Quantcast
Channel: دانلود فایل رایگان
Viewing all articles
Browse latest Browse all 46175

مقاله در مورد كتابخانه ها و مراكز اسناد در عصر هخامنشي

$
0
0
 nx دارای 24 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : كتابخانه ها و مراكز اسناد در عصر هخامنشی احداث كتابخانه های عظیمی را به ایانیان نسبت داده اند،از آن جمله اند:كتابخانه “دژ نپشت”یا گنجینه آثار و مواریث مكتوب در تخت جمشید و دیگر”گنج شیپیكان”یا “آرشیو شیزیكان” در آذربایجان است. این گنجینه ها محل نگهداری منابع آثار و مواریث فرهنگی و علمی ایرانیان بوده و در حفاظت و حراست از آنها همانند مراقبت از كاخ های سلطنتی و گنجینه های پولی هخامنشیان،كوشششده است كه محل نگهداری نوشته ها،اسناد و دفاتر شاهی بوده است.روایت شده است در گنج دژ نپشت مخازن كتاب در زمینه های علوم مختلف همراه با نوشته های دینی ایرانیان نگه داری می شده كه پس از بر افتادن ایران به دست اسكندر و سربازان مقدونی،این گنجینه بر اثر آتش سوزی،به كلی نابود و به تلی از خاكستر تبدیل شد. هرودت نیز در تواریخ خود از وجود دفاتر دقیق شاهی در ایران سخن گفته است. كما اینكه كتزیاس از دفاتر،اسناد و نوشته هایی كه در مخزن دربار بود استفاده كرد و تاریخ را نوشت.وجود این گنجینه های ذی قیمت علمی و فرهنگی در ایران توسط دیودور سیسیلی و پلو تارك نیز تایید شده است.داریوش یكم در دربار خود دارای یك بایگانی منظم و گسترده ای بوده است كه در آن اسناد مالی و فرهنگی پیش از وی نیز نگه داری می شده است،از جمله اسناد مربوط به یازسازی معابد یهودیان در اورشلیم و مناطق دیگر. از داریوش فهرستهای به جای مانده كه در آن از چگونگی ساختن بناها و اجرت كارگران و معماران و نوع تغذیه آنها صحبت شده است. طبق نظر باستان شناسان در گنجینه های اكباتان كه پیشینه آن به زمان مادها و شاید پیش از آن نیز میرسد،تنها طلا،زیور آلات و نقدینه های دولتی در آن نگه داری نمی شده است بلكه انواع فرمان های شاهان،یادداشتهای سیاسی،پیمان نامه های نظامی و قرار دادهای اقتصادی و تجاری،تشویق نامه ها و احكام و ابلاغ های مقامات نظامی و سیاسی نیز نگه داری می شده. با توجه به اهمیت دوشهر شوش و اكباتان در عصر هخامنشی،وجود بایگانی های گسترده و فراگیر در این دو پایتخت بیش از جاهای دیگر قابل تصور است.در گنجینه های شیز و مانند آن بیشتر اسناد و مدارك فرهنگی و نوشته های دینی نگه داری میشده و در بایگانی شوش و اكباتان اسناد و مدارك سیاسی و امنیتی و اقتصادی و نظامی را حفظ می كرده اند. بر اساس روایات یونانیان شاهدان پارسی نظارت مستقیم و دقیقی بر این بایگانی ها داشته و احتمالا با توجه به نظر دندامایف در كتا تاریخ سیاسی و اقتصادی هخامنشیان،شیوه حفظ و بهره برداری و نظام و ترتیب آنها د این گنجینه ها بیشتر به وسیله عوامل عیلامی و بابلی صورت می پذیرفته است.ازسویی میدانیم كه در نظم دیوانی هخامنشیان،عیلامی ها و بابلیها محاسب و پارسی ها مراقب بر اجرای دقیق وظایف آنها بوده اند.پس از ساخته شدن كاخ های تشریفاتی تخت جمشید، بسیاری از الواح و اسناد و مدارك هخامنشیان از زمان داریوش یكم به بعد در بایگانی های متعدد تخت جمشید نگه داری می شده است.مكمل این اسناد و مدارك كتیبه های شاهان هخامنشی در بیستون،تخت جمشید،نقش رستم،شوش، مصر، تركیه، و; می باشند.كتیبه ها در مقایسه با مدارك آرشیوی در بایگانی های نام برده این برتری را دارند كه كمتر آسیب پذیرند و به همین دلیل پس از گذشت دو هزاره و نیم كماكان قابل دسترسی و مطالعه صاحب نظران و علاقه مندان هستند.