nx دارای 57 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد nx کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد
بخشی از متن nx :
تبخیر
مقدمهتبخیر جریانی است كه بوسیله آن آب یا یخ تبدیل به گازمی شود. در فیزیك فرایند تبدیل یخ به بخار را تصعید می نامند.با توسعه جوامع بشری یكی از مسائل مهم در پیشرفت هرجامعه ، دسترسی به آب با كیفیت مناسب در محل و زمان مورد نظر می باشد ، به طوریكه یكی از مهمترین عوامل محدودكننده توسعه اقتصادی ، می تواند كمبود آب و یا كیفیت نامناسب آن می باشد.
موقعیت جغرافیایی و شرایط اقلیمی خاص ، كشور ما را در رده مناطق كم باران كره زمین قرار داده است . زیرا صرف نظر از صفحات شمالی البرز و بخشی قسمت های غربی زاگرس قسمت اعظم كشور ما از نزولات جوی كافی بی بهره می باشد.
از آنجایی كه تبخیر می تواند از سطوح مختلف از جمله : رطوبت موجود درپوشش گیاهی ، سطح خاك وسطوح آزاد آب مثل اقیانوس ها ، دریاها ، نهرها و حتی سفره‌های آب زیرزمینی و ; صورت می گیرد. پس این امر باعث می شود كه مقدار بسیار زیادی از آب از دسترسی ما خارج شود پس درنظر گرفتن نقش تبخیر برای برنامه ریزی و مدیریت میزان آب مصرفی در كشاورزی و طرح‌های عمرانی مانند مهندسی ساختمان ، ایجاد سدهای مختلف ، بیلان جرم دریاچه‌ها ، حوضچه های تبخیری مورد استفاده در دفع فاضلاب های آلوده كننده بسیار مهم است. البته بایداین نكته را در نظر داشت كه در بین پدیده های مختلف هواشناسی ، اندازه‌گیری میزان تبخیر واقعی مشكل‌ترین كارهاست.
پس به طور خلاصه می توان گفت كه اهداف این تحقیق و پژوهش عبارتند از : – شناسایی عوامل مؤثر بر تبخیر سطحی – آشنایی با روشهای اندازه گیری تبخیر
– نقش تبخیر در برنامه ریزی و احداث پروژه های سد و مخازن آب – استفاده بهینه در مصرف آب و برآورد نیاز آبی گیاهان – استفاده بهینه از زمینهای قابل كشت كشاورزی و حاصلخیزی زمینهای زراعتی – شناسایی عوامل تبخیر در كمیت و كیفیت محصولات غذایی و كشاورزی
تبخیرعمل تبخیر یك فرایند كاملا فیزیكی بوده كه در آن انرژی حرارتی باعث تغییر حالت آب از مایع به گاز می گردد.در هواشناسی به فرایندی تبخیر می گویندكه نتیجه آن آزاد شدن مولكولهای آب و وارد شدن آنها در اتمسفر می باشد. به عبارت دیگر تبخیر در طبیعت همان انتشار بخار آب از یك سطح مرطوب ، سطح آزاد آب و اعم از حالت مایع یا جامد را در درجه حرارتی پایین تر از نقطه جوش آب می توان تعریف كردكه به آن تبخیر سطحی اطلاق می شود.
لذا تبخیر نقش مهمی در میزان آب قابل دسترس در یك منطقه دارد . بااهمیت‌ترین شكل تبخیر ، تبخیری است كه از روی اقیانوس هاو دریاهای آزاد انجام می پذیرد و از آنجایی كه این آبها از منابع اصلی مجموعه‌ی آب در سطح زمین می باشد ، عامل اصلی انتقال آب و بخار آن در حجم بالا بین اقیانوس ها و خشكی ها محسوب می شود.
