nx دارای 199 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد nx کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد
بخشی از متن nx :
مطالعه اصول و روشهای مورد استفاده در عملیات آماری داده‌ها در رشته‌های مختلف علوم رفتاری بخصوص روان‌شناسی
فهرست مطالبموضوع صفحهپیشگفتار فصل اول ـ تعاریف مقدماتی h1-1كج فهمی‌های رایج در مورد علم آمار 2-1كج فهمی رایج آمار، به عنوان علم سرشماری 3-1كج‌فهمی رایج آمار، به عنوان علم كمیت4-1كج‌فهمی رایج آمار ، به عنوان علم تخصصی 5-1تعریف علم آمار 6-1آمار توصیفی و استنباطی خلاصه فصلچارت فصل اور خودآزمایی سوالات چهارگزینه‌ای
فصل دوم ـ مفهوم‌سازی متغیر 1-2 جایگاه ویژه متغیر 2-2 متغیر كمی و كیفی 3-2 متغیر پیوسته و گسسته
4-2 متغیر مستقل و وابسته 5-2 متغیر كنترل و ویژگی ثابت 6-2 متغیر تعدیل‌كننده و تصادفی خلاصه فصلچارت فصل دوم خودآزمایی سوالات چهارگزینه‌ای
فصل سوم ـ مفرضه‌های اندازه‌گیری 1-3 اندازه‌گیری 2-3 ویژگی‌های مقایس‌های اندازه‌گیری 3-3 انواع مقیاسهای اندازه‌گیری 4-3 ارزشیابی تشخیصی 5-3 ارزشیابی تكوینی 6-3 ارزشیابی تراكمی خلاصه فصل چارت فصل سوم خودآزمایی سوالات چهارگزینه‌ای
فصل چهارم ـ نمایش ارقامی 1-4 داده‌های تجربی و آماری 2-4 اهمیت جدول‌بندی داده‌ها 3-4 توزیع فراوانی ساده 4-4 توزیع فراوانی نسبی و نسبی درصدی 5-4 جدول توزیع فراوانی گروهبندی شده خلاصه فصل چارت فصل چهارم خودآزمایی سوالات چهارگزینه‌ای
فصل پنجم ـ نمایش تصویری 1-5 اهمیت نمایش تصویری داده‌ها 2-5 نمودار دایره‌ای 3-5 نمودار میله‌ای 4-5 نمودار چند ضلعی 5-5 نمودار فراوانی تراكمی 6-5 نمودار هسیتوگرام خلاصه فصلچارت فصل پنجم
خودآزمایی سوالات چهارگزینه‌ای
فصل ششم ـ توزیع‌های نظری 1-6 توزیع‌های نظری و تجربی 2-6 توزیع نرمال 3-6 كشیدگی مثبت و كشیدگی منفی
4-6 كجی مثبت و كجی منفی 5-6 توزیع U ،J و L شكل 6-6 توزیع مربع و مستطیل شكل خلاصه فصل چارت فصل ششم خودآزمایی سوالات چهارگزینه‌ای
فصل هفتم ـ شاخصآهای گرایش مركزی 1-7 مفروضه شاخص‌های گرایش مركزی 2-7 نما و ویژگی‌های آن 3-7 میانه و ویژگی‌های آن 4-7 میانگین حسابی و ویژگی‌های آن 5-7 انواع میانگین 6-7 نكتی در زمینه شاخص گرایش مركزی میانگین 7-7 مقایسه و كاربردهای نما، میانه و میانگین خلاصه فصلخودآزمایی سوالات چند گزینه‌ای
فصل هشتم ـ شاخص‌های پراكندگی 1-8 دامنه تغییرات روش محاسبه دامنه تغییرات 2-8 انحراف دهكی 3-8 انحراف پنجكی 4-8 انحراف چاركی 5-8 انحراف متوسط 6-8 واریانس 7-8 انحراف استاندارد 8-8 مقایسه و كاربرد شاخص‌های پراكندگی خلاصه فصل خودآزماییسوالات چند گزینه‌ای سوالات تشریحی
فصل نهم ـ منحنی استاندارد 1-9 مفهوم توزیع نرمال
2-9 ویژگی‌های توزیع نرمال 3-9 منحنی استاندارد و ویژگی‌های آن 4-9 سطوح زیر منحنی استاندارد 5-9 تبدیل نمره Z به دیگر مقیاسهای استاندارد 6-9 كاربرد جدول Zخلاصه فصل خودآزمایی سوالات چند گزینه‌ای
فصل دهم ـ ضریب همبستگی 1-10 نمودارهای پراكندگی 2-10 جهت همبستگی 3-10 میزان همبستگی 4-10 انواع ضریب همبستگی 5-10 ضریب همبستگی پیرسون 6-10 ضریب همبستگی رتبه‌ای اسپیرمن 8-10 تفسیر ضریب همبستگی خلاصه فصل چارت فصل دهم خودآزمایی سوالات چندگزینه‌ای
پاسخ خودآزمایی و سوالات چهارگزینه‌ای خودآزمایی فصل اول سوالات چهارگزینه‌ای فصل اول خودآزمایی فصل دوم سوالات چهارگزینه‌ای فصل دوم خودآزمایی فصل سوم سوالات چهارگزینه‌ای فصل سوم خودآزمایی فصل چهارم سوالات چهارگزینه‌ای فصل چهارم خودآزمایی فصل پنجم سوالات چهارگزینه‌ای فصل پنجم خودآزمایی فصل ششم سوالات چهارگزینه‌ای فصل ششم خودآزمایی فصل هفتم سوالات چهارگزینه‌ای فصل هفتم خودآزمایی فصل هشتم
سوالات چهارگزینه‌ای فصل هشتم خودآزمایی فصل نهم سوالات چهارگزینه‌ای فصل نهم خودآزمایی فصل دهم سوالات چهارگزینه‌ای فصل دهم پیشگفتار این كتاب مقدمه‌ای است بر مطالعه اصول و روش‌هایی كه در عملیات آماری داده‌ها در رشته‌های مختلف علوم رفتاری بخصوص روان‌شناسی ـ آموزش و .. مورد استفاده قرار می‌گیرد. مطالعه علم آمار در تمامی رشته‌ها و در تمامی حوزه‌های علمی، یكی از ضروریات محسوب می‌گردد و این امر به دلیل اهمیتی است كه علم آمار به عنوان یك علم روش شناختی دارا می‌باشد. علم آمار در چند دهه اخیر از اهمیت بیشتری برخوردار شده و در كلیه حیطه‌های روش شناختی، جایگاه معتبری را به خود اختصاص می‌دهد. عواملی كه منجر به رشد وسیع این علم در حوزه‌های دانش شده است ، به موازات افزایش حیطه‌های دانش و به دنبال آن نقش آزمایش و جمع‌آوری داده‌ها به منظور استنتاج نتایج مفید و كاربردی بیش از پیش گشته است. به همان نسبت كه علم راه رشد را طی می‌نمود، آمار نیز به عنوان شاخه‌ای از علم روش شناختی پلكان ترقی را طی كرده و ضرورت حضور آن در اغلب حیطه‌های دانش برملا شده است.
