Quantcast
Channel: دانلود فایل رایگان
Viewing all articles
Browse latest Browse all 46175

مقاله در مورد تاريخچه معماري در ايران

$
0
0
 nx دارای 46 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : تاریخچه معماری در ایران انواع كاروانسرا در قزوین بانی مجموعه سعد السلطنه تاریخچه مجموعه بررسی كالبد و كاربری فضاهای مجموعه ورودیها حیاط ها بازارچه سعد السلطنه ملحقات شیوه معماری اصفهانی انواع آرایگان معماری كاشیكاری آجر كاری درب و پنجره عوامل مخرب بنا اصول معماری مختصری در باره مسجد النبی تاریخچه قزوینقزوین جزء سرزمین ماد بوده است، از شمال به رود ارس و رشته كوههای البرز و در شرق دشت كویر و از غرب و جنوب به سلسله جبال زاگرس.در دوران اقتدار مادها، سرزمین قزوین ارتباط مستقیم با همدان داشتند نواحی آن پادشاهی به حساب می آمده، جاده بزرگ شمال شرق از همدان به سوی ری می رفته، جاده دیگری از ری به سمت غرب از قزوین می گذشته.در دوره هخامنشیان ساكنان منطقه نقش مؤثری در نیروی نظامی داشته اند و در زمان اسكندر به شدت در مقابل آن ایستادند. در دوره اشكانی و ساسانی جزء این حكومت بوده است. در دوره ساسانی با وجود تسلط كامل حكومت مركزی در ناحیه دیلم حوادثی بروز می كند تا جایی كه بنیان گذار شهر قزوین را در این دوران در عهد شاپور به عنوان دژی جهت مقابله با حملات و سركشی های دیلمیان یاد كردند. در سده های اول تاسوم هجری مورد حملات اعراب قرار می گیرد. از اواخر قرن پنجم تا زمان حمله هلاكو خان به قلاع اسماعیلیه در رودبار و الموت این سرزمین تحت تأثیر مسایل مربوط به حسن صباح و جانشینان او بوده است. در زمان حكومت ایلخانان با استقرار پایتخت در سلطانیه این منطقه درخشان ترین تاریخ خود را سیر می كند. و به صورت شبكه راه ها در می آید. در زمان كوتاهی هم كه قزوین پایتخت صفویان بود همچنان از اهمیت زیاد برخور دار بود. در دوره قاجار هم به لحاظ ارتباط ایران و روسیه اهمیت خود را حفظ كرد. با آغاز حكومت رضاخان و توجه به رشد تهران از اهمیت افتاد. در دوران صفویه بازار پر رونق قزوین با دارا بودن كاروانسراهای بزرگ و راستاهای متنوع مركز مبادله كالاهایی بود كه از روسیه و ممالك اروپایی یا از شرق آسیا از طریق جاده ابریشم به اروپا صادر می‌شد.بعد از انتقال پایتخت به اصفهان این شهر از اهمیت و اعتبار افتاد و به یكی از شهرهای درجه دوم تبدیل شد.در دوره قاجار با انتقال مركز سیاسی به تهران، رشد و توسعه شهر ادامه یافت.انواع كاروانسرا در قزوین سه نوع كاروانسرا در قزوین وجود دارد:الف- سراهایی كه بازرگانان در آنجا به كار بازرگانی می پردازند.ب- سراهایی كه در گذشته بارانداز و مخصوص كاروانیان و بار فروشان بوده است.ج- كاروانسراهایی دارای اصطبل و شترخان كه به چهار پایان، گاری و درشكه اختصاص داشته است.لازم به ذكر است كاروانسرای سعد السلطنه ( سرای سعادت) تركیبی از سه نوع كاروانسرای بالاست.از سراهای قزوین می توان سرای وزیر، سرای شاه (رضوی)، سرای ضرابخانه، سرای گلشن و سرای شاهرودی را نام برد. از كاروانسراهای بارانداز، كاروانسرای تقی نظامی، كلانتر و گمرك لازم به ذكر می باشد.