مقاله بررسي عوامل موثر بر ريسك اعتباري مشتريان حقوقي بانك

 nx دارای 41 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : بررسی عوامل موثر بر ریسك اعتباری مشتریان حقوقی بانك (بررسی موردی بانك كشاورزی )1- مقدمهبررسی عملكرد اغلب كشورها بیانگر آن است که بین سرمایه گذاری و سطح پیشرفت اقتصادی رابطه تنگاتنگی وجود دارد، بدین معنی که کشورهایی که دارای الگوی کارآمدی در تخصیص سرمایه به بخش‌های مختلف اقتصادی هستند، اغلب از پیشرفت اقتصادی و به تبع آن رفاه اجتماعی بالاتری برخوردار می باشند. تجهیز و تخصیص منابع سرمایه گذاری به فعالیت های اقتصادی از طریق بازار مالی انجام می‌پذیرد كه بازار اعتبارات بانكی جزئی از این بازار است. انجام این امر به عنوان اصلی ترین نقش بانك در بازار مالی، از طریق اعطای اعتبار به مشتریان صورت می گیرد. در این راستا یکی از موضوعات حائز اهمیت، بررسی و ارزیابی ریسک اعتباری ( یعنی احتمال قصور در بازپرداخت تسهیلات اعطایی از سوی مشتریان) می باشد. اندازه گیری این ریسك در میان ریسك هایی كه بانك در حیطه وسیع عملكرد خود با آن روست از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و کاهش و کنترل آن به عنوان یكی از عوامل کلیدی اثر گذار بر بهبود فرایند اعطای اعتبار و نتیجتاً بر عملکرد بانکها مطرح و نقش اساسی در پایداری و بقای بانکها و موسسات مالی دارد. از دلایل اهمیت سنجش این ریسك می توان به موارد زیر اشاره نمود:1 امروزه همچنان یگانه عامل ورشکستگی بانکها ریسک اعتباری است. اگر مشتری به موقع تعهدات خود را بازپرداخت نکند این تسهیلات به صورت مطالبات معوق بانکی درآمده و این امر موجب اختلال در سیستم بانكی و در نتیجه در اقتصاد كشور می گردد. 2 اندازه گیری ریسك اعتباری با پیش بینی زیان های عدم بازپرداخت اعتبارات و ایجاد رابطه منطقی بین ریسك و بازده، امكان بهینه سازی تركیب پرتفوی اعتباری، قیمت گذاری دارایی ها و تعیین سرمایه اقتصادی بانكها را به منظور كاهش هزینه های سرمایه ای و حفظ توان رقابتی، فراهم نموده و نوعی مزیت نسبی برای بانكها و موسسات اعتباری ایجاد خواهد كرد. 3 در کشور ایران از یک سو فعالیت بانكها بر اساس قانون بانکداری بدون ربا و براساس عقود اسلامی است لذا، نمی توان مرزی بین بازار پول و سرمایه قائل شد. از سوی دیگر با توجه به ساختار اقتصادی كشور، عملیات بازار سرمایه (بازار اوراق بهادار و سهام) و سایر شبكه های غیر بانكی و قراردادی، پیشرفت قابل ملاحظه ای نداشته و بنابراین سهم قابل توجهی از سرمایه گذاری از طریق تامین مالی بازار بانکی انجام می گیرد بنابراین موفقیت بانکها در انجام این امور از اهمیت ویژه ای برخوردار است. 4 در نظام ربوی پس از پرداخت وام، ارتباط بانک با پول قطع شده و بانک بدون توجه به نوع فعالیت اقتصادی، اصل و فرع پول خود را مطالبه می کند، لذا با گرفتن ضمانت کافی، لزومی به ارزیابی دقیق از مشتری وجود ندارد ( و در صورتیکه ارزیابی انجام گیرد در راستای تسهیل مبادلات و انتخاب مشتریان بهتر است) حال آنكه در سیستم بانکداری اسلامی بانک شریک گیرنده تسهیلات در فعالیتهای اقتصادی بوده و عمدتاً سهم آورده فرد به عنوان ضمانت در نظر گرفته می شود. بنابراین با توجه به منابع مالكیتی- وكالتی ارزیابی توان بازپرداخت مشتری های بانک بسیار اهمیت دارد. با