مقاله هزينه يابي و کنترل هزينه هاي سربار

 nx دارای 98 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : روشهای هزینه یابی اصولاً برد و نوعند1- هزینه یابی سفارش كالا 2- هزینه یابی مرحله ای در روش هزینه یابی سفارش كار ، هر شماره كار به منزله واحد مستقلی تلقی می شود و هزینه اولیه ( مواد و دستمزد ) و سربار ساخت آن جداگانه محاسبه و در برگ خلاصه هزینه مربوط ثبت می شود بطوری كه هویت هر سفارش در سرتاسر دوره تولید مشخص می ماند. در نتیجه امكان دارد كه برای مثال ، هزینه یك سفارش تكمیل شده با هزینه سفارش تكمیل شده دیگری كه همانند آن است تفاوت داشته باشد. روش هزینه یابی مرحله ای ( یا هزینه یابی مراحل عمل ) باهزینه یابی سفارش كار تفاوت دارد و در مواردی به كار می رود كه تولید به طور مداوم یا به شكل تولید عمده جریان داشته باشد و محصولات از واحدهای مشابه با مشخصات یكسان تشكیل شده باشند كه همگی یا هر نوع از آنها از مراحل عمل مشخص و مشتركی می گذرد و به این جهت نمی توان تمایزی بین واحدهای مختلف انواع محصول به منظور هزینه یابی قائل شد و هویت هر یك را جداگانه در نظر گرفت. چه هر واحد در حقیقت جزء تفكیك ناپذیری از یك مرحله عمل است. چون در روش تولید مرحله ای ، محصولات به طور مداوم در یك یا چند مرحله عمل ساخته می شوند هزینه یابی مرحله ای را هزینه یابی پیوسته نیز نامیده اند . با كار برد این روش ، هزینه یابی یك واحد مشخص از محصول ناممكن است و به این جهت می یابد یك دوره زمانی مبنای احتساب هزینه قرار گیرد و جمع هزینه های هر دوره به جمع محصول تولید شده در همان دوره تقسیم شود تا « هزینه متوسط واحد تولید» آن دوره به دست آید. اصول هزینه یابی و روشهای حسابداری صنعتی مثلاً اگر هزینه هی تولید در یك دوره عمل به قرار زیر باشد:تولید در آبان ماه 000/100 واحدمواد خام مصرفی در تولید 000/700 ریالدستمزد مستقیم 000/300 ریالسربار ساخت 000/250 ریال   هزینه متوسط تولید هر واحد محصول از تقسیم جمع هزینه های تولید در هر دوره به جمع تعداد محصول ساخته در آن دوره به دست می آید كه در مثال بالا عبارت است از : (ریال ) 5/12 = 000/100÷ 000/250/1 به این ترتیب به هر یك از 000/100 واحد محصول ساخته شده در این دوره مبلغ 5/12 ریال هزینه متوسط واحد تولید تخصیص داده می شود ، هر چند امكان دارد كه مثلاً نرخ مواد مصرفی در یك روز از روز دیگر گرانتر بوده باشد. به عبارت دیگر در هزینه یابی مراحل عمل ، فرض می شود كه مواد خام و كار و سربازی كه در هر یك از واحدهای محصولات مشابه به كار رفته است یكسان است و به همین جهت هزینه یابی مراحل عمل را هزینه یابی متوسط واحد تولید نیز نامیده اند. موارد استفاده از هزینه یابی مرحله ای : هزینه یابی مراحل عمل برای تعیین بهای تمام شده یك محصول در هر یك از مراحل عمل یا عملیات بهره برداری در مواردی به كار می رود كه مراحل تولیدی دارای یك یا تعدادی از مشخصات زیر باشند. الف- در مواردی كه محصول یك مرحله عمل ، ماده اولیه مرحله عمل دیگری را تشكیل دهد. ب- در مواردی كه در یك یا چند مرحله عمل محصولات اصلی متنوعی همزمان تولید شود كه ممكن است با محصولات فرعی همراه باشند یا نباشند. ج- درمواردی كه طی یك یا چند مرحله عمل یا سلسله عملیات متوالی ، مواد یا محصولات تولید شده از یكدیگر تشخیص داده نشود ، مانند موردی كه محصولات تكمیل شده فقط از لحاط شكل ظاهر با هم تفاوت داشته باشند. به این ترتیب هزینه یابی مراحل عمل را می توان به سه نوع : « مراحل عمل متوالی » و « مراحل عمل متوازی » و « مراحل عمل انتخابی » تقسیم كرد. در مراحل عمل متوالی ، محصولات به طور پی در پی از مراحل عمل مختلف عبور می كنند و محصول تكمیل شده در مراحل قبلی ، ساده اولیه مراحل بعدی را تشكیل می دهد.در مراحل عمل متوازی ، دو یا چند محصول از دو یا چند مرحله مجزا عبور می كنند و بالاخره در مراحل انتخابی انواع مختلف محصولات تولید می شوند كه از بعضی مراحل مشترك و بعضی مراحل غیر مشترك عبور می كنند، مانند صنعت شیلات كه در آن ماهی تازه ، ماهی شور و ماهی دودی تهیه می شود. مواردی كه هزینه یابی سفارش كار یا هزینه یابی خدمات كاربرد داشته باشد. معمولاً می توان هزینه یابی مراحل صابون سازی ، تولید مواد غذایی و صنایع تقطیر و تصفیه نفت خام و غیره را نام برد . در بیشتر موارد تعداد فرمهای چاپی كه در روش هزینه یابی مرحله ای به كار می رود از روش هزینه یابی سفارش كار كمتر است ، ولی تجزیه دقیقتر عملیات لازم است. مثلاً احتیاجی به تسهیم دستمزد پرداختی بین شماره كارهای متعدد نیست . چه هر دسته از كارگران به طور مداوم در یك مرحله مداوم در یك مرحله عمل یا یك دایره به خصوص مشغول كارند. همچنین مواد مستقیم به مقادیر عمده ، برای مصرف در هر مرحله عمل ، از انبار خارج می شود نه برای مصرف در سفارش كارهای متعدد و متنوع. مشخصات عمومی: در روش هزینه یابی مرحله ای كارخانه را به تعدادی دایره و مرحله عمل تقسیم می كنند كه هر یك فقط به انجام عمل مشخصی اختصاصی دارد . مثلاً در پالایشگاه نفت خام ، یك دایره اختصاص به تقطیر و تفكیك نفت خام به تعدادی ماده نفتی عمده دارد. دایره دیگر مواد نفتی نامرغوب را به مواد نفتی مرغوب تبدیل می كند. یك مرحله ممكن است مشتمل بر یك یا چند عمل مختلف باشد كه هر یك از آنها مرحله به خصوصی از دوره كامل تولید را تكمیل می كنند. هر مرحله عمل معمولاً زیر نظر یك مسئول اداره می شود كه ممكن است سركارگر یا سرپرست باشد. برای هر مرحله یا دایره حساب جداگانه ای در دفتر هزینه باز می شود كه هزینه مواد خام مصرفی و دستمزد پرداختی و سربار ساخت به آن بدهكار ، و حاصل فروش خالص محصولات فرعی و ضایعات به آن بستانكار می شود در حالی كه محصول تكمیل شده در هر مرحله ، همراه با هزینه تولید آن به مرحله بعدی منتقل می شود و محصول تكمیل شده هر مرحله به منزله ماده اولیه ( یا ماده انتقالی ) مرحله بعدی تلقی خواهد شد. این سلسله نقل و انتقالات تا تكیمل كالا در مرحله نهایی تولید ، همچنان ادامه خواهد یافت. در واقع حساب هزینه هر مرحله به منزله جز یا قسمتی از یك حساب ساخت كالاست. به طوری كه هزینه تولید در مرحله عمل جداگانه نشان داده می شود و به كمك آن می توان بهای واحد محصول آن مرحله عمل را محاسبه كرد. هر نوع كمبود و ضایعات عادی در یك مرحله عمل به منزله یك هزینه اضافی ساخت تلقی می شود