از نمونه كاروانسرای نوع سوم ( شترخان و اصطبل دار) كارواسرای قربان علی غازان، سعد السلطنه در خیابان تهران قدیم را می توان نام برد. بانی مجموعه سعد السلطنهباقرخان سعد السلطنه پسر دایی میرزا علی اصغر خان، امین السلطان، صدر اعظم ناصری، كه از سال 1307 تا 1309 هجری قمری در قزوین حكومت كرده و سپس به مدت یك سال معزول می شود و دوباره از سال 1310 منصوب و تا 1314 باقی ماند. پس از آن از 1315 تا 1325 حكمران گیلان بوده است. در این سال به جای شاهزاده جلال الدوله به سمت حكومت زنجان منصوب شده در جمادی الاول همان سال به دستور ملاقلی مجتهد به سختی مجروح و پس از دو روز می میرد.بانی سرای سعد السلطنه یا سرای سعادت، باقر خان سعد السلطنه اصفهانی است كه در اواخر دوره ناصر الدین شاه از سوی میرزا علی اصغر خان اتابك صدر اعظم وقت مسئولیت ساختن راه تهران قزوین را به عهده می گیرد، از آنجا كه لیاقت و شایستگی نشان می دهد به حكومت قزوین می رسد. این حكومت از سال 1310 تا 1314 بوده است. این سرا را برای اینكه مركزی باشد كه در آن كاروانیان و تجار به داد و ستد بپردازند و در كنار آن به استراحت و رسیدگی چهار پایان مشغول شوند بنا نهاد. نام آنرا به مناسبت لقب خود سعدیه نام داد. در كتیبه ای كه در گنید اصلی وجود دارد، نوشته ای سال اتمام بنا را 1312 عنوان می نماید. در كتیبه ی دیگری نوشته ای به این مضمون آمده است:« خدایگان سعد السلطنه عادل بنا نهاد به قزوین سرای سعدیه را »طرح این بنا در سال 1310 ریخته شد، چون سعد السلطنه اصفهانی بود دو معمار قزوینی و دو معمار اصفهانی بركار نهاد. تاریخچه مجموعه دو قول در مورد احداث بنا وجود دارد، اول اینكه محل كنونی سرای مذكور خانه های مسكونی بوده سعد السلطنه خانه ها راخریده و خراب كرده و سرا را ساخته است. در حال حاضر نود فقره از اسناد منازل وجود دارد. قول دوم اینكه در محدوده ای كه در چهار چوب خیابان امام خمینی، پیغمبریه كوچه پنجه علی ( امامزاده اسمعیل) و میدان مال فروش ها قرار دارد، باغ معروف سعادت آباد قرار داشته كه شاه طهماسب اول و جانشینان او كاخهای رفیعی در آن احداث كردند. یكی از قصور مجلل و با شكوه پادشاهان صفوی بوده كه پس از انقراض آن دودمان روبه ویرانی رفته، سرانجام اراضی آن جایگاه خاكروبه و محل كثافت و اراذل و اوباش بوده است كه سعد السلطنه خاكروبه ها و كثافات را به حكموارچی ها فروخت كه مصرف كود سبزیكاری برسانند و طرح سرا را آنجا ریخت. بررسی كالبد و كاربری فضاهای مجموعه در گذشته ( كتاب مینو در، محمد علی گلریز، 1335) ساختمان مزبور عبارتست از حجرات متعدد و حیاط های بزرگی كه حجرات یك اشكوبه و كرسی بلند در اطراف حیاط ها ساخته شده اند و در ورود آن از طرف شمال و كنار خیابان امام خمینی می باشد.حیاط دیگر در سمت غرب این حیاط به آن اتصال دارد، كه دارای دو حجره و دو انبار بسیار بزرگ است و در آن از جانب غرب به بازارچه سعدیه باز می شود. حیاط دیگری در طرف شرق به حیاط بزرگ متصل است دارای دو باب حجره در حیاط و یك گرمابه و دو حجره در دالان، در آن از جانب شمال به خیابان امام خمینی باز می شود. از حیاط بزرگ به طرف جنوب داخل محوطه وسیعی می شویم، كه سقف آن با طاقهای آجری پوشیده شده است. و حجرات متعددی دارد اما چون روشنایی آن كافی نیست جز چند حجره بقیه محوطه و حجره های آنرا به جای انبار به كار می برند. در انتهای جنوبی این محوطه حیاط كوچكی است كه چند حجره دارد و همواره دست بازرگانان ارمنی بوده است. پهلوی در این حیاط در دیگری در سمت مغرب است كه به حیاط بار انداز می رود. این حیاط زمین مسطحی است دارای آب انبار و حوض كه در جنوب آن شتر خان وسیعی بوده ودر بزرگ ورودی آن در مغرب قرار دارد و به بازاچه سعدیه روبروی دیوارشمالی مسجد شاه باز می شود.