توجه به موارد ذکر شده، آنچه برای بانک اهمیت دارد این است که قبل از اعطای تسهیلات به مشتریان، احتمال عدم بازپرداخت از سوی آنان را ارزیابی نموده و لذا گروهی را انتخاب كنند كه مطمئن از ادای دین آنها در موعد مقرر باشند. انجام این امر بوسیله یك سیستم جامع، ساختار و معیار مناسب امكان پذیر می باشد. امروزه بانکها به طور وسیعی از مدلهای سنجش ریسك اعتباری برای تصویب و پرداخت وام های اعطایی استفاده می کنند و با استفاده از معیارهای عینی و اطلاعات حال وگذشته مشتری، در قالب تهیه انواع گزارش های اطلاعاتی و كارشناسی و اتخاذ تصمیم در اركان اعتباری ذی صلاح، به اعتبارسنجی مشتریان می پردازند درمورد وامهای بزرگ با توجه به تعداد اندک آنها، ارزیابی دقیق متقاضی امكان پذیر است، اما در مورد وامهای متوسط و کوچک، چون تعداد متقاضیان زیاد است، ارزیابی دقیق تک تک آنها پر هزینه است و لذا نیازمند ارزیابی سیستماتیک و ایجاد مدلی است که بر اساس آن بتوان ریسک اعتباری را تعیین و کاهش داد. با وجود اهمیت این موضوع متاسفانه دركشور ما درزمینه اعطای تسهیلات اعتباری به مشتریان روند منسجم و منظمی به منظور تعیین ریسک اعتباری ایشان، امتیاز دهی، درجه بندی و همچنین تعیین سقفهای اعتباری بر اساس شاخص های ریسک، ملاحظه نمی شود و شاخص ها براساس تشخیص کارشناسی و کمیته اعتباری صورت می پذیرد. برخورداری از یک مدل ریسک کارآمد نه تنها تصمیم گیری در زمینه اعتبار و اخذ وثائق را تسهیل می نماید، بلکه باعث خواهد شد که سیستم بانکی و به تبع آن کشور از الگوی کارآمدی در تخصیص سرمایه به بخشهای مختلف اقتصادی برخوردار گردد. دراین مقاله پس از مروری بر ادبیات ریسك اعتباری به بررسی عوامل موثر بر ریسک اعتباری مشتریان حقوقی بانک کشاورزی با استفاده از روش آماری رگرسیون لجستیک پرداخته، و از این طریق برخی از ویژگیهای کیفی( نوع فعالیت، سابقه داشتن بدهی معوق،; ) و مالی (برخی از اقلام ترازنامه و;) اثر گذار بر ریسک اعتباری دسته از مشتریان بانک را شناسایی می نماید. 2- مروری بر ادبیات موضوع2-1- اعتبار سنجی با توسعه مداوم و پویای صنعت اعتباری، این صنعت هر روزه نقش مهمتری را در اقتصاد کشورها ایفا كرده و اعتباردهندگان به منظور توسعه فرآیند مدیریت اعتباری خود، به استفاده از روشها و ابزارهای جدید و تکنولوژی‌های پیشرفته مجاب شده اند. اعتبارسنجی و سنجش توان باز پرداخت مشتریان با استفاده از تکنیک ها و روش های پیشرفته و نوین آماری، از جمله تلاشهایی است كه دراین زمینه انجام شده است. اعتبارسنجی به مفهوم ارزیابی و سنجش توان بازپرداخت متقاضیان اعتبار و تسهیلات مالی و احتمال عدم بازپرداخت اعتبارات دریافتی از سوی آنها می باشد. امروزه به منظور اعتبارسنجی مشتریان نظام‌هایی نظیر امتیازدهی اعتباری و رتبه‌بندی مشتریان اعتباری تدوین و توسعه یافته اند. 2-2 – امتیازدهی اعتباریامتیازدهی اعتباری، نظامی است كه به وسیله آن بانك‌ها و موسسات اعتباری با استفاده از اطلاعات حال و گذشته متقاضی، احتمال عدم بازپرداخت وام توسط وی را ارزیابی نموده و به او امتیاز می‌دهند. به عبارت دیگر امتیازدهی به معنی کمی نمودن احتمال نکول در آینده است. این روش مشتریان اعتباری را بی‌طرفانه و بر اساس آمار و اطلاعات كمی رتبه‌بندی می‌نماید. در حالی كه روش‌های قدیمی برای ارزیابی مشتریان