و زیان حاصل از آن در بهای تمام شده كالای سالم منظور می گردد و به افزایش هزینه متوسط واحد تولید آن مرحله می انجامد. مثلاً اگر هزینه تولید 100 واحد محصول 500/4 ریال باشد ، هزینه واحد تولید آن 45 ریال است ولی چنانچه 10 درصد ضایعات عادی تولید وجود داشته باشد هزینه واحد تولید به 50 ریال می رسد. ضایعات غیر عادی یا ضایعات فوق العاده به بهای عادی تولید محاسبه می شود و مبلغ آن به یك حساب «زیان ضایعات فوق العاده» منتقل می گردد تا زیان ناشی از بی كفایتی و اتفاقات پیش بینی نشده یا سایر عواملی كه به ایجاد ضایعات غیر عادی می انجامد روشن و مشخص شود. هزینه های استاندارد در هزینه یابی مرحله ای : در صنایعی كه كاربرد روش هزینه یابی مرحله ای مناسب است ، استفاده از هزینه های استاندارد دارای مزایای زیادی است. هزینه های استاندارد مقیاسهایی به دست می دهد كه می توان هزینه های واقعی را با آنها مقایسه كرد. تلفیق هزینه یابی استاندارد با هزینه یابی مراحل عمل مقیاس بسیار مفیدی جهت سنجش كفایت عملیات بهره برداری از كارخانه و سنجش میزان هزینه های تولید به مدیران مؤسسه می دهد. به این جهت شیوه هزینه یابی استاندارد بیش از پیش مورد استفاده قرار می گیرد. روش ها و ویژگیهای هزینه یابی مرحله ای : ویژگیهای یك سیستم هزینه یابی مرحله ای به شرح زیر است:1- به منظور گردآوری ، تلخیص و محاسبه بهای تمام شده یك واحد كلای ساخته شد و هزینه كل تولید از گزارش هزینه تولید استفاده می شود. 2- هزینه های واقع شده در هر دایره ، به حساب كالای در جریان ساخت همان دایره بدهكار می گردد. 3- اطلاعات مربوط به تولید هر دایره گردآوری و سپس توسط همان دایره گزارش می شود. 4- كالای در جریان ساخت در پایان عملیات هر دایره به صورت معادل آحاد تكمیل شده بیان می شود.5- جمع هزینه هایی كه به حساب هر دایره بدهكار گردیده اند بر جمع تعداد كالاهای تولید شده در آن دایره تقسیم می شود تا میانگین بهای تمام شده یك واحد كلای ساخته شده برای یك دوره خاص تعیین گردد. 6-بهای تمام شده واحدهایی كه طی عملیات صائع گردیده اند محاسبه و به بهای تمام شده واحدهای سالم تولید شده ، اضافه می گردد. 7- بهای تمام شده واحدهای تكمیل شده هر دایره به دایره بعد انتقال یافته و نهایتاً بهای تمام شده كالای تكمیل شده در پایان دوره محاسبه می شود. سیستم هزینه یابی مرحله ای به منظور دستیابی به موارد زیر طرح ریزی می‌شود: سیستم هزینه یابی مرحله ای به منظور دستیابی به موارد زیر طرح ریزی می‌شود:1- گردآوری هزینه های مواد ، دستمزد و سرباز كارخانه هر دایره توسط همان دایره.2- تعیین بهای تمام شده یك واحد كالای تولید شده در هر دایره.3- انتقال بهای تمام شده موجودی كالای ساخته شده یك دایره به دایره بعد و نهایتاً به حساب انباركالای ساخته شده. 4- تخصیص هزینه ها به موجودی كالای در جریان ساخت پایان دوره. در صورتیكه تعیین دقیق بهای تمام شده یك واحد كالا و موجودیها از طریق هزینه یابی مرحله ای مورد نظر باشد ، هزینه های دوره باید به كالاهای تولید شده طی همان دوره تخصیص داده شود. هزینه یابی از طریق دوایر:ماهیت عملیات تولیدی واحدهائی كه از سیستم هزینه یابی مرحله ای استفاده می كنند به نحوی است كه عملیات تولیدی در چندین دایره انجام می گردد. در سیستم هزینه یابی مرحله ای ، تعیین هزینه های مواد ، دستمزد و سربار كارخانه هر دایره ، باعث تسهیل كاربرد حسابداری سنجش مسئولیت میگردد و هر دایره تولیدی عملیات خاصی را در جهت تكمیل محصولات انجام می دهد. برای مثال ، اگر یك واحد تولیدی دارای سه دایره مخلوط كردن ، تصفیه و تكمیل و بسته بندی باشد ، پس از تكمیل عملیات ساخت در دایره مخلوط كردن كالاهای تكمیل شده در این دایره به دایره تصفیه منتقل می شوند و سپس برای تكمیل نهائی به دایره تكمیل و بسته بندی انتقال می یابند. كالاهائی كه ساخت آنها به پایان رسیده به انبار كالای ساخته شده ارسال خواهند شد. در این سیستم ، كالاهای ساخته شده همراه هزینه های مربوطه از یك دایره به دایره ای دیگر منتقل می گردند. برای هر دایره یك حساب كالای در جریان ساخت جداگانه در نظر گرفته می شود و بدین ترتیب سهمی از هزینه های مواد، دستمزد و سر بار كارخانه كه در تكمیل محصول به كار رفته است ، به حساب كالای در جریان ساخت همان دایره بدهكار می گردد. هزینه یابی مرحله ای ، به منظور تعیین هزینه های مرحله و هزینه های انباشته یك واحد محصول ، با میانگین هزینه های یك دوره سركار دارد. بهای تمام شده یك واحد كالای ساخته شده از تقسیم هزینه كل به تعداد محصولات تولید شده در عرض دوره بدست خواهد آمد. به هر حال تعیین میزان تولید هر دایره طی دوره با توجه به درجه تكمیل واحدهای در جریان ساخت پایان دوره صورت می گردد و ضمناً ارزشیابی واحدهای در جریان ساخت نیز مستلزم گردآوری مبلغ كل هر یك از عوامل هزینه و تعین هزینه یك واحد محصول هر دایره دارد.جریان گردش محصول گردش محصول طی عملیات تولیدی می تواند به طرق مختلف صورت گیرد. در هزینه یابی مرحله ای گردش محصول می تواند به صورت متوالی ، موازی وانتخابی انجام شود. در هر یك از حالات فوق روش هزینه یابی مشابهی مورد استفاده قرار خواهد گرفت. اشكال مختلف گردش محصول در زیر ارائه می گردد:گردش متوالی محصولدر گردش متوالی محصول ، عملیات مشابهی روی هر یك از اقلام تولید شده انجام می گیرد گردش متوالی محصول به شرح زیر است: بعد از ارسال مواد به دایره مخلوط كردن ، كار و سربار كارخانه به مواد مزبور اضافه شده و بعد از تكمیل به دایره تصفیه انتقال می یابد. در این مرحله و یا مراحل بعدی ممكن است مواد دیگری اضافه شود و یا اینكه صرفاً با اضافه كردن كار و سربار كارخانه ( همانطور كه در شكل فوق ملاحظه می شود ) نسبت به تكمیل كالا اقدام شود. بعد از آنكه عملیات ساخت در دایره تكمیل و بسته بندی با تمام رسید ، كالای مزبور به حساب كالای ساخته شده منتقل و به عنوان جزئی از محصولات ساخته شده تلقی می گردد. گردش موازی محصولدر گردش مواری ، برخی عملیات ساخت محصول به طور همزمان انجام شده و سپس درمرحله نهائی جهت تكمیل و انتقال به حساب كالای ساخته شده با یكدیگر ادغام می گردند. شكل زیر جریان موازی محصول را نشان می دهد. همانگونه در بالا اشاره شد. علاوه بر دایره اول ، در سایر دوایر نیز ممكن است از مواد استفاده شود. گردش انتخابی محصول در گردش انتخابی ، با توجه به محصول نهائی مورد انتظار ، محصول از دوایر مختلفی عبور می كند. برای مثال ، در یك كارخانه تهیه مواد پروتئینی ممكن است ارائه گوشت ماهی به بازار بدین ترتیب بهشد كه قسمتی از ماهیهای صید شده به منظور بسته بندی در جعبه های چوبی مستقیماً از دایره توزین به دایره بسته بندی ارسال شود در حالیكه قسمتی دیگر از آنها ممكن است قبل از ارسال به دایره تكمیل به دایره ای كه ماهیها را دودی می‌كند فرستاده شود و همچنین باقیمانده ماهیها ممكن است ابتدا به دایره كنسرو سازی و سپس به دایره بسته بندی ارسال شود. انتقال هزینه ها از دایره توزین مستلزم در نظر گرفتن تسهیم هزینه های مشترك می باشد. گردن انتخابی محصول در رابطه با كارخانه تهیه مواد پروتئینی كه در بالا تشریح گردید در شكل زیر ارائه شده است. روش های حسابداری هزینه های مواد ، دستمزد و سربار كارخانه در هزینه یابی مرحله ای ، هزینه های مواد ، دستمزد و سربار كارخانه طبق روشهای معمول حسابداری صنعتی در حسابهای مربوطه گردآوری می‌شوند. سپس این هزینه ها بر حسب تجزیه و تحلیل گردیده و از طریق ثبتهای مناسب روزنامه به حساب دوایر منظور می شوند. در صورت استفاده از روش هزینه یابی سفارش كار و در مواردیكه تعداد سفارشات دریافتی زیاد می باشد. جزئیات مربوطه به گردآوری و تجزیه و تحلیل هزینه ها معمولاً بیشتر از هزینه یابی مرحله ای است. هزینه مواد: در هزینه یابی سفارش كار ، برای منظور كردن هزینه مواد به سفارشات گوناگون از برگ درخواست مواد ، استفاده می شود. اگر در سیستم هزینه یابی مرحله ای نیز از برگ درخواست مواد استفاده شو حجم عملیات مربوط به ثبت جزئیات به میزان قابل توجهی كاهش می یابد ، زیرا هزینه مواد مصرفی به جای منظور شدن به حساب سفارشات ، به حساب دوایر مصرف كننده مواد كه تعداد آنها معمولاً كمتر از تعداد سفارشاتی است كه در یك تاریخ معین در جریان ساخت است ، منظور می شود در اكثر موارد كلیه مواد لازم جهت تولید كالا در اولین دایره تولیدی مصرف می گردد و در دوایر بعد فقط كار و سربار به آن اضافه می شود. در صورتیكه یكی از دوایر تولیدی (غیر از دایره اول ) جهت انجام عملیات خاصی ، تقاضا ی مواد نماید ، هزینه اینگونه مواد به حساب دایره درخواست كننده منظور خواهد شد. به منظور كنترل مواد ، ممكن است استفاده از برگهای درخواست مواد كه قیمت گذاری جداگانه آنها همواره ضروری نیست ، مطلوب باشد ، هزینه مواد مصرف شده می تواند از طریق اضافه نمودن خریدهای مواد طی دوره به موجودی ابتدائی دوره و سپس كسر موجودی پایان دوره از آن ، تعیین شود، روش دیگر تعیین هزینه مواد مصرف شده ، استفاده از گزارشات مصرف مواد می باشد كه بیانگر مقدار مواد به كار برده شده توسط دوایر مختلف است . هزینه ها یا مقادیر مواد منظور شده به حساب دوایر با استفاده از چنین روشی ممكن است بر مبنای فرمول و یا روشهای تسهیم محاسبه گردد. فرمولهای مورد استفاده ، نوع و مقادیر مواد مورد نیاز محصولات مختلف را مشخص می كند. روشهای مزبور ، خصوصاً هنگامیكه بیش از یك محصول توسط یك دایره تولیدی ساخته می شود. مورد استفاده صنایع شیمیایی و داروئی قرار میگیرد. غالباً مواد مصرف شده توسط یك دایره تولیدی باید با توجه به مبانی برآوردی مختلف ، بین محصولات گوناگون تسهیم شود. محاسبه هزینه مواد بر اساس هر یك از روشهای فوق ، معمولاً مستلزم انجام ثبت زیر در دفتر روزنامه است:كالای در جریان ساخت – دایره مخلوط كردن 500/24كنترل مواد 500 /24 هزینه دستمزد:در هزینه یابی مرحله ای ، هزینه دستمزد به حساب كالای در جریان ساخت دوایر مربوطه منظور می گردد كه این امر موجب حذف كارهای دفتری مربوط به گردآوری هزینه دستمزد هر سفارش خواهد شد. در هزینه یابی مرحله ای به جای كارتهای اوقات كار مربوطه به هر سفارش از كارتهای ساعت استفاده می شود. پس از تسهیم هزینه دستمزد به دوایر ، ثبت زیر در دفتر روزنامه انجام می گردد. كالای در جریان ساخت – دایره مخلوط كردن 140/29كالای در جریان ساخت – دایره تصفیه 310/37كالای در جریان ساخت – دایره تكمیل و بسته بندی 400/32كنترل هزینه های توزیع و فروش 600/16كنترل هزینه های اداری 550/4 كنترل حقوق و دستمزد 000/120 سربار كارخانه : در هزینه یابی مرحله ای همانند هزینه یابی سفارش كار ، گردآوری هزینه های سربار كارخانه ترجیحاً از طریق حساب كنترل سربار كارخانه انجام می‌گردد. ولی در پاره ای موارد ، در سیستمهای مختلف هزینه یابی سفارش كار و مرحله ای به جای به كارگیری نرخهای جذب سربار ، از هزینه های واقعی سربار استفاده می شود. استفاده از سربار واقعی كارخانه زمانی مقدور است كه میزان تولید محصولات در هر دوره نسبتاً ثابت باشد.كه در این حالت سربار كارخانه از ماهی به ماه به بعد تقریباً بدون تغییر خواهد ماند. ولی در صورت وجود یكی از شرایط زیر ، استفاده از نرخهای از پیش تعیین شده سربار ، ضروری است: 1- در صورتیكه میزان تولید از یك دوره به دوره بعد كم و بیش ثابت نباشد. 2- در صورتیكه هزینه سربار كارخانه ، خصوصاً هزینه سربار ثابت ، قسمت عمده ای از كل هزینه های ساخت را تشكیل دهد.در مواردیكه هزینه های ماهانه سربار واقعی كارخانه به علت نوسانات تولید از یك ماه به ماه دیگر مساوی نباشد. سربار كارخانه باید با استفاده از نرخهای از پیش تعیین شده ، به این دلیل كه محصولات تولید شده سهم مناسبی از هزینه های سربار كارخانه را دریافت دارند ، جذب گردد. به همین ترتیب در صورتیكه سربار كارخانه خصوصاً هزینه سربار ثابت – قسمت عمده ای از كل هزینه ها را تشكیل دهد. تسهیم سربار كارخانه بر مبنای تولید عادی و با استفاده از نرخهای از پیش تعیین شده مطلوب خواهد بود. بعلاوه به منظور بهبود كنترل هزینه ها و تسهیل تجزیه و تحلیل آنها ، استفاده از نرخهای از پیش تعیین شده قویاً توصیه می شود. قبل از آنكه هزینه های سربار كارخانه هر دایره تولیدی ، از طریق حساب كالای در جریان ساخت همان دایره ، به حساب دایره مزبور منظور گردد. هزینه های واقعی باید در حسابی تحت عنوان « كنترل سربار كارخانه» گردآوری شود. هنگام وقوع هزینه ها ثبت زیر در دفتر روزنامه به عمل آید: كنترل سربار كارخانه ××××××استهلاك انباشته – ماشین آلات ×××××× حسابهای پرداختی ×××××× پیش پرداختها ×××××× حساب كنترل سربار كارخانه ، غالباً مبتنی بر دفتر معین و كارتهای تجزیه و تحلیل هزینه های هر دایره آنست و كلیه