مقاله نظام اموزشي فرانسه

 nx دارای 214 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : نظام اموزشی فرانسه • سیاست های آموزشی • ساختار آموزشی o آموزش پیش دبستانی o آموزش پیش دانشگاهی o آموزش پایه o آموزش ابتدایی o آموزش متوسطه o نظام آموزش عالی o پژوهش و تحقیقات o آموزش غیر رسمی o آموزش فنی و حرفه ای o آموزش استثنایی o آموزش معلمان • اصول و اهداف آموزشی • اولویت های آموزشی • دستاوردهای آموزشی • طرح های آموزشی • معظلات آموزشی • اصلاحات آموزشی • ارزیابی تحصیلی • مشاوره تحصیلی • قوانین آموزشی • مدیریت آموزشی • نظارت آموزشی سیاستهای آموزشی از جمله مهمترین سیاستهای آموزشی دولت فرانسه طی سالهای اخیر می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:1 احداث مراكز پژوهشی در مراكز آموزشی سراسركشوردرحال حاضر، پرداختن به7حوزه پژوهشی اعم از صنایع الكترونیك و فن‌آوری اطلاعاتی و آموزشی، حمل و نقل زمینی و هوایی، صنایع شیمیایی، صنایع غذایی- كشاورزی، علوم مربوط به نوآوری محصولات، پژوهش پزشكی وفن‌آوریهای محیط زیست ، از جمله مهمترین اولویتهای دولت فرانسه درحوزه پژوهش محسوب می‌گردد.به‌منظور نیل به تحقق سیاست مذكور،وزارت پژوهش فرانسه به استخدام پژوهشگران جوان و گسترش تحرك همگانی جوانان فرانسوی طی سالهای اخیرمبادرت نموده است. مأموریت آژانس ملی پژوهش(Anvar)، ارتقاء فرهنگ پژوهش، برقراری ارتباط میان پژوهشگران و موسسات پژوهشی و نیز اجرای پژوهشهای كاربردی است.شایان ذكر است كه دراین راستا، تشكلهایی تحت عنوان(GIP) درجهت تحقق برنامه‌ها و طرحهای پژوهشی مصوب، ایجاد شده كه به سازماندهی مراكز پژوهشی و دانشگاه‌ها می‌پردازند.ازجمله مهمترین این تشكلها میتوان به سازمان Sophia Antipolis درمونپلیه، سازمانSaint-Quentin-en-yvelines و سازمان Cergy-Pontois درپاریس اشاره نمود.هدف دولت از ایجاد چنین تشكلهایی برقراری مشاركت واقعی میان مؤسسات بزرگ علمی‌و دانشگاه‌ها به‌منظور برنامه‌ریزیهای كلان درجهت تطابق با دانش مدرن میباشد.كشورفرانسه پس از ایالات متحده امریكا، ژاپن و آلمان درردیف چهارم كشورهای پیشرفته جهان قرار داشته و 4/2% تولید ناخالص داخلی(PIB) را به مقوله پژوهش و توسعه اختصاص داده است.كشورفرانسه همچنین به تولید 7/4% انتشارات علمی‌جهان و 8/16% انتشارات اتحادیه اروپا مبادرت مینماید.با وجودیكه اغلب موسسات پژوهشی به تامین اعتبار بالغ بر50 درصد فعالیت‌های پژوهشی و توسعه‌ ملی مبادرت می‌نمایند، با این حال ، این رقم دركشور فرانسه بر53%، در آمریكای شمالی بر 57% و در ژاپن بر 68% بالغ می‌گردد.مركز ملی پژوهشهای علمی‌فرانسه(CNRS) با تعداد 18 هزار محقق و پژوهشگر، بزرگترین مركز پژوهشی اروپا محسوب میگردد.گفتنی است كه مركزمذكور به تولید، مدیریت و ارتقاء راندمان فعالیتهای پژوهشی مبادرت می‌نماید.مركز فوق ازتعداد 300 گروه تخصصی ـ پژوهشی و 1000 گروه پژوهشی عمومی‌ مستقر در دانشگاه‌های سراسر كشور برخوردار می‌باشد. مركز ملی پژوهشهای علمی‌فرانسه(CNRS) ، علاوه براجرای پژوهشهای تخصصی خود به اجرای برنامه‌های مشتركی با برخی موسسات پژوهشی دیگر نیز مبادرت می‌نماید. 2 ترویج‌ زبان‌ فرانسه‌ به عنوان زبان ملی و آموزشیترویج‌ زبان‌ فرانسه‌ به عنوان زبان ملی و آموزشی اصلی ترین سیاست آموزشی دولت فرانسه محسوب می‌گردد.باوجودیكه زبان‌ فرانسه‌ هیچ‌گاه‌ از رواج حال حاضر خود برخوردار نبوده است، با اینحال‌ هیچ‌گاه‌ تا به‌ امروز‌ درمقابل‌ اوج‌گیری‌ توقف ‌ناپذیر زبان‌ انگلیسی‌ كه‌ می‌رود تا ‌به عنوان‌ زبان‌ ارتباطات‌ جهانی مطرح گردد،مورد تهدید واقع‌ نشده‌ است‌. هدف از اجرای چنین سیاستی مبارزه‌ با زبان‌ انگلیسی‌ نبوده‌، بلكه‌ مقصود اصلی، حفظ‌ سیستم‌ چندزبانی‌ و چندفرهنگی‌ جهانی‌ دركشور فرانسه میباشد.از جمله مهمترین اقدامات دولت فرانسه در جهت نیل به چنین هدفی میتوان به گسترش همكاریهای‌ میان‌ مدارس‌فرانسوی مستقر درخارج از كشور‌ و مدارس تحت نظارت سیستم‌‌ آموزشی‌ ملی‌، افزایش برنامه‌های آموزشی به زبان فرانسه در رسانه‌های سمعی و بصری و حمایت از ابتكارات جامع در این خصوص (راه اندازی رادیوی‌ فرانسوی‌ در صوفیه‌، رادیو بین‌المللی‌ فرانسه‌ (RFI)،احداث انستیتوهای بین المللی فرهنگی‌،‌ آموزش‌ زبان فرانسه به‌روزنامه‌نگاران‌ بلغاری‌ و تشویق و ترغیب جوانان فرانسوی به فراگیری‌ زبانهای‌ خارجی‌ در داخل‌كشوردر جهت استقبال ازآموزش زبان فرانسه‌ در خارج‌ اشاره نمود. 3 برقراری همكاری‌های بین المللی‌ دانشگاهی‌طی سالهای اخیر، دولت فرانسه‌ تلاش‌ عمده ای در جهت ارائه دوره‌های آموزشی تا سطح‌ دیپلم‌ متوسطه به 100 هزار نوجوان‌ فرانسوی در مدارس‌فرانسوی‌ خارج‌ از كشور به عمل آورده است.گفتنی است كه چنین سیاستی با هزینه بودجه سالیانه 5/1میلیارد فرانك‌ صورت می‌گیرد. به عبارت دیگر، تربیت‌ دانشمندان‌ و محققین فرانسوی از پایه‌ متوسطه‌ تا آموزش عالی در دانشگاه ها و مراكز علمی سراسر جهان،‌ ‌ از جمله مهمترین سیاستهای‌ آموزشی دولت محسوب می‌گردد. از این روی ، اداره‌كل‌ فرهنگی‌ وزارت‌ امور خارجه‌ با اختصاص‌ 500 میلیون‌ فرانك‌ از سال‌ 1994، درجهت نیل به هدف مذكور‌ گام برداشته و به اعطای بیش‌ از18هزار بورسیه تحصیلی‌ و دوره‌ كارآموزی‌ مبادرت نموده است. 4 ارتقاء همكاریهای تخصصی‌‌‌ با سایركشورهای‌ جهان‌از آنجاییكه تربیت‌ و آموزش ‌سهم عمده ای از دانشمندان‌ فرانسوی‌، به ‌افزایش‌ درخواست‌ همكاری كشورهای جهان‌ با كشور فرانسه‌ درسطح‌ جهانی‌ منجرخواهد گردید، از اینرو دولت‌ فرانسه‌ به ارائه پیشنهادات‌ همكاری‌ خود در زمینه‌های مختلف آموزشی با سایركشور‌های جهان تمركز نموده است.آموزش‌ نیروی‌ انسانی ماهر‌، برقراری همكاری‌های بین المللی‌ آموزشی، استقرار نهادهای‌ حكومتی‌ و قانونی در سایر كشورهای جهان‌و آموزش‌كادرهای‌ اداری ماهر از جمله مهمترین اقدامات دولت فرانسه در جهت نیل به اهداف فوق محسوب می‌گردد‌. از این روی،اداره‌كل‌ فرهنگ‌ با همكاری چندین وزارتخانه‌، تشكیلات‌ اداری‌ محلی‌، سازمان‌های‌ غیردولتی‌ وشركت‌های‌ تجاری‌، به‌ اجرای سیاستهای جامعی در این خصوص پرداخته‌ و به ایفای نقش‌ ‌ تشویقی‌ و هماهنگ‌سازی‌ درجهت‌ انسجام‌ هر چه‌ بیشتر اقدامات دولت‌ فرانسه‌ مبادرت نموده است‌. 5 افزایش ابزارهای‌ سمعی‌ و بصری‌اجرای سیاست افزایش ابزارهای‌ سمعی‌ و بصری‌ در جهت تثبیت‌ جایگاه‌ امروزی زبان‌ فرانسه و توسعه‌ آن‌ درسطوح بین المللی از جمله مهمترین سیاستهای دولت فرانسه طی سالهای اخیر محسوب می‌گردد.در این راستا، تلاش دولت درجهت گسترش‌ سریع‌ ابزارهای جدید تكنولوژیك،‌ به ارائه طرح‌ 5‌ ساله‌ ‌ توسعه‌ ابزارهای‌ سمعی‌ و بصری‌ ‌ فرانسوی درسایر كشورهای‌ جهان منتهی گردید.راه اندازی خطوط‌ اصلی‌ طرح‌ مذكور، به راه اندازی 2 كانال‌ تلویزیونی‌ فرانسوی(‌كانال فرانسوی‌ زبان‌ TV5 ‌درجهت ترویج‌ و اشاعه‌ زبان‌ فرانسه و‌ كانال‌فرانسوی‌ بین‌المللی‌(CFI) به عنوان بانك‌ فرانسوی برنامه‌های آموزشی برای‌ كلیه تلویزیون‌های‌ جهان‌، منجرگردیده است.گفتنی است كه كانال‌ تلویزیونی مذكور به پخش برنامه‌های ویژه بینندگان‌ غیرفرانسوی‌ زبان‌ مبادرت نموده و از متد آموزشی با درج‌ زیرنویس‌ و دوبله‌ استفاده می‌نماید.6 . ارائه مشاوره تحصیلی و شغلی مناسب به نسل جوان كشور در جهت جایدهی مناسب شغلی به آنان7 تأكید برگسترش برنامه های آموزش متوسطه علاوه بر آموزش فنی‌و حرفه‌ای، درجهت جبران كمبود نیروی انسانی ماهر8 . تربیت نخبگان ملی، بدون اتكا به وراثت و ثروت در نهادهای آموزشی9 أكید بر انتقال دانش نظری، عملی، فرهنگ عمومی و روش استدلالی10 تأكید بر فرهنگ عمومی به موازات پرداختن به آموزش‌های فنی و حرفه‌ایتوجه به سیاست فوق از جمله مقولات بحث برانگیز در طول تاریخ نظام آموزشی فرانسه بوده است كه همچنان نیز ادامه دارد.این‌گونه بحث‌ها كه ریشه در وفاداری به اصول سه‌گانه جمهوری (برابری، برادری و آزادی) دارد، بر این استدلال استوار است كه (مدارس دولتی) ملزم به جبران كمبودهای آموزشی و غیرآموزشی آندسته از دانش‌آموزانی می‌باشند كه در خانواده، از انضباط، دقت علمی و فرهنگ عمومی بی‌بهره مانده‌اند.11- تربیت نیروی انسانی ماهر به موازات تلاش در جهت تحقق بخشیدن به برابری فرصت، عدالت اجتماعی و دست‌یابی به فرهنگ عمومی 12- استقرار نظام كارآموزی حرفه‌ای مداوم در جهت تربیت مهندسین و تكنسین‌های حرفه‌ای در خارج از مدارس عالی13- پرداختن به مطالعاتی با عنوان (پایه‌گذاری و ترسیم آموزش جهانی) به منظور یافتن نوعی متد آموزشی با كیفیت جهانیاصلاح سیاستهای آموزشیبرگزاری جلسات مشترك‌ وزارت‌ آموزش‌ عالی‌ با تعدادكثیری از نمایندگان دانشگاههای‌ كشور در سال‌ 1994،منجر به‌ ارائه‌10‌پیشنهاد اصلاحی درساختار آموزشی كشورفرانسه گردید. تشویق‌ و ترغیب تعداد24 دانشگاه‌ كشور‌ در جهت‌ افزایش سطح‌ همكاریهای‌ خود با دانشگاههای‌ بزرگ‌ جهان‌، احداث مؤسسات‌ مستقل آموزشی‌ نظیر گالاتاسرای‌ در استانبول‌ با حمایت 7 دانشگاه‌ فرانسوی‌ و پذیرش‌ متقابل‌ مدارك‌ دانشگاهی‌ 15 دانشگاه‌فرانسوی‌ و 15دانشگاه‌ برزیلی‌ طی سال‌ 1994 از جمله اصلاحات فوق به شمار می آید. ساختار آموزشیساختار نظام آموزشی فرانسه بر مبنای دو محور اصلی (پایداری) و (پویایی) بررسی می‌گردد. در محور پایداری، سیاست‌های آموزشی و قوانین مصوب در جهت دست‌یابی به وضعیت مطلوب آموزشی (پنداره نظام) و در محور پویایی، نوسامانی ساختارها و استقرار زیرساختها، اهداف و عملكرد وضعیت موجود نظام آموزشی كشور مورد توجه قرار گرفته است. محور پایداری بر مفهوم تداوم در حفظ ارزش‌های سه‌گانه جمهوری (برابری، برادری و آزادی) تأكید دارد. در این محور، تلاش‌های متفكران و مسوولان كشور ظرف مدت بیش از دو قرن پس از انقلاب فرانسه (1995-1789) در قالب سیاست‌های عمده آموزشی عرضه گردیده است.محور پویایی و نوآوری نیز كه به معنای تكاپوی وضعیت موجود نظام آموزشی (سیاست‌ها،‌ اهداف، ساختار، كادر و عملكرد آموزشی) است، درجهت پاسخگویی به نیازهای جامعه در حال تحول و دست‌یابی به وضعیت مطلوب آموزشی عنوان گردیده است.به طوركلی می‌توان گفت كه نظام آموزشی فرانسه، محصول برهه خاص زمانی است كه با پایداری و پویایی از آغاز انقلاب ملی طی سال1789تاكنون همچنان ادامه داشته است.گفتنی است كه برهه زمانی فوق نیز خود به سه دوره به شرح ذیل قابل تقسیم می‌باشد:– دوره اول (طی سال‌های1879-1789): تلاش در جهت نیل به آموزش ابتدایی برای كلیه كودكان واجب‌التعلیم.– دوره دوم (طی سال‌های 1975-1880): تلاش در جهت تحقق آموزش پایه و رایگان تا پایان دوره كالج (رده سنی16 سال) برای كلیه رده‌های سنی– دوره سوم (طی سال‌های2003- 1975): تحقق برنامه‌های آموزش پایه و رایگان تا پایان مقطع متوسطه برای90 درصد از دانش‌آموزان رده‌های سنی ذی‌ربط و فراهم‌سازی امكان برخورداری از آموزش عالی و كارآموزی حرفه‌ای مداوم و جای‌دهی شغلی برای كلیه متقاضیان فرصت شغلی مقاطع آموزش پیش دبستانی، آموزش ابتدایی و كالجهای دانشگاهی3 مقطع اصلی آموزشی كشور فرانسه راتشكیل می‌دهند.اكثریت شهروندان فرانسوی درمراكز آموزش متوسطه حضور یافته،دیپلم متوسطه دریافت نموده و برخی دیگر نیز به آموزش فنی و حرفه ای روی می‌آورند.