امروزه زبان آمار به منزله معتبرترین زبان علمی به شمار می‌رود طوریكه برای فهم و درك مخاطبین علم، آشنایی با زبان معتر آن ، ضروری است. در اغلب كتاب‍ها و مجله‌هایی كه به ارائه نتایج مختلف آزمایشی و نظریه‌های گوناگون و اكتشافات .تفاوت پرداخته شده ، رگه‌هایی از روش‌ها و فنون و اصطلاحات آماری به چشم می‌خورد كه مبنای فهم مطلب می‌باشد، بنابراین آشنایی با این اصطلاحات در تمامی رشته‌ها ضروریست. علم آمار به منزله یك چارچوب مفهومی و روش شناختی علمی تلقی می‌گردد و در مراحل مختلف كسب دانش ، اهداف و فرایندهای كسب نظریه را پیش پای پژوهشگر قرار می‌دهد و به عنوان یك نقشه طراحی شده ، فعالیت پژوهشگر را در یك چارچوب معین قرار داده و آن را هدایت می‌نماید. بنابراین، آموزش و یادگیری آمار به منزله آموزش روش علمی است كه در بسط و گسترش علم, نقش فزاینده‌ای را به خود اختصاص می‌دهد. در نهایت می‌توان مطرح نمود كه آمار ابزاری معتبر، جهت پیشبرد اهداف و اكتشافات علمی محسوب می‌شود، زیرا آزمایش فرایندی است كه دارای چرخه مشخص و معینی می‌باشد. در این چرخه آزمایشگر فرایندی است كه دارای چرخه مشخص و معینی می‌باشد. در این چرخه آزمایشگر می2بایست از طراحی آزمایش شروع كند و به مرحله نهایی كه تفسیر نتایج است برسد. به بیان دیگر آزمایشگر موظف است بر اساس اصول علمی و راهبردهای روش شناختی به طراحی چارچوب آزمایش بپردازد و در این راستا، طراحی را بگونه‌ای شكل دهد كه قادر به تحلیل داده‌های جمع‌آوری شده باشد و در نهایت بتواند با تاكید بر اصول علمی ، داده‌های تحلیل شده را تفسیر نماید و به گونه‌ای بنیادی و یا كاربردی از تفسیر نتایج استفاده بعمل آورد. از أن جایی كه تمامی علوم به نوعی از این چرخه پیروی نموده و بر مبنای فرایند حاكن بر آن ، به نظریات گوناگون دست می‌یابند، پس مطالعه علم آمار در تمامی رشته‌ها ضروری است، اما همانطور كه مشاهده می‌شود اصل
آماری كه در هر یك از رشته‌های مختلف تدریس می‌گردد، تا حدودی متفاوت است . این امر بدلیل متفاوت بودن اصول آماری نیست بلكه این اختلاف به دلیل متفاوت بودن اصول آماری نیست بلكه این اختلاف به دلیل متفاوت بودن حوزه‌های مورد مطالعه هر یك از علوم می‌باشد. زیرا همانطور كه می‌دانیم هر یك از شاخه‌های علمی در پژوهش‌هایشان به بررسی مسائل خاصی می‌پردازند و اهدف متفاوتی را دنبال می‌كند. بنابراین ، صورت مسئله در هر یك از رشته‌ها مختلف بوده و
از سوی دیگر برای پاسخگویی به این مسایل ، داده‌های متفاوتی را جمع‌آوری می‌نماید و از ابزارهای متنوعی استفاده می‌كنند، در نتیجه بدیهی است كه باید از اصول خاصی نیز جهت تحلیل و تفسیر این داده‌ها بهره‌گیرند. از این رو ، اهمیت كاربرد اصول مختلف آماری در حوزه‌های گوناگون علمی متفاوت بوده و این امر زمینه ساز اختلاف بین روشهای آماری تدریس شده در هر رشته می‌باشد. یعنی با تاكید بر نیاز هر رشته با اصول آماری، مبنای یادگیری آن معین شده است. سوالی كه در اینجا به ذهن می‌رسد آن است كه پس چرا دانشجویان و حتی برخای از صاحب‌نظران از گام نهادن در وادی علم آمار هراس داشته و مطالعه علم آمار را یكی از مخوف‌ترین مطالعات علمی به شمار می‌آورند و