nx دارای 202 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد nx کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد
بخشی از متن nx :
فهرست مطالبعنوان صفحه
فصل اول: کلیات1-1- مقدمه 21-2- بیان مساله 3 سوال اصلی تحقیق 61-3- اهمیت وضرورت تحقیق 81-4- اهداف تحقیق 12
فصل دوم : ادبیات تحقیق 122-1- پیشینه تحقیق 122-1-1- پیشینه تحقیق درجهان 142-1-2- پیشینه تحقیق درایران 172-2- مفهوم آموزش وپرورش 202-3- جامعه شناسی آموزش وپرورش 212-4- هدف جامعه شناسی آموزش وپرورش 222-5- نظام جدید آموزش وپرورش درایران 242-6- نظام آموزش وپرورش جمهوری اسلامی ایران 262-7- آموزش وپرورش دوره متوسطه 292-8- افت تحصیلی 342-9- عوامل افت تحصیلی 482-10- بررسی افت تحصیلی وعوامل موثر درآن درچند کشور خارجی 482-11- دلایل ترک تحصیل در منطقه خاورمیانه 512-12- افت تحصیلی درچند کشور پیشرفته صنعتی وشیوه های مقابله با آن 51 2-13- مقابله با افت تحصیلی درکشورهای آسیا واقیانوس آرام 512-13-1- اقدام های سازمانی 512-13-2- اقدام های تربیتی 522-13-3- اقدام های انگیزشی ومادی 522-13-4- مشارکت اولیاء وجامعه محلی 522-13-5- اقدامهای غیر رسمی 532-14- افت تحصیلی درغرب وشیوه های مبارزه باآن 532-14-1- افت تحصیلی وعوامل فردی 532-14-2- افت تحصیلی وکمبود خانوادگی 542-14-3- افت تحصیلی وعوامل درون مدرسه 552-15- شیوه های برخورد با پدیده افت تحصیلی درغرب 562-15-1- روشهای ترمیمی وجبرانی مقابله با افت تحصیلی 562-15-2- روشهای تغییر وتحول بنیادی مدرسه 562-16- روشهای اصلاحی ودرمان آموزش وپرورش 58 گرایش اول تامل آموزش وپرورش جبرانی ، کلاسهای تطبیقی ، آموزش متقابل و خدمات حمایتی در مدرسه است.2-16-1- آموزش وپرورش جبرانی 592-16-1-1- برنامه های متنوع جبرانی 592-16-1-2- اثرات آموزش وپرورش جبرانی 602-16-2- خدمات حمایتی 612-16-2-1- خدمات حمایتی در فرانسه 612-16-2-2- خدمات حمایتی در بلژیک : کلاسهای تطبیقی 622-16-3- آموزش متقابل 632-16-4- جنبشهای مبارزه با نابرابریها 642-16-5- آموزش خانواده 662-16-6- پیوند خانه ومدرسه 682-16-7- پروژه های محلی ومنطقه ای مبارزه با افت تحصیلی 692-17- بررسی مساله افت تحصیلی وارائه راه حلهای پیشنهادی در ایران 722-18- خسارتهای ناشی از شکست تحصیلی درایران 772-19- راه حلهای پیشنهادی واجرایی 782-20- روش دیگر جلوگیری از افت تحصیلی 792-21- رویکردهای جامعه شناسی به آموزش وپرورش 832-22- مفاهیم کلیدی 93 2-23- چارچوب نظری تحقیق 98 نقد وبررسی رویکردهای جامعه شناسی به آموزش وپرورش2-24- مدل تحلیلی تحقیق 1052-25- فرضیه های تحقیق 106 مدل تحلیلی عوامل اجتماعی موثر بر افت تحصیلی2-26- تعاریف نظری وعملیاتی مفاهیم 108
فصل سوم : روش شناسی تحقیق 1173-1- جامعه آماری 1173-2- شیوه برآورد حجم نمونه 1183-3- روش نمونه گیری 1193-4- واحد وسطح مشاهده 1203-5- شیوه جمع آوری اطلاعات 1213-6- اعتبار وپایایی 1223-7- روش تجزیه وتحلیل داده های آماری 1233-8- محدودیتها 123
فصل چهارم : نتیجه گیری ویافته های تحقیق4-1- نتایج توصیفی 1284-2- نتایج همبستگی ها 1434-3- نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون چند متغیره 1514-4- نتایج حاصل از تحلیل مسیر 154
فصل پنجم : نتیجه گیری وپیشنهادات5-1- خلاصه نتایج حاصل از توصیف داده ها 1595-2- خلاصه نتایج حاصل از تبیین داده ها 1605-3- پیشنهاد ها 166
چكیدهاز مسائل مهم جامعه ما افت تحصیلی دانشآموزان در مقاطع مختلف تحصیلی است. پدیدهای كه مانعی جدی برای رسیدن به اهداف عالی آموزش و پرورش به حساب میآید. موضوع تحقیق حاضر «بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر افت تحصیلی دانشآموزان مقطع متوسطه (دختر و پسر) در شهرستان آمل است.
هدف اصلی پژوهش حاضرشناخت عوامل اجتماعی مؤثر بر افت تحصیلی دانشآموزان و ارائه راهكارهای صحیح بر اساس ارزشها و هنجارهای ملی و دینی برای بهبود این وضعیت است. روش تحقیق ما پیمایشی و جامعه آماری ما مجموع دانشآموزان دختر و پسری است كه در خرداد ماه 1383 نتوانستند كارنامه قبولی دریافت كنند. شیوه نمونهگیری در تحقیق حاضر، نمونه گیری طبقه ای متناسب از نظر حجم بوده و بر اساس آن 178 دانشآموز به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند.
از میان رویكردهای مختلف جامعهشناسی در مورد افت تحصیلی، رویكرد تضاد به عنوان رویكرد اصلی در چارچوب نظری انتخاب شد كه بر اساس آن رویكرد، مدل كلی تحلیل رسم شده و تحقیق صورت گرفت. در تحقیق حاضر متغیر وابسته ما افت تحصیلی بود كه متغیرهای مستقل زیادی بر آن تأثیر داشت ولی چهار متغیر عمده انتخاب شده و بر اساس آن چهار فرضیه كلی بدین گونه مطرح شد. بین پایگاه اجتماعی – اقتصادی خانواده، سطح تحصیلات خانواده، عدم انسجام و گسیختگی روابط در خانواده و نگرش فرد نسبت به آینده شغلی خود با افت تحصیلی رابطه معناداری وجود دارد. بررسی هر چهار فرضیه از طریق ضریب همبستگی تای كندال صورت گرفت كه نتایج آنها بدین گونه است.
