nx دارای 55 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد nx کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد
بخشی از متن nx :
حسابداری داراییهای نامشهود
مقـدمــه1 . هدف این استاندارد، تجویز نحوه حسابداری داراییهای نامشهود است. مسائل اصلی در حسابداری داراییهای نامشهود عبارت از معیارها و زمان شناخت دارایی، تعیین مبلغ دفتری، شناخت هزینه استهلاك و تعیین سایر موارد كاهش در مبلغ دفتری آنهاست.
دامنه كاربرد2 . الزامات این استاندارد باید در مورد حسابداری كلیه داراییهای نامشهود بكار گرفته شود مگر در موارد زیر : الف. مالیات انتقالی به دوره‌های آتی. ب. سرقفلی ناشی از تركیب واحدهای تجاری (به استاندارد حسابداری شماره 19 مراجعه شود). ج. حقوق معدنی و هزینه‌های اكتشاف، توسعه و استخراج معادن، نفت، گازطبیعی و غیره. لیكن این استاندارد در مورد داراییهای نامشهودی كه برای توسعه یا نگهداری این فعالیتها بكار می‌رود، كاربرد دارد. د. مخارج تحقیق و توسعه (به استاندارد حسابداری شماره 7 مراجعه شود). ه . اجاره‌ها (به استاندارد حسابداری شماره 21 مراجعه شود).
3 . داراییهای نامشهودی كه در روال عادی عملیات واحد تجاری به قصد فروش نگهداری می‌شود، موضوع این استاندارد نیست. این موارد برحسب مورد مشمول استانداردهای حسابداری شماره 8 یا 9 با عناوین حسابداری موجودی مواد و كالا و حسابداری پیمانهای بلند مدت است. لیكن این استاندارد در مورد داراییهای نامشهودی كه با قصد واگذاری امتیاز استفاده آنها، نگهداری می‌شود، كاربرد دارد.
تعاریف4 . اصطلاحات ذیل در این استاندارد با معانی مشخص زیر بكار رفته است : . دارایی نامشهود به یك دارایی غیرپولی و فاقد ماهیت‌عینی اطلاق می‌شود كه: الف. به منظور استفاده درتولید یا عرضه كالاها یا خدمات، اجاره به دیگران یا برای مقاصد اداری توسط واحد تجاری نگهداری می‌شود،
ب. با قصد استفاده طی بیش از یك دوره مالی توسط واحد تجاری تحصیل شده باشد، و ج. قابل تشخیص باشد. . دارایی عبارت است از حقوق نسبت به منافع‌اقتصادی آتی یا سایر راههای دستیابی مشروع به آن منافع كه درنتیجه معاملات یا سایر رویدادهای گذشته به كنترل واحدتجاری درآمده است. . استهلاك عبارت است از تخصیص سیستماتیك مبلغ استهلاك پذیر یك دارایی طی عمر مفید آن. . مبلغ استهلاك‌پذیر عبارت است از بهای تمام شده دارایی یا سایر مبالغ جایگزین بهای تمام شده در صورتهای مالی ، به كسر ارزش اسقاط آن . . عمر مفید عبارت است از : الف. مدت زمانی كه انتظار می‌رود یك دارایی ، مورد استفاده واحد تجاری قرار گیرد ، یا ب. تعداد تولید یا سایر واحدهای مقداری مشابه كه انتظار می‌رود در فرایند استفاده از دارایی توسط واحد تجاری تحصیل شود . بهای تمام شده عبارت است از مبلغ وجه نقد یا معادل نقد پرداختی یا ارزش منصفانه سایر مابه‌ازاهایی كه جهت تحصیل یك دارایی در زمان تحصیل ، واگذار شده است . . ارزش اسقاط عبارت است از مبلغ خالصی كه انتظار می‌رود در پایان عمر مفید دارایی، پس از كسر هزینه‌های مورد انتظار فروش آن، عاید واحد تجاری شود . . مبلغ دفتری مبلغی است كه دارایی پس از كسر استهلاك انباشته و ذخیره كاهش ارزش مربوط ، به آن مبلغ در ترازنامه منعكس می‌شود . . زیان كاهش ارزش عبارت است از مازاد مبلغ دفتری نسبت به مبلغ بازیافتنی دارایی. . مبلغ بازیافتنی عبارت است از خالص ارزش فروش یا ارزش اقتصادی یك دارایی هركدام بیشتر است . ارزش اقتصادی یك دارایی عبارت از خالص ارزش فعلی جریانهای نقدی آتی ناشی از كاربرد مستمر دارایی از جمله جریانهای نقدی ناشی از فروش نهایی آن است .
