مقاله در مورد آئين كار ساختمان، تاسيسات، تجهيزات فني بهداشت و نگهداري سردخانه مواد غذائي

 nx دارای 25 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : آئین كار ساختمان , تأسیسات , تجهیزات فنی و بهداشت و نگهداری سردخانه مواد غذایی 1 ـ هدف و دامنه كاربرد در این آئین كار استاندارد و ضوابط كلی مربوط به ساختمان , تاسیسات , تجهیزات فنی بهداشت و نگهداری در سردخانه‏های ثابت كه بمنظور نگهداری مواد غذائی و كشاورزی ساخته می‏شوند بیان می‏گردد . 2 ـ تعریف‏ها و اصطلاح ها 2-1- تعریف بارها 2-1-1- بار برودتی ـ باریست كه در زمان مورد نظر به دستگاهها وارد می‏شود . 2-1-2- بار ناشی از كالا ـ باریست كه باید در واحد زمان از كالا گرفته شود تا به درجه حرارت مورد نظر برسد . 2-1-3- بار سرویس ـ باریست كه بواسط ورود هوا و روشنایی و غیره به دستگاههای تبرید تحمیل می‏شود . 3 ـ طبقه بندی انواع سردخانه‏ها سردخانه‏ها بر دو نوع می‏باشد : 3-1- سردخانه متحرك 3-2- سردخانه ثابت ـ سردخانه ثابت مجموعه‏ایست از ساختمان و تاسیسات مناسب كه بتواند مصنوعأ شرایط خاصی نگهداری كالای مورد نظر ( مواد خوراكی و فاسد شدنی ) رااز نظر رطوبت نسبی و درجه حرارت و در صورت لزوم‏شرایط اختصاصی مربوط تامین نماید و درجه حرارت و در صورت لزوم شرایط اختصاصی مربوط تامین نماید . 3-2-1- سردخانه تولیدی ـ در نقاط تولید مواد غذایی و محصولات كشاورزی برای جنس یا اجناس بخصوصی طرح وساخته میشود . 3-2-2- سردخانه ذخیره‏ای – نزدیك به محلهای مصرف ویاتولید ساخته میشود تنوع كالا درآن معمولا ” زیاد نیست كالای مورد نظر را میتوان در آن نزدیك به حداكثر زمان نگهداری توصیه شده در استانداردهای مربوط ذخیره نمود دفعات ورود وخروج سالیانه كالا درسردخانه كم میباشد . 3-2-3- سردخانه توزیعی – در مراكز مصرف ویا نزدیك به آن قرار دارد . دفعات ورود وخروج وتنوع كالا در آن زیاد است . 3-2-4- سردخانه ترانزیتی – در نقاط گمركی ونقاطی كه وسیله حمل و نقل تغییر میباید ساخته میشود . ورود وخروج كالا در آن معمولا ” در محصولات بزرگ صورت می گیرد . مدت نگهداری كالا در آن معمولا ” كوتاه است . 3-2-5- سردخانه‏های اختصاصی – این سردخانه‏ها معمولا ” در جوار هتلها , رستورانها , سوپر ماركتها , بیمارستانها وسایر مراكز كم مصرف ساخته میشود . ظرفیت این نوع سردخانه خاص نگهداری در این نوع سردخانه‏ها مشمول مقررات این استاندارد نمیباشد . لكن ملزم به رعایت مقررات خاص مراجع قانونی كشور در مورد حفظ بهداشت ونگهداری مواد غذایی میباشد . 4 – ساختمان سردخانه 3-1- موقعیت محل سردخانه 4-1-1- امكان داشتن جاده یا راه ارتباطی مناسب با نوع سردخانه ودسترسی به آب وبرق وتلفن وغیره 4-1-2- مناسب بودن محلاز نقطه نظر عدم مزاحمت جانوران وحشرات موذی ومیكروبهای آلوده 4-1-3- مناسب بودن محل از لحاظ قرار نگرفتن در سیل 4-1-4- سردخانه با توجه به جهت وزش بادهای محلی از مراكز وواحدهائی كه بنحوی موجب آلودگی هوا ومحیط میشوند میبایستی كافی داشته باشد . 4-1-5- حتی الامكان سعی شود كه در محل ساختمان سردخانه سطح سفره آب زیرزمینی پائین باشد . 4-2- طرح معماری – پس از انتخاب محل سردخانه باتوجه به مندرجات بند 4-1- ساخت زمین سردخانه بر اساس ظرفیت مورد نظر ورعایت نكات زیر تعیین میگردد . 4-2-1- در تعیین سطح زمین مورد نیاز برای سردخانه با توجه به ظرفیت ونوع سرد خانه میبایستی علاوه بر سطح زیر بنای قسمتهای سردخانه زمین كافی برای بارگیری وتخلیه ومانوروسایل نقلیه در نظر گرفته شود ضمنا ” با توجه به امكانات خدماتی محل ونوع سردخانه پاركینگ وساختمانهای جنبی از قبیل نگهبانی , توالت عمومی , دفتر و همچنین محل مسكونی برای كاركنان سردخانه ومحل باسكول ومحوطه جهت فضای سبز وغیره پیش بینی گردد . 4-2-2- استقرار وتوزیع زمین بنحویست كه تسهیلات زیر در آن فراهم میگردد . 4-2-2-1- ورود وخروج وسایل نقلیه به محوطه سردخانه وتوزین وتخلیه وبارگیری براحتی انجام گیرد . 