری از رشتههای آموزشی مقطع تكمیلی متوسطه، ادغام شده و در سال1994 در قالب16 برنامه آموزش ملی طی مدت زمان آموزش 3 ساله ارائه گردید.لازم به ذكر است كه طی سال تحصیلی2001-2000 برنامه آموزشی تحت عنوان برنامه فنآوری طراحی گردید. چهارچوبهای قانونی
نظام آموزش ملی به واسطه قوانین آموزشی مصوب مجلس ملی سوئد (ریكسدگ) طراحی میگردد.مدارس تكمیلی متوسطه نیز از طریق آئین نامههای آموزشی مصوب دولت اداره میگردند.طی سال1999 دولت سوئد به بازبینی قوانین آموزشی كشور توسط یك كمیته پارلمانی مبادرت نمود. توصیف كلی ساختار مقطع تكمیلی آموزش متوسطهبرنامههای آموزشی مقطع تكمیلی متوسطه در قالب17 برنامه ملی سازماندهی شده و بر8 هسته موضوعی اعم از زبان سوئدی به عنوان زبان دوم، زبان انگلیسی، علوم اجتماعی، علوم مذهبی،ریاضیات، تربیت بدنی، علوم بهداشتی و علوم هنری مشتمل میگردد. علاوه بر این هر رشته تحصیلی به یك یا دو ترم آموزشی تقسیم شده و ترمهای تحصیلی نیز خود از 50،100،150و200 واحد درسی متشكل میگردند. دانشآموزان همچنین قادر به انتخاب یك یا چند ترم تحصیلی خارج از برنامههای آموزشی تحت عنوان برنامه گسترده میباشند.آندسته از دانشآموزانی كه با مشكلات جدی درخصوص تحصیلات خود مواجه بوده به حذف یك یا چند ترم تحصیلی تحت عنوان برنامه كاهشی مبادرت مینمایند.آنها همچنین از فرصت انتخاب مجدد یك یا چند ترم تحصیلی مشروط برخوردار میباشند. علاوه بر این ممكن است كه كلیه برنامههای آموزشی مجدداً انتخاب گردد. درتمامی موارد فوق مسؤولیت تصمیمگیری برعهده مدارس میباشد. كمیسیون پارلمانی (كمیسیون 2000) مقطع تكمیلی متوسطه، وظیفه بررسی ارائه طرح زمانبندی ترمها و رشتههای تحصیلی را برعهده داشته و همچنین به ارائه طرحهایی درخصوص تعیین نمرات مقطع تكمیلی متوسطه و بازبینی هستههای موضوعی مبادرت مینماید.كمیسیون مذكور همچنین به برگزاری آزمونهای مقطع تكمیلی متوسطه و ارائه توصیههایی درخصوص چگونگی برنامههای آموزشی رشتههای حرفهای مبادرت مینماید.گفتنی است كه كمیسیون مذكور به ارائه گزارش خود در پایان سال 2002 مبادرت نمود. موسسات آموزشیمراكز تكمیلی آموزش متوسطه توسط شهرداریها، شوراهای استانی و یا هیئتهای خصوصی اداره میگردند در شهرداریها و شوراهای استانی تعداد یك یا چند كمیته، مسئولیت اداره و نظارت برمدارس محلی را عهدهدارمیباشند.علاوه بر این ،كلیه شهرداریها از حق احداث مراكز آموزش تكمیلی متوسطه برخوردار میباشند.درطول دهه90، تعداد مراكز تكمیلی متوسطه تحت نظارت شهرداریها افزایش یافت. درحال حاضر مراكز تكمیلی متوسطه درتعداد200 شهرداری از میان280 شهرداری كشور دایرمیباشند.اخیرا بنیاد جدیدی درجهت گسترش همكاریهای گسترده میان شهرداریها درحوزههای آموزشی تاسیس یافته است. قوانین پذیرش تحصیلی
