مقاله در مورد تکامل انسان از ديدگاه قران

 nx دارای 24 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : تکامل انسان از دیدگاه قران تحقیق حاضر مشتمل بر پنج بخش با این موضوعات است : بخش اول، تكامل انسان از دیدگاه قرآن و احادیث: تكامل انسان (تكامل در قرآن، انسان از نظر قرآن، ازدواج فرزندان آدم، انسان مخلوق تكامل یافته ،تكامل انسان از دیدگاه علمای اسلامی )؛ بخش دوم، سیر تكامل انسان در عالم ذر: عالم ذریا پیمان الست (بررسی آیه‌ی اخذ میثاق در عالم ذر، بررسی آیه‌ی امانت در عالم ذر)، نقش ارواح در عالم ذر. بررسی روایات مربوط به ذر ؛ ببخش سوم، سیر تكاملی انسان در دنیا: كیفیت خلقت انسان از نظر قرآن، مراحل كامل شدن انسان در اسلام، راه تكامل انسان، موفق‌ترین راه ترقی انسان (نقش دعا در رسیدن به تكامل انسان، موفق‌ترین راه ترقی انسان(نقش دعا در رسیدن به تكامل، تقوا معیار كمال و سیر مؤمن ) ،‌انسان موجودی ناشناخته، موانع رشد و كمال انسان(خودپرستی، حب دنیا، تكبر، پیروی از ظن و گمان)؛ بخش چهارم، سیر تكاملی انسان در عالم برزخ: برزخ از نظر لغت و اصطلاح ،‌حركت روح و جسم انسان، تكامل روح با مرگ و بعد از آن، طریق حركت در عوالم اخروی مبتنی بر طریق حركت دنیوی است، مرگ یا تحول بزرگ تكاملی (مرگ ازدیدگاه قرآن و روایات اهل بیت(ع)،‌حالات مؤمن در لحظه‌ی مرگ در قرآن)، تجرد روح از دیدگاه قرآن و روایات، عالم برزخ از نظر آیات قرآن و در روایات؛ بخش پنجم، سیر تكاملی انسان در عوالم قیامت: حركت تكاملی انسان به سوی معاد: برگشت همه‌ی انسان‌ها و لقای همه‌ی آنها از نظر آیات قرآن،معاد انسان، حركت و تكامل روح در عوالم بعد از برزخ ، گزارش قرآن و احادیث در زمینه‌ی وقوع قیامت، اسامی و صفات قیامت، علائم قیامت ، روز قیامت ، عوالم قیامت، عالم نشر صحف (كتاب یا نامه‌ی اعمال)، شاهدان اعمال، عالم میزان، عالم حساب،عالم صراط، آخرینسیر تكاملی انسان و سیمای بهشت از نظر قرآن، بهشت و جهنم از دیدگاه شیخ صدوق(ره).فوائد روانشناسی از دیدگاه قرآن• فوائد روانشناسی از دیدگاه قرآن • کلیات روانشناسی • حقانی، حسین فوائد روانشناسی از دیدگاه قرآن از جمله هدف‏های روانشناسی را می‏توان تأمین نیازمندیها در موجود زنده از قبیل ایجاد نشاط و حالتی برای فعالیت و در نتیجه انجام اعمال و رفتارها و برآوردن نیازهای اساسی و ضروری زندگی و ادامه آن به‏طور كلّی هماهنگ كردن انسان‏ها با محیط زندگی دانست1 طبیعی است كه انگیزه‏های فراوانی انسانها دارند كه در انجام این اهداف تأثیر دارند و می‏توان این انگیزه‏ها را به دو بخش اصلی تقسیم نمود: 1 – انگیزه‏های فیزیولوژیك؛ 2 – انگیزه‏های روانیانگیزه‏های فیزیولوژیك به نیازهای مربوط به جسم و عوارضی كه در بافت‏های بدن، مانند كمبود مواد لازم برای بدن یا به‏هم خوردن تعادل آن به وجود می‏آیند، مربوط می‏شود. این انگیزه‏ها، رفتار فرد را به جهت اهدافی كه نیازهای فیزیولوژیك بدن را برآورده می‏سازند راهنمائی و یا نقص و كمبودی را كه گاهی در بافت‏های بدن به وجود می‏آورد، جبران و روح و بدن را به حالت توازن در می‏آورد. انگیزه‏های روانی نیز در جریان رشد نیازهای معنوی فردی و اجتماعی انسان تأثیر به سزائی دارند.