. ارزش منصفانه مبلغی است كه خریداری مطلع و مایل و فروشنده‌ای مطلع و مایل می‌توانند در معامله‌ای حقیقی و در شرایط عادی، یك دارایی را در ازای مبلغ مزبور با یكدیگر مبادله كنند. . داراییهای پولی عبارت است از وجه نقد و داراییهایی كه قرار است به مبلغ ثابت یا قابل تعیینی از وجه نقد دریافت شود.
ویژگیهای دارایی نامشهود5 . واحدهای تجاری معمولاً منابعی را صرف تحصیل، توسعه، نگهداری و بهبود داراییهای نامشهود از قبیل دانش فنی یا علمی، طراحی و اجرای سیستمهای جدید، حق امتیاز و علائم تجاری می‌كنند. نمونه‌های رایج از سرفصلهای كلی فوق، نرم‌افزارهای رایانه‌ای، حق اختراع، حق تألیف، حق تكثیر یا نمایش فیلمهای سینمایی و ویدیویی، سرقفلی محل كسب (حق‌كسب یا پیشه یا تجارت)، حق امتیاز استفاده از خدمات عمومی، حق امتیاز تولید یا خدمات و نقشه‌های قالی است.
ماهیت غیر عینی6 . داراییهای نامشهود را غالباً با تكیه بر ماهیت غیرعینی و غیرپولی آن تعریف می‌كنند. بدین ترتیب اقلامی از قبیل حسابهای دریافتنی در زمره این داراییها قرار نمی‌گیرد.
7 . برخی داراییهای نامشهود ممكن است حاوی یا مبتنی بر ماهیت عینی از قبیل دیسكهای فشرده (در مورد نرم‌افزار رایانه‌ای)، مدارك قانونی (در مورد حق اختراع یا پروانه رسمی) یا فیلم باشد. در چنین شرایطی طبقه‌بندی قلم مزبور به عنوان دارایی ثابت مشهود یا دارایی نامشهود مستلزم قضاوت این امر است كه كدام عنصر مهم‌تر است. مثلاً نرم‌افزار رایانه‌ای مربوط به راه‌اندازی ماشین آلات، عملاً بخشی از ماشین‌آلات است و بنابراین در سرفصل داراییهای ثابت مشهود طبقه‌بندی می‌شود.
قابلیت تشخیص8 . طبق تعریف، دارایی نامشهود قابل تشخیص است، یعنی می‌توان آن را از سرقفلی واحد تجاری متمایز كرد و ارزش آن به سایر داراییهای واحد تجاری یا به كل واحد تجاری، وابسته نیست (از قبیل حق اختراع و حق تالیف). بدین ترتیب سرقفلی واحد تجاری كه از كل واحد تجاری یا سایر داراییهای واحد تجاری قابل تشخیص نیست به عنوان دارایی نامشهود شناسایی نمی‌شود اگر چه دارای منافع اقتصادی آتی باشد (سرقفلی ناشی از تركیب تجاری در استاندارد حسابداری شماره 19 مطرح شده است).
9 . ماهیت غیر عینی داراییهای نامشهود، مشكل تشخیص آن را به‌عنوان یك دارایی، افزایش می‌دهد. هرگاه یك دارایی در داخل واحد تجاری ایجاد شود، اندازه‌گیری بهای تمام شده آن در مقایسه با داراییهای تحصیل شده كه متضمن انتقال حقوق قانونی است، مشكلات بیشتری دارد. دارایی ایجاد شده در داخل واحد تجاری یا تحصیل شده در جریان یك تركیب تجاری، هنگامی قابل
تشخیص تلقی می‌شود كه جریان منافع اقتصادی آتی مرتبط با آن به وضوح از جریان منافع اقتصادی آتی مربوط به سرقفلی متمایز باشد. برای مثال در مواردی كه دارایی جدا شدنی است. یك دارایی در صورتی جداشدنی است كه بتوان آن را فروخت، اجاره داد، مبادله كرد یا منافع اقتصادی آتی مختص آن را بدون لزوم واگذاری منافع اقتصادی سایر داراییهای مورد استفاده در همان فعالیت كسب درآمد عملیاتی، واگذار كرد. البته، قابلیت جداشدن، شرط لازم برای قابل تشخیص بودن نیست چرا كه واحد تجاری ممكن است یك دارایی فاقد ماهیت عینی را از راههای دیگر نیز تشخیص دهد.