فرضیه اول یعنی بین پایگاه اجتماعی – اقتصادی خانواده با افت تحصیلی با اطمینان 99 درصد و سطح خطای كمتر از 1درصد و فرضیه دوم یعنی بین سطح تحصیلات خانواده و افت تحصیلی با اطمینان 99 درصد و سطح خطای كمتر از 5 درصد و فرضیه سوم یعنی بین عدم انسجام و گسیختگی روابط در خانواده با افت تحصیلی با اطمینان 99 درصد و سطح خطای كمتر از 1 درصد نشانگر رابطه بین سه متغیر اصلی مستقل بیان شده با افت تحصیلی بود ولی در آزمون فرضیه چهارم هیچ رابطه آماری معناداری بین نگرش فرد نسبت به آینده شغای با افت تحصیلی وجود ندارد. جهت شناخت میزان و شدت همبستگی میان مجموعه متغیرهای مستقل و متغیر وابسته از تحلیل رگرسیون چند متغیره وبرای شناخت اثرات مستقیم و غیر مستقیم متغیرهای مستقل بر متغیر وابسته یعنی افت تحصیلی از روش تحلیل مسیر استفاده شده است كه در روش تحلیل رگرسیون سطح تحصیلات خانواده (با ضریب تأثیر 18/0) و در روش تحلیل مسیر (با مجموع ضریب مسیر (21/0) بیشترین تأثیر را بر متغیر وابسته یعنی افت تحصیلی داشته است.
فصل اولكلیات
1-1- مقدمه آموزش و پرورش یكی از قدیمیترین نهادهای اجتماعی است كه از بدو تشكیل زندگی گروهی انسان و در پاسخ به نیاز انسانها در روابط متقابل به شكل ابتدایی خود وجود داشتهاست. آموزش و پرورش رسمی از اوایل قرن حاضر به صورت یك نظام فراگیر، ابتدا جوامع پیشرفته و متعاقب آن سراسر جوامع در حال پیشرفت را فرا گرفته است و امروز جامعهای نیست كه این نظام نقشی در تحول و پیشرفت آن نداشته باشد. (فومنی، 1382، 13)
قلمرو رشد و فعال شدن استعدادها و توانائیهای آدمی را زمان- مكان(جایگاه) یا شرایط زمانی- مكانی(موقعیت) تعیین میكند و جهت میدهد. بنابراین تربیتی سودمند و اثربخش خواهد شد كه آن شرایط را در نظر بگیرد و با آنها هماهنگ باشد و یا بتواند شرایط نامطلوب را به شرایط مطلوب تغییر دهد. به عبارت دیگر رشد و تكامل و فعال شدن استعدادها و توانائیهای هر شخص، مستلزم وجود سالم: خانواده سالم، جامعه سالم و موقعیت (مجموع شرایط زمانی-مكانی موثر) سالم است و توأم بودن آنها از ضرورتهای آموزش و پرورش موثر و موفق است. (شعاری نژاد،1381، 21).
از بین بردن بیسوادی، بیكاری، محرومیت و بسیاری از مشكلات و نارسائیهای دیگر اجتماعی را باید در كاركرد مدرسه جستجو كرد. مدرسه مكانی است كه در آن بهتر از هر جای دیگر میراث فرهنگی هر قوم میتواند منتقل شود و استعدادهای بالقوه دانشآموزان پرورش یابد و آنان را برای شركت فعال در جامعه آماده سازد. همچنین مدرسه با پرورش رفتارها و توانائیهایی كه مردم برای شركت در تغییرات و رویارویی با آنها بدان نیاز دارند، راه را برای تجدید حیات اجتماعی هموارتر میكند. عدم موفقیت نظامهای آموزش در انجام این رسالت در بسیاری از مواقع به صورت افت یا شكست تحصیلی بروز میكند كه شامل كیفیت ضعیف یادگیری دانشآموزان، تكرار پایه و ترك تحصیل است. افت تحصیلی در كشور ما از پدیدههای مهم سازمان آموزش و پرورش است كه به صورت یك مسألهای مهم درآمده كه نظر غالب جامعهشناسان و روانشناسان و مربیان تربیتی را به خود جلب كرده است.
پدیدهای كه هرساله مقادیر قابل توجهی از منابع و سرمایههای انسانی و اقتصادی جامعه را تلف نموده و آثار مخرب و ناگواری را نیز در حیات فردی، خانوادگی و اجتماعی افراد مردود به جای میگذارد. باید به مسأله افت تحصیلی اندیشید، زیرا خسارت ناشی از این پدیده كه باعث پژمردگی حیات و سرخوردگی یك انسان و داغ شكستی كه برای یك عمر بر روان فرد نقش بسته، با تكرار یك سال یا بیشتر، بهبود نمییابد (اظهار ندامت دانشآموزان مدارس بزرگسال یا شبانه اعم از دختر و پسر گویای این امر است). ارائه آموزش و پرورش یكسان هم برای همه دانشآموزان به رغم تفاوتهای فردی، مسائل و مشكلات عاطفی در خانواده و تفاوتهای اجتماعی، اقتصادی و به خصوص فرهنگی خانوادهها میتواند از عوامل ایجادكننده افت تحصیلی محسوب شود. از آنجا كه تفاوت فرهنگی خانوادهها به ویژه مناطق مختلف كشورهای در حال توسعه، غالبا بارز و آشكار است، نظام آموزش و پرورش نمیتواند برای همه طبقات اجتماعی كارآیی لازم را داشته باشد.از این رو بسیاری از كودكان و نوجوانان، بخصوص در مناطق محروم به رغم هوش و استعداد از ادامه تحصیل باز میمانند.
