nx دارای 30 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد nx کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد
بخشی از متن nx :
ارتباطات
از ارتباطات سنتی تا ارتباطات جمعی
. نقش سنت با ظهور نوگرایی و جوامع مدرن بدون شك تغییراتی یافته و برخی وجوه آن تحت تاثیر شرایط جدیدجهانی قرار گرفته است. تعیین این دگرگونیها بسته به خصوصیات فرهنگی هر جامعه متفاوت می باشد ، اما نمیتوان گفت كه لزوماً این تحولات سبب تضعیف سنت شد، چرا كه بسیاری سنتها همچنان نقش مهمی در زندگی افراد و حیات اجتماعی ایفا میكنند و حتی اگر تمامی راهها برای انتقال آنها به نسلهای بعد مسدود باشد، انتقال شفاهی و سینه به سینه را نمیتوان مانع شد. حقایق اجتماعی نشان داده است كه عناصر مدرن و سنتی زندگی با یكدیگر مانع الجمع
نیستند، بلكه مردم چنان زندگی خود را سازماندهی میكنند كه عناصر سنتی با شیوههای جدید زندگی یكپارچه شود. در این سازماندهی لزوماً نه سنتها كنار گذارده میشوند و نه شیوههای جدید مطرود میگردند، بلكه در تعامل آنها برخی از سنتها و عناصر مدرن هیئتی نو مییابند و برآیند آنها سبب تحكیم زندگی فردی و اجتماعی خواهد شد. هر چند برخی شرایط اجتماعی سبب حذف عناصری از سنت یا مدرنیسم از مدار حیات جامعه شده است، اما این امر نباید سبب صدور ا
حكام عمومی و علی و معلولی گردد. پدیده جهانی شدن را باید دارای پیشینه تاریخی طولانی در حیات بشری و تعالیم ادیان الهی بدانیم ، اما مشخصههای جهانشمولی برای گونه قدیمی آن با مشخصههای امروزین آن دارای تفاوتهای اساسی است.آشكارترین مشخصه امروزین جهانی شدن را در سرعت گیجكننده تحولات جدید، فراگیری و همه جانبه بودن مبادلات ،تنوع ابعاد موضوع و فرآیند پیچیده این پدیده میتوان قلمداد نمودهمچنین در میان انواع نگرشهای جدید به این موضوع قدیم، نگرشهای مبتنی بر تكامل صنعت و مدرنیسم در ادبیات بحث غلبه چشمگیری یافته و در میان دستاوردهای مختلف اجتماعی مدرنیته گسترش ورشد شتابان فنآوریهای ارتباطی نقش بیبدیلی در تسریع جهان داشتهاند. رشد چشمگیر فنآوریهای ارتباطی همچون ماهوارهها ،شبكههای رایانهای ، ریز كامپیوترها ، كابلهای نوری و چند رسانهایها و رسانههای متعامل اسباب تبادل سریع اطلاعات را در گستره جهانی مهیا ساخته است. فاصلههای زمانی ومكانی در نوردیده شده و جهان روز به روز كوچك و بهم فشردهتر از قبل مینمایاند.بر این اساس، برخی تا آنجا پیش رفته اند كه در تحلیل علتها و معلولهای واقعیتهای حا
ضر جامعه جهانی به ابعاد ارتباطی موضوع بسنده كرده اند.([3]) بدون تردید تحلیل ارتباطگرای جهانی شدن فارغ از توجه به زیست محیط فرهنگی و تاثیرات بحث برانگیز آن نمیتواند فرآیند پیچیده واقعیت مذكور را تبیین نماید. از این رو ، محور توجه این نوشتار ، بعد فرهنگ و ارتباطات جهانی شدن خواهد بود.سنتها در جریان جهانی شدنبرخی صاحبنظران جهانی شدن را با سنت زدایی از فرهنگ ها همراه می دانند وآن را فرآین
دی میشمارند كه در مسیر انحلال مختصات فرهنگی جوامع بهنفع نظم جهانی فرهنگی نوین حركت نموده است . از جمله آنتونی گیدنز پیشبینی میكند كه در چنین فرآیندی تاریخ محلی و فرهنگ ملی یا محو شود یا از نو ابداع گردد([4]).اما آنگاه كه در عصر حضور و سلطه وسایل ارتباط جمعی و شكلگیری غولهای رسانهای جهانی، واقعهای بزرگ و شگرف بدون اتكا به این دستاوردهای دنیای مدرن تحقق یافت و حتّی در برابر هجوم ارتباطی و اطلاعاتی رسانههای جدید ایستادگی كرد و محصول سالها تلاش و برنامهیزی دست اندركاران آنها را یكباره بر هم زد، ذهن بسیاری از اندیشمندان علوم اجتماعی و ارتباطی متوجه واقعیتی فراموش شده یعنی قدرت سنت وارتباطات سنّتی گردید و ناكارآمدی الگوهای نوسازی و توسعه غربی در كشورهای در حال توسعه را به اثبات رسانید.