از این علم پر اهمیت، غولی در ذهنشان ساخته‌اند. پاسخ به این سوال را می‌توان در بررسی كج‌فهمی‌های رایج در علم آمار تحلیل نمود زیرا كج‌فهمی در هر علمی، شناخت واقعی آن علم را تخریب می‌كند و گاهی منجر به انحرافاتی می‌گردد كه غیرقابل جبران می‌باشد. پس در مقدمه برای آشنایی با هر علم، ضروریست تا ابتدا كج‌فهمی‌های رایج در آن علم را بازبشناسیم تا شناخت دقیقتر و صحیح‌تری را از آن علم بدست آوریم. بدین منظور در فصل اول با سه كج‌فهمی رایج در علم آمار تحت عناوین علم سرشماری، علم كمیت و علم تخصصی آشنا شده و به ریشه‌یابی هر یك از این كج‌فهمی‌ها می‌پردازیم. فصل اول( تعاریف مقدماتی)
1-1كج فهمی‌های رایج در مورد علم آمار 2-1كج فهمی رایج آمار، به عنوان علم سرشماری 3-1كج‌فهمی رایج آمار، به عنوان علم كمیت4-1كج‌فهمی رایج آمار ، به عنوان علم تخصصی 5-1تعریف علم آمار 6-1آمار توصیفی و استنباطی خلاصه فصلچارت فصل اور خودآزمایی
در این فصل ، به تاریخچه علم آمار، با تاكید بر آمار در علوم رفتاری، اشاره مختصری می‌شود و سه كج‌فهمی رایج آمار به عنوان علم سرشماری، علم كمیت و علم تخصصی مطرح می‌گردد و پس از تعریف آمار توصیفی و استنباطی ، اصطلاحاتی از قبیل پارامتر، آماره ، جامعه محدود و نامحدود ،
نمونه و زیرمجموعه‌ای از نمونه، توضیح داده می‌شود. بنابراین ، در آغاز باید به صورت مختصر تاریخچه و علت بروز كج‌فهمی‌ها را در نظر گرفته و پس از آن به مقایسه آماره به عنوان ویژگی‌های نمونه و پارامتر به عنوان ویژگی‌های جامعه تاكید نمود.
1-1- كج‌فهمی‌های رایج در مورد علم آمار
در هر رشته علمی تعبیر نادرست، ولی متداولی نسبت به موضوع، مفاهیم و اصول رایج در آن علم وجود دارد. همچنان كه از دیدگاه عامله مردم ، رشته الكترونیك ، مختص به تعمیر وسایل صوتی و تصویری است و یا روان‌شناسان تلاش می‌كنند تا در برخوردهای اولیه افكار فرد مخاطب را مورد بررسی و انتقاد قرار دهند. این تعابیر ناصحیح هنگامی دید می‌آید كه خواننده علاقمند ، آگاهی چندانی را نسبت به ماهیت اصولی آن علم پیدا نكرده باشد و به علت برخورد سطحی، شناخت معیوبی را ارائه دهد. در این مواقع است كه اصطلاح كج‌فهمی عنوان می‌شود؛ زیرا آگاهی‌های پیشین نتوانسته است، ماهیت واقعی موضوع را تعیین كند. تافلر، نویسنده معروف قرن حاضر، اعتقاد دارد كه «امروز به مانند دیروز سپری نمی‌شود و بدون سلاح مطمئین نمی‌توان به منابع علم دست یافت و اگر مقدمات ضروری برای كسب دانش را به دست نیاوریم، هرگز شانس حصول به واقعیت را نخواهیم داشت»(تافلر، 1996). از این رو، قبل از اینكه به تعریف علم آمار بپردازیم، ضروری است تا كج‌فهمی‌های رایج ، در مورد این علم را مدنظر قرار دهیم و با بررسی عمیق عوامل موثر در بروز این كج‌فهمی‌های نامطلوب ، تلاش نماییم تا پیكره واقعی علم آمار را دریابیم و تعابیر نادرست را از سیلان ذهن دور سازیم. رایج‌ترین كج‌فهمی این است كه علم آمار را مترادف با سرشماری محسوب می‌كند. كج‌فهمی بعدی ، علم آمار را شاخه‌ای از ریاضیات فرض می‌كند كه با جنبه‌های كمی سروكار دارد و كج‌فهمی دیگر مرتبط با تخصصی بودن علم آمار است و فراگیری این علم را منحصر به قشر خاص می‌داند.