عمدتا ذهنی و متكی بر دیدگاه مسئول (یا مسئولین) پرداخت وام می‌باشند. در کنار روش امتیازدهی اعتباری روش رتبه‌بندی اعتباری قرار دارد. رتبه بندی اعتباری در واقع روشی برای شناسایی و موافقت با اعطای وام به متقاضیان با ریسك پائین و اجتناب از اعطای وام به متقاضیان با ریسك بالا از طریق طبقه بندی آنها می باشد. طبقات رتبه بندی با نماد های مختلفی، مثلاAAA یا Aaa )برای عالی ترین كیفیت) یا با اعدادی مثلا از 1 تا 10 مشخص می شوند. روش امتیازدهی نسبت به روش رتبه بندی این مزیت را دارد که با ارائه امتیاز ( همان مقدار عددی احتمال عدم بازپرداخت به موقع تسهیلات از سوی مشتریان، یا ریسك اعتباری است، مثلا ;.23/0،01/0)، به هریک از متقاضیان، علاوه بر طبقه بندی یا رتبه بندی آنها، درجه ریسک اعتباری و در نتیجه فاصله بین هر یک از طبقات رتبه بندی (به طور مثال متقاضی دارای رتبه اول و دوم یا ;) را مشخص می نماید. به طور مثال شركت الف، ب و ج كه در روش رتبه بندی اعتباری به ترتیب رتبه های2، 2و 3 را به خود اختصاص داده اند می توانند به ترتیب ریسك اعتباری (یا امتیاز)11، 19 و 25 درصد را داشته باشند. 2-3-ضرورت امتیازدهی اعتباری مشتریانامتیازها برای بانکها این امکان را فراهم می آورند که ریسك اعتباری را اندازه گیری نموده و آن را متناسب با پورتفوی اعتباری اداره کنند. بدین مفهوم که اکسپوژر (ریسک قابل مشاهده و محاسبه ) بانک را در رابطه با انواع ریسك تعدیل و اصلاح نماید. این مطلب را می شود با رابطه زیر توضیح داد:( احتمال عدم بازپرداخت ) ×( نرخ زیان در صورت عدم بازپرداخت ) × ( مبلغ در معرض ریسك) = زیان مورد انتظاردر این رابطه نرخ زیان (عدد یك منهای سهم درصدی وام كه به وسیله تضمین پوشش داده شده است) و مبلغ در معرض خطر( میزان وام ) معمولاً معلوم و احتمال عدم بازپرداخت نامعلوم و مجهول می باشد. سیستم امتیازدهی اعتباری می بایست قابلیت برآورد احتمال عدم بازپرداخت را داشته باشد. بانک می تواند بر اساس زیان مورد انتظار، پورتفوی دارایی ها، اعتبارات و مشتریان اعتباری خود را تعدیل و تنظیم نماید. 2-4-موسسات امتیازدهی/ رتبه بندی در کشور های دیگر امتیازدهی اعتباری توسط موسسات اعطاء کننده اعتبار یا موسسات امتیازدهی ، در سطح وامهای اعطایی به اشخاص حقیقی یا شرکتهای کوچک و متوسط و در مورد کارت های اعتباری اجرا میشود. حال آنكه روش رتبه بندی اعتباری توسط سیستم های رتبه بندی داخلی و موسسات رتبه بندی و در سطح وامهای اعطایی به شرکتهای بزرگ انجام می گیرد. تفاوت موسسات رتبه بندی و سیستم های رتبه بندی داخلی این است که موسسات رتبه بندی رتبه های مشتریان اعتباری را تعیین می کنند و در قبال رتبه های ارائه شده هیچگونه مسئولیتی را نمی پذیرند. این موسسات اطلاعات و رتبه ها را در سطح عمومی منتشر می کنند. اما هیچ گونه اطلاعاتی در مورد چگونگی و فرآیند تعیین رتبه ها در اختیار افراد قرار نمی دهند.