از دیگر شكل های بااهمیت تبخیر ، تبخیر از رطوبت موجود در پوشش گیاهی ، سطح خاك و سطوح آزاد كوچك آب مثل دریاچه‌ها ، رودخانه ها و نهرهاست . ریشه‌ی گیاهان رطوبت موجود در خاك را جذب و بخشی از آن را توسط اندام‌های خود ترجیحا برگها به اتمسفر زمین وارد می كند ، به این فرم از تبخیر ، تعرق می گویند . چون تعرق گیاهان را نمی توان از تبخیر سطح خاك مجزا كرد ، كل پدیده را تبخیر و تعرق نامند كه غالباً آب مصرفی گیاه گفته می شود. لذا برآورد میزان آبی كه در اثر آبیاری به مصرف تعرق زراعت و درختان میرسد ، بر اساس تبخیر و تعرق است . ابعاد و اندازه‌ی شبكه های آبیاری نیز تابع مستقیمی از مقدار و زمان آب مصرفی است كه به صورت تبخیر و تعرق وارد جو می شود . مسلماً تبخیرو تعرق جزء اصلی چرخه‌ی هیدرولوژی برای تشكیل صددرصد بارش در مناطق كویری ، 75 درصد در مناطق مرطوب و صددرصد در مجموع كره‌ی زمین محسوب می‌شود.
در فعالیت‌های عمرانی تبخیر از دو نظر حائز اهمیت است :اولاً تبخیر مستقیم از سطح رودخانه‌ها دریاچه ها و مخازن سدها باعث تلفات آب می شود . ثانیاً تبخیر و تعرق از سطح پوشش گیاهی داخل حوضه های آبریز نیز جزء تلفات به حساب می آید.
تلفات آب بر اثر تبخیر در آب و هوای معتدل مرطوب سالانه در حدود 600 میلیمتر از سطح آزاد آب و در حدود 450 میلی متر از سطح زمین می باشد . حال آنکه در یک آب و هوای خشک این ارقام می تواند به ترتیب 2000 و 100 میلی متر باشد .
ملاحظه می شود که تبخیر از سطح آزاد آب افزایش و تبخیر واقعی کاهش می یابد . پایین بودن رقم تبخیر از سطح خشکی به دلیل عدم وجود بارندگی و موجودیت آب برای تبخیر است . بنابراین در اقلیم های خشک و نیمه خشک تبخیر از اهمیت زیادی برخوردار است . تخمین آن در طرح‌های عمرانی نیز به همان ترتیب حایز اهمیت است.شکل زیر توزیع جغرافیایی میانگین تبخیر سالانه از اقیانوس ها و خشکی ها را مورد بررسی قرار می دهد.
به طوریکه در شکل مشاهده می کنید از نظر جغرافیایی حداکثر میانگین تبخیر و تعرق در اطراف خط استوا است که مقدار آن در نزدیک قطبین به صفر می رسد . توزیع جغرافیایی تبخیر و تعرق همچنین تحت تاثیر توزیع جغرافیایی خشکی ها ، اقیانوس ها و بارش بر روی خشکی ها می‌باشد . همانطور که در شکل مشاهده می شود از عرض های جغرافیایی پایین تا متوسط تبخیر بیشتری در اقیانوسها نسبت به خشکی هاست. همچنین افت جزئی را که میزان تبخیر از اقیانوس ها نسبت به خشکی‌ها در استوا در شکل دارد میتوان ناشی از پایین بودن میزان باد و فراوانی میزان رطوبت در سطح همجوار اقیانوس ها دانست.
همچنین که اوج‌های جزئی تبخیر در عرض‌های متوسط زمین منعکس کننده تسلط بادهای غربی و بارفتن دسترسی به آب است و کاهش جزئی در نزدیک عرض 30 درجه در اثر کمبود آب در نوار‌های بیابانی است . در اقیانوس ها الگوی اساسی توزیع تبخیر به طور وسیعی تحت تاثیرجریانهای سطحی آن قرار می گیرد.
جریان تبخیرمولکولهای آب در شرایط معمولی ، چه در دریاچه های بزرگ و چه به صورت لایه های نازک که ذرات خاک را در بر گرفته اند و چند میلی متر بیشتر آب ندارند دارای جرم مشخصی بوده و در یک حرکت ثابت می باشند اضافه شدن گرما به آب سبب افزایش انرژی مولکول های آب و حرکت سریع آنها می شود ، نتیجه اش افزایش فاصله همراه با کاهش نیروی چسبندگی بین مولکول ها را به دنبال خواهد داشت . در درجه حرارت‌های بالا مولکول‌های بیشتری در سطح آب تمایل به آزاد شدن و وارد شدن به لایه های هوای همجوار سطح آب دارند . همزمان مولکول های بخار آب تمایل به آزاد شدن و وارد شدن به لایه های همجوار سطح آب دارند . مولكولهای لخار در این لایه در یک حرکت مداوم به سرمی برند و بعضی از آنها به سطح آب زیرین خود نفوذ می کنند. بنابراین میزان تبخیر در یک زمان معین بستگی به اختلاف تعداد مولکول هایی که از سطح آب خارج می‌شود و تعداد مولکول هایی که بر می گردند ، دارد.