شناخت و اندازه‌گیری اولیه دارایی نامشهود10 . یك قلم هنگامی به‌عنوان دارایی نامشهود شناسایی می‌شود كه : الف. با تعریف داراییهای نامشهود مطابقت داشته باشد. ب. معیارهای شناخت مندرج در بندهای 11 تا 29 احراز شده باشد.
11 . یك قلم دارایی نامشهود تنها زمانی باید شناسایی شود كه : الف. جریان منافع اقتصادی آتی دارایی به درون واحد تجاری محتمل باشد، و ب. بهای تمام شده دارایی به گونه‌ای اتكاپذیر قابل اندازه‌گیری باشد.
12 . یك دارایی نامشهود به هنگام شناخت اولیه باید به بهای تمام شده اندازه‌گیری شود.
جریان منافع اقتصادی آتی و كنترل
13 . جریان منافع اقتصادی آتی مرتبط با دارایی نامشهود به درون واحد تجاری تنها هنگامی محتمل است كه واحد تجاری بتواند با دلایل كافی نشان دهد: الف. دسترسی به خالص جریان ورودی منافع اقتصادی آتی دارایی به درون واحد تجاری امكان‌پذیر است، ب. توانایی و قصد استفاده از دارایی نامشهود را دارد، و ج. به منابع فنی و مالی كافی برای كسب منافع اقتصادی آتی دارایی دسترسی دارد.
14 . محتمل بودن منافع اقتصادی آتی باید با استفاده از مفروضات معقول و دارای پشتوانه كه معرف بهترین براورد مدیریت از وقوع یك سری شرایط اقتصادی محتمل در طول عمر مفید دارایی است، توسط واحد تجاری ارزیابی شود.ارزیابی مزبور مستلزم بكارگیری قضاوت بر مبنای شواهد موجود در زمان شناخت اولیه است. در این مورد اهمیت بیشتر باید به شواهدی داده شود كه به‌طور بیطرفانه قابل تأیید باشد.
15 . داراییهای نامشهود عموماً كاربرد جایگزین ندارند و نمی‌توان آنها را به اجزای كوچكتر برای فروش تقسیم كرد. افزون بر این، اثبات چگونگی انتظار دستیابی به خالص جریان ورودی منافع اقتصادی به درون واحد تجاری از محل دارایی نامشهود نیز مشكل است. در برخی موارد، شواهد عینی مرتبط با منافع اقتصادی آتی منتسب به یك دارایی نامشهود را می‌توان از طریق بررسی بازار كسب كرد.16 . جریان منافع اقتصادی آتی ناشی از یك دارایی نامشهود ممكن است شامل درآمد عملیاتی حاصل از فروش كالا یا خدمات، صرفه‌جویی در مخارج یا سایر منافعی باشد كه از كاربرد دارایی توسط واحد تجاری عاید می‌شود. برای مثال، بكارگیری دانش فنی جدید در فرایند تولید ممكن است به عوض افزایش درآمد عملیاتی آتی، مخارج تولید را كاهش دهد.
17 . توانایی استفاده از دارایی نامشهود، مستلزم داشتن كنترل بر آن دارایی است. یك واحد تجاری هنگامی بر دارایی كنترل دارد كه هم قدرت كسب منافع اقتصادی آتی ناشی از آن را داشته باشد و هم بتواند از دسترسی دیگران به آن منافع جلوگیری كند. توان كنترل منافع اقتصادی آتی یك دارایی نامشهود معمولاً از حق قانونی قابل اعمال از طریق محاكم قضایی ناشی می‌شود. لیكن
وجود چنین حقی، شرط لازم برای كنترل نیست چرا كه واحد تجاری ممكن است از راههای دیگر، ازجمله موظف كردن كاركنان به حفظ اطلاعات محرمانه، بر منافع اقتصادی آن دارایی كنترل داشته باشد.