4-2-2-2- ساختمان اداری , نهارخوری وسرویسها با توجه به ظرفیت سردخانه دارای زیر بنای مناسب با آن و رعایت تسهیلات ورود و خروج مراجعان و پاركینگ اتومبیل‏ها در محل مناسب است قرار یابد و پیش بینی پاركینگ برای دو دستگاه ماشین آتش نشانی بقسمی كه در موارد , عادی از این محل استفاده نگردد و در محل مناسب استقرار یابد . 4-2-2-3- محل استراحت رانندگان در جای مناسب درمحوطه سردخانه و محل مسكونی كاركنان سردخانه خارج از محیط كار سردخانه بلحاظ حفاظت و كنترل ایمنی ساخته شود . 4-2-2-4- محل مخصوص جمع آوری زباله و ضایعات در دورترین نقطه محوطه سردخانه در نظر گرفته شود تا از انتشار عفونت و حشرات موذی به ساختمان سردخانه جلوگیری شود . 4-2-2-5- اطاق برای نگهداری مواد سریع الاشتعال و قابل انفجار نظیر رنگ روغن گاز وغیره دور از ساختمان‏های اصلی و جنبی سردخانه پیش بینی گردد . 4-2-3- در طرح و تیغه‏بندی ساختمان سردخانه باید نكات زیر رعایت شود . 4-2-3-1- تعیین نوع سردخانه ( ترانزیتی , ذخیره یی , تولیدی و توزیعی ) 4-2-3-2- پیش بینی ابعاد و تعداد اطاقهای سرد با توجه به كالاهای مختلف و نوع سردخانه و توجه به سیستم چیدن كالا . 4-2-3-3- در نظر گرفتن مدت زمان نگهداری كالا 4-2-4- بطور كلی ساختمان سردخانه از اجزاء زیر تشكیل می‏یابد . 4-2-4-1- سالنهای نگهداری ( ابعاد , تعداد , موقعیت نسبت به راهروها سقف , دیوار و دست اندازها محافظ ( غیر از سالنهای با سیستم قفسه بندی .) 4-2-4-2- راهروهای ارتباطی ( ابعاد , موقعیت , كف , سقف , بدنه دشوار و دست انداز محافظ .) یادآوری : طرح سردخانه و موقعیت سالنها نسبت بهم باید طوری باشد كه طول راهروهای ارتباطی بجهت رعایت حداقل فاصله دربارگیری و تخلیه طولانی نباشد . با در نظر گرفتن عرض لازم و كافی برای حركت لیفت تراك‏ها پهنای 5 الی 6 متر برای راهروها توصیه می‏گردد . چون نیاز چندانی به ارتفاع زیاد راهرو نیست لذا بهتر است با ایجاد سقف كاذب از قسمت فوقانی راهرو بعنوان محلی برای عبور لوله‏ها و همچنین قرار دادن كابل‏ها و غیره استفاده كرد . رعایت نكته اخیر در مورد سردخانه هائیكه دارای سیستم مبرد آمونیاكی مستقیم می‏باشند الزامی است . 4-2-4-3- آمادگاه ( موقعیت , كف , سقف , دیوار , دست انداز محافظ ) موقعیت آمادگاه پس از سكوی تخلیه قرار می‏گیرد . از این محل معمولا برای بسته بندی و درجه بندی استفاده می‏گردد . ابعاد آمادگاه با توجه به نوع و ظرفیت سردخانه‏ها و سایر احتیاجات تعیین می‏گردد . 4-2-4-4- پیش سرد كن ( موقعیت , كف , سقف , دست انداز محافظ ) 4-2-4-5- تونل انجماد ( موقعیت , كف , سقف , بدنه ) 4-2-4-6- موتور خانه ( ابعاد , موقعیت , كف و سقف و بدنه , ایمنی و تهویه اجباری ) موتورخانه و انبار لوازم سردخانه باید از قسمتهای سرد مجزا بوده و در ورودی جداگانه داشته باشد موتورخانه بایستی دارای راه فرار باشد یعنی نسبت به بزرگی یا كوچكی آن دستكم دارای دو درب باشد كه كاركنان بتوانند ر مواقع اضطرار خود را نجات دهند سطح زیر بنای موتورخانه متناسب با ظرفیت سردخانه و رعایت مسایل فنی و در نظر گرفتن فضای كافی تعیین می‏گردد . 4-2-4-7- اطاق كنترل ـ این اطاق برای استقرار تابلو و كنترل دستگاهها در نظر گرفته می‏ شود در بعضی سردخانه‏ها این اطاق با موتورخانه مشترك می‏باشد . 4-2-4-8- اطاق ژنراتور ـ این اطاق برای نصب موتور ژنراتور اضطراری با توجه به ظرفیت آن و رعایت نیازهای فنی ساخته می‏شود می‏تواند با موتورخانه مشترك باشد . 4-2-4-9- اطاق ترانسفورماتور ( طبق ضوابط وزارت نیرو ) 4-2-4-10- تعمیرگاه و شارژ باطری ( موقعیت , ابعاد , تهویه اجباری ) سكوی تخلیه و بارگیری ( ابعاد , موقعیت , كف ) ابعاد سكوی تخلیه و بارگیری با توجه به ظرفیت سردخانه و نوع سردخانه و میزان تخلیه و بارگیری آن تعیین می‏گردد . ارتفاع سكوی تخلیه و بارگیری معمولا بین 1 الی 1/20 مترمی باشد . لبه سكو باید مجهز به ضربه گیر باشد . سكو باید حتی المقدور سرپوشیده باشد . 4-2-4-11- دربهای اصلی ( اطاق‏ها به راهروها ) 4-2-4-12- دربهای اضطراری 4-2-4-13- دربهای تخلیه و بارگیری 4-2-4-14- پله‏های و نردبانهای ثابت جهت ورود و خروج افراد تعمیركار به قسمت تجهیزات و لوله‏های تأسیسات و محلهای مربوطه . 