Quantcast
Channel: دانلود فایل رایگان
Viewing all articles
Browse latest Browse all 46175

مقاله در مورد گنبد سلطانيه، تزئينات ايوان ها

$
0
0
 nx دارای 14 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : گنبد سلطانیه، تزئینات ایوان ها هدف ازاین تحقیق : شناخت بیشتر بنا ودوره ایكه درآن بنا ساخته شده است وآشنائی باپلان این بنا وهمچنین ایوانها وتاثیردین اسلام برتزئینات این بنااست تاریخچه :سبب ایجاد گنبد سلطانیه در مورد علل احداث این بنا در تواریخ چنین آمده است :اولجایتو پس از طرح سلطانیه تصمیم گرفت كه به تقلید از آرامگاه برادرش غازان خان ، آرامگاه رفیع و با شكوهی برای خود بسازد به همین جهت برای بر پایی این آرامگاه ، هنرمندان از هر سو به سلطانیه آمدند تا یكی از شاهكارهای عظیم دوره مغول را به عرصه ظهور برسانند بنای گنبد سلطانیه در سال 702 ه ( به روایتی ) بر اساس طرح آرامگاه غازان خان كه آن نیز از بنای آرامگاه سلطان سنجر در ( مرو ) الهام گرفته ، ساخته شده بود با این تفاوت كه پلان آرامگاه سلطان سنجر مربع ،‌و پلان گنبد سلطانیه هشت ضلعی است . اگر چه تا حد زیادی معماری آرامگاه سلطان سنجر در بنای سلطانیه تاثیر گذاشته بود لیكن حیزهای ابتكاری در بنای اخیر بحدی است كه آنرا بصورت یكی از شاهكارهای هنر و معماری ایران در آورده است كه بعدها نمونه و الگوئی برای احداث تعداد زیادی از انبیه این دوره شد. همچنین معماری گنبد سلطانیه را شخصی به نام سید علی شاه انجام داده است . ظاهرا” هنگامی كه اولجایتو امر به احداث آرامگاه خود كرد هنوز یكی از مذاهب اسلام را به عنوان مذهب رسمی انتخاب ننموده بود . وی تقریبا” در سال 709 ه یعنی موقعیكه كار ساختمانی گنبد رو به اتمام بود سفری به عراق نمود و تربت پاك امام حسن ( ع‌ ) و حضرت علی ( ع ) را در كربلا و نجف زیارت كرد . بنا به قولی ، بر اثر تشویق و ترغیب علما و روحانیون بزرگ شیعه كه در آن زمان در دستگاه حكومتی صاحب منزلتی بودند، اولجایتو مذهب تشیع را به عنوان مذهب رسمی پذیرفت و بعد از مدتی تصمیم گرفت كه آرامگاه خود را به ائمه اطهار اختصاص دهد . بدین منظور قصد انتقال اجساد مطهر آنان ( حضرت علی (‌ع ) و امام حسین (‌ع ) ) را به سلطانیه داشت تا بر رونق تجاری و اهمیت مذهبی پایتخت جدید التایس خود بیفزاید .لذا دستور داد تاتزئینات داخلی بنا كه تا آن روز انجام نگرفته بود طوری بپردازند كه در آن شعائر مذهب تشیع بخوبی مورد استفاده قرار گیرد. بهمین جهت بود كه كلمه ((علی)) به طور مكرر با كاشی در متن آجر نوشته شده است در همین اوان سلطان محمد خدابنده دستور ساختن آرامگاهی ساده برای خود در جنب گنبد اصلی را صادر كرد كه به گفته مورخین این بنای آجری ظرف چند هفته به اتمام رسید انتقال اجساد مطهر ائمه بخاطر مخالفت شدید علمای شیعه یا بقولی خواب سلطان كه حضرت علی بن ابیطالب را نارضی دیده بود وآن حضرت از این عمل ناراضی بود ، انجام نگرفت و منصرف شد .بنابر این سلطان ایلخانی مصمم شد كه دوباره این بنا را به آرامگاهی برای خود اختصاص دهد . به نظر می رسد كه در همین ایام از مذهب تشیع برگشت و مذهب اهل سنت را اختیار كرد. شاید به همین منظور بود كه دستور داد تمام تزئینات معرق كاری كه كلمه (( علی ))‌ ( ع )‌ بر آن نقش بسته بود ، و تمام تزئینات آجری كاشیكاری و گره سازی را با پوشش از گچ اندودند و روی آن پوشش را با كتیبه و اشكال مختلف هندسی طرحهای گل و بوته دار با رنگ آبی بر زمینه سفید گچبری كردند كه این عمل احتمالا” در سال 713 ه رخ داده . اولجایتو در سال 716 ه. یعنی تقریبا” چهار سال بعد از اتمام بنا در سن 36 سالگی در گذشت و جسد وی در تابوتی از زر ناب در آرامگاه ابدیش دفن شد . گنبد سلطانیه در دوره برپایی مرتفعترین بنای جهان بوده و هم اكنون نیز یكی از عظیم ترین بناهای تاریخی جهان به شمار