كلیه شهرداریها موظف اند به واسطه قوانین آموزشی به برگزاری كلاسهای آموزش تكمیلی متوسطه مبادرت نمایند. به عبارت دیگر كلیه شهروندان سوئدی كه موفق به پایان مقطع آموزش پایه گردند، ازحق حضور درمراكز تكمیلی متوسطه برخوردار میگردند. از سال تحصیلی 99-1998جهت پذیرش دانشآموزان دربرنامه ملی، دانشآموزان ملزم به گذراندن حداقل دورههای زبان سوئدی، زبان انگلیسی و ریاضیات درمدارس پایه میباشند. نمرات مدارس پایه بر اساس مقیاس3 گانه، قبولی عادی(G) قبولی با امتیازمتوسط(VG) قبولی با امتیاز عالی(MVG) به دانشآموزان اعطاء میگردد. در جهت اعطای نمرات قبولی با امتیازمتوسط و قبولی با امتیاز عالی معیارها
ی خاص وجود دارد كه توسط آژانس ملی آموزش تعیین میگردد. گفتنی است كه اگر چنانچه دانشآموزان به احراز نمره قبولی عادی نایل نگردند، در آن رشته نمرهای به آنها تعلق نمیگیرد. از جمله تقسیمبندی نمرات آموزشی میتوان به ارزشهای عددی G=10, VG=15, MVG=20 اشاره نمود. گفتنی است كه ارزشهای عددی مذكور جهت پذیرش درتحصیلات عالی نیز به عنوان نمرات معیار مدنظر قرار میگیرد. جهت پذیرش در رشتههای هنری، علاوه بر آزمونهای تخصصی، گواهینامه مهارتهای ویژه نیز به فارغ التحصیلان اعطا میگردد.به طورمثال در رشته موسیقی، علاوه بر نمرات اصلی نمره واحدهای عملی نیز به دانشآموزان اعطا میگردد. به علاوه، هیئت اداره كننده مراكز آموزش تكمیلی متوسطه ممكن است به ارائه ترمهای آموزشی مشخص و پیشنیاز مبادرت نمایند.تقریباً تمامی دانش آموزان سوئدی از مجوزحضور درمراكز آموزش تكمیلی متوسطه برخوردار میباشند. طبق آخرین آمار بدست آمده در سال2000، 5/97% از دانشآموزانی كه به گذراندن دورههای آموزش پایه در بهار مبادرت نمودند، در پاییز همان سال جذب دورههای آموزش تكمیلی متوسطه شدند. آموزش تكمیلی متوسطه ویژه بزرگسالان(افراد بالای رده سنی20 سال) در نظام آموزشی عمومی بزرگسالان و درمراكز آموزش بزرگسالان تحت نظارت شهرداریها ارائه میگردد. مقاطع و گروههای سنیبرنامههای آموزشی مقطع تكمیلی متوسطه ظرف مدت زمان3 سال و به صورت ترمهای سالیانه نامشخص آموزشی ارائه میگردد. نظام مبتنی برترمهای آموزشی و عدم وجود تقویم زمانی ملی، آزادی عمل زیادی درجهت سازمانبندی دورههای آموزشی مقطع تكمیلی متوسطه فراهم آورده است، به نحویكه ترمهای تحصیلی را میتوان بصورت فشرده با اخذ چندین واحد درسی به طور همزمان یا تقسیم واحدها دركل آموزش مقطع تكمیلی متوسطه مطالعه نمود.