هزینه های سربار واقعی در آنها ثبت می گردد. هزینه های دوایر خدماتی نیز به همین ترتیب نگاهداری شده و متعاقباً به دوایر تولیدی تسهیم می گردند. در پایان هر دوره، كلیه هزینه های سربار ثبت شده در كارتهای تجزیه و تحلیل هزینه هر دایره با یكدیگر جمع می گردد. جمع مزبور كه شامل هزینه های تسهیم شده دوایر خدماتی نیز می باشد معرف هزینه های سربار منظور شده به حساب هر دایره است. حساب كالای در جریان ساخت با هزینه های سربار واقعی یا هزینه های سربار جذب شده ( نرخ جذب سربار × میزان واقعی مبنای انتخابی مثلاًً تعداد ساعات واقعی كار مستقیم ) هر دایره بدهكار می گردد. ثبت مزبور به شرح زیر در دفتر روزنامه انجام می شود:كالای در جریان ساخت – دایره مخلوط كردن 200/28كالای در جریان ساخت – دایره تصفیه 800/2كالای در جریان ساخت – دایره تكمیل و بسته بندی 800/19 كنترل سربار كارخانه 800/80 گزارش هزینه تولید:كلیه هزینه های قابل تسهیم به هر دایره ، در گزارش هزینه تولید آن دایره به ثبت می رسد. گزارش هزینه تولد تنها به عنوان منبع ثبتهای روزنامه مورد استفاده قرار نمی گردد بلكه به عنوان آسانترین وسیله برای ارائه و انتقال هزینه های انباشته طی ماه نیز به كار گرفته می شود. گزارشاتی كه فقط حاوی هزینه های مواد. دستمزد و سربار كارخانه باشد. نمی تواند به عنوان ابزاری مفید جهت كنترل هزینه ها تلقی گردد. جمع ارقام به تنهایی مفهوم چندانی ندارد، بلكه این جزئیات است كه می توان كنترل هزینه ها را به نحو مؤثر ممكن سازد. گزارش هزینه تولید هر دایره شامل اقلام زیر است:1- جمع هزینه های انتقالی به دایره ، شامل هزینه كل و بهای تمام شده یك واحد محصول.2- هزینه مواد ، دستمزد و سربار كارخانه اضافه شده در آن دایره . 3- هزینه های اضافه شده به بهای تمام شده یك واحد محصول انتقالی به دایره.4- جمع هزینه ها شامل هزینه كل و بهای تمام شده یك واحد محصول تا پایان عملیات دایره.5- بهای تمام شده موجودی كالای در جریان ساخت ابتدا و انتهای دوره. 6- هزینه های انتقالی به دایره بعد یا به حساب كالای ساخته شده.قسمتی از گزارش هزینه تولید اختصاص به « جدول مقداری تولید » دارد كه بیانگر مقدار واحدهای دریافتی از دایره قبل و همچنین مقدار واحدهای انتقالی به دایره بعد می باشد. اطلاعات مندرج در « جدول مقداری تولید» جهت محاسبه هزینه های اضافه شده توسط دایره به بهای تمام شده یك واحد محصول انتفاعی از دایره قبل ، بهای تمام شده كالای در جریان ساخت پایان دوره و بهای تمام شده محصولات انتقالی به دایره بعد ، مورد استفاده قرار می گیرد. گزارش هزینه تولید ممكن است شامل جزئیات هزینه ها و یا شامل اعداد و ارقام كلی باشد. در حالت اول : هر نوع ماده خام مصرف شده ، هر نوع عملیات انجام شده و همچنین اقلام سربار كارخانه به تفكیك نمایش داده می شود. در حالت دوم : ( كه در این مبحث مورد بررسی قرار میگیرد)فقط جمع هزینه مواد دستمزد و سربار كارخانه در گزارش هزینه تولید منعكس و همچنین سهم هر یك از عوامل هزینه در بهای تمام شده یك واحد كالای ساخته شده مشخص می گردد. معمولاً قسمت مربوط به هزینه، در گزارش هزینه تولید ، خود به دو بخش تفكیك می گردد، یك بخش نشانگر هزینه هایی است كه در آن دایره به خصوص واقع گردیده اند منجمله هزینه های دایره و جمع كل هزینه ها و هزینه یك واحد كالای ساخته شده و بخش دیگر نمایشگر نحوه تخصیص اینگونه هزینه ها می باشد.گزارشات تهیه شده توسط یك كارخانه سازنده محصولات شیمیایی كه برای ساخت تنها محصول خود از سه دایره تولیدی ( مخلوط كردن ، تصفیه و تكمیل و بسته بندی ) استفاده می كند، مورد بررسی قرار می گیرد تا جزئیات مربوط به تهیه گزارش هزینه تولید تشریح گردد. دایره مخلوط كردن: جزئیات مورد نیاز برای تكمیل گزارش هزینه تولید دایره مخلوط كردن كه اولین دایره تولیدی در كارخانه سازنده محصولات شیمیایی است. همانطور كه جدول مقداری گزارش هزینه تولید نشان می دهد دایره مخلوط كردن تولید 000/50 واحد محصول را در این دوره آغاز نموده است. كالاهای ساخته شده توسط هر دایره می تواند بر حسب تعداد ، كیلوگرم ، متر ، لیتر و غیره اندازه گیری می شود. باید توجه داشت چنانچه برای مثال ، مواد ارسالی به دایره بر حسب كیلوگرم بیان گردد و كالاهای ساخته شده این دایره بر حسب لیتر گزارش شود. در این صورت واحد اندازه گیری مورد استفاده در جدول مقداری تولید باید بر حسب واحد اندازه گیری كالاهای ساخته شده (لیتر) بیان گردد. جدول مقداری گزارش دایره مخلوط كردن نشان می دهد كه از 000/50 واحدی كه این دایره مسئولیت ساخت آنرا بعهده گرفته ، 000/45 واحد به دایره بعد ( دایره تصفیه ) منتقل شده و كالاهای در جریان ساخت پایان دوره در این دایره 000/4 واحد بوده و 000/1 واحد نیز طی عملیات تولیدی این دایره ضایع گردیده است. معادل آحاد تكمیل شده : هزینه های مواد ، دستمزد و سربار كارخانه به ترتیب از طریق تجزیه و تحلیل برگهای درخواست مواد ، خلاصه لیستهای حقوق و دستمزد و كارتهای تجزیه و تحلیل هزینه های سربار هر دایره مشخص شده و به حساب دایره مربوطه منظور می شود ، طبق گزارش هزینه تولید دایره مخلوط كردن ، بهای تمام شده یك واحد كالای ساخته شد بالغ بر 72/1 ریال می باشد ( هزینه مواد 50/0 ریال ، هزینه دستمزد 62/0 ریال و هزینه سربار كارخانه 60/0 ریال می باشد) محاسبه بهای تمام شده یك واحد كالای ساخته شده هر دایره نیاز به تجزیه و تحلیل كالای در جریان ساخت پایان دوره جهت تعیین درجه تكمیل اینگونه موجودیها دارد ، تجزیه و تحلیلهای فوق معمولاً توسط سرپرستان دوایر با استفاده از فرمولهای از پیش تعیین شده ، صورت می گیرد. در تولید 000/4 واحد موجودی كالای در جریان ساخت پایان دوره ، سه عامل مواد ، كار و سربار كارخانه به كار رفته است ولی فرآیند تولید در خصوص واحدهای مزبور تكمیل نشده است،به منظور تسهیم معقول هزینه ها به واحدهای انتقالی به دایره بعد و واحدهای در جریان ساخت پایان دوره، لازم است كه واحدهای در جریان ساخت بر حسب معادل آحاد تكمیل شده بیان گردند. در دایره مخلوط كردن تعداد000/4 واحد كالای در جریان ساخت صد در صد مواد لازم را دریافت كرده اما از نظر دستمزد و سربار كارخانه ، هنوز به درجه تكمیل نرسیده اند. برای تعین معادل آحاد تكمیل شده دوره معادل آحاد تكمیل شده كالای در جریان ساخت پایان دوره به تعداد كالای ساخته شده آن دوره اضافه می‌شود.