از سوی دیگر، سیستم های رتبه بندی های داخلی توسط واسطه های مالی ( بانکها و موسسات مالی و اعتباری ) به منظور اندازه گیری خطراتی که بانکها و موسسات اعتباری با آنها مواجه هستند، انجام می شود. این اطلاعات یک مزیت رقابتی برای هر بانک و یا موسسه مالی محسوب و از انتشار آن در سطح عموم و حتی خود مشتریان اعتباری این واحدها جلوگیری می شود. لیکن در حال حاضر اعتماد و اعتبار موسسات رتبه بندی به دلیل قدمت فعالیت آنها بیشتر از سیستم های رتبه بندی داخلی و واسطه های مالی است. در مورد سیستم های رتبه بندی داخلی، بانکها و موسسات مالی هنوز در مرحله روش شناسی و آزمایش به سر می برند. 2-5-معیار های مورد استفاده به منظور امتیازدهی اعتباری موسسات اعتباری و بانکها می بایست با توجه به پیچیدگی فعالیتها و محیط اقتصادی پیرامونشان، مدلهای مناسب جهت ارزیابی امتیازدهی اعتباری مشتریان را انتخاب نمایند. در خصوص مشتریان اعتباری حقوقی بزرگ، بانکها از معیار 5C، برای تصمیم گیری اعتباری استفاده می کنند. البته معیار 5C می تواند با تعدیلاتی برای کلیه مشتریان به کار رود ولی برای مشتریان کوچک و متوسط شاخصهای خاصی در مدل امتیاز دهی گنجانده می شود. معیار 5C این معیار به طور خلاصه، عبارتست از: 1-شخصیت ( Character )،2- ظرفیت ( Capacity )،3- سرمایه(Capital )،4- وثیقه ( Coverage or Collateral )،5- شرایط ( Conditions) لازم به توضیح است که اخیراً یک مورد به موارد فوق افزوده شده و معیار 5C به معیار 6C تبدیل شده است. این معیار به شرح زیر است: 6- شرایط و ضوابط تسهیلات یا اعتبارات ( Condition or terms of loans ) معیار ( LAPP )از دیگر معیارهای ارزشیابی وضعیت اعتباری متقاضی، استفاده از معیار LAPP می باشد، که به طور خلاصه موارد زیر را شامل می گردد:1-نقدینگی ( Liquidity )،2- فعالیت ( Activity )،3- سود آوری( Profitability )،4- توان بالقوه یا پتانسیل ( Potential) معیار p 51. مردم ( People ): بررسی و ارزشیابی نظرات مردم در خصوص واحد اقتصادی، شامل: کارایی در امر تولید، تجارت و سن مدیران، پوششهای بیمه ای، سود حاصل از سرمایه و دارایی ها، ارزیابی و کنترل دارایی ها، تمایل به ایفای تعهدات، جایگاه در صنعت یا بخش اقتصادی است.2 محصول ( Product ): در این مبحث، سودآوری، کمیت و کیفیت، ارزش، در دسترس بودن، اهداف بازاریابی ، پوشش های بیمه ای و ; مورد بررسی و ارزیابی قرار می گیرد.3 حمایت ( Protection ): در این قسمت این که آیا حمایت مالی داخلی بر اساس صورتهای مالی وجود دارد یا خیر؟ نقدینگی و یا سایر وثایق موجود است یا خیر؟ آیا حمایت خارجی مانند: ضمانت بانکی، ظهرنویسی و اسناد مالی و ;. وجود دارد یا خیر؟ مورد بررسی قرار می گیرد. 4 پرداختها ( Payment ): در این قسمت مواردی چون: آیا مشکل اعتبارات پرداخت نشده وجود دارد یا خیر ؟، بررسی اطلاعات مربوط به پرداختهای گذشته، قابلیت نقدینگی و دارایی ها، سود دهی، کیفیت، بدهی های خارجی و ; مورد بررسی قرار می گیرد.5 شمای کلی آینده (Perspective ): بررسی اینکه، آیا شرکت برای آینده استراتژی و برنامه های خاصی دارد؟ یا اینکه در این زمینه مبتدی است؟ بررسی سود ناشی از فروش، در قبال احتمالات بازار در خصوص نوسانات قیمت، از جمله مسائل مطرح در این بخش می باشد. با انجام بررسی ها و ارزشیابی های فوق، تصمیم گیرندگان اعتباری قادر خواهند بود تا در خصوص اعطای تسهیلات و چگونگی سقف اعتبار و شیوه های کنترل آن، و نیز مدت و شیوه بازپرداخت، اظهار نظر ( یا اعمال نظر ) نمایند. 2-6 – مدلهای امتیازدهی اعتباری روشهای امتیاز دهی اعتباری به دو صورت کمی و کیفی انجام می شود. تحلیل کیفی امتیاز دهی اعتباری بستگی به توانایی و تجربه افراد مسئول اعطای اعتبار دارد ولی در روش تحلیل کمی پیش بینی عدم بازپرداخت اصل و سود تسهیلات اعتباری بستگی به تابع توزیع برآورد شده توسط روشهای کمی دارد.