4-3- طرح ایستانی , اسكلت ساختمان سردخانه ممكن است از مصالح بنائی , اسكلت فلزی , بتن آرمه , مختلط فلزی , بتن آرمه , مختلط فلزی و بتنی و یا سیستمهای پیش ساخته طرح و ساخته شود . 4-3-1- در هر حال اسكلت ساختمان باید طوری طرح و محاسبه گردد كه ضوابط استاندارد شماره 519 ایران ( حداقل بار وارد بر ساختمانها و ابنیه فنی ) بر آن رعایت گردد . 4-3-2- نوع اسكلت ساختمان سردخانه لازم است با توجه به محل , ظرفیت مسایل فنی و مسایل اقتصادی توجیه و انتخاب گردد . 4-3-3- پی سردخانه 4-3-3-1- زمین زیر پی سردخانه باید بر اساس آئین كاربردهای شماره 19 ایران ( مكانیك خاك جهت پی سازی ) مورد مطالعه و بررسی قرار گیرد . 4-3-3-2- بعلت شرایط خاص سردخانه در مطالعه زمین زیر پی باید مسئله تورم خارك در اثر یخ بندان و نحوه جلوگیری از این مورد بررسی قرار گیرد . برای جلوگیری از تورم خاك در اثر یخ بندان در كف اطاقهای سرد زیر صفر مورد بررسی قرار گرفته و تدابیر لازم جهت جلوگیری از این تورم بعمل آید . از جمله چهار راه حل زیر پیشنهاد می‏گردد . الف ـ شمع كوبی و پی سازی روی شمع ( در مناطق ساحلی ضروری است .) ب ـ زه كشی در زمین و تهویه زمین زیر سردخانه بطور طبیعی با استفاده از كانال و یا لوله در حالیكه طول كانال و یا لوله در جهت تهویه كمتر از 30 متر باشد . ج ـ تهویه اجباری بوسیله هوای گرم در طول بیش از 30 متر د ـ استفاده از منبع حرارتی در زیر عایق كف سردخانه یادآوری ـ محل خروج ورود هوا در سیستم تهویه طبیعی یا اجباری باید با تور شیمی و یا صفحات مشبك فلزی به منظور جلوگیری از ورود حشرات و حیوانات مجهز گردد . یادآوری ـ برای خروج آب تقطیر شده در لوله‏های تهویه هوا باید پیش بینی‏های لازم بعمل آید . 4-3-3-3- با توجه به اهمیت حفظ خواص عایق ساختمان سردخانه و جلوگیری از ترك خورد ن آن و هدر رفتن انرژی و همچنین محافظت از تأسیسات لوله كش باید توجه خاصی برای جلوگیری از نشت نامتقارن و بیش از حد مجاز در ساختمان سردخانه بعمل آید . 4-3-3-4- طرح و محاسبه و اجرای فونداسیون سردخانه باید بر اساس ضوابط مندرج در آئین كاربردهای شماره 18 ایران ( آئین نامه برای طرح و محاسبه و اجرای ساختمانهای بتن آرمه ) باشد . 4-3-4- اسكلت سردخانه ـ اسكلت سردخانه ممكن است بصورت اسكلت با مصالح بنائی فلزی بتن آرمه , مختلط فلزی و بتنی و پیش ساخته باشد . 4-3-4-1- اسكلت با مصالح بنائی ـ اینوع اسكلت با مصالحی نظیر آجر , سنگ بلوكهای سیمانی و غیره ساخته می‏شود . 4-3-4-2- اسكلت فلزی ـ طرح و محاسبه و اجرای اسكلت اینوع سردخانه باید با ضوابط آئین نامه ساختمانهای فلزی ایران ( نشریه شماره 74 دفتر تحقیقات و استانداردهای فنی سازمان برنامه و بودجه ) مطابقت داشته باشد و علاوه بر آن رعایت نكات زیر در اینوع اسكلت‏ها ضروریست . الف ـ بعلت شرایط خاص سردخانه لازم است مسائل جلوگیری از زنگ زدگی مصالح فلزی مورد توجه قرار گیرد . ب ـ برای جلوگیری از ایجاد پلهای حرارتی و نفریق باید تدابیر لازم اتخاذ گردد . 4-3-4-3- اسكلت بتن آرمه ـ طرح و محاسبه و اجرای اینوع اسكلت‏ها باید بر اساس ضوابط مندرج در آئین كاربردهای شماره 18 ( موسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران ) آئین نامه برای طرح و محاسبه و اجرای ساختمانهای بتن آرمه ) باشد . 4-3-4-4- اسلكت مختلط فلزی و بتنی ـ اینوع اسكلت از قطعات پیش ساخته فلزی , بتنی و چوبی و یا سایر مصالح صنعتی ساخته می‏شود . 4-4- جزئیات ساختمانی 4-4-1- عایق رطوبتی ـ جنس نفوذناپذیر در برابر آب ( مانند مواد قیراندود شده و غیره ) می‏باشد كه بمنظور جلوگیری از نفوذ آب و رطوبت به عایق حرارتی و به اطاق در اثر خاصیت لوله‏های موئین و اختلاف فشار جزیی بخار آب موجود در هوای در داخل و خارج سردخانه‏ها كه نسبتأ زیاد است بكار می‏رود . برای جلوگیری از نفوذ بخار آب به داخل سردخانه كه سبب یخ زدگی شدید و اشكالات در رژیم می‏گردد و همچنین جلوگیری از ازدیاد بارهای حراراتی تبرید لازمست در محل صحیح و مناسبی عایق و رطوبتی نصب گردد . 