2-1 كج‌فهمی رایج آمار ، به عنوان علم سرشماری اكثریت عامه مردم ، آمار را علم سرشماری محسوب می‌كنند و اعتقاد دارند كه تنها فعالیت آمارگران ، سرشماری است و آمار فقط شماریش و سرشماری می‌باشد. این كج‌فهمی ریشه در معنای علم آمار دارد ؛ زیرا كه واژه آمار، ترجمه‌ای از اصطلاح در زبان لاتین می‌باشد. این اصطلاح لاتین نیز ار واژه یونانی به وجود آمده است و در قرن 18 این مفهوم ، معنای «جمع‌آوری اطلاعات برای دولت » را عنوان می‌نمود. این مفهوم از فلسفه فردیت‌گرایی در آموزش و پرورش ناشی شده است ؛ زیرا كه در قرن چهاردهم فلسفه آموزش و پرورش در اروپا تغییر جهت داده و به عقاید افلاطون به عنوان بانی فردیت‌گرایی، توجه داشت. افلاطون بر این اعتقاد بود كه پرورش ، برای قشر خاص، كارآیی دارد و این قشر ویژه را می‌توان پادشاهان و درباریان در نظر گرفت. وی افراد را به سه گروه طلایی، نقره‌ای و آهنی تقسیم كرده بود و در كتاب خویش تحت عنوان جمهوریت، پادشاهان و نوادگان ایشان را افراد طلایی ملاحظه می‌كند. در دروسی كه شاهزادگان و پادشاهان فرامی‌گرفتند، درس استاتیوس یا دولت‌شناسی نیز جای داشت. در این درس روشهای شمارش شهروندان، نیروهای جنگی و همچنین، میزان باج و خراج سالیانه مطرح می‌گردید. به تدریج كه علم آمار، جایگاه خود را پیدا نمود، از فنون آماری پیشرفته بهره‌مند گردیده و علاوه بر روش سرشماری از دیگر روشهای تحقیق استفاده به عمل آمد. در حال حضار روش سرشماری را می‌توانی یكی از روشهای تحقیق محسوب نمود در حالیكه امروزه به علت شباهت ظاهری و معنای لغوی كه در تاریخچه علم آمار ریشه دارد، كج‌فهمی رایج
آمار به عنوان علم سرشماری مطرح می‌شود و از جمله كج‌فهمی‌های رایجی است كه در حیطه علم آمار وجود دارد. در قرن شانزدهم كه طاعون در اروپا شایع شده بودن استفاده از جداول توزبع فراوانی به این كج‌فهمی دامن زد. بدین ترتیب كه در بدوارهای ورودی شهر ، تابلوهایی نصب شده بود و میزان مرگ و میر ناشی از طاعون را با استفاده از جداول توزیع فراوانی نشان می‌داد و عنوان این جدول مرگ و میر، زاد و ولد و ; به نام جداولی آماری رقم خورده بود. بنابراین ، در اوایل قرن هفدهم، رایج‌ترین كج‌فهمی نسبت به علم آمار این بود كه آن را تحت عنوان علم سرشماری در ن
ظر می‌گرفتند و تاكنون این كج‌فهمی در بنی عوام ، گریبان‌گیر علم آمار می‌باشد.
3-1 كج‌فهمی رایج آمار ، به عنوان علم كمیت كج‌فهمی رایج دیگر بر برداشت عامله مردم از آمار، به عنوان علم كمیت، تاكید می‌كند. برا یمثال، اسكوئیرل معتقد است كه علم آمار، شاخ‌ای از ریاضیات است و به دنبال این می‌باشد تا داده‌های كمی را به دست آورده و آنها را تحلیل كند. علت بروز این كج‌فهمی‌ها را می‌توان به عقاید «فیشر» مربوط دانست. وی در كتاب معروف خویش تحت عنوان «روشهای آماری برای پژوهشگران» ، علم آمار را علم كمیت مطرح می‌كند و با توجه به نفوذ عملی آقای رونالد فیشر، رواج این نوع كج‌فهمی نیز مشهود می‌باشد. همچنان كه آقای فیشر از قضایا و مفاهیم ریاضی در تدریس آمار بهره می‌گرفت، پیروان وی نیز سلوك استاد را پیشه نمودند و جایگاه آمار و ریاضی راسخ‌تر گردید. در حال حاضر، با توجه به گسترش روشهای تحقیق كیفی (از قبیل روش تحقیق تاریخی و قوم‌شناسی) شاهد خلاف این امر هستیم و می‌بینیم كه حیطه علم آمار ، محدود به داده‌های كمی نمی‌باشد و داده‌های كیفی را نیز شامل می‌گردد. یكی از اشخاص مشهوری كه به این كج‌فهمی دامن زد و حیطه علم آمار را مختص به داده‌های كمی می‌دانست، فرانسیس گالتون بود. وی با مطرح كردن فلسفه كمیت‌گرایی، عنوان كرد ه باید به شناسایی كمی رابطه‌ها متكی باشیم و فقط مواردی كه معرف كمیت هستند، از ارزش تحقیقاتی برخوردارند. با این وجود، در حال حاضر با توسعه روشهای تحقیق كیفی ، نمی‌توان علم آمار را منوط به داده‌های كمی و فنون پیشرفته ریاضی محسوب نمود. «هاول» كه از مولفان و پژوهشگران مشهور علوم رفتاری محسوب می‌شود، در مقدمه كتابش تحت عنوان «روشهای آماری در علوم رفتاری» مطرح می‌كند، «من در ریاضیات تنبل‌ترین دانش‌آموز بودم، ولی پیوند ریاضیات با آمار ، چندان عمیق نمی‌باشد؛ زیرا كه امروزه خودم را یك مدرس آمار معرفی می‌كنم در حالیكه به جز موارد استثنایی با ریاضیات، جبر، هندسه و قضایای مربوط به نحوه استخراج و تحلیل و اثبات فرمول‌های ریاضی سروكار ندارم».
