مقاله تأثير مواد شيميايي بر الياف طبيعي فرش

 nx دارای 22 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : تأثیر مواد شیمیایی بر الیاف طبیعی فرش الف- اثر مواد شیمیایی بر الیاف پشم اثر اسید بر روی پشم: اسید غلیظ و قوی مانند اسید سولفوریك باعث هیدرولیز و شكستن پیوندهای پیتیدی – -CO-NH در زنجیره های پروتئینی پشم می شود. گستردگی و دامنه هیدرولیز توسط اسید را نمی توان به طور دقیق مشخص نمود. در هر صورت شكستن اتصالات و پیوندهای پیتیدی باعث كوتاه شدن زنجیره ها و كاهش استحكام الیاف می شود . در كل اثر اسید بر روی پشم به عواملی نظیر : غلظت – دما – زمان – نوع اسید بستگی دارد، به عنوان مثال : اسید سولفوریك رقیق (10-5) درصد حتی در دمای بالا اثر چندان زیادی بر روی پشم ندارد به همین دلیل، در عملیات كربونیزاسیون از اسیدسولفوریك رقیق استفاده می شود و یا حتی در رنگرزی پشم با رنگهای اسیدی یكنواخت شونده در دمای جوش تا (4) درصد اسید نیز استفاده می شود. (نكته: كربونیزه كردن، از بین ناخالصیهای سلولزی پشم كه بوسیله اسید انجام می شود). اسید رقیق با گروههای انتهایی و جانبی و زنجیره های پیتیدی واكنش داده و گروه های سولفات و سولفامیك ایجاد می كنند. ایجاد این گروهها باعث جذب نشدن رنگ در آن نواحی می شود، بنابراین اگر عمل كربونیزاسیون بصورت نایكنواخت انجام داده شود احتمال رنگرزی نایكنواخت وجود دارد. اسید غلیظ علاوه بر پیوندهای پیتیدی ، پیوندهای دی سولفیدی (اتصالات عرضی بین زنجیره ها) را نیز می شكند . شكسته شدن این پیوندها باعث افزایش حلالیت پشم در قلیا می شود. اثر قلیا بر روی پشم: میزان اثر قلیا بر روی الیاف پشم به غلظت – دما – زمان – نوع قلیا بستگی دارد. به عنوان مثال: قلیای ضعیف مانند كربنات سدیم (na2co3) در دمای محیط برای شستشوی پشم ، همراه با صابون استفاده می شود . البته اگر غلظت كربنات زیاد باشد و مدت زمان واكنش نیز طولانی گردد ، میزان آسیب وارده به پشم زیاد خواهد بود. محلول قلیای قوی خیلی غلیظ (سود سوز آور 40-37درصد) در دمای محیط در مدت زمان كوتاه (5دقیقه) اثر تخریبی شدید بر روی پشم نشان نمی دهد ، بلكه فقط فلسهای پشم را جدا می كند از این روش در حدود (40) سال قبل برای فلس زدایی استفاده می شده است. محلول سود سوز آور 5% در مدت زمان حداكثر 5 دقیقه در دمای جوش الیاف پشم را حل می كند ، زیرا در دمای بالا منافذ الیاف باز می شوند و مواد الیاف شده و راحتتر الیاف را تخریب می كنند.در صورتی كه در دمای پایین این تخریب كمتر است.بعد از انجام هر عملیات قلیایی، خنثی سازی با اسیداسیتیك ضروری است ، چون قلیای باقیمانده در مدت زمان طولانی به مغز الیاف نفوذ كرده و باعث تخریب پشم می شود. بر اثر استفاده از قلیا پشم زبر می شود ، چرا كه چربی های آن توسط قلیا هیدرولیز خواهد شد .برای جبران این مورد مواد نرم كننده (كاتیونی) به پشم اضافه می نمایند. اثر مواد احیا كننده بر روی پشم: مواد احیا كننده ابتدا پیوندهای دی سولفیدی (-s-s-) در پشم را می شكنند و بعد ایجاد گروههای متول (-s-h) می نمایند. شكستن پیوندهای دی سولفیدی باعث كاهش مقدار كمی از مقاومت الیاف پشم می شود ، ولی باعث افزایش میزان حلالیت پشم در قلیا می گردد. از هیدروسولفید برای رنگبری و سفیدگری استفاده می نمایند. عمل احیا هم درph اسیدی و هم در ph قلیایی امكان پذیر است ، در محدوده phبین (6-2) مقدار كمتری از پیوندهای دی سولفیدی احیا می شوند، ولی با افزایش phاین مقدار زیادتر می گردد. بهترین راندمان در (ph=5/5) است ، زیرا در این ph كمترین