در این تحقیق سعی شده است تا ریشههای جامعه شناختی «افت تحصیلی» در مقاطع متوسطه را در شهرستان آمل تا حد امكان شناخته و همجنین مقایسهای از جهت میزان افت در بین دانشآموزان دختر و پسر از سال 1375تا 1383 به عمل بیاید. چرا كه شناخت این عوامل و برخورد مدبرانه با آن میتواند كارآیی نظام مزبور را افزایش داده و جاده علم دانش را برای پیمودن نسلهای جوان هموارتر سازد.
1-2- بیان مسألهتعاریف گوناگونی از مسأله اجتماعی توسط جامعه شناسان ارائه شده است و مسأله مورد نظر ما در اینجا «افت تحصیلی» است. دكتر سیفاللهی درباره مسائل اجتماعی میگوید:«در رابطه با مسائل اجتماعی میتوان گفت امور و پدیدههایی كه موجب تنشها و ناسازگاریهای اجتماعی گردیده و به نحوی جامعه یا زندگی افراد را مورد تهدید و تضعیف قرار دهد» (سیفاللهی ، 1381،40)
هر سازمانی استراتژی و راهكارهایی را براساس اهداف سازمانی خود پیش میگیرد كه خواهان وضعیتی است كه بتواند به آن سو هدایت شود و اگر شرایط حاضر سازمانی به بن بستهای شدیدی دچار شود، به فكر راهحلهای اساسی برآمده، چرا كه مشكل بزرگی برای رسیدن به هدف بر سر راهش نمایان می شود كه برای رفع آن باید هزینههای زیادی را بپردازد. امّا اگر بخواهیم مسأله اجتماعی را اینگونه تعریف كنیم:
«هر وضعیتی كه به عنوان فاصله بین واقعیت و وضعیت مطلوب پدیدار شود» (خاكی، 1382، 14) و غالب افراد جامعه باور داشته باشند كه میتوان آن فاصله را رفع كرد. سازمان بزرگ آموزش و پرورش در ایران به یك مشكل آموزشی به نام «افت تحصیلی» دانشآموزان در مقاطع مختلف روبرست. این پدیده نامطلوب برای كل جامعه مسأله جدی ایجاد كرده كه در مواردی ریشه در كیفیت نظام آموزشی ما داشته و اذهان متفكران اجتماعی، برنامهریزان كتابهای دولتی، مربیان آموزشی، جامعهشناسان، روانشناسان، خانوادهها، سیاستمداران و … را به خود مشغول داشته است.
مجددا اگر در مورد «مسایل اجتماعی» بگوییم كه«مسایل اجتماعی جامعه پدیدههایی اجتماعی اعم از شرایط ساختاری و الگوهای كنشی است كه در مسیر تحولات اجتماعی بر سر راه توسعه یعنی بین وضعیت موجود و وضعیت مطلوب قرار میگیرند و مانع تحقق اهداف و تهدید كننده ارزشها و كمال مطلوبها میشوند. این مسایل اجتماعی به عنوان پدیده هایی نامطلوب اذهان نخبگان و افكار عمومی مردم را به خود مشغول میدارند، به طوریكه نوعی وفاق و آمادگی جمعی برای مهار آنها پدید میآید.»(عبدالهی، 1383 : 12)این پدیده كه به یك مسأله فراگیر و گسترده در جامعه تبدیل شده است، مانعی جدی برای رسیدن به اهداف عالی آموزش و پرورش میباشد كه مقامات رسمی كشور را به چاره جویی و اقدام عملی در جهت اصلاح و رفع و یا پیشگیری آن وا میدارد « افت تحصیلی» مسألهای نیست كه بتوان آن را نادیده گرفت، چرا كه از سالها قبل این پدیده در نظام آموزشی ما وجود داشته و تا الان ادامه دارد. این میزان ظاهراً در دوره متوسطه بیش از سایر مقاطع تحصیلی می باشد و عوامل بسیاری درآن دخالت دارد و همین امر باعث شده است تا عده زیادی از دانش آموزان، اصطلاح ریزشی و ریزشی مضاعف را به خود بگیرند و برخی هم به علت عدم كشش درسی دچار ترك تحصیل بشوند.
موضوع و سوال كلی این تحقیق آن است كه :« كدام عوامل اجتماعی در افت تحصیلی دانشآموزان كشور ما تأثیر دارند»این یك موضوع كلی و گسترده است كه برای كشف عوامل آن، گروهی بزرگ از محققان لازم است كه با هزینه بسیار زیاد و همچنین با صرف زمانی طولانی به تحقیق مشغول شوند و چه بسا مشكلات بسیاری هم از جنبههای مختلف باعث كندی حركت آنها شده و به علل متفاوت بودن شرایط و موقعیت مكانی و اجتماعی و فرهنگی و غیره نمیتوان به دلایل ثابتی كه همه كشور را در برمیگیرد رسید،اگر چه برخی از دلایل مشترك هم وجود داشته باشد. به همین دلیل سعی شده است تا موضوع تحقیق را هم از جنبه مكانی و هم از جنبه بررسی علل و عوامل آن محدودتر ساخت و روشنتر و واضحتر بیان كرد. بنابراین موضوع بالا كه كلی و گسترده بود به عنوان زیر تغییر پیدا كرد.
سوال اصلی تحقیق« علل اجتماعی افت تحصیلی دانشآموزان متوسطه در شهر آمل كدام است؟ »پرسش بالا، پرسش اصلی و آغازین تحقیق است كه سعی میشود، عوامل جامعهشناختی آن، مورد بررسی و پژوهش قرار گیرد. عنوان بالا مشخص میكند كه این تحقیق در مقطع متوسطه كه شامل دانشآموزان دختر و پسر میباشد، در شهرستان آمل صورت میپذیرد. در این تحقیق سعی میشود كه میزان افت تحصیلی دانشآموزان متوسطه را بررسی و در ضمن مقایسهای بین دختران و پسران از جهت میزان و چگونگی روند آن صورت پذیرد. چرا كه گفتههای مدیران، دبیران، خود دانشآموزان و شواهد دیگر از جمله نتایج امتحانات (كارنامه) دانشآموزان در این زمینه بیانگر این است كه سالانه صدها نفر در همین مقطع دچار افت تحصیلی و در نهایت، ترك تحصیل میشوند و این موضوع در یك شهر نسبتا كوچك،مشكل بزرگی را برای جامعه و نظام اجتماعی كل به وجود آورده و پیامدهای زیادی از جنبههای مختلف ببار میآورد. خصوصا از جنبههای مختلف رفتاری كه باعث انواع انحرافات، كجرویها، ناهنجاریها و جرمها شده و یا تن دادن به انواع كارهای ساده با مزد ناچیز و توهینهای زیاد از عوارض دیگر این بیكاری است بنابراین میتوان مفهوم « افت تحصیلی» را كه از متن نظام بزرگی به نام نظام آموزش و پرورش بر میخیزد،یك مشكل، درد اجتماعی و در نهایت یك مسأله اجتماعی دانست كه باید در مورد آن بررسی عمیق صورت گرفته و راهحلهای ممكن را برای رفع این معضل ارائه داد.