4-1 كج‌فهمی رایج آمار، به عنوان علم تخصصی از كج‌فهمی‌های دیگری كه در این زمینه عنوان می‌شود، تخصصی نمودن علم آمار اس. برخی اعتقاد دارند كه فراگیری علم آمار و روش تحقیق منحصر به قشر خاصی می‌باشد كه در آزمایشگاه به فعالیت‌های تحقیقاتی مبادرت می‌ورزند و یك مدیر یا یك دانشجو ، به فراگیری علم آمار نیاز ندارد. در حالیكه هیچ مدیری نمی‌تواند وظایف مدیریت خویش را اعمال كند، مگر آن كه از روشهای آماری اطلاعات كافی داشته باشد. به علاوه، هیچ اقتصاددانی بدون كاربرد روشهای آماری قادر به اجرای وظایف خویش به صورت كامل نمی‌باشد؛ زیرا كه روشهای كنترل كمی و كیفی كه امروزه در موسسات صنعتی و اقتصادی پیشرفته به كار می‌رود، چیزی جز استفاده از علم آمار و روش تحق
یق نیست. با توجه به نسبت پژوهشگران در ایران (كه از بین صدهزار نفر 80 نفر پژوهشگر وجود دارد) ، باید تلاش‌های چشمگیری را انجام دهیم؛ زیرا برای دستیابی به منابع دانش، به ابزار و اصول معتبر و پایایی محتاجیم، تا در شناخت واقعیت با تحریف آن روبرو نگردیم. از این رو، بی‌علت نیست كه در مسیر والای انقلاب اسلامی ایران به روحیه پژوهشگری ارج گذاشته شده و شاهد این هستیم كه هر روزه زمینه برای انجام تحقیقات منظم و درنهایت، خودكفایی كشور عزیزمان، ایران فراهم می‌شود؛ زیرا اگر «پاسكال» از روش آزمایشگاهی استفاده نمی‌كرد، هرگز نمی‌توانست یافته‌های معتبری را به دست آورد و پیكره علم را گسترش دهد. در نهایت، برای افزایش رفاه عمومی، باید به علم آمار توجه بیشتری را مبذول داریم و آن را تنها به عنوان یك علم تخصصی، در نظر نیاوریم. این روحیه تحقیق و پژوهشگری را، دولت‌های استعمارگر، سركوب كرده‌اند و بی‌علت نیست كه در كشورهای مستعمره‌ای، به روحیه پژوهشگری ارزش گذارده نمی‌شود و روحیه مصرف‌گرایی، بارزترین ویژگی اینگونه كشورهای در حال توسعه می‌باشد.
5-1 تعریف علم آمار حال كه سه كج‌فهمی رایج در مورد علم آمار عنوان گردید، ضروری است كه تعریف مختصری از آن را ارائه دهیم: « علم آمار شناخه‌ای از متدولوژی علمی است كه با جمع‌آوری ، طبقه‌بندی ، توصیف و تعبیر داده‌های به دست آمده از روشهای تحقیق كمی و كیفی، سروكار دارد». لازم به ذكر است كه می‌توان استخراج آماری را معادل با جمع‌آوری، طبقه‌بندی، خلاصه نمودن و توصیف داده‌ها، تعریف كرد، در حالیكه اسنتباط آماری با تحلیل، تعبیر و تفسیر داده‌های تجربی مرتبط است. اصطلاح متدولوژی را می‌توان یك مفهوم در نظر گرفت كه از تلفیق دو رویكرد خردگرایی و تجربه‌گرایی ، ناشی شده است. خردگرایان اعتقاد داشتند كه استدلال ، معتبرترین منبع شناخت است ، در حالیكه تجربه‌گرایان، منابع حسی را به عنوان اید‌آل‌ترین منبع داشن به شمار می‌آورند. به بیان دیگر خردگرایان شناخت را از طریق عقل و خرد ممكن می‌دانستند در حالیكه تجربه‌گرایان شناخت را به وسیله حواس پنجگانه میسز می‌دانستند. در این مقایسه، آمار توصیفی ، به جمع‌آوری و طبقه‌بندی اطلاعات از طریق حواس پنجگانه و آمار استنباطی به تحلیل نتایج از طریق شناخت و برداشت ذهن تاكید دارند. بنابراین با توجه به اصطلاحات فوق می‌توان عنوان نمود كه، باید همواره در جمع‌آوری اطلاعات و انتخاب موضوع تحقیق، از مفروضات تجربه‌گرایان پیروی كنیم و در شناسایی نقاط ضعف یا قوت روشهای تحقیق و جمع‌آوری اطلاعات ، از فلسفه خردگرایی استفاده به عمل آوریم.
6-1 آمار توصیفی و استنباطی در بسیاری از دروس مقدماتی، موضوع علم آمار، كم و بیش و به دلخواه تحت عنوان آمار توصیفی و استنباطی مطرح می‌شود. آمار توصیفی همواره به محاسبه ارقام و ارائه نتایج (به صورت نمودار یا جدول) برای استخراج یا طبقه‌بندی و خلاصه نمودن مجموعه‌ای از داده‌ها مربوط می‌شود. عوامل توصیف‌كننده میتواند میانگین، میانه و نما به عنوان معرف گرایش مركزی و دامنه تغییرات، انحراف دهكی، انحراف پنجكی، انحراف چاركی، انحراف متوسط، واریانس و انحراف استاندارد، به عنوان شاخص‌های پراكندگی باشد. هر كدام از شاخص‌های فوق، مجموعه‌ای از كمیت‌ها یا كیفیت‌ها را خلاصه، سازمان‌بندی و مرتب می‌كنند و مشخص كننده‌ای متمایز برای معرفی داده‌ها می‌باشند و در مواقعی كه تحلیل نتایج و تصمیم‌گیری صورت می‌گیرد و از روشهای فرضیه آزمایی و برآورد بهره‌مند می‌شویم، آمار استنباطی مطرح می‌گردد.