بالغ بر13میلیون دانش آموز در مدارس كشور فرانسه به تحصیل مبادرت می‌نمایند. نظام آموزشی كشور یكپارچه بوده واین در حالی است كه ساختار حال حاضر آن در خلال دهه های60 و70 دستخوش تغییرات تدریجی گردیده است كه از جمله این تغییرات می‌توان به تفكیك مقاطع آموزش ابتدایی ومتوسطه از یكدیگر اشاره نمود.از دهه70 كشور فرانسه از افزایش قابل توجهی در توسعه ورشد نظام آموزش پیش دبستانی برخوردار گردیده است.در این اثنا، با توجه به تغییرات آموزشی كشور، امكان حضوركلیه كودكان گروه سنی 5-3 سال در كلاسهای پیش دبستانی فراهم گردید. از سال 1967، سن حضور دانش‌آموزان در مدارس مقطع آموزش پایه بین رده‌های سنی 16-6 سال تعیین گردیده است. كشور فرانسه با برخورداری از تعداد60 هزار مدرسه ابتدایی، به فراهم سازی تسهیلات آموزشی لازم برای دانش آموزان ، در خلال 5 سال اول آموزش رسمی‌مبادرت نموده است. در3 سال اول آموزش رسمی، آموزش پایه در حوزه مهارتهای پایه (ابتدایی ) ارائه گردیده ودر دو سال باقی مانده دانش آموزان، آموزش‌های لازم را فراگرفته ومدارس ابتدایی را پشت سر می‌گذارند.مقطع آموزش متوسطه نیز خود به دو مرحله متوالی تقسیم می‌گرددكه به نام سیكل یا دوره نامگذاری شده است. تقریباً كلیه كودكان رده‌های سنی11 تا 15 سال در كالج ها حضور می‌یابند. از سال 1975تنها تعداد یك كالج جهت آموزش توانائی‌های مختلط اجتماعی به كلیه دانش آموزان صرفنظر از سطح پیشرف تحصیلی آنان وجود داشته است.پس از گذراندن دوره3 آموزش دانش آموزان به كالج ‌های عمومی، فنی ویا فنی حرفه ای راه یافته كه آنها را برای آزمونهای مكاتبه ای كارشناسی یا مهندسی آماده می‌نماید. درمقطع مذكور از دانش آموزان رده سنی18 سال ثبت نام بعمل می آید.تصمیم گیریهای آموزشی درخصوص دروس تجدیدی، تعیین كلاس‌های بالاترآموزشی،تغییر رشته تحصیلی با روند گفتگوی میان مدارس ( معلمان،كادر اجرائی وپرسنل دستیار)، اولیاء و نمایندگی‌های دانش آموزی صورت می‌گیرد. اگرچه معلمان به ابراز نظرات خود در شوراهای آموزشی مركب از نمایندگان دانش آموزی ،معلمان ووالدین- مبادرت می‌نمایند،با این وجود والدین از حق تقاضای ورود دانش آموزان به مقاطع بالاتر آموزشی و یا تقاضای تكرار سال تحصیلی گذشته برخوردار می‌باشند. دركلیه مدارس كشور،مشاوران متخصصی در جهت ارائه خدمات مشاوره به دانش آموزان،والدین ومعلمان در راستای برطرف سازی مشكلات آموزشی پیش روی دانش آموزان،در نظر گرفته شده است .در حال حاضر فرم3 (سال آخر كالج ) نقطه آغازین آموزش كالج می‌باشد كه طی آن دانش آموزان در خصوص برخی از موضوعات مورد علاقه خود به مطالعه پرداخته و به تعیین رشته تحصیلی مبادرت می‌نمایند.اكثریت قریب به اتفاق دانش آموزان كشور فرانسه در مدارس تحت نظارت وزارت آموزش ملی آموزش می‌بینند. با این وجود درحدود 100 هزار دانش آموزان مواجه با معلولیتهای مختلف جسمانی، در مدارس استثنایی و تحت حمایت وزارت بهداشت و بالغ بر200 هزار دانش آموز در كالج‌های كشاورزی به تحصیل مبادرت می‌نمایند. در مجموع بالغ بر300 هزار دانش آموز رده سنی بالای16 سال تحت دوره‌های كار آموزی- قرار گرفته اند. همگام با نظام آموزشی عادی كشور، كلاسهای تخصصی تطبیق یافته در نظر گرفته شده است كه نقطه مشترك و اتكاء آنها مدارس ابتدایی ومتوسطه می‌باشد. برخی از برنامه‌های آموزشی من جمله برنامه آموزشی(CLIS) نیز به عنوان پلی در جهت باز گرداندن دانش آموزان به نظام آموزشی و برنامه آموزشی (SEGPA)به منظور ارائه آموزش‌های فنی وحرفه ای عمومی‌ به كودكان ونوجوانانی كه بنا به علل روانشناختی،عاطفی یا رفتاری با مشكلاتی در حوزه آموزش مواجه می‌باشند، ارائه می‌گردد.همچنین برنامه‌های آموزشی مشابه برنامه‌های فوق، در مدارس خاص در نظر گرفته شده است،كه از آن جمله می‌توان به مدارس تحت پشتیبانی ونظارت وزارت بهداشت اشاره نمود. هدف ارائه برنامه‌های آموزشی فوق ارتقاء توانایی‌های با القوه دانش آموزان می‌باشد. مدارس تحت نظارت وزارت آموزش ملی ممكن است عمومی‌یا خصوصی باشند. گفتنی است كه مدارس خصوصی بالغ بر 15% از دانش آموزان مقطع آموزش ابتدایی و20 % از دانش آموزان مدارس مقدماتی متوسطه را تحت پوشش قرار داده اند. اكثریت مدارس خصوصی كشور در زمره مدارس كاتولیك بوده و با دولت قرارداد آموزشی منعقد می نمایند. آموزش پیش دبستانیساختار آموزشیحضور در دوره‌های آموزش پیش دبستانی در كشور فرانسه اختیاری و رایگان بوده وبه منظور آموزش كودكان رده های سنی 5-2 سال در نظر گرفته شده است. شایان ذكر است آندسته از كودكانی كه تا روز اول سال تحصیلی مدارس به سن 2 سالگی رسیده باشند، مورد پذیرش واقع می‌گردند اقداماتی نیز در خصوص اولویت احداث مدارس مذكور در نواحی محروم اجتماعی كشور صورت گرفته است.كودكان رده سنی 2سال(حدود 40% ) منحصرا در چارچوب مدارس و ظرفیت كلاسهای آموزشی موجود و كلیه كودكان رده سنی3‌سال مورد پذیرش قرار می‌گیرند و این در حالیست كه در سال1960 میلادی تنها 36% از كودكان فرانسوی مورد پذیرش مراكز آموزش پیش دبستانی قرار گرفتند. هدف غائی وزارت آموزش و پرورش، پژوهش و فن‌آوری فرانسه از ارائه دوره‌های آموزش پیش دبستانی، ارتقاء توانمندیهای كودكان، در جهت شكل دهی به شخصیت اجتماعی آنان میباشد. از سال 1995 میلادی، طرح آموزش واقعی پیش دبستانی با اهداف دقیق و كارآموزان متبحر به‌اجرا گذارده شد. درتمام مدت 26 ساعت آموزش در هفته، آموزش زبان از امتیاز ویژه ای برخوردار بوده و تسلط شفاهی و آشنایی با نوشتار،تقویت قدرت احساس، تخیل و قدرت خلاقیت دانش آموزان از طریق پرداختن به آموزش هنری توسعه می‌یابد.گفتنی است كه بالغ بر20هزار مركز آموزش پیش دبستانی به ثبت نام از بیش از2میلیون كودك فرانسوی مبادرت می‌نمایند. در صورت عدم وجود كلاس‌های پیش دبستانی،كودكان رده سنی 5 سال به كلاس‌های آمادگی و مدارس ابتدایی پیوسته و به چرخه آموزش ابتدایی ومقدماتی وارد می‌گردند.از آنجاییكه كشور فرانسه از تجربه فراوانی در ارائه آموزش پیش دبستانی به كودكان برخوردار می‌باشد، از این روی بیش از99% كودكان رده سنی3 سال در این مدارس حضور می‌یابند. رقم مذكور درخصوص كودكان رده سنی2سال بر2/ 35 % بالغ می‌گردد.تحصیل در مدارس عمومی‌پیش دبستانی رایگان می‌باشد واین در حالیست كه مراكز خصوصی به اخذ شهریه تحصیلی مبادرت می‌نمایند. مدارس عمومی‌پیش دبستانی نیز توسط شهرداری ها احداث و اداره می‌گردند. طبق قانون اصلاحیه آموزشی مصوب15جولای1989و قانون مصوب 1975كلیه كودكان فرانسوی رده سنی3 سال از امكان حضور در مهدهای كودك برخوردار می‌باشند.علاوه بر این قانون مصوب6 سپتامبر 1995 نیز كه در خصوص نمایش ساختار و نحوه عملكرد مهدهای كودك تصویب گردیده بر تقویت خصیصه‌های بالقوه كودكان، به فعل در آوردن آن در جهت شكل گیری شخصیت آنان و فراهم آوردن بهترین امكانات در جهت موفقیت كودكان در مدارس ویادگیری بیشتر تأكید دارد. گفتنی است درمهدهای كودك كشور فرانسه از تخصصهای سرباز معلمان جهت آموزش كودكان استفاده می‌گردد چرا كه خدمت سربازی درحال حاضر در كشور فرانسه به حالت تعلیق در آمده و با اجرای طرح جامع جذب سرباز معلم JAPD جایگزین گردیده است.از سوی دیگر،جهت جبران به حد نصاب نرسیدن تعداد ثبت نام كنندگان مهدهای كودك،كه معمولاً در مناطق كم جمعیت وكوهستانی كشور رخ می‌دهد، كودكستانهای بین منطقه ای تأسیس گردیده است كه به ارائه خدمات آموزشی به كودكان نواحی مختلف مبادرت می‌نمایند.در مناطق كم جمعیت نیز كلاس‌های موقتی پاره وقت تشكیل می‌گردد.به طور كلی دانش آموزان به سه رده سنی كودكان،رده سنی نوجوانان ورده سنی جوانان تقسیم می‌گردد. گفتنی است، تقسیم بندی فوق در جهت مد نظر قرار دادن بلوغ فكری و استعداد یادگیری رده‌های‌سنی از انعطاف پذیری برخوردار می‌باشد.تیم تدریس، با مشورت والدین به تعیین جایگاه كودكان در رده‌های سنی آموزشی مطابق با استعداد ها و نیازهای آنان مبادرت می‌نمایند. سه رده سنی مذكور با اولین چرخه آموزشی تطابق داشته در حالی كه رده سنی جوانان و مقطع آموزش مقدماتی متوسطه با چرخه آموزشی پایه و مقدماتی تطابق دارد. چرخه‌های آموزشی چندین ساله نیز با هدف برآورده نمودن نیازهای كودكان طراحی گردیده است. متوسط آموزش هفتگی26 ساعته به كودكان مقطع پیش دبستانی ارائه می‌گردد.سیاستهای آموزشیمهم‌ترین سیاست آموزشی مقطع پیش‌دبستانی فرانسه بر این اصل استوار است كه مراكز پیش‌دبستانی به عنوان ابزاری جهت برخورداری از برابری فرصت محسوب می‌گردند، چرا كه كودكان از طریق به كارگیری زبان و توسعه این وسیله ارتباطی، به آماده‌سازی خود در جهت پرداختن به تمرینات ذهنی كه لازمه موفقیت در مقاطع آموزش ابتدایی و كالج است، مبادرت می‌نمایند. اهداف آموزشیاز جمله مهمترین اهداف آموزشی مقطع آموزش پیش دبستانی میتوان به موارد ذیل اشاره نمود:1- بیداری حواس و رشد عاطفی كودكان به ویژه كودكان متعلق به خانواده‌های كارگران و مهاجرین2- پیشگیری از افت تحصیلی كودكان طی سنوات آموزش پایه3- توسعه كلیه امكانات بالقوه كودك درجهت شكل‌پذیری شخصیت و فراهم‌سازی فرصت كسب موفقیت در تحصیل، اشتغال و زندگی وی4- رشد هوشی، حسی– حركتی و ذهنی كودكان5- رشد ارتباطات غیركلامی (بیدارسازی حس زیبایی‌شناسی و درك هنری) و كلامی (كیفیت كلام و تمرین زبان)6- آگاهی نسبت به زمان و مكان7- مشاركت درتشخیص نارسایی‌های حسی- حركتی و ذهنی و فراهم‌سازی امكان درمان به موقع این قبیل نارسایی‌ها8- آموزش مهارت و تمرینات لازم در جهت مشاركت مثبت كودكان در زندگی اجتماعیبرنامه‌های آموزشی و ارزشیابی تحصیلیاجرای فعالیت‌های مقدماتی آموزشی در مقطع آموزش پیش دبستانی، به رشد اولیه كودكان و آمادگی آنان جهت حضور در مدارس ابتدایی منجر می‌گردد.گفتنی است كه فعالیت ها ی مذكور بر فعالیت‌های فیزیكی، علمی‌و فنی و فعالیتهای آموزشی ارتقاء دهنده سطح ارتباطات ومهارتهای شفاهی و نوشتاری كودكان مشتمل می‌گردد. در مهدهای كودك، اجرای بازی‌های مختلف از نقش مهمی ‌برخوردار می‌باشند، اما این امر بدین معنی نیست كه درمراكز مذكور تدریس وجود ندارد.هیات نظارت ملی آموزش كه مسئولیت رسیدگی ونظارت بر آموزش نواحی كشور را بر عهده دارد،برفعالیت‌های اداری وآموزشی موسسات نیز نظارت می‌نماید.شورای مدارس نیز به بازدید حداقل یك بار در طول ترم از مدارس كشور مبادرت می‌نمایند.شورای مذكور همچنین به ارائه نظراتی درخصوص قوانین داخلی مدارس و تعیین برنامه‌های آموزشی هفتگی مدارس كشور مبادرت می‌نماید.