معادل آحاد تكمیل شده بیانگر تعداد واحدهایی است كه برای آنها مواد، دستمزد و سربار كارخانه به میزان كافی طی دوره صرف گردیده است. برای تعیین بهای تمام شده یك واحد كالای ساخته شده ، هزینه های مواد، كار و سربار كارخانه به تفكیك بر معادل آحاد مربوطه تقسیم می گردد. به عبارت دیگر هزینه مواد به معادل آحاد تكمیل شده از نظر مواد هزینه دستمزد ، به معادل آحاد تكمیل شده از نظر دستمزد و هزینه سربار كارخانه به معادل آحاد تكمیل شده از نظر سربار كارخانه تقسیم می شود. در بسیاری از صنایع كه از هزینه یابی مرحله ای استفاده می شود، كلیه مواد مورد نیاز در اولین دایره تولیدی مصرف می گردد. در این مبحث نیز فرض بر اعمال چنین روشی است. مگر آنكه خلاف این موضوع تصریح شود. بنابراین 000/4 واحد كالای در جریان ساخت پایان دوره از لحاظ مواد 100% تكمیل می باشد. طبق بررسیهای انجام شده توسط سرپرستان دایره مخلوط كردن ، كالای در جریان ساخت پایان دوره از نظر كار و سربار 50% می باشد. بنابراین موجودی كالای در جریان ساخت پایان دوره از محافظ مواد معادل 000/4 واحد و از لحاظ كار و سربار معادل 000/2 واحد كالای ساخته شده می باشد. كارخانه سازنده محصولات شیماییدایره مخلوط كردنگزارش هزینه تولید برای فروردین ماه 1 × 13جدول مقداری تولید واحد واحد واحدهائی كه طی دوره اقدام به تولید آنها شده است. 000/50واحدهای انتقالی به دایره بعد كالای در جریان ساخت ( مواد 100% كار و سربار 50% تكمیل ) 000/45000/4000/1 هزینه كل – ریال هزینه یك واحد – ریال هزینه منظور شده به حساب دایره هزینه های اضافه شده در این دایره مواد 500/24 50/0دستمزد 140/29 62/0سربار كارخانه ص 200/28840/81 60/072/1نحوه تخصیص هزینه های دایره انتقالی به دایره بعد ( 72/1 × 000/45) 400/77كالای در جریان ساخت پایان دوره : مواد (5/0 × 000/4) 000/2دستمزد 240/1سربار كارخانه 200/1سایر محاسبات 440/4معادل آحاد تكمیل شده 840/81مواد – واحد 000/49=000/4+000/45 دستمزد دو سربار كارخانه – واحد 000/47= + 000/45 محاسبه هزینه مواد ، دستمزد و سربار كارخانه یك واحد: مواد – ریال 50/0= دستمزد – ریال سربار كارخانه – ریال بهای تمام شده یك واحد كالای ساخته شده : گزارش هزینه تولید هر دایره بهای تمام شده واحدهای انتقالی از آن دایره به دایره بعد نشان می دهد. بهای تمام شده یك واحد كالای ساخته شده در آخرین دایره بیانگر بهای تمام شده یك واحد كالای تكمیل شده برای دوره مربوطه است. گزارش هزینه تولید دایره مخلوط كردن نمایشگر هزینه مواد به مبلغ 500/24 ریال ، هزینه دستمزد به مبلغ 140/29 ریال و هزینه سربار كارخانه به مبلغ 200/28 ریال می باشد هزینه مواد به مبلغ 500/24 ریال برای تكمیل كردن 000/49 واحد كافی می باشد ( 000/45 واحد انتقالی به دایره بعد و 000/4 واحد كالای در جریان ساخت كه از نظر مواد 100% تكمیل می باشد). طبق محسابات انجام شده در صفحه 13 هزینه مواد به كار رفته در یك واحد كالای ساخته شده 50/0 ریال می باشد. . عملیاتی مشابه آنچه كه در فوق ذكر شد باید جهت تعیین هزینه دستمزد و سربار كارخانه به كار رفته در یك واحد كالای ساخته شده صورت گیرد. بنابراین 000/2 واحد ، معادل آحاد تكمیل شده كالای در جریان ساخت ، با 000/45 واحد كالای تكمیل شده انتقالی جمع می گردد و سپس هزینه دستمزد و سربار كارخانه به ترتیب بر 000/47 واحد تقسیم می شود. یعنی ترتیب بهای تمام شده یك واحد كالای ساخته شده در دایره مخلوط كردن بالغ بر 72/1 ریال خواهد شد ( 50/0 ریال مواد ، 62/0 ریال دستمزد و 60/0 ریال سربار كارخانه ) مبلغ 72/1 ریال هزینه ای است كه دایره مخلوط كردن برای تولید یك واحد كالا متحمل می شود. از آنجائیكه كالاهای در جریان ساخت پایان دوره از لحاظ مواد دستمزد و سربار كارخانه در درجات مختلف تكمیل قرار دارند ، لذا نمی توان بهای تمام شده یك واحد كالای ساخته شده ( 72/1 ریال ) را از طریق تقسیم 840/81 ریال بر یك عدد به عنوان معادل آحاد تكمیل شده بدست آورد. انتقال هزینه های دایره : در گزارش هزینه تولید دایره مخلوط كردن ، قسمتی تحت عنوان « هزینه های منظور شده به حساب دایره » وجود دارد كه جمع هزینه های دایره را به مبلغ 840/81 ریال نشان می دهد.قسمت بعدی گزارش ، هزینه های انتقالی مربوط به 000/45 واحد كالای ساخته شده و انتقالی به دایره بعد را به مبلغ 400/77 ریال ( 72/1 × 000/45 ) نشان می دهد ، مبلغ 440/4 ریال ( 400/77-840/81) بیانگر بهای تمام شده كالای در جریان ساخت پایان دوره می باشد. رقم موجودی كالای در جریان ساخت پایان دوره باید به تفكیك عوامل تشكیل دهنده آن یعنی مواد ، كار و سربار كارخانه نشان داده شود. هر یك از این عوامل به آسانی قابل محاسبه می باشد. هزینه مواد در جریان ساخت از حاصل ضرب تعداد كالاهای در جریان ساخت ( 000/4 واحد ) و هزینه مواد مصرف شده در تولید یك واحد ( 50/0 ریال ) بدست می آید(50/0 × 000/4 )، هزینه كار و سربار كارخانه در جریان ساخت نیز به همین ترتیب محاسبه می گردد با این تفاوت كه تعداد 000/4 واحد كالای در جریان ساخت پایان دوره از نظر دستمزد و سربار كارخانه فقط 50% تكمیل گردیده است. بنابراین هزینه دستمزد در جریان ساخت 240/1 ریال ( 62/0 × 000/2) و هزینه سربار كارخانه د رجریان ساخت 200/1 ریال ( 60/0 × 000/2) می‌باشد.ضایعات: مراحل عمل مداوم و پیوسته ، امكان وقوع ضایعاتی از قبیل تبخیر ، آب رفتگی و صدمه دیدن را افزایش می دهد مدیریت واحد تجاری علاوه بر دریافت اطلاعاتی در مورد تعداد كالاهای ساخته شده ، در جریان ساخت و ضایعات ، مایل به دریافت گزارشات مستمر مربوط به مقایسه نتایج واقعی و پیش بینی شده نیز می باشد، از جمله اطلاعاتی كه در اینگونه گزارشات ضمیمه می گردد مقایسه محصولاتی كه تولید آنها در دایره مورد نظر آغاز گردیده با مقادیر گزارش شده به عنوان واحدهای ساخته شده و ضایعات می باشد، یكی از روشهای مورد استفاده برای انجام این مقایسه ، تعیین بازده تولید است. این «بازده » به ترتیب زیر محاسبه می شود: نرخ بازده كه بدین ترتیب محاسبه می شود یكی از ابزارهای مهم كنترل مصرف مواد است. بازده های پایین تر از حد عادی ، مقیاسهای سنجش عدم كارآئی بوده و در پاره ای از اوقات جهت محاسبه واحدهای ضایع شده مورد استفاده قرار می گیرد. اندازه گیری صحیح كالاهای تكمیل شده و تعیین دقیق ضایعات بطور غیر