Quantcast
Channel: دانلود فایل رایگان
Viewing all articles
Browse latest Browse all 46175

مقاله در مورد نظري به اقتصاد اسلامي

$
0
0
 nx دارای 16 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : نظری به اقتصاد اسلامی كسانی كه فكر می‌كنند مسائل زندگی از یكدیگر جداست و هر چیزی یك مرز و قلمروی خاصی دارد و هر گوشه‌ای و قسمتی از زندگی بشر به یك شی ءِ بخصوص تعلق دارد تعجب و یا احیاناً انكار می‌كنند كه كسی مأله‌ای به نام مسائل اقتصادی در قرآن طرح كند زیرا به عقیده اینها هر یك از اسلام و اقتصاد یك مسأله جداگانه است، اسلام به عنوان یك دین برای خودش و اقتصاد به عنوان یك علم برای خودش اسلام قلمرویی دارد و اقتصاد قلمروی دیگر . اما نكته این است كه مسائل زندگی را نباید مجرد فرض كرد. صلاح و فساد در هر یك از شؤن زندگی در سایر شئون مؤثر است . نظام ارزشی اسلام، خوشبختی دنیا و‌آخرت انسان را به طور همزمان مورد توجه قرار داده و دنیا را مزرعه آخرت معرفی نموده است . بر این مبنا به هر رفتار اقتصادی مفید كه در حوزه ارزش‌های اسلامی مجاز باشد، انجام آن مطلوب و شایسته است . مدلها و الگوهای اقتصادی از آن جا كه به شدت تابع شرایط زمانی و مكانی می باشد، قابل تجویز و ارائه به طور كلی از سوی مكتب اسلام نبوده است . اما قوانین ثابت و همیشگی حاكم بر آنها ، در منابع اسلامی بیان شده‌اند . این مقاله تحقیقی در جهت شناخت آموزه‌های اقتصادی قرآن می‌باشد. نظر قرآن راجع به ثروت : ما آنگاه كه می‌خواهیم نظری به ایده‌های اقتصادی قرآن بیفكنیم اول با ید ببینیم نظر قرآن درباره ثروت و مال چیست؟ ممكن است كسی بپندارد كه قرآن اساساً ثروت را مطرود و به عنوان یك امر پلید و دورانداختنی می‌شناسد اما چیزی كه پلید و مطرود باشد دیگر مقررتی نمی‌تواند داشته باشد. كه آن چیز را بدست نیاورید، دست به آن نزنید، استفاده نكنید. همچنانكه درباره‌مشروب چنین مقرراتی آمده است : لَعَنَ الله بایغها و مًشْتَریها و آكِلَ ثَمَنها و ساقیها و شاربها . جواب این است كه قرآن مال و ثروت را تحقیر نكرده، قرآن با هدف قرار دادن ثروت، با این كه انسان فدای ثروت شود محال است به عبارت دیگر اینكه انسان پول را به خاطر خود پول و برای ذخیره كردن بخواهد مخالف است: « الَّذینَ یَكنزْونَ الذَّهَبَ وَالْفِضَّه وَ كایُنفْقِوُنَها فی سَبیل ا… فَبَشِّرْهُمْ بِعَذابِ الیم … توبه /34» آیاتی وجود دارند كه نقش پول را در فاسد كردن شخصیت انسانی بیان می‌كنند و به همین دلیل نیز ثروت پرستی مطرود كرده است. ـ « اِنَّ الاِنسانَ لَیَطَغْی، اَنْ را’ه اسْتَغْنی » علق 6 ـ « وَ لاتُطِعْ كُلَّ حَلاّفِ مَهین، مَمَّازِ مَنشّاءِ بَنَمیمْ …… اَنْ كان ذامالٍ و بَنینْ …… قلم/15ـ10 ـ زُیِّنَ لِلإِنْسانِ حُبَّ الشَّهواتِ مِن النِّساءِ و اَلبْنَینْ و التَضاطیرَ المُقَنْطَره