در قرآن مجید كه از هرگونه تحریف و تغییر مبرّا هست، روی انجام این انگیزه‏ها به نحو كامل و صحیح برای تأمین اهداف عالی تعیین شده در شرایع آسمانی غیر تحریف شده تأكیدهای فراوانی انجام شده است. حكمت فراگیر خداوند كه نعمت‏های خود را به مخلوقاتش عطا فرموده، چنین اقتضا می‏كند كه در آنها ویژگیها و صفات مخصوصی به ودیعه بگذارد و آنها را شایسته انجام وظائفی بكند كه برای انجام آنها آفریده شده‏اند خداوند از زبان حضرت ابراهیم علیه‏السلام در قرآن در مقام اثبات وجودش چنین نقل می‏كند: «;رَبُّناَ الَّذِی اَعْطی كُلَّ شَئٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدی» «خدای ما آن كسی است كه همه موجودات عالم را نعمت وجود بخشیده، سپس به راه كمالش هدایت كرده است»2و در سوره «اعلی» آیه 1 – 3 در مقام توصیف صانع عالم و آفریدگار جهان و همه مخلوقات از جمله انسانها چنین می‏فرماید: «سَبِّحِ اسْمَ رَبِّكَ الأَعْلی الَّذِی خَلَقَ فَسَوّی وَالَّذِی قَدَّرَ فَهَدی» «ای پیامبر به نام خدای خود كه برتر و بالاتر از همه موجودات است، به تسبیح و ستایش مشغول باش، آن خدائی كه عالم را آفرید و همه آنها را به حد كمال خود رسانید و آن خدائی كه هر چیز را قدر و اندازه داد و به راه كمالش هدایت نمود». چنانچه خوانندگان توجه دارند، این انگیزه‏ها و عوامل حیات فیزیولوژی، توازن لازم و كافی برای ادامه زندگی را در انسانها فراهم می‏سازند و طبق تحقیقات جدید دانشمندان فیزیولوژی در بدن انسان و حیوان نوعی تمایل طبیعی نسبت به حفظ توازن ثابت در باطن و فطرت و سرشت انسان‏ها وجود دارد. این، همان نظریه‏ای است كه چهارده قرن قبل در قرآن مجید اصول آن را در آیات متعددی چنین بیان فرموده است. از جمله این آیات، آیه 19 از سوره «حجر» است: «وَالأَرْضَ مَدَدْناها وَ اَلْقَیْنا فِیها رَواسِیَ وَ اَنْبَتْنا فِیها مِنْ كُلِّ شَئٍ مَوْزُونٍ» «زمین را گسترانیدیم و در آن، كوههای عظیم بر نهادیم و از آن هر چیز را مناسب و موافق با حكمت و عنایت برویانیدیم».و در آیه دیگری(در سوره فرقان، آیه 2) می‏فرماید:«وَ خَلَقَ كُلَّ شَئٍ فَقَدَّرَهُ تَقْدِیرا» «خداوند همه چیز را آفرید، آنگاه آن را در اندازه معینی قرار داد».و در آیه دیگر3 می‏فرماید:«وَ كُلَّ شَئٍ عِنْدَهُ بِمِقْدارٍ» «; هر چیزی نزد او به اندازه است».پس انحاء تقدیر و توازن در خلقت الهی یك اصل مهم اساسی است كه براساس آن موجودات را مطابق با مصالح و نیازهای آنها آفریده، و برای هر شی‏ای آنچه را كه لازمه ادامه زندگی و حیات اوست، اعطاء كرده است:«اِنّا كُلَّ شَئٍ خَلَقْناهُ بِقَدَرٍ» «ما همه چیز را در اندازه‏های مشخص و معینی آفریدیم».