و حالیه محل كارخانه خشكبار معتمدی است كه كشمش را برای صادرات كالینونیزه و آماده می نماید. یك آسیای نجاری نیز در آنجا مشغول است. در مغرب محوطه سر پوشیده دالان درازی موسوم به قیصریه است كه با در بزرگی به بازارچه سعدیه اتصال دارد و شمال و جنوب آن سراسر حجرات تجاری است كه فعلاً بعضی از حجرات آن بسته و بقیه دست مستأجرینی است كه آنرا انبار خود قرار داده اند. بازارچه سعد السلطنه به كاروانسرای سابق الذكر اتصال داردكه از خیابان پهلوی شروع می شود. بطور منحنی تا دیوار شمالی مسجد شاه ادامه می یابد. و دوروبر آن دكاكین بسیار دایر است كه بعضی مشغول به كارند و راهی سرپوشیده به حمام شاه و جلو خان مسجد شاه دارد. ( می گویند این حمام مربوط به دورفتحعلی شاه می باشد)نیز سرای وسیع دیگری در مغرب بازارچه و در شمال گرمابه شاه جزو بناهای سعدالسلطنه است كه همواره دست بازرگانان ارمنی بوده است.سالیان دراز هم تجارتخانه تومانیاس معروف بوده است. اكنون در این كاروانسرا یك كارخانه آرد دایر می باشد قسمتی نیز بارفروشی و چوب فروشی می باشد. این چند سرای تو در تو كه شرح داده شد تا جنگ نخستین جهانی مركز تجارت و فعالیت بازرگانان این شهر بوده است. بازرگانی رونقی داشت كه هیچ سرایی خالی نبود و در بعضی حجره ها دو نفر تجارت می كردند. خیلی ها شب خواب بودند، از شهرهای دیگر می آمدند و تجارت می كردند. كالا به قدری زیاد بود كه انبارها و حیاط ها، راهروها و جلوی حجره ها عدل های كالا بود، گاهی تراكم آنقدر زیاد بود كه رفت و آمد دشوار بوده است.پس از جنگ اول، نبودن راه جنوب، از طرفی روسیه و نبودن راه تجارت و مرزهایی كه كه از ضبط دارای تجار ایرانی در روسیه وارد شد، از بها افتادن پول روسیه، عده ای را بی پا نمود و سپاهیان روسیه در ایران پس از شورش اكتبر 1917 در اكثر شهرها تجارتخانه ها را ویران كرده زیان زیادی وارد نمودند. بعلاوه قانون الحضار تجارن آخرین ضربه ای بود كه آنان را از پای درآورد و ایشان را متواری ساخت، هنوز صدمات از بین نرفته بود كه جنگ جهانی دوم و اشغال كشور شروع شد. ورودی هاورودی اصلی از سمت شمال از خیابان امام خمینی درب چوبی باروكش فلز و یك هشتی زیبا دارای دو حجره و دالانی است كه به سوی حیاط اصلی باز می شوند. در گذشته شیبدار بوده اما در وضعیت فعلی دارای پلكان است. محل اصلی ورود كاروان و مال التجاره همین در اصلی بوده است. دو حجره داخل مربوط به سرایدار هاست اما در حال حاضر یكی انبار رو دیگری سفال فروشی می باشد.ورودی جنوبی كمی پایین تر از ورودی اصلی قرار دارد، كاربندی زیبا و هشتی شكوهمند و درب چوبی دو لنگه با روكش فلزی دارد. و با شیب ملایمی بازار را به داخل مجموعه كشانده است اكنون تعدادی پله دارد.ورودی شرقیاین ورودی در فاصله كمی از ورودی اصلی ( حدود 40 متر) قرار دارد. از درب چوبی باروكش فلزی و راهرویی به طول 15 متر تشكیل شده است. در حجرات خود چایخانه ای جای داده است، سقف آن عرقچینی زیبادارد، در این ورودی با چرخشی 450 واردحیاط می شویم.ورودی شتر خان ( نفت خانه) این ورودی با درب چوبی دولنگه با روكش فلز و شیب ملایمی ارتباط عنصر دو بازار و زیر و حیاط شتر خان برقرار می نماید.این ورودی كم استفاده ترین ورودی مجموعه است به دلیل عدم تحرك و فعالیت در حیاط شتر خان و نیمه متروك بودن آن است این ورودی كمترین اهمیت را داراست.