18 . در برخی موارد، شواهد بیطرفانه مرتبط با توانایی واحد تجاری در بكارگیری دارایی نامشهود را می‌توان از طریق امكان سنجی (توجیهات فنی و اقتصادی) كسب كرد. قصد استفاده از دارایی نامشهود توسط واحد تجاری، برای مثال، از طریق یك طرح تجاری كه به طور رسمی توسط مقامات مجاز به تصویب رسیده، قابل اثبات است.
19 . دسترسی به منابع لازم جهت استفاده از دارایی نامشهود و كسب منافع آن را می‌توان از طریق یك طرح تجاری كه نشان‌دهنده منابع فنی، مالی و سایر منافع مورد نیاز و توانایی واحد تجاری در تامین آن منابع است، اثبات كرد. در برخی موارد، واحد تجاری توانایی كسب منافع مالی خارجی را، از طریق كسب موافقت یا تمایل اولیه اعتباردهندگان طرح، اثبات می‌كند.
اندازه‌گیری بهای تمام شده به‌گونه‌ای قابل اتكا تحصیل جداگانه20 . اگر دارایی نامشهود جداگانه تحصیل شود، مابه‌ازای آن معمولاً مشخص است و در نتیجه بهای تمام شده را می‌توان به گونه‌ای اتكاپذیر اندازه‌گیری كرد.
21 . بهای تمام شده یك قلم دارایی نامشهود متشكل از بهای خرید (شامل عوارض و مالیات غیر قابل استرداد خرید) و هرگونه مخارج مرتبط مستقیمی است كه برای آماده‌سازی دارایی جهت استفاده مورد نظر تحمل می‌شود. برای محاسبه بهای خرید، تخفیفات تجاری كسر می‌شود. مخارج مستقیم، به‌عنوان مثال، شامل حق‌الزحمه‌های خدمات حقوقی است. در صورت خرید دارایی با شرایط اعتباری، بهای تمام شده معادل بهای نقدی است.
تحصیل از طریق تركیب تجاری22 . هرگاه دارایی نامشهود در تركیب تجاری از نوع تحصیل (تحصیل یك واحد تجاری دیگر ازطریق دستیابی به كنترل خالص داراییها و عملیات آن) كسب شود، بهای تمام شده دارایی معادل ارزش منصفانه آن در تاریخ تحصیل است. مظنه قیمتها در یك بازار فعال قابل اتكاترین مبنا برای اندازه‌گیری است.
23 . چنانچه بهای تمام شده دارایی نامشهود تحصیل شده در تركیب تجاری از نوع تحصیل، به نحوی اتكاپذیر قابل اندازه‌گیری نباشد، دارایی مزبور به‌طور جداگانه شناسایی نمی‌شود بلكه جزء سرقفلی منظور می‌شود.
سرقفلی ایجاد شده در واحد تجاری24 . سرقفلی ایجاد شده در واحد تجاری اگرچه انتظار می‌رود به جریان منافع اقتصادی آتی كمك كند لیكن به‌طور جداگانه قابل تشخیص نیست و لذا حائز معیارهای شناخت به‌عنوان دارایی نمی‌باشد. در واقع سرقفلی ایجاد شده در واحد تجاری به علت اینكه منبعی قابل كنترل نیست، منافع اقتصادی آتی مشخصی ایجاد نمی‌كند و بهای تمام شده آن نیز به گونه‌ای اتكاپذیر قابل اندازه‌گیری نیست، لذا اساساً به عنوان دارایی شناسایی نمی‌شود.
معاوضه داراییها25 . دارایی نامشهود ممكن است در قبال تمام یا بخشی از یك دارایی نامشهود غیر مشابه یا سایر داراییهای غیر پولی تحصیل شود. بهای تمام شده چنین قلمی بر مبنای ارزش منصفانه دارایی تحصیل شده كه برابر ارزش منصفانه دارایی واگذار شده، پس از تعدیل از بابت مبالغ نقد یا معادل وجه نقد انتقال یافته است، اندازه‌گیری می‌شود.