4-4-1-1- خواص عایق و رطوبتی ـ عایق رطوبتی باید دارای خواص زیر باشد : الف ـ مقاوم در برابر نفوذ بخار آب و آب ب ـ انعطاف پذیری و شكل پذیری ج ـ دوام كافی داشته باشد . 4-4-1-2- محل كار گذاشتن عایق رطوبتی ـ عایق رطوبتی بطور كلی كه فشار جزئی بخار آب زیاد است كار گذاشته می‏شود . سردخانه‏ها در سطح خارجی عایق حرارتی عایق رطوبتی قبل از عایق حرارتی در كف و دیوار می‏شود و بهتر است كه در طرف دیگر عایق حرارتی كار گذاشته نشود . نصب عایق رطوبتی باید بنحوی باشد كه در نشود . 4-4-1-3- عایق رطوبتی طوری در كف و دیوارها قرار می‏گیرد كه قسمتی از رطوبتی سقف روی عایق رطوبتی دیوار و قسمتی از دیوار روی عایق رطوبتی كف قرار گیرد . 4-4-2- عایق حرارتی ـ جنسی كه ضرب هدایت حرارتی عایق حرارتی گویند . منظور از استفاده از تبادل حرارت بین محیط خارج و داخل عایق حرارتی باید طوری باشد كه از تقطیر آب در سطح گرم عایق جلوگیری نموده و عامل اقتصادی بودن در تعیین ضخامت آن حتی الامكان رعایت گردد . ضخامت عایق باید طوری محاسبه گردد كه حرارت متبادله در سطوح مختلف حتی الامكان كمتر از 8 و لزومأ بیشتر از 10 كیلوكالری در ساعت بر متر مربع نباشد . عایق حرارتی باید دارای خواص زیر باشد : 4-4-2-1- بو نداشته باشد تا كالای انبار شده بو نگیرد . 4-4-2-2- از نظر شیمیایی در شرایط سردخانه تجزیه شدنی نباشد . 4-4-2-3- نم گیر نباشد چون در اثر جذب آب مقاومت حرارتی عایق كم می‏گردد . 4-4-2-4- جنس آن چنان باشد كه میدان كشت به میكروبها ندهد و جای لانه یا عبور و رشد جانوران و حشرات نباشد . 4-4-2-5- بسهولت شعله ور نشده و آتش‏گیری را شدت ندهد . 4-4-2-6- در مقابل بارهای وارده تغییر شكل قابل ملاحظه ندهد . 4-4-2-7- انواع عایق‏های حرارتی ـ انواع متداول عایقهای حرارتی عبارتند از : چوب و پنبه پشم شیشه فرآورده‏های پتروشیمی نظیر پلی استیرین , پلی اوریتین و غیره 4-4-2-9- با توجه به بند 4-4-1-2 توصیه می‏گردد روی عایقهای حرارتی سطوح جانبی سردخانه بنحوی با مصالحی نظیر اندود سیمانی , نصب ورقهای گالوانیزه , ورقهای آلومینیمی , ورقهای فولادی زنگ نزن و غیره پوشانده شود . 4-4-3- كف سردخانه طرح و محاسبه و اجرای عملیات كف سازی سردخانه باید طوری باشد كه بتواند متناسب با شرایط خاص سردخانه بوده و همچنین بارهای وارده بر زمین زیر آن و كف ساخته شده باید با مندرجات استاندارد شماره 519 ایران ” حداقل بار وارد بر ساختمانها و ابنیه فنی مطابقت نماید . 4-4-3-1- در كف سردخانه حتی الامكان از نصب كف شور در اطاقهای سرد اجتناب شود و در صورت ضرورت نصب كف شو , دهنه خروجی آن در كف باید درپوش داشته باشد در ضمن نحوه لوله‏گذاری چنان باشد كه از یخ زدگی و همچنین ورود جانوران موذی به داخل سردخانه جلوگیری شود . 4-4-3-2- شرح جزئیات مقطع كف سردخانه كه در شكل 1 داده شده است از زیر پی بطرف داخل باید مطابق با شرایط زیر باشد : الف ـ تراكم خاك زیر كف باید طوری باشد كه فشار وارد از كف را بنحو مطلوبی تحمل نماید . ب ـ بتن ( بتن مگر ) كه به صورت بتن ریزی به ضخامت 5 تا 10 سانتی متر با تا 200 كیلوگرم سیمان در متر مكعب به عنوان بتن تسطیح و ایجاد سطح صاف تمام شده باشد . ج ـ عایق رطوبتی ـ عایق رطوبتی شرایط گفته شده در بند 4-4-1-1 را دارا می‏باشد و آنچنانكه در شكلهای 1 و 2 پیدا است چنانچه دیوارهای سردخانه از مصالح سنتی باشد میبایستی قسمتی از عایق رطوبتی دیوارها بر روی عایق رطوبتی كف قرارگرفته باشد . د ـ عایق حرارتی ـ چنانچه عایق حرارتی كف یك پارچه نباشد می‏باید در دو لایه و یا بیشتر بصورتی كه درزها رویهم قرارنگیرد نصب گردد . ه ـ 10 سانتی متر بتن كه 250 تا 300 كیلوگرم سیمان در متر مكعب داشته باشد این لایه بتن مسلح گردد . و ـ سطح تمام شده بتن نبایستی از نوع تخته ماله زیر یا هر نوع دیگری كه لغزندگی نداشته باشد درست شود . 