اکثر الگوهای کمی ریسک اعتباری چارچوب معنایی مشابهی دارند اما اختلافاتی که در اجرای این مدلها وجود دارد ناشی از طریقه برآورد پارامترهای اصلی از اطلاعات در دسترس می باشد. در سیستم امتیازدهی می توان از امتیازدهی چند متغیره به منظور پیش بینی احتمال عدم توانایی بازپرداخت استفاده نمود.تكنیك های گسترده ای در حوزه های ریاضی،آمار، اقتصاد سنجی و تحقیق در عملیات در بانك ها و موسسات اعتباری دراین زمینه مورد استفاده قرار می گیرند. كه به دو دسته الگوهای امتیاز دهی اعتباری غیر پارامتری نظیربرنامه ریزی ریاضی ، طبقه بندی درختی (الگوریتم های تقسیم بندی بازگشتی) ، الگوی نزدیک ترین همسایه ، فرآیند تحلیل سلسه مراتبی ، سیستم های خبره ، شبکه های عصبی مصنوعی ( ANN ) و الگوریتم ژنتیک ( GAS ) و الگوهای امتیاز دهی اعتباری پارامتری، نظیر مدل احتمال خطی ، مدل تحلیل ممیزی ، مدل لوجیت ومدل پروبیت در توسعه مدلهای اندازی گیری ریسك اعتباری نقش موثری را ایفا كرده اند . هم اكنون به منظور طراحی مدل دقیق ریسك اعتباری همگام با مطالعات كمیته بال تحقیقات بسیاری از سوی محققان و موسسات اعتباری انجام می شود. دراین مقاله از مدل لوجیت به منظور بررسی عوامل موثر بر ریسك اعتباری مشتریان حقوقی بانك كشاوزی استفاده شده است. 3- روش تحقیق 3-1- تعریف مدل در این مقاله ریسک اعتباری مشتریان حقوقی بانک کشاورزی، با استفاده از روش آماری و مدلهای اقتصاد سنجی برآورد می شود. لذا تلاش شده است تا با استفاده از مدلهای رگرسیون با متغیر وابسته کیفی )رگرسیون لجستیک( به تحلیل ریسک اعتباری پرداخته شود. لذا شکل کلی مدل پیشنهادی به صورت زیر است: ( nx ، ;.. ،3x ، 2x, 1x ) f =Yکه درآنy ها متغیر پاسخ و تعیین کننده وضعیت مشتری اعتباری می باشد و از خصوصیت گسسته برخورداراست، زیرا مشتریان بانک از نظر ریسک اعتباری به دو دسته تقسیم می شوند:گروه اول ) « مشتریان خوش حساب » یعنی گروهی از مشتریان بانک که نسبت به تسویه به موقع تعهدات خود ( قبل از اینکه تسهیلات مربوط، سررسید گذشته شود ) اقدام کرده اند.گروه دوم ) « مشتریان بد حساب » یعنی گروهی که نسبت به بازپرداخت به موقع تعهدات موضوع تسهیلات دریافتی خود قصور ورزیده اند. در این صورت متغیر ( y ) مقدار صفر( مشتریان خوش حساب )و یك (مشتریان بد حساب )را اختیار می كند.برای دسته بندی وتفكیك این دو گروه از مشتریان 36 متغیر به عنوان متغیرهای توضیح دهنده یا مستقل كه با استفاده از روش ( 5C ) شناسایی شده اند مورد استفاده قرار گرفته است كه می توان آنها را به دو دسته تقسیم نمود: الف – متغیرهای كیفی و مالی: كه عبارت از پارامترهایی هستند که هر یک از مشتریان برای دریافت تسهیلات به بانک ارائه می دهند و در پرونده اعتباری آنها موجود است از قبیل; نوع فعالیت شرکت (در چهار گروه صنعتی، کشاورزی، ساختمانی، خدماتی و بازرگانی)، سابقه فعالیت شرکت، سابقه همکاری با بانک کشاورزی، نوع تضمین(تعهدی، وثیقه ای، اسناد و اوراق بهادر)، سابقه داشتن بدهی معوق قبلی به بانک ، مبلغ وام، معدل گردش حساب (حسابهای) 6ماهه شرکت نزد بانك، جمع گردش بدهکار حساب ( حسابهای) 6 ماهه شرکت نزد بانك ، جمع گردش بستانکار