انقلاب اسلامی ایران، بار دیگر نقش رسانههای سنّتی را در اطلاع رسانی، بسیج افكار عمومی و تأثیرگذاری عمیق بر رفتارهای جامعه به معرض نمایش گذارد و علاوه بر آن جایگاه ویژه رسانههای سنّتی دینی را در معادلات نوین مربوط به جهان اسلام وارد نمود.اورت راجرز در كتاب ” تكنولوژی ارتباطات: رسانههای جدید در جامعه” در سال 1986 یعنی، پس از گذشت هفت سال از رخداد انقلاب اسلامی ایران، بیان میكند كه رژیم شاه علیرغم در اختیار داشتن رسانههای فراگیر نوشتاری و الكترونیك نتوانست در برابر شبكه ارتباطات سنّتی ایستادگی كند. وی سپس میافزاید ” درسی كه كشورهای جهان سوم باید از انقلاب ایران بگیرند، این است كه اهمیت بیشتری به كانالهای بین فردی به رسانههای این چنین كوچك بدهند”.([5]) الوین تافلر
نیز معتقد است كه امام خمینی رسانه موج اول یعنی موعظههای شفاهی و چهره به چهره روحانیون را با تكنولوژی موج سوم یعنی نوارهای صوتی و دستگاههای ساده تكثیر تلفیق كرد.([6])حضور برجسته نظامهای سنتی در جهان امروز، خیزشهای مردمی در برابر تأثیرات زندگی مدرن و جنبشهای دینی به ویژه در دنیای اسلام با اتكا بر ارتباطات سنتی از نمونههای حیات سنت در دنیای مدرن است. انقلاب اسلامی نشان داد كه راه دنیای معاصر یكطرفه نیست و گذار از جامعه سنتی به مدرن را نباید مترادف سنت زدایی دانست. شرایط پیچیده جامعه جهانی امروز سوالات
متعددی را حتی برای مدافعان سینه چاك نوگرایی كلاسیك پیش آورده است: آیا تحقق نوگرایی با زوال نقش سنت در زندگی اجتماعی همراه بوده است؟ رسانهها چه نقشی در دگرگونی اشكال سنتی فرهنگ ایفا كردهاند؟ آیا نقش آنها فقط تضعیف كننده و مخرب بوده است؟ تعامل ارتباطات سنتی و ارتباطات جمعی نوین در فرآیند جهانی شدن چگونه تعریف می شود؟ نقش و جایگاه مذهب به عنوان یكی از سنتهای اجتماعی در مدل ارتباطات جهانی معاصر چیست؟ و این كه الگوی ارتباطات سنتی ـ مدرن اسلامی با رعایت كدام اصول امكان پذیر میشود؟ و. ..شاید گام نخست در پاسخ به چنین پرسشهایی، تصحیح و تعمیق اندیشه و تصور از سنت باشد. ” سنت در كلی ترین مفهوم به معنی ترادیتوم(Traditum) یعنی هر چیزی است كه از گذشته منتقل یا ارسال شده باشد. سنت می تواند شامل عناصری از یك نوع هنجار آفرین باشد، اما این لزوماً جنبه یا وجهی از همه سنتها نیست . برای روشن كردن این نكته ، تمایز بین چهار وجه مختلف سنت میتواند یاریرسان باشد: وجه هرمنوتیك، وجه هنجارآفرین، وجه مشروعیت و وجه هویت”.(تامپسون ، 1380 ص 227).بررسی این مشخصهها میتواند ما را در درك این مفهوم یاری دهد. وجه هرمنوتیك سنت به معنای مجموعهای از پنداشتهای پس زمینهای است كه افراد برای درك جهان پیرامون از آن استفاده میكنند و از نسلی به نسل دیگر انتقال میدهند. مجموعه ارزشها، اشكال باور و الگوهای كنش كه از گذشته رسیده است وجه هنجارآفرین سنت در زمان حال است. منظور از وجه مشروعیت سنت نیز این است كه سنت در شرایط خاص میتواند منبع پشتیبانی اعمال قدرت و اقتدار باشد و سرانجام سنتها در مفهوم دقیقتر به ” عنوان مجموعهای از ارزشها، باورها و الگوهای رفتاری كه از گذشته به ما رسیده است” ، نمادهایی را برای شكلگیری هویت فردی و جمعی فراهم می آورند.