عوامل موثر درتبخیراصولاً تبخیر از سطح آب یک عمل پیوسته و مداوم است که دو عامل اصلی جریان تبخیر را تحت تاثیر قرار می دهد: 1- در دسترس بودن انرژی برای ایجاد گرمای نهان تبخیر که این انرژی مورد نیاز جهت شکستن پیوند هیدروژنی آب است . 2- توان انتقال وانتشار بخار آب از سطح تبخیر می باشد که بستگی به گرادیان سرعت باد و رطوبت ویژه در هوای بالای آن است . علاوه برآن ، عوامل فیزیکی و محیطی نیز در میزان تبخیر موثر هستند .
تابش خورشید(انرژی خورشیدی)تغییر حالت آب به گاز دردمای ده درجه سانتی گراد نیاز به انرژی دارد . بنابراین تبخیر می تواند در طول روز و حتی در شب چنانچه انرژی در اختیار باشد ، صورت گیرد . اصولاً مقدار انرژی که بتواند عمل تبخیر را انجام دهد در روز بیشتر از شب و در تابستان بیش از زمستان است . بنابراین انرژی خورشیدی در تغییرات میران تبخیر تاثیر تعیین كننده ای دارد . به طوریكه لینسلی و همكارانش (1985) پیشنهاد كردند كه تلفات آب در اثر تبخیر از سطوح آزاد آب اساساً به نام تبخیر خورشیدی بیان می شود . این موضوع در شكل زیر نشان می دهد كه چگونه انرژی خورشیدی و تبخیر رابطه ی نزدیكتری نسبت به درجه حرارت و تبخیر دارند . عرض جغرافیایی محل نیز که انرژی دریافت شده از خورشید به آن بستگی دارد در این امر دخالت دارد . به عبارت دیگر تبخیر بستگی به موقعیت جغرافیایی محل دارد و دارای تغییرات روزانه ، ماهانه و فصلی است.
دمای هوا همانطورکه گفته شد برای انجام عمل تبخیر انرژی مورد نیاز است. چنانچه درجه حرارت سطح مرطوب و هوای مجاور آن زیاد باشد تبخیر با سرعت بیشتری انجام می پذیرد . زیرا در دمای بالاتر برای تبخیر هر گرم آب ، انرژی کمتری مورد نیاز خواهد بود. از طرف دیگر هر چه درجه‌ی حرارت هوای بالای سطح مرطوب گرمتر باشد توانایی بیشتری در جذب رطوبت خواهد داشت. هر چند دما به عنوان شاخصی از مقدار انرژی خورشیدی است اما چون این امکان وجود دارد که دمای یک منطقه مستقل از مقدار تابش خورشید کم یا زیاد باشد لذا به عنوان یک پارامتر مستقل مورد بررسی قرار می گیرد.
رطوبت سومین عامل موثر بر تبخیر رطوبت نسبی هواست . با افزایش میزان خشکی هوا یا کاهش رطوبت موجود آمادگی اتمسفر جهت پذیرش بخار آب بیشتر می گردد. در صورت عدم تغییر خصوصیات هوا که سبب تغییرات ظرفیت هوا نیز می شود ، فشار حقیقی بخار آب (فشار بخار آب در بالای هوای اشباع ) در طی یک روز تغییر چندانی ندارد . متقابلاً رطوبت نسبی دارای تغییرات زیادی است . به طوریکه با افزایش رطوبت نسبی در لایه‌ی همجوار سطح تبخیر ، میزان انتقال ذرات آب از سطح تبخیر کاهش می یابد ، هر چند که رطوبت نسبی با میزان
صددرصد ، مقداری تبخیر معمولاً انجام می گردد . از آنجایی که زمانی رطوبت نسبی هوا افزایش می یابد که درجه حرارت هوا پایین آمده است و حتی اگر میزان بخار آب در توده‌ی هوا ثابت بماند ، کاهش دمای هوا سبب کاهش میزان تبخیر می گردد ، بنابراین در هوای سرد تبخیر ممکن است کمتر از هوای گرم باشد علتش را هم می توان در ظرفیت کم پذیرش بخار آب در درجه‌ی اشباع هوای سرد دانست .