26 . دارایی نامشهود ممكن است در مبادله با دارایی مشابه دیگری كه دارای كاربرد مشابه در همان رشته فعالیت تجاری است و ارزش منصفانه مشابهی دارد، تحصیل شود. در این حالت چون فرایند كسب درآمد كامل نشده است، سود یا زیانی شناسایی نمی‌شود و بنابراین بهای تمام شده دارایی جدید معادل مبلغ دفتری دارایی واگذار شده، پس از تعدیل بابت هر گونه مابه‌ازای نقدی یا غیرنقدی دریافت یا واگذارشده است. با این حال ارزش منصفانه دارایی تحصیل شده ممكن است شواهدی دال بر وجود زیان كاهش ارزش دارایی واگذار شده به دست دهد. در چنین شرایطی، بهای تمام شده دارایی تحصیل شده برابر مبلغ دفتری دارایی واگذار شده پس از تعدیل از بابت كاهش ارزش آن اندازه‌گیری می‌شود. هرگاه داراییهای دیگری از قبیل وجه نقد، بخشی از مابه‌ازای مبادله را تشكیل دهد، این امر ممكن است بیانگر یكسان نبودن ارزش منصفانه اقلام مورد مبادله باشد.
داراییهای نامشهود ایجاد شده در واحد تجاری
27 . در برخی موارد، بهای تمام شده دارایی نامشهود ایجاد شده در واحد تجاری را می‌توان به‌گونه‌ای اتكا پذیر اندازه‌گیری كرد. برای مثال، اغلب حقوق و دستمزد و سایر مخارج تحمل‌شده برای تحصیل حق تألیف یا نرم‌افزارهای رایانه‌ای را می‌توان به كمك سیستم بهای تمام شده به گونه‌ای اتكاپذیر اندازه‌گیری كرد. در برخی موارد نیز به علت ناممكن بودن تفكیك از مخارج فعالیتهای روزمره، انجام این امر امكان‌پذیر نیست. در چنین شرایطی اساساً دارایی نامشهود ایجادشده فاقد معیارهای لازم برای شناخت به‌عنوان دارایی است.
28 . برای تعیین بهای تمام شده داراییهای حائز معیارهای شناخت، همان قواعدی بكارگرفته می‌شود كه در مورد داراییهای نامشهود خریداری شده اعمال می‌گردد. بهای تمام شده این داراییها شامل كلیه مخارجی است كه به‌طور مستقیم یا بر اساس مبانی تخصیص معقول و یكنواخت برای ایجاد، تولید و آماده‌سازی دارایی جهت استفاده مورد نظر، قابل انتساب به دارایی است. بهای تمام شده از جمله شامل موارد زیر است :
الف. بهای تمام شده مواد مصرفی و خدمات بكار گرفته شده برای ایجاد دارایی نامشهود. ب. مخارج حقوق و دستمزد و سایر مخارج مربوط به‌كاركنانی كه به‌طور مستقیم درایجاد دارایی دخالت داشته‌اند. ج. هرگونه مخارجی كه به‌طور مستقیم قابل انتساب به‌ایجاد دارایی باشد، از جمله مخارج ثبت یك حق قانونی و استهلاك داراییهای نامشهود استفاده شده برای ایجاد دارایی. د. مخارج سرباری كه بر مبنای یكنواخت و معقول قابل تخصیص به ایجاد دارایی باشد (از قبیل استهلاك داراییهای ثابت مشهود، حق بیمه و اجاره). این مخارج بر مبنایی مشابه با مبنای بكار گرفته شده در تخصیص مخارج سربار به موجودی مواد و كالا (به استاندارد حسابداری شماره 8 مراجعه شود) تخصیص می‌یابد. در مورد شمول مخارج تامین مالی در بهای تمام شده داراییهای نامشهود ایجاد شده در واحد تجاری، معیارهای مربوط د
ر استاندارد حسابداری شماره 13 مطرح‌شده است.
29 . مخارج سربار اداری و عمومی و فروش دربهای تمام شده داراییهای نامشهود ایجاد شده در داخل واحد تجاری منظور نمی‌شود مگر اینكه بتوان این مخارج را به طور مستقیم با تحصیل دارایی یا آماده‌سازی آن برای استفاده مورد نظر ارتباط داد. زیانهای عملیاتی اولیه كه تا قبل از رسیدن به سطح عملكرد برنامه‌ریزی شده دارایی ایجاد شود، هزینه‌های ناشی از عدم كارآیی و مخارج آموزش كاركنان جهت استفاده عملیاتی از دارایی در بهای تمام شده منظور نمی‌شود.
