مقاله تغذيه و بهداشت دندان

 nx دارای 67 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : «بسمه تعالی»«نقش تغذیه در سلامت دندانها»ریوا تاوگر- دكر (PhD , RD)رئوس مطالب فصل:• عوامل تغذیه ای در رشد دندان• پوسیدگی دندان• بیماری دور دندانی• پوسیدگی دندان كودك Baby Bottle tooth Decay (BBTD)• از دست دادن دندان و دندان مصنوعی• تظاهرات دهانی بیماری سیستمیك اصطلاحات كلیدی:پوسیدگی دندان در اثر شیشه شیر كودك الگوی پوسیدگی در دندانهای جلوی كودكان دو ساله به بعد كه پوسیدگی شیشه شیر پرستاری نیز نامیده می‎شود از مجاورت بیش از حد مایعات حاوی قند در زمان خواب ناشی می گردد.سنگریزه calculus – یك سفت شدگی سخت سنگ مانند كه در روی دندانها و بوسیله آهكی شدن پلاك دندانی تشكیل می گردد.چگونگی و كیفیت پوسیدگی (خاصیت ایجاد پوسیدگی)- خواص پیش برنده پوسیدگی یك غذاپوسیدگی دندانی- بیماری كه در آن اسید تولید شده توسط متابولیسم قندی میكروارگانیسم ها به حمله باكتریها منجر گردیده و باعث كم شدن مواد معدنی مینای دندان و تخریب ساختمان دندان می‎شود. عاج دندان- مهم ترین و اصلی ترین بافت آلی دندان كه مغز آن را می پوشاند و در تاج توسط مینای دندان و در ریشه ها توسط سیمان پوشیده می‎شود.بی دندانی (فقدان دندان)- از دست دادن قسمتی یا كامل دندانهای طبیعیمینای دندان- ماده ای بسیار سخت غیرآلی سفید، بلورین و متراكم كه عاج دندان (دنتین) را پوشانده و محافظت می نماید.آپاتیت فلوراید- شكلی از یون فلوئور كه در عاج و مینای دندان همراه با كلسیم و فسفر تشكیل می گردد.التهاب فلوراید (fluorosis) – حالتی كه از مجاورت مینای دندان با مقادیر فراوان فلوراید ناشی می گردد كه با خالهای گچی سفید سطح مینا مشخص می گردد كه تا رنگهای قهوه ای پیش روی می نماید و در نهایت بصورت خال خالی تظاهر می نمایند.لثه- قسمتی از مخاط دهان كه تاج های بیرون نزده دندانها را می پوشاند و دور تا دور گردن آنهایی كه بیرون آمده اند را در بر می‎گیرد: لثه ها (gums) :شیار لثه ای- فضای V شكل كم عمق و سطحی اطراف دندان كه توسط سطح دندان در یك سمت و در سوی دیگر امتداد اپیتلیوم لثه پیوند خورده است.رویهم قرار گرفتن دندانهای بالا و پائین در موقع بسته بودن دهان (جفت شدگی)- ارتباط دندانهای متضاد در آرواره های بالا و پایین: جفت شدگی كامل زمانی است كه دندانهای جلو و عقب فك بالا و پائین كنار هم قرار می گیرند. بیماری دور دندانی- التهاب بافت لثه ای با پیامد تخریب ساختارهای استخوانی پایه و سرانجام از دست دادن دندانپلاك- لایه نازك (Film) بیرنگ و چسبناك میكروارگانیسم ها، پروتئینهای بزاقی، اجزای معدنی و پلی ساكاریدهایی كه به دندانها و لثه ها می چسبند.استرپتوكوك موتانس- یك باكتری دهانی درگیر در تشكیل پوسیدگی دندانیخشكی دهان ناشی از فقدان ترشح طبیعی- خشكی دهان ثانویه بر ناكافی بودن یا فقدان بزاقرژیم غذایی و تغذیه نقش مهمی در رشد دندان، استحكام بافت دهان و لثه، قدرت استخوان و پیشگیری و مهار بیماریهای حفره دهان ایفا می نمایند. رژیم غذائی براساس موارد زیر از تغذیه تمایز یافته است: رژیم غذایی اثری موضعی بر استحكام دندان دارد كه نوع، شكل و تكرار غذاها و