نقش سنت با ظهور نوگرایی و جوامع مدرن بدون شك تغییراتی یافته و برخی وجوه آن تحت تاثیر شرایط جدیدجهانی قرار گرفته است. تعیین این دگرگونیها بسته به خصوصیات فرهنگی هر جامعه متفاوت می باشد ، اما نمیتوان گفت كه لزوماً این تحولات سبب تضعیف سنت شد، چرا كه بسیاری سنتها همچنان نقش مهمی در زندگی افراد و حیات اجتماعی ایفا میكنند و حتی اگر تمامی راهها برای انتقال آنها به نسلهای بعد مسدود باشد، انتقال شفاهی و سینه به سینه را نمیتوان مانع شد. حقایق اجتماعی نشان داده است كه عناصر مدرن و سنتی زندگی با یكدیگر مانع الجمع
نیستند، بلكه مردم چنان زندگی خود را سازماندهی میكنند كه عناصر سنتی با شیوههای جدید زندگی یكپارچه شود. در این سازماندهی لزوماً نه سنتها كنار گذارده میشوند و نه شیوههای جدید مطرود میكردند، بلكه در تعامل آنها برخی از سنتها و عناصر مدرن هیئتی نو مییابند و برآیند آنها سبب تحكیم زندگی فردی و اجتماعی خواهد شد. هر چند برخی شرایط اجتماعی سبب حذف عناصری از سنت یا مدرنیسم از مدار حیات جامعه شده است، اما این امر نباید سبب صدور احكام عمومی و علی و معلولی گردد.
رابطه وسایل ارتباط جمعی نوین با سنت نیز دل مشغولی دیگری است كه ما را نسبت به نتایج این تعامل كنجكاو می سازد. برای دستیابی به حقایق باید این ذهنیت را كنار بگذاریم كه بهرهگیری از رسانهها یكسره به ترك شیوههای سنتی و جایگزینی اسلوبهای مدرن زندگی منجر خواهد شد. كاركرد رسانهها هیچ موضع قبلی نسبت به رویارویی با سنت ندارد. ارتباطات جمعی را میتوان به منظور گسترش و تحكیم سنتها مورد استفاده قرار داد، همانگونه كه میتوان در جهت چالش و
تضعیف ارزشها و باورهای سنتی آنها را بكار بست، اما این حقیقتی انكار ناپذیر است كه سنتها و نظام ارتباطی آنها از این پدیده مدرن تأثیرات قابل توجهی پذیرفتهاند كه از جمله آنها می توان به تدام زمانی ، غیر شخصی و غیر محلی شدن و برخی دیگر اشاره داشت. سنتها توانستند با حضور در رسانه ها، به دور از مشكلات اجراو تكرار عملی، از طریق اشكال رسانه ای و ثبت محتوای نمادین در محصولات رسانهای (مطبوعات، نوارهای صوتی و تصویری) شكلی از تداوم زمانی پیدا
كنند.. دخالت رسانهها قیود محكم مكانی برخی سنتها را برداشت و بسترگزینی متكثر و جدیدی را برای آنها فراهم ساخت.برخی, پدیده رسانه ای شدن سنت را به معنای تضعیف سنت می دانند، اما برعكس به نظر میرسد ، راهی برای سنت مهیا گردید تا مشخصههای تازهای بیابد و در بافتهای جدید اجتماعی گسترش یافته و از نو ساخته شود و حتی بر خلاف آنچه برخی تصور میكنند برخی سنتها در اثر رسانهای شدن تقویت شدند. روی دیگر این سكه اتكای شدید سنتها بر اشكال رسانهای و دور شدن از اشكال تعاملی رودر روی قبلی است. این وابستگی افراطی سبب میشود تا سنتها در برابر رسانهها آسیبپذیر شوند . از این رو آسبشناسی روابط میان آنها نیز اهمیت مییابد. بررسی موضوع و آسیبشناسیهای آن بدون توجه به مجموعه عناصر فرهنگی هر جامعه ما را به همان سرنوشتی دچار خواهد ساخت كه به بطلان الگوهای كلاسیك و ارتودكسی تك بعدی منجر شد. از این رو، دیدگاه فرهنگ و ارتباطات را دیدگاه برگزیده و مناسب چنین مطالعاتی میدانیم و این نوشتار نیز كه به دنبال بررسی فرصتها و تهدیدهای بوجود آمده در موضوع ارتباطات جهانی برای دین و تعاملات ارتباطاتی آن است، دیدگاه مذكور را در تحلیل و بررسیهای خود اتخاذ نموده است.