شناخت هزینه30 . مخارج تحمل‌شده برای اقلام غیر پولی نامشهود مشمول این استاندارد، باید در زمان وقوع به‌عنوان هزینه شناسایی شود مگر آنكه :الف. بخشی از مخارج یك دارایی نامشهود (طبق بند 4) را تشكیل دهد كه دارای معیارهای شناخت مندرج در بندهای 11 الی 29 باشد.ب. آن قلم در یك تركیب تجاری از نوع تحصیل كسب شده باشد و نتوان آن را به عنوان دارایی نامشهود شناسایی كرد. در این موارد، مخارج مزبور باید بخشی از مبلغ قابل انتساب به سرقفلی یا سرقفلی منفی در تاریخ تحصیل را تشكیل دهد.ج. مربوط به علی‌الحساب یا پیش پرداخت خرید كالا یا خدمات باشد.
31 . با توجه به تعریف و معیارهای شناخت دارایی نامشهود، نمونه مخارجی كه در زمان وقوع به عنوان هزینه شناسایی می‌شود به قرار زیر است : الف. مخارج قبل از تأسیس یك واحد یا فعالیت جدید و مخارج راه‌اندازی ماشین‌آلات طی دوره‌ای قبل ازتولید یا فعالیت درحد ظرفیت عملی مگر درمواردی كه این مخارج طبق استاندارد حسابداری شماره 11 به حساب دارایی ثابت مشهود منظور می‌شود.
ب. مخارج تأسیس از قبیل مخارج حقوقی برای تهیه اساسنامه و شركت‌نامه، حق‌مشاوره و مخارج ثبت. ج. مخارج فعالیتهای آموزشی. د. مخارج تبلیغات. ه . مخارج تغییر مكان یا سازماندهی مجدد تمام یا بخشی از یك واحد تجاری.
عدم شناخت هزینه‌های گذشته به عنوان دارایی32 . مخارج مربوط به تحصیل یا ایجاد اقلام نامشهود كه در صورتهای مالی قبلی به عنوان هزینه شناسایی شده است، نباید بعداً به عنوان بخشی از بهای تمام شده یك دارایی نامشهود شناسایی شود.
مخارج بعدی33 . مخارجی كه پس از تحصیل یا تكمیل برای یك دارایی نامشهود تحمل می‌شود باید در زمان وقوع به عنوان هزینه شناسایی شود مگر اینكه :الف. كسب منافع اقتصادی آتی منتسب به این مخارج ، مازاد بر استاندارد عملكرد ارزیابی شده اولیه دارایی، محتمل باشد، وب. مخارج مزبور را بتوان به گونه‌ای اتكاپذیر اندازه‌گیری كرد و به دارایی مربوط تخصیص داد. در صورت تحقق این شرایط ، مخارج بعدی باید به بهای تمام شده دارایی نامشهود اضافه شود.
34 . مخارجی كه پس از تحصیل یا تكمیل دارایی نامشهود معمولاً با هدف نگهداری آن در حد استاندارد عملكرد ارزیابی‌شده اولیه انجام می‌شود به عنوان هزینه دوره شناسایی می‌شود. مضافاً ماهیت دارایی نامشهود آن چنان است كه در برخی موارد منتسب كردن ایجاد منافع اقتصادی خاص به مخارج بعدی مشكل است، ضمن آنكه تخصیص مستقیم این مخارج به دارایی نیز مشكل است. از این‌رو مخارج پس از تحصیل یا تكمیل یك دارایی نامشهود تنها در موارد نادری در بهای تمام شده دارایی منظور می‌شود.
اندازه‌گیری دارایی نامشهود پس از شناخت اولیه35 . دارایی نامشهود پس از شناخت اولیه، به مبلغ دفتری یعنی بهای تمام شده پس از كسر استهلاك انباشته و هرگونه ذخیره كاهش ارزش منعكس می‌شود.