برنامههای آموزش ملیاز برنامههای آموزش ملی كه2500 واحد درسی مقطع تكمیلی آموزش متوسطه را تحت پوشش قرار میدهند، میتوان تحت عنوان برنامههایی یاد نمود كه در آن دانشآموزان از فرصت انتخاب تخصصهای متنوع و متعدد برخوردار میگردند. 8 هسته موضوعی در كلیه برنامههای آموزش ملی وجود دارد. با انتخاب دورهها و ترمهای آموزش اختیاری،امكان تخصص گرایی در كلیه برنامههاوجود دارد. هیئت آموزش مسؤولیت تصمیمگیری درخصوص فراهم نمودن دورهها و ترمهای آموزش اختیاری را عهدهدار میباشد.دركلیه برنامههای آموزشی، دانشآموزان از انتخابهای شخصی خود بالغ بر300 واحد آموزشی برخوردارمیباشند. به عنوان مثال آنها ممكن است به انتخاب زبان خارجی دیگری مبادرت نموده و یا به حذف دورههایی در برنامههای دیگر مبادرت نمایند.كلیه برنامههای ملی به عنوان پایهای برای مطالعات بیشتر و مجوز اساسی جهت پرداختن به تحصیلات عالی
مطرح میباشند. برنامههای ویژه آندسته از دانشآموزانی كه به برنامههای آموزشی غیر از برنامههای ملی فوق علاقهمند باشند، گزینه دیگری نیز در اختیار دارند كه از آن تحت عنوان برنامههای آموزشی ویژه یاد میگر
دد.برنامه مذكور نیز قاعدتاً مدت زمان 3 سال به طول انجامیده و با برنامههای آموزش ملی برابر است.برنامه آموزشی مذكور شامل 2500 واحد آموزشی ویژه مقطع آموزش تكمیلی متوسطه بوده و دانشآموزان از حق یكسان برخورداری از زمان آموزش تضمینی نظیر برنامههای آموزش ملی برخوردار میباشند. برنامههای آموزشی ویژه مشتمل بر8 هسته موضوعی مشابه به علاوه فعالیتهای تحقیقاتی میباشد. برنامههای آموزشی ویژه شامل ترمهای تحصیلی ارائه شده مشابه برنامههای ملی یا ترمهای آموزش محلی میباشند.برنامههای آموزشی ویژه، اغلب توسط شهرداریها و با همكاری نهادهای محلی ارائه میگردد. مدارس كشور با همكاری دانشآموزان به تدوین برنامههای آموزشی برای دوره آموزش مذكور مبادرت مینماید.هدف اصلی برنامه مذكور اعطای اختیار عمل و انعطاف پذیری بیشتر به دانشآموزان و شهرداریها علاوه بر برنامههای ملی میباشد. از اواخر دهه90 تمایل به ارائه برنامههای مذكور افزایش یافته است. برنامههای شخصیارائه برنامههای آموزشی شخصی عمدتاً در جهت حمایت از آندسته از دانشآموزانی است كه از مجوز انتخاب برنامههای ملی یا برنامههای آموزشی ویژه برخوردار نمیباشند. برنامه آموزشی مذكور بر مبنای نیازهای آموزشی دانشآموزان تعیین و تدوین میگردد. شهرداری ها نیز به ارائه برنامههای شخصی مبادرت نموده و دانشآموزان به انتخاب آن میپردازند. هدف از برگزاری چنین دورههایی برخورداری دانشآموزان از فرصت حضور در آموزش دورههای اموزش ملی و برخورداری از فرصت مطالعه یك یا چند موضوع آموزش پایه میباشد. با حضور درچنین دورههای آموزشی دانشآموزان از پذیرش در برنامههای ملی یا برنامههای آموزشی ویژه بهرهمند میگردن