نوشیدنیهای مصرفی تاثیری مستقیم روی دندانها دارند. تغذیه اثری عمومی و سیستمیك دارد. تأثیر ماده غذائی وارد شده بطور عمومی بر رشد و حفظ حفره دهان اثر می گذارد. بدلیل سرعت آن در میزان برداشت، مخاط دهان بویژه به تغییرات وضعیت ماده مغذی حساس می‎باشد. زمانیكه رژیم غذائی و تغذیه بر حفره دهانی تأثیر می نمایند، تأثیر معكوس آن یعنی اثر حفره دهانی بر مواد غذایی و تغذیه قوت می گیرد، وضعیت حفره دهانی بر توانانی آن بر رژیم غذائی كافی و متعاقب آن تعادل ماده غذایی تأثیر می گذارد. بیماریهای دندانی به فراتر از پوسیدگی دندان گسترش می یابند. از دست دادن دندان یا ادنتولیسم (edentulism) در حدود 40% افراد بالای 65 سال روی می‎دهد و می‎تواند تأثیر مهمی بر ورود غذا بگذارد. بیماری اطراف دندانی شایع در بزرگسالان، لثه ها را تخریب نموده و ممكن است بر استحكام و ثبات دندان اثر نماید. پوسیدگی دندان با الگوهای متفاوتی در گروههای سنی مختلف روی می‎دهد. در حالیكه مجموع شیوع تخریب در ایالات متحده از 60 به 40% كاهش یافته است، انهدام ریشه و تاجی در جمعیت بزرگسال و سالخورده افزایش یافته است. سرطان دهان كه اغلب به طور ثانویه با ورود توتون و الكل روی می دهد، می‎تواند اثری مهم و قابل توجه بر توانایی خوردن داشته باشد. سرطان دهان با نیاز افزایش یافته به كالری (انرژی) و ماده غذایی با كار سینومای دهانی تركیب شده است. علاوه بر این بیماریهای اولیه حفره دهانی، بیماریهای حاد و مزمن بسیار دیگری كه جای زخم (sequelae ، سلكها) دارند بر توانایی خوردن اثر می گذارند. بیماری قندی (دیابت) كه به طور ضعیف مهار شده می‎تواند به سندرم انهدام دهان، كاندیدیازیس و خشكی دهان ناشی از فقدان ترشح طبیعی (Xerostomia) منجر گردد كه آنها یكی پس از دیگری قدرت خوردن و اشتهای به غذا به خطر می افتد. تظاهرات دهانی بیماریهای سركوب كننده ایمنی نظیر AIDS (سندرم كمبود ایمنی اكتسابی) نیز بر اشتهای به غذا، خوردنیها و نیازهای ماده غذایی اثر می گذارند. عوامل تغذیه ای در رشد دندان: رشد اولیه دندان از 2 تا 3 ماهگی دوره جنینی آغاز می گردد. معدنی شدن در حدود 4 ماهگی این دوره آغاز می‎شود و در تمام مدت سالهای اولیه دوره نوجوانی ادامه می یابد. بنابراین مواد غذائی مادری دندانهای بیرون آمده را با مواد مناسب ساختمانی كمك نماید. جدول 1-26 اثرات كمبود مواد غذایی بر رشد دندان را شرح می‎دهد. تصویر 1-26 بخشهای یك دندان را نشان می‎دهد. دندانها با معدنی شدن یك پروتئین زمینه ای (ماتریكس) تشكیل می گردند. در عاج (دنتین dentin) پروتئین بصورت كلاژن كه به ویتامین C برای ساخته شدن طبیعی بستگی دارد معرفی گردیده است. تنها 05/0% از مینای دندان شامل پروتئین است كه در شكل مشابه كراتین می‎باشد و بنابراین بمنظور تشكیل آن به ویتامین A نیازمند است. ویتامین D برای روند رشد دندان اساسی و بنیادین می‎باشد كه كلسیم و فسفر به شكل هیدروكسی آپاتیت بلورین در آن رسوب كرده اند.