nx دارای 18 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد nx کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد
بخشی از متن nx :
رابطه ازدواج فامیلی و بروزكاهش شنوایی مادرزادی در ناشنوایان مراكز آموزش استثنایی و بهزیستی شهر اصفهان
استادیار گروه گوش و حلق و بینی دانشكده پزشكی دانشگاه علوم پزشكی و خدمات بهداشتی – درمانی استان اصفهان دستیار گروه جراحی دانشكده پزشكی دانشگاه علوم پزشكی و خدمات بهداشتی – درمانی استان اصفهان استادیار گروه گوش و حلق و بینی دانشكده پزشكی دانشگاه علوم پزشكی و خدمات بهداشتی – درمانی استان اصفهان
حداقل بیست میلیون نفر در آمریكا از كاهش شنوایی قابل توجه رنج می‌برند و سه میلیون از این تعداد در سنین مدرسه بوده و در هر سال باعث ضرری معادل دو میلیون دلار می‌شوند(2). متأسفانه پژوهشگران تا زمان انجام این مطالعه در ایران آماری به دست نیاورده‌اند.
بدیهی است كه مهمترین آسیبی كه به ناشنوایان مادرزادی و نیز كودكانی كه در سنین فراگیری تكلم، دچار كاهش شنوایی اكتسابی شده‌اند وارد میشود، اختلال در گفتار، تلفظ و یادگیری خواهد بود. لذا شناخت عوامل مؤثر در ایجاد ناشنوایی خصوصاً مادرزادی اهمیت زیادی دارد. طیف بزرگی از عوامل مداخله كننده در بروز كاهش شنوایی مادرزادی شناخته شده‌اند(5). و ازدواج فامیلی یكی از عوامل مطرح می‌باشد(1). 25 درصد از ضایعات مادرزادی گوش به عللی ارثی كروموزمی و محیطی بوده و علت 75 درصد از آنها نامعلوم گزارش شده است(6).
كاهش شنوایی باعث ایجاد مشكلات عدیده‌ای در طی دوران زندگی برای بیمار، خانواده و اطرافیان او میشود. طیف بزرگی از عوامل مداخله كننده در بروز كاهش شنوایی مادرزادی شناخته شده‌اند كه ازدواج فامیلی یكی از علل مطرح می‌باشد. دكتر قوجقی در سال 1372 آماری منتشر كرده و علت 28 درصد از ناشنوایانی كه حسی – عصبی بودند را خویشاوندی والدین دانسته است(1).
تشخیص ناشنوایی مادرزادی در ماههای اوّلیه زندگی به خاطر توانبخشی و شروع هر چه زودتر گفتار درمانی اهمیت زیادی دارد(2). در طی مطالعه‌ای كه در كپنهاك در طی سالهای 1980 تا 1990 انجام شده است، متوسط سن تشخیص ناشنوایی مادرزادی را 16 تا 18 ماهگی گزارش كرده‌اند(3) یعنی كودك 5/1 سال از همسالان خود در زمینه یادگیری، تكلم و تلفظ عقب‌تر است.
با توجه به تأثیر ازدواجهای فامیلی در بروز ناشنوایی مادرزادی كه باعث اختلالات روحی در خانواده و فرد مبتلا می‌گردد و او را از بسیاری فعالیتهای اجتماعی محروم می‌سازد، بررسی میزان شیوع آن در ازدواجهای فامیلی هدف این پژوهش بوده است. روشها
این مطالعه به صورت موردی و شاهدی گذشته نگر با مطالعه پرونده‌های ناشنوایانی كه در مراكزاستثنایی و بهزیستی شهراصفهان در سال تحصیلی 75-74 مشغول تحصیل بودند، انجام شد.
اطلاعات استخراج شده و مورد لزوم شامل این موارد بود: سن، جنس، مقطع تحصیلی، نسبت فامیلی والدین، علت و زمان بروز ناشنوایی وجود سابقه ناشنوایی در خواهر و برادر، وجود سابقه ناشنوایی در سایر فامیل، سنی كه والدین ناشنوایی فرزند خود را حدس زده‌اند، سنی كه پزشك ناشنوایی را مشخص نموده است، با چه آزمایشی پزشك توانسته است ناشنوایی را تشخیص دهد، نوع كاهش شنوایی و یك طرفه یا دو طرفه بودن آن.
با یك مطالعه ابتدایی مشخص شد كه از 602 مورد ناشنوا در مراكز فوق‌الذكر 525 مورد ناشنوای مادرزادی هستند كه به عنوان گروه مورد در نظر گرفته شده و ناشنوایان غیر مادرزادی از مطالعه حذف شدند.
از 525 مورد ناشنوایی مادرزادی، والدین 448 مورد آنها فامیل بودند كه پس از بررسی مشخص گردید كه 18 مورد از آنها به غیر از ازدواج فامیلی والدین، علل دیگری چون: 13 مورد در سایر فامیل به جز خواهر و برادر سابقه ناشنوایی وجود داشتند كه جزو فرم ارثی فامیلیان محسوب شدند، 3 مورد حین بارداری، مادر دچار بیماری ویروسی نامشخص و 1 مورد سرخجه شده و 1 مورد ارتیروبلاستوز داشته است. این تعداد نیز از مطالعه حذف گردیدند. بنابراین، 430 مورد والدین فامیل بوده و هیچ عامل شناخته شده دیگری كه بتواند در بروز كاهش شنوایی آنها مؤثر باشد، وجود نداشت.
در این مطالعه بررسی سن تشخیصی ناشنوایی مادرزادی توسط والدین و پزشك، با تستهای شنوایی سنجی و تشخیص ناشنوایی نیز در نظر گرفته شده كه 420 مورد از ناشنوایان مادرزادی كه برگه آزمایش در پرونده آنان موجود بود و بر اساس آن سن تشخیص ناشنوایی توسط پزشك مشخص شده بود، بررسی گردیدند. سه تست تشخیصی مورد استفاده در اصفهان تیمپانومتری ( TM )، ادیومتری با اصوات خالص ( PTA ) و پاسخ شنوایی ساقه مغز ( ABR ) بوده است. لازم به توضیح است كه، تشخیص ناشنوایی به وسیله تیمپانومتری موقعی گذاشته شده است كه رفلكس آكوستیك نداشته‌اند(2).
پس از مشورت با متخصص آمار، 1000 نفر دانش‌آموز سالم (500 نفر دختر و 500 نفر پسر) از مدارس آموزش و پرورش كه از نظر: سن، جنس، مقطع تحصیلی و محل زندگی مشابه گروه مورد، جور شده بودند به طور تصادفی به عنوان گروه كنترل انتخاب شدند.
اطلاعات لازم به وسیله پرسشنامه جمع‌آوری شده و با معاینه فیزیكی، آزمایش ادیومتری با اصوات خالص و آزمونهای دیاپازونی از سلامت حس شنوایی گروه كنترل اطمینان حاصل شد. اطلاعات جمع‌آوری شده با آزمون Chi-Square در نرم‌افزار SPSS آنالیز شدد.
نتایج از 525 نفر ناشنوای مادرزادی، 100 درصد ناشنوایان مادرزادی، كاهش شنوایی از نوع حسی – عصبی و دو طرفه داشتند. 50 درصد آنها دختر و 50 درصد پسر بودند. والدین (7/81 درصد) 429 نفر فامیل بودند و والدین (3/18 درصد) 96 نفر فامیل نبودند. انواع ناشنواییهای مادرزادی آنها بر حسب علت و جنس در جدول 1 آمده است. جدول 1 توزیع درصد فراوانی دانش‌آموزان ناشنوای مادرزادی برحسب علت و جنس در گروه مورد مطالعه علت دختر پسر جمع
آبله مرغان (2/0%)1 (2/0%)1 (4%)2 اریتروبلاستوز (2/0%)1 (2/0%)1 (4%)2 ازدواج فامیلی (3/39%)207 (4/42%)222 (7/81%)429
اسفكسی زمان تولد (55/0%)3 (55/0%)3 (1/1%)6 اشعه رادیواكتیو (0%)0 (2/0%)1 (2/0%)1
اوریون (2/0%)1 (0%)0 (2/0%)1 تروما زمان تولد (4/0%)2 (4/0%)2 (8/0%)4 دارو (2/0%)1 (2/0%)1 (4/0%)2 سرخجه (8/0%)4 (4/0%)2 (2/1%)6 سیفیلیس (2/0%)1 (2/0%)1 (4/0%)2 سندرم ژنتیكی (6/0%)3 (0%)0 (6/0%)3 فرم ارثی فامیلیال (4%)21 (5/1%)8 (5/5%)29 علل ناشناخته (6/2%)14 (2%)11 (6/4%)25 ویروس نامشخص (8/0%)4 (7/1%)9 (5/2%)13 جمع (1/50%)263 (9/49%)262 (100%)525 از گروه كنترل (4/29 درصد) 294 نفر والدین آنها فامیل، و در (6/70 درصد) 706 نفر والدین، فامیل نبودند. تأثیر خویشاوندی نزدیك والدین یعنی ازدواج بین فرزندان عمو، عمه، خاله و دایی در گروه كنترل و مورد، بررسی شد. (79 درصد) 339 نفر والدین در گروه مورد، فامیل نزدیك بودند و (21 درصد) 90 نفر فامیل نزدیك نبودند كه این نسبت بین دو گروه معنی‌دار بود (01/0 P< ). بر اساس شرح حال و برگه آزمایش موجود در پرونده 420 نفر از ناشنوایان مادرزادی مشخص گردید والدین به طور متوسط حدود سنین 9 8/17 ماهگی وجود ناشنوایی را در فرزند خود حدس زده‌اند ولی پس از انجام آزمایش با تستهای تشخیصی و شنوایی سنجی توسط پزشك به طور متوسط در سنین 12 3/26 ماهگی ناشنوایی آنها تشخیص داده شده است (جدول 2). بر اساس آزمایشهای قابل دسترس در اصفهان، از 420 نفر ناشنوایی مادرزادی، (56 درصد) 234 نفر به طور متوسط در سنین 8 6/20 ماهگی به وسیله تیمپانومتری بدون رفلكس آگوستیك، (25 درصد) 105 نفر به طور متوسط در سنین 6 7/42 ماهگی به وسیله ادیومتری با اصوات خالص، و (19 درصد) 81 نفر به طور متوسط در سنین 5 4/21 ماهگی به وسیله آزمایش پاسخ شنوایی ساقه مغز، تشخیص داده شده است. پس از علت‌یابی مشخص گردید كه آزمایش پاسخ شنوایی ساقه مغز تا سالهای اخیر در
جدول 2 درصد توزیع فراوانی دانش‌آموزان مادرزادی، برحسب سن تشخیص ناشنوای احتمالی توسط والدین و تشخیص قطعی توسط پزشك در گروه مورد مطالعه
سن تشخیص (ماه) توسط والدین توسط پزشك
6-1 (6/7%)32 (1/2%)9 12-7 (31%)130 (2/11%)47 18-13 (9/20%)88 (8/17%)75
24-19 (6/18%)78 (3/24%)103 30-25 (5/11%)48 (6/12%)53 36-31 (6/7%)32 (6/7%)32 42-37 1/2%)9 (2/11%)47 48-43 (7/0%)3 (3/9%)39 54-49 (0%)0 (9/2%)12 60-55 (0%)0 (1%)4 اصفهان وجود نداشته و 81 نفر مذكور، به وسیله پاسخ شنوایی ساقه مغز در تهران ناشنوایی آنان مشخص گردیده است. 105 نفر به دلیل عدم تشخیص به وسیله تیمپانومتری (رفلكس آكوستیك داشتند) ناشنوایی آنان به طور متوسط تا سنین 42 ماهگی تشخیص داده نشده و در این مدت از شنیدن محروم بوده‌اند (جدول 3). جدول 3 فراوانی دانش‌آموزان ناشنوای مادرزادی برحسب سن تشخیص به وسیله تستهای تشخیصی و شنوایی سنجی در گروه مورد مطالعه سن تشخیص (ماه) ABR* PTA** TM# جمع 6-1 (8/0%)4 (0%)0 (2/1%)5 (1/2%)9 12-7 (4/1%)6 (0%)0 (85/9%)41 (2/11%)47 18-13 (5%)21 (0%)0 (96/12%)54 (8/17%)75 24-19 (6%)25 (0%)0 (48/18%)77 (3/24%)102 30-25 (8/3%)16 (4/0%)2 (41/8%)35 (6/12%)53 36-31 (6/1%)7 (5/3%)15 (3/2%)10 (6/7%)32 42-37 (0%)0 (5/9%)40 (68/1%)7 (2/11%)47
48-43 (4/0%)2 (5/8%)34 (72/0%)3 (3/9%)39 54-49 (0%)0 (3/2%)10 (4/0%)2 (9/2%)12 60-55 (0%)0 (8/0%)4 (0%)0 (8/0%)4 جمع (19%)81 (01/25%)105 (56%)234 (100%)420 * Auditory Brainstem Response
** Pure Tore Audiogram # Tumponic Membrane
بحث یافته‌های این مطالعه نشان می‌دهد كه (7/81 درصد) 429 نفر از ناشنوایان مادرزادی، هیچ گونه عاملی كه بتواند در بروز كاهش شنوایی مؤثر باشد، بجز ازدواج فامیلی والدین، در سابقه آنها وجود نداشت. (79 درصد) 339 نفر والدین آنها، فامیل نزدیك بودند و به طور متوسط تا سنین 26 ماهگی تشخیص ناشنوایی آنها به تعویق افتاده است. یعنی حدود بیش از دو سال از همسالان خود در زمینه فراگیری تكلم و تلفظ عقب‌تر بوده‌اند. بیماران مبتلا به اختلالات شنوایی و گفتاری بیش از مجموع بیماران مبتلا به بیماری قلبی، مقاربتی، صرع، كوری، مولتیپل اسكلروز، فلج مغزی و دیستروفی عضلانی می‌باشد(4).