د. برنامههای شخصی را میتوان به منظور تطبیق با نیازهای آموزش افرادی كه اخیراً وارد كشور سوئد شدهاند، تعدیل نمود كه از آن جمله میتوان به دورههای آموزش مقدماتی زبان سوئدی به عنوان زبان دوم و آموزش علوم اجتماعی اشاره نمود. در برنامههای شخصی همچنین دورههای آموزش حرفهای با هدف فراهم آوردن فرصت استخدام برای افراد علاوه برموضوعات خاص آموزشی مقطع تكمیلی آموزش متوسطه به دانشآموزان ارائه میگردد. از جمله دیگر دورههای تحصیلی كه میتوان آنها را در چهارچوب برنامههای شخصی گنجاند میتوان به برنامههای آموزش ویژه دانش آموزان با نیازهای خاص(افرادی با ناتوانیهای یادگیری) اشاره نمود. طرح آزمایشی جدید و مدرن دیگری در خصوص تعلیم و تربیت دانشآموزان سوئدی اجرا میگردد كه از آن تحت عنوان «تربیت در حوزه زندگی كاری دانشآموزان» یاد میگردد.گفتنی است كه حدود یك سوم زمان آموزش، درمراكز شغلی صرف میگردد.طرح مذكور راه دیگری جهت دستیابی به اهداف و برنامههای آموزشی و همچنین دستیابی به قابلیت و توانایی لازم در آموزش عادی در قالب اجرای برنامه ملی یا برنامه آموزشی ویژه میباشد كه به واسطه ارائه موضوعات آموزش فنی در مدارس و تربیت دانشآموزان در محیطهای كاری(APU) به دانشآموزان ارائه میگردد. به جز برنامههای عملی دانشآموزان درحوزه زندگی كاری كه طبق برنامه های آموزشی خاصی به دانشآموزان ارائه میگردد، آنان همچنین ملزم به فراگیری موضوعات خاص و برنامههای موضوعی میگردند. هدف اینگونه تعلیم و تربیت برآورده نمودن نیازهای متغیر زندگی كاری دانشآموزان جهت برخورداری از حداقل بازار كار میباشد كه به ارائه فرصت اجرای نقش مهمتر آموزشی در برنامه ملی درمحیط كار منتهی میگردد. محتوای برنامههای آموزشی طرح تربیت در زندگی كاری طبق توافقات به عمل آمده میان دانشآموزان، مدارس و مراكز كاری تعیین میگردد. شهرداریها و مراكز آموزش تكمیلی متوسطه در زمره سازماندهندگان آموزشی طرح مذكور محسوب میگردند. پس ازگذراندن دوره آموزشی9 ساله آموزش پایه، دانش آموزان به انتخاب برنامه آموزشی كه مایل به آموختن آن در مراكز تكمیلی متوسطه میباشند مبادرت مینمایند.اگر شهرداریهای محلی به ارائه برنامههای آموزشی مورد نظر مبادرت ننماید، دانش آموزان ازحقوق مساوی جهت درخواست پذیرش در برنامههای آموزشی سایر دوایر شهرداریها برخوردار میگردند.گفتنی است كه شهرداریها موظف به تأمیین بودجه آموزشی دانش آموزان میباشند.اگردانش آموزان مقطع تكمیلی متوسطه دورههای آموزشی نظیر برنامههای آموزش ملی یا برنامههای تخصصی آموزشی را بربرنامههای ارائه شده درمراكزتكمیلی متوسطه تحت نظارت شهرداریها ارجحیت دهند، شهرداریها موظف به تقبل هزینه ثبت نام دانش آموزان درچنین دورههایی میباشند. دورههای آموزشی مقطع آموزش متوسطه مدارس مستقل كشور میبایستی با سیاستهای شهرداریهای كشور مطابقت داشته باشد. به علاوه، مدارس مذكور همچنین میبایستی به تامین ارزش های بنیادی نظام آموزش عمومی مبادرت نموده و در دسترس كلیه دانش آموزانی كه از حق برخورداری از آموزش یكسان در نظام آموزش عمومی برخوردار میباشند ، قرار گیرد. مدارس مستقل میبایستی از شروط دیگرمصوب دولت تبعیت نمایند.مراكز آموزش تكمیلی متوسطه و شهرداریهای متبوع میبایستی درخصوص مقادیر بودجه به توافق نائل آیند كه در غیر این صورت شهرداریها ملزم به پرداخت بودجه مصوب دولت میگردند.طی سالهای اخیرتعداد مراكز متوسطه تكمیلی مستقل به طور قابل ملاحظهای افزایش یافته است. طبق آخرین آمار به دست آمده طی سال تحصیلی 2001-2000 مقطع تكمیلی متوسطه بر 7/4 در صد تعداد كل مراكز آموزش متوسطه كشور و تعداد دانش آموزان آن بر 15 در صد بالغ میگردد. برگزاری هر گونه دوره آموزشی در مدارس تكمیلی میبایستی تحت نظارت دولتی قرار گیرد.اگر چنانچه برنامههای آموزشی به طور ویژهای مهم ارزیابی گردد، مدارس تكمیلی از بودجههای دولتی برخ