مزیت دیگری كه كتیبه ها نسبت به اسناد و مدارك موجود در بایگانی ها دارند این است كه محتوای كتیبه ها قابل دخل و تصرف نیستند،كما اینكه مثلا نوشته خدای نامه كه اصل آن متعلق به دوره های پیش از ساسانی است،وقتی به دست ساسانیان رسید،مورد دست خوردگی واقع شد و از نیمی از عمر دولت اشكانی كاسته گردید.بی تردید اساس ترقی و پیشرفت واقعی امروز را باید در ترویج فرهنگ و دانش جست وجو كرد كه امروزه رسیدن به این هدف از راه مطالعه كتب و آثار متفكران و اندیشمندان و بهره گرفتن از آن ها ممكن شده است، زیرا می توان در مدتی كوتاه ثمره و نتیجه یك عمر تلاش، تجربه و دانش بزرگان جهان را در هر رشته به دست آورد. از این رو مشخص می شود كه پیشرفت و تكامل ملی ارتباط مستقیم و نزدیك با انتشار كتب حاوی علوم و فنون دارد كه از گذشته دور به صورت های مختلف این امر میسر شده است. شاید بتوان لوح های گلی را كه در بابل و آشور به دست آمده است قدیمی ترین نوع كتاب دانست، اما قدیمی ترین اطلاعات پیرامون كتابخانه در جهان مربوط به مجموعه لوح های گلی است كه 21 قرن قبل از میلاد نوشته شد. پس از آن كتابخانه های معابد مصریان و آشور بانی پال در شهر نینوا را باید نام برد. هم چنین در یونان از قرن ششم قبل از میلاد مراکز خصوصی برای نگهداری كتاب به وجود آمد و از اواسط قرن چهارم قبل از میلاد كتابخانه های عمومی سازمان یافت.مشهورترین كتابخانه بزرگ قدیمی، كتابخانه اسكندریه است. در قرون وسطی نیز در دیرها و مؤسسات مذهبی كتابخانه هایی به وجود آمد. در قرن 15 میلادی كتابخانه واتیكان كه قدیم ترین كتابخانه عمومی اروپاست، تأسیس شد. كتابخانه سوربن (Sorbonne) پاریس در سال 1257 میلادی بنیاد گرفت. چند كتابخانه بزرگ دیگر، وابسته به دانشگاه ها در قرن 14 میلادی، به وجود آمد. رفته رفته كتابخانه های زیادی در سراسر جهان تأسیس شد، از جمله كتابخانه ملی پاریس، كتابخانه موزه بریتانیایی لندن، كتابخانه بودلیان (Bodelian) آكسفورد، كتابخانه لنین مسكو، كتابخانه كنگره واشنگتن و كتابخانه عمومی نیویورك از دیگر كتابخانه هایی است كه برای ترویج علم و دانش به وجود آمد. ایرانیان در تمام ادوار تاریخ، به امر كتاب و كتاب خوانی علاقه ای ویژه داشته اند. روزگاری در تخت جمشید كتابخانه بزرگی ترتیب داده شده بود. اسكندر مقدونی، پس از آتش زدن پایتخت سلاطین هخامنشی، قسمتی از این کتابخانه را معدوم ساخت. حتی گفته می شود كه مقادیری از لوح ها و كتیبه ها را به كتابخانه اسكندریه منتقل كرد؛ اكنون مقداری از این لوح ها در موزه های دنیا موجود است. در عهد ساسانیان نیز توجه به كتب و به ویژه كتب مذهبی زیاد شد و خلفای عباسی نیز نسبت به كتاب و كتابخانه توجهی ویژه داشتند به گونه ای كه مأمون خلیفه عباسی، كتابخانه بزرگی در دارالحكمه ایجاد كرد.صرف نظر از خرید و استنساخ كتاب، بسیاری از دانشمندان و علاقه مندان به فرهنگ، كتاب های خود را وقف مساجد و مدارسی می كردند تا به رایگان در دسترس طالبان علم و دانش قرار گیرد.