1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق در عصری كه اطلاعات فراگیر شده است، افراد لاجرم در صحنه ارتباط متقابل اجتماعی و زیستن در حال و رفتن به آینده، ضروری میبینند كه بخشی از آن اطلاعات را در حد نیاز كسب نمایند. و در جهان تكنولوژی نوین با فرهنگهای متنوع و متفاوت، دانش و اطلاعات، آگاهیها و اندیشههای زآینده و مولد، فرهنگ خوب زیستن و ارزشهای ملی و انسانی و جامعه پذیری سالم، یعنی نوعی تطابق مثبت و سازنده باید به نسلهای بعد منتقل شود و همچنین آماده سازی نسلهای آتی برای ساختن آیندهای ایدهآل، كه سرنوشت چنین جامعهای را خود در دست داشته باشند پس كدام نهاد و سازمان بهتر از آموزش و پرورش خصوصاً در عصر جدید میتواند این نقشها و وظایف مهم را عهدهدار شود.
آموزش و پرورش كشور ما میلیونها دانش آموز از مقطع ابتدایی تا متوسطه را در زیر چتر خود جمع كرده و با صرف هزینههای زیاد و بكارگیری مربیان، معلمان و امكانات آموزشی و غیره اجرای وظایف مهم و خطیر ذكر شده را عهده دار شدهاند تا بتوانند كودكان و نوجوانان امروز را سالم، كارآمد و موفق از متن نظام به جامعه كشیده و آنها را قادر نمایند تا در سطح جهانی پابهپای پیشرفت علم و تكنولوژی و برای رفع نیازهای واقعی انسانها چه در سطح ملی و فراملی حركت نمایند و جامعه كشور خود را در عرصه جهانی پایدار و سرافراز سازند.
ولی میبینیم كه چگونه پس از گذشت یك سال در مقطع مختلف تحصیلی، عدهای از دانش آموزان به علل مختلف در تحصیل علم و دانش از حد متوسط كل دانش آموزان تنزل كرده، در جا میزنند، یا مجبور به تكرار پایه میشوند یا مردود شده و در نهایت از ادامه تحصیل در كلاس درس خودداری میكنند و دچار تحصیل میشوند. دانش آموزان بخش وسیعی از عناصر تشكیل دهنده نظام آموزش و پرورش میباشند. یكی از مهمترین مسائل اجتماعی در میان دانش آموزان در نظام آموزشی و پرورش، بحث «تكرار پایه» است كه مستلزم سرمایه گذاریهای اضافی زیادی است. بحث تكرار پایه در نظام آموزش و پرورش بحث جدیدی نیست. پدیدهای است كه از دهها سال قبل در نظامهای آموزشی وجود داشته است، روندی كه ما از آن به عنوان «افت تحصیلی» یاد میكنیم. وظیفه اصلی آموزش و پرورش تعلیم و تربیت است و تعلیم و تربیت از دیدگاه اقتصادی نوعی سرمایهگذاری به شمار میرود. لذا باید در صدد بود تا چنین سرمایهگذاری عظیمی كه بخش عمدهای از سرمایههای كشور را به خود اختصاص میدهد. صحیح برنامه ریزی گردد تا ضایعات آن به حد اقل برسد. بدین جهت هر گونه ضایعهای كه موجب تلف شدن سرمایه شود و نتیجه مطلوب از آن به دست نیاید «افت» نامیده میشود. چرا كه هر ساله دهها میلیاردها ریال بودجه كشور را به هدر میدهد و نیروهای بالقوه انسان جامعه را از آموزش و پرورش خارج میكند و به این ترتیب عظیم ترین سرمایههای جامعه كه همان نیروهای انسانی بیثمر میماند.
ریشههای این مشكل و مساله بزرگ و حاد از كجاست؟ آیا این یك مشكل درون سازمانی است یعنی از متن و درون نظام آموزش برخواسته است، یعنی نظام آموزش نمیتواند با برنامهها، اصول و قواعد داخلی خود، چگونه این دانش آموزان را بر اساس نیازهای روز جامعه تربیت كند یا مشكل برون سازمانی است، یعنی از سطح علمی و معرفتی كل جامعه و نهادینه نشدن تحصیل علم. وضع نابهنجار و نامطلوب سیستم اقتصادی و طبقاتی جامعهها و یا تركیبی از آنها ناشی میشود؟
میبینیم مشكلات آموزش و پرورش از جمله مساله «افت تحصیلی» به حدی بغرنج شده است كه هر ساله دهها و صدها كتاب و مجله و نشریه در جهان، خصوصاً در ایران در این مورد چاپ شده است و سمینارهای مختلف كه غالباً جامعهشناسان و روانشناسان را به بررسی و تجریه و تحلیل و ارائه راهحل دعوت مینمایند برگزار میشود، پس به نظر محقق، انتخاب موضوع آنقدر اهمیت داشته است كه به بررسی علل و عوامل عمده آن كه موجب عدم كارایی نظام آموزشی و پرورش كشور شده و سبب اتلاف و هدر رفتن سرمایههای مادی و معنوی یك ملت میشود، پرداخته شود و با ارائه راهحل برخواسته از متن فرهنگ و ارزشهای ملی و دینی كشورمان هشداری برای مسئولین و دستاندركاران سازمان تعلیم و تربیت و دولت مجری قوانین باشد تا بتوانند با تصحیح و تقویت برنامههای آموزشی جدید، چنین بحرانی را از جامعه ما بزدایند و با تقویت انگیزه تحصیل علم در اندیشههای نسل جوان، جامعه را به سوی پیشرفت واقعی و تمدن حقیقی سوق دهند.