وردار میگردند. از سری آموزشهایی كه از محل بودجه حمایتی دولت به داوطلبین ارائه میشود، تحت عنوان Kompletterande utbiliding یاد میگردد. دورههای آموزش تكمیلی ، تحت بازرسی آژانس ملی آموزش عالی و اتخاذ تصمیم گیری درخصوص نظارت بر مدارس مذكور، توسط آژانس ملی آموزش صورت میگیرد. ارزشیابی تحصیلیمعیارهای نمره گذاری خاصی جهت تعیین نمرات در مقطع آموزش تكمیلی متوسطه وجود دارد
كه از آن جمله میتوان به موارد ذیل اشاره نمود:قبولی با امتیاز عالی(MVG)قبولی با امتیاز متوسط(VG)قبولی(G)عدم قبولی(مردودی)(IG)به دانشآموزان دوره آموزش تكمیلی متوسطه در ازای گذراندن دورههای آموزشی نمراتی اعطا میگردد. از لحاظ نظری، نقطه زمانی خاص جهت درج نمرات تحصیلی دانشآموزان وجود ندارد و این در حالیاست كه در صورت لزوم، دانشآموزان از حق دریافت كارنامه نمرات خود طی ترمهای آموزشی برخوردارمیگردند.نمرات تحصیلی دراسناد جداگانه درج گردیده و معلمین از مجوز اعطای نمرات قبولی به آندسته از دانشآموزانی كه مدت كافی دركلاسهای درسی حضور نیافتهاند، برخوردار نمیباشند. جهت اعطای نمرات در دروس سوئدی به عنوان زبان دوم، زبان انگلیسی و ریاضیات، معلمین میبایستی به برگزاری آزمونهای ملی مبادرت نمایند. برگزاری آزمونهای مذكور در مدارس، اختیاری بوده اما از جولای 2001 به صورت اجباری درآمده است. كلیه دانشآموزان پس از تكمیل مقطع تكمیلی متوسطه مجاز به حضور مجدد در آزمونها جهت ارتقاء بهبود نمرات خود میباشند. شهرداریها از حق تعیین و دریافت مبالغی تا سقف500 سك جهت حضور مجدد افراد در هر آزمون برخوردار میباشند. گواهینامههای آموزشیدر مقطع تكمیلی متوسطه هیچگونه آزمون خاصی برگزار نمیگردد. اما هر یك از دانشآموزان از گواهینامه پایانی حاوی خلاصهای از دورههای آموزشی گذرانده و نمرات دریافتی دورههای مذكور برخوردار میگردند. گفتنی است كه جهت دریافت گواهینامه پایان دوره تحصیلات فوق دانشآموزان میبایستی برنامه ملی یا برنامه آموزشی ویژه را گذرانده، در كلیه
دورهها نمره قبولی كسب نموده و به مشاركت در فعالیتهای پروژهای مبادرت نمایند. روابط آموزشی- استخدامیتقریباً كلیه برنامههای آموزشی كشور سوئد مشتمل بر آموزش در محیط كار میباشد. به عبارت دیگر دروس كارگاهی خارج از مدارس با عنوان(APU ) به دانشآموز
ان ارائه میگردد. طرحAPU دانشآموزان را قادرمیسازد كه دانشی را كه در مدارس آموختهاند به طور عملی به كار گرفته و آموختههای خود را گسترش دهند. در برنامههای مربوطه،حداقل 15 هفته از كل زمان دورههای آموزشی به آموزش در محیطهای كاری اختصاص مییابد. اگرچه ممكن است كه برخی مراكز كاری به اخذ شهریه از دانشآموزان مبادرت نمایند، اما معمولاً از دانشآموزان در طولAPU شهریهای دریافت نمیگردد. ساختارهای سازمانی حوزه آموزش آموزش و تحصیل درمراكزمستقل تكمیلی متوسطه میبایستی به كسب دانش و مهارتهای آموزشی توسط دانشآموزان درمراكز آموزش تكمیلی متوسطه تحت نظارت شهرداریها منجر گردد.