جریان انتشار(باد) بلافاصله پس از تبخیر لایه‌ی نازک هوایی که درحد فاصل سطح مرطوب و هوا قرار گرفته است از بخار آب اشباع می شود. انتشار مولکول های آب از سطح آزاد آب به طرف لایه‌ی هوای ساکن با نزدیک شدن نقطه اشباع کاهش می یابدو سبب افزایش ورود مجدد مولکول های آب در هوا به سطح آب می‌شود . بنابراین جهت ادامه‌ی تبخیر بایستی حرکت قابل ملاحظه در هوا برای برداشتن لایه‌ی هوای مرطوب پایینی در تماس با سطح آب و مخلوط کردن آن با هوای خشک لایه بالایی وجود داشته باشد . بنابراین میزان تبخیر اغلب و همیشه تا حدی تحت تاثیر حرکت اغتشاش هوا می‌باشد. رابطه‌ی بین سرعت باد و تبخیر فقط تا محدوده مشخصی وجود خواهد داشت .
افزایش بیش از حد سرعت باد در افزایش میزان تبخیر موثر واقع نخواهد شد. محدوده‌ی این سرعت با تغییر دیگر شرایط موثر در میزان تبخیر تغییر می کند ، اما همراهی شرایط آشفتگی در انتشار ، جهت توانایی های لازم و سرعت بخشیدن به تبخیر در رسیدن به حداكثر میزان تبخیر در تحت شرایط انرژی و رطوبت هوا کمک می کند . به عبارت دیگر باد عامل ایجاد تبخیر نیست بلکه سبب برقراری یا افزایش شدت میزان تبخیر تا محدوده مشخصی می شود.
فشار اتمسفربا کم شدن فشار اتمسفر مولکول ها راحت تر می توانند از سطح مایع خارج شده و بدین ترتیب بر شدت تبخیر افزوده میگردد. در ارتفاعات اگر چه فشار هوا کمتر می باشد لیکن به سبب کاهش درجه حرارت و افزایش رطوبت نسبی هوا ، تبخیر نسبت به دشتها کمتر است.
اندازه سطحمیزان تبخیر در سرعت ثابت باد با اندازه‌ی سطح تبخیر و رطوبت نسبی ارتباط پیدا می کند.با حرکت توده‌ی هوا در عرض یک دریاچه بزرگ بتدریج رطوبت نسبی بیشتری را اخذ کرده و از قدرت تبخیرآن کاسته می شود به طوریکه به تدریج که مساحت تبخیر کاهش می یابد ، تفاوت بین تبخیر در کناره‌ی دریاچه و وسط آن کاهش می یابد ، تا جایی که بخار آب مانند یک روکش تمامی سطح تبخیر را فرا گرفته ، ضخامت آن تدریجاً افزایش پیدا می‌کند. هر چه دریاچه وسیع‌تر باشد مجموع کاهش تبخیر بیشتر است ، هر چند که مجموع حجم آب تبخیر شده با افزایش سطح تبخیراضافه می شود . رطوبت هوا در حالتی که سطح آب یکنواخت
باشد (اقیانوسها ) به غیر از مناطق ساحلی مستقل از فاصله طی شده توده‌ی هوا می باشد. بنابر این در این شرایط تبخیر در مناطق یکنواخت می باشد و مقدارش با انرژی دریافتی رابطه‌ی نزدیک خواهد داشت. همچنین سطوح تبخیر خیلی کوچک مانند تبخیر نگارها و تبخیرسنج‌ها تاثیر کمی در درجه حرارت و رطوبت هوای مجاور خود دارند. میزان بخار آب کمی که سطح تبخیر را ترک می کند حتی اگر با شدت زیادی هم باشد ، بلافاصله منتشر شده لذا یک جریان تبخیر مداوم در سطح تبخیر برقرار می گردد. مقدار متفاوت تبخیر در اندازه مختلف
سطوح آزاد آب از رطوبت وارد شده‌ی هوا تاثیر قابل ملاحظه ای می پذیرد. اگر ابتدا رطوبت موجود در هوا زیاد باشد حتی اگر رطوبت وارده به سطح تبخیر مسافت طولانی از عرض دریاچه را طی می کند ، تغییرات در تبخیر جزئی است. بنابراین در سطوح کوچک و بزرگ میزان تبخیر متفاوت نخواهد بود . اما اگر رطوبت اولیه‌ی هوا کم باشد ، لذا رطوبت وارد شده سبب افزایش رطوبت موجود درسطح تبخیر می گردد و در مقایسه با سطوح کوچکتر به تناسب میزان تبخیر از سطوح بزرگ آب کاسته می‌شود.