پس ایجاد توازن روحی و جسمی یك هدفی است كه در علوم مربوط به انسان و حیوان از جمله روانشناسی از دیدگاه قرآن، مسأله‏ای است مهم و قابل طرح. و انگیزه‏ها و عوامل فراوانی در تأمین این هدف و انجام آن به نحو نیكو وجود دارد از قبیل عوامل حفظ ذات، در سوره‏های طه، 17 – 120 – سوره نمل آیات 17، 18، 80 و 81 – سوره توبه آیه 120 – سوره بقره، آیه 155 – سوره نحل آیه 112 – سوره قریش آیه 3 و 4 و غیر اینها از آیات فراوان در قرآن كه به توضیح انگیزه‏ها و انجام بهینه هدف ایجاد توازن در جسم و روح می‏پردازند از جمله آنها بیان انگیزه قاء نوع و انگیزه جنسی و غیر اینها(سوره حجرات، 13 – نساء، 1 – نحل، 72 و;). عوامل و انگیزه‏های روانی در قرآننظیر انگیزه‏ها و عوامل فیزیولوژیكی عوامل و انگیزه‏های روانی و فطری هستند كه نیازهای فطری و معنوی و اساسی در سرشت روان انسانها را برآورده می‏سازند از قبیل عدالت‏خواهی، نیكی، زیبائی و احساس نظم و ایجاد هم‏بستگی و سایر تمایلات روحی و فطری انسان. در قرآن مجید و احادیث اهل بیت عصمت و طهارت علیهم‏السلام دستورات كافی و وافی در این مورد وارد شده و توضیح داده شده است و دانشمندان غربی نیز كم و بیش به این حقایق اعتراف دارند از جمله «ابراهام مارنو» یكی از دانشمندان غرب عقیده دارد كه نیازهای معنوی انسان نوعی نیازهای فطری هستند كه تكامل رشد و بالندگی شخصیت فرد به برآوردن آنها بستگی دارد4حالتهای انفعالی در قرآن از جمله اهداف روانشناسی اسلامی بیان و توضیح یك سلسله از حالتهای انفعالی در انسان و نیز در حیوانات می‏باشد و این حالت‏ها و عواطف در حفظ بقای نسل انسان و حیوان به آنها كمك شایانی می‏نمایند مثلاً حالت ترس كه یك حالت انفعالی است، انسانها را از خطرهائی كه تهدید می‏كند، دور می‏سازد و همچنین سایر حالات انفعالی از قبیل خشم و ; انسانها را به دفاع از خود و مبارزه برای بقاء نوع و حالت انفعالی مثلاً محبت؛ اساس پیوند دو جنس نر و ماده در انسان و حیوان بوده و برای جذب هركدام به دیگری به منظور بقای نوع لازم و ضروری است و بحث از رابطه نزدیك این حالتها و انفعالها در انسان و حیوان از جمله مسائلی است قابل بحث و بررسی در روانشناسی و یكی از مسائل اساسی آن علم به شمار می‏رود. در قرآن كریم نیز توصیف و توضیح دقیقی درباره بسیاری از عواطف انفعالی مانند ترس، خشم، محبت، شادی، نفرت، غیرت، حسد، ندامت، شرم و خواری و سایر حالتهای مهم و اساسی نفس انسان ذكر گردیده است. از جمله این انفعالها «حالت ترس» است كه در قرآن در آیات متعددی ترس برای حفظ انسان از عذاب الهی و اجتناب از گناهان و تمسك به پرهیزگاری و عبادت و كار و غیر اینها مطرح گردیده است و سوره‏های مختلف قرآن5 مسائل گوناگون مربوط به ترس و انواع آن را مورد بحث و تحقیق و بررسی قرار داده است مراجعه كنید. نظیر ترس سایر صفات انفعالی انسانها از قبیل «خشم»6 و «محبت7 و حبّ ذات»8 و «نوع‏دوستی»9 و محبت پدری و مادری10و محبت خداوند11 و پیامبر12 و شادی13 و حسد14 و اندوه15 و ندامت و پشیمانی16 و غیر اینها از انواع و موارد انفعالها را ذكر و توضیح داده است و حتی در قرآن نمونه‏های عملی قابل تنبّه در آیات متعدد ذكر گردیده است مراجعه كنید17 بدیهی است كه همراه این انفعالها تغییرات فیزیولوژی زیادی در بدن انسانها و در شكل ظاهری بدن و خطوط چهره از قبیل ضربان قلب، انقباض موی‏رگهای خونی در امعاء و احشاء و گسترده شدن این موی‏رگها در سطح بدن پدید می‏آیند.