قابل انكاری با روشهای كنترل كیفیت در ارتباط می باشد. برای محاسبه بهای تمام شده كالاهای ساخته غالباً از اطلاعات ارسالی توسط قیمت كنترل كیفیت استفاده می شود. ضایعات در اولین دایره:از آنجائیكه واحدهای ضایع شده باعث كاهش تعداد كالاهای تولید شده می‌شود. بنابراین هزینه كل ، روی تعداد كالاهای كمتری سرشكن شد كه این موضوع به نوبه خود باعث افزایش بهای تمام شده یك واحد كالای ساخته شده می گردد. بنابراین ضایعات دایره مخلوط كردن به میزان 000/1 واحد موجب افزایش هزینه های مواد ، دستمزد و سربار كارخانه به كار رفته در تولید واحد كالای ساخته شده می گردد. در صورت عم وقوع ضایعات در دایره مخلوط كردن ،معادل آحاد تكمیل شده برای مواد خام 000/50 واحد و برای كار و سربار كارخانه 000/48 واحد می بود و نتیجتاً هزینه مواد به كار رفته در تولید یك واحد، به جای 50/0 ریال ، مبلغ 49/0 ریال وهزینه دستمزد 62/0 ریال ، مبلغ 607/0 ریال و هزینه سربار كارخانه به جای 60/0 ریال ، مبلغ 588/0 ریال می گردید. ضایعات دایره مخلوط كردن صرفاً موجب افزایش بهای تمام شده واحدهای سالم باقی مانده می شود. دایره تصفیه : دایره مخلوط كردن 000/45 واحد كالا را برای انجام سایر عملیات تولیدی ، به دایره تصفیه منتقل كرده است و قبل از انتقال این واحدها به دایره تكمیل وبسته بندی ( سومین دایره تولیدی)، در دایره تصفیه مقداری كار و سربار خانه جهت كاملتر نمودن آنها صرف می گردد. هزینه های انجام شده در دایره تصفیه باعث افزایش بهای تمام شده یك واحد كالای ساخته شده دایره و همچنین باعث افزایش بهای تمام شده یك واحد كالای ساخته شده بطور كلی می شود.گزارش هزینه تولید دایره تصفیه كه اما در صفحه 18 ارائه شده است. در چند مورد با گزارش هزینه تولید دایره مخلوط كردن اختلاف دارد. از آنجائیكه گزارش هزینه تولید دایره تصفیه مستلزم انجام تصفیه مستلزم انجام محاسبات و انعكاس اطلاعاتی بیشتری است لذا در گزارش هزینه تولید این دایره فضای مناسبی برای این منظور در نظر گرفته شده است. اطلاعات و محلسبات مذكور عبارتند از: (1) هزینه های انتقای از دایره قبل (2) تعدیل بهای تمام شده یك واحد كالای ساخته شده دایر قبل به خاطر واحدهای ضایع شده طی عملیات دایره تصفیه(3) محاسبه سهمی از هزینه های انتقالی دایره قبل كه باید در بهای تمام شده موجودی كالای در جریان ساخت پایان این دوره این دایره منظور گردد.جدول مقداری گزارش هزینه تولید دایره تصفیه ، وضعیت 000/45 واحد محصول دریافتی از دایره قبل را به شرح زیر نشان می دهد: الف ) 000/40 واحد انتقالی به دایره تكمیل و بسته بندی ب) 000/3 واحد كالای در جریان ساخت پایان دوره ج) 000/2 واحد ضایعات طی عملیات تجزیه و تحلیل كالاهای در جریان ساخت پایان دوره در این دایره نشان می دهد كه كالای مزبور از نظر كار و سربار ، تكمیل است. هزینه دستمزد و سربار كارخانه برای تكمیل یك واحد در دایره تصفیه به ترتیب 91/0 و 80/0 ریال می باشد. به عبارت دیگر مبلغ 310/37 ریال هزینه دستمزد برای تكمیل 000/40 واحد كالای ساخته شده و همچنین معادل تكمیل 000/1 واحد از 000/3 واحد كالای در جریان ساخت پایان دوره پرداخت گردیده است. بنابراین معادل آحاد تكمیل شده از نظر دستمزد000/41 واحد ( 000/1+000/40) می باشد و بدین ترتیب هزینه دستمزد معادل هر واحد كالای ساخته شده به مبلغ 91/0 ریال و هزینه سربار كارخانه معادل هر واحد كالای ساخته شده به مبلغ 80/0 ریال محاسبه می گردد. دایره تصفیه علاوه بر مسئولیت محاسبه هزینه های دستمزد و سربار كارخانه صرف شده در دایره خود ، مسئولیت هزینه های انتقالی از دایره قبل زا نیز به عهده دارد. در گزارش هزینه تولید دایره تصفیه ، هزینه های انتقالی از دایره مخلوط كردن ، تحت عنوان « هزینه های انتقالی از دایره قبل » و بلافاصله قبل از عنوان « هزینه های اضافه شده در این دایره » درج می گردد. هزینه های انتقالی به دایره تصفیه 400/77 ریال می باشد كه هنگام انتقال آنها به دایره تصفیه ، ثبت زیر در دفتر روزنامه به عمل می‌آید. كالای در جریان ساخت – دایره تصفیه 400/77كالای در جریان ساخت- دایره مخلوط كردن 400 /77 حساب كالای در جریان ساخت دایره تصفیه بابت هزینه های انتقالی از دایره مخلوط كردن به مبلغ 400/77 ریال و همچنین هزینه دستمزد و سربار كارخانه واقع شده در دایره تصفیه به مبلغ 110/70 ریال ، بدهكار می گردد. كارخانه سازنده محصولات شیماییدایره تصفیهگزارش هزینه تولید برای فروردین ماه 1 × 13جدول مقداری تولید واحد واحد واحدهای انتقالی از دایره قبل 000/45 واحدهای انتقالی به دایره بعد 000/40 كالای در جریان ساخت ( كار و سربار كارخانه تكمیل ) 000/2 ضایعات 000/2 هزینه های منظور شده به حساب دایره 000/45 هزینه های انتقالی از دایره قبل : هزینه كل – ریال هزینه یك واحد – ریال انتقال به دایره ماه ( 000/45 واحد ) 400/77 72/1 هزینه های اضافه شده در این دایره : دستمزد 210/27 91/0 سربار كارخانه 800/32 80/0 جمع هزینه های اضافه شده 110/70 71/1 تعدیل بابت واحدهای ضایع شده —– 08/0 جمع هزینه های قابل تخصیص 510/147 51/3 نحوه تخصیص هزینه های دایره 400/140 انتقال به دایره بعد ( 51/3 × 000/40) كالای در جریان ساخت پایان دوره : هزینه تعدیل شده دایره قبل (08/0 + 72/1)000/3 400/5 دستمزد (91/0 × × 000/3) 910 سربار كارخانه (80/0 × × 000/3) 800 110/7جمع هزینه های تخصصی یافته 510/147سایر محاسبات : معادل آحاد تكمیل شده : دستمزد – واحد 000/41= + 000/40 سربار كارخانه – واحد 000/41= + 000/40 محاسبه هزینه دستمزد و سربار كارخانه یك واحد دستمزد – ریال سربار كارخانه – ریال روش های محاسبه مبلغ تعدیل یك واحد بابت ضایعات همانطور كه مشاهده می شود نتیجه روش اول روش دوم حاصله از هر دو روش یكسان می باشد. 80/0=72/1-80/1 وقوع ضایعات در دوایری غیر از دایره اول:بهای تمام شده یك واحد از كالای انتقالی از دایره مخلوط كردن (000/45 واحد) به دایره تصفیه برابر با 72/1 ریال بوده است. ولی از آنجائیكه 000/2 واحد از این محصولات طی عملیات تولیدی دایره تصفیه صنایع شده است. لذا بهی تمام شده یك واحد كالای انتقالی(72/1ریال) لزوماً باید تعدیل گردد. جمع هزینه های انتقالی به دایر تصفیه به همان مبلغ 400/77 ریال ثابت می ماند واكنون این جمع هزینه باید توسط 000/43 واحد محصول ساخته شده جذب گردد. ضایع شدن 000/2 واحد