Fraser در سال 1964 علت ناشنوایی 5/37 درصد از یك هزار كودك ناشنوایی انگلیسی را به وجود ژن معیوب مغلوب، كه می‌تواند با ازدواج فامیلی بروز نماید نسبت داده است(1). ولی در این خصوص هیچ گونه آماری كه بتوان به آن استناد كرد، ارائه نكرده است.
قوجقی در سال 1372 بر روی پرونده‌های 6502 مورد از بیمارانی كه در طی سالهای 1354 تا 1372 از كاهش شنوایی رنج می‌برده‌اند و برای بررسی سطح شنوایی به مراكز آموزشی و درمانی دانشگاه شهید بهشتی، بهزیستی و آموزشگاه باغچه‌بان در تهران مراجعه كرده‌اند، مطالعه‌ای انجام داده است(1). دكتر قوجقی مشخص نموده است، والدین 28 درصد از ناشنوایانی كه كاهش شنوایی آنها حسی – عصبی بوده است، فامیل بوده‌اند و نیز مشخص نموده است 67 درصد از این گروه، والدین آنها فامیل نزدیك بوده‌اند.
علت اختلاف آمار به دست آمده توسط قوجقی و این مطالعه می‌تواند: اوّلاً جامعه آماری باشد زیرا افرادی كه به هر دلیلی از كاهش شنوایی رنج می‌برده و به سه مركز فوق‌الذكر مراجعه كرده‌اند را انتخاب كرده و مشخص نكرده است كه چند درصد این افراد كاهش شنوایی انتقالی داشته‌اند، چون درصد زیادی از بیماریهای گوش كه باعث كاهش شنوایی انتقالی شوند، قابل درمان هستند(7). ثانیاً ناشنوایانی كه كاهش شنوایی از نوع حسی – عصبی داشته و دكتر قوجقی بر اساس آن آمار خود را ارائه داده است، از نظر مادرزادی و غیر مادرزادی تفكیك نشده‌اند. ناشنوایی حسی – عصبی طیف وسیع سنی، از نوزادان تا پیران را در بر می‌گیرد و پیرگوش یكی از علل شایع كاهش شنوایی حسی – عصبی در سنین بالا می‌باشد(5). پژوهشگران این مطالعه جامعه آماری را به این خاطر ناشنوایان مادرزادی انتخاب كرده‌اند كه ابتدا علل كاهش شنوایی مادرزادی را مشخص و سپس بتوانند تأثیر ازدواج فامیلی را در بروز كاهش شنوایی در فرزندان بررسی كنند. با توجه به یافته‌های بدست آمده ازدواج فامیلی یكی از علل مهم بروز كاهش شنوایی مادرزادی می‌باشد و پیشنهاد می گردد كلیه كودكان از بدو تولد مورد ارزیابی تستهای ناشنوایی قرار گیرند. References 1- قوجقی ا، بررسی كم‌شنوایی در ازدواج فامیلی، نبض، اردیبهشت: 11-8؛ 1373 2- Northern JL. Marion P. Downs HS, Hearing in childen, 4th Ed, Baltimor: Williams and Wilkins, 1993. 3- Strain GM, Deafness assessment services by means of brainstem auditory evoked response [letter],J Vet Intern Med, 7(2): 104-5; 1995. 4- Kelly DP, Attention deficits in children and adult with hearing loss. Asurvey Am J Dis Child, 14(7): 737-41; 1993. 5- Paparella MM. Shumrich DA. Gluckman JL. Meyerhoff WL. Otolaryngology, 3rd Ed, WB Saunders Co. Vol 1, 1991. 6- Stewart JM. Downs MP, Congenital conductive hearing loss the need for early identification and intervention pediatrics. Pediatrics, 91(2): 335-9; 1993. 7- Deweese DD. William H, Textbook of otolaryngology, 6th Ed, Philadelphia: CV Mosby Co, pp: 425-70; 1993.پیامدهای ازدواج فامیلی/ یکی از مشکلات مهم افغانستان رسم کهن ازدواج با خویشاوندان است
پردهء اولدل افروز به یاد ندارد آن زمانی را که عمه اش آن گردن بند نقره را به گردنش آویخت ، چون فقط یک سالش بود، به قول ایرانی ها تا چشم باز کرد، دید عروس عمه است او که حالا 16 بهار از عمرش می گذرد چه بخواهد چه نخواهد باید با پسرعمه اش ازدواج کند ، مگر نه آن که همیشه گفته اند (فامیل اگر گوشت آدم را بخورد ، استخوانش را دور نمیریزد؛اما وای بر بیگانه ) پرده ی دوم اولین پسر دل افروز که به دنیا آمد، فامیل جان تازه گرفت وپشتش به این عصای دست، محکم شد؛ اما پسرک ضعیف ونحیف همیشه از درد قلب ناله می کند وپدرش نمی تواند خرج دارو درمان وشفا خانه را بپردازد .، حالا دل افروز وهمسرش نمی دانند که کدام اشتباه نشان این بد بختی را بر گردن شان آویخته است؟ به اعتقاد کار شناسان یکی از مشکلات مهم افغانستان رسم کهن ازدواج با خویشاوندان است که این مسئله خود زمینه ی مشکلات بزرگی را در جامعه افغانستان فراهم می کند، ما نیز برای روشن شدن ابعاد گوناگون ازدواج فامیلی نظر کار شناسان را جویا شدیم.ازدواج فامیلی ابتلا به بیماری های ژنتیکی را افزایش می دهد در حال حاضرهزاران بیماری ژنتیکی شناسایی شده که از طریق به ارث رسیدن ژن های مشترک معیوب پدر ومادر منتقل می شوند ودر جامعه ی سنتی افغانستان که ازدواج های فامیلی رواج دارد بیماری های ژنتیکی بسیار شایع است.دکتر احمد شاه فرهت متخصص نوزادان با بیان این مطلب می گوید : به طور معمول از هر ده نفر ی که متولد می شود یک نفر بیماری ژنتیکی دارد که شا یع ترین این بیماری ها شامل بیماری های خون ریزی دهنده (تالاسیمی) معلولیت ها ؛ بیماری های قلبی و دستگاه گوارش و مشکلات پوست می باشد که با جلوگیری از وقوع ازدواج های فامیلی می توان احتمال انتقال این بیماری ها را به نحو چشمگیری کاهش داد.این عضو هیات علمی دانشگاه خاطر نشان می کند : بیماری های مربوط دستگاه مغزدر بین فرزندان ثمره ی ازدواج های خویشاوند ی نسبت به دیگران بیشتر است و معمولا این گونه فرزندان ضریب هوش پایین تر از متوسط هوش دیگر افراد جامعه دارند و در برخی موارد ازدواج فامیلی موجب تولد نوزاد با عقب ماندگی ذهنی می شود.ازدواج های فامیلی هم خوب هم بد
ونوس الموتی کار شناس روانشناسی آمریکا در مقاله خود آورده است ( مظالعات دانشمندان علم ژنتیک نشان می دهد که بسیاری از ازدواج های فامیلی موجب عقب ماندگی فرزندان می شود.البته هر ازدواج فامیلی این نتیجه را نمی دهد بلکه هم اکنون میلیون ها انسان سالم وشایسته در دنیا زندگی می کنند که پدر ومادر آنها فامیل یکدیگر هستند اما نمی توان انکار کرد که مرگ ومیر فزندان در بین والدین خویشاوند به مراتب بیشتر از افراد غیر خویشاوند است.