1-4- اهداف تحقیقهر پژوهش و تحقیقی برای رسیدن به هدف و مقصود خاصی صورت می گیرد. این هدف غالباً خود را در قالب پرسش آغازین نمودار میسازد و از طریق بیان آن آشكار میشود. در مراحل قبل این تحقیق موضوع كلی و سوال كلی آشكار شده و این موضوع كلی به صورت یك عنوان مشخص و روشن بیان شده است. سوال اصلی و آغازین تحقیق كه همان عنوان تحقیق بود، در مورد «افت تحصیلی» دانش آموزان ذكر شده است. با بررسی دقیق موضوع و عنوان تحقیق دریافتن اهمیت و ضرورت آن اهداف مهمی را میتوان از درون آن تشخیص داد. نظر به اینكه خود محقق از دبیران سازمان بزرگ آموزش و پرورش كشور بوده، طی سالها تدریس در مدارس روستایی و شهری با مشكلات و نیازهای دانشآموزان، مدرسان و دیگر كاركنان اداری آن سازمان تا حدی آشنا شده با انتخاب چنین موضوعی و تحقیق درباره آن مسلماً اهدافی چند را به شرح زیر در نظر داشته است.
گر چه اهداف زیادی را میتوان جهت تحقیق در پدیده افت تحصیلی برشمرد، ولی میتوان این اهداف را به دو صورت كلی و ویژه تقسیم كرد: 1- اهداف كلی 2- اهداف ویژه«اهداف كلی مستقیماً از مساله پژوهش مشتق میشود، در واقع یكی از اهداف كلی، خود موضوع تحقیق است كه معلوم میدارد پژوهش چه چیزی را دنبال میكند و یا قصد تعیین آن را دارد. اهداف ویژه تحقیق هم اصولاً از مساله پژوهش و اهداف كلی آن نشأت میگیرد و میتوان آن را «خرده مساله پژوهش» نامید. محقق، با بیان این اهداف دقیقاً تصریح میكند كه در این تحقیق چه انجام میشود و چه انجام نمیشود.»(خاكی، 1382، 29)این تحقیق صرفاً در شهرستان آمل در استان مازنداران انجام میشود. سپس اهداف آن چه كلی و چه جزئی هماهنگ با این شهرستان میباشد.
اهداف كلی1- كشف رابطه بین عوامل جامعه شناختی با پدیده افت تحصیلی در دوره متوسطه 2- شناخت میزان تاثیر عوامل جامعه شناختی در تاثیر گذاری بر افت تحصیلی3- آگاهی بر روند و جریان پدیده افت تحصیلی از سال 1375 تا 1383 به صورت كلی 4- مقایسه تطبیقی جریان و روند افت تحصیلی بین دختران و پسران در مقطع متوسطه از سال 75 تا 835- ارائه راهكارهای صحیح بر اساس ارزشها و هنجارهای ملی و دینی كشور ما برای بهبود این وضعیت
اهداف ویژه تحقیق1- آشنا ساختن مدیران، دبیران و مربیان آموزشی و تربیتی با عوامل اجتماعی كشف شده در رابطه با «افت تحصیلی» دانشآموزان. 2- برخورد قاطعانه و اصولی مسئولین نظام با عوامل شناخته شده افت تحصیلی به ترتیب اهمیت و اولویت در حد امكان. 3- شناخت عوامل اجتماعی مشترك در افت تحصیلی دختران و پسران دوره متوسطه. 4- ارائه یك مدل تحلیلی متناسب با شرایط اجتماعی و فرهنگی جامعه ما را در رابطه با افت تحصیلی. 5- آشنا ساختن دانشآموز دختر دوره متوسطه با عوامل اجتماعی افت تحصیلی برای بهبود وضعیت درسی آنها. 6- آشنا ساختن دانشآموز پسر مقطع متوسطه با عوامل اجتماعی افت تحصیلی جهت بهبود وضعیت درسی آنان.7- ارائه راه حلهایی به مسؤولین نظام آمورش پرورش بر اساس شرایط اجتماعی و فرهنگی جامعه ما. 8- ارائه پیشنهاد و راهنماییهای لازم به والدین جهت كمك به وضعیت درسی دانشآموزان.
فصل دوم ادبیات تحقیق
2-1- پیشینه تحقیقبررسی پیشینه پژوهش، نه تنها پژوهشگر را از نظر تشخیص و تعریف متغیرها و عملیاتی كردن آنها، بلكه در تشخیص و چگونگی ارتباط متغیرهایی كه هم از لحاظ مفهومی و هم از لحاظ علمی مهم است را یاد میدهد. هدف از گنجاندن بخش پیشینه تحقیق عبارتست از: 1- برقراری ارتباط منطقی میان اطلاعات پژوهشهای قبلی با مساله تحقیق2- آشنایی با چارچوب نظری و یا تجربی مساله تحقیق3- آشنایی با روشهای تحقیق مورد استفاده در پژوهشهای گذشته. (خاكی، 1382، 168، 27)
2-1-1- پیشینه تحقیق در سطح جهانافت تحصیلی یكی از مشكلاتی است كه معمولاً نظامهای آموزشی و پرورشی جهانی با آن دست به گریبانند و در حقیقت آفتی است كه به محصول آموزشی و پرورشی كشورها لطمه میزند و كارایی و بهره وری نظامها را با نقصان روبرو میسازد. یك بررسی انجام شده در ایالات متحده امریكا نشان میدهد كه سه دسته از عوامل مهم در ترك تحصیل دانش آموزان دخالت داشته است. 1- عوامل مربوط به درون مدرسه شامل ضعیف بودن در درس، عدم سازگاری معلم با پسران، اخراج شده، مردود شدن و به درد نخوردن مدرسه برای دانشآموزان 2- حاملگی زودرس برای دختران ( كه البته مشخص نشده است در درون مدرسه بوده است یا خانواده یا در جامعه) و ازدواج و تشكیل خانواده برای دختران و زندگی با یكی از والدین 3- مسائل اقتصادی شامل اشتغال به كار دانشآموزان، تعهدات اقتصادی در خانواده برای دانشآموز خصوصا برای پسران. (صفوی 1365 ،45)هافمن در سال 1989 با تحقیقی در مورد اشتغال مادران و وضعیت فرزندان، خاطر نشان میسازد كه دختران مادران شاغل از پیشرفت تحصیلی و سازگاری اجتماعی و استقلال بیشتری برخوردارند.