چرخه آموزشی كشور سبب میگردد كه تیم تدریس به تطبیق فعالیت‌های تدریس با روند آموزش وپیشرفت كودكان مبادرت نمایند. تیم تدریس همچنین مسئولیت ارزشیابی میزان پیشرفت تحصیلی كودكان را بر عهده دارد. علاوه بر این تیم مذكور همچنین تعیین مینماید كه كودكان ملزم به ثبت نام در مدارس ابتدائی بوده و یا می‌بایستی در سیستم آموزشی پیش دبستانی باقی بمانند. از آنجایی كه مدارس پیش دبستانی از نقش پییچیده ای در سیستم آموزشی كشور فرانسه برخوردار می‌باشند، از این روی مدرسین مراكز مذكور،مشابه مدرسین مدارس ابتدایی، دوره‌های آموزشی ویژه ای را گذرانده و پس از گذراندن دوره3 ساله آموزشی (پس از اتمام تحصیلات آموزش متوسطه كه به دریافت دیپلم متوسطه منتهی می‌گردد) به گذراندن دوره آموزشی2-1ساله تربیت مدرس در موسسات دانشگاهی تربیت معلم مبادرت می‌نمایند. پس از اتمام سال دوم آموزش دانشگاهی در مراكز تربیت مدرس، از دانشجویان موفق به عنوان معلمین مدارس دعوت به همكاری می گردد. معلمین مراكز آموزشی پیش دبستانی، به عنوان مدرسین رسمی‌ نظام آموزش عمومی و ‌یا به عنوان مدرسین قرار دادی مدارس خصوصی، از حقوق،وظایف و مسئولیتهای مشابه معلمین مدارس ابتدایی برخوردار می باشند. آمار وارقام تعداد مراكز و مدرسین مراكز آموزش پیش دبستانی ( طی سال1993/1992) تعداد دانش آموزان عمومی خصوصیتعداد مهدهای كودك 1895547 36793تعداد مدارس آمادگی 336950 280348تعداد مربیان 279078 –نسبت تعداد مربیان به دانش آموزان 275 273 نقاط ضعف و قوت آموزشی با وجودیكه یك سوم كودكان فرانسوی به آغاز دوران آموزش از رده سنی2 سال مبادرت نموده، تمامی كودكان رده سنی3 سال رهسپار مراكز آموزش پیش دبستانی شده و مراكز آموزش پیش دبستانی عمومی كه در آن بر آموزش مهارت‌های سواد و زبان تاكید می‌ گردد، رایگان و برای همگان قابل استفاده می باشند، اما با این حال، افزایش نرخ موالید دركشور فرانسه به وارد آمدن فشار بر پیكره نظام آموزشی كشور منجر گردیده است. به نحوی كه افزایش غیرمنتظره نرخ زاد و ولد كودكان از سال2000 به بعد،‌ به انتظار بیش از17 هزار كودك در فهرست ثبت نامی منجر گردیده است. بنابر اعلام وزارت آموزش، طی سال 2002، مراكز آموزش پیش دبستانی با كاهش فضای آموزشی برای54 هزار كودك مواجه بوده اند كه این امر خود به ایجاد مباحثاتی درخصوص تغییر امتیازات آموزشی از سنین پیش دبستانی به پایه منجر گردیده است. این درحالی است كه كشور آلمان، همسایه فرانسه درگیر بحث داغی در خصوص اصلاح نظام آموزشی است. در مطالعه بین‌المللی جدیدی كه بر روی 32 كشور جهان صورت گرفت، دانش‌آموزان رده سنی15 سال آلمانی از نظر سواد،‌ ریاضیات و مهارت‌های علوم در رده بیست و پنجم قرار گرفتند كه این امر خود سبب گردید تا تلنگری به نظام آموزشی آلمان وارد آید كه همواره به تربیت نیروهای انسانی ماهر مباهات نموده است.كارشناسان معتقدند، علت اصلی نتیجه ضعیف آلمان در این مطالعه، این است كه در این كشور، آموزش رسمی از رده های سنی7-6 سال آغاز می گردد. از این روی مراكز آموزش پیش دبستانی این كشور، چیزی جز زمین بازی به شمار نمی آیند.كشور فرانسه كه در این مطالعه به طور متوسط در مكان دوازدهم قرار گرفت، از این نظر متفاوت است. مراكز آموزش پیش دبستانی این كشور با زمین بازی تفاوت دارند، چرا كه در این قبیل مراكز، سواد و مهارت‌های اجتماعی از طریق فعالیت‌های گوناگون ارائه شده و كلاسهای هفتگی26ساعته برگزار می‌ گردد. علاوه بر این، با وجودی كه آموزش از رده سنی6 سال اجباری می‌گردد،‌ بیش از99درصد كودكان فرانسوی از رده سنی3 سال رهسپار مدرسه می‌ گردند. افزون بر این، بالغ بر 5/35 درصد از كودكان به حضور در مراكز آموزشی،1 سال زودتر از موعد مقرر، مبادرت می نمایند.آموزش پیش دانشگاهی آموزش پیش دانشگاهی دركشور فرانسه از سن6 سالگی آغاز شده و 12 سال به طول می‌انجامد. تحصیلات دوره ابتدایی كه نخستین مقطع آموزش پیش دانشگاهی است،از 6 سالگی آغاز شده و مدت زمان 5 سال به طول می انجامد.پس از اتمام مقطع آموزش ابتدایی، کلیه دانش آموزان ملزم به گذراندن دوره آموزشی4 ساله مقدماتی متوسطه می باشند. مقطع آموزش تكمیلی متوسطه نیز مدت زمان 3 سال به طول می‌انجامد.مجموع سنوات آموزشی تحصیلات پیش دانشگاهی كشورفرانسه 12سال به طول انجامیده به اخذ مدرک دیپلم متوسطه Baccalaureate (Bac) منتهی می گردد.گذراندن این مقطع برای كلیه كودكان فرانسوی اجباری است.پس از مقطع آموزشی فوق، دوره آموزشی 2 ساله سیكل اول آموزش متوسطه آغاز می‌گردد.گفتنی است كه طی مقطع آموزشی مذكور دانش آموزان به سوی 3محور تحصیلی ذیل هدایت می‌گردند: الف : محورآموزشی كه به آموزش متوسطه عمومی‌و فنی منتهی گردیده و مشتمل بر یك دوره آموزشی2ساله دیگر می‌باشد كه دانش آموزان در سن 15 سالگی آن را به اتمام رسانده و بر اساس نتایج تحصیلی خود در یكی از زمینه‌های ذیل آموزش می‌بینند:دوره 3 ساله آموزش عمومی‌(مشتمل بر رشته‌های ریاضی فیزیك،علوم تجربی،اقتصاد;) كه به احراز دیپلم متوسطه(BAC) منتهی می‌گردد. دوره 3 ساله تكنسین رشته‌های مكانیك، الكترونیك،عمران،فیزیك،شیمی،بازرگانی و .. كه به احراز دیپلم تكنیسین(B.T.) منتهی می‌گردد.دوره 2 ساله آموزشی كه منتهی به احراز گواهینامه تحصیلات حرفه ای(BEP) نظیر اتومكاتیك، بدنه ماشین، تراشكاری، جوشكاری، ریخته گری و;. می‌گردد.ب : محور آموزشی كه به تحصیلات فنی و حرفه ای مشتمل بر دوره3 ساله آموزشی و احراز گواهینامه توانایی حرفه ای(CAP)منتهی می‌گردد. دراین محور دانش آموزان رده‌های سنی 17- 16سال به تحصیل در250 رشته تخصصی مبادرت می‌نمایند.ج: محور آموزش حرفه ای كه بر آموزش حرفه ای3- 1سال مشتمل بوده و به احراز گواهینامه تحصیلات حرفه ای(CEP)منتهی می‌گردد. آموزش پایه حضوردرمدارس آموزش پایه كشور فرانسه، برای افراد رده‌های‌سنی16-6 سال اجباری است. آموزش مذكور،مدارس ابتدایی و كالج‌های آموزشی را نیز شامل می‌گردد.میانگین سنی ،دانش آموزانی كه ظرف مدت زمان4 سال تحصیلی از كالج ها فارغ التحصیل میگردند،15سال میباشد. به طور نظری، این دانش آموزان باید كماكان به طور تمام وقت به مدت یك سال در مدارس حضور یابند تا دوره آموزش پایه را به اتمام رسانند.برنامه های آموزشیحداكثر ساعت آموزش حداقل ساعت آموزش عناوین دروس پایه13/5 ساعت 9/5 ساعت زبان فرانسه، تاریخ، جغرافیا وعلوم اجتماعی9/5 ساعت 5/5 ساعت ریاضیات، علوم وفن آوری8 ساعت 6 ساعت تربیت بدنی ، ورزش وهنر26 ساعت مجموع ساعات آموزشیحداكثر ساعت آموزشی حداقل ساعت آموزشی عناوین دروس اجباری 5/12 ساعت 8/5 ساعت زبان فرانسه، تاریخ، جغرافیا وعلوم اجتماعی5/10ساعت 6/5 ساعت ریاضیات، علوم وفن آوری8 ساعت 6 ساعت تربیت بدنی ، ورزش وهنر26ساعت مجموع ساعت آموزشیبا توجه به ساختار ویژه مدارس كشور فرانسه،آموزش علوم مذهبی بجز در استانها یا دپارتمان‌های ویژه، دربرنامه آموزش ملی كشور مد نظر قرار نمی‌گیرد.برنامه كاری وراه كارهای مدارس ابتدایی در سال1991 طی قانونی تحت عنوان « دوره‌های آموزش ابتدایی » به تصویب رسید.خـــط مشی‌های كلی به تبیین آموزش ابتدایی و مهارت هایی كه دانش آموزان در انتها ی هر دوره بایدكسب نمایند، منتهی می‌گردد. روش‌های تدریس یا منابع آموزشی كه از قبل تعیین شده باشد، وجود ندارد. معلمین مدارس مختلف مطابق با كتابهای درسی خاصی كه از میان محدوده وسیع كتب آموزشی انتخاب می‌گردد، به ارائه آموزش‌های لازم به كودكان مبادرت می‌نمایند.كتب درسی نیزمعمولاً برای استفاده عموم‌منتشر می‌گردد. این درحالی‌است كه گاهی اوقات مسئولین محلی در نواحی یا دپارتمان ها، به انتشاركتب درسی خاصی به عنوان مكمل درسی،علاوه بر كتب عمومی‌ مبادرت می‌نمایند.آموزش ابتداییتاریخچهآموزش ابتدایی در كشور فرانسه به موجب قانون Guizot (مصوب سال1833) پایه‌گذاری گردید. طبق قانون مذكور، دركلیه روستا‌ها، ابتدا یك دبستان پسرانه و سپس یك دبستان دخترانه تأسیس گردیده است.نظام آموزش ابتدایی كشور فرانسه از ابتدا از نوعی سیاست عدم تمركز پیروی نموده است. به عبارت دیگر، از یك سو، مسوولیت احداث مدارس در اماكن مناسب، مراقبت و نگهداری از آنها و گزینش معلمین از ‌جمله ی وظایف جوامع محلی به شمار آمده و از سوی دیگر، تضمین یكپارچگی و كارآیی آموزش ابتدایی از طریق ایجاد شبكه مدارس تربیت معلم در سطح بخشی و تعیین برنامه‌های درسی و توزیع كتب آموزشی برعهده دولت می‌باشد.نقش روستاها (جوامع محلی) و تقسیم مسوولیت میان روستاها و دولت در امر آموزش ابتدایی تا اواخر قرن نوزدهم به روال فوق بوده است.طبق قوانین فالو(مصوب1850،Fallou) و ژول فری(مصوب 1881،j.Ferry) به ترتیب،‌ آموزش ابتدایی رایگان و پایه اعلام و به مورد اجرا گذارده می‌شود.در این اثنا، مسأله جدایی آموزش از دین و سیاست(Laicite) مطرح گردیده و از ژوئیه 1904 تعلیمات ابتدایی پایه، رایگان و لائیك به صورت رسمی به مورد اجرا گذارده شد. در ارتباط با لائیسیته(Laicite) – كه به معنای پاك‌سازی ساحت مدرسه از هر نوع آموزش سیاسی و مذهبی است- نظام آموزشی فرانسه تجربه‌ای ویژه اندوخت كه طی آن مخالفت‌های دولت و كلیسا نقش عمده‌ای در آن ایفا می‌نمود. نهایتا نتیجه كشمكش‌های میان كلیسا و دولت طی یك قرن به ایجاد2 نوع مدرسه با عناوین مدارس دولتی و خصوصی منجر گردید. ساختار آموزشیدوره‌های آموزش ابتدایی طی دو دوره به شرح ذیل برگزار می‌گردد:الف) دوره یادگیری پایه كه طی سال آخر مقطع آموزش پیش‌دبستانی آغاز و تا دو سال اولیه آموزش ابتدایی ادامه می‌یابد.ب) دوره عمیق‌سازی آموزشی كه طی سه سال آخر مقطع ابتدایی ارائه شده و به كالج منتهی می‌گردد.گذراندن دوره‌های آموزش ابتدایی برای كلیه كودكان فرانسوی رده سنی6 سال اجباری و رایگان است. مدت آموزش به‌طور متوسط 5 سال تا رده سنی11 سال به طول می‌انجامد.با توجه به سطح علمی‌ دانش‌آموزان، مدت این دوره با افزایش (تكرار یك كلاس) یا كاهش (آموزش جهشی) تغییرمی‌یابد.مقطع آموزش ابتدایی خود از ( دوره آموزش اصلی كه از سال آخر مقطع آموزش پیش دبستانی آغاز و تا سال دوم ابتدایی ادامه می‌یابد(CP)، دوره آمادگی،(CE1) دوره مقدماتی كلاس اول، دوره تعمیق آموزشی(آموزش3ساله) (CE2) دوره مقدماتی كلاس دوم، (CM1) دوره میانه كلاس اول و(CM2) دوره میانه كلاس دوم، متشكل می‌گردد. از سال 1995میلادی برنامه‌های آموزش ملی جدیدی وضع گردیده است كه از آن جمله می‌توان به زبان فرانسه (9 ساعت در هفته)، ریاضیات (5 ساعت)، تاریخ، جغرافیا، تعلیمات اجتماعی، علوم و فن‌آوری (4 ساعت)، آموزش هنری و ورزش (6 ساعت در هفته ) اشاره نمود. گفتنی است كه در حدود یك ساعت و نیم در هفته نیز به آموزش زبان‌های زنده اختصاص می‌یابد.آموزش ابتدایی از قانون مصوب10 جولای1989تبعیت نموده و متمم6 سپتامبر1940 نیز به تبیین وتعیین ساختار سازمانی وعملكرد آن می‌پردازد. به طور معمول اولیاء دانش آموزان می‌بایستی به انتخاب مدارسی واقع در منطقه سكونت خود جهت تحصیل فرزندانشان مبادرت نمایند، اما استثنائاتی نیز وجود داشته و مطابق خواسته والدین، كودكان از حق تحصیل دركلیه مدارسی كه مد نظر والدین باشد، برخوردار می‌باشند. دانش آموزان مدارس ابتدایی، به فراگیری مهارتها و آموزش‌های مقدماتی و پایه اعم از مهارتهای كتبی و شفاهی،خواندن وریاضیات می‌پردازند. مدارس ابتدایی نیز امكان رشد واستفاده مناسب از هوش، استعداد وقابلیت‌های هنری وفیزیكی دانش آموزان را برای آنان فراهم می‌آورند. علاوه بر این ، مدارس ابتدایی در جهت افزایش سطح آگاهی‌های كودكان در قبال زمان،فضا،ویژگیهای دنیای جدید و ساختار فیزیكی بدن خود تلاش می‌نمایند.مدارس ابتدایی همچنین امكان كسب تدریجی روش‌های ساختاری را فراهم آورده و به آماده سازی دانش آموزان جهت برخورداری از تحصیلات بالاتر در مقطع آموزشی كالج مبادرت می‌نمایند.