4-4-4- دیوار سردخانه ـ جزئیات دیوارهای سردخانه با توجه به نوع اسكلت ساختمانی آن ( اسكلت بنائی ـ اسكلت فلزی ـ اسكلت بتنی , اسكلت مختلط فلزی و بتنی و سیستم پانل پیش ساخته و غیره ) و همچنین رعایت مسایل فنی مربوط به عایق كاری طرح و اجرا می‏گردد . ذیلا یك نمونه از مقطع عرضی دیوار سردخانه كه با مصالح بنائی ساخته می‏شود تشریح می‏گردد . مقطع عرضی دیوار سردخانه از قسمت بیرون سردخانه بطرف داخل آن مطابق شكل 2 از بخشهای زیر تشكیل می‏گردد : اندود سیمانی ـ در صورتیكه بعلت مسطح نبودن دیوار بدان نیاز باشد . عایق رطوبتی ـ ( قیرگونی ـ گونی قیراندود ـ نوعی كاغذ بیتومن یا مواد پلاستیكی ) عایق رطوبتی بكار رفته باید انعطاف‏پذیر باشد تا در برابر نشست‏های جزئی ساختمان مقاومت كند . عایق حرارتی ـ عایق حرارتی در دو لایه و یا بیشتر بر روی دیوار چنان چسبیده می‏شود كه درزها رویهم نباشد . چنانچه عایق حرارتی از نوع پاشیدنی و یا تزریقی بطور یكپارچه باشد در اینصورت در یك لایه بر روی دیوار قرار می‏گیرد . جدار نهائی و تمام شده ممكنست از نوع رابثیزو اندود سیمانی و یا صفحات گالوانیزه و ورقهای آلومینیمی و فولاد ضد زنگ و غیره باشد , در شكل شماره 2 مقطع عرضی دیوار سردخانه كه در آن شرایط ساخت بالا رعایت شده است نشان داده می‏شود . یادآوری 1 ـ در مواردی كه عایق حرارتی بكار رفته از نوع پاشیدنی باشد و شرایط بهداشتی و نگهداری سردخانه ایجاب نماید می‏توان از نصب یا ساخت جدار نهایی صرف نظر نمود . یادآوری 2 ـ با توجه به بند 4-2-4 دست انداز محافظ با ارتفاع متناسب می‏باید در نظر گرفته شود كه در شكل 1 یك نمونه ی بتنی آن نشان داده شده است . 4-4-5- سقف سردخانه ـ پوشش سقف سردخانه ممكنست به یكی از دو نوعزیر باشد ـ سقف تخت ـ سقف شیبدار در مورد سقفهای تخت بایستی نكات زیر از بالا به پایین ( از قسمت بیرون به داخل سردخانه ) رعایت شود . بعد از اتمام پوشش سازه‏ای سقف سطح صافی جهت انجام عملیات عایقكاری ایجاد گردد . این عمل در مورد پوششهای تیرآهن با تیرهای بتنی با مصالح بنایی ممكن است با اندود سیمانی انجام شود . ـ عایق رطوبتی ـ عایق حرارتی در دو لایه یا بیشتر به قسمتی كه درزها رویهم قرار نگیرد . در مورد چگونگی اتصال با توجه به تبادل حرارت و مقاومت می‏توان از روشهای گوناگون استفاده كرد . ـ پوشش روی عایق حرارتی در صورتیكه امكان جذب بخار آب زیاد باشد در شكل شماره 3, جزئیات مربوط به سقف یك سردخانه از نوع تخت نشان داده شده است . پوشش سقف اصلی برابر با روشهای معمول استاندارد پوشش سقف كاذب ـ برای استقرار سقف كاذب می‏توان از شبكه‏های چدنی , فلزی و چوبی و غیره استفاده شود . شبكه‏های مزبور می‏بایست با توجه به مقاومت و تبادل حرارتی آن‏طرح و ساخته شود . پوشش سقف كاذب از قسمت فوقانی به تحتانی متشكل است از : ـ عایق رطوبتی ـ دو یا چند لایه عایق حرارتی ـ جدار نهایی ( در صورت لزوم ) یادآوری 1 ـ در صورتیكه در سردخانه سقف كاذب وجود داشته باشد , تهویه فضای بالای سقف كاذب ( فضای ما بین سقف كاذب و سقف اصلی برای جلوگیری از تقطیر آب و پائین آوردن درجه حرارت ضروری می‏باشد . یادآوری 2 ـ در پوشش سقف سردخانه‏ها می‏توان از پانل‏های پیش ساخته استفاده نمود كه بهر صورت اینوع سقف باید شرایط فنی لازم را از نظر مقاومتهای سازه‏ای , حرارتی و رطوبتی دارا باشد . 4-4-6- درب سردخانه ـ دربهای سرد خانه باید متناسب با حجم آن , نوع كالایی كه نگهداری می‏شود , روش حمل و نقل باشد . دربهای سردخانه باید دارای ویژگیهای زیر باشد . 4-4-6-1- از بكار بردن موادیكه محل مناسبی برای رشد و نمو باكتریها , حشرات و غیره می‏باشد برای ساخت درب خودداری شود . 4-4-6-2- چهارچوب و درب هر دو باید هوا بندی شده باشد . 4-4-6-3- بدنه درب باید عایق باشد و روكش محافظ رطوبت داشته باشد . 4-4-6-4- توصیه می‏گردد درب اطاقهای سرد كه ورود و خروج كالا در آن زیاد است با فرمان خودكار باز و بسته شود بهرحال بایستی بتوان با دست نیز درب را بازوبسته كرد . 4-4-6-5- چنانچه اطاق‏های سرد فقط یك درب داشته باشند یك درب كوچك خروج اضطراری نیز توصیه می‏شود , اندازه این درب به ابعاد 0/9 متر ( عرض ) در 2 متر ارتفاع پیشنهاد می‏شود . 4-4-6-6- دربهای سردخانه بایستی دارای آنچنان حفاظی باشد كه موقع ورود و خروج كالا به دربها لطمه نخورد . 