ارتباطات دینی ورسانه های جدیداصولا تعارض نوگرایی با دین را باید یك نگرش جاهلانه یا مغرضانه به موضوع بدانیم ، چراكه نه نوگرایی در ذات خود تعارضی با ارزشها و اعتقادات ناب دینی دارد و نه معارف ناب الهی تهجر و عقبماندگی را به پیروان خود توصیه میكنند . آنانكه دم از تعارض و زوال فرهنگ دینی در جامعه جهانی میزنند، احتمالاً به دنبال تحمیل الگوهای نوگرایی مورد قبول خویش، دین را مانعی سر راه میبینند و یا اینكه از دستیابی به معارف ناب دینی محروم ماندهاند و تجارب قرون وسطایی را ك
ه ربطی به اصول مورد قبول ادیان الهی ندارد ملاك كار خویش قرار دادهاند. شاید این جمله پاسخ مناسبی برای شبهه پیش آمده باشد كه بهترین دلیل بر امكان یك پدیده رخداد آن است. امروزه بسیاری از كشورهای اسلامی از جمله ایران، نوگرایی را در دستور كار خود دادهاند، ضمن این كه اسلام اساس حكومت و جامعه آنها را تشكیل میدهد و جالب اینكه برخی از آنها به عنوان الگوهای موفق نوگرایی در گزارشهای مجامع وابسته به سازمان ملل متحد از جمله یونسكو معرفی می شوند.امروزه شیوه های سنتی اسلامی زندگی با عناصر حیات مدرن همزیستی كارآمدی دارند، هرچند كه الگوی اسلامی نوگرایی با نسخه پیچیها و تعمیمهای برخی اندیشمندان غربی یا روشنفكران شرقی پیرو آنها مطابقت نداشته باشد. اگر برخی جوامع دینی در فرآیند نوگرایی توفیق نیافته اند، نباید آن را به معارف ناب دینی منسوب دانست ، بلكه مهمترین علت آنها را در بی كفایتی مدیران و آثار حضور استعمار نو باید جستجو كرد.در این مجال لازم است به اولین تجربه های استفاده رسانه های جدید در ارتباطات دینی اشاره ای داشته باشیم . نخستین جمعیتهای دینی كه از كاركردهای رادیو و تلویزیون به عنوان ابزار نوین ارتباطات دینی بهره گرفتند ، سازمانهای بنیادگرا و اونجلیستی مسیحی بودند. بدنبال كاهش حاكمیت كلیسا، دنیایی شدن فرهنگ عصر حاضر و جایگزینی مراجع حكومتی به جای مراجع دینی، این ضرورت از سوی كلیسا احساس شد كه باید تبیین نوینی از دین برای مخاطبان جدید در عصر نوگرایی ارائه نمود و نگرشهای تازه ای را در خصوص رابطه دین جامعه مطرح ساخت. به این ترتیب با جدیت به مفاهیمی همچون فرهنگ، صنایع فرهنگی و آزادی مردمی روی آورد([7]) و به طرح این ضرورت پرداخت.در دهه 1970 گروههای پروتستانی كه از دهه 1960 رو به افول نهاده بو
دند، به تدریج اعضای خود را از دست دادند در حالی كه برخی گروههای اونجلیست رو به رشد نهادند كه میتوان آن را احیای اونجلیزم دانست.جریان نو ظهور نئواونجلیسم در مسیر جریان اصلی كلیسا قرار گرفت و اغلب شاخه های مسیحیت از جمله كلیسای روم را تحت تاثیر قرار داد. نئواونجلیستها توجه رسانهها و موسسههای سكولار را به خود جلب كردند. یكی از عوامل اصلی در این احیاء سیاسی و دینی، استفاده از رسانه های الكترونیك برای ایجاد قدرت و سازماندهی بود. نقش این رسانه ها هم در بیداری و آگاهی بخشی به مشاركت كنندگان در این جریان و هم در متقاعد ساختن عامه مردم در خصوص این تحول فرهنگی و دینی عظیم، بسیار برجسته بود.([8]) . این پدیده را امروزه تله