مِنَ الذَّهَبِ و الَفْضَّه وَالْخیَلْ المسُومَّه » ال عمران/14 . اما قرآن خود ثروت را در كمال صراحت به عنوان « خیر » نامیده است. كُنتَ عَلَیكُمْ اذِا حَضَرَ اَحَدَكُمُ الْمَوْتُ اِنْ تَرَكَ خَیْراً الوَصَّهُ لِلْوالدینِ و الاَقْربَین » بقره 180 و دفاع از مال را در حكم جهاد و كشته شدن در این راه و شهید تلقی كرده است الَمْقَتُولْ دُونَ اَهْلِهِ وَ مالِهِ …… و برای مال بر انسان حقوقی تأمل شده است. ـ آشنا شدن با فهم كلام الهی از اهمیت والایی برخوردار است و این امر،‌ جز با درك درست كیفیت مطلوب زندگی انسانی از دیدگاه قرآن و سنت میسر نخواهد بود و از آنجا كه معمولاً در اقتصاد نیز از چهار موضوع عمده یعنی تولید،‌توزیع، مصرف و رشد بحث می‌شود لذا آیات قرآنی مربوط به علم اقتصاد را نیز بر چنین مبنا طبقه‌بندی نموده‌ام همراه با شرح مختصری از آنها. الف ـ تولید و مباحث مربوط به آن : در این مبحث به ذكر دو نمونه اكتفا می‌كنیم: 1 ـ قرآن و گستردگی منابع تولید: آیاتی چند از قرآن كریم گویای آن است كه خداوند در زمین ، آنچه را انسان نیاز داشته، برای وی فراهم كرده است . در آیه‌ای می‌فرماید «وَاتیكم من كُلِّ ما سأَلْتُمُوُه : و هر چه از او خواسته‌اید به شما ارزانی داشته است» ابراهیم/34و در جای دیگر می‌فرماید: « وَلَقَدْ مكَنَّا فیِ الاْرَضِ وَجَعَلْنا لَكُمْ فیها معایشَ قلیلاً ما تَشكَرون » اعراف زا « در زمین جایگاهتان دادیم و داها معیشتتان را در آن قرار دادیم : و چه اندك سپاس می‌گذارید» بنابراین از دیدگاه قرآن كریم، در زمین آنچه مورد نیاز انسان برای ادامه زندگی لازم است، مهیاست اما این امر به معنای آن نیست كه كلیه نیازمندیهای انسانی به صورت بالفعل و بدون كار و تلاش در اختیار اوست بلكه بدین معناست كه انسان باید به كارگیری روحیه عمران و آبادانی و در سایر خلاقیت، ابتكار و تلاش رزق و روزی خویش را از منابع طبیعت به دست آورد و آنها را برای استفاده تغییرات ضروری دهد . و علت عمده ایجاد رفاه را تغییر دادن امكانات موجود دانسته است ،‌بنابراین اگر در مواردی مشاهده می‌شود كه قرآن كریم صرف ایمان و تقوا را مایه نزول بركات الهی و رونق اقتصادی دانسته است مثل آنجا كه می‌فرماید : « وَلَوْاَنَّ اَهْلَ الْقُری آمنوا و اتَّقوا لَفَتَحْنا علیهم بَرَكاتِ من السَّماءِ و الَرْضَ اعراف 96 »مراد آیه شریفه این نیست كه فقط ایمان و تقوا،‌یعنی پرهیز از گناه، اسراف و … موجب نزول بركات می‌شود بلكه جنبه اثباتی آن دو نیز كه سعی و تلاش برای بهره‌وری مطلوب از منابع طبیعت باشد منظور خواهد بود بنابراین تلاش در راه بكارگیری وسایل برای رسیدن به مواهب طبیعت در امور مادی وسیله خواهد بود همان‌طور كه در امور معنوی وسیله قرار دادن اولیاء و انبیا برای تقرب الی الله مورد نظر خواهد بود. پس روشن است كه قرآن كریم دیدگاههایی