4-4-6-7- دربهای سردخانه از داخل و خارج قابل باز شدن باشد . 4-4-6-8- در سردخانه هائیكه ورود و خروج كالا زیاد است درب اطاقهای سرد نباید مستقیمأ به محیط خارج سردخانه باز شود و لازم است فضای بسته در جلوی درب تعبیه گردد . 4-4-6-10- در سردخانه هائیكه درب آنها مدت زیادی باز بماند , بهتر است قسمت گرم كارگذاشته شود ضمنأ بجای پرده هوا می‏توان از پرده یا درب پلاستیكی بعد از درب اصلی اطاق استفاده نمود . 4-4-6-11- توصیه می‏گردد در كف ورود و اطاقهای زیر صفر جلوی درب المانهای حرارتی كار گذاشته شود تا از یخ زدگی كف جلوگیری شود . 4-4-6-12- اندازه درب بایستی چنان انتخاب شود كه ورود و خروج كالا از آن براحتی انجام شده و حتی الامكان حداقل اتلاف برودتی را داشته باشد . یادآوری : اطاقهای سردخانه و همچنین اجزاء ساختمان آن ( در مورد اطاقهائی كه دارای كنترل آتمسفر می‏باشد ) باید طوری طرح و محاسبه گردند كه علاوه بر تحمل بارهای محاسباتی مربوط قدرت تحمل فشار باری معادل 5 سانتی متر فشار آب را بطور گسترده ثابت داشته و كاملا هوابندی شده باشد . 4-4-7- هواكش ـ برای تهویه هوا در اطاق‏های سرد مخصوص نگهداری میوه جات و سبزیجات 5 ـ تاسیسات و تجهیزات 5-1- تجهیزات تخلیه و بارگیری استفاده از این وسایل بستگی به حجم سردخانه , نوع كالا و چگونگی انبار كالا و جنبه‏های اقتصادی و غیره دارد . تجهیزات مزبور بایستی بتواند در درجه حرارت و رطوبت سردخانه كار نماید و چنانچه ازتجهیزات موتوری استفاده شود نیروی محرك آنها بایستی از نوع الكتریكی باشد تا از آلودگی محیط توسط گازهای حاصل از احتراق جلوگیری گردد . 5-2- تجهیزات تولید و توزیع سرما ـ تجهیزات تولید و توزیع سرما عبارتند از : كمپرسور كندانسور , برج خنك كن , مخازن محتوی مواد مبرد تبخیر كننده‏ها ( اواپراتورها ) پمپ‏ها و سایر وسایل مربوطه . تجهیزات تولید و توزیع سرما بایستی برای حداكثر بار برودتی سردخانه طرح ریزی شود . 5-2-1- كمپرسور ـ امروز متداول‏ترین روش تولید سرما در سردخانه‏ها استفاده از كمپ رسور است . تعداد و قدرت كمپرسورها می‏بایست با توجه به بار برودتی ناشی از استفاده از حداكثر ظرفیت سردخانه در نظر گرفته شود . درجه تنظیم ظرفیت كمپرسور باید بنحوی تعیین گردد كه در بدترین شرایط بهره‏برداری بخصوص موقعی كه بار برودتی بحداقل می‏رسد كمپرسورها در شرایط صحیح و اقتصادی مقرون به صرفه كار نماید . تولید و توزیع سرما در سردخانه معمولا بدو طریق صورت می‏گیرد . 5-2-1-1- سیستم مركزی ـ در این سیستم كلیه و یا تعدادی از اطاقها از یك مدار ساده و یا مركب تغذیه می‏شود . در این سیستم وجود كمپرسور یدكی بصورت نصب شده الزامی است . در صورتیكه كمپرسورهای اصلی نصب شده در مدار , پنج واحد و یا كمتر باشد باید یك واحد كمپرسورهای سیستم از 5 واحد بیشتر و از 10 واحد كمتر باشد باید دو واحد كمپرسور با بیشترین ظرفیت دو كمپرسور اصلی یك كمپرسور معادل بزرگترین ظرفیت كمپرسورهای سیستم به توان كمپرسورهای یدكی نصب و بمدار یا ندارها و توزیع سرما با كلیه شیرآلات قطع و وصل متصل شده باشد . 5-2-1-2- سیستم تك واحدی 1 ـ در این سیستم هر اطاق دارای تجهیزات تولید و توزیع سرمای خاص خود می‏باشد . وجود واحدهای تولید و توزیع سرمای یدكی ( كمپرسور و كندانسور ; و غیره ) در این سیستم بصورت نصب شده الزامی نمی‏باشد لكن باید واحدهای یدكی بر حسب تعداد واحدهای اصلی مشابه نصب شده مطابق جدول شماره یك در انبار موجود باشد : 5-2-2- كندانسور , برج خنك كننده و پمپ‏های آب این تجهیزات باید دارای ظرفیتی برای جبران حداكثر بار برودتی و سایر عوامل و ضوابط دیگر باشد . و همچنین نصب آنها بنحوی باشد كه امكان تمیز كردن لوله‏ها وجود داشته باشد . وجود كندانسور و برج خنك كننده بعنوان یدكی ضروری نیست . ولی وجود یدكی الكتروموتورها و پروانه بادزن در انبار سردخانه الزامی است . در مورد پمپ‏های آب باید حداقل یك پمپ بعنوان یدكی با ظرفیتی برای بیشترین ظرفیت پمپهای نصب شده توسط شیر آلات به مدار متصل گردد . كلیه وسائل بكار برده شده در اینمورد كه در فضای باز نصب شده است باید نسبت به شرایط جوی محل مقاومت كافی داشته باشد . قبل از كلیه پمپهای آب باید صافی نصب گردد . پیش بینی‏های لازم جهت جلوگیری از یخ زدن آب در سیستم ضروری است . یادآوری : چنانچه آب مصرفی جهت خنك كردن در مدار مسدود كار نماید وجود سختی گیر الزامی است . 