میزان تخریب بر روی پشم می شود. عمل احیا پیوندهای دی سولفیدی برگشت پذیر است كه به مرور زمان توسط اكسیژن هوا پیوندهای دی سولفیدی شكسته شده، دوباره ایجاد می گردد. (عمل اكسیداسیون) R-sh+r-sh—–r-s-s-r+h2o همانطور كه عنوان كردیم پیشرفت واكنش احیا بصورت تعادلی است پس اگر لازم باشد حدود60% پیوندهای دی سولفیدی احیا گردد، باید محلول احیا كننده بصورت تازه و در چند مرحله مصرف شود. برخی از مواد احیا كننده برای سفیدگری پشم مورد استفاده واقع می شوند عبارتند از : سدیم تیوسولفاتna2s2o3 سدیم هیدروسولفیتna2s2o4 سدیم متابی سولفیتna2s2o5 سدیم تتراتیونات دی هیدرات na2s2o6 در ساختمان مواد احیا كننده باید هیدروژن وجود داشته باشد به همین خاطر مواد فوق را با آب واكنش میدهند و مصرف می كنند. Na2s2o5+h2o—–2nahso3 سدیم بی سولفیت سیدم متابی سولفیت سدیم هیدروسولفیت و سدیم متابی سولفیت بیشتر مورد استفاده قرار می گیرند . ولی سدیم هیدروسولفیت قویتر است . از مواد اكسید كننده بر روی پشم: از مواد اكسید كننده نیز برای سفید گری پشم استفاده می شود.این مواد اگر در شرایط ملایم یعنی غلظت و دمای پایین و زمان كوتاه استفاده شوند، اثر تخریبی چندان زیادی بر روی پشم ندارند . ولی اگر شرایط حاد باشد ، یعنی زمان و دما و غلظت بالا باشد عمل اكسیداسیون بر روی پیوندهای دی سولفیدی اتفاق می افتد ، یعنی پیوندهای دی سولفیدی شكسته میشوند. عمل اكسیداسیون برگشت پذیر نیست. (نكته : گروه های سولفونیك(-so3h )ایجاد شده باعث كاهش تمایل جذب رنگهای اسیدی می شود ، زیرا رنگهای اسیدی دارای بار منفی بوده و همچنین بار(-so3) پشم نیز منفی است ، پس همدیگر را دفع كرده و جذب رنگ پایین می آید. از جمله موارد دیگر كه برای سفیدگری پشم به كار می رود ، آب اكسیژنه (h2o2) است كه در محیط خنثی واكنش آن با پشم كند است و در محیط قلیایی چون آّب اكسیژنه بیشتری جذب پشم می شود شدت واكنش افزایش افزایش می یابد. تركیبات اكسید كننده دیگر مانند پر استیك اسید (آب اكسیژنه + اسیدداسیتك) كه اكسید كننده های قویتری هستند باعث شكستن پیوندهای سولفیدی و تجزیه اسیدهای آمینه تریپتوفن و میتوفن نیز می شود. پراستیك اسید ch3coooh كلر موجود در هیپوكلریك سدیم یا آب ژاول nacl و هیپوكلریك سدیم (ocl)ca از قدرت اكسید كنندگی بالایی برخوردار است به نحوی كه علاوه بر شكسته شدن پیوندهای دی سولفیدی ، اسید آمینه های سیستئین ، تیروزین ، هیزتیدین ، تریپتوفن ، فنیل آلاتین نیز تخریب می شوند. كوتیكول یا فلس پشم غنی از اسید آمینه سیستئین و پروزین است و پیروزین است و چون فلس در سطح الیاف قرار دارد ، فلس شدیدا توسط تخریب شده و از پشم جدا می شود. در صورت طولانی بودن زمان واكنش یا بالا بودن دما و غلظت كلر ، كلر بیشتری به مغز الیاف نفوذ كرده و پشم صدمه دیده و استحكام آن كاهش می یابد. (نكته : میزان فعالیت كلر شدیدا به phمحلول بستگی دارد به طوری كه در ph اسیدی یا خنثی تمام پیوندهای دی سولفیدی توسط كلر اكسید می شود ، زیرا در این ph كلر سریعا آزاد می شود ولی در (25-10) درصد پیوندهای دی سولفیدی شكسته می شود . در phشدیدا قلیایی خود قلیا نیز خود عامل تخریب كننده است برای جلوگیری از تخریب بیشتر الیاف مناسبترین ph در حدود 10 می باشد.) با توجه به كلر اكسید كننده قوی و مخرب پشم است، میتوان تحت شرایط كنترل شده برای فلس زدایی (براق كردن) پشم از آن استفاده نمود. روشهای ممكن عبارتند از: 1 – استفاده از اسید فرمیك hchooh Ph اسید فرمیك در حدود 4 است و یك اسید احیا كننده نیز هست . این خاصیت اسید فرمیك باعث كند شدن سرعت اكسید اسیون كلر می شود و از مخرب كننده كلر جلوگیری میكنند. 