كلیه مدارسی كه واجد شرایط باشند توسط آژانس ملی آموزش مستحق دریافت كمكهای دولتی تشخیص داده میشوند.اگر آژانس ملی آموزش مدارس مذكور را مستحق دریافت بودجه دولتی اعلام نماید، شهرداریهای محل اقامت دانشآموزان، مسئولیت پرداخت بودجه به مدارس مستقل را عهدهدار شده و در اینصورت دانش اموزان از كمك تحصیلی برخوردار میگردند. طی سالهای اخیر مراكز تكمیلی آموزش متوسطه افزایش یافته است و این در حالیاست كه مدارس از ابعاد نسبتاً كوچكی برخوردار میباشند. طبق آخرین آمار بدست آمده در حدود 11000 دانشآموز سوئدی درمراكز تكمیلی آموزش متوسطه مستقل، ثبت نام نمودهاند كه حدود 4 درصد از تعداد كل دانشآموزان كشور را شامل میگردد. مشاركت آموزشی مشاركت فعالان آموزشی عمدتاً از طریق شیوههای مختلف مشاوره با والدین دانش آموزان صورت میپذیرد. طی سالهای اخیر، دولت سوئد به افزایش میزان تاثیرگذاری والدین دانش آموزان در سیاست مدارس پایه و مقطع تكمیلی متوسطه مبادرت نموده است.گفتنی است كه این چنین فرصتهایی در سطح آموزش عالی برای دانش جویان و كادر حوزه صنایع و دوایر دولتی در جهت تاثیر گذاری بر فعالیتهای آموزشی فراهم آمده است. مطابق قوانین آموزشی كشور سوئد كلیه دانش آموزان مدارس پایه و تكمیلی متوسطه از حق تاثیر گذاری بر طرح و محتوای دروسی آموزشی خود برخوردارمیباشند.طبق چنین قوانینی توانایی و اشتیاق كودكان در جهت تاثیرگذاری و پذیرش مسئولیتهای اجتماعی، فرهنگی و سازمانی مدارس مورد حمایت واقع میگردد. معلمین نیز از حق تاثیرگذاری اجتماعی، فرهنگی و سازمانی، متدهای آموزشی و تعیین و طراحی محتوی دروس آموزشی برخوردار میباشند. رؤسای مدارس نیز از مسئولیت ویژهای در جهت گسترش مكانیزمهای افزایش دهنده میزان تاثیرگذاری دانش آموزان بر ساختار آموزشی مدارس و گزارش پیشرفت تحصیلی كودكان به والدین برخوردار میباشند. گفتنی است كه سالیانه حداقل یكبار ،معلمین، دانش آموزان و والدین كودكان رده سنی6 سال به گفتگو در خصوص گسترش بعد شخصیتی ،
متدهای آموزشی و برآورد پیشرفتهای اجتماعی ، فرهنگی و آموزشی كودكان سوئدی مبادرت مینمایند. والدین كودكان نیز از تشكلهایی در انجمنهای اولیا مربیان برخوردار بوده و از این طریق به تاثیر گذاری بر فعالیت مدارس مبادرت مینمایند.گفتنی است كه انجمنهای اولیا – مربیان دركلیه سطوح محلی و مركزی فعالیت دارند. از جمله دیگر نهادهای دست اندركار كه تحت نظارت دولت تشكیل مییابد میتوان به انجمن ملی خانه و مدرسه اشاره نمودكه درسطوح محلی وملی ف
عالیت مینماید.گفتنی است كه انجمن مذكور نیز به ارائه پیشنهاداتی درخصوص ساماندهی وسازماندهی امور مدارس كشورمبادرت مینماید.اغلب شهرداریهای كشورسوئد نیز از انجمنهای مشاورهای برخوردار میباشند كه والدین دانش آموزان نیزدرآن حضوردارند.مطابق قوانین مصوب مجلس ملی سوئد(ریكسدگ)مسئوولیت اتخاذ تصمیمات جدیددرحوزه آموزش، از شهرداریهای كشورطی دوره آزمایشی(تاجولای2003)به هیئتهای محلی متشكل ازسهم عمدهای از والدین دانش آموزان تفویض گردیده است.گفتنی است كه طرح آزمایشی مذكور،مدارس پایه وآموزش كودكان استثنایی رانیزشامل میگردد.