عمق آب تاثیر عمق آب در توزیع فصلی تبخیر قابل بررسی است . رژیم فصلی درجه حرارت دریاچه‌ی کم‌عمق معمولاً با رژیم جریان درجه حرارت مشابه می باشد. بنابراین حداکثر میزان تبخیر در تابستان و حداقل آن در زمستان خواهد بود. در یک دریاچه‌ی عمیق موضوع متفاوت است زیرا نه تنها ظرفیت ذخیره‌ی گرمایی بیشتری از آبهای کم عمق دارد بلکه در عرض‌های متوسط جغرافیایی تجربه نشان داده است که طبقه بندی حرارتی قابل ملاحظه‌ای در آنها وجود دارد که تبخیر را تحت تاثیر قرار می دهد. در طی فصول بهار و تابستان گرمای وارد شده سطح
آب در فاصله‌ی محدودی از عمق آب مخلوط می شود. نتیجه اینکه منطقه ای از آب گرم در لایه سطح آب که دارای درجه حرارت یکسان و گرمتر از بقیه‌ی آب می باشد در دریاچه تشکیل میگردد. با سرد شدن آب در فصل پائیز چگالی آب افزایش پیدا می کند ، آب سرد شده به اعماق کشیده می‌شود و آب گرم پائین‌تر جایگزین آن می گردد حتی در شرایط سطح آزاد یخ این جایگزینی ها در طول فصل زمستان به طور مداوم در اثر عمل باد انجام می پذیرد. در هرحالت ، درجه حرارت‌ها و چگالی های یکسان در طی عمق آب به دنبال خواهد داشت تا
آشفتگی هوا عمل مکانیکی مخلوط کردن را تا عمقی از آب گسترش دهد. بنابراین انرژی ذخیره شده در فصول پائیز و تابستان به کندی به سطح آب آمده ، به انرژی خورشیدی موجود در آن وقت از سال اضافه می شود. نهایتاً ذخیره‌ی گرمایی تاثیر نسبی به درجه حرارت هوا و آب می گذارد و مشاهده می گردد که درجه حرارت آب در تابستان کمتر از درجه حرارت هوا و در زمستان درجه حرارت هوا کمتر از درجه حرارت آب می باشد.
رنگ مایعآب خالص کاملاً شفاف بوده و بیشترین مقدار بازتاب را داراست . بدین ترتیب در آب هایی که دارای پلانکتون و آلک می‌باشند انرژی تابشی بیشتری راجذب نموده و بدین لحاظ میزان تبخیر افزایش می یابد.
غلظت املاح موجود در آب(شوری) میزان تبخیربا غلظت املاح موجود درآب رابطه معکوس داشته بطوریکه وجود املاح در آب باعث کندی تبخیرمی شود. برای مثال به ازای هر یک در صد افزایش چگالی آب در اثر شوری، تبخیر به میزان یک درصد کاهش می یابد. کاهش تبخیر به علت کاهش فشار بخار آب شور است. به عبارتی فشار بخار آب اشباع در مجاورت آب ناخالص کمتر از آب خالص می باشد بنابراین تبخیر از آب دریا با میانگین شوری حدود تا درصد کمتر ازتبخیر آب خالص می باشد.بنابراین دریاچه های بسیار شور مناطق کویری مانند حوض سلطان یا مسیله می توانند در شرایط بسیارحاد کویری مدت زیادی دوام داشته باشند.
مواد قابل تبخیر عناصر پیشرفته بین المللی درجه خالص بودن مواد قابل تبخیر را تأمین می كنند و آنها را به منظور اصول و اهداف متفاوت به شكلها و سازه های گوناگون می سازند .