فلوراید اضافه شده بر هیدروكسی آپاتیت، خواص منحصر به فرد مقاومت در برابر پوسیدگی در دوره های رشد قبل از تولد و پس از آن را تأمین می نماید. رژیم غذائی و تغذیه در همه مراحل رشد، بیرون زدگی و حفظ دندان مهم می باشند. پس از بیرون زدگی دندان، رژیم غذایی و ادامه ورود ماده غذایی بر رشد و معدنی شدن، استحكام مینای دندان و نیز الگوهای بیرون زدن دندانهای دائمی اثر می گذارد. تاثیرات موضعی رژیم غذایی بویژه كربوهیدراتهای قابل تخمیر و تعداد دفعات خوردن، تولید اسیدهای آلی توسط باكتریهای دهانی و میزان انهدام را تعیین می نمایند. در تمامی عمر، تداوم تغذیه و رژیم غذایی بر دندان، استخوان و استحكام مخاط آن، مقاومت در برابر عفونت و طول عمر دندان اثر می نمایند. پوسیدگی دندان: یك بیماری عفونی دندانهاست كه در آن متابولیت های اسید آلی تولید شده از طریق متابولیسم میكروارگانیسم های دهان به كم شدن تدریجی مواد معدنی مینای دندان منجر می گردد كه با تسریع تخریب ساختمان دندان از طریق تجزیه پروتئینی (proteolytic) دنبال می‎شود. پوسیدگی روی سطح هر دندان می‎تواند رخ دهد: جفت شونده، زبانی، بین دو سطح مجاور، ریشه و تاج. علت شناسی : (Etiology) علت شناسی پوسیدگی دندانی مربوط به عوامل متعددی می گردد. چهار فاكتور بایستی همزمان موجود باشند (به تصویر 2-26 نگاه كنید): 1- یك میزبان مستعد یا سطح دندان: 2- میكروارگانیسم هایی نظیر استرپتوكوك موتانس در پلاك دندانی یا محیط دهان 3- كربوهیدراتهای قابل تخمیر كه بعنوان ماده ای برای متابولیسم باكتریها و 4- زمانی برای باكتریها در دهان تا كربوهیدراتهای قابل تخمیر را متابولیزه نموده اسیدها را تولید نمایند و در یك قطره از بزاق با PH تا 5/5 زمانیكه PH به زیر 5/5 افت نماید، باكتریهای دهانی می‎توانند روند پوسیدگی را ‎آغاز كنند. میكروارگانیسم ها: باكتریها قسمت اساسی روند تخریب می باشند. میكروارگانیسم های متعددی قابلیت تخمیر كردن كربوهیدراتهای غذایی را دارند: استرپتوكوك موتانس شایعترین است و بدنبال آن لاكتوباسیلوس كازئین و استرپتوكوك سان گویس (sunguis) می باشند. این سه نوع باكتری در روند شركت می نمایند به این صورت كه آنها كربوهیدراتها را متابولیزه می نمایند و اسید را به میزانی كافی كه سبب تخریب گردد تولید می كنند.ماده مناسب (سوبسترا): كربوهیدراتهای قابل تخمیر مواد بسیار عالی برای متابولیسم باكتریها می باشند. اسیدهای تولید شده توسط متابولیسم آنها سبب ایجاد قطره ای در بزاق با PH تا 5/5 می گردند و محیطی برای تخریب پدید می آورند. توصیه های مقرر جاری جهت رژیم غذایی با كربوهیدرات بالا،‌ مهم است تا از هزاران عامل مؤثر بر قابلیت (پتانسیل) عملكرد باكتریایی روی كربوهیدراتهای قابل تخمیر آگاه باشیم و مصرف كننده ها را در رژیم غذایی مثبت استحكام بخش و رفتارهای بهداشتی دهان راهنمایی كنیم. عوامل تأثیر گذار خواص ایجاد كننده پوسیدگی مواد در جدول 2-26 فهرست شده اند. جدول 2-26 :نمونه هایی از پوسیده كنندگی زیاد عوامل مؤثر پوسانندگی غذامصرف نوشیدنیهای شیرین (6 تا در روز)شیرینی یا شربت كاراملخوردن شیرینی یا بیسكویت در انتهای هر وعده غذابیسكویت های شور (كراكر) با ژله و مربا شیرین شده تكرار مصرف كربوهیدراتهای قابل تخمیرشكل غذا: مایع، جامد، حل شوندگی آهستهتوالی و ترتیب غذاهاتركیب غذاها ساختار مغذی غذاها و نوشیدنیهانمونه هایی از كربوهیدراتهای قابل تخمیر همه غلات (دانه ها) و نشاسته ها، شامل بیسكویت های شور،‌ چیپس، چوبهای شور (بیسكویت شور pret zels)، گیاهان غله ای سرد و گرم و نان ها: میوه ها (تازه، خشك شده و كنسرو شده) و آب میوه های تازه: محصولات لبنی شیرین شده با فروكتوز، ساكارز یا قندهای دیگر: و نوشیدنیهای شیرین شده می باشند. ساكارز بصورت جزئی به نظر می رسد پوساننده تر از سایر قندها باشد اما گلوكز، فروكتوز، مالتوز و لاكتوز نیز فعالیت باكتریایی را تحریك می نمایند. همه قندها توسط باكتریها برای تولید اسید آلی حاصل از متابولیسم مورد استفاده قرار می گیرند. از همه این قندها لاكتوز كمترین خاصیت پوسانندگی را دارد. همه اشكال غذایی قندها، شامل عسل، ملاس ها، شكر سرخ و شربت ذرت جامد، قابلیت های قوی پوسانندگی دارند. الكل قند، زایلیتول (xylitol) با خواص ضدپوسانندگی در نظر گرفته شده است. شیرین كننده های غیركربوهیدراتی نظیر ساخارین، سیكلامات و اسپارتام متوقف كننده پوسیدگی می باشند. برخی شواهد برای تقویت این نظر موجود است كه آسپارتام و ساخارین ممكن است عملكرد باكتریایی را ممانعت نمایند بطوریكه هیچ یك از مواد قابل استفاده باكتریهای استرپتوكوك را تأمین نمی كنند. (گرن بی Grenby، 1989). نشاسته نمی تواند روند پوسیدگی را آغاز كند مگر باكتریاه با متابولیسم آن سازگار گردند. (شاو shaw 19879. زمان كافی داده شده نظیر زمانی كه ذرات غذا میان دندانها باقی می مانند آمیلاز بزاقی ماده مناسب در دسترس بیشتری فراهم می سازد چون نشاسته را به مالتوز هیدرولیز می‎كند. روشهای پرداخت (پردازش processing) بسرعت برخی از نشاسته ها را از طریق هیدرولیز جزئی یا با كوچك كردن اندازه ذره قابل تخمیر می سازند، بنابراین در دسترس بودن برای عملكرد آنزیم افزایش می یابد. ذرات كوچك قند افزوده شده به محصولات غله ای، آنچنانكه در شیرینی ها، كیك ها، گیاهان غله ای و بعضی از نان ها و بیسكویت های شور كه بعنوان تنقلات خورده می‎شوند یافت می‎شوند سبب كاهش طولانی مدت PH در پلاك و بزاق می گردند. (بایبی Bibby و همكاران 1986). خاصیت پوسانندگی یكایك غذاها: پیش از بررسی چگونگی آرفون پوسانندگی، مهم است كه میان غذاهای پوساننده، ضد پوسیدگی و متوقف كننده پوسیدگی تفاوت قائل شویم. غذاهای پوساننده آنهایی هستند كه حاوی كربوهیدراتهای قابل تخمیر می باشند كه به هنگام تماس با میكروارگانیسم ها در دهان، می‎توانند قطره ای با PH تا 5/5 در بزاق ایجاد نمایند و روند پوسیدگی را تحریك می كنند. غذاهای متوقف كننده پوسیدگی یا غذاهایی كه در تخریب شركت نمی كنند، توسط میكروارگانیسم های پلاك متابولیزه نشده و قطره ای با PH تا 5/5 در بزاق در مدت 30 دقیقه را سبب نمی گردند. نمونه هایی از اینگونه غذاها، غذاهای پروتئینی نظیر تخم مرغ، ماهی، گوشت و طیور (مرغ و خروس) و آدامسها، شكلات و آب نبات های كمتر شیرین می باشند. غذاهای ضد پوسیدگی آنهایی هستند كه از تشكیل پلاك جلوگیری می كنند و زمانیكه اول خورده می‎شود از یك غذای تولید كننده اسید (منظور همان پوساننده است) تشخیص داده می‎شود. منابع اینگونه غذاها شامل آدامس های زایلیتولی و پنیرهای مشخصی نظیر چدار (نوعی پنیر سفت) كهنه، جك مونتری (Monteray jack) و پنیر