لازم به ذكراست كه نمایندگانی ازدانش آموزان نیزبه عنوان اعضای گروه ازحق ارائه نظر، پیشنهاد و رأی درطرح مذكور برخوردارمی باشند. ازآنجایی كه انجمن اولیاء ازمسئولیتهای تخصصی درخصوص اتخاذ روشهای آموزشی وتعیین محتوای دروس آموزشی و مسئولیت رسیدگی برعملكرد مراجع رسمی و رسیدگی به مواردی كه به نقض حقوق فردی دانش آموزان منجر میگردد ، برخوردار نمیباشند، از این روی این گونه مسئولیتها به انجمن شهرداریهای سراسركشورتفویض میگردد. طرح آزمایشی دیگری نیزدرانجمنهای محلی اولیا- مربیان مدارس سوئد به مدت 4سال تا 30 ژوئن2003به اجرا در آمد. انجمن شهرداریها برمبنای پیشنهادات دانش آموزان، به انتخاب نمایندگان دانش آموزی برای انجمن محلی مدارس مبادرت مینمایند. نمایندگان سازمانها و صنایع نیز به اتفاق یكدیگرجهت بررسی برنامههای ملی آموزش فنی وآموزش تكمیلی متوسطه درجلسات آژانس ملی آموزش حضورمی یابند .دولت سوئد در بهار1999 به تشكیل گروهی متشكل از نمایندگان حوزه صنایع، نهادهای محلی سوئد، فدارسیون شوراهای استانی، آژانس ملی آموزش، وزارت آموزش وعلوم، وزارت صنایع واستخدام و ارتباطات مبادرت نمود. وظیفه این گروه، ارائه طرحهایی درخصوص چگونگی گسترش همكاریهای میان مدارس واجتماع میباشد. این گروه به طراحی برنامههای فنی مقطع تكمیلی آموزش متوسطه درجهت برآورده نمودن تقاضاهای آتی مراكز آموزشی مذكورمبادرت مینماید. در نوامبر سال2
000، گروه مذكور به ارائه پیشنهاداتی به وزیرآموزش وپرورش و نهاد آموزش بزرگسالان مبادرت نمود. گفتنی است كه این گزارش به منظور ارائه اظهارنظررسمی به مراجع ، سازمانها و شهرداریها و كمیسیون مقطع تكمیلی آموزش متوسطه تنظیم وتدوین گردید. برنامه ریزی آموزشیشهرداریها، مدارس ، دانشگاهها و دانشكدههای سراسركشورسوئد عهده دارمسئولیت تنظیم ساعات آموزشی و برنامه های سال تحصیلی به صورت جداول زمان بندی شده روزانه و هفتگی میباشند.درمدارس پایه ومقطع متوسطه، سال تحصیلی از2 ترم بهاری وپاییزی بالغ بر178روزمتشكل میگردد. تاریخ دقیق آغازو پایان ترمهای آموزشی بهاری و پاییزی توسط كمیته ملی آموزش سوئد مستقر در شهرداریهای كشورتعیین میگردد. سال تحصیلی درمدارس پایه وآموزش متوسطه دراواخر ماه اوت آغاز شده و درماه ژوئن به پایان میرسد. تعطیلات1روزه درطول هردوترم تحصیلی،2تعطیلی یك هفتهای درترم بهاری، تعطیل ورزشی درفوریه یا مارس، تعطیلی ایسترEaster (عیدمذهبی مسیحیان) درترم پاییزی وتعطیلی یك هفتهای به مناسب روز قدیسین ازجمله مهمترین ایام تعطیلات مراكز آموزش پایه ومتوسطه كشور سوئد محسوب میگردد. گفتنی است كه تحت شرایط خاص و درصورت درخواست والدین یا قیمین دانش آموزان، با معافیت تحصیلی مقطعی دانش آموزان درمدارس پایه موافقت میگردد. دورههای آموزش مدارس پایه و متوسطه ظرف مدت 5 روزازدوشنبه تاجمعه برای دانش آموزان سوئدی برگزارمیگردد. مسئوولیت تصمیم گیری درخصوص تعیین طول مدت آموزش روزانه و ساعات آغاز وپایان آموزش برعهده خود مدارس میباشد و این درحالی است كه این مدت زمانی نباید از8 ساعت آموزشی برای دانشآموزان مقاطع بالا و 6 ساعت برای دانش آموزان مقاطع پایین (2سال اول) تجاوز نماید.