حساب (حسابهای) 6 ماهه شرکت نزد بانك ، وجه نقد، بدهکاران، اسناد دریافتنی، موجودی کالا، دارایی های جاری، دارایی های ثابت، بستانکاران (حسابهای پرداختنی)، بدهی بانکها (اسناد پرداختنی به بانكها)، بدهی جاری، سرمایه شرکت، داشتن یا نداشتن گزارش حسابرسی ب- نسبتهای مالی: شامل برخی از نسبت های مالی که روی ریسک اعتباری اثر می گذارند و اغلب در تحقیقات مالی مورد استفاده قرار می گیرند از قبیل: نسبت جاری، نسبت آنی، نسبت نقدی(وجه نقد به كل دارایی)، نسبت دارایی جاری(دارایی جاری به كل دارایی)، نسبت گردش سرمایه جاری (فروش به سرمایه درگردش)، نسبت گردش کل دارایی ها (فروش به كل دارایی ها)، متوسط دوره وصول مطالبات(بدهكاران×360 به فروش خالص)، متوسط گردش موجودی كالا(فروش به موجودی كالا)، نسبت بدهی جاری به ارزش ویژه، نسبت بدهی(كل بدهی به كل دارایی)، نسبت دارایی ثابت به ارزش ویژه، نسبت مالکانه (ارزش ویژه به كل دارایی)، نسبت بازده ارزش ویژه (سود خالص به ارزش ویژه)، نسبت بازده دارایی (سودخالص به مجموع دارایی ها )، نسبت حاشیه سود(سود خالص به فروش خالص). 3-1- جامعه و نمونه آماری:جامعه آماری این تحقیق کلیه مشتریان اعتباری حقوقی درسطح شعب بانك كشاورزی در شهرتهران بزرگ هستند که تسهیلات اعتباری دریافت نموده اند. انتخاب نمونه تحقیق نیز با توجه به اینکه پایگاه اطلاعات کامپیوتری در دسترس نبود، نمونه تصادفی با استفاده از اطلاعات دریافتی از شعب انتخاب و به جمع آوری اطلاعات مربوط به هر مشتری – 36 متغیر اولیه – به صورت دستی و تکمیل پرسشنامه از شعب بانک اقدام گردید.بدین منظور پس از استعلام از کلیه شعب بانک کشاورزی در تهران بزرگ، اسامی کلیه مشتریان حقوقی که طی سالهای 78 تا 83 از بانک اعتبار دریافت کرده اند دریافت و 320 پرونده به صورت تصادفی انتخاب گردید. پس از بررسی اطلاعات مربوط در شعب 285 پرونده که دارای اطلاعات کامل بودند، ازاین مجموعه اطلاعات 200 مشتری حقوقی به طور تصادفی برای طراحی مدل و شناسایی متغیر های اثر گذار مورد استفاده قرار گرفت و اطلاعات 85 مشتری ( 30 درصد از نمونه ) نیز به منظور بررسی کارایی و قدرت پیش بینی ( با استفاده از متغیرهای خارج از مدل) به عنوان داده های شاهد مورد استفاد قرار گرفت تا پس از برآورد پارامترهای مدل، متغیر وابسته این گروه هم برآورد و با نتایج واقعی مقایسه گردد. از این نمونه 200 تایی 142 مورد جزء مشتریان خوش حساب و 58 مورد جزء مشتریان بد حساب بانک بودند. 4-یافته های تحقیق4-1- نتایج برآورد مدل بااستفاده از اطلاعات کلیه متغیرهای نام برده شده در فوق برای 200 مورد از مشتریان حقوقی بانک کشاورزی، برای ورود به مدل آماده گردید. به منظور دستیابی به مدل بهینه اعتبار سنجی، کلیه متغیرهای به روش آزمون و خطا وارد مدل شد و در مدلهای برازش شده، معنی دار ی ضرایب، و معنی داری کل رگرسیون، با استفاده از آماره LR )این آماره به منظور بررسی معنی داری مدل رگرسیون لوجیت مورد استفاده قرار می گیرد) در سطح اطمینان 95%، عدم وجود همخطی بین متغیرها و نیز عدم وجود خطای تصریح در مدل، مورد بررسی قرار گرفت. در نهایت، پس از برآورد انواع مختلف از مدلها، در مدل بهینه انتخابی، متغیرهای زیر به عنوان متغیرهای اثر گذار شناسایی گردید كه درآن كلیه ضرایب بدست آمده درسطح اطمینان 95% معنی داری می