5-2-3- مخزن مایع مبرد2 ـ مخزن جمع آوری مایع مبرد بایستی برای تحمل فشاری كه بآن وارد می‏آید مناسب بوده و جهت سهولت در نگهداری و تعمیرات , مخزن باید حداقل گنجایش 120 درصد حجم كل سیال مبرد در سیستم را داشته باشد , همچنین به لوازم كنترل ایمنی نظیر شیر اطمینان دوبل 3 مجهز باشد . در مخازن بیش از 300 لیتر وجود شیشه نمایش سطح مایع ضروریست . 5-2-4- مخازن جدا كننده گاز مایع و پمپ‏های مبرد ـ این مخازن باید متناسب با فشار شب كه بوده و همچنین باید علاوه بر شیشه نمایش سطح مایع مبرد به كنترل كننده سطح مایع و همچنین كنترل كننده سطح حداكثر و حداقل در مخزن مجهز باشند , وجود پمپ مایع مبرد بعنوان یدكی و بصورت نصب شده در مدار ضروریست . 5-2-5- تبخیر كننده ( اوپراتور ) ظرفیت تبخیر كننده‏ها باید برای حداكثر بار برودتی هر اط اق در بدترین شرایط بخصوص با توجه به مقدار كالای جدید الورود و تنفس میوه جات و سبزیجات محاسبه گردد . به منظور حفظ رطوبت نسبی اطاق تبخیركننده باید طوری انتخاب گردد كه اختلاف درجه حرارت مایع مبرد درون كویل تبخیر كننده با درجه حرارت مطلوب اطاق مطابق جدول شماره 2 باشد . ارقام جدول فوق برای اجناس بسته بندی نشده بود و در مورد اجناس بسته بندی شده ( مقاوم در برابر از دست دادن رطوبت ) اختلاف درجه حرارت بین 9 تا 14 درجه سانتیگراد قابل قبول می‏باشد , تعداد محل تبخیركننده‏ها در هر اطاق باید بنحوی تعیین گردد كه اولا رانش هوای بادزنها بدورترین كالاها رسیده و اختلاف درجه حرارت در نقاط مختلف اطاق از حد تعیین شده بیشتر نگردد , در صورت نصب یك تبخیركننده در اطاقهای بزرگ توزیع هوای سرد باید توسط كانال هوا صورت بگیرد . فواصل بین پره‏های ( فین‏های ) كویل تبخیر كننده در شرایط بالای صفر حداقل 4 میلیمتر و در زیر صفر حداقل 8 میلیمتر خواهد بود . سرعت هوائی كه روی كوبل تبخیركننده عبور داده می‏شود بایستی از 2/5 متر در ثانیه كمتر و از 5 متر در ثانیه بیشتر نباشد , در تونل‏های انجماد رقم فوق می‏تواند تا 10 متر در ثانیه نیز برسد . در مورد محصولاتی كه مقدار آب داخلی آن باید حفظ گردد و مدت نگهداری آن باید طولانی باشد سرعت هوای سرد خروجی از كویل نبایستی بیش از 1/5 متر در ثانیه باشد در اطاقهای مخصوص نگهداری میوه , هوا دهی بادزنها به میزانی باشد كه در هر ساعت حداقل 30 برابر حجم اطاق هوای سرد در اطراف ستونهای جعبه میوه گردش داده شود تعبیه موتورهای دو سرعته جهت كم كردن سرعت گردش هوای سرد توصیه می‏شود . یادآوری 1 ـ توصیه می‏گردد تعدادی الكتروموتور بقدرت لازم در انبار جهت بادزنهای تبخیركننده‏ها موجود باشد . در زیر تبخیر كننده بایستی طشتك مخصوص جمع آوری آب نصب و این طشتك با لوله‏ای كه شیب كافی داشته باشد برای هدایت آب بخارج متصل باشد . در اطاقهای زیر صفر لوله‏های تخلیه و قسمت زیری سینی نیز تبخیر كننده‏ها باید دارای المان حرارتی باشد , ضمنأ لوله‏های تخلیه كلیه اطاقهای سرد باید در بیرون از اطاق دارای سیفون باشد , لوله‏های تخلیه باید دارای شیب مناسب جهت تخلیه باشد . در مواردیكه وسایل ذوب برفك با فرمان خودكار وجود دارد بایستی وسایل خودكار مذكور با فرمان دستی نیز قابل كنترل باشد . یادآوری 2 ـ در مواقعی كه دیفراست با فرمان دستی انجام می‏شود فاصله پره‏های كویل تبخیر كننده در اطاقهای زیر صفر كمتر از 12 میلیمتر و دراطاقهای بالای صفر كمتر از 9 میلیمتر مجاز نمی‏باشد . یادآوری 3 ـ در اطاقهای بالای صفر جهت تنظیم رطوبت استفاده از دستگاه رطوبت زن توصیه می‏گردد . 5-2-6- شبكه لوله كشی ـ در طرح و اجرای شبكه لوله كشی ماده مبرد نكات زیر مورد توجه قرار می‏گیرد : 5-2-6-1- جنس لوله‏ها بایستی چنان باشد كه ماده مبرد باعث خورندگی آن نگردد . 