ساختار سازمانی مدارس ابتدایی فرانسه در مناطقی از كشور كه از جمعیت كمی‌برخوردار می‌باشند به طور مثال نواحی كوهستانی با مشكل روبرو می‌باشد. به این دلیل ساختار مدارس در مناطق مذكور تغییر یافته است. واحد اصلی و مركزی ساختار مدارس ابتدایی در كشور فرانسه گروه یا كلاس می‌باشد. از اول جولای1992،ساعات آموزش هفتگی مقطع آموزش ابتدایی بر26ساعت آموزشی بالغ می‌گردد. مدارس ابتدایی عموماً چهارشنبه ها، بعد از ظهرشنبه و یكشنبه ها تعطیل می‌باشد. فعالیت‌های فرهنگی، هنری وورزشی نیز غالباً علاوه بر26ساعت درسی ارائه می‌گردد. فعالیت‌های مذكور خارج ازبرنامه بوده و توسط نهادهای محلی تعیین وارائه میگردد. دراغلب مدارس كشور یك كافه تریا كه ازطرف مسئولین محلی در نظر گرفته شده است وجود دارد. خدمات تحصیلی و آموزشی كه معمولاً از جانب معلمین ارائه می‌گردد، شامل والدین شاغل كودكان نیز می‌گردد.از آنجایی‌كه مدارس ملی فرانسه بر عقیده «لائیك» استوار می‌باشند، از این روی، آموزش علوم مذهبی جز در دپارتمانهای Haut-Rhin، Bas-Rhin وMoselle كه به حفظ وضعیت خاص به‌جای مانده از گذشته مبادرت نموده اند، در سایرمدارس ارائه نمی‌گردد.اهداف آموزشیاز جمله اهداف كلی مقطع آموزش ابتدایی می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:1) فراهم‌سازی عوامل و ابزار اساسی جهت كسب دانش، بیان شفاهی و نوشتاری، قرائت و محاسبه2) تسهیل رشد ذهنی، حواسی و مهارت‌های ، جسمانی، هنری و ورزشی3) گسترش آگاهی نسبت به زمان و مكان، اشیاء، جهان مدرن و ساختار بدن خویش4) دست‌یابی تدریجی به دانش‌های روش شناختی5) آماده‌سازی دانش‌آموزان جهت ادامه تحصیل در كالج6) آموزش اخلاق و تعلیمات اجتماعی، به كمك خانوادهبرنامه‌های آموزشی و ارزشیابی تحصیلیبرنامه‌های آموزشی جهت تعیین دروس و مهارتهای آموزشی درهر دوره تحصیلی طراحی می‌گردد. برنامه‌های آموزشی زمان بندی شده در خصوص دروس اجباری ودر چارچوب دروس اختیاری نظیر زبانهای خارجی قابل تغییرمیباشد.گفتنی است كه دروس اختیاری،نظیر زبانهای خارجی از سال1989درمدارس خاص ابتدایی و به صورت آزمایشی ارائه می‌گردد. شورای معلمین، با پیشنهاد و تأیید معلمین، به تأیید پیشرفت تحصیلی دانش آموزان مبادرت می‌نمایند.والدین نیز می‌بایستی طبق قاعده منظم از پیشرفت تحصیلی فرزندان خود اطلاع یابند.گزینش ملی (امتحان جامع) از سال1989، در ابتدای هر سال تحصیلی برگزار می‌گردد. گفتنی است كه طی امتحان مذكورمهارتهای ریاضی،خواندن ونوشتن كلیه دانش آموزان مورد ارزشیابی قرارمی‌گیرد. هدف اصلی آزمون فوق، برآورد و ارزشیابی كلی وضعیت پیشرفت تحصیلی دانش آموزان می‌باشد. ارزشیابی مذكور به معلمین كمك می‌كند كه فعالیت‌های آموزشی را با وضعیت تحصیلی دانش آموزان مطابقت دهند. به منظور تطابق یادگیری دانش‌آموزان، دوره زمانی هر چرخه آموزشی، از یك سال بیشتر یا كمتر در نظر گرفته می شود. وضعیت تحصیلی هر دانش آموز ،توسط مشاورین آموزشی آن چرخه مشخص می‌گردد.پیشنهاد مكتوبی نیز جهت كسب اطلاع والدین ارسال می‌گردد كه می‌توانند آنرا قبول كرده یا اینكه با ارجاع به مسئولین بالاتر از پذیرش آن امتناع ورزند.كلیه دانش آموزان از دفتر گزارش كاری برخوردار می‌باشند كه به‌طور منظم باید مورد رؤیت والدین قرار گیرد. این دفترچه وسیله ای ارتباطی میان والدین ومعلمین محسوب می‌گردد. در این دفترچه، نتایج امتحانات میان ترم واطلاعاتی در خصوص مهارتهای آموزشی دانش آموزان ثبت می‌گردد.در دفتر گزارش، همچنین نتایج ارزشیابی‌های دوره ای آندسته از دانش آموزانی كه روند عادی تحصیلی خود را طی نموده و یا با مشكلات آموزشی مواجه می‌باشند، لحاظ می‌گردد. از والدین دانش آموزان نیز انتظار می‌رود(مگر درموارد استثناء) كه به ثبت نام كودكان خود در مدارس نزدیك محل سكونت مبادرت نمایند.آمار وارقام تعداد دانش آموزان ومعلمین ومدارس مقطع آموزش ابتدایی ( طی سال 1992/1993) مدارس عمومی‌ مدارس خصوصیتعداد دانش آموزان 3462791نفر 897617نفرتعداد معلمین 279078نفر –تعداد مدارس 36489مدرسه 5746مدرسه آموزش متوسطهتاریخچهآموزش متوسطه در كشور فرانسه، حاصل حركتی طولانی است كه ریشه های آن به اتخاذ سیاست آموزش همگانی دركشور باز می‌گردد.درمجموع، درطول یك قرن ، به تدریج در قالب طرح های گوناگون، آموزش متوسطه با پیروی از سیاست های برابری فرصت (رعایت تنوع و عدالت) و مشاوره تحصیلی و شغلی به صورت لائیك، رایگان و اجباری به كلیه دانش‌اموزان رده سنی16-12 سال- پایان سیكل اول متوسطه (كالج)- ارائه گردیده است. در پایان دوره آموزش پایه (اجباری) و پس از موفقیت در آزمون سیكل اول متوسطه دیپلم ملی(Brevet) گواهینامه مهارت حرفه‌أی(CAP) و یا گواهینامه كارآموزی عمومی(CAP) به فارغ‌التحصیلان اعطا می‌گردد.گفتنی است كه ارزش تحصیلی گواهینامه های فوق الذكر، از لحاظ طبق بندی سطح مشاغل (جهت استخدام نیروی انسانی) معادل سطح V می‌باشد.به طور كلی می‌توان گفت كه مقطع آموزش متوسطه خود به دو بخش به شرح ذیل قابل تقسیم است:الف) سیكل اول آموزش متوسطه (كالج)مطابق قانونHaby، از ژوئیه سال1975، تنوع آموزشی در سیكل اول آموزش متوسطه ملغی شده و كالج‌ها به ثبت نام از دانش‌ آموزان سال آخر ابتدایی در قالب آموزش رایگان و اجباری (تا رده سنی 16 سال) مبادرت نموده‌اند. بنا بر حیطه اختیارات قانونی، كالج های فوق ملزم به اجرای مأموریت دوگانه (عرضه فرهنگ پایه به كلیه جوانان فرانسوی) و (فراهم سازی خدمات مشاوره تحصیلی و شغلی برای آنان) می‌باشند. ساختارآموزشیطول دوره تحصیل در كالج، 4 سال تمام می‌باشد كه خود از ساختار 3 گانه به شرح ذیل متشكل گردیده است:پایه اول: دوران مشاهده (Cycle observation) كه از آن تحت عنوان دوره استحكام بخشی به مهارت‌های آموخته شده دوره ابتدایی و تطبیق این قبیل مهارتها با دروس آموزش متوسطه یاد می‌گردد.پایه دوم: راهنمایی تحصیلیپایه سوم: دوران تعمیق مطالب فراگرفته شدهپایه چهارم: دوران راهنمایی و مشاوره تحصیلیلازم به ذكر است كه تقسیم بندی فوق، از سال تحصیلی95-1994و با طراحی ساختار آموزش كالج به رسمیت شناخته شده است.به طور كلی می‌توان گفت كه طی دوره 4ساله آموزش كالج، امكان دست یابی به تحصیلات عمومی پایه برای كلیه دانش‌آموزان رده های سنی16-12سال فراهم می‌آید.گواهینامه پایان تحصیلات پایه (كالج) معادل سطح علمی V ارزیابی شده و از نظر قانون كار، حداقل سطح علمی لازم جهت استخدام افراد به شمار می‌آید. همانگونه كه در بالا نیز بدان اشاره گردید، نخستین مشاوره تحصیلی دانش‌آموزان كالج در پایه دوم آموزشی صورت می‌گیرد .بنا بر قوانین پذیرش بالغ بر 70 درصد از دانش‌آموزان موفق به ارتقاء تحصیلی از پایه دوم تحصیلی به پایه‌های بالاتر می‌گردند و این در حالی است كه 30 درصد باقی‌مانده جهت ادامه تحصیلات خود به كلاس‌های آموزش حرفه‌أی و تكنولوژیك هدایت می‌شوند.لازم به ذكر است كه اغلب والدین، ترجیح می‌دهند تا فرزندان آنان به تكرار پایه دوم كالج در جهت از دست ندادن فرصت ادامه تحصیل در شاخه اصلی تحصیلات عمومی مبادرت نمایند.دومین مرحله مشاوره تحصیلی مطابق فوق، طی پایه چهارم كالج به دانش‌آموزان ارائه می‌گردد. طی این پایه تحصیلی نیز بالغ بر یك سوم دانش آموزان از راه یابی به پایه نخست لیسه (سیكل دوم متوسطه) باز می‌مانند، در این حالت،10 در صد، به تكرار پایه تحصیلی و10 درصد به سوی آموزش حرفه‌أی و تكنولوژیك در جهت اخذ گواهینامه مهارت حرفه‌أی(CAP) و یا گواهینامه آموزشی حرفه‌أی (BEP) هدایت می‌گردند. از این روی از پایه چهارم كالج، تحت عنوان كلاس جای دهی شغلی نیز یاد‌ می‌گردد.گفتنی است كه علاوه بر 2 شاخه آموزشی(پایه های دوم و چهارم)، شاخه دیگری تحت عنوان آموزش تخصصی (SES) نیز وجود دارد كه به آماده سازی دانش‌آموزان جهت كسب مهارت در رشته های نظیر هتل داری، موسیقی و هنر و كسب گواهینامه مهارتی منتهی می‌گردد.اهداف آموزشیاز جمله مهم‌ترین اهداف ملی دوره آموزش كالج می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:1- استحكام بخشی به مهارت‌های آموزشی فرا گرفته شده دانش‌آموزان طی مقطع آموزش ابتدایی و توسعه دانش‌ آنان طی مقطع آموزش متوسطه. 2- كمك به اجتماعی شدن دانش‌آموزان و شكوفایی شخصیتی و هدایت تحصیلی آنان به سوی ادامه تحصیلات آكادمیك.نقاط ضعفاز جمله عمده ترین نقاط ضعف مقطع آموزش كالج در كشور فرانسه می‌توان به نامتجانس بودن دانش‌آموزان در سیكل اول آموزش متوسطه اشاره نمود كه از جنبه های متعددی به شرح ذیل مورد توجه قرار می‌گیرد:1- عدم تجانس در سطح آموخته هابالغ بر26درصد از دانش‌آموزان مقطع آموزش كالج، آموخته های دوره ابتدایی خود را فراموش نموده و یا به آموزش صحیح آن مبادرت نمی‌نمایند.2- عدم تجانس در طبقات اجتماعیدر این سطح، دانش‌آموزان از تطبیق كامل با ضوابط فرهنگی نهاد های آموزشی و اختلاط با دانش آموزان مدارس مختلف عاجز می‌مانند.3- عدم تجانس در اهدافبرخی از دانش آموزان مقطع آموزش كالج، به ادامه تحصیل تمایل داشته و این در حالی است كه برخی دیگر بدون برخورداری از برنامه مشخص به مخالفت با ادامه تحصیل می‌پردازند.اگر چه تركیب نامتجانس دانش‌آموزان كالج، از نقطه نظر برابری فرصت، نوعی امتیاز به شمار می‌آید، با این حال از نظر افت تحصیلی، تكرار پایه تحصیلی سطح پایین نمرات و دشواری تدریس كه در نتیجه به عدم برابری فرصت تحصیلی می‌انجامد، مورد انتقاد كادر آموزشی است. از این روی، به منظور رویا رویی با این وضعیت انتقادی، وزارت آموزش و پرورش، به اعطای آزادی عمل به كادر آموزشی و مدیریت سیكل اول آموزش متوسطه در جهت اتخاذ راهبردی متناسب و عمل به چنین راهبردهایی مبادرت نموده است.علاوه بر این، با توجه به اهمیت سال اول مقطع كالج در جهت مشاوره تحصیلی دانش‌آموزان و پیرو سیاست تمركز زدایی آموزش متوسطه، از سال 1995، به منظور ایجاد 1000 فرصت شغلی جدید و تقویت ساختار سال اول كالج، بودجه لازم به این دوره آموزشیتخصیص یافته است.ب) سیكل دوم آموزش متوسطه(لیسه)با توجه به ضرورت افزایش سطح كار آموزی و آموزش جوانان، تلاش‌هایی در جهت هماهنگ سازی اهداف اقتصادی (بهبود كیفیت و رقابت پذیری با اهداف اجتماعی و شكوفایی فرهنگ و توانایی فردی شهروندان فرانسوی) صورت گرفته است. گفتنی است كه حاصل چنین تلاش‌هایی به تعیین اهداف كمی برای سیكل دوم آموزش متوسطه(لیسه) منجر گردیده است. به رغم افزایش قابل توجه نرخ دانش‌آموزان مقطع دوم آموزش متوسطه، عملكرد این دوره از لحاظ برابری فرصت تحصیلی مورد انتقاد قرار گرفته است، چرا كه دوره آموزشی فوق، هرگز از نقش كاهش دهنده نابرابری‌های اجتماعی برخوردار نبوده است.