همچنین پسران مادران شاغل در مقایسه با پسران مادران غیرشاغل از سازگاری اجتماعی و استقلال بالاتری بهرهمندند.در خانوادههای بسیار فقیر پسران مادران شاغل در آزمونهای شناختی و هوشی نمرات بالاتر از پسران مادران غیرشاغل دارند در ضمن مادران طبقه متوسط نسبت به مادران طبقات پایینتر، میتوانند معلم بهتری برای فرزندان خود باشند و تحریك ذهنی گستردهتری برای آنها فراهم سازند. در مورد اثرات تلویزیون در وضعیت تحصیلی فرزندان، دو محقق به نام فیلیپ نیومن و باربارانیومن با فرا تحلیل یا تحلیل نتایج 23 تحقیق، عنوان میكنند كه پیشرفت تحصیلی در میان كودكانی كه در هفته، 10تا15 ساعت تلویزیون تماشا میكنند در بالاترین حد است (در مقایسه با كودكانی كه كمتر از 10 ساعت تماشا میكنند) و سپس با افزایش تماشا از 20 تا 40 ساعت در هفته، میزان پیشرفت تحصیلی به طور چشمگیری كاهش مییابد. در هندوستان هم بر اساس گزارش گروه مشاوران یونسكو( 1369، ترجمه مشایخ) دانشآموزان بیشتر به علت كمبود لباس و عدم امكانات و شهریه ترك تحصیل میكنند. بر اساس آمار منتشره، 30 درصد ترك تحصیل زنان یا دختران بر اثر عدم علاقه والدین به تحصیل آنها بوده است.
در مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز(پاییز سال 72-71) آمده كه : در پژوهشی كه در انگلستان صورت گرفته است، نشان داده شده كه شغل پدر به عنوان شاخص طبقه اجتماعی، بالاترین همبستگی را با پیشرفت تحصیلی در تمام سطوح پیش دانشگاهی داشته است.(حاجیزاد،1382، 71 الی 68)البته برخی از راهبردهای موفقیتآمیز در كشورهای آسیا و اقیانوس آرام ظهور جنبشهایی برای مبارزه با «افت تحصیلی» بیان خواهد شد.
2-1-2- پیشینه تحقیق در ایراندر ایران در زمینه افت تحصیلی تحقیقات و پژوهشهای زیادی در استانها و شهرهای مختلف صورت گرفته است و این نشانگر جدی بودن مسأله فوق است كه اذهان غالب اندیشمندان، خصوصا مسئولین آموزش و پرورش را به خود جلب كرده است. در این قسمت به عنوان نمونه، چند مورد از پژوهشهای انجام شده كه در پایاننامهها آمده است آورده خواهد شد:
مرضیه وفادار مرادی در سال 1377 تحقیق به نام بررسی نگرش دبیران و دانشآموزان نسبت به عوامل موثر بر افت تحصیلی دانشآموزان در نظام جدید آموزش متوسطه در دبیرستانهای دخترانه مشهد انجام داده است این پژوهش در پی شناخت عوامل مربوط به ساختار و محتوای نظام جدید آموزش متوسطه بوده كه زمینه لازم را برای افت تحصیلی دانشآموزان فراهم كرده است. فرضیههایی كه بدین منظور تدوین شده، عبارتند از:1- بین شیوههای برنامهریزی دروس در نظام جدید آموزش متوسطه و افت تحصیلی دانشآموزان رابطه وجود دارد. 2- بین تغییرات مكرر آیین نامهها و دستورالعملهای اجرایی نظام جدید آموزش متوسطه با افت تحصیلی دانشآموزان رابطه وجود دارد. 3- بین حجم زیاد و سنگین دروس با افت تحصیلی دانشآموزان رابطه وجود دارد. 4- بین شیوههای سنتی تدریس و افت تحصیلی دانشآموزان رابطه وجود دارد.5- بین عدم تمایل دانشآموزان ضعیف نسبت به ادامه تحصیل در شاخه كارودانش و فنیوحرفهای با افت تحصیلی دانشآموزان رابطه وجود دارد.نتایج این تحقیق نشان داده است كه غیر از فرضیه دوم، بقیه فرضیهها تأیید شده است.
نمونهگیری در این پژوهش با استفاده از روش نمونهگیر تصادفی خوشه ای انجام شده و روش به كار رفته در این تحقیق از نوع پیمایشی بوده است. جامعه آماری این پژوهش متشكل از كلیه دبیران شاغل در دبیرستانهای دخترانه نظام جدید و كلیه دانشآموزان دختر مشغول به تحصیل در این دبیرستانها كه حداقل ترم چهارم و بیشتر بوده و در یك یا چند درس افتادهاند و همچنین برای مستندسازی فرضیههای تحقیق از آزمون مجذور كا (خی دو) استفاده شده است.(وفادار مرادی، 1377، 67)
پژوهش دیگری توسط بهرام مجیدی در سال 1375 در شهرستان میانه صورت گرفته كه موضوع آن، بررسی رابطه بین برخی از ویژگیهای اجتماعی- اقتصادی خانواده با موفقیت و افت تحصیلی دانشآموزان سوم راهنمایی شهرستان میانه است. پژوهش حاضر كه به روش پیمایشی انجام شده، از روش همبستگی برای بررسی رابطه میان متغیرها استفاده شده است. جامعه آماری در این پژوهش شامل كلیه دانشآموزان سوم راهنمایی شهرستان میانه در سال تحصیلی 75-74 بوده است و از بین جامعه آماری، تعداد 360 نفر از دانشآموزان(180 دانش آموز موفق و 180 دانشآموز ناموفق) به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. تعداد 174 نفر در گروه موفق و تعداد 164 نفر در گروه ناموفق به پرسشنامهها پاسخ دادند.