ونجلیسمTelevangelism)) می نامند.عوامل اجتماعی و دینی نهضت نئواونجلیسم كه تحت تاثیر گسترده رادیو و تلویزیون مذهبی و نهادهای چند رسانه ای قرار داشتند، كلیسای الكترونیك نام گرفتند. توسعه امكانات مالی در اواخر دهه 60، اجازه توجه از پخش برنامههای ثابت بدون هزینه دینی را به برنامه سازی توام با خرید زمان داد. با گسترش آنها از اوائل دهه 1970 عدهای به حمایت و عدهای به انتقاد از آن مبادرت نمودند. حامیان معتقد بودند كه كلیسای الكترونیك زمینه های نوینی برای دین مطرح میسازد كه جایگزین نقش دینی رسانههای مكتوب خواهد شد. در مقابل برخی این مساله را تهدیدی برای كلیساها میدانستند كه مایه كاهش اعضاء و درآمد در آنها میشود.
روف (Wade Clark Roof) به عنوان یك جامعهشناس معتقد است كه رسانهها در تجدید حیات دینی نقش مهمی داشتهاند و شكلگیری كلیسای الكترونیك یكی از عوامل چنین حركتهایی در جهان معاصر است([9]). برای بررسی این پدیده سوالات متعددی مطرح است كه باید به زمینههای فرهنگی و اجتماعی ظهور آن و به همبستگی آن با فرهنگ توجه كنیم و ناظر به معنی باشیم. همانگونه كه جیمز كاری (James Carey) تاكید میكند كه رسانهها سیستمهایی فرهنگی هستند
كه در مواقع خاص و با روشهایی ویژه به كار گرفته میشوند و به قولی از كلیفورد گیرتز (Clifford Geertz) میگوید: (من هم عقیده با ماكس وبر هستم كه بشر حیوانی است معلق در تارهایی شخصی كه خود او آنها را تنیده است . من فرهنگ را آن تارها می دانم و بنابراین تحلیل آن از سنخ علوم تجربی در جستجوی حقوق نیست، بلكه نوعی تفسیر در جستجوی معناست.([10]) گریتز برای این مطالعه، روش فرهنگی را در تحلیل خود بر میگزیند: (مطالعه انسان شناسانه دین یك اقدام دو سطحی است. نخست، تحلیل نظام معنایی است كه در نهادها تبلور یافته و دین را مناسب مینماید و دوم ارتباط این نظامها با فرآیند اجتماعی ـ ساختاری و روانشناختی است)([11]). این دیدگاه با نگاه به شرایط جدید دنیای مدرن و تحولات فرهنگی جهانی معتقد است دین و ارتباطات باید پاسخگوی نیازهای جدید بوده و الگوها و دیدگاههای نوینی را مطرح كنند تا نهادها و ارزشهای گذشته را با شرایط جدید اجتماعی پیوند دهند و این مهم را در كلیسای الكترونیك میتوان جستجو كرد. برخی صاحبنظران در تبیین برنامهسازی دینی و پخش آن از رسانههای الكترونیك معتقدند كه این كار در درجه اول یك فعالیت دینی تلقی میشود كه توسط مردمانی با نمادها، ارزشها و فرهنگ اخلاقی مشابه تهیه و تماشا میشود. دوم این كه پخش برنامههای دینی وارد
حیات نئواونجلیسم و بنیادگرایی شده است. سوم این كه كلیسای الكترونیك نوعی رادیو و تلویزیون است و از عناصر رسمی و غیر رسمی آنها استفاده میكند. چهارم این كه رادیو و تلویزیون دینی ساختار نهادی و سیاسی خود را دارد. سازمانهایی كه این برنامه ها را تولید میكنند تاریخ و سیاستهای خود را دارند كه ما باید آنها را دریابیم. پنجم این كه رادیو و تلویزیون دینی تاثیرات فرهنگی بر جامعه جهانی داشته است([12]).