علاوه بر این، دائره المعارفی بودن برنامه های درسی (بغرنج بودن دروس) سیكل دوم آموزش متوسطه از سوی صاحب نظرانی چون مونتان، روسو، پل والری و….. مورد انتقاد قرارگرفته است. ساختار آموزشیطول دوره تحصیل در لیسه، 3 سال تمام با مشخصات به شرح ذیل می‌باشد:1- سال اول:‌ از سال اول مقطع آموزش تكمیلی متوسطه (لیسه) تحت عنوان كلاس تعیین كننده(Classe de Determination) یاد می‌گردد، چرا كه تحصیلات مقاطع بالاتر طی این سال برحسب عملكرد دانش‌آموزان مشخص می‌گردد. با توجه به عدم تجانس سطح ورودی دانش‌آموزان،3 ماه اول آموزش به مرور و استحكام بخشی به آموخته‌ها و روش كار (یادداشت برداری، سازمان دهی كاری، فراهم سازی مقدمات تحقیقات كتابخانه أی و …) اختصاصی دارد. 2- سال دوم: طی سال دوم لیسه، دانش‌آموزان برحسب عملكرد تحصیلی خود، طی سال نخست لیسه، به یكی از 3شاخه دیپلم متوسطه عمومی، دیپلم تكنولوژیك و یا دیپلم حرفه‌أی هدایت می‌گردند.3- سال سوم (سال پایانی لیسه): پس از كسب موفقیت دانش‌آموزان در آزمون زبان فرانسه كه در پایان سال دوم مقطع لیسه برگزار می‌گردد، دانش‌آموزان برحسب شاخه انتخابی و نوع دیپلم به گذراندن سایر دروس طی سال سوم لیسه مبادرت نموده و نهایتاً در آزمون پایانی شركت می‌نمایند. اهداف آموزشیاز جمله مهم‌ترین اهداف ملی دوره آموزش لیسه (سیكل دوم آموزش متوسطه) می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:1- دست یابی به شناخت‌ رشته أی (تحصیلی)به عنوان زیر بنای فرهنگ و كار‌آموزی 2- دست یابی به روش كاری منسجم به منظور برخورداری از استقلال در تنظیم برنامه كار فردی و گروهی و تقویت حس مسئولیت پذیری 3- هدایت مناسب دانش آموزان به ادامه تحصیل و اشتغال در بازار كارمدیریت آموزشیمدیریت نظام آموزش متوسطه، پیرو سیاست تمركززدایی و قوانین مصوب سال‌های1983 و 1985میان دولت(وزارت آموزش و پرورش) و جوامع محلی، بخشها، مناطق، مراكز كالج و لیسه (دوره دوم آموزش متوسطه) تقسیم گردیده است. تاثیر سیاست تمركززدایی بر نظام متمركز آموزش متوسطه همانند جنبش رهایی‌بخش كشور بوده است. مطابق قانون تمركززدایی، به واسطه انتقال صلاحیت‌ها به نهادهای آموزش متوسطه، مدارس، محور اصلی نظم آموزشی محسوب گردیده و در تطبیق سیاست‌های ملی با واقعیات محلی از آزادی عمل برخوردار می‌باشند. بدین ترتیب، مأموریت مدارس دولتی، فراتر از آموزش تلقی گردیده است. به نحوی كه در تدوین سیاست‌های توسعه و عمران، نواحی، بخشها و مناطق، به ویژه مناطق محروم و حاشیه‌ای شهرها از نقش فعال‌تری برخوردار گردیده‌اند.برخلاف مدیریت آموزش ابتدایی كه از آغاز با مشاركت جوامع محلی همراه است، آموزش متوسطه تا ژانویه 1986 (طی180سال كه از احداث نخستین لیسه‌های ناپلئون می‌گذشت) همچنان متمركز و زیر سلطه مطلق دولت باقی مانده بود. پیرو سیاست تمركززدایی، نقش دولت در آموزش عبارت از تعریف اهداف ملی آموزشی، تدوین سیاست‌های آموزشی و اداری، پرداخت حقوق كادر آموزشی، سرمایه‌گذاری درحوزه تأمین تجهیزات و نرم‌افزارهای آموزشی، ابزار دیداری و شنیداری، ابزار تخصصی الكترونیك و ابزار ارتباطی از راه دور می‌باشد.مهم‌ترین نقش بخشها، مناطق و جوامع محلی عبارت از برنامه‌ریزی فعالیت‌هایی همچون تدریس، بسیج سرمایه‌گذاری، گردش امور جاری نهادهای آموزشی و برقراری رابطه سازنده میان جامعه و نظام آموزشی می‌باشد. از جمله مهم‌ترین نقش‌های تعیین كننده مناطق و جوامع محلی (با مشاركت شهرداری‌ها) در زمینه برنامه‌ریزی فعالیت‌های آموزشی می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:1- تعیین نیازمندی های آموزشی موجود در سطح منطقه‌أی 2- تدارك برنامه سرمایه گذاری در جهت برطرف نمودن نیازهای آموزشی منطقه3- پیش بینی و تدارك نقشه استقرار مدارس، با توجه به تحولات آماری جمعیت، تحت پوشش و نیازها و امكانات موجود در منطقه.4- پیش بینی انواع آموزش و كار آموزی حرفه‌أی مورد نیاز در منطقه در چهارچوب آموزش متوسطهگفتنی است كه موارد مذكور، از جمله وظایفی است كه نظام آموزشی به مناطق و جوامع محلی محول نموده است.علاوه براین، تا پیش از تصویب قانون تمركز زدایی در آموزش متوسطه، كالج و ویسه از جمله نهادهای آموزش عمومی ملی به شمار می‌آمدند. از مورخه 22 ژوئیه 1983، با انتقال صلاحیت یه جوامع محلی ، از مدارس متوسطه به عنوان نهادهای آموزش عمومی محلی یاد می‌گردد.پیرو اجرای قانون تمركز زدایی، مناطق به مشخص سازی برنامه‌های لازم جهت سرمایه‌گذاری مبادرت می‌نمایند، كه از آن جمله می‌توان به هزینه پیش بینی شده باز سازی یا نوسازی ساختمان‌های آموزشی اشاره نمود.پس از تأیید شورای منطقه، بر مبنای فهرست برنامه های تدارك یافته، دولت خود را به تأمین كادر آموزشی یا اداری مورد نیاز مناطق متعهد می‌نماید. گفتنی است كه نوع و كیفیت آموزش ارائه در هر منطقه، با توجه به نقشه استقرار مدارس و با نظارت بازرسین آكادمیك مناطق تضمین می‌گردد. بدین ترتیب پیرو قانون تمركز زدایی كه از آموزش تحت عنوان اولویت ملی یاد نموده است،‌ انتقال صلاحیت‌ها به جوامع محلی، بخشها و مناطق به صورت تدریجی صورت گرفته و واحدهای مربوطه، عهده دار مسئولیت سرمایه گذاری و مدیریت مالی امور جاری نظیر نوسازی و تجهیز نهادهای آموزشی و ایاب و ذهاب دانش آموزان در سطح كالج و ویسه می‌باشند.نهادهای مدیریتیدر چهار چوب سلسله مراتبی وزارت آموزش و پرورش فرانسه، مسئولیت اداره كلیه مدارس آموزش متوسطه عمومی بر عهده مراكر ذیل می‌باشد: 1- شورای اداری مدارس متوسطهشورای مذكورعهده دار كلیه امور مرتبط با حیات آموزشی، اخلاقی و مالی نهاد آموزشی متوسطه (با توافق شورای اداری) می‌باشد.شورای فوق‌الذكر از نمایندگان انتخابی متشكل از كادر اداری (به نسبت یك دوم) و نمایندگان دانش‌آموزی تركیب یافته است.گفتنی است كه مجموع افراد مذكور، اعضای دائمی شورای اداری مدرسه را تشكیل می‌دهند. ریاست شورای اداری نیز با بازرسی آكادمی و در غیاب او با مدیر مركز آموزش متوسطه می‌باشد. 2- كمیسیون دائمی مدارس متوسطهتركیبی از اعضای دائمی شورای اداری كمیسیون دائمی مدارس نیز حضور دارند. كمیسیون مذكور، به پی گیری مسائل مطرح در شورای اداری مبادرت می‌نماید. علاوه بر این، مسائلی كه در رابطه با امورمتفرقه، طی سال تحصیلی توسط مدیر مدارس مطرح می‌گردد، به این كمیسیون ارجاع می‌گردد. شورای انضباطی و شورای نظارتی از جمله دیگر نهادهای اجرایی دست‌اندركار اداره امور آموزش متوسطه به شمار می‌آیند كه هر یك عهده دار مسئولیت حفظ انضباط و نظارت بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان، ارائه اطلاعاتی در خصوص تعلیمات انضباطی كمیسیون دائمی و یا ارائه راهنمایی تحصیلی شورا به والدین دانش‌آموزان می‌باشند.3- شورای كلاسیدركلیه كلاس های آموزش متوسطه، شورای كلاسی تحت نظارت مدیر تابع با لیسه و یا نماینده وی تشكیل می‌گردد. اعضای شورای فوق از كادر آموزشی و كادر نظارت بر كلاس، نمایندگان والدین دانش آموزان و 2نماینده دانش آموزی متشكل می‌گردد.وظیفه اصلی شورای مذكور، بررسی جریان یاد دهی– یادگیری و آموزشی است. جلسات شورای كلاسی3 بار در سال و با حضور مشاور مركز اطلاعات و راهنمایی (CIO) در جهت هدایت شخصی دانش‌آموزان به منظور ادامه تحصیل یا كارآموزی آنان تشكیل می‌یابد.شورای كلاسی، مؤثرترین واحد ساختاری در حوزه مشاور تحصیلی و شغلی نظام آموزش فرانسه محسوب می‌گردد. پیش از تشكیل جلسات شورای فوق، نماینده كلاس به گردآوری و ارائه شناسنامه‌های درسی دانش‌آموزان به شورای كلاسی مبادرت می‌نماید.لازم به ذكر است كه كلیه نمرات هفتگی و نظرات والدین و مربیان در این شناسنامه انعكاس می‌یابد.نظرات شورای كلاسی، در صورت ضرورت، از طریق مدیر مركز آموزش متوسطه به طور كتبی به والدین دانش‌آموزان ابلاغ می‌گردد.در صورتیكه والدین با نظر شورای كلاسی مبنی بر تغییر رشته موافق نباشد، الزاماً مجبور به موافقت با تكرار پایه می‌باشند. مراكز اطلاع رسانی و مشاوره تحصیلی (CIO)مطابق قانون مصوب ژوئیه 1971و متمم اصلاحیه آن مصوب فوریه1980 ، به منظور اطلاع رسانی و مشاوره دانش آموزان دوره متوسطه، خدمات اطلاع رسانی تخصصی ویژه ای در سطح ملّی، آكادمی و محلی به دانش آموزان ارائه می گردد.به منظور عرضه خدمات مذكور، ساختار لازم تحت عنوان تأسیس مراكز اطلاعاتی و مشاوره ای صورت گرفته و بالغ بر519 مركز اطلاع رسانی و مشاوره تحصیلی احداث گردیده است. به طوركلی میتوان گفت كه به ازای1500 دانـش آموز، 1 مشاور تحصیلی به خدمت و پذیرش مراجعات دانش آموزان و والدین آنان مبادرت می نماید. از جمله مهم ترین خدمات مراكز فوق می توان به موارد ذیل اشاره نمود:1- بررسی منظم عملكرد دانش آموزان از بدو ورود آنان به كالج2- تطبیق برنامه های درسی دانش آموزان با میزان تواناییهای آنان 3- مشاوره و هدایت تحصیلی دانش آموزان به سوی آموزش و كارآموزی مناسب 4- خدمات مشاوره گزینش شغلی با توجه به توانایی ها و علایق دانش آموزان، مطابق با پیشرفت اقتصادی كشور لازم به ذكر است كه خدمات مذكور، از طریق گردآوری و توزیع اطلاعات توسط دفتر ملّی اطلاعات آموزشی و شغلی(ONISEP) درسطح منطقه ای و مراكز اطلاع رسانی و مشاوره ای(CIO) در سطح نواحی تقویت و تكمیل می گردد. دفاتر مذكور، از شعباتی در هر آكادمی برخوردار بوده و عهده دار وظایف فوق الذكرمی باشند.همان گونه كه در بالا نیز بدان اشاره گردید، در سطح ناحیه‌ای، مشاهده پیوسته وضعیت عملكرد دانش آموزان و هدایت آنان به سوی آموزش های حرفه‌ای، تكنولوژیك یا عمومی بر عهده مراكز اطلاع رسانی و مشاوره تحصیلی (CIO) می باشد.علاوه بر این، مراكز مذكور، عهده دار مسؤولیت هدایت نوجوانان شاغل یا جویای كار و مایل به كسب مهارت جدید یا بهبود مهارت ارتقاء شغلی خود می باشند.افزون بر این، تشكیل گردهم آیی افراد علاقه مند، ذی نفع و ذی ربط به منظور آگاه سازی جوامع محلی از امكانات كارآموزی و شغلی نیز از جمله دیگر وظایف مراكز فوق محسوب می گردد..مشاورین تحصیلی كه رابط مراكز و مدارس بوده و در شورای كلاسی نیز حضور دارند، با مشاهده منظم و اطلاع پیوسته از پیشرفت تحصیلی دانش آموزان، موظف به ارائه راهنماییهای لازم و به موقع به آنان می باشند.گفتنی است كه بهره‌مندی از این چنین مشاوره هایی برای كلیه دانش آموزان اعم از دانش آموزان فارغ التحصیل مقطع متوسطه و دانش آموزان فعال در بازار كار یا كارآموزی حرفه ای و تكنولوژیك الزامی است. به موازت ایجاد مراكز اطلاع رسانی و مشاوره تحصیلی (CIO)، مراكز اسناد و اطلاعات ( CDI ) در اكثر مدارس تأسیس گردیده است.پیرو قانون راهنمایی طی سال1989، بر ضرورت استقرار مراكز اسناد و اطلاعات در مدارس آموزش متوسطه تأكید گردیده است.درمراكز فوق، علاوه بر كتب و نشریات مفید، ابزار و تجهیزات چند رسانه ای، انواع انتشارات اطلاعاتی حقوقی، آماری، جغرافیایی مدارس، تاریخچه آموزش و پرورش و سیاستهای آموزشی به تفكیك سطوح مختلف آموزشی و مسائل روز مرتبط با آموزش و پرورش، فرهنگ، علم و تكنولوژی جهت مطالعه و بهره منـدی دانش آموزان، كادر آموزشی و والدین دانـش آموزان در دسترس می باشد. نظام آموزش عالیسیاستهای آموزشیمطابق قانون مصوب26 ژانویه 1984ویژه آموزش عالی،از دانشگاه ها ومراكز آموزش عالی كشور، تحت عنوان مراكز عمومی‌آموزشی با ویژگیهای علمی،فرهنگی وحرفه ای یاد می‌گردد. رشته‌های مختلفی در دانشگاههای كشور ارائه می‌گردد كه هر یك در واحدهای آموزشی وتحقیقاتی جداگانه ای بر رشته‌های خاص آموزشی متمركز شده و اهداف عمومی‌خاصی را دنبال می‌نمایند. دانشگاههای كشور فرانسه، برموسسات،كالج ها، دپارتمانها، كتابخانه ها و مراكز تحقیقاتی كه توسط شورای نظارت دانشگاه ها نظارت وبررسی می‌گردند، مشتمل می‌گردد. هر بخش از دانشگاه‌های كشور از اساسنامه وساختار خاص برخوردار می‌باشد.ارائه طرح دولت محافظه كار ائتلافی فرانسه كه هدف سنتی و همیشگی جایگزینی نظام آموزش عالی فرانسه كه ریشه در عصر ناپلئون داشته و اصل دسترسی همگانی دانش آموزان به دانشگاه ها از بنیادهای اساسی آن محسوب می‌گردد، به كنار نهادن مدل آنگلوساكسونی (روش‌های رایج در كشور‌های انگلیسی زبان به ویژه امریكا) كه از دانشگاه اساساً تحت عنوان جایگاهی برای اجرای پژوهش‌های علمی‌ یاد نموده و خواهان دسترسی محدود دانش آموزان به امكانات آموزشی می‌باشد، منجر گردیده است. اصلاحات مذكور، نخستین نتایج فرایند رایزنی ملی محسوب می‌گردد كه به پیشنهاد فرانسوابیرو وزیر آموزش دولت آلن ژوپه آغاز شده و هدف آن تدارك سند سیاست‌گذاری رسمی‌ مورد تأیید دولت در خصوص نظام آموزش عالی فرانسه طی قرن بیستم می‌باشد.