تجدید ارزیابی دارایی نامشهود به عنوان نحوه عمل مجاز جایگزین
36 . این استاندارد در صورت رعایت شرایط مندرج در بندهای 34، 35، و 43 استاندارد حسابداری شماره 11 با عنوان “حسابداری داراییهای ثابت مشهود”، تجدید ارزیابی داراییهای نامشهود را به‌عنوان یك نحوه عمل جایگزین مجاز می‌داند. شرایط ارزیابی و نحوه انعكاس در صورتهای مالی تابع مفاد استاندارد حسابداری پیشگفته است.
37 . داراییهای نامشهود عمدتاً منحصر به فرد است و بنابراین فاقد بازار فعال برای خرید و فروش می‌باشد. از این‌رو تعیین ارزش منصفانه آن به‌گونه‌ای اتكاپذیر بسیار مشكل است. چنانچه در موارد نادری تعیین ارزش منصفانه دارایی امكان‌پذیر باشد و واحد تجاری قصد تجدید ارزیابی این داراییها را داشته باشد باید ضوابط تجدید ارزیابی مندرج در استاندارد حسابداری شماره 11 با عنوان حسابداری داراییهای ثابت مشهود را رعایت كند.
استهلاك38 . مبلغ استهلاك‌پذیر دارایی نامشهود باید بر مبنایی سیستماتیك طی بهترین براورد از عمر مفید آن مستهلك شود. این فرض قابل رد وجود دارد كه عمر مفید دارایی نامشهود از زمان بهره‌برداری آن، از بیست سال تجاوز نخواهد كرد.
39 . به موازات مصرف منافع اقتصادی دارایی نامشهود توسط واحد تجاری، مبلغ دفتری آن دارایی جهت انعكاس این مصرف كاهش می‌یابد. این امر از طریق تخصیص سیستماتیك بهای تمام‌شده یا مبلغ تجدید ارزیابی دارایی پس از كسر ارزش اسقاط آن به‌عنوان هزینه طی عمر مفید دارایی صورت می‌گیرد. شناسایی هزینه استهلاك حتی در مواردی كه ارزش منصفانه دارایی یا ارزش قابل بازیافت آن، افزایش می‌یابد، ادامه خواهد داشت.
عمر مفید
40 . برای تعیین عمر مفید دارایی، عوامل متعددی نظیر موارد زیر بررسی می‌شود : الف. استفاده مورد انتظار واحد تجاری از دارایی. ب. اطلاعات عمومی درخصوص براورد عمرمفید انواع داراییهای مشابه و با كاربرد مشابه. ج. نابابی فنی ناشی از تغییرات یا بهبود تولید یا تغییر در تقاضای بازار برای محصولات و خدمات تولید شده به وسیله آن دارایی. د. سطح مخارج نگهداری یا سرمایه‌گذاری لازم جهت كسب منافع اقتصادی آتی مورد انتظار از دارایی با توجه به توان و قصد واحد تجاری برای رسیدن به سطح مزبور. ه . اقدامات مورد انتظار رقبای فعلی و بالقوه، مراجع دولتی و دیگران. و. دوره كنترل بر دارایی و محدودیتهای قانونی و مشابه آن درخصوص استفاده ازدارایی ازقبیل وجود تاریخ‌انقضا. ز. قابلیت تمدید حقوق ناشی از دارایی نامشهود مورد نظر. ح . میزان وابستگی عمر مفید دارایی به عمر مفید سایر داراییهای واحد تجاری.
41 درپاره‌ای موارد، عمر مفید دارایی را تنها می‌توان بین یك سری نتایج با احتمال وقوع یكسان تعیین كرد. در چنین شرایطی كوتاه‌ترین دوره از بین سری احتمالات به عنوان عمر مفید دارایی انتخاب می‌شود.
42 ماهیت دارایی نامشهود به‌گونه‌ای است كه با افزایش عمر مفید آن، براورد عمر مفید از اتكاپذیری كمتری برخوردار می‌شود. براورد عمر مفید دارایی نامشهود برای مدتی بیش از بیست سال، احتمالاً از اتكاپذیری كافی جهت توجیه دوره استهلاك طولانی‌تر برخوردار نیست. بنابراین به موجب این استاندارد، فرض می‌شود كه عمر مفید داراییهای نامشهود از بیست سال تجاوز نمی‌كند.