كمیته مركزی مشاوره مذهبی CRAC (Central Religious Advisory Committee) كه مشاور مسائل مربوط به سیاستهای پخش برنامههای دینی در انگلستان است، اهداف زیر را برای پخش برنامههای دینی پیشنهاد نموده است:1ـ انعكاس مراسم عبادی، اندیشه و فعالیتهای سنتهای دینی؛2ـ ارائه باورها، افكار، مسائل و تجربیاتی در دنیای معاصر كه با تفسیر دین و ابعاد آن در خصوص زندگی دنیوی مربوط می شوند؛3ـ برآورده ساختن علایق، دغدغهها و نیازهای دینی آن دسته از مردمی كه خارج از زندگی سامان یافته در حوزه كلیساها قرار دارند.([13])واتیكان در دومین شورای خود درباره رسانه ها و نقش و مسؤولیتهای آنها در جامعه، رسانهها را هدیههای الهی (Gifts of God) قلمداد نموده كه زمینهای را فراهم میآورند تا مردم را در كنار یكدیگر متحد نموده و برای رستگاری مطابق برنامه الهی به همدیگر كمك كنند. كلیسا امروزه برای گسترش معنویت و تعالیم دینی، به طور اساسی نیازمند مطالعه، ارزیابی و استفاده صحیح از تكنولوژی ارتباطات و رسانههاست([14]).
به این ترتیب، ارتباطات جمعی نوین به منظور ارائه گستردهتر و مؤثرتر پیامهای دینی به جامعه بشری دستاوردهای مهمی در پی داشته كه خود را بعنوان یكی از فرصتهای بوجود آمده در موضوع ارتباطات جهانی مطرح ساخته است . امروزه در كشورهای اسلامی تجربههای بسیاری در تولید برنامه های رادیویی و تلویزیونی دینی ونیز بهرهگیری از قابلیتهای چند رسانه ایها وجود دارد و تعداد زیادی از ارتباطگران حرفهای به این مهم اشتغال دارند ،اما نوع اقبال سنتهای موجود ، همگرایی آن با رسانههای سنتی دینی ، كمبود مطالعات و فقر ادبیات علمی موضوع در این كشورها از جمله نگرانیهایی بشمار میآید كه میتواند آن رابه زمینه ای برای تاثیرگذاری تهدیدهای جهانی شدن تبدیل كند. همچنین میزان برخورداری از تخصصها و مهارتهای لازم در بهرهگیری دینی از وسایل ارتباط جمعی نوین با شناخت لازم نسبت به مقتضیات آنها از جمله این دغدغهها بشمار میآیند.
نظام ارتباطات اسلامی درحوزه نظام فرهنگی اسلامی تعریف میشود. این نظام، نظامی بر منبای جهانبینی توحیدی و متكی به باورها، ارزشها و اعمال فردی و اجتماعی است كه اسلام آنها را مشخص میكند. در این نظام ارتباطی نمیتوان از تئوری وحدتگرای اطلاعاتی و ارتباطاتی توحیدی، نظریه مسؤولیت وراهنمایی و عمل ارتباطی امر به معروف و نهی از منكر، دیدگاه اخلاق ارتباطی تقوی و نگرش ارتباطات فراملیتی غافل ماند. درصدر اسلام و در جامعهای كه پیامبر اسلام (ص) بنا نهاد، الگویی نوین از نظام ارتباطات اجتماعی ارائه شد كه اصول سیستم ارتباطات اسلامی را از درون آن باید جستجو كرد. مفهوم ارتباطات در اسلام بجای تأكید بر ابعاد كمی و خطی بر ابعاد
فرهنگی و معانی شناختی تأكید دارد و واژههای دیگری همچون برادری و اتحاد و درك حقوق متقابل را به ذهن متبادر میسازد. تزكیه معنوی مقصود نهایی كاركردهای ارتباطات اسلامی است و بسیاری دیگر از آنچه باید در طراحی نظام ارتباطی اسلامی مد نظر قرار دارد.آن گاه كه نوبت به تبیین ارتباطات در جامعهای با حكومت اسلامی میرسد كه در آن نهادهای قدرت از جمله ارتباطات جمعی را در اختیار, دارد این الگو تفاوتهایی پیدا خواهدكرد. از آنجا كه حكومت در اسلام متعلق به خداست و حكام جامعه مكلف به رعایت قانون اسلام در خدمتگزاری به مردم هستند, بر همگرایی در روابط میان خدا، فرد، جامعه و حكومت تأكید میشود. حفظ این همگرایی ارتباطی نه تنها یك مسؤولیت حكومتی بلكه وظیفهای بر دوش آحاد مسلمانان تلقی میشود.نگرش همگرایانه در ارتباطات سنتی – مدرنپس از آن كه الگوهای نظری لیبرالی ـ سرمایهداری و ماركسیستی ـ سوسیالیستی در قرن بیستم به موضوع رسانهها و نوگرایی اجتماعی پرداختند و با نگاهی جانبدارانه دیدگاههای تاریخی خود را مطرح كردند، مشخص شد كه حوزه فرهنگ و ارتباطات دارای پیچیدگیهایی است كه دیدگاههای نظری گذشته با تكیه بر تجربه غرب و تعمیم آن، اهمیت متغیرهای گوناگون فرهنگی و پدیدههایی جدید در عرصه جهانی را نادیده انگاشتهاند و با ارائه تصاویر و تحلیلهای با ابعاد محدود، از تبیین پیچیدگیهای تحولات اجتماعی ناتوان مانده اند. آنچه دنیا بدان نیاز داشت، الگویی پویا و برتر بود كه در آن متغیرهای اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و ساختاری مورد توجه قرار گیرد.