در آن میان،عمده ‌‌‌ترین اصلاحات مذكور با هدف كاهش نرخ افت تحصیلی دانش جویان طی دوره2ساله نخست تحصیل تنظیم گردیده است.در پایان‌ این دوره دیپلم مطالعات عمومی‌ به فارغ‌التحصیلان اعطا می‌گردد. اما در حال حاضر، تنها 90 درصد از دانشجویان دانشگاههای كشور موفق به گذراندن دوره مذكور شده و از آن میان هم تنها تعداد یك نفر از هر 4 نفر موفق به گذراندن دوره طی مدت زمان مقرر دو ساله گردیده وسایرین به تجدید آموزش مبادرت نموده اند.بر پایه سیاستهای جدید آموزشی ،دانشجویان از برنامه‌های آموزشی عمومی‌‌تری در نخستین نیم سال تحصیلی خود (Semestre) برخوردار می‌گردند كه آنها را برای ورود به یكی از هشت رده (Courses)فراگیر و اصلی آماده می‌نماید و این درحالیست كه درحال حاضر دانشجویان، از بدو ورود به دانشگاه تحت گزینش تخصصی علمی قرار می گیرند. در كشور فرانسه، آموزش عالی،همانند مقاطع آموزش ابتدایی و متوسطه، بصورت دوره ای سازماندهی می‌گردد. نخستین دوره بصورت تئوری بوده،مدت زمان2سال بطول انجامیده و به كسب مدركBEUG معادل با دیپلم آموزش عالی انگلستان منتهی می‌گردد. دومین دوره آموزشی نیز كه مدت زمان2 سال به طول می انجامد، در پایان نخستین سال آموزش به كسب مدرك كارشناسی ودر پایان دومین سال آموزش به كسب مدرك كارشناسی ارشد منتهی می‌گردد. سومین دوره نیز،به دانشجویان منتخب كارشناسی ارشد اختصاص یافته و به كسب مدارك عالی (راه گشای آموزش مقطع دكتری) منتهی می‌گردد.ساختار آموزشیآموزش عالی دركشور فرانسه، مجموعه دانشگاه‌ها، انستیتوهای تخصصی و مدارس عالی را دربر می‌گیرد.طبق آخرین آمار بدست آمده، مجموعه فوق پذیرای تعداد200/2 هزار دانشجو و70 مدرس می‌باشد.تعداد84 دانشگاه و 232 كالج در سراسر كشور فرانسه فعالیت دارند كه از این تعداد 14 دانشگاه و 800 واحد آموزشی و پژوهشی در منطقه پاریس تمركز یافته اند.آموزش دانشگاهی در كشور فرانسه طی 3 مرحله متوالی به علاقمندان ارائه می‌گردد:ـ مرحله نخست آموزشی (آموزش2ساله) دوره آموزش عمومی‌و جهت‌یابی است.گواهینامه عمومی‌تحصیلات دانشگاهی(DEUG) گزینش‌های بسیار زیادی را دربر می‌گیرد.ـ مرحله دوم آموزشی (آموزش2- 1ساله)، دوره تعمیق وآموزش تخصصی است كه آموزشهای عمومی‌و نهایی فنی و حرفه‌ای را به عنوان پیش‌فرض ارائه می‌نماید.مدرك اعطایی، مدرك كارشناسی یاكارشناسی ارشد بوده و مستلزم گذراندن آزمون كنكورعمومی‌است. ـ مرحله سوم آموزشی (آموزش5- 1 ساله) كه دوره عالی تخصصی و آموزشی- پژوهشی است. ـ مرحله چهارم آموزشی (آموزش2- 1 ساله)كه بر جهت‌گیری پژوهشیDEA و یا گذراندن دوره آموزش عالی تخصصی(DESS)منتهی می‌گردد. ـ مرحله پنجم آموزشی( آموزش دانشگاهی و پژوهشی مدرك دكتری)آندسته از شهروندان فرانسوی كه به گذراندن موفقیت آمیز محورهای آموزشی اول و دوم آموزش متوسطه نائل آیند، از حق ورود به مراكز آموزش عالی برخوردار می‌گردند. این درحالیست كه پذیرش دانشجویان دررشته‌های پزشكی و مهندسی دانشگاه‌های فرانسه عموما از طریق برگزاری آزمون كنكور صورت می‌گیرد. آموزش دانشگاهی درمراكز آموزش عالی فرانسه از3 سیكل مجزا برخوردار بوده و مجموع دوره‌های آموزشی طی سیكل اول و دوم بر4سال بالغ می‌گردد. لازم به ذكر است كه دوره‌های آموزشی 3 سیكل فوق رایگان می‌باشد.زبان تدریس مراکز آموزش عالی كشورفرانسه، زبان فرانسه است.عمده شهرت دانشگاههای این کشور، بر رشته های حقوق و علوم سیاسی تمركز یافته است.سال تحصیلی دانشگاه های فرانسه طی ماه های اکتبر و سپتامبر آغاز می‌گردد.اکثریت دانشگاه های فرانسه رایگان بوده كلیه متقاضیان ورود به مراكز آموزش عالی فرانسه ملزم به گذراندن دوره کالج زبان فرانسه به مدت یکسال و حضور درآزمون مهارتهای زبان فرانسه و ثبوت مهارتهای تحصیلی خود جهت ادامه تحصیلات به زبان فرانسه میباشند. آزمون ورودی دیگری نیز در ارتباط با رشته‌های تخصصی مورد نظر متقاضیان برگزار می‌گردد که با توجه به حد نصاب و نمرات متقاضیان، در قالب دوره‌های آموزش پیش دانشگاهی3 ماهه تا1 ساله از سوی دانشگاه به آنان ارائه می گردد تا از لحاظ سطح معلومات ازتراز سطح اول دانشگاه برخوردار گردند.گفتنی است كه آزمون زبان فرانسه هر ساله در سفارت فرانسه در محل اقامت متقاضیان و یا در کشور فرانسه برگزار می‌گردد. در صورت برخورداری از مدرکDALF، متقاضیان از گذراندن آزمون زبان معاف می گردند. دوره‌های آموزش عالی دركشور فرانسه در دانشگاه ها، مدارس عالی مهندسی و دانشكده‌های هنرهای زیبا ارائه میگردد.افرادی می توانند به دانشگاه ها و موسسات فوق راه یابند که از دیپلم متوسطه Baccalaureate)Bac) برخوردار باشند.جهت ورود به مراکز آموزش عالی دولتی نظیر مدارس عالی دولتی (Nation ale Ecole) و موسسات تربیت نیروهای متخصص از داوطلبین آزمون تخصصی به عمل می‌آید. این در حالیست كه شرط ورود به دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی برای داوطلبین خارجی(غیر بومی) قبولی در آزمون ورودی سراسری زبان فرانسه است. مطابق قانون مصوب26 ژانویه1984موسوم به قانونSAVARY،آموزش عالی به عنوان سرویس عمومی تحصیلات تكمیلی به رسمیت شناخته شد.از جمله مهمترین وظایف مراكز آموزش عالی كشور فرانسه می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود:– ارائه آموزش‌های مقدماتی وپیوسته تكمیلی ـ راهبری تحقیقات علمی‌وفنی و بهره گیری از نتایج تحقیقات ـ اشاعه فرهنگ اطلاع رسانی علمی‌وفنی ـ ارتقاء همكارهای بین المللی آموزشی قانون فوق به تعریف وتبیین اصول اساسی وكاربردی آموزش عالی تحت مسئولیت وزارت آموزش عالی وتحقیقات مبادرت نموده واصول حاكم بر سازمان وعملكرد موسسات آموزش عالی، دانشگاهها، كالج‌ها و موسسات غیر دانشگاهی،كالج‌های تربیت مدرس، كالج‌های فرانسوی خارج از كشور و Grades ecoles را پایه‌ریزی می‌نماید. آموزش عالی درمحدوره بسیار وسیعی از موسسات ارائه می‌گردد. روندهای سازماندهی وپذیرش دانشجو بر حسب نوع موسسات آموزشی متفاوت می‌باشد. از جمله مهمترین موسسات آموزش عالی كشورفرانسه می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود :– انشگاهها كه در زمره مراكز عمومی‌آموزشی محسوب گردیده واز كلیه داوطلبین برخوردار از مدركBaccalaureate كه به گذراندن دوره‌های كوتاه مدت یا دراز مدت تحصیلات تكمیلی علاقه‌مند باشند، پذیرش به عمل می‌آورد.دانشگاههای كشور فرانسه ازتعداد زیادی دانشجو برخوردار بوده وبه ارائه برنامه‌های آموزشی متنوعی اعم از آموزشهای تئوری یا عملی مبادرت می‌نمایند. ـ كالج ها وموسسات عمومی‌یا خصوصی،همچنین به ارائه تحصیلات عالی فنی و حرفه ای تحت نظارت وزارت خانه ‌های مختلف مبادرت می‌نمایند. از جمله دوره‌های مختلف آموزشی كالج ها وموسسات عمومی‌یا خصوصی می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود: ـ دوره‌های كوتاه مدت فنی ، بازرگانی، پیراپزشكی و;. ـ دوره‌های دراز مدت كه در مدت زمان3 یا بیشتر از 3 سال پس از اتمام Baccalaureate به داوطلبین ارائه گردیده و آموزش‌های پیشرفته ای نظیرعلوم سیاسی،مهندسی، بازرگانی و مدیریت،راه وساختمان، دامپزشكی، ارتباطات وهنر را شامل می‌گردد.موسسات مذكور به گزینش دانشجویان خود از میان داوطلبین برخوردار از Baccalaureate برمبنای برگزاری آزمون رقابتی و بررسی سوابق تحصیلی توسط اعضای هیأت ممتحنه مبادرت می‌نمایند. برمبنای قانون مصوب23 آگوست1985،كلیه داوطلبین، پس از احراز مدركBaccalaureate ، از حق حضور درموسسات آموزش عالی متعلق به وزارت آموزش عالی یا موسسات وابسته به دانشگاه‌های كشور برخوردار می گردند.گفتنی است كه گزینش دانشجویان از طریق ارزشیابی تحصیلات گذشته، تجارب كاری و یا مهارت‌های فردی داوطلبین صورت می‌پذیرد.مقاطع تحصیلی آموزش عالی دركشور فرانسه از3 دوره (سیكل) مجزا با عناوین سیكل اول مشتمل برآموزشهای مقدماتی علوم، سیكل دوم مشتمل بر تكمیل دوره‌های علمی‌و سیكل سوم مشتمل بر پژوهشهای پیشرفته علمی‌متشكل میگردد.طی سیكل اول آموزش عالی دانشجویان با گذراندن دوره آموزشی2 تا 3 ساله مشتمل بر1100 ساعت آموزش تئوری و عملی موفق به اخذ مدارك علمیDiplomas d Etudes Universitaires Generales)DEUG)،گواهینامه تكنسین عالیBrevet Technician Superieur)BTS) و یا دیپلم فنی دانشگاهی با عنوانInstitute Universitaires de Technologies)D. U. T.)می‌گردند.مدركSUPERIEUR (B.T.S) BEVETDE TECHNECIEN كه پس از احراز دیپلم كامل متوسطه (گذراندن دوره آموزشی12ساله) در رشته‌های عمومی‌یا فنی و پس از طی دوره آموزشی دو تا سه سال به فارغ التحصیلان اعطاء می‌گردد. محتوای این دوره بر آموزش‌های علمی‌و عملی و كسب كارآیی در مشاغل مختلف مشتمل می‌گردد.مدرك (I.U.T(INSTITUTS UNIVERSITARES DE TECHNOLOGY كه در موسسات آموزش عالی تكنولوژی به فارغ التحصیلان اعطا می‌گردد. مؤسسات تكنولوژی دانشگاهی از سال1966 در كنار دانشگاه‌های مختلف آغاز به فعالیت نمود.دارندگان دیپلم كامل متوسطه(محور الف و ب) می‌توانند وارد این مؤسسات شده و پس از طی دو سال آموزش تكنولوژی در رشته‌های بیولوژی كاربردی،شیمی،عمران،الكترونیك،مكانیك و.. به احراز مدرك(D.U.T) نائل آیند.طی سیكل دوم آموزش عالی، مدارك آموزشی با عناوین مدرك Licence با یك سال تحصیل پس ازDEUG و مدركMatrise با یك سال تحصیلی پس ازLicence بامجموع‌ دوره آموزشی 4ساله به فارغ التحصیلان اعطاء می‌گردد. مدارك Diplome d Ingenieur و Diplome d Etudes Superieurs نیز پس از گذراندن تحصیلات 5ساله پس ازدیپلم متوسطه به فارغ التحصیلان اعطاء میگردد. طی سیكل سوم آموزش عالی نیز مدرك علمیDiplome d Etudes Approfondies)DEA)پس از گذراندن18- 12ماه تحصیلی (آموزش و پژوهش) پس از دوره Matrise به فارغ التحصیلان اعطاء می‌گردد. به عبارت دیگر سیكل سوم به احراز یكی از9مدرك علمی‌ذیل منتهی می‌گردد :D.E.A كه پس از گذراندن دوازده تا هجده ماه تحصیل (آموزش و تحقیقات) و پس از احراز مدرك علمیMATRISE به فارغ التحصیلان اعطا می‌گردد.مدارك DIPLOM D’ INGENIEUR و DIPLOME D ETUDES SUPERIEURS كه پس از گذراندن دوره آموزشی 5-4 سال پس از از احراز دیپلم متوسطه و رساله آموزشی به فارغ التحصیلان اعطا می‌گردد.مدارك DOCTEUR UNIVERSITAIRES (دكترای دانشگاهی) كه ویژه دانشجویان خارجی (غیر بومی‌) می‌باشد. برخورداری از مدرك D.E.Aشرط ورود به این دوره است.مدرك فوق پس از گذراندن دوره آموزشی 2 ساله وارائه رساله آموزشی به فارغ التحصیلان اعطا می‌گردد.مدرك (دكترای سیكل سوم) DOCTEUR DE 3EME CYCLEكه قبلا پس از گذراندن دوره آموزشی 2-1 ساله و پس ازاحراز مدرك D..E.A به فارغ التحصیلان اعطاء می‌گردید.مدرك ETATوDOCTEUR D (دكترای دولتی ) كه پس از گذراندن دوره آموزشی5-3سال و انجام تحقیقات پس از احراز دكترای سیكل سوم یا D.E.A و ارائه رساله تحقیقاتی به فارغ التحصیلان ارائه می‌گردد. مدرك DOCTEUR INGENIEUكه پس از دیپلم مهندسی و یا D.E.A وگذراندن حداقل دوره آموزشی 2 ساله به فارغ التحصیلان اعطا می‌گردد. از سال 1984، طبق قوانین آموزش كشور فرانسه، دوره های مختلف دكتری به صورت جداگانه برگزار می‌گردد. مدت زمان آموزش این دوره به طور متوسط چهار سال پس ازD.E.A را مشتمل می‌گردد.