جدای از نگا ه علمی به ازدواج فامیلی، این پدیده را می توان ازدید تاریخی مورد توجه قرار داد . در نظام کاستی ( طبقاتی )هند ازدواج دختروپسری که تا هفت جدفامیل هستندبا مجازات سنگینی همراه است. درجوامع اولیه هیچ کس حق ازدواج با هم قبیله ای که عموما فامیل وی بوده نداشته است. اگر چه علت این خودداری ها از ازدواج خویشاوندی روشن نبوده اما بر پایه اعتقادات خاص خود ایجاد شده است .ازدواج فامیلی مشکل اجتماعی (طلاق)را کاهش می دهد
محکم شدن رابطه فامیلی، رعایت آداب واخلاق زندگی ، مهریه کم وکاهش طلاق از جمله جنبه های مثبت ازدواج بین فامیل می باشد
محمد قندهاری استاد دانشگاه با اشاره به ویژگی های مثبت این نوع ازدواجها خاطر نشان می کند در حال حالضر کشور های غربی بابررسی بیماری هایی که در فامیل یک فرد ممکن است به ارث برسد شناسنامه بهداشتی برای هر فردی صادرمی کند وهنگام ازدواج دوفرد ازیک فامیل با مراجعه به این شناسنا مه بهداشتی گواهی ازدواج برای آن دو صادر می گردد. بر اساس این شناسنامه اگر احتمال بروز بیماری ژنتیکی در نسل آینده آنها وجود داشته باشد گواهی ازدواج برای آنها صادر نمیشود
وی ادامه می دهد: اگر چه در کشور های در حال توسعه امکان چنین بررسی وجود ندارد؛ اما می تواند با انجام آزمایش های ژنیتیکی از عروس وداماد ، احتمال به دنیا آمدن فرزند با بیماریهای ژنیتیکی را کاهش دهد نگاه اسلام به ازدواج فامیلی
یکی ازتوجیهاتی که بسیاری از مردم برای مشکل ازدواج خویشاوندی بیان میکنند این است که وقتی ازدواج فامیل ایراد دارد چرا این ازدواجها در بین بزرگان دین وجود داشته است
وآیا این عمل با روایتی که ازپیامبر (ص)نقل شده است که ثمره ازدواج های فامیلی فرزندان ضعیف است مغایرت ندارد؟آیت الله محمود هاشمی ارزگانی دراین باره اظهار می دارد :معیار اول ازدواج در نگاه دین، هم شان بودن دوانسان است وازدواج حضرت فاطمه وحضرت علی (علیهماالسلام )به این دلیل بوده است هیچ کس دیگری شایستگی همسری با این دوبزرگوار رانداشته ومعیار دوم اینکه در خاندان رسول اکرم (ص)سابقه ی بیماری های ژنیتیکی وجودنداشته است با توجه به صحبت های صاحب نظران در خصوص جنبه های مثبت ومنفی ازدواج فامیلی این سوال با قی است که فراوانی ازدواج فامیلی در جامعه افغانستان چگونه قابل حل است ؟
پرده آخر مشکلات اقتصادی وآموزشی با ید برطرف شوددکتر احمدشاه فرهت میگوید :یکی ازمهمترین دغدغه ها ی بین افغانها مشکلات متعدد اقثصادی از یک طرف ،وترس از رهاشدن در ایام پیری با عث میشود تا والدین ازدواج فامیلی بین افراد فامیل را پشتوانه ی آینده خود وفرزندان خود شان بدانند. از طرف دیگر فقر در افغانستان مانع انتخاب آزادانه جوانان می شود وآنها مجبورند به ازدواج فامیلی تن دهند چون افراد فامیل در هزینه های ازدواج به یکدیگر آسان می گیرند ..
وی نا آگاهی وبی سوادی مردم را نسبت به پیامد های منفی ازدواج های فامیلی دلیل دیگری رواج آن درافغانستان دانسته ومی افزاید. به دلیل سی سال جنگ وقحطی در حال حاضر، شرایط مساعدی برای حضور دختران افغانستان در اجتماع وجود نداردتا آنها به راحتی بتوانند تحصیل کنند و در این باره نگاه محدود دارند.
ازدواج فامیلیبارک الله به دو فامیل که صاحبنظرند حسن یوسف بفروشند و زلیخا بخرنداز ” یوسف و زلیخا” و بیژن و منیژه” تا ” لیلی و مجنون ” و رومئو و ژولیت ” ، همه زوجهای عاشقی که نامشان در متون اساطیری ، تاریخی ، عرفانی و ادبی در جوامع مختلف ماندگار شده است ، هیچیک قبل از اشنایی روابط خویشاوندی نداشته اند .هر چه بعد مکان و فاصله طبقاتی بین زوج عاشق بیشتر بوده است ، سرگذشت آشنایی آنان زیباتر ، دلچسب تر ، و جذبه های عاشقانه داستان هیجان انگیز تر است . ( شیخ صنعان و دختر ترسا )- گویی قانون مغناطیس که در همه اجزا وذرات عالم استوار گردیده ، بر روابط انسانی هم حاکم است ، که قطب های ناهمنام همواره یکدیگر را جذب می کنند ، و پیوند می خورند . و ازدواج سنت پایدار نظام خلقت است که این پیوند را تداوم و استحکام می بخشد . و آموزه های دینی می آیند تا این پیوند را قانونمند سازند . در بیشتر مکاتب فکری جهان، ازدواج و تشکیل خانواده ، مهم ، محترم و مقدس ، و گاهی در ردیف عبادات شمرده شده است . و اکثر اندیشمندان در طول زمان ، جامعه و مردم را بدان تشویق و ترغیب کرده اند . نظر باینکه هنوز هم باورها و متون دینی در بیشتر نظامهای حقوقی ، پایه و مبنای حقوق خانواده را تشکیل می دهند ، بنا بر این ریشه موانع نکاح را نیز باید در اعتقادات مذهبی جستجو کرد . ممنوعیت ازدواج با محارم ( خویشان نزدیک ) با اختلاف در دامنه شمول آن ، در همه ادیان آسمانی ریشه دارد . قرآن کریم در آیات 22و 23 سوره نساء موارد ممنوعیت ازدواج با نزدیکان را احصاء می کند . بر اساس این آیات شریفه ، ازدواج فرد با بستگان طبقه اول ( والدین ، اجداد و جدات ، اولاد و اولاد اولاد ) و طبقه دوم ( برادران و خواهران ، برادر زادگان و خواهر زادگان ) و طبقه سوم ( عمو ، عمه ، دایی و خاله ) ممنوع شده است . علاوه بر آن یک مرد نمی تواند با زن پدر ، مادر زن و عروس خود ازدواج کند . همچنین جمع دو خواهر ممنوع است . علاوه بر موارد یاد شده ، انواع دیگری از موانع نکاح نیز از کتاب و سنت استنباط و استخراج می شود . اما ازدواج عمو زادگان ، عمه زادگان، دایی زادگان و خاله زادگان با یکدیگر ، نه تنها از منع شرعی برخوردار نیست ، نه تنها تقبیح نشده ، بلکه در مورد عموزادگان از مستحبات موکد بحساب آمده و همواره بدان توصیه شده است . مواد 1045 تا 1048 قانون مدنی ایران ، موانع نکاح ناشی از قرابت های نسبی یا رضاعی و قرابت های سببی ناشی از مصاهرت را تفصیل و تبیین می کنند . حسب قانون مدنی و با توجه به سایر قوانین موضوعه و مقررات جاریه ، علاوه بر خویشاوندی نسبی و سببی ، لعان ، کفر و ارتداد ، زنا ، وطی به شبهه ، لواط ، تعداد زوجات دائمی ، طلاقهای مکرر ، جمع بین محارم ، تابعیت بیگانه ، برخی از بیماریهای مسری و نتیجه آزمایشات پزشکی ، هر یک در جای خود می توانند از موانع نکاح باشند که البته همه آنها خارج از بحث ما هستند . تورات کتاب مقدس یهودیان نیز مانند قرآن ممنوعیت های نکاح ناشی از قرابت های نسبی یا سببی را بصراحت بیان می کند . این قرابت ها در آیات 7 تا 18 از فصل هجدهم سفر لاویان احصاء شده ، سپس در بخش سوم از کتاب میشنا و بخش سوم از کتاب ” شولحان عاروخ ” تفصیل و تحلیل گردیده و شرایط آن ها بیان شده است .(1) در تعالیم دین یهود ، ازدواج شخص با هر یک از نزدیکانی که با او نسبت خونی داشته باشند ، و همچنین ازدواج شخص با همسران آنان ممنوع است . مثلا مرد نمی تواند با بیوه یا مطلقه برادرش ازدواج کند . ازدواج پسر با دختر زن پدرش جایز نیست و مرد حق ازدواج با خواهر همسر مطلقه اش را ندارد . اما پس از فوت همسریا همسر سابق ،می تواند با خواهر او ازدواج کند . ممنوعیت ازدواج دایی و خواهر زاده را در متون مربوطه یافت نکردم .
نزد مسیحیان نیز آنچه در سفر لاویان در خصوص ممنوعیت ازدواج اقارب آمده ، معتبر است . و مبنای قواعد حقوقی آنان را در این خصوص تشکیل می دهد . (2) اما ارباب کلیسا حسب تبعیت خود از آموزه های متفاوت مذاهب مسیحی ، و هر کشور حسب شرایط و وضعیت فرهنگی و اجتماعی خود ، تغییراتی را در حوزه شمول یا عدم شمول ممنوعیت ها بوجود آورده اند .(3) البته تحولات اجتماعی و فرهنگی قرن اخیر و نشر و تصویب اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاقهای حقوق نیز در ایجاد این
تغییرات بی تاثیر نبوده اند . امروزه در بسیاری از کشور های مسیحی ، فرزند خوانده در حکم فرزند ، پدر خوانده در حکم پدر ، و برادر خوانده در حکم برادر نسبی است . قوانین انگلستان حتی ازدواج فرد با فرزند همسرش را تحت شرایط خاص اجازه داده است . (4) در حالی که هنوز مسیحیان متعصب ارتدکس و کاتولیک ازدواج عموزادگان را بدلیل قرابت خونی ممنوع می دانند ، و در 24 ایالت آمریکا چنین ازدواجی قانونی نیست ، در هیچیک از قوانین مدنی کشور های اروپایی این ممنوعیت وجود ندارد .(5)
بااینکه تحقیقات جدید در مورد نوزادان معلول ، نشان داده است که خطر وجود ژنهای معیوب در احد از والدین ، بمراتب بیشتر از زوجهایی است که روابط خویشاوندی و ژنهای سالم دارند . (6) با این حال در جوامع غربی هیچ کس برای یک ازدواج فامیلی تشویق و ترغیب نمی شود . بر عکس در کشورهای اسلامی بویژه در عربستان و برخی از کشور های عربی دیگر ، ازدواج پسر عمو و دختر عمو از بدو تولد توسط والدین آنها پایه گذاری می شود . (7) دو برادر نه تنها فرزندانشان را به ازدواج ترغیب می کنند ، بلکه آن را یک سنت حسنه و امری اجتناب ناپذیر می دانند . در بسیاری از موارد زوجهای جوان علیرغم میل باطنی مجبور به ازدواج می شوند . تحت تاثیر این تفکر در مناطق جنوبی کشور ما نیز پدیده الزام عمو زادگان به ازدواج نا خواسته تحت عنوان ” ازدواج ناف برون ” مرسوم است .(8)
شارحان کتاب مقدس و بتبع آن قانونگذاران کشور های غربی ، فلسفه موانع نکاح خویشاوندان نسبی را رابطه خونی موجود فی ما بین آنان می دانند . بنا بر این چنانچه زوجین از یک سو یا از دو سو رابطه خونی مشترک داشته باشند ، نمی توانند با یکدیگر ازدواج کنند . (9) در مورد خویشاوندی سببی این فلسفه وجود دارد که زوجین یک روحند در دو جسم ، بنا بر این خواهر زن همچون زن ، و پدر شوهر بمثابه پدر فرض می شود . (10) اگر چه ماده 16 اعلامیه جهانی حقوق بشر مقرر می دارد :” هر مرد و زن بالغی حق دارند بدون هیچ محدودیتی از حیث نژاد ، ملیت یا دین با یکدیگر ازدواج کنند و تشکیل خانواده بدهند ،” و این عبارت در کنوانسیون حقوق بشر اروپایی بدون تفاوت چشمگیری تکرار شده ، اما این حق نیز مانند سایر حقوق مندرج در اعلامیه ها و اسناد بین المللی، بوسیله مقررات مربوط به اخلاق حسنه وحفظ نظم عمومی ، محدود می شود .