تعریف فوق از آمار توصیفی و استنباطی تا حدودی گیج‌كننده می‌باشد و این تعریف ناقص، میتواند به بروز كج‌فهمی نسبت به آمار توصیفی و استنباطی منجر شود. تعریف فوق، به این علت عنوان گردید كه در اكثریت كتاب‌های آمار، تقسیم‌بندی بر مبنای تعریف فوق می‌باشند، ولی در آثار پژوهشگران برجسته و ممتاز، آمار توصیفی و استنباطی به گونه‌ای دیگر متمایز می‌باشند. برای تمایزگذاری فوق، ضروری است كه اصطلاح جامعه محدود و نامحدود و همچنین، نمونه تعریف گردد. اصطلاح «جامعه یا جامعیت» در علوم اجتماعی و جامعه‌شناسی به گونه‌ای متفاوت با علم آمار تعریف می‌شود؛ زیرا در علم آمار، جامعه مجموعه‌ای از افراد یا اشیاء فرض می‌شود كه مورد نظر پژوهشگر می‌باشند و ویژگی آن مورد اندازه‌گیری قرار گرفته و بر مبنای آن ، عمل تعمیم‌دهی نتایج صورت می‌گیرد. مطلوب است كه جامعه تحقیق، حداقل در یك ویژگی مشترك باشد و به هر میزان كه ویژگی‌های مشترك افزایش یابد، دامنه جامعه محدود و محدودتر گشته و این وضعیت اعبتار بیرونی یا تعمیم‌دهی نتایج را افزایش می‌دهد. در مواقعی كه بتوان اعضاء جامعه تحقیق را مورد شمارش قرار داد، جامعه محدود مطرح می‌شود كه با اصطلاح ریاضیدانان به آن جامعه قابل شمارش گویند، ولی اگر حجم جامعه تحقیق بسیار بالا باشد و توان شمارش اعضای آن وجود نداشته باشد، اصطلاح جامعه نامحدود عنوان می‌شود. به عنوان مثال، جامعه شهروندان تهرانی یك جامعه نامحدود و غیرقابل شمارش است ، اما جامعه مدیران مدارس غیرانتفاعی ناحیه 14 شهر تهران ، یك جامعه محدود می‌باشد. حال اگر مجموعه‌ای از جامعه را به صورت تصادفی گزینش نماییم طوریكه بتوان این مجموعه را معرف جامعه فرض كرد، اصطلاح نمونه مطرح می‌شود. یكی از راهبردهایی كه میتواند در دستیابی به یك نمونه مطلوب و تعیین نمونه‌ای كه معرف جامعه است سودمند واقع گردد، استفاده از نمونه‌گیری تصادفی است. بدین ترتیب كه تمامی اعضای جامعه برای قرار گرفتن در نمونه شانس یكسانی دارند و انتخاب اعضای نمونه برای تحقیق، مستقل از یكدیگر می‌باشد. در اینجا اصطلاح مستقل، به عدم تاثیرپذیری از انتخاب نمونه‌هایی پیشین و عدم تاثیرگذاری در گزینش نمونه‌های پسین، اطلاق می‌گردد. در مواقعی كه جامعه تحقیق ، نامحدود باشد، حتماً باید از روشهای نمونه‌گیری استفاده به عمل آورد تا از طریق شناسایی نمونه، توان بررسی جامعه را بدست آوریم و بتوانیم نتایج حاصل از نمونه را به جامعه تعمیم دهیم. بنابراین ، در آمار استنباطی از طریق بررسی نمونه تلاش می‌شود تا ویژگی‌های جامعه را برآورد كنیم. شكل معرف فرآیند آمار استنباطی می‌باشد كه بخش هاشور خورده به عنوان نمونه‌هایی مطرح می‌شود كه بخش هاشور خورده به عنوان نمونه‌هایی مطرح می‌شود كه از جامعه تحقیق كه به صورت یك مستطیل بزرگ‌تر ترسیم شده، انتخاب گردیده است. به داده‌های مربوط به مستطیل‌های هاشور خورده كه به عنوان نمونه تحقیق در نظر گرفته می‌شود، آماره یا شاخص آماری می‌گویند و آنها را با حروف انگلیسی (لاتین) نشان می‌دهند. این داده‌ها معرف ویژگی نمونه‌های تحقیق می‌باشند كه همواره در فرآیند آمار اسنتباطی به كاربرده می‌شوند، ولی اگر تمامی جامعه تحقیق را مورد مطالعه قرار دهیم و از نمونه‌گیری استفاده به عمل نیاوریم و به مفروضات آمار توصیفی تاكید كنیم، آنگاه داده‌های مربطو به جامعه را به عنوان پارامتر در نظر گرفته‌ایم و آنها را با حروف لاتین نشان می‌دهیم. در نهایت ، نتیجه‌گیری می‌كنیم كه هدف آمار توصیفی ، شناسایی پارامتر و هدف آمار استنباطی شناسایی پارامتر از طریق آماره است. برای شناسایی تفاوت بین آمار توصیفی و استنباطی و همچنین ، شناسایی آماره و پارامتر به مثال زیر توجه كنید: پژوهشگری برای شناسایی وضعیت اقتصادی شهروندان جنگ زده ساكن در شهر تهران ، تحقیقی را آغاز كرده و 500 نفر را به عنوان نمونه تحقیق، از بین شهروندان جنگ زده ساكن تهران انتخاب می‌نماید. بنابراین ، جامعه تحقیق ، تمامی شهروندان جنگ زده ، ساكن شهر تهران می‌باشد و نمونه را می‌توان 500 نفری در نظر گرفت كه از جامعه تحقیق انتخاب شده‌اند. پارمتر، وضعیت
اقتصادی تمامی شهروندان جنگ زده ساكن شهر تهران است. در حالیكه، آماره را می‌توان فقط وضعیت اقتصادی 500 نفری در نظر گرفت كه به عنوان نمونه انتخاب شده‌اند. برخی از اوقات، امكان دارد كه از نمونه تحقیق نیز نمونه‌گیری به عمل آوریم. در این مواقع كه نمونه‌گیری از جامعه تحقیق صورت نمی‌گیرد و این فرآیند در ارتباط با نمونه تحقیق است، اصطلاح زیر مجموعه‌ای از نمونه مطرح می‌شود.