2 – استفاده از محلول نمك اشباع شده همراه با كلر محلول اشباع شده نمك از تورم الیاف جلوگیری می كند . پس كلر به مقدار كم به داخل لیف نفوذ می كند و بیشتر در سطح پشم فلسها را جدا می كند . اثر نوری روی پشم: نور باعث ایجاد تغییرات شیمیایی و فیزیكی در الیاف پشم می شود .اثر شیمیایی نور بیشتر به امواج ماوراء بنفش (UV) مربوط می شود كه باعث خرد شدن فلسها . خود الیاف می شود. نور خورشید پیوندهای دی سولفیدی را شكسته و گروههای تیول ایجاد می كنند كه این گروهها در رنگرزی الیاف اثر نا مطلوب می گذارند .نور زیاد و طولانی باعث جدا شدن گوگرد و اكسید شدن آن میگردد و بعد در اثر رسیدن رطوبت ، اسید سولفورو HSO3 و اسید سولفوریك H2CO4 تولید می شود كه بر روی پشم اثر تخریبی دارد. ( نكته : پشم تنه الیافی است كه گوگرد دارد . ) اثر گرما روی پشم: الیاف پشم در اثر گرما كوتاه می شوند ، زیرا كراتین B به كراتین Xتبدیل می شود. دمای خشك زیر 150C در زمان كمتر از نیم ساعت اثر چندان زیادی روی پشم ندارد ، اما با افزایش دما و زمان شكسته شدن پیوندهای دی سولفیدی را شاهدیم. گرما در شرایط مرطوب حتی در 100C باعث شكسته شدن پیوندهای دی سولیدی می شود. (نكته: الیاف مرطوب باید در دمای زیر 4 درجه خشك شوند.) اثر حلالهای آلی بر روی پشم: اثر چندان زیادی روی پشم ندارند به همین دلیل البسه های پشمی ترجیحا با حلالهای آلی خشك شوئی می شوند. ضریب این حلالها برآبر در این است كه باعث كوتاه شدن و آب رفتگی پشم نمی شود و به علت غیر قطبی بودن ، قدرت تمیز كنندگی بالایی دارند. ساختمان شیمیایی الیاف پشم: الیاف پشم از ماكرومولكولهای طبیعی ((پلی پیتیدها)) تشكیل شده اند كه خود پلی پیتیدها از اتصال 21 نوع اسد آمینه مختلف تشكیل می شود . پیوندها و نیروهای بین مولكولی در پشم: 1 پیوندهای سولفیدی: یك پیوند كووالانس ما بین دو اسید آمینه سیستئین است كه نتیجه آن نیز ایجاد آمینه سیستئین است و بر عكس این حالت نیز یعنی شكستن پیوند كووالانس بین گوگرد و گوگرد تولید اسید آمینه سیستئین می نماید. 2- پیوندهای یونی یا نمكی : هر گاه یك عامل اسیدی آزاد از گروه جانبی یك زنجیره در مقابل یك قلیایی آزاد از گروه جانبی زنجیره پیتیدی دیگر قرار گیرد ، در اثر نیروی الكترواستاتیكی بین آنها پیوند یونی حاصل می شود . به عنوان مثال: میتوان از اسید آمینه اسید اسپارتیك یا اسید گلوتامیك در یك در یك زنجیره به عنوان عامل اسیدی آزاد و از اسید آمینه گلوتامین و آسپارجین یا آرج نین از زنجیره دیگر به عنوان یك عامل قلیایی آزاد نام برد كه باعث ایجاد پیوند یونی می شود. پیوند یونی در فاصله (8-4) = PH پایدار می باشد ، كه به آن نقطه ایزوالكتریك پشم نیز گفته می شود كه تمام گروه های اسیدی و قلیایی بصورت یونیزه می باشند. 3- پیوند هیدروژنی: این پیوند اغلب ما بین اتمهای هیدروژن گروه های و اتمهای اكسیژن گروههای كربونیل در زنجیره های پیتیدی تشكیل می شود. این پیوند می تواند ما بین گروه های دیگر از جمله گروه های هیدروكسیل مانند اسید آمینه تیتروزین با گروههای كربونیل در زنجیره پیتیدی بر قرار شود. پیوند هیدروژنی به موازات محور اصلی زنجیره های پیتیدی تشكیل می شود . پیوندهای ضعیفی هستند ولی تعداد زیاد آنها در پایداری پشم موثر است. ادامه خواندن مقاله تأثير مواد شيميايي بر الياف طبيعي فرش

نوشته مقاله تأثير مواد شيميايي بر الياف طبيعي فرش اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.