بدیهی است که موانع نکاح که ریشه در مذهب دارد ، از اهم قواعد آمره مربوط به اخلاق حسنه در هر جامعه محسوب می شود ، و تخطی از آن پذیرفته نیست . با این حال دادگاه حقوق بشر اروپایی در یک رای جنجالی در سال گذشته ، به ازدواج مرد 60 ساله انگلیسی با عروس جوانش ( مطلقه پسرش ) رای داد . روزنامه دیلی تلگراف چاپ لندن در تاریخ 14/9/2005 در مقاله ای تحت عنوان ” پیش بسوی ازدواج با مادر زن ” شرحی از موضوع پرونده و رای دادگاه را درج کرد .این زن و مرد که برای ثبت ازدواج خود به نهادهای قانونی انگلستان مراجعه کرده بودند ، با موانع جدی روبرو شدند . زیرا برابر مقررات جاریه کشورانگلستان ، پدر شوهر تنها در صورتی می تواند با عروس خود ازدواج کند که پسرش و مادر پسرش هر دو مرده باشند و
عروس از شرایط سنی ویژه ای برخوردار باشد. (11) اما در پرونده مورد بحث ، پدر و پسر ، زنانشان را طلاق داده بودند . هم پسر و هم مادر پسر زنده بودند . عروس از ابتدا در خانه پدر شوهر زندگی می کرد ، و بچه ای هم داشت که در واقع فرزند شوهر قبلی و نوه شوهر فعلی بود .در مورد ازدواج او سوال دیگری پیش می آمد که چگونه ممکن است بچه ای تا دیروز مردی را پدر بزرگ صدا کند و از امروز او را پدر بخواند ؟ بنظر برخی چنین ازدواجی باعث سردر گمی و جریحه دار شدن احساسات و عواطف کودک می شود که خود خلاف مقررات دفاع از حقوق کودکان است . بهر حال وقتی مراجع رسمی
انگلیس ثبت ازدواج این زوج را غیر قانونی دانستند ، سرانجام آنان به دادگاه حقوق بشر اروپایی مراجعه کردند . از نظر آنان اعلامیه جهانی حقوق بشر و کنوانسیون حقوق بشر اروپایی تشکیل خانواده را تشویق و ترغیب می کند و شئونات و حیثیت خانواده را محترم می شمارد . هر مقرراتی که اختیارات افراد را بدون دلیل موجهی محدود کند با مفاد اسناد حقوق بشر در تعارض خواهد بود . در بخشی از حکم دادگاه به نقل از روزنامه دیلی تلگراف آمده است :” موقعی که هیچیک از مقررات حقوق کیفری انگلستان از رابطه پدر شوهر و مادر شوهر با عروس یا داماد سابقشان ممانعت نکرده است ،
نمی توان گفت اگر چنین ازدواجی ممنوع باشد ، از سردر گمی و خدشه دار شدن احساسات و عواطف کودک جلو گیری خواهد شد .” از آنجا که احکام دادگاه حقوق بشر اروپایی برای دولتهای عضو ، لازم الاجراست ، و حسب مندرجات روزنامه دیلی تلگراف این زوج علاوه بر ثبت ازدواجشان دوازده هزار پوند بابت هزینه هایشان دریافت کرده اند ، لذا شاید بتوان این حکم را از نمونه های ” گسترش دامنه تعهدات قراردادی دولتها در زمینه حقوق بشر ” بحساب آورد . (12)
______________________________________________ 1- تورات در لغت مجازا بمعنی شرع و قانون است. اسفار پنجگانه تورات و کتابهای انبیاء و مکتوبات جمعا کتب مقدس یهودیان را تشکیل می دهند .گاهی به مجموعه این کتابها نیز تورات گفته می شود . اگر چه بیست و چهار بخش مجموعه سه کتاب ، شرحی است از پیدایش آدم و تاریخ انبیاء و تاریخ بنی اسرائیل تا بنای دومین معبد یهودیان در بیت المقدس ، اما بسیاری از احکام دینی نیز بویژه از سفرهای خروج و لاویان استخراج می شوند . در نگاه یهودیان در کنار این سه کتاب ، دستورات دیگری از موسی کلیم هست که به مجموعه آن تورات شفاهی می گویند .تورات شفاهی چیزی شبیه احادیث قدسی و سیره نبوی در فقه اسلامی است .یهودیان معتقدند هر دو تورات کتبی و شفاهی با هم در کوه تور سینا به حضرت موسی داده شده . حتی بعضی اعتقاد دارند که تورات شفاهی مقدم بر تورات کتبی دریافت شده و در مدت 40 سال توسط موسی کلیم به قوم بنی اسرائیل تعلیم گردیده . این دستورات حدود هجده قرن سینه به سینه نسل اندر نسل نقل شده تا حدود 1700 سال پیش ، ( زمان قتل عام یهودیان بوسیله رومیها) که یکی از بزرگان کلیمی بنام خاخام یهودا همه سنن و آموزه های شفاهی کلیمیان را در کتابی بنام ” میشنا ” جمع آوری می کند . این کتاب 62 بخش است که زیر پنج عنوان کلی طبقه بندی گردیده . سومین عنوان کلی ” زنان ” است که مقررات مربوط به تشکیل خانواده ، اعم از ازدواج و طلاق و و موانع نکاح را شامل می شود . کتاب میشنا با کتاب ” جمره” یا “جمارا ” که توسط خاخامهای عراق تنظیم شده ، جمعا تلمود از نوع عراقی آن را تشکیل می دهند . که بعد از تورات مهمترین کتاب نزد یهودیان است . شولحان عاروخ در حدود 400 سال پیش ، تنظیم شده ، قوانین و قواعد را بسیار ساده توضیح می دهد و چیزی شبیه رساله توضیح المسائل است . بخش سوم آن مربوط به قواعد ازدواج و طلاق است . یكی از دلایل بیماری های ژنتیكی شایع در خاورمیانه همچون ضعف عضلانی، دیابت، بیماری های قلبی و عروقی و بیماری MS، ازدواج فامیلی است.با توجه به اینكه ازدواج های فامیلی در منطقه خاورمیانه رواج بسیاری دارد، پیش بینی می شود جمعیت كثیری از افراد ساكن این مناطق به نوعی شرایط ابتلا به انواع بیماری های ژنتیكی را داشته باشند؛ بنابراین انجام تحقیقات مشترك میان محققان كشورها نیز در شناسایی و درمان سریع اینگونه بیماری ها موثر است.ازدواج فامیلی از نگاه دین و علملیلا علوی¬مقدم
شاید هم ما، دست کم یک بار، این جمله را شنیده باشیم که: «عقد دخترعمو و پسرعمو، در آسمانْ بسته شده است». به علاوه، هر روزه شاهد ازدواجهای خویشاوندان (خویشْ¬پیوندی یا ازدواج فامیلی) در اطراف خود، در محلّه و فامیل و شهر خود هستیم، در حالی که بخشی دیگر از خویشان و دوستان ما نیز در فامیل خود ازدواج کرده‌اند و یا فرزند یک ازدواج فامیلی هستند. افزون بر این، داستان‌ها و رُمان‌های فارسی و فیلم‌ها و سریال‌های تلویزیونی هم نمونه‌های فراوانی از این دست را در خود دارند. در چنین حال و هوایی، کمتر کسی به خود، اجازه می‌دهد که به آسمانی بودن چنین پیوندهایی، به چشم تردید و با نگاهی کاملاً زمینی بنگرد؛ امّا روزگارِ «چشمْبسته پذیرفتن» گذشته است. ما اکنون در عصر آگاهی و در جامعه‌ای دین‌مَدار زندگی می‌کنیم و لازم است موضع روشن دین و علم را در برابر هر پدیده‌ای بدانیم.
یک. دین، چه میگوید؟آیا عقد دخترعمو و پسرعمو، حقیقتاً در آسمانْ بسته شده است؟ بجز پیشوایان معصوم، چه کسی خبر صادقی از آسمان دارد؟ طبعاً هیچ کس! امّا باید تصریح کنم که هر چه بیشتر جستجو کنید، کمتر اثری از این عبارت سرنوشت‌ساز در کتابهای حدیث مسلمانان (اعم از شیعه و اهل سنّت) خواهید یافت.1 آنچه می‌ماند، داستان ازدواج امام علی(ع) و نو عمویش حضرت فاطمه(س) است که زندگی آنان، الگوی ماست.
ازدواج علی(ع) و فاطمه(س)در منابع حدیثی از پیامبر(ص) نقل شده که عقد ازدواج علی و فاطمه، نخست در آسمانْ بسته شده است؛2 امّا در ارتباط با موضوع مورد بحث، لازم است بدانیم که:
اوّلاً طرفین این ازدواج، هر دو معصوم (یعنی به دور از خطا و گناه و نقص) بوده‌اند و بخش‌هایی از زندگی معصومان، ویژ مقام عصمت آنها یا ناشی از آن مقام است که دیگران نمی‌توانند یا نباید از آن، الگو بگیرند، مثل واجب بون نماز شب بر پیامبر(ص)، در حالی که بر هیچ مسلمان دیگری واجب نیست.
ثانیاً لازم مقام امامت، از دیدگاه شیعه، نداشتن نقص طبیعی مادرزاد و وراثتی (مثل نقص عضو و معلولیت یا بیماری ژنتیک) است. ثالثاً ممکن است هم ازدواجهای فامیلی صدر اسلام در میان مسلمانان یا شیعیان اهل بیت، ناشی از اندک بودن تعداد مسلمانان یا شیعیان و محدود بودن دامن انتخاب همسر بوده است و به همین دلیل، پیامبر(ص) یا امامان(ع) از آن چند مورد (مثلاً ازدواج امام علی و حضرت فاطمه یا ازدواج امام سجّاد با دختر امام حسن یا ازدواج حضرت زینب با پسرعمویش عبدالله بن جعفر) نهی نکرده‌اند. در این فرض، این چند مورد ازدواج، «احکامی خاص» داشته‌اند که قابل الگوگیری نیستند و دلیل برای عمل دیگران نخواهند بود.3رابعاً برای معصومان، امکان اطلاع از علم غیب خداوند و وقایع آینده وجود دارد و به همین خاطر، ازدواجهای آنان یا ازدواجهایی که به توصی آنان صورت گرفته‌اند، ممکن است با آگاهی از عدم بروز هر گونه مشکلی در آینده، انجام گرفته باشند.خامساً پیامبر(ص) و امامان(ع) ـ چنان که پس از این، اشاره خواهیم کرد ـ از ازدواج فامیلی، نهی نموده‌اند. پس جای هیچ گونه تردیدی باقی نمی‌ماند که عقد ازدواج دخترعمو و پسرعمو (و امثال آن)، ربطی به آسمان ندارد!در حدیث و فقهاز پیامبر خدا نقل است که فرمود: «با غریبه ازدواج کنید تا فرزند ضعیف نیاورید».4 از امام صادق(ع) نیز نقل شده است که فرمود: «با خویشان نزدیک، ازدواج نکنید؛ چرا که فرزند ضعیف، پدید می‌آید».5 شاید به استناد همین گونه احادیث و نیز توصیه‌های پیشگیران پزشکان و متخصّصان ژنتیک است که برخی فقیهان معاصر، ازدواج فامیلی را «مکروه» شمرده و منع کرده‌اند.6دو. علم، چه میگوید؟الف. علم ژنتیک
امروزه علم وراثت (ژنتیک)، یکی از شاخه‌های مهمّ «زیست‌شناسی (بیولوژی)» است که دانشمندان و پژوهشگران، از طریق آن، ویژگی‌های موروثی هر انسان، جانور یا گیاه را می‌شناسند. این دانش در پزشکی و درمان بیماریهای انسانی، دامپزشکی و دامپروری، کشاورزی، داروسازی و نیز حفاظت از محیط زیست، کاربرد گسترده دارد.