در دایره تصفیه باعث می شود كه بهای تمام شده یك واحد كالای انتقالی به مبلغ 08/0 ریال افزایش یابد. بهای تمام شده واحدهای ضایع شده را می توان به دو روش محاسبه كرد:روش اول:در این روش ، بهای تمام شده جدیدی برای یك واحد كالای ساخته شده دایره قبل محاسبه می شود و به منظور محاسبه هزینه ضایعات برای معادل یك واحد كالای تكمیل شده ، بهای تمام شده قبلی یك واحد كالای انتقالی دایره قبل از بهای تمام شده تعدیل شده آن كسر می گردد. به التفاوت این دو عدد بیانگر هزینه اضافی ناشی از واحدهای ضایع شده است، بهای تمام شده جدید برای یك واحد كالای انتقالی از دایره قبل ، از تقسیم جمع هزینه های انتقالی به دایره ( 400/77 ریال ) بر واحدهای سالم باقیمانده(000/43=000/2-000/45) محاسبه می گردد. بهای تمام شده قبلی یك واحد كالای ساخته شده ( 72/1 ریال ) از بهای تمام شده تعدیل شده آن كه 80/1 ریال است كسر می گردد. تا عنوان تعدیل به مبلغ ( 08/0 ریال ) محاسبه شود.روش دوم: در این روش سهم واحدهای ضایع شده از جمع هزینه ها مشخص گردید و سپس این هزینه به محصولات سالم باقی مانده تسهیم می شود، جمع هزینه هائی كه قبلاً توسط واحدهای ضایع شده جذب گردیده است ، 440/3 ریال می باشد كه این رقم از حاصلضرب 000/2 واحد ضایع شده در بهای تمام شده یك واحد كالای ساخته شده ( 72/1) محاسبه می گردد. اكنون محاسبه می گردد. اكنون مبلغ 440/3 ریال باید توسط واحدهای سالم باقیمانده جذب گردد. در اینصورت یك هزینه اضافی دیگر به مبلغ 08/0 ریال باید به هر یك از محصولات سالم باقی مانده اضافه شود كه این مبلغ از تقسیم 440/3 ریال به 000/43 واحد محصول سالم باقیمانده به دست می آید. این تعدیل هزینه ، در گزارش هزینه تولید تحت عنوان « تعدیل بابت واحدهای ضایع شده » نشان داده می شود. لازم به تذكر است كه جمع هزینه های اضافه شده در زیر تصفیه برای یك واحد ( 71/1 ریال ) نیاز به تعدیل تمام شده یك واحد كالای ساخته شده آن دایره جذب گردیده‌اند(معادل آحاد تكمیل شده به جای 000/43 واحد ، 000/41 واحد در نظر گرفته شده است ). بهای تمام شده قبلی یك واحد كالای انتقالی از دایره قبل و همچنین تعدیل بابت واحدهای ضایع شد با یكدیگر جمع می شود تا بهای تمام شده یك واحد كالای ساخته شده در پایان عملیات دایره تصفیه حاصل گردد. هزینه های تشكیل دهنده بهای تمام شده یك واحد كالای ساخته شده عبارتند از 72/1 ریال بهای تمام شده یك واحد محصول انتقالی از دایره قبل ، 71/1 ریال هزینه های اضافی شده در دایره تصفیه برای هر واحد و 08/0 ریال هزینه ضایعات مربوط به هر واحد كه جمعاً برابر 51/3 ریال می شود. ضایعات ممكن است در اثر عواملی ار قبیل ، تبخیر ، آب رفتگی، نایابی مواد خام و یا عدم مهارت كارگران ایجاد شود. در بسیاری اوقات ماهیت عملیات تولیدی بنحوی است كه جلوگیری از وقوع ضایعات غیر ممكن می باشد. به عبارت دیگر تعدادی از محصولات به صورت عادی در جریان عملیات تولیدی ضایع می گردند. در روش معمول حسابداری ، ضایعات عادی به صورت یك هزینه جداگانه نشان داده نمی شود بلكه هزینه اینگونه ضایعات روی واحدهای سالم تولید شده تسهیم می گردد و در این حالت ثبتی از بابت ضایعات عادی صورت نمی گیرد. اگر ضایعات حاصله در نتیجه عدم مهارت كارگران و یا به صورتهای غیر عادی دیگر اتفاق افتد. لازم است هزینه اینگونه ضایعات در حسابی تحت عنوانن « ضایعات غیر عادی » ثبت شود . ضایعات ممكن است در ابتدای عملیات طی عملیات و یا در پایان عملیات تولیدی یك دایره واقع شوند. برای سهولت كار فرض می شود محصولاتی كه در ابندای عملیات و یا طی عملیات ضایع شده اند. هرگز در جریان عملیات تولیدی وارد نگردیده اند. به عبارت دیگر هیچگونه هزینه ای در آن دایره خاص صرف آنها نگردیده است. در ارتباط با ضایعات ایجاد شده در دایره مخلوط كردن و تصفیه نیز چنین فرضی اعمال شده است و همانطوری كه مشاهده گردید. هزینه اینگونه ضایعات روی واحدهای انتقالی و همچنین كالاهای در جریان ساخت پایان دوره سركش گردیده است. اما اگر ضایعات در پایان عملیات یك دایره ایجاد شود و سیستم هزینه یابی نیز با توجه به این موضوع طرح ریزی شده باشد ، بگیرد. در این صورت هزینه ضایعات صرفاً به واحدهای تكمیل شده سركش می گردد و هیچگونه سهمی از این هزینه به كالاهای در جریان ساخت پایان دوره تعلق خواهد گرفت. اگر ضایعات حاصله ( 000/2 واحد) در دایره تصفیه ، در نتیجه نایات بودن موادی بود كه در پایان عملیات تولیدی این دایره توسط قسمت كنترل كیفیت كشف كی شد. در این صورت هزینه ضایعات فقط به 000/40 واحد كالای تكمیل شده سركش و گزارش هزینه تولید این دایره به شرح صفحه ارائه می شد. مقایسه بین دو گزارش هزینه تولید دایره تصفیه از لحاظ بهای تمام شده واحدهای انتقالی و موجودی كالای در جریان ساخت در صفحه 21 نشان داده می شود:بهای تمام شده واحدهای انتقالی : بهای تمام شده كالای در جریان ساخت: ریال ریال در حالتی كه ضایعات در ابتدای عملیات واقع شود 000/140 در حالنی كه ضایعات در ابتدای عملیات واقع شده 110/7در حالتی كه ضایعات در پایان عملیات واقع شود 720/140 در حالتی كه ضایعات در پایان عملیات واقع شود 790/6 افزایش 320 كاهش 320در صورتیكه هزینه ضایعات به عنوان هزینه دوره جاری تلقی شده باشد(مشابه در مورد ضایعات غیر عادی صادق است) ، محاسبات را می‌توان بدون در نظر گرفتن زمان وقوع ضایعات و به شرح زیر انجام داد: ریال (1)انتقال به دایره بعد ( 35/3 × 000/40) 020/134 انتقال به حساب هزینه ضایعات(1675 × 000/20) 700/6720/140 (1) 000/134 = 35/3 × 000/40 جهت سهولت عمل و جلوگیری از اختلاف ناشی از وجود اعشار بهای تمام شده واحدهای انتقالی به شرح زیر محاسبه گردیده است:020/134=(700/6+790/6)-510/147 كارخانه سازنده محصولات شیمیاییدایره تصفیهگزارش هزینه تولید برای فروردین ماه 1 × 13جدول مقداری تولید واحد واحد واحدهای انتقالی از دایره قبل 000/45واحدهای انتقالی به دایره بعد 000/20 كالای در جریان ساخت ( كار و سربار تكمیل ) 000/3000/2 ضایعات ( در پایان عملیات) هزینه های منظور شده به حساب دایر 000/45هزینه های انتقالی از دایره قبل : هزینه كل – ریال هزینه یك واحد – ریال انتقال به دایره طی ماه ( 000/45 واحد ) 400/77 72/1هزینه های اضافه شده در این دایره : دستمزد 310/37 87/0سربار كارخانه 800/32 76/0 110/70 63/1جمع هزینه های اضافه