سرانجام با وقوع برخی رویدادهای جهانی، انتقاد علیه الگوهای سنتی توسعه افزایش یافت. بهرهگیری ناموفق از الگوهای لیبرال دموكراسی در ایران زمان مصدق و سوسیالیسم مردمی توسط جمال عبدالناصر (مصر)، موفقیت جنبش غیر متعهدها به رهبری گاندی و تیتو، بروز مشكلات اقتصادی و سیاسی و اجتماعی در كشورهای صنعتی، كامیابی برنامههای توسعه درون زا در چین، نفوذ فزاینده مذهب در تحولات اجتماعی و باز خیرش اسلام به رد الگوهای گذشته تحمیل كرد و بحث را از تكیه صرف بر رشد اقتصادی به اهدافی عامتر و كیفیت زندگی تغییر داد. به این ترتیب، مفهوم توسعه گستردهتر شد و شخصیتهای بزرگی همچون آیت الله خمینی، مهاتما گاندی، ژولیس نایرره یكی از رهبران آفریقایی و گویترز (Gutierres) یكی از مدافعان جنبش الهیات رهایی بخش امریكای جنوبی مفاهیم تازهای از نوگرایی ارائه كردند كه با تأكید بر راههای مختلف موجود برای نوگرایی به ارزشهای سنتی و فرهنگی و خود اتكایی در این فرآیند توجه میكند. توسعه در این چارچوب پدیدهای گستردهتر از سازههای صرفاً اقتصادی ، سیاسی و اجتماعی است و چنین تعریف میشود:” توسعه، گستره كل فرآیندها و ابزارهایی است كه یك نظام اجتماعی با استفاده از آن به طریقی از شرایط زیستی خود كه عموماً رضایت بخش نیست، فاصله میگیرد و به سوی شرایطی كه از نظر انسانی مطلوبتر به نظر میرسد به حركت در میآید.”([15]) این دیدگاه در پی بیان این مهم است كه توسعه یك الگوی جهانی واحد ندارد و صرفاً رشد و تغییر جوامع نیست، بلكه یك رهایی بنیادین اجتماعی، اقتصادی و سیاسی و معنوی آنهاست.به این ترتیب در دهههای 1970 و 1980 مجموعه سومی از الگوها در واكنش علیه الگوهای پیشین مطرح شد كه آن را وحدت گرا- رهایی بخش (Monistic emancipetry theory) نامیدند. این نگرش جدید كه اساساً یك جنبش انقلابی، انسانگرا و معنوی است، بركیفیت در برابر كمیت تأكید میورزد. این الگوی فراگیر دارای انواع گوناگونی است كه به سبب انطباق الگو با شرایط خاص فرهنگی اجتماعی جوامع مختلف پدید آمده است، اما همه آنها بر ارتقاء خودگردانی متمركز بوده و ناش
ی از نظریههای مربوط به دگرگونی اجتماعی، رهایی انسانی، اخلاقی، خوداتكایی، سنتگرا و ضد بلوكبندی میباشد. در این الگو برتری نظامهای ارزشی و فرهنگی بر متغیرهای سیاسی و اقتصادی، همگرایی در فرآیند ارتباطات و ادغام نظام مدرن و سنتی با دیدگاه غیر خطی در جریان نوین جهانی محوریت مییابد.این دیدگاه نشان میدهد كه هیچ نظامی به تنهایی عمل نمیكند، بلكه با درك همین مولفههاه باید بجای نگاه خیره به ارتباطات جمعی نوین، یك چشم به ارتباطات سنتی و یك چشم به ارتباطات جمعی معطوف داشت وتوصیه نمود كه هر گونه تحلیل باید در فضای فرهنگی آن جامعه صورت پذیرد. تاریخ فرهنگ و ارتباطات كشورهای در حال توسعه نشان داده است كه الگوی نوگرایی آنها با مشخصههایی متفاوت از كشورهای غربی تعریف