43 هرگاه شواهد متقاعد كننده‌ای وجود داشته باشد كه عمر مفید یك دارایی بیش از بیست سال است، این فرض كه عمر مفید از بیست سال تجاوز نمی‌كند، رد می‌شود و واحد تجاری :الف. دارایی نامشهود را طی عمر مفید طولانی‌تر مزبور مستهلك می‌كند، ب. مبلغ قابل‌بازیافت دارایی نامشهود را حداقل به‌طور سالانه براورد می‌كند تا هرگونه زیان‌كاهش ارزش آن را شناسایی كند، و ج. دلایلی را كه موجب رد فرض مزبور شده است، افشا می‌كند.
44 چنانچه كنترل منافع اقتصادی آتی ناشی از دارایی نامشهود از طریق حقوق قانونی برای دوره‌ای محدود كسب شده باشد، عمر مفید دارایی نامشهود نباید از دوره اعتبار حقوق قانونی تجاوز كند مگر اینكه : الف. مدت اعتبار حقوق قانونی قابل تمدید باشد، و ب. قابلیت تمدید مدت آن مسجل باشد.
روش استهلاك45 . روش استهلاك دارایی باید منعكس كننده الگوی مصرف منافع اقتصادی آن توسط واحد تجاری باشد. هرگاه نتوان الگوی مصرف را به گونه‌ای اتكاپذیر تعیین كرد باید از روش خط مستقیم استفاده شود. استهلاك باید از زمان آماده شدن دارایی برای استفاده محاسبه شود. سهم استهلاك هر دوره باید به‌عنوان هزینه شناسایی شود، مگر اینكه به موجب سایر استانداردهای حسابداری در مبلغ دفتری دارایی دیگری منظور شود.
46 . روشهای متفاوتی را می‌توان جهت تخصیص سیستماتیك مبلغ استهلاك‌پذیر یك دارایی طی عمر مفید آن بكار گرفت. این روشها شامل خط مستقیم، نزولی و مجموع آحاد تولید است. روش مورد استفاده برای دارایی بر مبنای الگوی مصرف مورد انتظار منافع اقتصادی انتخاب می‌شود و به‌طور یكنواخت طی دوره‌های مختلف اعمال می‌شود مگر اینكه در الگوی مزبور تغییری حاصل شود. چنانچه نتوان الگوی مصرف را به نحوی اتكاپذیر تعیین كرد، از روش خط‌مستقیم استفاده می‌شود.
47 . استهلاك معمولاً به‌عنوان هزینه شناسایی می‌شود. با این حال در برخی شرایط، منافع اقتصادی دارایی به جای اینكه منجر به هزینه شود، در تولید سایر داراییهای واحد تجاری جذب می‌شود. در این موارد استهلاك، بخشی از بهای تمام شده این داراییها را تشكیل می‌دهد و به مبلغ دفتری آنها اضافه می‌شود. برای مثال استهلاك داراییهای نامشهود مورد استفاده در فرایند تولید، به مبلغ دفتری موجودی مواد و كالا اضافه می‌شود. به گونه‌ای مشابه، استهلاك حق اختراع مورد استفاده در فعالیتهای توسعه ممكن است جزء مخارج توسعه‌ای به شمار رود كه بر اساس استاندارد حسابداری شماره 7 با عنوان حسابداری مخارج تحقیق و توسعه به حساب دارایی نامشهود منظور می‌شود.
ارزش اسقاط48 . ارزش اسقاط یك دارایی نامشهود باید صفر فرض شود مگر اینكه: الف. شخص ثالثی خرید دارایی را با قیمت مشخص در پایان عمرمفید آن تعهد كرده باشد، یا ب. ارزش اسقاط را بتوان به‌گونه‌ای اتكاپذیر اندازه‌گیری كرد.
49 . مبلغ استهلاك پذیر یك دارایی پس از كسر ارزش اسقاط آن تعیین می‌شود. در صورتی كه شرایط مندرج در بند 48 برقرار نباشد، ارزش اسقاط صفر فرض می‌شود. ارزش اسقاط غیر از صفر متضمن این است كه واحد تجاری انتظار دارد دارایی نامشهود را قبل از پایان عمر اقتصادی آن واگذار كند.
ادامه خواندن مقاله در مورد حسابداري داراييهاي نامشهود
نوشته مقاله در مورد حسابداري داراييهاي نامشهود اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.