شده جمع هزینه های فایل تخصیص 510/147 35/3نحوه تخصیص هزینه های دایره انتقالی به دایره بعد ( 01675+35/3) × 000/40 (2) 720/140كالای در جریان ساخت پایان دوره : هزینه تعدیل شده دایره قبل ( 72/1 × 000/3) 160/5 دستمزد ( 87/0 × × 000/3) 780 سربار كارخانه (76/0 × × 000/3) 760 790/6510/147سایر محاسبات معادل آحاد تكمیل شده: 000/43 = 000/2 + +000/40 دستمزد – واحد 000/43 = 000/2 + +000/40 سربار كارخانه – واحد محاسبه هزینه دستمزد و سربار كارخانه یك واحد دستمزد – ریال 87/0= سربار كارخانه – ریال هزینه محصولات ضایع شده 700/6 = 35/3 × 000/2هزینه ضایعات در یك واحد كالای تكمیل شده بهای تمام شده یك واحد كالای تكمیل شده 5175/3=1675/0+35/3 (2) 700/140 = 5175 × 000/40 كه جهت سهولت عمل و جلوگیری از اختلاف ناشی از وجود اعشار ، هزینه انتقالی زیر محاسبه گردیده است: 720/140=790/6 = 510/147انتقال هزینه های دایره تصفیه: گزارش هزینه تولید كه در صفحه 18 ارائه شد. بیانگر هزینه كل به مبلغ 510/147 ریال می باشد. دایره تصفیه 000/40 واحد محصول را تكمیل و به دایره تكمیل و بسته بندی ارسال كرده است. بهای تمام شده واحدهای انتقالی 400/140 ریال ( 51/3 × 000/40) است. ما به التفاوت هزینه كل و هزینه های انتقالی ( 4/140-510/147) مبین بهای تمام شده كالای در جریان ساخت پایان دوره است. بهای تمام شده كالای در جریان ساخت پایان دوره باید به تفكیك عوامل هزینه نشان داده شود. در محاسبه بهای تمام شده كالای در جریان ساخت پایان دوره هر دایره ( عیر از دایره اول )، هزینه های انتقالی از دایره قبل نیز باید منظور گردد. كالاهای در جریان ساخت پایان دوره تصفیه ، واحدهائی هستند كه در دایره مخلوط كردن كاملاً تكمیل شده اند و بهای تمام شده هر واحد آنها 72/1 ریال بوده كه پس از اصلاح هر واحد به میزان 08/0 ریال بابت واحدهای ضایع شده ، بهای تمام شده اصلاحی بالغ بر 80/1 ریال گردید. بنابراین بهای تمام شده 000/3 واحد كالای در جریان ساخت از لحاظ دایره مخلوط كردن 400/5 ریال ( 80/1 × 000/3 ) می باشد . به علت عدم ارتباط مبلغ 400/5 ریال با عملیات دایره تصفیه نیازی به ارائه اجرا آن در گزارش هزینه تولید این دایره نمی باشد ولی از آنجائیكه در گزارش هزینه تولید این مبلغ بخشی از بهای تمام شده كالای در جریان ساخت پایان دوره دایره تصفیه می باشد لذا در گزارش مزبور به شكل یك رقم جداگانه نشان داده می شود. سایر هزینه های اضافه شده توسط دایره تصفیه از قبیل هزینه مواد ( در صورت وجود ) دستمزد و سربار كارخانه به صورت جداگانه نشان داده خواهد شد كه از جمع هزینه های فوق الذكر ، بهای تمام شده كالای در جریان ساخت پایان دوره بدست می آید. در دایره تصفیه هیچگونه مواد كمكی اضافه نشده است. بنابراین كالای در جریان ساخت پایان دوره دارای هیچگونه مواد در جریان ساخت نمی باشد. ولی هزینه های دستمزد و سربار كارخانه به میزانی كه در گزارش هزینه تولید این دایره نشان داده شده واقع گردیده است. تجزیه و تحلیل كالای در جریان ساخت پایان دوره نشان می دهد كه كار و سربار كارخانه صرف شده برای تكمیل 000/1 واحد محصول كافی بوده است و بدین ترتیب هزینه دستمزد در جریان ساخت 910 ریال ( 91/0 × 000/1 ) و هزینه سربار كارخانه در جریان ساخت 800 ریال ( 80/0 × 000/1 ) می باشد. بنابراین جمع هزینه 000/3 واحد كالای در جریان ساخت پایان دوره بالغ بر 110/7 ریال ( 800+910+400/5) می باشد كه از جمع این هزینه با هزینه انتقالی به دایره تكمیل و بسته بندی به مبلغ 400/140 ریال ، هزینه كل منظور شده به حساب دایره تصفیه بالغ بر 510/147 ریال می شود. دایره تكمیل و بسته بندی: گزارش هزینه تولید دایره تكمیل و بسته بندی ، سومین دایره تولیدی كارخانه سازنده محصولات شیمایی در صفحه 23 ارائه شده است و بهای تمام شده یك واحد كالای ساخته شده با استفاده از روشهایی كه قبلاً در گزارش هزینه تولید دایره تصفیه مورد بحث قرار گرفت. محاسبه می گردد. واحدهای تكمیل شده توسط دایره تكمیل و بسته بندی ، به انبار كالای ساخته شده منتقل می گردد. بنابراین در گزارش هزینه تولید دایره تكمیل و بسته بندی، به جای عبارت« انتقال به دایره بعد) از عبارت جدید « انتقال به انبار كالای ساخته شده» استفاده شده است. ثبت روزنامه انتقال هزینه های دایره تصفیه به دایره تكمیل و بسته بندی به شرح زیر می باشد:كالای در جریان ساخت – دایره تكمیل و بسته بندی 400/140كالای در جریان ساخت – دایره تصفیه 400/140ثبت روزنامه انتقال كالای ساخته شده دایره تكمیل و بسته بندی به انبار كالای ساخته شده به شرح زیر می باشد:انبار كالای ساخته شده 750/176كالای در جریان ساخت – دایره تكمیل و بسته بندی 750/176 در صورتیكه سیستم هزینه یابی واحد تجاری به نحوی طرح ریزی شده باشد كه برای كالاهای ساخته شده هر دایره تولیدی ، یك انبار كالای ساخته شده در نظر گرفته شود ، در این صورت كالاهای ساخته شده هر دایره قبل از انتقال به دایره بعد باید ابتدا به انبار كالای ساخته شده دایره مربوطه منتقل و سپس تعداد واحدهای مورد نیاز برای ورود به دایره تولیدی بعد ، از انبار كالای ساخته شده دایره مزبور صادر گردد. در این روش نیز مانند روشهای معمول صدور مواد از انبار باید روش قیمت گذاری مشخص گردد. برای مثال، در صورتیكه جهت دایره تصفیه انبار كالای ساخته شده در نظر گرفته شود، ثبت روزنامه فوق به شرح زیر خواهد بود. انبار كالای ساخته شده – دایره تصفیه 750/176كالای در جریان ساخت – دایره تصفیه 750/176كالای در جریان ساخت – دایره تكمیل و بسته بندی 750/176انبار كالای ساخته شده – دایره تصفیه 750/176 موضوع استفاده از روشهای قیمت گذاری زمانی مطرح می گردد كه از انبار كالای ساخته شده هر دایره موجودی كالای ابتدا و پایان دوره وجود داشته باشد. گزارشات هزینه تولید دوایر مخلوط كردن ، تصفیه و تكمیل و بسته بندی قبلاً به طور جداگانه تهیه و مورد بحث قرار گرفته اند. غالباً اینگونه گزارشان برای یك دوره خاص با یكدیگر تلفیق می شوند تا فعالیتهای تولیدی آن دوره را به طور خلاصه نشان دهند. گزارش تلفیقی دوایر مختلف كارخانه سازنده محصولات شیمایی در صفحه تبخیر ارائه شده است. ادامه خواندن مقاله هزينه يابي و کنترل هزينه هاي سربار

نوشته مقاله هزينه يابي و کنترل هزينه هاي سربار اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.