مانند نظریه مالتوس را كه به محدودیت منابع طبیعت و عدم كفاف آن بری انسانها معتقد است رد می‌كند. 2 ـ زن هم می‌تواند فعالیت اقتصادی داشته باشد: 1 ـ « واتوالنسآءِ صَدُقاتِهِنَّ نِحْلَه نساء /آیه 4 » 2 ـ « لِلرِّجال نَصیبُ مِمَّا اكْتَبَوا و لِلنسآء نَصیبٌ مِّمِا اكْتَبْنَ نساء/32» 3 ـ لِلرِّجالِ نَصیبُ مِّمِا ترك الْوالِدْانِ وَ الاْقَرْبَونَ و لِلنِّسآءِ نَصیبٌ مِّما ترك ال وْلِدانَ وَ الْقَرْبَونُ مّشمِا قَلَّ منِه او كَثُرَ بَضباً مفروضاً نساء/7 » در هر صورت زن هم می‌تواند كسب مشروع و فعالیت اقتصادی ـ ولو در خانه شوهرـ داشته باشد زیرا همه بر فعالیت اقتصادی محتاجند تا بتوانند به زندگی خویش ادامه دهند. ب : توزیع لاتی است ـ روابط انسانی را بر اساس مبادلات تجاری بیان می‌كند. خداوند می‌فرماید: « یا اَیُّهَا الذَّینِ امنَوا لاتَأكلُوا بَیْنَكُم بالباطلَ إلاّ اَنْ تَكوُنَ تِجارَهً عَنْ تَراضِ مِنكُمْ … نساء 29» « ای كسانی كه ایمان آورده‌اید اموال یكدیگر را به ناحق نخورید مگر آنكه تجارتی باشد كه هر دو طرف به آن رضایت داده باشید» این آیه گرامی،‌تجارت را بر اساس رضایت طرفین تشریح فرموده است از این آیه چند اصل استفاده می‌شود . اـ اصل عدم تصرف و دخالت در اموال یكدیگر ،‌كه مالكیت بر آن متفرع است . 2ـ اصل جواز تصرف در اموال یكدیگر بر اساس رضایت دو طرف مبادلات و تجارت، از این اصل ناشی می‌شود. 3 – اصل مالكیت كه مسلم دانسته شده و در واقع این اصل زیربنای دو اصل مذكور است . در جای دیگر می‌توان از این آیه استفاده نمود كه باید تجارت و معاملات با رضایت فروشنده و خریدار باشد. خرید و فروش اجباری و اكراهی و یكطرفه مردود است . 2 ـ اقتصاد در خانواده : در آیه‌ای از قرآن در مورد اینكه نباید در امور زندگی و در مسائل مصرفی افراط و تفریط نمود آمده : والَذّضینَ اذا اَنفَقَوُا لَمْ یُسْرِفوا و لَمْ یَقْتَروا و كانَ بَیْنَ ذالِكَ قَواماً : آنان كه چون هزینه می‌كنند اسراف نمی‌كنند و خست نمی‌ورزند، بلكه میان این دو راه اعتدال را می‌گیرند. فرقان /67 . انسانی كه وظیفه تأهل را می‌پذیرد و خرج و نفقه خانواده‌ای را به عهده می‌گیرد باید برای این دخل و خرج حساب و كتاب داشته باشد به عبارت دیگر تا آنجا كه برای او مقدور است در جهت رفاه نسبی خانواده بكوشد. از نظر قرآن، حد مطلوب حالت اعتدال و میانه‌روی است لذا قرآن می‌فرماید « نه » دست خویش را از روی خست به گردن ببند و نه به سخاوت یكباره بگشای كه در هر دو حالت، ملامت زده و حسرت خورده بنشینی. اسراء29 ج ـ مصرف : 1 ـ یتیم ورشكسته اقتصادی است، روا نیست مال او مصرف گردد: خوردن مال یتیم و مصرف نمودن دارایی او به هر شكلی حرام است. مگر در مواردی كه حالت سوددهی داشته باشد و به اصطلاح اموال او افزایش یابد . « وآتوالیتامی اَمْوالَهُمْ وَ لاتُتَ بدَلَّوا