مدرك D.P.L.G كه پس از گذراندن دوره آموزشی 5 ساله وارائه رساله آموزشی به فارغ التحصیلان اعطا می‌گردد. مدركD.E.S.A كه پس از گذراندن دوره آموزشی چهار سال و نیم در رشته‌معماری به فارغ‌التحصیلان اعطا می‌گردد. مدركD.E.S.S كه پس از گذراندن دوره آموزشی 2 ساله پس از احراز مدركLICENCE به فارغ‌التحصیلان اعطا می‌گردد.دوره‌های درازمدت آموزشی دوره‌های دراز مدت دانشگاهی به سه دوره پی در پی تقسیم بندی شده كه هر دوره به كسب مدارك ملی منتهی می‌گردد.دوره نخست، ادامه تحصیلات پیش ازاحراز مدركBaccalaureate را دربر گرفته و دانشجویان را برای ورود به دوره دوم ویا حضور دربرنامه‌های آموزشی فنی و حرفه ای آماده می‌نماید.دوره مذكور مدت زمان2سال به طول انجامیده وبه اخذ گواهینامه تحصیلات عمومی‌دانشگاهی منتهی می‌گردد.به استثنای رشته‌های حقوق وعلوم اقتصادی سایر برنامه‌های درسی به صورت واحدی ارائه گردیده و این امر به تغییر جهت تحصیلات، تغییر رشته یا تحصیلات پاره وقت،سهولت بیشتری می‌بخشد. دانشجویان كلیه برنامه‌های آموزشی موظف به گذراندن زبان خارجی پیشرفته می‌باشند.درخصوص برنامه‌های آموزش گروه پزشكی (پزشكی،دندانپزشكی،داروسازی وبیولوژی انسانی)، دانشجویان بر اساس نتایج وعملكرد تحصیلی خود در پایان سال اول تحصیلی گزینش می‌گردند.آندسته از دانشجویانی كه در سال دوم پذیرفته می‌شوند،توسط هیأتی متشكل از مسئولین وزارت آموزش عالی و وزارت بهداشت مورد ارزشیابی قرارمی‌گیرند. دوره دوم، دوره تثبیت آموزشهای پیشرفته عمومی،علمی‌و فنی می‌باشدكه به انجام عملی دروس تئوری منتهی می‌گردد. دوره دوم آموزش،مدت زمان3-2 سال به طول انجامیده وطی آن آموزش‌های ذیل ارائه می‌گردد :ـ آموزش پایه،حرفه ای یا تخصصی كه به اخذ مداركLicence و Matrise منتهی می‌گردد.ـ آموزش‌های تخصصی كه به اخذ مدرك فنی2ساله و یا به اخذ مدركMatrise در مدیریت كامپیوترمنتهی می‌گردد.ـ دوره‌های آموزشی3ساله كه به اخذ مدرك مهندسی منتهی می‌گردد. – دوره‌های آموزشی موسسات آموزش تخصصی دانشگاهی كه به پذیرش از دانشجویانی كه یك سال آموزش عالی را پشت سر گذارده اند، مبادرت می نماید.لازم به ذكر است كه گذراندن دوره3 ساله دانشگاهی وتخصصی، به اخذ مدرك Matrise منتهی می‌گردد.ـ در دوره‌های آموزش تربیت معلم(IUFM) نیز از دانشجویانی ثبت نام به عمل می‌آید كه آموزش3 ساله متوسطه تكمیلی را پشت سر گذارده باشند. دوره‌های آموزش دانشگاهی و تخصصی مدت زمان3 سال بطول انجامیده ودانشجویان پس از اتمام این دوره به عنوان معلم در مراكز آموزشی پذیرش می‌گردند. علاوه بر مداركی كه مورد تأیید وزارت آموزش عالی وتحقیقات می‌باشد،دانشگاهها مطابق اختیارات آموزشی، از صلاحیت صدور گواهی نامه به دانشجویان برخوردار می‌باشند.طی دوره سوم،دروس وآموزش‌های كاملاً تخصصی از طریق تحقیق به دانشجویان ارائه می‌گردد. دانشجویان این دوره از میان دارندگان مدارك Matrise،مهندسی یا مدرك معادلMatrise ومهندسی برگزیده می‌شوند. طی دوره‌های آموزشی مذكور آموزش‌های ذیل ارائه میگردد :ـ آموزش تخصصی1ساله همراه با دوره اجباری كارورزی كه به اخذ گواهینامه تحصیلات عالی تخصصی منتهی می‌گردد.ـ آموزش از طریق تحقیق،كه در پایان سال اول به اخذ گواهینامه تحصیلات عالی و پس از طی4-3 سال آموزشی به اخذ مدرك دكتری منتهی می‌گردد. در این مقطع ارائه پایان نامه ودفاع از آن الزامی‌می‌باشد.دارندگان مدرك علمی‌دكتری،همچنین می‌توانند در جهت در یافت مدركی كه دال برتوانایی آنها در انجام تحقیقات پیشرفته وآموزش محققین جوان می‌باشد، اقدام نمایند. دانشجویان پس از احراز مدرك مذكور از درجه استادی دانشگاه برخوردار می‌گردند.علاوه بر موارد فوق الذكر، مهندسین ارشد ودانشجویان سال آخر كالج مهندسی نیز می‌توانند در جهت اخذ مدرك تحقیقات فنی اقدام نمایند. گواهی‌نامه دوره سوم پس از اتمام برنامه‌های آموزشی و انجام تحقیقات درمراكز صنعتی و ارائه تحقیقات به فارغ‌التحصیلان اعطاء می‌گردد. آموزش وتحصیل درگروه پزشكی در سه دوره آموزشی صورت می‌پذیرد. مدت زمان آموزش وتحصیل در رشته‌های پزشكی به انتخاب رشته تحصیلی از گروه پزشكی به شرح ذیل بستگی دارد:اعطای مدرك پزشكی عمومی‌ ظرف مدت 8 سال اعطای مدرك تخصصی پزشكی ظرف مدت10 تا 11سال اعطای مدرك دندان پزشكی ظرف مدت5 سال اعطای مدرك دارو سازی ظرف مدت6 سال به طور كلی می توان ساختار دوره های آموزش دراز مدت دانشگاهی كشور فرانسه را به صورت ذیل خلاصه نمود:دوره اول (2 سال): آموزش عمومی و راهنماییدوره دوم (2سال): آموزش پیشرفتهدوره سوم(1 تا 5 سال): مدرك تخصصی، دكتری، مهارت بخشی در جهت راهبری تحقیقاتمدارك دانشگاهی به نامDU نیز در پایه‌های اول و دوم و سوم وجود دارد؛گفتنی است كه این قبیل مدارك توسط خود دانشگاه‌ها و بر اساس نیازهای محلی اعظا می‌ گردد.دوره اول – 2 سال DEUG (مدرك تحصیلی عمومی دانشگاهی) – دیپلم متوسطه + 2 سالجهت آمادگی برای اخذ این مدرك، برخورداری از دیپلم متوسطه (یا مدرك معادل قابل قبول) ضروری است. DEUG كه با یك ترم راهنمایی آغاز می گردد، به دانشجو اجازه می‌دهد با نظام‌های اساسی آشنا گردد. در غیر این صورت اومی‌تواند به تغییر گرایش خود نسبت به نوع دیگری از آموزش، به ویژه آموزشهایBTS,DUT در ابتدای این ترم مبادرت نماید.DEUST DEUST از طریق آزمون كنكور یا تشكیل پرونده قابل دستیابی است. با گذراندن دوره آموزشی فوق ، طی دو سال تكنسین‌هایی راهی بازاركار می گردندكه از تحصیلات كاربردی برخوردار می باشند.گفتنی است كه این دوره اغلب توسط دانشگاهایی برگزار می‌ گردد كه مایل باشند به نیازهای خاص اقتصادی یك منطقه پاسخ گویند.دوره دوم – 2 تا 3 سال كارشناسی : DEUG (یا مدرك معادل آن) +1 سال – دیپلم متوسطه + 3 سال Maitrise: لیسانس (یا مدرك معادل آن) +1سال– دیپلم متوسطه + 4 سالMaitrise برای كسب تخصص حرفه‌ای در2 سالهدف از ارائه دوره‌های آموزشی مذكور، ایجاد زمینه مناسب در جهت دستیابی مستقیم به زندگی حرفه‌ای است. گزینشی سختگیرانه ایجاب می‌ نماید كه دانشجو در فرانسه حضور داشته باشد. از این روی، وی ملزم به برخورداری ازپرونده تحصیلی درخشانی است.Maitrise) MST علوم و فنون – دیپلم متوسطه + 4 سال)دوره فوق،تایید كننده دوره‌های آموزشی است كه مبتنی بر مطالعه اطلاعات و فرآیندهای فنی است. در پایان سال اولMST مدرك علمی ارائه نمی گردد.Maitrise) MSG علوم مدیریت – دیپلم متوسطه + 4 سال)دوره سوم – 1 تا 6 سالدوره Maitriseكه شرایط انتخاب چندین مسیر تحصیلی به شرح ذیل را فراهم می‌ آورد: (مدرك تحصیلات عالی تخصصی) – دیپلم متوسطه + 5 سالدوره‌ی آموزشی فوق، دوره ای1ساله با اهداف حرفه‌ای است كه در میان دانشجویان فرانسوی طرفدار بسیار دارد. افراد برخوردار از مدركDESS از تخصصی حرفه‌ای بهره جسته كه طی دوره كارآموزی اجباری حاصل می‌آید و بدینگونه او می‌تواند مستقیما وارد بازار كار گردد. از این روی، این دوره عبارت از یك دوره عملی در زمینه‌ای تخصصی می باشد.DRT (مدرك پژوهش فنی) – دیپلم متوسطه + 6 سال تنها مهندسینIUP و دانشجویان سال آخر مدارس مهندسی، از حق دستیابی بهDRT برخوردار می باشند.دانشجویان دوره فوق ملزم به مطالعه مدیریت پروژه،‌ مدیریت مالی، بازاریابی و اقتصاد كارخانه ظرف مدت زمان 3تا 6 سال و گذراندن آموزش‌های تخصصی متناسب با DRT انتخابی می باشند. پس از آن برای مدت18ماه وارد كارخانه شده و طی آن به انجام یك طرح صنعتی مبادرت می نمایند.گفتنی است كه به منظور كسب مدرك DRT ، نگارش رساله‌ای در زمینه تخصصی و دفاع از آن الزامی است.DEA (مدرك تحصیلات پیشرفته) – دیپلم متوسطه + 5 سالDEA كه اغلب آنرا به عنوان سال آمادگی برای یك پایان‌نامه می‌شمارند (و این بدان معنی است كه اغلب خود به تنهایی كفایت نمی‌كند) ، دروازه رسیدن به دنیای پژوهش‌های مقطع دكتری است. از این روی، در وهله نخست شامل افرادی می گردد كه مایلند پژوهشگر یا مدرس دانشگاه شوند.DEA معرف نخستین سال تحصیل در مقطع دكتری، یا سال آغاز پژوهش در یك رشته دكترا یا یك زمینه ویژه است. اعطای مدرك فوق منوط به دفاع از یك پایان‌نامه است كه قابلیت دانشجو در جهت پژوهش و توانایی او برای تهیه یك پایان‌نامه را نشان می‌دهد.دكتری (DEA+3 یا 4 سال) – دیپلم متوسطه + 8- 9 سالدوره دكتری كه از4-3 سال به طول می‌انجامد، مبتنی بر فعالیتهای پژوهشی است كه منجر به دفاع از یك پایان‌نامه می‌گردد. گفتنی است كه در ارائه پایان‌نامه‌های ادبیات و علوم انسانی،1سال به مدت زمان مذكور اضافه می‌گردد. به منظور ثبت‌نام در دوره‌ی دكتری،‌ داوطلبان ملزم به برخورداری از مدركDEA و موافقت مدیر پایان‌نامه می باشند. علاوه بر این، پرونده ای از عملكرد داوطلب مورد نیاز بوده و مصاحبه با استاد نیز ضروری است.DEUG (reeMagist یا DUT+3 سال)- دیپلم متوسطه + 5 سالمدركی است كه تشریفات دانشگاهی منتهی به تخصص حرفه‌ای را تایید می‌ نماید. دانشجویان به طور موازی مدرك كارشناسی،Maitrise و سپسDESS یا DEA دریافت می دارند. دوره‌های كوتاه مدت با اهداف حرفه‌ای BTS (گواهینامه تكنسین عالی) كه در مؤسسات عمومی یا خصوصی ارائه می‌ گردد.مدرك علمی فوق با DUT (مدرك دانشگاهی فنی) كه منحصرا در مؤسسات عمومی ارائه می‌گردد، تفاوت دارد. درDUT تأكید بر نزدیك شدن دروس عمومی به یك موضوع تخصصی مطرح بوده و آموزش به میزان زیادی انتزاعی است و این در حالی است كه درBTS ، آموزش به سمت یك شغل مشخص سوق می یابد. BTS – دیپلم متوسطه + 2 سالدروس BTS ، در مراكز آموزش متوسطه ارائه می گردد.DUT – دیپلم متوسطه + 2 سالمؤسسات فنی دانشگاهی (IUP) به برگزاری دوره های عمومی و حرفه‌ای طی2 سال (كارآموزی6 تا 8 هفته‌ای در كارخانه) و اعطای مدرك علمیDUT مبادرت می نمایند. لازم به ذكر است كه دسترسی به این دوره برای افراد برخوردار از دیپلم متوسطه‌، آزاد است. DEUST – كلاس‌های آمادگیكلاس‌های آمادگی به منظور شركت در كنكور ورودی مدارس مهندسی، دامپزشكی، نظامی، بازرگانی و مراكز تربیت مدرس برگزار می گردد.گفتنی است كه آموزش‌های فوق ظرف مدت زمان2 سال در خود مراكز متوسطه ارائه می‌گردد.مدارس مهندسی- دیپلم متوسطه + 5 سالدوره‌های آموزش مهندسی بر اساس گزینش برگزار گردیده و تنها دانش‌آموزان قوی یا قوی‌ترین آنها در زمینه‌های علمی در دوره متوسطه، از توانایی ورود به این قبیل مدارس برخوردار می باشند.از این روی، در این راستا، گزینش جامعی صورت می گیرد. گفتنی است كه مجموعه مدارس مهندسی، خصوصی و عمومی، تحت نظارت كمیسیون عناوین مهندسی (CTI) قرار دارند.نحوه پذیرش دانشجو در مدارس مهندسیپس از پایان كلاس‌های آمادگی كنكور؛ (تحصیلات3 ساله) پس از اخذ دیپلم متوسطه از طریق بررسی پرونده یا از طریق كنكور؛ (تحصیلات 5 ساله( پس از دیپلم متوسطه+ 2 سال، از طریق پرونده تحصیلی و /یا از طریق مصاحبه (برای دوره‌های دانشگاهی)؛( تحصیلات 3 ساله( برخورداری از عنوان Maitrise )تحصیلات2ساله(مدارس بازرگانی و مدیریت- دیپلم متوسطه + 5 سالمدارس بازرگانی و مدیریتی متعددی در كشور فرانسه فعالیت دارند كه شبكه‌ای از مدارس اداری را تشكیل داده‌اند. گذشته از یك بدنه واحد آموزشی، این مدارس به فراخور نیازهای هر منطقه، به ارائه‌ برخی آموزش‌های اختیاری نیز مبادرت می نمایند. تحصیلات فوق مدت زمان، 3 سال به طول می‌انجامد.Maste’re تخصصی- دیپلم متوسطه + 6 سالمدارس بزرگ مدیریت و مهندسی، همچنین به ارائه دوره‌های عالی تحصیلی( Mastere تخصصی) مبادرت می نمایند. Mastere تخصصی (MS) به عنوان مدرك علمی محسوب نگردیده، بلكه نشانی است كه توسط كنفرانس مدارس بزرگ، طی دوره آموزشی خاص در ارتباط با كارخانجات اعطا می‌گردد.