و در قرآن مجید نیز از اضطراب و تپش شدید قلب در حالت انفعالی ترس نام می‏برد به سوره احزاب آیه 10 و 11 مراجعه كنید، این دو آیه حالت ترسی را كه در جریان جنگ خندق (احزاب) بر مسلمانان چیره شده بود وصف می‏كند و نظیر این آیه در سایر سوره‏های قرآن مجید از قبیل سوره غافر، 18 و سوره حج، 72 – سوره زخرف، 17 – سوره زمر، 60 – قیامت، 24 و 25 – عبس، 40 و 42 و 38 و 39 – مطففین، 22 و 24 – غاشیه، 8 و 10 – انبیاء، 97 – سجده، 12 – شوری، 45 – زمر، 23 – قلم، 43 درباره آثار و نتایج ترس مطالبی بیان شده است. روشن و واضح است این انفعالها گرچه وظائف مهمی در زندگی انسان به عهده دارند و انسانها را در حفظ بقای ذات یاری می‏كنند، با این حال زیاده‏روی در آنها برای سلامت جسم و روان زیان‏آورند مثلاً ترس برای انسان در عین حال كه مفید است و انسانها را از خطرات بزرگ زندگی كه انسانها را تهدید می‏كند، یاری می‏دهند، و لیكن ترس زیاد زندگی انسانها را مختل می‏سازد و از انجام وظائف لازم جلوگیری می‏كند و شخصیت انسانها را دچار تزلزل می‏نماید و لذا در تحقیقات جدید در طبّ «روان‏تنی»(سیكوماتی) این حقیقت روشن شده است كه اضطراب در جنبه‏های انفعالی انسان یكی از عوامل رشد بسیاری از عوارض بیماریهای جسمی است و آمارهای زیادی موجود نشان می‏دهند كه درصد زیادی از بیمارانی كه اغلب به مطب پزشكان مراجعه می‏كنند، اساسا از اضطراب‏های ناشی از مشكلات روانی شكایت دارند، این بیماران در حقیقت نیازمند مداوای پزشكی نیستند، بلكه در واقع به معالجه روانی نیاز دارند18 دستورهای قرآن درباره حالات انفعالی انسانهاقرآن با توجه و اهتمام به راهنمائی مردم در امر مهار كردن حالات روانی و غلبه بر آنها از علوم جدید پزشكی پیشی گرفته است زیرا در این كار فواید بهداشتی فراوانی وجود دارد كه تاكنون به طور دقیق و علمی شناخته نشده است ولی در عصر حاضر به فواید آن كم و بیش پی برده‏اند.قرآن در آیات متعدد مردم را به نترسیدن از اموری راهنمائی می‏كند كه معمولاً آنها حالت ترس را در انسانها بر می‏انگیزانند مانند مرگ و فقر. قرآن درباره ترس از مرگ، روش بنیادی و بنیانی را در پیش گرفته است و آن، بیان این مسأله و توضیح آن به انسانهای عاقل است كه حیات دنیا، یك زندگی گذرا و فانی و نعمتهای آن نابود شدنی است و تنها زندگی اخروی است كه نعمت‏هایش ابدی و باقی و جاودانه است و مرگ نیز یك حالت طبیعی بوده، مرحله‏ای از زندگی فانی این دنیا و رجوع به زندگی باقی و همیشگی رستاخیز است كه انسانها براساس تكامل در حیات و زندگی به سوی آن در حركتند. از اینرو مؤمن واقعی و حقیقی از مرگ نمی‏هراسد زیرا یقین دارد كه مرگ او را به نعمتهای باقی و جاودان پس از مرگ منتقل خواهد كرد كه خداوند به بندگان پرهیزكار خود اعطاء می‏فرماید.