الْخَبیثَ … » مال یتیمان را به یتیمان بدهید، و حرام را با باطل مبادله مكنید و اموال آنها را همراه با اموال خویش مخورید كه این گناه بزرگی است … نساء آیه 9 . فامَّا الیتیم فلا تَقْهَرْ مخی/9 « یا اَیُهَاالذَّینَ امَنوا أنِ الْاَحْبارِ وَالرَّهْبانِ لِیَاْكُلوُنَ امَوْالَ الناسَّ بِالباطِل و یَصْدوّنَ عن سبیل ا… » توبه /34 انسان در مقابل آنچه مصرف می‌كند باید تولیدات یا خدمات تحویل دهد و به نحوی به جامعه‌اش خدمت كندو الا از مصادیق « اَكْل الاموال بالباطل » خواهد بود. اگر به عوض آگاهی دادن و سوق دادن مردم به سوی واقع، آن و گمراه و دور از حقیقت كند آن فردی كه در این مورد می‌گیرد حرام و مصداق « اكل المال بالباطل » است همانند رشوه،‌ربا و … . د ـ رشد 1 ـ اقتصاد مورد علاقه انسانها: در قرآن آمده است : « زُیِّنَ للاِنْسانِ حُبَّ الشَّهواتِ مِنَ النِسآءِ و … آل عمران 14» در چشم مردم آرایش یافته است،‌عشق به امیان نفسانی و دوست داشتن زنان و فرزندان و همیانهای زر و سیم و اسبان و چهارپایان و زراعت . همه اینها منابع زندگی این جهان هستند در حالی كه بازگشت گاه خوب نزد خداست» 1ـ در آیه فوق بهره اقتصادی و سیاسی بردن از زن نیز مورد نظر می‌باشد 2ـ در آیاتی از قرآن ابتدا به منافع كشاورزی و رونق آنی اشاره شد . و سپس ذكر شده كه بهتر از آن نیز وجود دارد یعنی این منابع اقتصادی در نظر مردم،‌ مورد علاقه است و خداوندبهتر از آنها را به مردم نشان می‌دهد. اخلاق مؤمنان با اخلاق قوم یهود در امور اقتصادی فرق دارد. « یا بنی اسرائیل اْذكُرُا نعمتی الَّلتی اَنْعَمْتَ علَیكَمْ واَنّی فَضَّلْتكُمَ علی العالمین بقره/47» خداوند قوم بنی اسرائیل را بر سایر اقوام موجود آن روز برتری داد آنها دارای بهترین سرزمین از نظر آب و هوای مناسب با چشم سار بودند و منطقه پراستعدادی برای كشاورزی و دامداری داشتند ولی ناسپاسی كردند و از بهره‌برداری خوب از آن مواهب خودداری نمودند و اطاعت از انبیای زمان را كنار گذاشتند اما مؤمن در رفتار اقتصادی خودش اطاعت از انبیاء را بر هر چیزی دیگر مقدم می‌دارد. او شكر زبانی و عملی خود را به جا می‌آورد تا در پیشگاه خدای خود سرافكنده نباشد.عدالت اجتماعی در قرآن : اهداف اقتصادی در هر مكتب اقتصادی باید مشخص و روش ن باشد . در مكتب اسلام نیز اهداف اقتصادی شامل، عدالت اقتصادی و اجتماعی، قدرت اقتصادی حكومت اسلامی،‌رشد اقتصادی و استقلال می‌باشد كه نظر قرآن را راجع به هر یك از آنها شرح می‌دهیم: عوامل انحراف از عدالت : معمولاً دو عامل مهم برای انحراف از مرز علایق وجود دارد كه قرآن به هر دو عامل توجه فرموده است . اولین عامل انحراف . حب ذات و علاقه‌ها و روابط است . قرآن در این باره می‌فرماید: « یا ایهاالذین آمنوا قوامین بالقسط شهداء لله و اعلی انفسكم اولوالدین و الاقربین ان یكن غنیا اوفقیرا