می رود . این بنا قسمتی از مجموعه عظیمی است كه به ابواب البر مشهور بوده و شامل دارالشفاء ، بیت القانون ، بیت الحكمه ، دارالیاده و ; این بنا در قوم هم كف با فضاهایجانبی آرامگاه دارای پلان مربع مستطیل بوده و ادامه مجموعه در طبقات هشت ضلعی متمایل به منتظم است . گنبد سلطانیه در دوره برپایی مرتفعترین بنای جهان بوده و هم اكنون نیز یكی از عظیم ترین بناهای تاریخی جهان به شمار می رود . این بنا قسمتی از مجموعه عظیمی است كه به ابواب البر مشهور بوده و شامل دارالشفاء ، بیت القانون ، بیت الحكمه ، دارالیاده و ; این بنا در قوم هم كف با فضاهایجانبی آرامگاه دارای پلان مربع مستطیل بوده و ادامه مجموعه در طبقات هشت ضلعی متمایل به منتظم است . این گنبد از سه فضای گنبد خانه ، تربت خانه ،سردابه تشكیل شده و از نظر حجمی و تركیب فضا این بنا با معماری هیچكدام از مقابر اسلامی ایران مطابقت ندارد در حالیكه این وضعیت را می توان با آئین تدفین مغول كه در دو مرحله انجام می گرفت ، مطابقت داده و آن را با معماری تركیبی از مراسم تدفین مغول تبیین نمود.باتوجه به این طرز تفكر گنبد خانه محل عزاداری به جسد ، سردابه محل نگهداری و تدفین جسد وتربت خانه فضای مسقف بالای سردابه می باشد .ورودی اصلی آرامگاه اولجایتو در ایوان های شمال شرقی و شمال غربی تعبیه شده و كاربرد ایوانهای شمالی ، شرقی وغربی پنجره می باشند .پلان فضای گنبد خانه متمایل به هشت ضلعی منتظم و طول هر یك از اضلاع از 06/10 متر تا 16/10 متر متغیر است. قطر گنبد خانه 40/24 متر می باشد در این فضا 8 جرز سنگین با عرض 32/6 تا 25/7 متر با سطح مقطع 50 متر مربع قرار گرفته و مهمترین وجه مشخصه تحول معماری از درون سلجوقی به دوران ایلخانی را نمایش می دهد . در حد فاصل این جرزها ایوانها و بنائی در دو طبقه اجرا گردیده و ارتفاع طبقه همكف از رقوم فعلی 7/9 متر و ارتفاع طبقه اول از رقوم هم كف 70 /19 متر قابل اندازه گیری می باشد . كف این فضا با استفاده از سنگ رخام سفید مفروشی بوده است . پلكانها در بین جرزهای هشت گانه پلكانهای مارپیچی وجود دارد كه طبقه زیرین را به طبقات دوم و غرفه های خارجی و مناره های هشتگانه متصل می كند . لازم به تذكر است كه این پلكانها همه از پایین شروع نمی شود بلكه فقط دو پلكان زوایای شمالی و پلكان دیگر در نمای خارجی واقع شده است .پلكانهای زوایای شمالی به طبقه دوم راه می یابد و پلكان سومی بدون اتصال به طبقه دوم بسوی بالا ادامه پیدا می كند . پلكانهای هشتگانه از طبقه سوم ( غرفه های خارجی ) ظاهر شده و تا امتداد مناره های هشتگانه صعود می نمایدایوانهاهمانطور كه در فوق اشاره شد بر اضلاع هشتگانه پلان داخلی 8 ایوان رفیع و وسیع به ارتفاع 80/18 و به عرض 70/7 متر واقع شده اند .این ایوانها یكنواختی حاصل از وجود جرزهای قطور ، را از بین برده و باعث شده كه بنا زمخت جلوه ننماید . این ایوانها در عمق 60/2 و ارتفاع 9 متری به دو طبقه تقسیم شده است . در طبقه اول یا همكف ورودی های اصلی و ورودی های كوچك فرعی به محوطه های عبادتی قرار دارند ایوان جنوبی متصل به محوطه ای بنام تربت خانه است كه در صفحات آینده شرح آن داده خواهد شد . ایوانهای شرقی و غربی در انتها دارای درهای بزرگ می باشد . در حالیكه در انتهای طبقه اول ایوانهای فرعی یك در كوچك وجود دارد. سقف طبقه اول دارای قندیل بندی و مقرنسكاری بسیار جالب و زیبا می باشد .