5-2-6-2- بمنظور حداقل رساندن طول لوله كشی و مقدار ماده مبرد و افست فشار , لوله كشی بایستی حتی المقدور كوتاه و مستقیم باشد . 5-2-6-3- لوله‏ها باید از صدمات الكتریكی محافظت شوند . 5-2-6-4- ارتفاع نصب لوله‏ها از سطح زمین در محلهائی كه رفت و آمد و ترافیك وجود دارد نبایستی از 2/5 متر كمتر باشد . 5-2-6-6- پیش بینی لازم جهت جلوگیری از انتقال ارتعاشات ماشین آلات به شبكه لوله كشی بعمل آید . 5-2-6-7- لوله كشی بایستی بنحوی باشد كه مانع بازدید و سرویس كمپرسورها و ماشین‏آلات دیگر نگردد . 5-2-6-8- در موقع نصب لوله‏ها , داخل لوله‏ها بایستی از مواد خارجی تمیز شده باشد . 5-2-6-9- جهت نگهداری لوله‏ها بایستی در فواصل مناسب از بست و آویز استفاده شود . 5-2-6-10- شیرآلات بایستی در دسترس باشند و در مورد سیستم آمونیاكی شیر آلات مربوط به تبخیر كننده حتی المقدور خارج از اطاق سرد قرار گیرد . 5-2-6-11- نصب شیرهای قطع وصل در محل اتصال ( ورود و خروج ) لوله‏ها به تجهیزات سردخانه نظیر كمپرسور , كندانسور و غیره الزامی است و همچنین در مورد طولهای زیاد لوله كشی نصب شیرهای قطع وصل در فواصل معین توصیه می‏گردد تا در صورت نشت و لزوم تعمیر بتوان قسمت مورد نیاز را از سیستم جدا نمود . 5-2-6-12- قبل از شیرهای كنترل باید صافی كه دسترسی بآن بدون پیاده كردن شیر كنترل امكان‏پذیر باشد نصب گردد . 5-2-6-13- لوله مكش كمپرسور بایستی عایقكاری گردد . خطوط گاز داغ نباید عایقكاری شوند مگر اینكه مسیر لوله‏كشی آنچنان باشد كه احتمال سوزاندن افراد را در بر داشته باشد , همچنین توصیه می‏گردد در مواردی كه از گاز داغ برای برفك زدائی ( دیفراست ) استفاده می‏گردد لوله كشی مربوطه عایقكاری گردد . 5-2-6-14- لوله‏هائی كه احتمال نفرق در روی آنها هست باید عایق رطوبتی نیز داشته باشند . 5-2-6-15- از بوجود آمدن پلهای حرارتی بین لوله و محیط خارج بایستی جلوگیری نموده بستها و آویزها نبایستی با لوله سرد تماس داشته باشند بلكه تماس آنها با لوله توسط عایق صورت گیرد . 5-2-6-16- حداقل فشار طرح شبكه لوله كشی مبرد باید بر اساس جدول زیر باشد . برای مبردهای غیر از جدول نوشته شده بالا باید از استانداردهای متداول مورد قبول استفاده گردد . در هر حال شبكه لوله كشی در هر مورد بایستی بنوعی طرح ریزی شود كه با حداقل استانداردهای متداول در كشورهائی كه استانداردهای آنها مورد قبول موسسه استاندارد ایران است تطبیق كند . 5-3- تاسیسات و تجهیزات برقی 5-3-1- در صورتیكه سردخانه به شبكه عمومی برق متصل نبوده و خود نیرو تولید نماید قدرت تولید مولدهای برق آن بایستی بدین شرح باشد . ـ دو دستگاه مولد برق هر یك 100 درصد بار دائم همزمان مورد نیاز با سه دستگاه مولد برق هر یك 50 درصد بار دائم همزمان مورد نیاز یا چهار دستگاه مولد برق هر یك چهل درصد بار دائم همزمان مورد نیاز . 5-3-2- در صورتیكه سردخانه نیروی برق مورد نیاز خود را از شبكه عمومی تامین نماید بایستی تاسیسات مربوطه به نحوی باشد كه بتواند صد در صد بار دائم همزمان مورد نیاز از شبكه اخذ نماید و بعلاوه مولد برق یدكی با قدرت صد در صد بار دائم همزمان آماده كار داشته باشد . یادآوری : منظور از قدرت مولد , قدرت مولد در بار دائم و با توجه به شرایط اقلیمی محل ( ارتفاع درجه حرارت ) می‏باشد . 35-3- سطح مقطع كابلهای اصلی و فرعی شبكه برق بایستی با جریانی كه از آنها عبور می‏نماید متناسب بوده , ضمنأ باید فاصله بین دو كابل حداقل برابر قطر كابل قطورتر باشد . 5-3-4- سطح مقطع كابلهای اصلی و فرعی شبكه برق بایستی با جریانی كه از آنها عبور می‏نماید متناسب بود , ضمنأ باید فاصله بین دو كابل حداقل برابر قطر كابل قطورتر باشد . 5-3-5- كمسورها و بادزنها بایستی با وسائل خودكار در مقابل بیش از حداقل ده درصد كاهش یا افزایش ولتاژ حفظ شوند . ادامه خواندن مقاله در مورد آئين كار ساختمان، تاسيسات، تجهيزات فني بهداشت و نگهداري سردخانه مواد غذائي

نوشته مقاله در مورد آئين كار ساختمان، تاسيسات، تجهيزات فني بهداشت و نگهداري سردخانه مواد غذائي اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.