فادلله اولی مهیما » نساء /135 « ای كسانی كه ایمان آورده‌اید كاملا به عدالت قیام كنید و گواهی‌های شما فقط برای خدا باشد گرچه به زیان خود شما یا والدین و بستگان تمام شود و مسئله فقیر بودن یا غنی بودن در گواهی دادن شما اثر نكند زیرا خدا سزاوارتر است به اینكه از آنها حمایت كند. یعنی مسئولیت شما فقط دفاع از حق است بدون هیچگونه ملاحظه فامیلی یا اقتصادی دومین عامل برای اینكه انسان در خط عدالت حركت نكن د مسئله ناراحتی‌هائی است كه انسان از فردی و یا گروهی می‌بیند و در این زمینه نیز قرآن می‌فرماید « یا ایها الذین امنوا كونوا قوامین لله شهداء‌ بالقسط و لایجرمنكم ثنآن قوم علی الاتعدلوا اعدلوا هوا اقرب لِلتَّقوی » مائده /8 ای كسانی كه ایمان آورده‌اید برنامه شما قیام خالصانه و شهادت عادلانه باشد، دشمنی قوی سبب انحراف شما از مرز عدالت نشود و خرده حساب‌های سابق را تصفیه نكنید و مكرراً فرمان می‌دهد كه به عدالت رفتار كنید كه به تقوی نزدیكتر است. قرآن عامل دیگری را نیز از عوامل انحراف در عدالت معرفی می‌كند كه همان مسئله رشوه است . در این زمینه قرآن می‌فرماید : « و لاتأكلو اموالكم بینكم بالباطل و تدلوا بها الی الحكام لتأكلوا فریقا من اموال الناس بالاثم و انتم تعلمون» بقره /182 قدرت اقتصادی حكومت اسلامی : دومین هدف اقتصادی اسلام كه می‌توان آن را عنصری بیرونی یا فرامرزی دانست، قدرت اقتصادی حكومت اسلامی در برابر سایر حكومت‌هاست كه این امر به دو منظور می‌باشد . 1ـ ترساندن كفار و دشمنان خارجی تا به ذهن آنها نقشه تجاوز نظامی و امكان تحت فشار قرار دادن حكومت اسلامی از نظر اقتصادی و محاصره اقتصادی، خطور نكند. « وَ اَعِدّولَهُمْ ماَسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَهَّ وَمِنْ رُباطِ الْخَیْلِ تُرْهِبُونَ بِه عَدُوَّاللهَ و عَدُوكَّمْ » انفال /60 در آیه فوق اطلاق كلمه « قوه » شامل هر نیرویی می‌شود و این شمول با استفاده از روایات اثبات می‌شود كه از ذكر روایات خودداری می‌كنم . پس كلمه « قوه » شامل نیروی برتر اقتصادی نیز كه مسلماً برای رویارویی با دشمن از حمله ابزار حتمی شمرده می‌شود،‌خواهد شد.از تعلیل ذیل آیه شریفه « تَرْهَبوُنَ بِه بَ دُواَّ … وَعَدوُكَّمْ ، استفاده می‌شود كه هر وسیله‌ای كه موجب ترساندن كفار شود مطلوب است و یكی از مهمترین وسایل ترس،‌قدرت اقتصادی حكومت اسلامی است پس رساندن حكومت اسلامی به قدرت و استقلال اقتصادی از اهداف اقتصادی اسلام می‌باشد. ادامه خواندن مقاله در مورد نظري به اقتصاد اسلامي

نوشته مقاله در مورد نظري به اقتصاد اسلامي اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.


Viewing all articles
Browse latest Browse all 46175

Trending Articles



<script src="https://jsc.adskeeper.com/r/s/rssing.com.1596347.js" async> </script>