خلاصه فصل : در این فصل به كج‌فهمی‌های رایج در علم آمار توجه نمودیم. رایج‌ترین كج‌فهمی، آمار به عنوان علم سرشماری است كه ریشه در معنای لغوی آن دارد؛ زیرا در اوایل قرن هجده ، لغت آمار به عنوان علم سرشماری كاربرد داشت. دومین كج‌فهمی رایج كه آمار را به عنوان علم كمیت مطرح می‌كرد، به علت تسلط ریاضیدانان معروف، به خصوص آقای فیشر و گالتو می‌باشد و آمار را به عنوان علم كمیت تعریف كردند. سومین كج‌فهمی كه علم آمار را به عنوان علم تخصصی معرفی می‌نمود ، به تضعیف روحیه پژوهشگری توسط استعمارگران در كشورهای عقب نگه‌داشته شده، معطوف است. هنگامی كه تمامی اعضای جامعه مورد بررسی قرار گیرند، آمار توصیفی مطرح می‌شود كه داده‌های آن را با حروف یونانی نشان می‌دهند و به این داده‌ها اصطلاح پارامتر اطلاق می‌شود. همچنین، اگر از جامعه تحقیق نمونه‌گیری به عمل آوریم و ویژگی‌های نمونه را استخراج و تحلیل كنیم، آمار استنباطی به كار برده می‌شود و داده‌های حاصله از نمونه تحقیق را با حروف انگلیسی (لاتین) و تحت عنوان آماره به كار می‌بریم.
خودآزمایی : 1- توصیف كننده ویژگی‌های جامعه را ;;;;.گویند. 2- توصیف كننده ویژگی‌های نمونه را ;;;;;. گویند. 3- آماره را با حروف ;;;;;;. نشان می‌دهند. 4- پارمتر را با حروف ;;;;;; نشان می‌دهند. 5- اگر تمامی اعضا نمونه مورد بررسی قرار گیرند ;;;;. مطرح می‌شود. 6- اگر نمونه‌گیری صورت گیرد ;;;;;;. مطرح می‌شود. 7- كج‌فهمی رایج آمار به عنوان علم سرشماری ریشه در ;;;;;.. دارد. 8- كج‌فهمی رایج آمار به عنوان علم كمیت ریشه در ;;;. دارد.
9- علم آمار با داده‌های ;;;;;;. سرو كار دارد. 10- علم آمار زیرمجموعه‌ای از ;;;.. می‌باشد.
چارت فصــل اولسوالات چهارگزینه‌ای 1- به كدامین علت ، اصطلاح كج‌فهمی رایج آمار به عنوان علم كمیت عنوان گردید؟ الف ) معنای لغوی آن ب ) شناخت سطحی از علم آمار ج ) تعریف آقای فیشر د) ضعف در متدولوژی
2- در مواقعی كه از فرآیند نمونه‌گیری استفاده می‌كنیم، با چه داده‌هایی سروكار داریم؟ الف ) داده‌های مربوط به آمار توصیفی ب ) داده‌های مربوطه به آمار استنباطی ج ) آماره د ) پارامتر
3- پژوهشگری كه میزان وضعیت اقتصادی مدارس غیرانتفاعی ناحیه 14 شهر تهران را مورد بررسی قرار می‌دهد، با چه داده‌هایی سروكار دارد؟الف ) داده‌های مربوط به آمار توصیفی ب ) داده‌های مربوط به آمار استنباطی ج ) آماره د ) پارامتر
4- به كدامین علت رایج‌ترین كج‌فهمی در آمار، آن را به عنوان علم سرشماری بارز گردانید؟ الف ) معنای لغوی آن ب ) شناخت سطحی از علم آمار ج) تعریف آقای فیشر د) نمونه نامحدود
5- در آمار، اصطلاح اهالی شهر اصفهان را چگونه تعریف می‌كنیم؟ الف ) جامعه آماری ب ) نمونه محدود ج ) جامعه نامحدود د ) نمونه نامحدود
6- اولین گام برای شناسایی عمیق در هر رشته علمی را چه می‌دانید؟ الف ) تاریخچه و بررسی آن ب ) تعریف آن علم ج ) شناخت كج‌فهمی‌های رایج آن د ) شناسایی موضوع و ماهیت آن
7- كدامیك از موارد زیر با حروف یونانی نشان داده می‌شود؟ الف ) داده‌های مربوط به آمار توصیفی ب ) داده‌های مربوط به آمار استنباطی ج ) آماره د ) پارامتر
8- برای شناسایی جو عاطفی خانواده و رشد اجتماعی كودكان شهر تهران ، با چه داده‌هایی سروكار داریم؟ الف ) داده‌های مربوط به آمار توصیفی ب ) داده‌های مربوط به آمار استنباطی ج ) آماره د ) پارامتر
9- اصطلاح نمونه‌گیری در كدامیك از موارد زیر عنوان می‌شود؟ الف ) آمار توصیفی ب ) آمار استنباطی ج ) آماره د ) پارامتر
10- هدف آمار اسنتباطی چه می‌باشد؟ الف ) وصف ویژگی‌های نمونه تحقیق ب ) وصف ویژگی‌های جامعه تحقیق ج ) شناسایی جامعه از طریق آماره د ) شناسایی نمونه از طریق آماره
فصل دوممفهوم‌سازی متغیر
1-2 جایگاه ویژه متغیر 2-2 متغیر كمی و كیفی 3-2 متغیر پیوسته و گسسته 4-2 متغیر مستقل و وابسته 5-2 متغیر كنترل و ویژگی ثابت 6-2 متغیر تعدیل‌كننده و تصادفی خلاصه فصلچارت فصل دوم خودآزمایی
در این فصل، به جایگاه متغیر در علم آمار اشاره مختصری می‌شود و تقسیم‌بندی‌های اساسی متغیر، تحت عنوان متغیر كمی و كیفی، پیوسته و گسسته، مستقل و وابسته، خصیصه‌ای و فعال، تعدیل كننده و كنترل عنوان می‌شوند و كاربرد آنها در طرح تحقیق مشخص می‌گردند.