سوئیسی می باشند. روشهای تست كننده پیشرفته، پیچیده و حساس یك ارزیابی از خاصیت پوسانندگی غذاهای ویژه را میسر ساخته اند. اسید تولید شده در داخل پلاك دندانی به صورت درون زا بوسیله الكترودهای نصب شده در دستگاههای مخصوص كه به مدت چند روز در دهان می مانند تا پلاك تشكیل گردد اندازه گرفته شده است. بررسیهای درونی (درون زا) وسعت (میزان) تولید اسید و فرسایش مینا را زمانیكه مینای خرد شده گاوی با بزاق انسانی حاوی نمونه خشك شده و پودری یك غذای ویژه مخلوط شده است و یك كشت باكتریایی اینكوبه (incubated) شده در دمای معمولی دهان را اندازه می گیرند. نتایج حاصل شده از چنین مطالعاتی نشان داده اند كه مقدار اسید تولید شده از یك غذا بعنوان حاصل تخمیر توسط باكتریهای بزاق كسری از میزان قند آن نمی باشد. میزان كم شدن مواد معدنی لزوماً با مقدار اسید تولید شده از غذا به موازات هم نمی باشند. این مشاهدات ممكن است تشكیل انواع مختلف محصولات تخمیر یا حضور مواد مناسب در غذا كه عملكرد ایجاد پوسیدگی قند را كم،‌ زیاد یا تغییر می دهند را منعكس نمایند. خاصیت پوسانندگی تحت تأثیر حجم بزاق تولیدی یك فرد، توالی غذاهای خورده شده، تجمع پلاك و زمینه ژنتیكی میزبان برای تخریب نیز می‎باشد. عوامل مؤثر پوسانندگی غذاها: غذاها حاوی كربوهیدرات قابل تخمیر اساس عملكرد باكتریایی می باشند كه یكی پس از دیگری گسترش پوسیدگی را تحریك می نماید. پوسانندگی به خواص پیش برندگی پوسیدگی یك رژیم غذایی یا غذا اشاره دارد. بهرحال خاصیت پوسانندگی فردی یك غذا از وابستگی به شكلی كه در آن روی می دهد، تركیب ماده غذایی، توالی كه آن (غذا) در ارتباط با غذاها و مایعات دیگر، خورده شده است، مدت زمان مجاورت دندان با غذا، و تعداد دفعات خوردن (به جدول 2-26 نگاه كنید) فرق می‎كند. مدت مجاورت یا زمان ابقای یك غذا در دهان را تعیین می نماید كه یكی پس از دیگری بر مدت زمان تشكیل قطره PH یا فعالیت تولید اسید دوام خواهد داشت اثر می نماید. مایعات بسرعت از دهان پاك می‎شوند و قابلیت های چسبندگی كمی دارند (یا باقی ماندن در دهان). غذاهای جامد نظیر بیسكویت های شور، چیپس و شیرینی ها می‎توانند در میان دندانها (در فضاهای مابین سطوح مجاور). بچسبند و توانایی چسبندگی زیادی دارند (ابقا در دهان) و منجر به طولانی تر شدن دوره تولید اسید می گردند، پوسیدگی سخت در نتیجه مجاورت طولانی قند در دهان ایجاد می گردد. ثبات و استحكام نیز بر چسبندگی اثر می گذارد. غذاهای جویدنی نظیر خرده های آدامس و شیرینی های حاوی ژلاتین و شكر (مارش مالو) كه میزان قند آنها زیاد است، بزاق را تحریك می كنند و ممكن است توانایی چسبندگی كمتری از غذاهای چسبنده و جامد نظیر چوبها یا بیسكویت های شور یا خلال سیب زمینی كه سازگاری آنها كم است، بمدت طولانی تر در دهان می مانند، به سطوح دندانها می چسبند و تأثیر تولید اسید طولانی را سبب می گردند. آدامس جویدنی كه افزایش بزاق را سبب می گردد ممكن است به كاهش قابلیت پوسیدگی ناشی از اثر پاك كنندگی بزاق كمك نماید. به این علت است كه آدامس با قند كمتر پس از وعده های غذایی و تنقلات بمنظور كاهش قابلیت پوسانندگی توصیه شده است غذاهایی با سلولز بالا با میزان