باشند. (جدول 1) جدول1 : ضرایب تابع لوجیتنام متغیر ضریب EXP() Std. Error Wald-test Prob.C 833898/2 011164/17 726606/0 21144/15 0001/0فعالیت صنعتی( D1A) 419500/2 24024/11 683032/0 54784/12 0004/0فعالیت كشاورزی (D1B) 560814/2 94639/12 792620/0 446221/10 0012/0فعالیت ساختمانی( D1C ) 597921/2 43578/13 232056/1 446221/4 0350/0سابقه همكاری با بانك (X1) 302835/0- 738721/0 110691/0 484951/7 0062/0سابقه داشتن بدهی معوق(D2) 611084/3 00615/37 646292/0 21888/31 0000/0مبلغ وام (X2) 05-E34/7- 999927/0 05-E57/2 150042/8 0043/0معدل حساب (X3) 000139/0- 1 05-E34/5 770672/6 0093/0گردش حساب بدهكار(X4) 000182/0 1 05-E58/8 505997/4 0338/0گردش حساب بستانكار(X5) 05-E48/8- 1 05-E39/2 63281/12 0004/0دارایی های جاری(X6) 05-E15/6- 1 05-E71/1 89772/12 0003/0بستانكاران (X7) 05-E22/4 1 05-E50/1 903355/7 0049/0بدهی بانكها (X8) 05-E22/2 1 06-E06/3 012542/9 0027/0بدهی كل (X9) 06-E62/8 1 06-E06/3 939085/7 0048/0نسبت جاری (X10) 332600/3- 0357/0 245935/1 154440/7 0075/0نسبت نقدی (X11) 149015/4- 01578/0 25782/1 641687/4 0312/0نسبت گردش سرمایه جاری (X12) 001787/0 001789/1 000853/0 385263/4 0363/0نسبت دوره وصول مطالبات(X13) 05-E53/9 000095/1 05-E87/4 831689/3 0503/0نسبت بدهی جاری به ارزش ویژه(X14 ) 006354/0 006374/1 002605/0 950400/5 0147/0نسبت بدهی كل به دارای كل(X15) 804796/1 078731/6 550019/0 76717/10 001/0 افزایش متغیرهایی که دارای ضریب منفی می باشند موجب کاهش p و بالعکس افزایش متغیرهایی که دارای ضریب مثبت می باشد موجب افزایش p می گردند. لذا متغیرهایی که دارای ضریب منفی هستند، در تحلیل های مالی نیز به عنوان عوامل مثبت در عملکرد یک موسسه در نظر گرفته می شوند و از این رو تمام نتایج بدست آمده با واقعیت تطابق دارند.تفسیربرخی از ضرایب بدست آمده به قرار زیر می باشد: – نوع فعالیت: در وارد كردن متغیرهای مجازی مربوط به نوع فعالیت، D1D یعنی فعالیت خدماتی و بازرگانی را كنار گذاشته ایم. این بدان معنی است كه ضریب دیگر متغیرها ( D1A ، D1B ، D1C كه به ترتیب نشان دهنده فعالیت صنعتی، کشاورزی و ساختمانی شرکتها می باشند) اختلاف اثر این متغیرها با فعالیت خدماتی و بازرگانی را بازگو می كند. كه همگی مثبت و معنی دار هستند. علامت مثبت و معنی دار نشان می دهد كه احتمال عدم بازپرداخت به موقع تسهیلات در فعالیت های مذكور نسبت به فعالیت خدماتی و بازرگانی بیشتر است. برای مثال بیشترین ضریب مربوط به فعالیت ساحتمانی (59/2) است. این بدان معنی است كه به شرط ثابت بودن دیگر شرایط، احتمال اینكه اعتباری سررسید گذشته و یا معوق شود دراین فعالیت در مقایسه با فعالیت خدماتی و بازرگانی بیشترین است.– سابقه داشتن همکاری با بانک: ضریب فوق نشان می دهد که درصورت ثابت بودن سایر شرایط، اگر سابقه همکاری با بانک یکسال افزایش یابد لگاریتم شانس به نفع عدم بازپرداخت به موقع به طور متوسط 302/0 واحد کاهش خواهد یافت. به عبارت دیگر درصورت ثابت بودن سایر شرایط، اگر سابقه همکاری با بانک یکسال افزایش یابد احتمال قصور در بازپرداخت به احتمال بازپرداخت به موقع كمتر از یك و برابر 73/0 می شود. – میزان وام: درمدل ما این ضریب نشان می دهد، میزان وام هر شرکت، ریسک