موضوع علم ژنتیک، آن دسته از صفاتی است که هر فرزند، از والدین خود به ارث می‌بَرَد. شکل بینی، حالت و رنگ مو، رنگ چشم، نوع گروه خونی، انداز قد و; از جمله صفاتی هستند که از پدر و مادر و به طریق «وراثت» به ما می‌رسند. صفات موروثی، در برابر صفات دیگری قرار دارند که «صفات اکتسابی» نامیده می‌شوند. صفات اکتسابی، به تدریج، از کودکی تا بزرگسالی و در فضای زندگی و تحت تربیت، کسب می‌شوند و امکان تغییر در آنها وجود دارد.
این دسته‌بندی صفات (به موروثی و اکتسابی)، در تمامی جانداران (جانوران، گیاهان، قارچ‌ها، آغازیان و باکتری‌ها) وجود دارد و اصول و قوانین ژنتیک نیز در تمامی این موجودات، ثابت و یکسان است. حتّی ویروس‌ها نیز تابع همین قوانین هستند.
ژن چیست؟هر سلول جاندار، مرکز کنترلی به نام «کروموزوم» دارد که در هست سلول، واقع است. هر کروموزوم از دو رشت به هم تابید DNA تشکیل شده است.7 کروموزوم‌ها علاوه بر وظیف کنترل فعالیتهای سلول، در به ارث رسیدن صفات نیز نقش دارند. هر قطعه از DNA که باعث بروز یک صفت میشود، ژن نام دارد. ژن‌ها عامل انتقال صفات موروثی از هر جاندار (انسان، گیاه، جانور و;) به نسل بعدی وی هستند. به عنوان مثال، یک قطعه از DNA، ژن رنگ چشم است که متخصّصان ژنتیک، در تمام جهان، آن را می‌شناسند و جای دقیق آن را بر روی شبک DNA می‌دانند.
گفتنی است که ژنی که مربوط به فعالیت هر عضو است، در سلولهای آن عضو از بدن، فعّال عمل می‌کند و در سایر اعضا، غیرفعّال باقی می‌ماند. به عنوان نمونه، ژن مربوط به بیماری موروثیِ «تالاسمیِ ماژور (شدید)»، تنها در مغز استخوان فرد مبتلا (یعنی محلّ تولید گلبول‌های قرمز)، فعّال است، در حالی که در تک‌تک سلولهای بدن وی وجود دارد.عملکرد ژن‌هااگر ژنِ یک صفت نامرغوب (مثلاً پاهای پرانتزی‌شکل یا نازایی یا بیماری تالاسمی) از یک والِد (یعنی یکی از والدین) به فرزند برسد، در وی خفیف باقی می‌ماند و حدّاکثر در حدّ والد خود، بروز می‌کند؛ امّا اگر از دو والد (یعنی هم از پدر و هم از مادر) به وی رسیده باشد، در وی تقویت و تشدید میشود.اگر پدر و مادری که نسبت خونی (خویشاوندی نَسَبی) با هم ندارند، به عنوان مثال، هر کدام، پنج صفت موروثی خوب (امّا متفاوت با صفات آن دیگری) داشته باشند؛ فرزند آنها ممکن است تمامی آن ده صفت را به ارث ببرد و داشته باشد، امّا در ازدواج خویشاوندان با یکدیگر، اصولاً احتمال بروز صفات خوب و غیرهمسان در فرزند، اندک است و چون تنوّع صفات وجود ندارد، در عین این که احتمال بروز و تشدید یک صفت خوب در فرزند هست، امکان بروز و تشدید یک صفت نامرغوب در وی نیز (تا چند برابر یک ازدواج غیر خویشاوندی) وجود دارد.بررسی یک نمونه: تالاسمی
تالاسمی، یک بیماری غیر واگیر خونی و ارثی است که بر اثر اختلال در تولید گلبول قرمز8 ایجاد میشود. این بیماری از طریق والدین حامل ژن معیوب، به فرزندان منتقل میشود.
تالاسمی، به دو صورتِ ماژور (شدید) و مینور (خفیف)، ظهور می‌کند. چنانچه زن و شوهری هر دو حامل ژن معیوب باشند، 25 درصد فرزندان آنها مبتلا به تالاسمی شدید، پنجاه درصد مبتلا به تالاسمی خفیف (یعنی مانند والدین خود) و 25 درصد نیز سالم خواهند بود.
چنانچه از والدین، یکی سالم و دیگری حامل ژن معیوب باشد، پنجاه درصد فرزندان، سالم و پنجاه درصد مبتلا به تالاسمی خفیف (حامل ژن معیوب) می‌شوند.
مبتلایان به تالاسمی ماژور، قبل از هجده ماهگی، به رنگ‌پریدگی مبتلا می‌شوند، خوب نمی‌خوابند، خوب غذا نمی‌خورند و اگر درمان نشوند، می‌میرند. تنها راه کنترل این بیماری، تزریق منظّم خون است که باید هر چهار هفته یک بار صورت گیرد و به هر حال، هنوز درمان قطعی برای این بیماری شناخته نشده و عمر مبتلایان به آن، کوتاه است.البته هر کسی (حتّی دو زوج غیر خویشاوند) ممکن است حامل ژن تالاسمی باشد. پس تالاسمی فقط نتیج ازدواجهای فامیلی نیست و هر زوج جوانی، قبل از رسمیت یافتن ازدواج ،لازم است که از مشاور ژنتیک و آزمایش خون، کمک بگیرند تا اطمینان یابند که هر دو (با هم) حامل ژن تالاسمی نیستند؛ امّا به هر حال، متخصّصان، یکی از بهترین راههای پیشگیری از این بیماری (و هر بیماری وراثتی دیگری) را خودداری از ازدواجهای فامیلی می‌دانند.ب. دیگر علومجامعه‌شناسی و تاریخ، گواهی می‌دهند که ازدواج فامیلی، از اقتضائات و سنّت‌های زندگی قبیلگی (برای حفظ اسرار و حریم و حدود و میراث مادّی و سنّت‌ها و هویّت قبیله) است که با آغاز عصر شهرنشینی، به تدریج، تضعیف و در برخی جوامع هم منسوخ شده است؛9 چرا که بشر، بیش از هزار سال است که به این نتیجه رسیده است که ازدواج با سایر ملل و اقوام و خانوادهها، به ظهور استعدادهای تازه و نبوغ و; می‌انجامد و اصولاً بزرگ‌ترین فرهنگ‌ها و تمدّن‌ها، در محلّ تلاقی دو تمدّن یا در نتیج مهاجرت گروهیِ انسان‌ها (و طبعاً ازدواجهای برون‌نژادی و برون‌سرزمینی) شکل گرفته‌اند.10
اقتصاددانان، بویژه در بحث از اقتصاد توسعه، وقتی به موضوعات رفاه اجتماعی و لزوم حمایت از شهروندان در برابر مشکلات سلامتی و بهداشت می‌رسند، بر بیماریهای خاص و معلولیت‌ها تمرکز میکنند و هزینه‌های مادّی تحمیل شده بر هر خانواد دارای بیمار خاص یا معلول را محاسبه می‌نمایند تا بتوانند بودجه‌های لازم را برای «بهزیستی» و «تأمین اجتماعی» و «بیمه‌ها» و «خدمات شهری» در نظر بگیرند.
به عنوان نمونه، در کشور ما، در حال حاضر، بیش از 22هزار نفر به تالاسمی ماژور، مبتلا هستند که هزین مادّی نگهداری هر یک از آنها، تقریباً شانزده میلیون تومان در سال است.11 این، غیر از هزینه‌های روحی و رنج‌های معنویِ تحمیل شده به فرد مبتلا و خانواد وی است که پژوهشگران اجتماعی و روان‌شناسان، ابعاد آن را بسیار فراتر از هزینه‌های مادّی می‌دانند و معتقدند که باید از طریق افزایش آگاهی شهروندان و بویژه زوجهای جوان، نسبت این مبتلایان و معلولان را در نسل‌های بعد، کاهش داد.مركز بهداشت استان اردبیل واحد بهداشت خانواده مشاوره حین ازدواج
مشاوره حین ازدواج با هدف افزایش آگاهی زوجین نسبت به مسائل بهداشتی ، جمعیتی و روشهای پیشگیری از بارداری برای زوجینی که جهت انجام آزمایشات قبل از ازدواج به مرکز مراجعه می کنند انجام می گیرد و در زمینه موضوعات زیر با آنها گفتگو می شود :• مسایل دوران بلوغ و قاعدگی • مشکلات ازدواج فامیلی و ژنتیکی • بیماریهای آمیزشی • بهداشت روانی • مسایل و مشکلات رشد بی رویه جمعیت • روشهای پیشگیری از بارداری
مسایل دوران بلوغ و قاعدگیبلوغ مرحله بحرانی است که در گذر از این دوره ، زیر بنای زندگی بزرگسالی فرد پی ریزی می شود و از نظر مسائل جنسی این دوره پر مخاطره ترین مرحله زندگی فرد است و در نتیجه امکان بروز انحرافات و لغزشهای جنسی در این زمان بیشتر است دامنه سن شروع بلوغ در پسران 10 تا 14 سالگی و در دختران 8 تا 12 سالگی است .
قاعدگی یکی از نشانه های مهم بلوغ در دختران است که معمولا” در حوالی سن 12 سالگی واقع می شود استحمام مرتب در دوران قاعدگی برای حفظ بهداشت بدن ضروری است به علت آنکه حداکثر رشد جسمی قبل از شروع قاعدگی است بایستی به کیفیت تغذیه در سالهای قبل از قاعدگی توجه شود و از مواد غذایی پر پروتئین همراه با انرژی کافی و ویتامین دار بیشتر استفاده شود .
مشکلات ازدواج فامیلی و ژنتیکیدر موارد زیر مشاوره با متخصصین جهت جلوگیری از تولد نوزاد غیر طبیعی توصیه می شود :• ازدواج فامیلی • ازدواج در سنین بالاتر از 35 سال• چنانچه پس ازازدواج نوزاد غیرطبیعی متولد شود قبل ازاقدام به حاملگی بعدی بایستی مشاوره ژنتیک صورت گیرد.• در صورت وجود سابقه سقط های مکرر
بیماریهای آمیزشیبه آن دسته از بیماریهایی که از راه تماس جنسی انتقال می یابند بیماریهای آمیزشی گفته می شود .علائم بیماریهای آمیزشی در زنان عبارتند از :• وجود ترشحات بد بو با رنگ غیر طبیعی • وجود جوش یا زخم در ناحیه تناسلی • درد زیر شکم • قاعدگی غیر طبیعی و درد ناک • خارش ناحیه تناسلی • سوزش ادرار • تورم ناحیه تناسلی • درد به هنگام نزدیکی بخاطر داشته باشید از آنجائیکه بیماریهای آمیزشی اگر تحت درمان قرار نگیرند ممکن است به نازایی ، اختلالات مغزی و سرطان و غیره در آینده منجر گردند لذا توصیه می گردد علائم بیماریهای آمیزشی را جدی گرفته و با مشاهده هر یک از علائم بیماری به پزشک مراجعه نمائید .