پاره ای از سلاطین ایران بعد از اسلام به امر تأسیس كتابخانه های عظیم راغب بودند. سلطان محمود غزنوی كتابخانه بزرگی ایجاد كرد، بهاء الدوله دیلمی در 381 هجری دارالكتب را بنیان نهاد، در خراسان و ماوراء النهر نیز كتابخانه های عظیمی به وجود آمد. ابوعلی سینا در وصف كتابخانه نوح بن منصور سامانی می گوید: روزی از او دستوری خواستم كه به كتابخانه بروم و آن چه از كتاب های پزشكی در آن جا هست، بخوانم. پس مرا دستوری داد و به سرایی اندر شدم كه خان های بسیار داشت و در هر حجره ای صندوق های كتاب بود كه روی هم نهاده بودند. در یك خانه كتاب های تازی و دیوان های شعرا، در حجره ای دیگر كتاب های دینی و فقه و بدین ترتیب هر خانه ای مشتمل بر كتاب هایی مربوط به دانش دیگر بود. پس بر كتاب های اوایل نظر كردم و هر چه از آن ها كه بدان نیاز داشتم، خواستم و كتاب هایی یافتم كه نام آن ها به بسیاری از مردم نرسیده بود و من هم پیش از آن ندیده بودم.خواجه نظام الملك وزیر، در نیشابور و دیگر شهرها، مدارسی به نام نظامیه بنیان نهاد و در هر یك از آن ها معلمان و مدرسانی قرار داد و كتابخانه ای دایر كرد. هلاكوخان مغول، برای جبران حمله و لطماتی كه سپاهیان مغول به ایران وارد آورده بودند در مراغه كتابخانه ای مشتمل بر 400 هزار جلد کتاب تأسیس كرد. بعدها در ایران كتابخانه های عمومی زیادی دایر شد كه برخی از آن ها عبارت است: كتابخانه ملی در سال 1276، كتابخانه مجلس در سال 1302، كتابخانه مجلس سنا هم زمان با افتتاح مجلس سنا یعنی در سال 1329، كتابخانه موزه در سال 1315، كتابخانه دانشكده ادبیات در سال 1308، كتابخانه دانشكده حقوق در سال 1317، كتابخانه دانشكده پزشكی در سال 1308 و كتابخانه سلطنتی در زمان فتحعلی شاه قاجار. علاوه بر این ها بعضی از وزارت خانه ها و مؤسسات دولتی نیز اقدام به تأسیس كتابخانه هایی كردند كه مهم ترین آن ها عبارت است از: كتابخانه بانك ملی در سال 1317، كتابخانه وزارت دادگستری در سال 1316، كتابخانه مدرسه عالی سپهسالار در سال 1258، یكی دیگر از كتابخانه های معروف تهران كتابخانه ملی ملك بود كه در سال 1316 تأسیس و در همان سال وقف آستان قدس رضوی شد. از آن جا كه كتابخانه، یكی از مهم ترین نهادهای پویای فرهنگی جامعه در تحولات فرهنگی و اجتماعی است و با توجه به این كه در فرهنگ شكوهمند اسلامی كتاب و كتاب خوانی و به تبع آن كتابخانه ها از اهمیت ویژه و پایگاه والایی برخوردار است، رسالت متولیان امر سنگین تر شده است و تلاش مضاعفی را می طلبد چرا كه توسعه كتابخانه ها در یك جامعه می تواند نشانه ای از رشد فكری و فرهنگی مردم آن جامعه باشد. هیئت دولت در دومین سفر استانی خود به خراسان شمالی با تصویب تجهیز و تكمیل 15 كتابخانه عمومی در این استان حركت ارزنده ای را به منظور توجه به این مؤلفه فرهنگی انجام داد. امید است مسئولان مرتبط با توجه به اهداف كتابخانه های عمومی بتوانند در فرآیند توسعه فرهنگی و اجتماعی جامعه بیش از پیش موفق باشند. پس از فتح ایران، این كشور یكی از پهناورترین و دانش پرورترین ایالات اسلامی آن دوران به حساب می آمد. در طی قرون نخستین تاریخ اسلامی تنها در ایران بیش از 600 كتابخانه وجود داشته است كه برخی از آنها از شهرت و آوازه ای جهانی برخوردار بوده اند. «تامپسون» مورخ برجسته در حوزه كتابخانه های قرون وسطی درباره كتابخانه های ایران در آن دوران می نویسد: در ایران هر شهر مهم دارای كتابخانه بوده است. مجموعه های بزرگ در نیشابور، اصفهان، غزنه، بصره، شیراز، مرو و موصل یافت می شد.