قرآن زندگی دنیا را جز لهو و لعب ندانسته و زندگی اخروی را واقعی و حقیقی می‏داند:«وَ ما هذِهِ الحَیاهُ الدُّنْیا اِلاّ لَهْوٌ وَ لَعِبٌ وَ اِنَّ الدّارَ الآخِرَهَ لَهِیَ الحَیَوانُ لَوْ كانُوا یَعْلَمُونَ»19«زندگی این دنیا جز لهو و بازیچه‏ای بیش نیست و زندگی واقعی در آخرت است اگر مردم آن را بدانند». «وَ ماَ الحَیاهُ الدُّنْیا اِلاّ لَعِبٌ وَ لَهْوٌ وَ للدّارُ الآخِرَهُ خَیْرٌ لِلَّذِینَ یَتَّقُونَ اَفَلا تَعْقِلُونَ»20«دنیا جز بازیچه كودكانه و هوسرانی بی‏خردان چیزی نیست و همانا سرای آخرت برای نیكوكاران بهتر است آیا در این مورد تعقّل می‏نمائید؟».روی این اصل زندگی دنیا در قرآن به عنوان متاع، یعنی بهره كم و مختصر و در مقابل، زندگی اخروی همانا زندگی باقی و جاودانی معرفی گردیده است.پیامبران الهی به امتهای خویش به نقل قرآن چنین می‏گفتند: «یا قَوْمِ اِنَّما هذِهِ الحَیاهُ الدُّنْیا مَتاعٌ وَ إِنَّ الآخِرَهَ هِیَ دارُ القَرارِ»21 «ای قوم، این زندگی(فانی) دنیا متاع ناچیزی بیش نیست و سرای آخرت منزلگاه ابدی (وحیات جاودانی) است».این‏گونه دستورات حقیقی و واقعی برای مسلمانان از عوامل مهمی بودند كه باعث می‏شدند مسلمانان صدر اسلام در میدان جنگ و جهاد و قتال و مبارزه با كفر و شرك و بت‏پرستی شجاعانه و بدون ترس از مرگ اقدام كنند و با شهامت و جرأت فراوانی در آرزوی شهادت در راه خدا و رسیدن به نعمتهای بهشتی باشند و بر صفوف دشمنان شجاعانه بتازند و دین خدائی را در عرصه زندگی بشری گسترده سازند. از باب نمونه و دلیل و مدرك بر ادعای بالا چند آیه زیر را توجه فرمایید:«وَ لا تَحْسَبَنَّ الَّذِینَ قُتِلُوا فِی سَبِیلِ اللّهِ اَمْواتا بَلْ اَحْیاءٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ یُرْزَقُونَ، فَرِحِینَ بِما آتاهُمُ اللّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ یَسْتَبْشِرُونَ بِالَّذِینَ لَمْ یَلْحَقُوا بِهِمْ مِنْ خَلْفِهِمْ اَلاّ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ»22«گمان مبرید كسانی كه در راه خدا كشته شده‏اند؛ مرده‏اند، بلكه اینان زنده هستند و در نزد خدا متنعّم خواهند بود، آنان به آنچه به داده شده، شادمانند و به مؤمنانی كه هنوز به آنان نپیوسته‏اند و بعدا در پی آنان به راه آخرت می‏گردند، مژده می‏دهد كه از مردن نترسید و از فناء متاع دنیا هیچ غم و اندوهی به خود راه ندهید». «وَ لَئِنْ قُتِلْتُمْ فِی سَبِیلِ اللّهِ اَوَ مُتُّمْ لَمَغْفِرَهٌ مِنَ اللّهِ وَ رَحْمَهٌ خَیْرٌ مِمّا یَجْمَعُونَ»23 «اگر در راه خدا كشته شده یا بمیرید در آن جهان به آمرزش و رحمت خدا نایل می‏شوید و آن بهتر است از هر چیزی كه در حیات دنیا برای خود فراهم می‏آورید، اگر در راه خدا بمیرید یا كشته شوید اندوهی به خود راه ندهید كه به رحمت ایزدی پیوسته و به سوی خدا محشور خواهید شد».