1-2 جایگاه ویژه متغیر مبحث متغیر، از اصولی‌ترین مباحث در آمار می‌باشد و چارچوب مراحل آماری بر آن استوار می‌گردد. همچنان كه یك معمار با آجر و سیمان سروكار دارد، پژوهشگران نیز با متغیر در ارتباط می‌باشند. جایگاه امروزی متغیر در «آمار» حائز اهمیت است و استفاده‌های فراوانی از آن به عمل می‌آید. در آثار باستانی و در عقاید هراكلیتوس فیلسوف یونانی مفهوم متغیر كاملاً واضح است. «هرگز در یك رودخانه بیش از یك مرتبه توان شنا كردن را ندارید؛ زیار هم رودخانه تغییر می‌كند و هم شما، زیرا ه تنها ثبات، خداوند است و فقط باید به آن اتكا نمایید كه تغییرناپذیر است». با توجه به مقدمات فوق، متوجه می‌شویم كه متغیر، معرف خصیصه یا ویژگی است كه از فردی به فرد دیگر و از شیئی ه شیء دیگر تغییر می‌كند پس تمامی مواردی را كه از طریق اندام حسی دریافت می‌كنیم، متغیر می‌باشند. این عقیده را نه تنها فیلسوفان شهودی از قبیل هراكلتیوس مطرح نموده‌اند ، بلكه پیامبر گرامی اسلام (ص) و حضرت علی (ع) نیز مطرح می‌كنند، بطوری كه در نامه‌هایشان به مالك اشتر می‌فرمایند: «ای مالك، با زیردستان مهربانی كن و حق یتیمان را بازستان و تا در توان داری در احیاء حق كوشا باش؛ زیرا كه قلمرو فرمانروایی تغییرپذیر است و تو نیز ثابت نمی‌باشد ، پس توشه آخرت را مهیاساز».
2-2 متغیر كمی و كیفی علاوه بر جایگاه متغیر درآمار كه عنوان گردید، حساسیت متغیر در طرح آزمایشی بسیار بالا می‌باشد. چنان كه كرلینجر در كتاب خویش ابراز می‌دارد كه حساس‌ترین فرآیند در پژوهش ، تعریف و تبیین متغیر در طرح تحقیق می‌باشد. یكی از تقسیم‌بندی‌های رایج در زمینه متغیر، این است كه آن را به دو حیطی كلی، تحت عنوان «متغیر كمی و كیفی» تقسیم می‌نمایند. متغیر كمی، متغیری است كه برای نمایش آن از اعداد و ارقام استفاده می‌شود ، در حالیكه ، متغیر كیفی معرف ویژگی یا خصیصه‌ای است كه همواره حالات را تعریف می‌كند.
برای مثال ، وزن به عنوان یك متغیر كمی محسوب می‌شود؛ زیرا برای نمایش آن از ارقام عددی استفاده می‌گردد. در صورتی كه رنگ چشم به عنوان یك متغیر كیفی ملاحظه می‌شود و از صفات و حالات برای توصیف آن استفاده به عمل می‌آید.
3-2 متغیر پیوسته و گسسته علاوه بر تقسیم‌بندی فوق، متذكر می‌گردیم كه متغیر میتواند در دو حیطه كلی؛ به عنوان متغیر پیوسته و متغیر گسسته نیز تعریف گردد. متغیر پیوستهن متغیری است كه فواصل بین طبقات آن ، دارای معنی و مفهوم هستند و این متغیر میتواند حالت‌های فراوانی را دربرگیرد. به عنوان مثال، تاریخ تولد كه علاوه بر سال، به ماه ، هفته ، روز ، ساعت ، دقیقه ، ثانیه و ; تقسیم می‌شود، متغیر پیوسته محسوب می‌گردد. در حالیكه ، متغیر گسسته بدین منوال نمی‌باشد و فواصل بین دو یا چند طبقه آن ، دارای معنی و مفوه. نیست. برای مثال ، ترتیب تولد، كه شامل كودك اول ، دوم ، سوم ، چهارم و یا آخر می‌باشد و هرگز نمی‌توان فاصله‌ای را بین كودك اول و دوم قائل شد به عنوان یك متغیر گسسته می‌باشد. این متغیرها مجموته محدودی از حالت‌ها یا مقادیر را دربردارند. متغیر گسسته را می‌توان در وضعیت تاهل نیز ملاحظه نمود و همچنین در مدرك تحصیلی نیز عنوان می‌گردد؛ متغیر گسسته به دو صورت تقسیم می‌شود كه شامل : «متغیر گسسته دو ارزشی» و «متغیر گسسته چند ارزشی» می‌باشد. وضعیت تاهل یك متغیر گسسته دو ارزشی می‌باشد (مجرد یا متاهل) ، در حالیكه، مدرك تحصیلی یك متغیر گسسته چند ارزشی است (سیكل ، دیپلم ، فوق دیپلم ، لیسانس و ; ) از این رو ، متغیر گسسته دارای این ویژگی است كه نمی‌توان بین طبقات فاصله جدیدی خلق نمود و اگر فقط دو حالت را دربرگیرد (زنده یا مرده) متغیر گسسته دو ارزشی و اگر بیش از دو حالت را شامل شود (سفید پوست ، سیاه پوست ، سرخ پوست و ;) متغیر گسسته چند ارزشی است. برخی اوقات كه متغیر گسسته دو ارزشی را به صورت صفر و یك نشان می‌دهند ، از اصطلاح متغیر تصنعی ، به جای متغیر گسسته دو ارزشی استفاده می‌شود.
ادامه خواندن مقاله در مورد مطالعه اصول و روش‌هاي مورد استفاده در عمليات آماري داده‌ها در رشته‌هاي مختلف علوم رفتاري بخصوص روان‌شناسي
نوشته مقاله در مورد مطالعه اصول و روش‌هاي مورد استفاده در عمليات آماري داده‌ها در رشته‌هاي مختلف علوم رفتاري بخصوص روان‌شناسي اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.