ورودی شرقی، از داخل ورودی، حجرات متعدد با دربهای چوبی حیاط اصلیاین حیاط به شكل مستطیل و مساحت تقریبی حدود 1642 متر مربع می باشد. 36 حجره كرسی بلند رادر خود جای داده است. حجره ها یك اشكوبه و تجاری می باشند. تعدادی از این حجرات شامل فرش فروشی، عمده فروشی، امانت فروشی و تعدادی كارگا كوچك است.اكثر این حجرات در حال حاضر به صورت انبار بازار ی ها و مغازه داران خیابان های اطراف می باشد.حیاط سعد السلطنه: سمت شرقی حیاط اصلی قرار دارد كه با دالانی به یكدیگر متصل می باشند، مساحت تقریبی آن حدود m2 618، سه طرف حیاط 22 حجره كرسی بلند یك اشكوبه در سمت غرب 6 حجره است كه بین حیاط اصلی و این حیاط قرار گرفته است كه از دو طرف درب ونور گیری دارند. تعدادی كارگاه كوچك وبزرگ سمت مشرق با راه روی نسبتاً طولانی به حیاط متصلند. كاربری آنها، جوراب بافی، شیرینی پزی و پارچه بافی و انبار می باشد. در جنوب شرقی حمامی وجود دارد كه از سطح تراز زمین پایین تر می باشد. در سمت جنوب غربی راهروی ارتباطی با حیاط سرویس وجود دارد.حیاط سعد السلطنه، بخش ارتباط دهنده جنوبی به قسمت سرویس ها حیاط نگار السلطنهدر سمت غرب حیاط اصلی در مجاورت بازار سعد السلطنه با مساحت 243 متر مربع قرار گرفته است. چنر انبار بزرگ و یك كارخانه آرد نیمه تعطیل دارد، كارخانه كشش خشك كنی یك فرد ارمنی بوسیله مالك فعلی خریداری و تغییر كاربری داده شده است. ( كارخانه آرد) حیاط قهرمانی حیاط قهرمانی مساحتی دارای حدود m2 715 نعداد 16 حجره كوچك و بزرگ هم سطح زمین در آن واقع است. اكثرا حجره ها كاربری هایی چون نجاری و رنگرزی و سایر صنایع وابسته به چوب دارند.دالان ورودی این حیاط از سمت جنوب شرقی بازارچه به طول m 5/19 می باشد. حمام: درسمت جنوب شرقی حیاط سعد السلطنه قرار دارد . سطح آن پایین تر از حیاط می باشد. دو ورودی دارد یكی جنوب شرقی و یكی شمال شرقی كه در راهروی ورودی شمال شرقی قرار گرفته است. توسط دالان طویلی كه از زیر حجرات شرق حیاط می گذرد به حیاط می رسد. برای رفع نیاز بازرگانان و تجاری كه در مجموعه رفت و آمد خرید و فروش میكنند این حمام عمل می نماید. در حال حاضر از رونق آن كاسته شده است. آب انبار: این آب انبار در ضلع جنوب حیاط سعد السلطنه در زیر حجرات این قسمت قرار دارد كه از آب قنات شاهی برای پر كردن آن استفاده می شده است. درب راه شیر این آب انبار در كنار درب جنوب شرقی حمام سعد السلطنه است. امروزه مخزن و پاشینه این آب انبار به قصای حمام الحاق شده است.حیاط سعد السلطنه، بخش شرقیحیاط های سرویس:یكی ا زاین حیاط ها در جنوب غربی حیاط سعد السلطنه و دیگری در انتهای بازارچه در كنار حیاط قهرمانی می باشد. كه در هر كدام تعدادی توالت است. حیاط اول تغییر نكرده است ولی حیاط دوم كاربری خود را از دست داده است. (انبار و تابلو سازی) در اینجا ذكر نكته ای لازم می باشد كه كاروانسرا ها در عهد قدیم فاقد آبریز بودنده اند ولی در عصر قاجاریه از نظر حفظ بهداشت كاروانسرا مجهز به تعدای آبریز شده كه با كانالی به دهانه چاه راه داشتند ( كتاب یادی از كاروانسرا ها، رباط ها و كاروانها در ایران، محمد تقی احسانی) ادامه خواندن مقاله در مورد تاريخچه معماري در ايران

نوشته مقاله در مورد تاريخچه معماري در ايران اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.


Viewing all articles
Browse latest Browse all 46175

Trending Articles



<script src="https://jsc.adskeeper.com/r/s/rssing.com.1596347.js" async> </script>