میشود. همانگونه كه در درون این دسته از كشورها، جوامع اسلامی حكایتی متفاوت دارند . این دیدگاه، نگاه تك بعدی به تاریخ و تقسیم آن بر مبنای فنآوریهای نوین ارتباطی را ناكافی میداند، همانگونه كه سر در لاك ارتباطات سنتی فرو بردن و غفلت از تحولات نوین ارتباطی را گناهی نابخشودنی میشمرد. تاریخ بازتابی از تلفیق نظامهای سنتی و فنآوریهای نوین است، اما این شرایط فرهنگی جامعه است كه غلبه یكی از رسانههای سنتی یا مدرن بر دیگری و گسست میان كانالهای ارتباط میان فردی و جمعی را سبب میشود. از این رو، شناخت نظام ارتباطات انسانی مرهون مطالعه نظامهای فرهنگی و اجتماعی است.پس از انقلاب اسلامی در ایران تلاشهای بدیعی صورت پذیرفت تا الگوی جدیدی از حكومت و ارتباطات عمومی ارائه شود و امام خمینی (ره) با عنایت به این كه تعارض با اسلام به عنوان فرهنگ مردم ایران سبب سرنگونی رژیم گذشته شد، اسلام را به عنوان محور همه قوانین و نظام اجتماعی تعیین نمود. او بر نقش ارتباطات بر اساس اصول اسلامی تأكید نمود . در قانون اساسی جمهوری اسلامی نیز ابزارهای قانونی الگوی جدید پیشبینی گردید و رادیو وتلویزیون به عنوان
ابزارهای تبلیغ اسلامی و انتقال ارزشهای فرهنگی دارای وظایف جدیدی شدند. در طول دهه گذشته بسیاری از رهبران انقلاب كه در فرآیند ارتباطات سنتی تعلیم و تخصص یافته بودند با وسایل ارتباط جمعی همكاریهای نزدیكی را آغاز كردند و آنها را در فرآیند همگرا با كانالهای ارتباطی سنتی همانند مساجد و نماز جمعه تقویت و تحكیم نمودند و به عنوان نمونه مراسم نمازهای جمعه، به عنوان مركزی برای ارائه موضوعات سیاسی و دینی، به طور مستمر از طریق برنامههای رادیو و تلویزیون پخش گردیده و اخبار آنها در مطبوعات انعكاس وسیعی یافته است و رهبران اجتماعی و مذهبی امید دارند با این تلفیق بتوانند بین شیوه زندگی سنتی جامعه ونفوذ دنیایی كه همواره رو به كوچك شدن است، انطباق منطقی ایجاد كنند. همچنین محتوای پیام های رسانه های سنتی همانند بازار، دوره ها، تكیه و حسینیهها و مدارس مورد توجه و بحث و بررسی قرار گرفته است.([17])
به این ترتیب تصمیمگیری درباره تأثیرات رسانههای مدرن بدون توجه به مشروعیت و تحلیل پیام های آنها از سوی رسانههای سنتی مشكل خواهد بود. از دیدگاه همگرا، نقش كانال های سنتی باید همگام با رسانه های مدرن در تحركات دینی و سیاسی مد نظر قرار گیرد:” خلاصه اینكه محبوبیت تلویزیون در ایران، وابسته به فرهنگ و سنت ایرانی است. در حقیقت پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، عمده ترین مشكل تلویزیون بیگانگی آن با جریان اصیل فرهنگ و سنت ایرانی و تأكید خاص بر حمایت از سلطنت، دین ستیزی و وابستگی آن به برنامه های وارداتی بوده است.”([18])
ادامه خواندن مقاله در مورد ارتباطات
نوشته مقاله در مورد ارتباطات اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.