اعتباری شرکت را به طور معکوس متاثر می سازد و چنین تفسیر می شود که درصورت ثابت بودن سایر شرایط اگر میزان وام یک میلیون رالس بیشتر شود لگاریتم نسبت شانس به نفع عدم باز پرداخت به موقع تسهیلات به طور متوسط 000074/0 واحد کاهش می یابد و احتمال قصور در بازپرداخت به احتمال بازپرداخت به موقع برابر 99/0 می شود. 4-2- بررسی كارایی و قدرت پیش گویی مدل با استفاده از داده های شاهدبه منظور بررسی کارایی مدل برازش شده و نیز قدرت پیش گویی آن با استفاده از داده های خارج ازمدل، حدود 30 درصد از حجم کل نمونه یعنی 85 مشاهده ( از285 مشاهده اولیه ) به عنوان داده های آزمایش در برازش مدل استفاده نگردید تا پس از برآورد ضرایب متغیرهای مستقل مدل، مورد استفاده قرار گیرد. به همین منظور، دراین بخش با استفاده از، تابع رگرسیون لوجیت بدست آمده، مقادیر این اطلاعات وارد مدل گردید و بدین ترتیب احتمال عدم بازپرداخت به موقع تسهیلات اعطایی (ریسک اعتباری) مشاهدات نیز با استفاده از مدل برازش شده بدست آمد و در حدآستانه 5/0 (که به طور معمول در تحقیقات مشابه به عنوان حدآستانه درنظرگرفته می شود) و 3/0( مقدار حدآستانه بهینه)، با مقادیر واقعی متغیر وابسته، مقایسه گردید. معیار طبقه بندی، به این ترتیب است درصورتی که مقدار احتمال بدست آمده برای هرمشاهده (مشتری) کمتر از حدآستانه باشد مشتری جزء گروه خوش حساب (Y=0) و درصورتی که مقدار بدست آمده برای این احتمال بیشتراز حدآستانه تعیین شده، باشد، مشتری جزءگروه بدحساب ( (Y=1 طبقه بندی می گردد. نتایج حاصل از این بررسی در جدول های زیر منعکس شده اند.جدول 2: بررسی قدرت پیش گویی مدل با استفاده از دادهای شاهد درحدآستانه 5/0مقدار واقعی مقداربرآورد شده حدآستانه =5/0 Y=1(بدحساب) Y=0(خوش حساب) 5/0 P(Y) 16 50 P(Y) >5/0 13 5درجه حساسیت 45/0 ریسك اعتباری 55/0درجه تشخیص 909/0 ریسك تجاری 09/0میزان نیكویی برازش (کارایی)مدل 75/0 جدول 3: بررسی قدرت پیش گویی مدل با استفاده از داده های شاهد در حدآستانه3/0مقدار واقعی مقداربرآورد شده حدآستانه =5/0 Y=1 Y=0 3/0 P(Y) 13 45 P(Y) >3/0 16 10درجه حساسیت 55/0 ریسك اعتباری 45/0درجه تشخیص 818/0 ریسك تجاری 181/0میزان نیكویی برازش (کارایی)مدل 75/0 همان طور که ملاحظه می شود مدل برای داده های شاهد، در برآورد ریسک اعتباری از کارایی نسبتاً بالای 75 و 73 درصد برخوردار است. این امر نشان می دهد که در صورت استفاده از این مدل می توان حدود 75 و 73 درصد ( به ترتیب در حدآستانه 5/0 و3/0) تسهیلات را به مشتریان واقعی تخصیص داد و مدل برازش شده در برآورد ریسک اعتباری توانا می باشد. 4-3- گروه بندی مشتریان از نظر ریسك اعتباری در روش رتبه بندی امتیازهای اعتباری كه براساس استاندارهای كمیته بال سوئیس برای موسسات رتبه بندی تعیین شده است، شركتهای دریافت كننده اعتبار براساس امتیازهای اعتباری ( احتمال قصور شركت در بازپرداخت تعهدات) در طول یكسال به 10 گروه رتبه بندی می شوند، به طوریكه هریك از رتبه ها (1 تا 10) نماینده متوسط احتمال قصور در بازپرداخت شركت در آن سال می باشد. ادامه خواندن مقاله بررسي عوامل موثر بر ريسك اعتباري مشتريان حقوقي بانك

نوشته مقاله بررسي عوامل موثر بر ريسك اعتباري مشتريان حقوقي بانك اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.