آلومینیوم Al طلا Au منگنز Mnآنتی مونی Sb هافنیوم Hf مولیبدن Moبیسموت Bi ایندیوم In نیكل Niكروم Cr ایریدیوم Ir نیوبیوم Nbكبالت Co آهن Fe پالادیوم Pdژرمانیوم Ge منیزیم Mg پلا تینوم PT
اكسیدهااكسید آلومینیوم Al2O3 اكسید هافنیوم Hforاكسید ایندیوم Ino اكسید منگنزیوم Mgoاكسید نودیمیوم Nd2O3 اكسید سیلیكون Sio2اكسید سیلیكون Sio اكسید تانتالوم TA2O5
اكسید تیتانیوم Tio اكسید تتیانیوم Tio2اكسید تیتانیوم Tio3 اكسید تتیانیوم Tio3O5اكسید واندادیوم Vo اكسید تریم Y2O3اكسید روی Zno اكسید روی
سولفیدها :سولفید كادمیم سولفید تنگستنسولفید مولیدنیوم سولفید رویسولفید تانتالوم سولفید تنگستن
چرخه هیدرولوژیقبل از آنكه بشر پا به عرصه حیات روی كره خاكی گذارد تشكیل رودخانه ها ،دریاچه ها و دریاها باعث بوجود آمدن گیاهان و جانداران متعددی گردیده است.در اثر بارندگی های شدید و سایر عوامل دیگرپدیده خاك سازی از سنگ های سخت صورت گرفته و محیط مناسبی برای زندگی انسان فراهم گردید. علاوه بر نیاز مبرم بشر به آب جهت بقا،از آن در جابجایی خود و كالاها و یا گردش آسیابها و بطور خلاصه در توسعه تمدن خویش استفاده نمود . امروزه نیز توسعه جوامع بشری بدون دسترسی مناسب به آب امری محال به نظر میرسد . كشورهایی همچون ایران ، هند ، بین النهرین ، چین ، مصر و روم كه پایه گذاران تمدن فعلی می باشند اهتمام زیادی در طراحی و استفاده صحیح از منابع آبی داشته كه نمونه هایی از آن احداث
سدهایی چون بند گلستان و بند امیر ، كانالهای آبیاری شوشتر و احداث قنوات طویل در ایران و یا كانالهای متعدد آبیاری در بین النهرین می باشد . حتی در مناطقی كه از بارندگی خوبی نیز برخوردارند انسان جهت استفاده از راههای آبی ، مناطق مجاور رودخانه ها و دریاها را جهت سكونت برگزید . در حال حاضر آب در زمینه های مختلفی از فعالیت جوامع انسانی نظیر نیازهای خانگی ، كشاورزی ، صنعت، شیلات ، تولید انرژی ، كشتی رانی ، مسائل تفریحگاهی و توریسم و نظامی و بسیاری موارد دیگر دخالت دارد . با توسعه جوامع بشری معلوم
شده كه یكی از مسائل مهم در پیشرفت هر جامعه ، دسترسی به آب با كیفیت مناسب در محل و زمان مورد نظر می باشد ، به طوری كه یكی از مهمترین عوامل محدود كننده توسعه اقتصادی میتواند كمبود آب و یا كیفیت نامناسب آن می باشد . این گوهر گرانبها گاهی نایاب بوده و زمانی به قدری زیاد می شود كه مشكل آفرین می گردد . به طوریكه بروز خشكسالیها و كاهش شدید محصولات كشاورزی و یا وقوع سیلابهای مهیب همه ساله در نواحی مختلف دنیا از جمله ایران ، خسارات زیادی را به جوامع مختلف انسانی وارد
می‌سازد.همچنین آب به عنوان یكی از عوامل مهم فرسایشی (آبی یا یخچالی) در تغییرات شكل پوسته زمین تأثیر دارد و حلال بسیاری از املاح موجود در طبیعت می باشد . گردش آب در طبیعت عبارت است از حركت و جابجایی آب در قسمتهای مختلف كره زمین است . چرخه آب در زمین در لایه ای به قطر تقریباً 16 كیلومتر انجام می پذیرد كه 15 كیلومتر آن در اتمسفر (پوشش گازی زمین) و حدود 1 كیلومتر هم در پوشش جامد در سطح و تحت الارضی صورت می گیرد كه بخش سطحی آن شامل هیدروسفر یعنی توده های آبی كه در سطح زمین گسترش یافته است ، می باشد آب در این لایه از مسیرهای پیچیده ای حركت می كند كه نهایتاً تشكیل چرخه هیدرولوژی را می‌دهد .