از اینرو خداوند در آیات متعددی در قرآن، مؤمنان را برای مبارزه با كفر و الحاد و شرك دعوت كرده، در برابر این فداكاری و مبارزه در راه خدا اجر و ثوابی قرار داده است.«فَلْیُقاتِلْ فِی سَبِیلِ اللّهِ الَّذِینَ یَشْرُونَ الحَیاهَ الدُّنْیا بِالآخِرَهِ وَ مَنْ یُقاتِلْ فِی سَبِلِ‏اللّهِ فَیُقْتَلْ اَوْ یَغْلِبْ فَسَوْفَ نُؤْتِیهِ اَجْرا عَظِیما»24«ای مؤمنان باید در راه خدا با آنان كه زندگی مادی دنیا را بر آخرت گزیدند، جهاد و مبارزه نمایند و هر كسی كه در راه خدا با آنان كه زندگی مادی دنیا را بر آخرت گزیدند جهاد و مبارزه نمایند و هركسی كه در راه خدا كشته شد، فاتح گردیده، زود باشد كه او را(در بهشت جاودانی) اجری عظیم عطا خواهیم كرد». آری این است راه رسیدن به سعادت و نیل به مقامات بهشتی، این، سیره دائمی خداوند است در برابر انسانهای فداكار و شهیدان شجاع و مبارزان حق و حقیقت پیامبران به جان و مال و مكتب. خداوند با چنین افراد فداكار معامله پرسودی نموده، جان انسانهای عزیز و فداكار را در مقابل اعطاء بهشت و نعمتهای اخروی بی‏پایان خریداری نموده است. این، وعده‏ای است الهی برای اطمینان در مقابل فداكاریها و شهادت‏طلبی‏های انسان‏های با ایمان. «اِنَّ اللّهَ اشْتَری مِنَ المُؤْمِنِینَ اَنْفُسَهُمْ وَ اَمْوالَهُمْ بِانَّ لَهُمُ الجَنَّهَ یُقاتِلُونَ فِی سَبِیلِ اللّهِ فَیَقْتَلُونَ وَ یُقْتَلُونَ وَعْدا عَلَیهِ حَقَّا فِی التَّوْراهِ وَ الإِنْجِیلِ وَ القُرْآنِ وَ مَنْ اَوْفی بِعَهْدِهِ مِنَ اللّهِ فَاسْتَبْشِرُوا بِبَیْعِكُمُ الَّذِی بایَعْتُمْ بِهِ وَ ذلِكَ هُوَ الفَوْزُ العَظِیمُ»25 «خدا جان و مال مؤمنان را به بهای بهشت خریداری كرده، آنان كه در راه خدا مبارزه می‏كنند، دشمنان دین را به قتل می‏رسانند یا خود كشته می‏شوند، این وعده قطعی الهی است و عهدی است كه در تورات و انجیل و قرآن به حق وعده داده شده است و از خداوند با وفاتر به انجام عهد و وعده كیست؟ ای مؤمنان شما به خود در این معامله بشارت دهید كه این معاهده با خدا به حقیقت، سعادت و پیروزی بزرگی است». آری پیروزی بزرگی است كه خداوند در مقابل گذرا از زندگی دنیا كه قابل بقاء و دوام نیست، نعمتهای بزرگ جاودان و قابل بقاء هدیه می‏نماید، انسانها، خواهی نخواهی از این دنیا خواهند رفت، پس چه بهتر كه انسانها طوری از این دار فانی بروند كه نتیجه آن سود ابدی و حتمی و جاودانه باشد، از مرگ و مردن چاره‏ای نیست، همه موجودات ممكن چنین سرنوشتی دارند، زود یا دیر از این دنیا سفر می‏كنند، و بقائی در این دنیا برای هیچ موجودی جز ذات پروردگار ممكن نیست. «قُلْ لَنْ یَنْفَعَكُمُ الفرارُ اِنْ فَرَرْتُمْ مِنَ المَوْتِ اَوِ القَتْلِ وَ اِذا لا تُمَتَّعُونَ اِلاّ قَلِیلاً»26 «ای پیامبر به منافقان بگو اگر از مرگ یا قتل فرار می‏كنند، آن فرار هرگز به نفع شما نیست زیرا كه اندك زمانی بیش، از زندگی كامیاب نخواهید شد».حالت ترس از فقر و معالجه آنیكی دیگر از حالتهای انفعالی نفس كه چه‏بسا باعث كشاندن انسانها به سوی بدبختی و گرفتاریهای فراوان می‏گردد، مسأله فقر و نداری و ترس از آن می‏باشد.