اطلاعات گردآوری شده به صورت جداول متعدد ارائه و از آزمون همبستگی مجذوركای و ضریب همبستگی پیرسون استفاده گردید. نتایج بدست آمده نشان داد كه : بین سواد پدر، سواد مادر، درآمد خانواده، شغل پدر، تعداد اعضاء خانواده با افت تحصیلی فرزندان رابطه وجود دارد. امّا بین محل سكونت والدین، اشتغال مادر، چندمین فرزند خانواده بودن با افت تحصیلی فرزندان رابطه معنیداری وجود ندارد. (مجیدی، 1375 ،68)
حسن دلاكه در سال 1380 تحقیقی تحت عنوان «تحلیل عوامل موثر بر دانشآموزان در معرض افت تحصیلی از دیدگاه معلمان مدارس ابتدایی تهران» انجام داده است در این تحقیق 7 عامل مهم یعنی، آموزشی، رفتاری، اجتماعی، اقتصادی، خانواده، حضور تكرار پایه در یك سال كه بر دانشآموزان در معرض خطر افت تحصیلی موثر هستند تحلیل شده است. در این تحقیق آمده است: به نظر معلمان بهترین راهبردهای جلوگیری از شكست تحصیلی راهبردهای آموزشی است. با بررسی تحقیقات اخیر موثرترین ویژگیهای دانشآموزان در معرض خطر افت تحصیلی شناسایی شد. (دلاكه، 1380 ،84)
تذكر: با مراجعه نگارنده به بخش تحقیقات و كتابخانه شهرستان ساری كه مركز استان مازندران است و با بررسی بیش از 20 پایاننامه در مورد افت تحصیلی، مشخص شده است كه غالب آنها جنبه روانشناختی داشته و در حد كارشناسی است و محققان آنها غالبا از رشته مشاوره و علوم تربیتی بودهاند و پایاننامهای كه بادیدگاه جامعهشناختی نوشته شده باشد به چشم نخورد.
ارتباط نگرش با رفتار نیز همواره مورد توجه پژوهشگران علوم اجتماعی بوده است. نجفیزند(1370) در تحقیقی تحت عنوان: بررسی نگرش معلمان نسبت به موقعیت آموزشی (روابط معلم-شاگردی) و میزان موفقیت آنان از نظر دانشآموزان و مدیران نتیجه میگیرد كه:1) نگرش معلمان با روابط معلم و شاگردی در كلاس و همچنین با نحوه عملكرد آنان در محیط آموزشگاه و در رابطه با همكاران و مسئولان و نمودهای رفتاری كه دال بر علاقمندی به امر تدریس است، همبستگی معنادار نشان میدهد.
2)میان نگرش معلمان نسبت به دانشآموزان با ارزشیابی دانشآموزان و مدیران از میزان كارآیی آنان رابطه معنادار وجود دارد. 3)معلمانی كه زن هستند و یا در دوره ابتدایی تدریس میكنند در مقایسه با معلمان مرد، آنهایی كه در دوره راهنمایی تدریس میكنند، نسبت به دانشآموزان از نگرش مثبتتری برخوردارند.
4)علاوه بر ارتباط نگرش معلمان با عملكرد آنان در محیط آموزشگاه، میان نگرش آنان نسبت به دانشآموزان با ارزشیابی دانشآموزان و مدیران از میزان كارآیی آنان نیز رابطه معنادار مشاهده گردیده است. (ساكی، 1373 ،131-130)2-2- مفهوم آموزش و پرورش «مطالعه تحول معنای Education در زبانهای مغرب زمین نیز آموزنده است. ریشه این لغت كه در زبان فارسی به «تربیت»، «تعلیم و تربیت»،«پرورش»و «آموزش و پرورش» ترجمه میشود، در زبان لاتین به معنی كشت نباتات، پرورش حیوانات، تغذیه و تعلیم اطفال به كار رفته است. باید اضافه شود كه تا حدود نیمه قرن هفدهم آكادمی فرانسه، تربیت آدمی را فقط در معنای تعلیم او به كار میبرده است.«مراقبت از تعلیم اطفال اعم از اینكه متوجه تمرین روح یا ورزش جسم باشد» امّا لیتره بین عمل (پرورش كودك و نوجوان) و نتایج آن (عادت مكتسبه) فرق قائل میشود. در نظر او كسب عادت فكری چیزی و توسعه خصایل اخلاقی چیز دیگر است.»(شكوهی، 1375، 21)
امّا كلمه Education در حال حاضر در ادبیات مربوطه در سطح بیناللملی به چهار معنا به كار میرود: به معنای موسسه یا نهاد(الف)، به معنای عمل یا تأثیر (ب)، به معنای محتوا (ج)، به معنای نتیجه یا محصول (د).-تعلیم و تربیت به معنای موسسه یا نهاد، به مجموعه ساختهایی اطلاق میشود كه در زمان معینی در یك كشور یا در گروهی از كشورها، غایتشان تربیت افراد ملت است، طبق مقررات بیش و كم دقیقی كار میكنند در لحظه معینی از تاریخ خصوصیات نسبه ثابتی دارند.-عنوان عمل یا نفوذ متأثر از تعریفی است كه در آغاز قرن حاضر (1911) دوركیم از تعلیم و تربیت كرد و از این طریق طرز فكر تربیتی چندین نسل از مربیان را تحت تأثیر قرار داد.