عامل این حركت مداوم ، مقدار انرژی است كه خورشید به سطح زمین می رساند ، از حدود 10 × 4/13 كیلو كالری گرمای سالانه كه از خورشید به سطح زمین می رسد 25 درصد آن صرف همین حركت در چرخه می شود و باعث 1885 میلیمتر تبخیر و 2000 میلی لیتر بارش در سال می گردد . آب از سطوح مرطوب زمین تبخیر شده و پس از صعود به عنوان بخشی از اتمسفرمحسوب می شود، بخار آب دراتمسفر منتقل شده وبالا میرود تا زمانی كه عمل تقطیرتراكم و سپس عمل بارش بر خشكیهای زمین و دریاها و اقیانوسها انجام گردد . در قسمت خاكی چرخه ، كلیه بارشها به سطح زمین نمی رسد و بخشی از آن توسط پوششهای گیاهی ، سطح ساختمانهای موجود در زمین گرفته می شود این بخش از بارش را اصطلاحاً برگاب نامیده كه از آنجا آب دوباره تبخیر شده به اتمسفر برمی گردد و مقدار باقیمانده از بارش را كه به سطح زمین میرسد بارش مؤثر نامند . این بخش از بارش در زمین به یكی از سه جریان اصلی زیر هدایت می شود :
جریان اول : ممكن است تشكیل ذخایر سطحی آب در شكلهایی مثل بركه ها ، آبگیر و رطوبت در خاك را بوجود آورد كه نتیجتاً تبخیر شده و به اتمسفر برمی گردد .جریان دوم : ممكن است در سطح زمین جاری شده و با تشكیل رودخانه ها به دریاچه ها بریزد و در آنجا تبخیر گردد و به اتمسفر رود یا توسط نشت به ذخایر زیرزمینی بپیوندد و نهایت اینكه با ادامه جریان در رودخانه و زیرزمین به اقیانوسها ریخته شود .
جریان سوم : بارش ممكن است به سطح زمین نفوذ كرده و به رطوبت موجود در خاك پیوسته كه در این حالت بوسیله تبخیر و تعرق از سطح زمین و پوششهای گیاهی به اتمسفر برگردد و یا توسط جریانهای زیر سطحی به طرف رودخانه ها هدایت شود و یا اینكه با حركت عمقی تر به طرف لایه های آبدار زیرزمینی جایی كه ممكن است هفته ها یا ماهها و شاید سالها طول بكشد تا به اتمسفر تخلیه گردد برود. بخشی از آبهای زیرزمینی (سفره های كم عمق) به وسیله حركت موئینه ای یا توسط ریشه گیاهان به سطح زمین آمده و در اثر تبخیر به اتمسفر برمی گردد و یا اینكه توسط جریانهای نشست به رودخانه و نهایتاً به اقیانوسها می پیوندند . در زمانی كه بارش از اتمسفر به زمین رسیده و بدون اینكه در جریانهای رودخانه ای ، رطوبت خاك یا حركت آبهای زیرزمینی درگیر شود تبخیر گردد ، چرخه دارای گردش كوتاهی است . بطوریكه بارش انجام شده بر روی یك دریاچه بدون برخورد با زمین تبخیر می شود و یا
اینكه بر روی خشكیها صورت گرفته و در اثر نفوذ عمقی به جریان اصلی آبهای زیرزمینی كه دارای حركت كند به طرف نقاط خروجی مثلاً یك چشمه است می پیوندد كه ممكن است سالهای سال طول بكشد تا به اقیانوسها رسیده و تبخیر شود . لذا میتوان مشاهده كرد كه چگونه حركت یك قطره آب در چرخه هیدرولوژی دستخوش جریانهای كاملاً متفاوت می گردد . حركت غیر منظم چرخه آب ، در مناطق گرم كویری و یا سرد قطبی بیشتر نمایانگر می شود ، به طوریكه درمناطق كویری ریزش باران ناگهانی بوده و ممكن است هر چندسال یكبار رخ دهد و دیگر اجزای چرخه هم مثل تبخیر و تعرق و جریان آب در رودخانه ها فقط در یك دوره كوتاه در طی زمان بارندگی و بعد از آن رخ دهد لذا این مناطق در یك دوره زمانی مثل یك هفته ، چرخه فعالی داشته و طی یك دوره طولانی غیر از توزیع مجدد آبهای زیرزمینی در عمقی از سطح زمین غیرفعال باشد . در مناطق سردسیر كه بارش عمدتاً به شكل برف بوده، ماهها طول می كشد كه بارش بعد از ذوب شدن به صورت فعال در قسمتهای بعدی چرخه هیدرولوژی شركت كند .
ادامه خواندن مقاله تبخير
نوشته مقاله تبخير اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.