كربوهیدرات قابل تخمیر كم نظیر ذرت بو داده (پاپ كورن) نیز قابلیت پوسانندگی كمی دارند. تركیب ماده غذایی در توانایی ماده مناسب (سوبسترا) در تولید اسید و مدت طولانی مجاورت آن سهیم می گردد. تولیدات شیر، بعلت توانایی بافری كلسیم و فسفر آنها بنظر می‎آید كه خواص پیش برندگی پوسیدگی كمی داشته باشند. (Dairy counid مشاوره روزانه 1975). بررسیها نشان داده اند كه وقتی شیر با غذاهای دارای خاصیت پوسانندگی مانند قند خورده شود نوعی حفاظت در برابر عامل پوسیدگی فراهم می‎كند. پنیرها بویژه پنیر چدار (نوعی پنیر سفت) خواص ضدپوسیدگی دارند و ترشح بزاقی بازی (خاصیت آلكالنی PH> )را تحریك می نمایند كه این PH باكتریهای پلاك را كاهش داده و دوره پاكسازی غذا از سطوح دندان را سرعت می بخشد. (Gunn و همكاران 1975). پروتئین شیر (كازئین) و آب آن شامل كلسیم و فسفرات كه از طریق اثر یون مشترك، بافری فراهم می نماید كه ذره PH را كاهش می‎دهد و معدنی شدن مجدد را به پیش می‎برد. خوردن پنیر تا ده دقیقه قبل یا پس از یك كربوهیدرات قابل تخمیر بطور مثال در آغاز یا پایان یك وعده غذایی ممكن است خاصیت پوسانندگی غذا را كاهش دهد. چربی نیز ممكن است اثر مسدود كنندگی (درزگیری) داشته باشد، قابلیت و استعداد دندانها برای تخریب را از طریق تشكیل یك «پوشش» روی سطح دندان كاهش دهند. میوه های مغزدار (مانند گردو، پسته و فندق) به علت چربی و محتوای سلولزی رژیم غذائیشان بعنوان غذاهای با قابلیت پوسانندگی پایین در نظر گرفته می‎شوند. غذاهای پروتئینی نظیر غذاهای دریایی، ماهی، گوشت قرمز، تخم مرغ و طیور (مرغ و خروس) به تنهایی با چربی خود نظیر روغنها، مارگارین (كره نباتی) كره و دانه ها بعنوان غذاهای كمك كننده به پوسیدگی در نظر گرفته نمی‎شوند. ترتیب و تركیب غذاهای خورده شده نیز بر قابلیت پوسانندگی ماده اثر می گذارند. موزها كه بدلیل توانایی چسبندگی خود كاریوژن (دارای خاصیت تقویت پوسیدگی) می باشند قابلیت كمتری برای ایجاد و تخریب بهنگام خورده شدن همراه با گیاهان غله ای و شیر دارند. شیر بعنوان یك مایع قدرت چسبندگی میوه را كاهش می‎دهد. بیسكویتهای شور خورده شده با پنیر خطر كمتر پیش برندگی پوسیدگی را نسبت به زمانی كه تنها خورده می‎شوند دارند. قدرت بافری پنیر و شیر آنها را غذاهای مطلوبی برای خوردن در انتهای یك وعده غذایی یا در تركیب با سایر كربوهیدراتهای قابل تخمیر می سازد تا قابلیت پوسانندگی را كاهش دهند. تكرار و تعداد دفعاتی كه در آن غذا یا نوشیدنی پوساننده مصرف شده است میزان فرصتهای تولید اسید را مشخص می نماید. هر بار كه كربوهیدرات قابل تخمیر مصرف می شود، افت در PH و ایجاد فعالیت كمك كننده به رسیدگی ظرف 5 تا 15 دقیقه آغاز می گردد و حدود 20 تا 30 دقیقه دوام می یابد. تعداد دفعات كم وعده های غذایی اغلب با كربوهیدراتهای قابل تخمیر خاصیت پوسانندگی رژیم غذایی را بطور قابل توجهی بیشتر از رژیم غذایی حاوی سه وعده غذایی و تنقلات كمتر (غذاهای ساده) افزایش می دهند. خوردن شیرینی ها و بیسكویت های فراوان در یك زمان، و مسواك زدن و شستشوی دهان با آب بدنبال آن، خاصیت پوسانندگی كمتری از خوردن یك شیرینی به دفعات زیاد در طی یك روز