قرآن در مقام معالجه این مرض روانی برخی از انسانها، مسائل اساسی و زیربنائی روحی و درونی را مطرح می‏سازد. اصولاً انسانها برای چه از فقر می‏ترسند؟ برای این كه قدرت انسانها در اداره زندگی خویش به نحو دلخواه كمبودهائی دارند، انسانها به صورت طبیعی توانائی برطرف ساختن این كمبودها را ندارند، خداوند در برابر این نحو فكر و رویه می‏فرماید:«روزی تنها، دست خداوند است و تنها او است كه روزی دهنده و صاحب قدرت و اقتدار است».به این ترتیب انسانها با توسل به خداوند و رابطه نزدیك بندگی واقعی نزد او می‏توانند این مشكل روانی را كاملاً حل نمایند.خداوند در قرآن مجید در آیات متعدد، خود را تنها روزی دهنده مخلوق‏ها معرفی می‏كند:«اِنَّ اللّهَ هُوَ الرَّزّاقُ ذُوالقُوهِ المَتِینُ»27«همانا روزی دهنده خلق تنها خداست كه صاحب قوت و اقتدار ابدی است». خداوند روزی انسانها را به طرق و وسائل مختلف و گوناگون به آنان می‏رساند از قبیل نزول بركات آسمانی «وَ فِی السَّماءِ رِزْقُكُمْ وَ ما تُوعَدُونَ»28 «روزی شما با همه وعده‏ها كه به شما داده شده، در آسمان (به امر خدا مقدّر) است».«وَ ما مِنْ دابَّهٍ فِی الأَرْضِ اِلاّ عَلیَ اللّهِ رِزْقُها وَ یَعْلَمُ مُسْتَقَرَّها وَ مُسْتَوْدَعها كُلٌّ فِی كِتابٍ مُبِینٍ»29«هیچ جنبده‏ای در زمین نیست جز آن كه روزی او بر خداست، و خدا منزل دائمی و موقت او را می‏داند و همه حالات مخلوق در دفتر علم ازلی پروردگار قرار دارد». علت این كه خداوند تنها روزی دهنده مخلوقات است، در این آیات ذكر نشده و لكن در آیات دیگر قرآن توضیحی به این نحو درباره آن داده شده است كه خداوند، شنوا و داناست، و دارای قدرت انجام آن بوده، تأمین مصالح امور بندگان در اختیار اوست.«وَ كَاَیِّنْ مِنْ دابَّهٍ لا تَحْمِلُ رِزقَها اَللّهُ یَرْزُقُها وَ اِیّاكُمْ وَ هُوَ السَّمِیعُ العَلِیمُ»30 «یعنی چه بسا حیوانات كه خود بار روزی خود را به دوش نكشند و خدا به آنها و هم به شما روزی ر ا می‏رساند و او شنوا و داناست».«اَللّهُ یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَشاءُ مِنْ عِبادِهِ وَ یَقْدِرُ لَهُ اِنَّ اللّهَ بِكُلِّ شَئٍ عَلِیمٌ»31«خداوند هركس از بندگان را كه بخواهد روزی وسیع و یا تنگ به او می‏رساند، همانا او به مصلحت‏های تمام مخلوقات آگاه و داناست».«وَ ما یَفْتحِ اللّهُ لِلنّاسِ مِنْ رَحْمَهٍ فَلا مُمْسِكْ لَها وَ ما یُمْسِكُ فَلا مُرْسِلَ لَهُ مِنْ بَعْدِهِ وَ هُوَ العَزِیزُ الحَكِیمُ یا اَیُّهاَ النّاسُ اذْكُرُوا نِعْمَهَ اللّهِ عَلَیْكُمْ هَلْ مِنْ خالِقٍ غَیْرُاللّهِ یَرْزُقُكُمْ مِنَ السَّماءِ وَالأَرْضِ لا اِلهَ اِلاّ هُوَ فَأَنِّی تَؤْفَكُونَ»32«درِ رحمتی را كه او به روی مردم می‏گشاید، هیچ‏كس نتواند بست و آن را كه او ببندد هیچ‏كس جز او نتواند باز كند و اوست خدای بی‏همتای با حكمت و اقتدار، ای مردم متذكر ن به شما روزی دهد؟ هرگز جز آن خدای یكتا خدائی نیست پس ای مشركان چگونه از درگاه حق رو به بتهای باطل می‏آورید».چنانكه خوانندگان ملاحظه می‏كنند، قرآن رابطه علیت بین اعطاء روزی و بین صفات كمال و قدرت خداوند و حكمت و علم و شنوائی او را اعلام می‏دارد33 نظیر بحث و بررسی در این صفات كه از اهداف مهم روانشناسی اسلامی بشمار می‏رود، صفات غلبه بر غضب و مسأله محبت به خدا و پیامبر و غیر اینها از موجودات34 و سایر انفعالها از قبیل ادراك حسی(یعنی شنوائی، بینائی و بویائی ، قوه لمس و قوه چشائی و;) و تفكر و یادگیری35 یادآوری و فراموشی و سیستم مغز و اعصاب، شخصیت، روان درمانی و غیر اینها است. پاورقیها:10) مریم، 4 و 6 – كهف،46 – اسراء، 6 – نوح، 12 – مدثر، 11 و 13 – هود، 42 و 45 – یوسف، 8 11) آل عمران، 31 – مائده، 54 – توبه،24 – بقره،145 12) قلم، 4 13) احزاب، 21 – رعد، 26 – یونس، 57 و 58 – هود، 9 و 10 – نحل، 97 – انسان، 11 – نساء، 19 – آل عمران، 118، 120 14) بقره، 105 – نساء، 54 – بقره، 109 – یوسف، 5 – مائده، 27 15) قصص، 13 – طه ، 40 – یوسف، 84 و 86 – توبه، 40 و 92 – آل عمران، 176 – لقمان، 23 – یس، 76 – انعام، 33 16) قیامت، 1 و 2 – بقره، 35 ،37 17) قصص، 25 – بقره، 114 – مائده، 13 – فصلت، 16 – اسراء، 37 – لقمان، 18 – منافقون، 5 -جاثیه، 7 و8 18) قرآن و روانشناسی، ص 149 و 150 19) عنكبوت: آیه 64 1) قرآن و روانشناسی، تألیف دكتر محمد عثمانی نجات، ترجمه عباس عرب سال 1367، نشر بنیاد پژوهش‏های اسلامی آستان قدس رضوی. 2) سوره طه، آیه 50 – كتاب قرآن و روانشناسی، ص 28 20) انعام، 32 21) غافر: آیه 39 22) آل عمران: 169 – 170 23) آل عمران: 158 24) سوره نسا: 74 25) سوره توبه: 111 26) احزاب: 16 27) سوره ذاریات: آیه 58 28) ذاریات: 22 29) سوره هود: آیه 6 30) عنكبوت: 60 31) عنكبوت: 62 32) سوره فاطر: آیه 2 و 3 33) قرآن و روانشناسی، تألیف دكتر محمد عثمان نجاتی ترجمه عباس عرب، نشر بنیاد پژوهش‏های آستان قدس رضوی، تاریخ نشر 1367ش. 34) سوره فصلت: 34 – آل عمران، 133 و 134 – شوری، 36 و 37 و 40 و 43 35) تغابن: 14 و 15 – توبه، 24 – مجادله،22 – ممتحنه، 4 3) سوره رعد، آیه 8 4) قرآن و روانشناسی، ص 50 5) سوره انفال، 2 – سوره سجده،16 – حج،1 و 2 – انبیا،11 و 12 و 40 – احزاب،10 و 11 – توبه، 56 و 57 -شعراء، 21 – قصص، 21 – نمل، 10 – بیّنه، 7 و 8 – زمر، 13 – نور، 37 – انسان، 10 – نساء، 77 – محمد، 20 – شعراء ، 14 – قصص، 33 6) سوره فتح، 29 – توبه، 123 – تحریم، 9 – اعراف، 150 – طه، آیات 92 و 94 – آل عمران، 119و .. 7) توبه، 38 – فاطر، 5 – حدید، 20 – قیامت، 21 و 20- هُمَزه، 1 تا 4 – نازعات، 37 تا 39 8) اعراف، 188 – عادیات، 8 – فصلت، 49 – معارج، 19 و 20 9) معارج، 19 – 27 – آل عمران، 103 – انفال، 62 و 63 – حشر، 9 – حجرات، 10 ادامه خواندن مقاله در مورد تکامل انسان از ديدگاه قران

نوشته مقاله در مورد تکامل انسان از ديدگاه قران اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.