پذیرش تحصیلیدر كشور سوئد دانشآموزان زمانی از مجوز ورود به دورههای آموزش عالی برخوردار میگردند كه ابتدا از كلیه شرایط عمومی وسپس شرایط اختصاصی جهت ورود به دانشگاهها یا كالجهای دانشگاهی برخوردار باشند.از جمله مهمترین شرایط عمومی ورود دانشجویان به مقطع آموزش كارشناسی میتوان به پایان موفقیت آمیز برنامه ملی3 ساله مقطع متوسطه ویا دوره های آموزش زبان خارجی وسوئدی اشاره نمود. گفتنی است آن دسته از متقاضیانی كه از زبان مادری غیر از زبان اسكاندیناوی برخوردار باشند، باید از اطلاعات كافی درخصوص زبان سوئدی برخوردار باشند. به عنوان مثال از طریق یك دوره یك ساله آمادگی این آشنایی را كسب كرده باشند .مسئولیت پذیرش وگزینش دانشجویان برعهده خود مؤسسات میباشد. درچارچوبهای تعیین شده، مؤسسات مذكور از حق تصمیمگیری درخصوص شاخصهای پذیرش دانشجو برخوردار میباشند. فرایند پذیرش یا بصورت منطقهای ویا از طریق سرویس مركزی آژانس ملی آموزش عالی صورت میپذیرد. جهت گزینش دانشجویان نیز یك یا چند شاخص اصلی من جمله نمرات آموزشی، نتایج آزمون صلاحیت دانشگاهی، نتایج آزمون ویژه و میزان تجربیات كاری وتحصیلات قبلی دانشجویان مد نظر قرار میگیرد. طی دهههای1970 و1980 علیرغم نیاز روز افزون، ظرفیت سیستم آموزش عالی سوئد
تقریباً ثابت بوده وتعداد پذیرفتهشدگان این سیستم بر تعداد40 تا 45 هزار نفر در سال بالغ میگردید. از سال 1991 برتعداد مراكز دانشگاهی ارائه كننده دورههای آموزش كارشناسی افزوده شده و در اواسط دهه1990 تعداد دانشجویان دورههای مذكور بر30% بالغ گردید. تقریباً30% از جوانان سوئدی پس از اتمام دوره آموزش پایه و تكمیلی متوسطه به تحصیلات خود درمراكز آموزش عالی ادامه میدهند غیر از دانش آموزانی كه مستقیماً از مدارس تكمیلی متوسطه وارد دورههای تحصیلات تكمیلی میشوند، سهم نسبتاً عمدهای از دانشجویان این دورهها به خیل دانشآموزان بالغ تعلق دارد.
ادامه خواندن مقاله در مورد نظام اموزشي سوئد
نوشته مقاله در مورد نظام اموزشي سوئد اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.