بهداشت روانیدر بیماریهای روانی تغییرات غیر طبیعی در رفتار و روان شخص به وجود می آید و باعث اختلال در فعالیتهای فرد می شود جسم و روان بهم وابسته هستند و عده ای به دلیل اینکه هنوز نمی دانند بیماری روانی چیست هنگامی که به مراکز بهداشتی و در مانگاهها و یا بیمارستانها مراجعه می کنند غالبا” بیماریهای جسمی را مطرح می کنند پنج پیام بهداشتی زیر می تواند تا حدی از بروز ناراحتیهای روانی بکاهد :• مراقبتهای بهداشتی دوران بارداری در پیشگیری از ناراحتی های عصبی نوزاد نقش مهمی دارد • تغذیه مناسب باعث تکامل رشد روانی کودک می گردد • محیط اجتماعی کودک در رشد روانی کودک تاثیر مستقیم دارد • خانوادهها باید از علائم اخطار کننده ناراحتی های روانی آگاه باشند • آموزشهای الهی در پیشبرد برنامه های بهداشت روان فرد و اجتماع موثر است
مسایل و مشکلات رشد بی رویه جمعیتهدف از اجرای برنامه های تنظیم خانواده ، تامین سلامت مادران و کودکان از یک طرف و از طرف دیگر ایجاد هماهنگی بین رشد جمعیت و ابزار و عوامل توسعه اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی کشور است که نهایتا” تامین عدالت اجتماعی را نیز میسر می سازد .مشکلات ناشی از رشد بی رویه جمعیت • مسکن نامناسب • سو تغذیه • بیسوادی ،بیکاری • شغل های کاذب • مشکلات اقتصادی ،اجتماعی و فرهنگی• محرومیت از تحصیل و آموزش ناکافی • فضای آموزشی نامناسب
کدام را ترجیح می دهید: ازدواج فامیلی یا غیرفامیلی؟پژوهشگاه “امراض زنان و زایمان” در تاجیکستان وابسته به وزارت بهداشت این کشور، اعلام کرده است که حدود 30 درصد از کودکان معلول ثبت نام شده در این پژوهشگاه از خانواده هایی هستند که پدر و مادر آنها نسبت فامیلی با هم داشته اند.
هر چند کمیته دولتی “زن و خانواده” در این کشور گفته است که موارد ازدواج های فامیلی نسبت به سال های گذشته کاهش پیدا کرده است.
در ایران نیز پزشکان بارها نسبت به پیامدهای چنین ازدواج هایی هشدار داده و گفته اند برخی بیماری های ژنتیکی در نتیجه این نوع وصلت ها بوده است. ازدواج با بستگان در برخی کشورهای دیگر از جمله افغانستان نیز رایج است.
کارشناسان می گویند که از جمله عوامل مهم در این زمینه، نا آگاهی خانواده ها نسبت به عواقب ازدواج فامیلی است. همچنین اعتقادات سنتی موجود در جامعه مبنی بر بهتر بودن چنین ازدواج هایی نقش مهمی در این مورد دارند. گاهی نیز دیده شده که افراد به دلیل شناخت بهتری که نسبت به بستگان خود دارند، ازدواج فامیلی را ترجیح می دهند.
نظر شما در این باره چیست؟ آیا به مشکلات ناشی از ازدواج های فامیلی برخورد کرده اید؟ فکر می کنید با وجود احتمال به دنیا آمدن فرزندانی با بیماری های خاص، مزایای ازدواج با خویشاوند بیشتر از ازدواج با غیرخویشاوند است؟بروز نابینایی در ازدواج فامیلینزدیک به 70 درصد از نابینایان مورد بررسی در یک تحقیق که توسط دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد انجام شد، حاصل ازدواج های فامیلی بودند. تخمین های اخیر بیانگر حدود 148 میلیون کوری یا اختلال شدید بینایی در دنیا می باشد که عمدتاً در کشورهای در حال توسعه می باشند.کشور ما در این بین حدود 514 هزار نفر نابینا و کم بینا دارد و این در حالی است که شناخت فراوانی انواع نابینایی و موارد وراثتی آن، انجام مشاوره ی ژنتیک، ارائه ی شناخت به خانواده های درگیر و استفاده از روش های تشخیصی قبل از تولد می تواند، نقش به سزایی در درمان و پیشگیری موثر از بروز نابینایی داشته باشد. در میان یافته های اخیر، درگیری بخش های مختلف رتین شایع ترین وضعیت بود که در 9/33 درصد از موارد، دیده شد و در 7/69 درصد از موارد نابینایی حاصل ازدواج های فامیلی در درجات مختلف بود.انجام مشاوره ی ژنتیک، ارائه ی شناخت به خانواده های درگیر و استفاده از روش های تشخیصی قبل از تولد می تواند، نقش به سزایی در درمان و پیشگیری موثر از بروز نابینایی داشته باشد. مطالعه شجره ی فامیلی 66 بیمار از نظر وجود موارد مشابه نابینایی نشان داد که در 56 نفر از نابینایان، مسئله توارث دخالت دارد و احتمال اختلال تک ژنی در آنها مطرح گردید. این گروه فراوانی نسبی 4/51 درصد از کل جامعه ی مورد بررسی را به خود اختصاص دادند.به گفته ی پژوهشگران، بر اساس این بررسی و مطالعه ی دیگری که بر روی جمعیت عمومی انجام شده، ازدواج های فامیلی در بروز نابینایی موثر بوده و ارتباط معنی داری بین آنها مطرح است.رواج ازدواجهای فامیلی رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی، مدتی پیش نسبت به افزایش بی‌رویه ازدواجهای فامیلی هشدار داد و اعلام كرد كه طبق تحقیقات، والدین30درصد كودكان دچار عقب‌افتادگی ذهنی، ازدواج فامیلی از نوع درجه یك داشته‌اند.این آمار در حالی از سوی رئیس سازمان آموزش و پرورش استثنایی اعلام شده است كه به گفته متخصصان ژنتیك، در حال حاضر یك تا 5 درصد ازدواجها در دنیا، خویشاوندى است و میانگین ابتلای افراد به بیماریهای متابولیك و ژنتیك در جهان از هر 500 نفر، یك نفر است اما این میزان در كشور ما بیشتر از استاندارد جهانی است. ;;;;اما در حالی كه بررسی‌های كارشناسان حاكی از آن است كه حدود 70 درصد بیماران مبتلا به نقص اولیه ایمنی نتیجه ازدواجهای فامیلی هستند و همه بیماریها به جز حوادث، منشاء ژنتیكی دارند، تصور مردم ما از بیماریهای ژنتیك، فقط معلولیت است. دكتر داریوش فرهود، پدر علم ژنتیك ایران و كارشناس سازمان جهانی بهداشت، با اشاره به اینكه حدود 35 سال پیش ازدواج خانوادگی در ایران سیر رو به افزایشی داشت و به‌خصوص ازدواجهای تراز اول تا بالای 50 درصد دیده می‌شد، در پاسخ به این سؤال كه چرا در دهه اخیر باز هم شاهد افزایش این آمار هستیم میگوید: «در یك دوره زمانی مردم از ازدواج خویشاوندی فاصله گرفتند ولی ظرف دو سه سال گذشته عوامل دیگری مجدداً به این مسئله دامن زدند مانند اعتیاد و مشكلات اقتصادی». وی با تاكید بر اینكه ما همیشه می‌گوییم ازدواج خویشاوندی چه برای دختر و چه برای پسر به ویژه در خانواده‌هایی كه از انواع عقب‌‌ماندگی‌های ذهنی، معلولیت‌ها، ناشنوایی، نابینایی، بیماریهای قلبی، بیماریهای پوستی، سرطان و ناباروری و نازایی رنج می‌برند، باید حتماً با مشاوره ژنتیك همراه باشد تا این بیماریها مجدداً گسترش پیدا نكنند، ادامه می‌دهد: «اما به طور كلی در یك جامعه بزرگ اگر هزار ازدواج خویشاوندی را با هزار ازدواج غیر‌خویشاوندی مقایسه كنیم، بیماریهای ژنتیكی در ازدواجهای غیرخویشاوند، دو تا سه درصد است در حالی‌كه این بیماریها در ازدواجهای خویشاوندی بین 4 تا 6 درصد دیده شده است.» البته به گفته این متخصص تفاوت این دو گروه آنقدر معنا‌دار و زیاد نیست كه به طور كلی بگوییم مردم باید از ازدواج خویشاوندی صرف نظر بكنند. دكتر فرهود با اشاره به اینكه این تحقیقات در جوامع دیگر نیز همین نتایج را نشان می‌دهد، ادامه می‌دهد: «آمار سازمان جهانی بهداشت هم همین آمار را نشان می‌دهد اما توصیه می‌كنیم باید حتماً مشاوره ژنتیك قبل از ازدواج در كسانی كه قصد ازدواج فامیلی دارند، صورت گیرد». وی در پاسخ به این سؤال كه آیا ایران در این زمینه رتبه اول را در میان كشورهای دنیا دارد یا نه توضیح می‌دهد: «به طور كلی در تمام دنیا به خصوص در كشورهای پیشرفته به غیر از كسانی كه پیرو دین مسیحیت هستند، ازدواج فامیلی رواج دارد و در این شرایط نمی‌توان گفت كه ایران از این نظر رتبه اول را دارد ولی آمارهای گزارش‌شده هم چشمگیر هستند». ازدواج های فامیلی مهمترین عامل بروز بیماری ابهام جنسیت در نوزادان است
به گفته متخصصان، در خانواده ای که ژن معیوب وجود دارد ؛ با ازدواج فامیلی در هر حاملگی احتمال تولد نوزاد با ابهام جنسیت 25 درصد افزایش می یابد.
دکتر«سید محمد اکرمی» متخصص ژنتیک پزشکی با بیان این مطلب به ایسنا، گفت: بیماری ابهام تناسلی یا جنسیت ناشی از اختلال کروموزومی یا اختلالات تک ژنی است که در نوع اول (اختلال کروموزومی) بیماری در ابتدای تولد قابل شناسایی نیست و در دوران بلوغ علائم خود را نشان می دهد.
وی با اشاره به این که آگاهی و دانش متخصصان به ویژه متخصصان اطفال و پزشکان عمومی در مراجعاتی که والدین دارند به شناسایی به موقع ابهام جنسیت در بدو تولد کمک می کند، افزود: بیماری ابهام جنسیت انواع مختلف و متنوعی دارد که در برخی از آنها تشخیص در دوران نوزادی بسیار مشکل است و پزشک باید دقت و توجه بیشتری کند که این امر به پیشگیری از بروز بسیاری از مشکلات بیماران دچار ابهام جنسیت در دوران بزرگسالی کمک می کند.