داوطلب دوره فوق ملزم به برخورداری از مدركی معادل دیپلم متوسطه + 5 سال یا دیپلم متوسطه + 4 سال متناسب با تجربه حرفه‌ای است. تحصیل در این دوره معمولا از 12تا 15ماه به طول می‌انجامد كه بالغ بر6-5 ماه آن، صرف دوره كارآموزی می گردد. گفتنی است كه فهرستMaitrise های تخصصی معتبر هر سال، توسط كنفرانس مدارس بزرگ انتشار می یابد. كشاورزی و علوم زراعیبرای آندسته از افرادی كه علاقمند به مشاغل بخش كشاورزی و علوم غذایی می باشند، دامنه آموزش‌های ارائه شده از BTSA گواهینامه فنی عالی كشاورزی تا مدرك مهندسی گسترده است. در میان دوره‌های كوتاه مدت، BTSA كه دوره‌ای عملی است در نزد كارفرمایان بیشتر مورد قبول واقع می‌گردد. درمیان دوره‌های طولانی مدت، بهترین مسیر مدارس مهندسی است كه از جمله مهمترین نمونه های آن می توان به مدارس مهندسی كشاورزی و مهندسی علوم غذایی- كشاورزی، و مدارس مهندسی فعالیت‌های كشاورزی اشاره نمود.كالجهای آموزش عالیمطابق قانون مصوب12جولای 1875، اصل آزادی آموزش عالی در جهت امكان تشكیل موسسات آموزش عالی خصوصی از طریق تصویب احكام قانونی،تأیید وتصویب گردید. روند پذیرش دانشجویان درموسسات مذكور انتخابی می‌باشد. كسب مدركBaccalaureate الزامی‌بوده اما كافی نمی‌باشد.از جمله مهمترین موسسات آموزشی ارائه كننده دوره‌های آموزشی دراز مدت می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود :ـ كالجهای مهندسی ـ كالجهای عالی مدیریت وبازرگانی كه از آن جمله می‌توان به مهمترین كالجها به شرح ذیل اشاره نمود : Ecole des haute etudes Commercials Ecole Superieure des Sciences economiqes ET CommercialeseEcole Superieure de Commerce de Paris Ecole Superieure de Commerce de Lyon Ecoles Superieures de Commerce ET dad ministration des enterprises Ecoles or Institutes Supereurs de Sciences Commercialeseـ كالجهای كاتولیك،كالجهای كاتولیك موسسات خصوصی بوده و از سوی وزارت آموزش عالی وتحقیقات به رسمیت شناخته شده و به ارائه دوره‌های آموزش دانشگاهی وكالج مبادرت می‌نمایند. از دانشجویان پیش از برگزاری آزمون دانشگاهی،آزمون ورودی به عمل می‌آید.تعداد 5 موسسه كاتولیك در 5 شهرفرانسه Paris; Lille; Lyons; Nnger Toulouseواقع گردیده است.كلیه موسسات خصوصی می‌توانند از دولت تقاضای تأیید رسمی‌نمایند. وزیر آموزش عالی مسئولیت تأیید عملكرد موسسات فوق الذكر را بر عهده دارد.موسسات تأیید شده مورد بازرسی قرار گرفته و استخدام مدیران وپرسنل آموزشی آنها منوط به تأیید مدیران آكادمیك می‌باشد.از جمله مهمترین كالج‌های بخش عمومی‌نیز می‌توان به موارد ذیل اشاره نمود :1 9كالج علوم سیاسی(IEP) كه درشهر پاریس واقع گردیده واز داوطلبین برخوردار از مدرك Baccalaureate ، پس از برگزاری آزمون ورودی پذیرش به عمل می‌آورند. از دارندگان مدرك معادل كارشاسی نیز ،پس از برگزاری مصاحبه در سال دوم آموزش پذیرش به عمل می‌آید.گفتنی است كه مراكز مذكور پس از دوره سه ساله آموزشی، به اعطای گواهینامه مبادرت می‌نمایند. علاوه بر این، برای فارغ التحصیلان این مراكز امكان ادامه تحصیلات عالی به مدت یك تا دو سال در چارچوب دوره سوم آموزش درمراكز آموزشی فراهم آمده است.2 كالج‌های علوم طبیعی كه تابع وزارت آموزش عالی می‌باشند. دانشجویان كالج مذكور از طریق برگزاری آزمون ورودی رقابتی،گزینش می‌گردند.. دانشجویان به مدت دو سال پس ازBaccalaureate دركلاس‌های آمادگی حضور یافته و خود را جهت حضور در آزمون ورودی آماده می‌ نمایند.پس از پذیرش دانشجویان، دوره‌های آموزشی مذكور بنا بر ضوابط كالج ها برگزارگردیده و مدت زمان 5-2 سال به طول می‌انجامد.كالج‌های مذكور همچنین به اعطای مدرك مهندسی مورد تأییدوزارت آموزش عالی و تحقیقات به فارغ التحصیلان مبادرت می‌نمایند.3 – تعداد4كالج تربیت معلم كه در4 شهرParis ; Fontegay; Saint-Cloud ; Lyons واقع گردیده است.كالج‌های فوق از شرایط ورودی ویژه ای برخوردار می‌باشند. برگزاری آزمون ورودی گزینشی به صورت رقابتی كه كلاس‌های آمادگی آن مدت زمان2سال پس ازBaccalaureat برگزارمی‌گردد، ملاك گزینش دانشجویان می‌باشد.تحصیل در این كالج ها منتهی به اخذ مدارك دانشگاهی ملی وشركت درآزمون رقابتی جهت استخدام مدرسین می‌گردد.4- كالج‌های آموزش عالی تخصصی من جمله كالج ENA كه تحت مسئولیت و نظارت دفتر نخست وزیری قرار داشته و به تربیت افرادی جهت احراز پست‌های مدیریتی رده بالا مبادرت می‌نماید.5- . موسسات آموزش نظامی‌وابسته به وزارت دفاع،كه مدارس نظامی‌، نیروی دریایی ونیروی هوایی را تحت پوشش خود قرار می‌دهد.پذیرش دانشجویان در این مراكز نیز از طریق برگزاری آزمون ورودی پس از حضور دركلاس‌های آمادگی صورت می‌گیرد. 6- كالج‌های مهندسی معدن كه تحت نظارت وزارت صنایع فعالیت نموده وبه گزینش دانشجویان بر اساس نتایج آزمون ورودی و یابررسی مهارت‌های آموزشی آنان مبادرت می‌نماید.كالج‌های مذكور پس از گذراندن دوره سه تا چهار ساله آموزشی به اعطای مدرك مهندسی مبادرت می‌نمایند.ـ موسسات عالی آموزش كشاورزی كه تحت نظارت وزارت كشاورزی فعالیت می‌نمایند. ـ كالج‌های ملی دامپزشكی كه تحت نظارت وزارت بهداشت فعالیت می‌نمایند.ـ كالج‌های هنر كه تحت نظارت وزارت فرهنگ فعالیت می‌نمایند.ـ كالج های معماری وراه وساختمان كه تحت نظارت وزارت توسعه وفناوری فرانسه فعالیت می‌نمایند. سایر انستیتوهای آموزش عالیمراكز تكنسین عالی (STS)درمراكز آموزش متوسطه، رشته‌هایی پس از اخذ دیپلم متوسطه وجود دارند كه به تربیت دانشجویان به مدت3- 2 سال مبادرت نموده و به ارائه مدرك تكنسین عالی(BTS) در رشته‌های صنعتی یا اقتصادی، امور خدماتی و غیره(در مجموع130تخصص) مبادرت مینمایند.میزان ارائه آموزشهای عمومی‌33% و آموزش تخصصی66 درصد می‌باشد. ارائه یك دوره كارآموزی 8 الی 12 هفته‌ای نیز مكمل این آموزش می‌باشد.كلاسهای مقدماتی و مدارس عالی ازجمله مهمترین كلاسهای مقدماتی میتوان به كلاسهای ادبی، علمی‌و اقتصادی اشاره نمود.حضور دركلاسهای مقدماتی ادبی به مدت(2سال) و شركت درآزمون ورودی جهت ورود به مدارس عالی الزامی‌است.حضور دركلاسهای مقدماتی علمی‌به مدت(2سال)و شركت درآزمون ورودی جهت ورود به مدارس عالی مهندسی الزامی‌است.حضور دركلاسهای مقدماتی اقتصاد به مدت(2سال) و شركت درآزمون ورودی جهت ورود به مدارس عالی اقتصاد الزامی‌است.لازم به ذكر است دانشجویانی كه پس از گذراندن كلاسهای مقدماتی2ساله، در آزمون ورودی پذیرفته شوند، از مجوز حضور در مراكز آموزش عالی برخوردار می‌گردند.مدارس عالی نیز به تربیت مدرسین و پژوهشگران در حوزه ادبیات، علوم انسانی، اقتصاد و علوم مبادرت می‌نمایند. ـ مدرسه عالی des chartes كه به تربیت كادر محافظ میراث ملی مبادرت مینماید. ـ مدارس نظامی‌(Ecole inter-armes de saint-cyr, Ecole naval, Ecole de l’air) كه به تربیت افسران آینده ارتش فرانسه ظرف مدت4 سال می‌پردازد. ـ مدارس مهندسی كه به تربیت كادر علمی‌و فنی شركتها در كلیه زمینه‌های (كشاورزی، ساختمان و امور عمومی، شیمی، الكترونیك، پلها و راهها و …) ظرف مدت3 سال مبادرت می‌نمایند. ـ مدارس اقتصاد و مدیریت كه به تربیت كادر شركتهای دولتی و خصوصی در حوزه مدیریت اقتصادی، اداری و مالی ظرف مدت3 سال مبادرت می‌نمایند. ـ انستیتوهای مطالعات سیاسی(IEP) و 9 مؤسسه دیگر آموزش عالی كه به ارائه دوره آموزش 3 ساله دررشته های«اقتصاد و امور مالی»، «سیاست اقتصادی و اجتماعی»، «ارتباطات و منابع انسانی»،«خدمات عمومی»،« روابط بین‌الملل» و …مبادرت می‌نمایند. ـ مدرسه ملی امور اداری(ENA) كه از طریق برگزاری آزمون به جذب دانشجویان علاقه مند به رشته علوم سیاسی ‌مبادرت نموده و به تربیت كادر آموزش عالی ظرف مدت27ماه مبادرت می‌نماید. مراكز آموزش عالی فنی و حرفه ای(ITU)انستیتوهای دانشگاهی فن‌آوری وابسته به دانشگاه‌ها،به ارائه گواهینامه‌های فنی دانشگاهی (IUT)پس از گذراندن دوره‌های آموزشی2ساله مبادرت می‌نمایند.گفتنی است كه گذراندن دوره‌های آموزش عمومی‌و آموزش تخصصی و یك دوره كارآموزی6 الی 8 هفته‌ای برای دانشجویان انستیتوهای فوق الزامی‌است.درحال حاضرتعداد82 انستیتوی فنی دانشگاهی با ارائه 21 تخصص در سراسر كشور فرانسه به فعالیت مبادرت می‌نمایند. مراكز ‌آموزش پزشكیاخذ گواهینامه دولتی دكتری در رشته پزشكی مستلزم گذراندن حداقل دوره آموزشی 8 ساله در 3مرحله آموزشی به شرح ذیل می‌باشد:ـ مرحله نخست آموزشی،2سال به طول ‌انجامیده و مستلزم گذراندن آزمون بسیار دشوار می‌باشد. ـ مرحله دوم آموزشی، 4 سال به طول می‌انجامد. ـ درمرحله سوم دانشجویان به گزینش آموزش طب عمومی‌(آموزش2 ساله)، طب تخصصی (آموزش2 الی 5 ساله) و یا طب پژوهشی مبادرت می‌نمایند.گفتنی است آندسته از دانشجویانی كه آزمون كنكور نهایی سال اول را با موفقیت پشت سر‌گذارند، قادر به تحصیل در رشته جراحی دندانپزشكی ظرف مدت زمان 5 سال میباشند.آموزش داروسازی نیز با موفقیت در آزمون سال اول،ظرف مدت 6 سال به علاقه مندان ارائه می‌گردد.دانشگاهها وكالج‌های آموزش پیراپزشكی وابسته به وزارت بهداشت جهت ورود به دوره‌های آموزش فوق از دارندگان مدرك علمی‌Baccalaureat آزمون رقابتی (آزمون كتبی و مصاحبه) به عمل می‌آید. آموزش و تحصیل دردوره آموزشی فوق حداكثر4 سال به طول می‌انجامد.انستیتوهای تخصصی دانشگاهی (IUP)انستیتوهای تخصصی دانشگاهی(IUP) در قالب نظام آموزش دانشگاهی و آشنایی باپژوهش و آموزش 2 زبان خارجی، به ارائه آموزش درازمدت علوم فنی مبادرت می‌نمایند‌.دانشجویان پس از گذراندن دوره آموزش دانشگاهی1ساله، از مجوز حضور در یك انستیتوی تخصصی دانشگاهی برخوردار می‌گردند.دانشجویان مذكور از امكانات ادامه تحصیل ظرف مدت3 سال بهره مند گردیده و كلیه سنوات آموزشی آنان با یك مدرك ملی مورد تأیید قرار می‌گیرد. ارزشیابی تحصیلی ارزشیابی دانشجویان توسط خود دانشگاهها ومراكز آموزش عالی كشورصورت می‌گیرد. مدارك دانشگاهی نیزمعمولاً بر مبنای موفقیت دانشجویان درآزمونهای كتبی وشفاهی به آنان اعطا می‌گردد.دانشگاهها معمولاً به ارزشیابی پیوسته از سطح دانش دانشجویان كه مطابق با ارزشیابی به عمل آمده بر مبنای میزان عملكرد دانشجویان در خلال سال تحصیلی است، مبادرت می‌نمایند. مطابق قانون مصوب26 ژانویه 1984، كمیته ارزشیابی ملی فرانسه تشكیل یافت. كمیته مذكور به تشكیل نهاد نظارتی مستقلی مبادرت نموده و ازفعالیتهای خاص واستقلال مالی بر خوردار می‌باشد. كمیته ارزشیابی ملی به بررسی و تأیید عملكرد دانشگاهها،كالج ها وكلیه مراكز وموسسات تحت نظارت وزارت آموزش عالی كشور مبادرت می‌نماید.كمیته مذكور همچنین مسئولیت ارزشیابی موسسات تحت نظارت وزارتخانه آموزش وپرورش ملی را بر عهده دارد. ادامه خواندن مقاله نظام اموزشي فرانسه

نوشته مقاله نظام اموزشي فرانسه اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.