ر كشورهای اسلامی داشته اند. پس از حمله اعراب و سقوط امپراتوری بزرگ ایران، ایرانیان از همان آغاز، دین اسلام را به عنوان دین رسمی خویش برگزیدند. در ابتدا مسلمانان فضاهای موجودی كه در ایران وجود داشت و پیش از تصرف ایران برای انجام مراسم مذهبی مورد استفاده قرار می گرفت را به عنوان محلی برای انجام فرائض مذهبی خود در نظر گرفتند. مثلاایوان مدائن واقع در كاخ ساسانیان (طاق كسری) را برای برگزاری نماز در نظر گرفتند و یا مسجد «بال» در قزوین همان سالن اجتماعات بزرگ در زمان هخامنشی بوده است كه تغییر كاربردی داده شده و به مسجد تبدیل شده بود. سپس برای ساختن مسجدبزرگ از خود ابتكارات قابل توجهی نشان دادند به گونه ای كه تقلید و تبدیل آثار هنری ایرانیان در ساخت مساجد یعنی سردرهای استثنایی و روبناهای پرتلالو كه با كاشی های سرامیك براق تزیین شده اند سبك جدید را در تاسیس مساجد پدید آورد. ایرانیان با تاسیس كتابخانه های مساجد و تشكیل جلسات بحث و گفتگو رونق خاصی به مساجد و كتابخانه های آن بخشیدند. ایرانیان كه خود همواره در كسب علم و دانش زبانزد عام و خاص بوده اند، از دانشمندان دیگر كشورها نیز به گرمی پذیرایی می كردند. حمله مغول به ایران كه با آتش و ویرانی همراه بود، عملاكتابخانه های مساجد را از بین برد. دانشمندان ایرانی یا به دیگر كشورهای اسلامی گریختند و یا در منازل خویش سكونی تلخ را به نظاره نشستند. به این ترتیب دانش اندوزی و كتابخوانی جای خود را به تمجید و ترس داد و از كتابخانه های مساجد چیزی جز خاطره ای در اذهان برجای نماند. پس از حمله مغول و با شكل گیری دوباره حكومت های ایرانی به ویژه از دوره صفویه به بعد مساجد رونق دوباره ای یافتند و به تدریج بر تعداد كتابخانه های مساجد نیز افزوده گشت. روند افزایش كتابخانه های مساجد پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران ادامه داشت. مساجد دوباره كانون تو جه مردم به ویژه جوانان قرار گرفت. دولت نیز به امور مساجد توجه بیشتری معطوف داشت و برای توسعه مساجد و اهتمام به امور آن سازمان های مختلفی مثل «مركز رسیدگی به امور مساجد»، «مؤسسه عمران مساجد» و «ستاد عالی كانون های فرهنگی هنری مساجد» را تشكیل داد.نماینده داریوش شاه در مصر می‌گوید:«….به كتابخانه‌ها كتاب دادم و جوانان را بدانها داخل كردم….» ابومعشر (بلخی) منجم نیز چنین می گوید: پادشاهان ایران بی‌اندازه به حفظ و نگاهداری دانشهای بشری توجه و علاقه مبذول می‌داشتند و به همین منظور برای نگاهداری آنها از گزند حوادث و آفات سماوی و ارضی اوراقی برگزیدند كه در برابر گذشت زمان ایستادگی می‌كرد و از عفونت و پوسیدگی مصون می‌ماند. این اوراق پوست درخت خدنگ بود كه آن را توز می‌نامیدند. مردم كشورهای هندوستان و چین و همچنین دیگر كشورهای مجاور ایران زمین از ایشان در این كار پیروی‌كردند و توز را برای نوشتن برگزیدند، پوست خدنگ بسیار نرم و انعطاف‌پذیر بوده ضمناً محكم و بادوام است و می‌تواند سالیان دراز پایدار بماند و از همین رهگذر است كه آن را در وتر كمان هم بكار می‌برند. پادشاهان ایران پس از اینكه دانشهای گوناگون را بر روی پوست توز نوشتند، پی جوی آن شدند كه در روی زمین شهری و مكانی بیابند كه خاك آن به زودی فاسد نشود و زلزله‌خیز نباشد و از خسوف بركنار بماند، این بود كه، پس از جستجوی فراوان سرانجام در زیر آسمان شهری كه واجد این خصوصیات بود یافتند و آن شهر اصفهان بود، و در اصفهان نیز، بخشی بهتر و پسندیده‌تر از بخش جی برای تأمین این منظور بنظر نیامد. از نوشته‌های ابومعشر بلخی و ابن ندیم و حمزه اصفهانی می‌توانیم نتیجه‌گیری كنیم كه: در دوران هخامنشیان و حتی قبل از ایشان در ایران كتابخانه‌هایی به منظور حفظ افكار و اندیشه