استادیار گروه ژنتیک پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران بیماری هیپرپلازی غده آدرنال (زنان مردنما) را از جمله این بیماریها عنوان و تصریح کرد: مطالعات نشان داده است، این بیماری که زنانی با ابهام جنسیت هستند، نسبت به سایر انواع بیماری ابهام جنسیت شیوع بیشتری در کشور دارد. به طوری که در هر 16 هزار تولد یک نفر با این مشکل متولد می شود.
دکتر اکرمی عدم توانایی بدن در دفع نمک را از مشکلات اساسی و تهدید کننده جان این بیماران بر شمرد و اظهار داشت: به همین دلیل شناسایی به موقع و در دوران طفولیت این بیماری بسیار حائزاهمیت است به طوری كه می توان با جایگزین کردن هورمون های خاصی مشکل دفع نمک این بیماران را درمان و آنها را از مرگ حتمی نجات داد. همچنین با انجام جراحی مختصر می توان مشکل جنسیت آنها را نیز قبل از بروز مشکلات اجتماعی درمان كرد.
این متخصص ژنتیک پزشکی، بیماری سندرم عدم حساسیت به آندروژن را نیز بیماری ابهام جنسیت در مردان عنوان و تصریح کرد: این نوع بیماری ابهام جنسیت در مردان نسبت به سایر انواع بیماری ابهام جنسیت بیشتر در کشور مشاهده شده و پیش بینی می شود به دلیل آمار بالای ازدواج های فامیلی رقم مبتلایان از آمار جهانی یک در20 هزار تولد نیز بیشتر باشد. وی در پایان خاطرنشان کرد: به این ترتیب ازدواج های فامیلی مهم ترین عامل در بروز بیماری ابهام جنسیت است چرا که مطالعات نشان داده است؛ در خانواده ای با ژن معیوب که ازدواج فامیلی صورت می گیرد در هر حاملگی احتمال تولد نوزاد با ابهام جنسیت 25 درصد افزایش می یابد.
مشاوره قبل از ازدواج ازدواج یک مرحله بسیار مهم زندگی و سنگ بنای تشکیل خانواده است که نه تنها برای زن و شوهر بلکه برای نسل های بعد نیز سرنوشت ساز است . ازدواج عبارت است از یک قرارداد اجتماعی مبتنی بر توافق و سازش بین زن و مرد که موجب شروع زندگی مشترک می شود . بدین ترتیب آنها در غم و شادی و لذت و رنج یکدیگر سهیم می شوند و مشکلات زندگی را به یاری همدیگر حل می کنند . نظر متخصصین در مورد خصوصیات جسمی برای ازدواج و بارداری • سلامت جسمی داشته باشند و به بیماریهای ناتوان کننده و معلولیت مبتلا نباشند . • سلامت روانی داشته باشند و واقعیات را خوب درک کنند . هذیان توهم و اختلالات درکی نداشته باشد . • مشاوره ژنتیکی شده باشند و اختلالات سیستم تناسلی در آنها بررسی شده باشد . • ناهنجاری های جسمی ( نارسایی قلبی ، نارسایی کلیه ، ناهنجاریهای دستگاه گوارش ، تومور ) نداشته باشند . • اختلالات شخصیتی نداشته باشند . • آشنا به قوانین و مقررات و عرف ازدواج و زناشویی باشند و خود را برای این تجربه مهم آماده کرده باشند .
محدوده سنی مناسب برای ازدواج و تشکیل خانواده زوجین ا ز لحاظ جسمی ، باید بلوغ کامل و از نظر روانی آمادگی پذیرش مسئولیت ازدواج را داشته باشند . در این مورد رعایت سن مناسب برای دختر و پسر ، زمینه های لازم جهت یک ازدواج موفق را فراهم می کند . به خاطر بسپارید که بیش از سن تقویمی ، سن عقلی ضامن بقای زندگی مشترک خواهد بود .
متخصصان سن مناسب ازدواج را برای دختران 18 تا 24 سال و برای پسران 24 تا 28 سال توصیه می کنند . معمولاً اختلاف سن 2 تا 6 سال بین دختر و پسر توصیه می شود . یک زوج برای حفظ سلامت ، جلوگیری از پیری زودرس ، پیشگیری از مشکلات اقتصادی و تربیت فرزندان صالح و لایق باید بدانند که : • محدوده سنی مناسب برای بارداری 18 تا 35 سال و مناسب ترین زمان بین 20 تا 30 سالگی است . • حاملگی زیر 18 سال و بالای 35 سال مخاطره آمیز است . • فاصله کمتر از 3 سال بین دو حاملگی خطرناک است .
• زایمان چهارم و بیشتر ، دارای عوارض زیادی برای مادر و نوزاد است . بنابراین داشتن بیش از 2 یا 3 فرزند توصیه نمی شود . آزمایش های قبل از ازدواج برای کسب اطمینان از سلامت زوجین انجام آزمایشهای زیر قبل از ازدواج ضروری است : • تشخیص مبتلایان به سیفلیس • تشخیص مبتلایان به تالاسمی • تشخیص معتادین بیماریهای مقاربتی – که در زمان تماس جنسی از فردی به فرد دیگر منتقل می شوند – را می توان قبل از ازدواج و یا قبل از بارداری به وسیله معاینات و آزمایش های اختصاصی تشخیص داد . برخی از این بیماریها عبارتند از : سوزاک ، سیفلیس ، کلامیدیا ، ایدز و زگیل تناسلی . با تشخیص این گونه بیماریها می توان از ابتلا فرد دیگر ( همسر ) و نیز احتمالاً ابتلا به جنین در داخل رحم پیشگیری کرد . مصرف سیگار ،الکل و مواد مخدر در زن یا مرد می تواند روی قدرت باروری مؤثر باشد و موجب ناباروری و یا کاهش ارتباط جنسی شود . در صورت حاملگی نیز عوارض بارداری ( افزایش خونریزی ، زایمان زودرس ) و نیز عوارض نوزادی ( ناهنجاریهای مادرزادی ،تأخیر رشد داخل رحمی جنین ، تولد نوزاد با وزن کم ، اختلالات رفتاری و عقب ماندگی ذهنی نوزاد و بالاخره افزایش مرگ و میر دوره نوزادی ) افزایش می یابد . لذا توصیه می شود معتادان به هر یک از این مواد قبل از اقدام به ازدواج و یا قبل از بارداری از مصرف سیگار ، الکل و مواد مخدر خودداری کنند . توصیه می شود زوجین قبل از بارداری به موارد زیر توجه کنند : اگر چه سرخجه بیماری ویروسی ساده ای است ، لیکن ابتلا به آن در دوران بارداری برای جنین بسیار خطرناک است لذا به خانم هایی که تا کنون به بیماری سرخجه مبتلا نشده اند توصیه می شود که واکسن سرخجه را بزنند و تا مدت 3 ماه بعد از زمان تزریق واکسن ، باردار نشوند . در صورتی که Rh خون خانمی منفی باشد ، حتماً به Rh خون همسرش توجه شود تا در صورت مثبت بودن ، در دوران بارداری اقدامات لازم صورت گیرد . تزریق یک دوره کامل واکسن کزاز به صورت 5 نوبتی ( به فواصل 1 ماهه ، 6 ماهه ، 1 ساله و 2 ساله و بعد از هر 10 سال یکبار به عنوان یادآورد ) توصیه می شود . بدین ترتیب از ابتلا به بیماری عفونی و بسیار خطرناک کزاز جلوگیری به عمل آمده ، مصونیت حاصل می شود . تالاسمی
سلولهای قرمز خون انسان وظیفه اکسیژن رسانی به قسمتهای مختلف بدن را به عهده دارند . آنها این کار را از طریق ماده ای در درونشان به نام هموگلوبین انجام می دهند . هموگلوبین دارای دو قسمت است . قسمت اول از چهار زنجیره ( رشته ) درست شده است و قسمت دوم را اتم آهن تشکیل می دهد . هر گاه به علل مختلف ، مقدار آهن بدن کم شود ، باعث نوعی کم خونی به نام کم خونی فقر آهن می شود . اگر زنجیره های هموگلوبین دچار اشکال شوند ، یک بیماری ارثی خونی به نام تالاسمی ایجاد می شود . بسته به اینکه کدام زنجیره و چه تعداد از این چهار زنجیره هموگولوبین ، دچار اشکال شود ، انواع مختلف تالاسمی به وجود می آید . تالاسمی مینور
تالاسمی مینور یک بیماری تلقی نمی شود بلکه در واقع یک مشخصه خونی است که مانند رنگ پوست به ارث می رسد . زندگی فرد مبتلا به تالاسمی مینور کاملاً عادی است و می تواند به فعالیتهای عادی روزمره بپردازد . فقط از طریق انجام آزمایش خون می توان مشخص کرد که فردی دارای ژن تالاسمی است . تالاسمی ماژور
تالاسمی ماژور نوعی اختلال در هموگلوبین است و فرد مبتلا دچار کم خونی شدید خواهد شد . این بیماری در چند ماه اول زندگی نشانه های واضحی ندارد . از حدود شش ماهگی نشانه های بیماری آشکار می شوند که عبارتند از : تغییر قیافه صورت ، پوکی استخوانها ، اختلال رشد ، بلوغ جنسی تأخیری ، نارسایی قلبی ، اختلال عملکرد غدد داخلی مانند لوزالمعده و بروز دیابت ، مشکلات قلبی عروقی ، مشکلات گوارشی . بنابراین طول عمر این افراد از حد معمول کوتاهتر است . چگونگی انتقال اگر هم زن و هم مرد به صورت پنهان دچار این عارضه باشند در این صورت خطر جدی برای ابتلا فرزندانشان وجود دارد . با آزمایش ساده خون با مطلع شدن از این مشکل ، می توان با راهنمایی پزشکان از بروز آن برای فرزندان جلوگیری کرد . پیش از ازدواج با یک آزمایش ساده خون می توان به وجود بیماری پی برد . اگر قبل از ازدواج ( خصوصاً در ازدواجهای فامیلی و یا در خانواده هایی که فرد مبتلا به تالاسی در آنها وجود دارد ) آزمایش خونی از دختر و پسر انجام گیرد ، در صورت مبتلا بودن آنها ، می توان به موضوع پی برد . در این حالت باید توصیه کرد که آن دو از ازدواج با هم صرف نظر کنند ، چرا که حاصل این ازدواج ممکن است کودکی مبتلا به تالاسمی باشد .