دارد. دندان مستعد: علاوه بر باكتریها و مواد مناسب، گسترش پوسیدگی دندانی به حضور دندانی نیاز دارد كه نسبت به حمله آسیب پذیر می‎باشد. تركیب مینا و عاج دندان، جایگاه دندان ها و حضور و گستردگی خطرات و شكافها (ترك ها) در تاج برخی از عواملی هستند كه بر استعداد دندان حاكمند. تركیب بزاق نیز مهم است. بزاق بازی (خاصیت آلكالنی) تولید شده از طریق خوردن پنیر ممكن است اثری حفاظتی داشته باشد در حالیكه بزاق اسیدی قابلیت و استعداد تخریب را افزایش می‎دهد. دشوار است كه تاثیرات مشترك میان میزبان و عوامل خانوادگی انتخاب غذا، الگوهای خوردن و بهداشت دهان را از ویژگیهای ژنتیك احتمالی دندان ها تفكیك نمائیم. روند پوسیدگی: روند پوسیدگی با تولید اسیدهایی تولید شده توسط متابولیسم باكتریها كه در پلاك دندانی روی می‎دهد آغاز می‎شود. غیرآهكی شدن (دكلسیفیه) سطح مینای دندان تا زمانی ادامه می یابد كه عملكرد بافری بزاق قادر باشد PH را به بالاتر از میزان بحرانی آن بالا بیاورد. (به تصویر 2-26 نگاه كنید).تشكیل پلاك: پلاك توده ای چسبناك و بیرنگ میكروارگانیسم ها، پروتئینهای بزاقی و پلی ساكاریدهایی كه به دندانها و لثه ها می چسبند می‎باشد و به باكتریهای تولید كننده اسید تكیه می نماید و محصولات آلی متابولیسم آنها را در تماس نزدیك با سطح مینای دندان نگاه می دارد. هم چنانكه یك حفره گسترش می یابد، پلاك آن را از پهنه عملكرد بافری و معدنی شدن مجدد آن توسط بزاق حفظ می نماید. در این مدت، پلاك با كلسیم تركیب شده سخت می گردد تا سفتی سنگ مانند تشكیل گردد. در این حالت یك ماده محرك موضعی برای لثه می‎شود و عاملی مهم در گسترش بیماری دور دندانی می‎باشد. تولید اسید: در غیاب غذاها و نوشیدنیها یا معالجه شامل كربوهیدراتهای قابل تخمیر، PH پلاك نسبتاً ثابت می ماند. زمانیكه غذا یا نوشیدنی شامل كربوهیدرات قابل تخمیر خورده می شود، PH پلاك افت می نماید. در PH زیر 5/5 (PH بحرانی)، اسید شروع به حل مینای دندان می‎كند. این روند به مدت 20 تا 30 دقیقه ادامه می یابد تا وقتیكه اثر بافری بزاق اسیدیته پلاك را خنثی نماید. وظیفه و عملكرد بزاق: جریان بزاق غذا را از گرداگرد دندانها پاك می نماید. بزاق با استفاده از سیستم بافر فسفات و بیكربنات- اسید كربنیك عملكرد بافری برای خنثی سازی متابولیسم اسیدی باكتریائی را تأمین می نماید. جویدن تولید بزاق را ترغیب می‎كند و به احتمال بیشتر خاصیت كاهش یافته كربوهیدراتهای قابل تخمیر زمان مصرف آنها با یك وعده غذایی را توجیه می نماید بزاق با كلسیم و فسفر زیادی اشباع گردیده است. زمانیكه عملكرد بافری، ‍PH پلاك را دوباره به بالاتر از نقطه بحرانی آورده است، معدنی شدن مجدد می‎تواند رخ دهد. اگر فلوراید در بزاق حاضر باشد، مواد معدنی در شكل فلوروآپاتیت كه به فرسایش مقاومتر است رسوب می گردند. بهرحال، چالش های ثابت یا تكراری اسید (نظیر مكیدن یك لیمو یا استفراغ خود احیا كننده) سبب غیرآهكی (دكلسیفیه) شدن، كم شدن مواد معدنی مینای دندان و تجزیه پروتئولیتیك عاج آن می‌گردند. ادامه خواندن مقاله تغذيه و بهداشت دندان

نوشته مقاله تغذيه و بهداشت دندان اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.