دانشمندان وجود داشته و این كتابخانه‌ها در اختیار بخردان و دانایان و دانش‌پژوهان قرار می‌گرفته است. با بدست آمدن لوح‌های گلی در كاخ‌آپادانا كه نشانه‌ایست از كتابخانه شاهنشاهی هخامنشی و توجه به مطالبی كه مورخان درباره ترجمه آثار ایرانی وسیله اسكندر مقدونی و نقل آنها به كتابخانه‌های اسكندریه نوشته‌اند همه موید اینست كه در زمان هخامنشیان در ایران كتابخانه‌های بزرگ وجود داشته است. بنابر اسنادی كه بدست آمده است بطور قطع و یقین در زمان پادشاهی داریوش بزرگ در شوش دانشگاهی عظیم برپا بوده است كه بعدها این دانشگاه ویران شده و سپس در زمان پادشاهی انوشیروان بار دیگر احیا گردیده است، مستند ما در این مورد توجه به نوشته‌ایست كه در زیر پایه تندیس (مجسمه) اوزاهاریس نیتی2 وجود دارد. اوزاهاریس نیتی در زمان كمبوجیه از مصر به ایران آمده لیكن داریوش بزرگ بار دیگر او را به مصر می‌فرستد و به او مأموریت می‌دهد كه معبد نیت را بسازد و در مصر به كتابخانه‌ها كتاب بدهد، اینك ترجمه مطالبی را كه در زیر مجسمه مذكور نوشته شده است: «شاهنشاه، پادشاه مصر بالا و پائین، داریوش شاه، به من فرمان داد كه به مصر بازگردم، او كه در این هنگام پادشاه بزرگ مصر و كشورهای دیگر است، در عیلام بسر می‌برد، مأموریت من این بود كه، ساختمان پر آن‌خا «قسمتی از معبد نیت» را كه ویران شده بود بسازم، آسیائیان، مرا از كشوری به كشور دیگر بردند تا آنچنانكه فرمان شاهنشاه بود به مصر رسانیدند، به اراده شاهنشاه رفتار كردم به كتابخانه‌ها كتاب دادم و جوانان را بدانها داخل كردم و آنها را به مردان آزموده سپردم و برای هر یك چیزی سودمند و ابزار كارهای لازم برابر آنچه در كتاب‌هایشان آمده بود ساختم و فراهم آوردم، این چنین بود فرمان شاهنشاه زیرا، او سود و بهره دانش پزشكی را می‌دانست و می‌خواست جان بیماران را از مرگ و بیماری رهایی بخشد». اوزاهاریس نیتی متذكر است كه: «به اراده شاهنشاه رفتار كردم، به كتابخانه‌ها كتاب دادم و جوانان را در آنها داخل كردم و آنها را به مردان آزموده سپردم» این گفته او می‌تواند از روش كار كتابخانه‌های دوران هخامنشی برای ما نمونه‌ای گویا و روشن بدست داده و نشان ‌دهد كه در ایران دوران هخامنشی به خصوص هنگام پادشاهی داریوش بزرگ جوانان را به كتابخانه‌ها می‌سپردند تا در آنجا با سرپرستی مردان كارآزموده و دانش‌پژوه به تحقیق و مطالعه آثار برگزیدگان و فراگرفتن دانشهای گوناگون بپردازند و كتابخانه‌ها نیز برای استفاده عامه مردم بوده است. اطلاعات ناچیز و مختصری كه از فرهنگ و ادب دوران هخامنشی بدست ما رسیده است می‌تواند مبین این حقیقت باشد كه در دوران درخشان تمدن هخامنشی كشور پهناور ایران (ایرانشهر) مركز دانش و فرهنگ و هنر جهان آن روز بوده است و این تمدن درخشان تا هجوم اسكندر كجستك در سراسر آسیای میانه و شمال آفریقا پرتو افشانی می‌كرده است و در این دوران، در شهرهای بزرگ ایران شهر كتابخانه‌ها و دانشگاهها وجود داشته و جوانان را به فرا گرفتن دانشهای سودمند راهبری و راهنمایی می‌كرده‌اند. ادامه خواندن مقاله در مورد كتابخانه ها و مراكز اسناد در عصر هخامنشي

نوشته مقاله در مورد كتابخانه ها و مراكز اسناد در عصر هخامنشي اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.


Viewing all articles
Browse latest Browse all 46175

Trending Articles



<script src="https://jsc.adskeeper.com/r/s/rssing.com.1596347.js" async> </script>