لذا به همه داوطلبین ازدواج توصیه می شود قبل از عقد ، حتماً آزمایش خون را جهت کشف تالاسمی انجام دهند و در صورت مبتلا شدن هر دو زوج ، از این ازدواج حتی الامکان صرف نظر کنند . مشاوره ژنتیک و ازدواج های فامیلی
مشاوره ژنتیک را چنین تعریف می کنند : « یک فرآیند آموزشی که به افراد مبتلا یا در معرض خطر کمک می کند تا طبیعت اختلال ژنتیکی (بیماری وارثتی ) و نحوه انتقال آن را بشناسند و موضوعات مرتبط با درمان این بیماریها و تنظیم خانواده را بهتر درک کنند . » از اصلی ترین اهداف مشاوره ژنتیک ، مشخص کردن خطر وقوع یا تکرار یک بیماری ارثی در هر حاملگی است . تمام افرادی که هر یک از موارد زیر را در خود یا اجداد خود دارا هستند ، قبل از تصمیم به ازدواج یا قبل از بچه دار شدن یا در حین حاملگی و یا بعد از زایمان باید تحت مشاوره ژنتیک قرار گیرند ( که البته بهتر است قبل از تصمیم به ازدواج و یا قبل از بچه دار شدن باشد ) :
• ازدواجهای فامیلی • حاملگی در سن 35 سال یا بالاتر • وجود نقایص مادرزادی
• عقب ماندگی ذهنی یا تأخیر در رشد • کوتاهی بیش از حد قد و سایر اختلالات رشدی • نازایی یا سقطهای مکرر در زنان و عقیمی در مردان
• ناتوانیهای جسمانی که در هنگام بلوغ شروع شده اند • سرطانها ، برخی بیماریهای قلبی ، فشار خون بالا و بیماریهای دیگری که ارث در آن دخیل است مانند دیابت • اختلالات سوخت و ساز بدن • اختلالات رفتاری بنابراین مشاوره ژنتیک به خانواده ها و افراد کمک می کند تا : • نقش توارث را در بیماریها بشناسند و خطر تکرار بیماری را در خویشاوندان و فرزندانشان بدانند . • حقایق پزشکی درباره بیماریهای ارثی را درک کنند ( نحوه تشخیص ،عاقبت بیماری وراثتی ) • راههای در دسترس برای برخورد با خطر موجود را بشناسند . • بهترین راه چاره را که با اهداف ، ارزشها و اعتقادات خانواده منطبق باشد بیابند . ازدواجهای فامیلی ازدواج فامیلی ازدواجی است که در آن زوجین با یکدیگر فامیل هستند و بنابراین ژنهای مشابه دارند . در حال حاضر هزاران نوع بیماری ارثی مختلف شناخته شده اند که ممکن است از طریق به ارث رسیدن ژنهای مشترک در پدر و مادر ، فرزندان را مبتلا سازند . این خطر در ازدواجهای فامیلی به علت وجود ژنهای مشترک بیشتر خواهد بود . این بدان معنا نیست که در ازدواجهای غیرفامیلی هیچگونه خطری وجود ندارد ، بلکه احتمال خطر پایین تر خواهد بود . بنابراین ازدواج فامیلی از نظر علم ژنتیک منطقی نیست . جدول زیر ارتباط بین درجه خویشاوندی و درصد ژنهای مشترک را مشخص می کند : درجه خویشاوندی افراد فامیل درصد ژنهای مشترکیک پدر ، مادر ،فرزندان ، خواهران و برادران 50%دو خاله ها ، دایی ها ، عموها ، برادر و خواهرزاده ها 25%
سه دختر عمو ، پسر عمو ، دختر خاله ، پسر خاله ، دخترعمه ، پسرعمه ، دختردایی ، پسردایی 125%چهار نوه خاله ،نوه دایی ،نوه عمو ، و نوه عمه 625%پنج نتیجه خاله ، نتیجه دایی ،نتیجه عمو ،نتیجه عمه 312%
شش نبیره خاله ، نبیره دایی ، نبیره عمو ، نبیره عمه 156%علل اختلالات ژنتیکی • نقایص ژنی : در این بیماریها ، اختلالات ژنتیکی از طریق به ارث رسیدن یک ژن معیوب از پدر ، مادر و یا هر دو به وقوع می پیوندد . مانند کم خونی داسی شکل ، هموفیلی ، کوررنگی .
• اختلالات کروموزومی : این بیماریها ژنتیکی به علت اختلال در ساختمان و یا تعداد کروموزم ها ایجاد می شوند . شایعترین اختلال کروموزومی سندرم داون یا منگولیسم است . با افزایش سن مادر ، احتمال این اختلال بیشتر می شود .
به طوری که در یک خانم 20 ساله احتمال به دنیا آوردن فرزند مبتلا به منگولیسم حدود یک در 2000 و در خانم 40 ساله یک در 100 است .
مشاوره قبل از ازدواج
امتیاز ازدواج یك مرحله بسیار مهم زندگی و سنگ بـنـای تـشـكیل خانواده است كه نه تنها برای زن و شـوهـر بلكه برای نسل‌های بعد نیز سرنوشت ساز است. ازدواج عـبـارت اسـت از یك قرارداد اجتماعی مـبـتـنـی بـر تـوافق و سازش بین زن و مرد كه موجب شروع زندگی مشترك میشود. بدین ترتیب آنها در غم و شادی و لذت و رنج یكدیگر سهیم می‌شوند و مشكلات زندگی را به یاری همدیگر حل می‌كنند. نـظـــر مــتــخــصــصــیـــن در مـــورد خــصــوصـیــات جسمی‌برای ازدواج و بارداری این است كه سلامت جـسـمـی‌داشـته باشند و به بیماریهای ناتوان كننده و معلولیت مبتلا نباشند. سلامت روانی داشته باشند و واقعیات را خوب درك كـنـند. هذیان توهم و اختلالات دركی نداشته باشد. مشاوره ژنتیكی شده باشند و اختلالات سیستم تناسلی در آنها بررسی شده باشد. ناهنجاریهای جسمی نارسایی قلبی، نارسایی كـلیه، ناهنجاریهای دستگاه گوارش، تومور نداشته باشند. اختلالات شخصیتی نداشته باشند. آشـنــا بــه قـوانـیـن و مـقـررات و عـرف ازدواج و زناشویی باشند و خود را برای این تجربه مهم آماده كرده باشند. محدوده سنی مناسب برای ازدواج و تشكیل خانواده زوجین از لحاظ جسمی، باید بلوغ كامل و از نـظــر روانـی آمـادگـی پـذیـرش مـسـوولـیـت ازدواج را داشته باشند. در این مورد رعایت سن مناسب برای دختر و پسر، زمینه‌های لازم جهت یك ازدواج موفق را فـراهـم مـی‌كـند. به خاطر بسپارید كه بیش از سن تـقـویـمـی، سـن عـقـلـی ضـامـن بـقای زندگی مشترك خواهد بود. متخصصان سن مناسب ازدواج را برای دختران 18 تـا 24 سـال و بـرای پـسـران 24 تـا 28 سـال تـوصـیه می‌كنند. معمولاً اختلاف سن 2 تا 6 سال بین دختر و پسر توصیه میشود. یـك زوج بـرای حـفـظ سـلامـت، جـلـوگـیـری از پـیـری زودرس، پـیـشـگیری از مشكلات اقتصادی و تربیت فرزندان صالح و لایق باید بدانند كه: مـحـدوده سـنـی مناسب برای بارداری 18 تا 35 سال و مناسب ترین زمان بین 20 تا 30 سالگی است. حــــامــلــگــــی زیــــر 18 ســــال و بــــالای 35 ســــال مخاطره‌آمیز است. فاصله كمتر از 3 سال بین دو حاملگی خطرناك است. زایـمـان چهارم و بیشتر، دارای عوارض زیادی برای مادر و نوزاد است. بنابراین داشتن بیش از 2 یا 3 فرزند توصیه نمیشود. آزمایشهای قبل از ازدواج بـرای كـسـب اطمینان از سلامت زوجین انجام آزمایشهای زیر قبل از ازدواج ضروری است: تشخیص مبتلایان به سیفلیس تشخیص مبتلایان به تالاسمی تشخیص معتادین بیماریهای مقاربتی – كه در زمان تماس جنسی از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شوند – را می‌توان قبل از ازدواج و یـا قـبـل از بـارداری بـه وسیله معاینات و آزمایشهای اختصاصی تشخیص داد. برخی از این بـیـمـاریـهـا عـبـارتـنـد از: سوزاك،
سیفلیس، كلامیدیا، ایـدز و زگـیل تناسلی. با تشخیص این گونه بیماریها می‌توان از ابتلا فرد دیگر همسر و نیز احتمالاً ابتلا به جنین در داخل رحم پیشگیری كرد. مصرف سیگار،الكل و مواد مخدر در زن یا مرد مـی‌تـوانـد روی قدرت باروری مؤثر باشد و موجب ناباروری و یا كاهش ارتباط جنسی شود. در صورت حـامـلـگـی نـیز عوارض بارداری افزایش خونریزی، زایمان زودرس و نیز عوارض نوزادی ناهنجاریهای مـادرزادی،تـأخـیـر رشـد داخـل رحـمـی‌جـنـیـن، تـولد نوزاد با وزن كم، اختلالات رفتاری و عقب ماندگی ذهـنــی نــوزاد و بــالاخــره افـزایـش مـرگ و مـیـر دوره نوزادی افزایش می‌یابد. لذا توصیه میشود معتادان به هر یك از این مواد قبل از اقدام به ازدواج و یا قبل از بــارداری از مـصــرف سـیـگــار، الـكــل و مــواد مـخــدر خودداری كنند. توصیه میشود زوجین قبل از بارداری به موارد زیر توجه كنند:
اگـر چـه سـرخـجـه بـیـمـاری ویـروسـی سـاده ای است، لیكن ابتلا به آن در دوران بارداری برای جنین بسیار خطرناك است لذا به خانم‌هایی كه تا كنون به بـیـمـاری سـرخجه مبتلا نشده‌اند توصیه میشود كه واكسن سرخجه را بزنند و تا مدت 3 ماه بعد از زمان تزریق واكسن، باردار نشوند. در صـورتـی كـه Rh خـون خـانـمـی‌مـنـفی باشد، حتماً به Rh خون همسرش توجه شود تا در صورت مثبت بودن، در دوران بارداری اقدامات لازم صورت گیرد. تزریق یك دوره كامل واكسن كزاز به صورت 5 نوبتی به فواصل 1 ماهه، 6 ماهه، 1 ساله و 2 ساله و بعد از هر 10 سال یكبار به عنوان یادآورد توصیه میشود. بــدیـن تـرتـیـب از ابـتـلا بـه بـیـمـاری عـفـونـی و بـسـیـار خـطـرنـاك كـزاز جـلـوگـیری به عمل آمده، مصونیت حاصل میشود.
تالاسمی سـلـولـهـای قـرمـز خـون انـسـان وظـیـفـه اكـسـیژن رسـانـی بـه قسمتهای مختلف بدن را به عهده دارند. آنـهـا ایـن كـار را از طریق ماده ای در درونشان به نام هموگلوبین انجام می‌دهند. هـمـوگـلـوبـیـن دارای دو قـسمت است. قسمت اول از چـهــار زنـجـیــره رشـتـه درسـت شـده اسـت و قسمت دوم را اتم آهن تشكیل می‌دهد. هر گاه به علل مختلف، مقدار آهن بدن كم شود، بـاعـث نـوعـی كـم خـونـی بـه نـام كـم خـونـی فقر آهن مـی‌شود. اگر زنجیره‌های هموگلوبین دچار اشكال شوند، یك بیماری ارثی خونی به نام تالاسمی‌ایجاد میشود. بسته به اینكه كدام زنجیره و چه تعداد از این چهار زنجیره هموگولوبین، دچار اشكال شود، انواع مختلف تالاسمی‌به وجود می‌آید.
ادامه خواندن مقاله رابطه ازدواج فاميلي و بروزكاهش شنوايي مادرزادي در ناشنوايان مراكز آموزش استثنايي و بهزيستي شهر اصفهان
نوشته مقاله رابطه ازدواج فاميلي و بروزكاهش شنوايي مادرزادي در ناشنوايان مراكز آموزش استثنايي و بهزيستي شهر اصفهان اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.