طبقه دوم این بخش بوسیله راه روی پوشیده ای با هم در ارتباطند . بطوری كه می توان در این طبقه تمامی بنا را دور زد در غرفه های طبقه دوم انواع تزئینات و مقرنسكاریهای ارزنده ای دیده می شود كه نشانگرذوق و سلیقه و دقت هنرمندان دوره ایلخانیان است <یكی از خصوصیات اصلی و منحصر بفرد در گنبد سلطانیه دو جداره بودن آن است كه از دو قشر موازی و مجزا كه صرفا” با پشت بندهای آجری بین خود بهم مربوط بوده و همچنین فرم واحدی را شامل می شوند تشكیل شده است . و این تنها نمونه در مورد گنبدهائی با وضع ساختمانی فوق الذكر محسوب می شود و به نظر اینجانب نمی توان نمونه ای با وضع ساختمانی فوق الذكر در دنیا یافت كه متعلق به قبل از بنای مزبور باشد . و از این رو گنبد فوق اهمیت شایانی را در تاریخ معماری دنیا داراست بطوریكه مدتها بعد از ساختمان گنبد سلطانیه چه در غرب و چه در شرق رفته رفته آثاری با خصوصیات تكنیكی فوق بوجود می آید . از جمله مهمترین آثاری كه به تقلید از گنبد سلطانیه احداث شده گنبد كلیسای سانتاماریا دلفیوره می باشد كه بیش از صد سال بعد از آن ساخته شده است . درواقع در گنبد سلطانیه دو دوره تزئینات وجود دارد تاپائین گنبد همزمان انجام شده است .برسردر شرقی گنبد به تاریخ 710 هجری قمری برمی خوریم كه این تاریخ متعلق به دوره اصلی ساخت گنبد درتاریخ اول است ودرقوس طبقه دوم ایوان شرقی داخل گنبد تاریخ دوم ذكر شده كه مربوط به سال 713 هجری قمری است كه دراین زمان تقریبا نشانه پائین تزئینات كاشكاری داخل گنبد است كه اسناد زیادی نشان می دهد كه شروع این تزئینات درزمان سلطان محمد اولجایتوانجام گرفته است وشروع این بنا باید همزمان باشروع وزارت تاج الدین علی شاه بوده باشد .باتوجه به كتیبهای كه اكنون درترتبت خانه گنبد نگه داری می شودونام سلطان محمد درآن است نشان دهنده گچكاری روی تزئینات اصلی گنبد درآن زمان است .( مدالله ظله ونصرنجله : خداوند سایه اوراگسترده كند وفرزندش راپیروز گرداند ) این جمله ثابت میكند كه سلطان محمد الجایتو درزمان گچ كاری روی تزئینات اصلی گنبد زنده بوده است واین جمله ده بار درحاشیه چندایوان تكرارشده ایوان جنوبی : شامل تزئینات نقوش وكاشیكاری دردوره اول است كه دراین ایوان كتیبه ای به صورت ستاره پنچ پركه اضلاع آن از5 كلمه محمد به خط كوفی بنای تشكیل شده دیده می شودایوان جنوب شرقی : بر روی دیوار جانبی سمت راست ایوان جمله ” السلطان ظلل الله ” به خط كوفی بنایی با كاشی و آجر به طور تكرار نوشته شده است، روی دیوار جانبی سمت چپ ایوان دو جمله چند بار به خط كوفی بنایی تكرار شده كه جمله اول ” خلدالله ملكه ” است، این تزئینات مربوط به دوره اول می باشد. روی قوس این ایوان ودرداخل دوكتیبه مستطیلی گچی است كه متعلق به دوره دوم است درحاشیه این درمستطیل یك حدیث ازپیامبراكرم تكرارشده است ودوحدیث دیگرروی گچ قبلا درایوانهای متعددبوده است كه اثری ازآنها دیده نمی شود و درداخل هرمستطیل روی قوس این ایوان باسه گل شانزده پرتزئین شده كه درداخل هر گل یك ستاره 16 گوش است كه درهر گوشه اسم محمد به خط كوفی تشكیل شده وبرروی اضلاع كلمه علی به خط ثلث آمده ودرحاشیه گل ها كلمات ابوبكر ، عمر ، عثمان ، علی ،حسن وحسین چندبارتكرارشده ایوان شرقی : كلیه تزئینات دوره دوم این ایوان از جا برداشته شده است و آنچه توضیح داده می شود مربوط بخ دوره اول می باشد. روی دیوار جانبی ایوان یك ستاره پنج پر آمده كه اضلاع آن از پنج كلمه ” محمد” به خط كوفی بنایی، تشكیل شده است و روی دیوار جانبی دیگر ایوان در یك ستاره كلمه “علی” پنج بار به خط كوفی بنایی تكرار شده است. روی دیوار جانبی داخل ایوان بوسیله آجر و كاشی و با خط كوفی معقلی جمله ” سبحان الله ” در یك لوزی شكل چندین بار بصورت تكرار آمده است . این طرح كاشیكاری، قابل مقایسه با جمله ” سبحان الله ” در آجر كاری موجود در مسجد جامع ورامین می باشد. ادامه خواندن مقاله در مورد گنبد سلطانيه، تزئينات ايوان ها

نوشته مقاله در مورد گنبد سلطانيه، تزئينات ايوان ها اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.


Viewing all articles
Browse latest Browse all 46175

Trending Articles



<script src="https://jsc.adskeeper.com/r/s/rssing.com.1596347.js" async> </script>