-در معنای محتوا در اولین تقرب برآنچه «برنامه» نامیده میشود منطبق است. برنامه غالبا و تقریبا منحصرا به مجموعهای از معارف كسب كردنی راجع است. امّا تعلیم و تربیت به معنای علمی از مفهوم برنامه هم فراتر میرود.-تعلیم و تربیت به عنوان «محصول» اثری است كه در چهارچوب تعلیم و تربیت به معنای «نهاد» و از طریق توسل به تعلیم و تربیت در معنای «محتوا» بر تعلیم و تربیت به معنای«عمل و تأثیر» مترتب میشود و شایستگی و كارآیی فارغالتحصیلان نظام آموزشی مبین آن است. (همان،26-25) پستالزی مربی و روانشناس تربیتی اواخر قرن18 و اوایل قرن 19 و بانی آموزشگاههای نو میگوید:«تربیت عبارتست از رشد طبیعی، تدریجی و هماهنگ كلیه استعدادها و نیروهای موجود و مكتوم در انسان»هربارت مربی و فیلسوف آلمانی اوایل قرن 19 میگوید:
«تعلیم و تربیت عبارتست از مراقبت از كودك و تعلیم معلوماتی كه او را صاحب هنر و مهارت و فضیلت و تقوی نماید و هدف از این تبلیغات باید دستیابی به كمال شخصیت یعنی اعتدال و هماهنگی جسم و روح را فراهم سازد»فروبل مربی بزرگ آلمانی قرن 19 به تبعیت از فلسفه طبیعت دوستی یا ناتورالیسم رومانتیك روسو و نظریات پستالزی معتقد است كه فلسفه تربیت همان «رشد و تكامل نیروها و استعدادهای بالقوه موجود در نهاد آدمی است» وی معتقد است كه مراحل مختلف رشد از یكدیگر جدا و متمایز نیستند و این همان نظر « ژان ژاك روسو» در كتاب معروف امیل است. زیرا ژان ژاك روسو كه منبع الهام پستالزی، هربات و فروبل بود، تربیت را رشد نیروهای طبیعی فردی طفل میداند كه آموزش و پرورش باید خود را با قوای طبیعی و استعدادهای ذاتی و متفاوت كودكان سازگار سازد. به عبارت دیگر روسو معتقد است كه توجه به علائق و تمایلات طبیعی و كنجكاوی و حركات و فعالیت طفل باید محور آموزش و پرورش واقع گردد. (نیكزاد، 1375، 11الی 7)
امّا دوركیم جامعهشناس معروف فرانسه كه یكی از مراجع بزرگ «تعلیم و تربیت » میگوید:«تربیت عملی است كه نسلهای بزرگسال بر روی نسلهایی كه هنوز برای زندگانی اجتماعی پخته نیستند انجام میدهند و هدف آن این است كه در كودك شماری از حالات جسمانی و عقلانی و اخلاقی برانگیزد و پرورش دهد كه جامعه سیاسی بر روی هم و نیز محیط ویژهای كه فرد به نحو خاصی برای آن آماده میشود اقتضاء میكنند» از این تعریف چنین بر میآید كه تربیت اجتماعی كردن روشمند نسل جوان و وسیلهای است برای جامعه كه با آن كودكان شرایط اساسی بقای خود را فراهم میسازد. (دوركیم ، 1376 ،48)
البته دوركیم معتقد است كه عمل تربیت كه بزرگترها در حق كوچكترها انجام میدهند عمدتا بر محور «وجدان جمعی» به منظور اجتماعی بار آوردن افراد لازمالتعلیم است. (نیكزاد، 1375، 9)امّا آخرین تعریف از آموزش و پرورش را از دیدگاه دكتر فومنی در اینجا میآوریم:«آموزش و پرورش عبارتست از شیوه عمل و اعمال روش در سوادآموزی، فرهنگآموزی، گسترش علوم و فنون و تخصص با برنامههای از پیش اندیشیده شده در چارچوب سازمانهای منطبق با نیازهای اقتصادی-اجتماعی. (فومنی، 1382 ،61)2-3- جامعهشناسی آموزش و پرورشآموزش و پرورش نهادی است اجتماعی كه در ارتباط با سایر نهادهای اجتماعی عمل میكند. كار جامعهشناسی مطالعه نهادهای اجتماعی و چگونگی پیدایش و سیر تكوینی آنهاست و هم اینجاست كه جامعهشناسی درمطالعه نهاد آموزش و پرورش، اهمیت پیدا میكند. در چكیده كارهای هانریژان جامعه شناسی آموزش و پرورش چنین تعریق شده است:«جامعه شناسی آموزش و پرورش عبارتست از مطالعه نهادها و روابط اجتماعی در ارتباط با آموزش و پرورش»از طرف دیگر اهمیت جامعه شناسی آموزش و پرورش در آن است كه مقتضیات اجتماعی در زندگی انسانی نقش عمده دارد. در نتیجه آموزش علمی كه در حدود سالهای 1900 در اروپا به وجود آمده ابتدا از فیزیولوژی و روانشناسی و مخصوصاً از روانشناسی الهام گرفته و سپس در مسایل مربوط به بازده آموزش و پرورش وارد شده است. دیدگاه جامعه شناختی و مطالعه تجربی آموزش و پرورش قدری دیرتر در ایالات متحد آمریكا گسترش پیدا كرد. اسمیت اولین كسی بود كه برای این كار عنوان خاصی انتخاب كرد: «جامعه شناسی آموزش و پرورش» سال 1917بعد از جنگ جهانی اول (1914-1918) چهار واقعه عمده در جهتگیری آموزش به طرف علوم اجتماعی به ویژه جامعه شناسی موثر بوده است:
1-آموزش عمومی 2-سازمانهای آموزشی 3-دگرگونی نقش خانواده 4-اوجگیری انقلاب صنعتی مطالعه سازمانهای آموزشی، نقش آموزش و پرورش در تحولات اجتماعی، فنون آموزش ناشی از این روند تحولی، تحول جمعیت و گسترش مدارس رسمی مورد نیاز جمعیت رو به افزایش جوامع، اعم از شهری و روستایی، از جمله موضوعاتی هستند كه در چارچوب نهادهای اجتماعی و در حیطه مطالعات جامعه شناسی است. بر اساس چنین ملاحظاتی، جامعه شناسی آموزش و پرورش به منزله یكی از رشتههای مهم جامعه شناسی به وجود میآید و با كاربرد روشهای تحقیقی مشخص، مطالعه تحولات جامعه در زمینههای مختلف و رشد جمعیت و رابطه آنها با آموزش و پرورش میپردازد. (فومنی، 1382 ،24 الی 19 )
2-4- هدف جامعه شناسی آموزش و پرورشهدف جامعه شناسی آموزش و پرورش آن است كه پدیده آموزش و پرورش، نحوه تشكل و سازمان پذیری، و كاركردهای عمومی آن را در زندگی اجتماعی مطالعه كند. بدیهی است كه در هر جامعهای، دامنه آموزش و پرورش از چارچوب نظام آموزش و پرورش فراتر میرود. آموزش و پرورش پدیدهای است كه آشكار یا نهان در تمام اركان و نهادهای اجتماعی جای دارد و از راه تأثیرات متقابل، دركل نظام اجتماعی نفوذ میكند.
ادامه خواندن مقاله بررسي عوامل اجتماعي موثر درافت تحصيلي در ميان دانش آموزان دختر وپسر در مقطع متوسطه
نوشته مقاله بررسي عوامل اجتماعي موثر درافت تحصيلي در ميان دانش آموزان دختر وپسر در مقطع متوسطه اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.