مقاله دولت الکترونيک

 nx دارای 121 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : تعریف مسأله ( موضوع):این امر مسلمی است كه پژوهش‌های كاربردی(مانند بسیاری از انواع تحقیق) مسأله مدارهستند.بدین معنی كه تمام فرایند پژوهش از اولین گامهای مشاهده تا آخرین مراحل استنتاج می باید حول یك یا چند مسأله یا مشكل دور بزند. بنابراین،روشن كردن مشكل یا مسأله در یك تحقیق علمی‌– كاربردی یكی از ضروری ترین و اولین گامهای پژوهش است. اگر مسأله، خوب روشن یا تبیین نشود تمام مراحل بعدی فرایند تحقیق از قبیل: جمع‌آوری اطلاعات و استنتاج یا نتیجه گیری دچاراشكالات و نواقصی خواهد شد كه ناشی از خود آن مراحل نیست، بلكه ناشی از روشن نبودن و بیان نادرست مسأله است. بنابراین شاید اغراق نباشد كه بعضی از محققان معتقدندكه خوب و درست روشن كردن مسأله، معادل نیمی از فعالیت های پژوهشی است(میرزایی اهرنجانی،1371،ص 5).امروزه اطلاعات در كنار عواملی مانند نیروی انسانی، مواد اولیه، سرمایه، انرژی و ماشین آلات،به عنوان یكی از عناصر تولید، نقش مهمی را ایفا و روز به روز بر اهمیت آن افزوده می شود (بهشتیان و ابوالحسنی،1379،ص 15).به كارگیری تكنولوژی اطلاعات در سازمانها پیامدهای گوناگون از جمله افزایش سرعت و دقت عمل، دستیابی به اطلاعات منظم و طبقه بندی شده، برقراری ارتباطات نزدیك و مستقیم،سرعت و سهولت در تصمیم گیری،انعطاف پذیر شدن سازمانها،پاسخگویی سریع به شرایط بسیار متغیر و پویای محیطی و ; داشته است و بطور كلی موجب ایجاد تحولات وسیع در سازمانها شده است.از سوی دیگر آنچه امروزه تحت عنوان مدیریت دولتی نوین نامیده می شود ریشه در بهبود عملی در عرصه اداره امور عمومی دارد كه در قالب ایده هایی كه بطوركلی نوآفرینی حكومت(Reinventing Government ) نامگذاری شده ،خودنمایی می كند و با خط مشی عمومی بویژه دیدگاه انتخاب عمومی در تئوری مدیریت دولتی دارای ارتباط مفهومی است. (مقیمی،1382،ص 2-31)بطور كلی مدیریت گرایی یا مدیریت دولتی نوین دارای سه اصل كلی است كه عبارتند از : اصل اول : تأكید بر ارزیابی عملكرد و كاراییاصل دوم : تقسیم و پراكنده نمودن بوروكراسی های دولتی بصورت واحد هایی كه بر پایه پرداخت بهای خدمات بوسیله مصرف كننده،با یكدیگر معامله می كنند.اصل سوم:عقد قرارداد با بخش خصوصی و استفاده از شبه بازار به منظور توسعه رقابت،كاهش قیمت تمام شده و سبكی از مدیریت كه بیش از همه بر ستاده های معین، قراردادهای كوتاه مدت،مشوقهای پولی و آزادی عمل در مدیریت تأكید می كند.(هیوز،1377،صص 11-10)حال در این میان مسأله اساسی این خواهد بود كه بكارگیری فناوری اطلاعات در سازمانهای دولتی تا چه حدی بر شاخص ها و ابعاد بازآفرینی دولت ( از جمله حركت به سمت دولت مخاطره پذیر، دولت نامتمركز ، دولت مشتری مدار و دولت نتیجه مدار )مؤثر می باشد. اهمیت و ضرورت تحقیق :امروزه اداره امور دولتی نسبت به گذشته دچار دگرگونیهای اساسی گردیده و امكان اداره امور عمومی با نگرش سنتی وجود ندارد.با توجه به گستردگی،تنوع و پیچیدگی وظایف حكومت ها، تمركز اختیارات در وزارتخانه ها و كارگزاران ارشد مدیریت،دستیابی به اهداف توسعه را با مشكل مواجه می سازد.(مقیمی،‌1382،‌ ص 81)ضرورت برخورد با چالش هایی از قبیل تغییر تكنولوژی، جهانی شدن و رقابت بین المللی، دولتها را ناگزیر از ایجاد تغییرات عمده ای در بخش مدیریت دولتی خود نموده است. (هیوز، 1381،ص 7)طبق گزارش سال 1990 سازمان همكاری اقتصادی و توسعه (س.هـ.ا.ت،1990،ص1) در حال حاضر،می توان در اكثر كشورهای توسعه یافته یك رویكرد مشترك را شناسایی كرد كه طبق آن «اگر قرار است كارایی و اثر بخشی امور دولتی به وجود بیاید، ایجاد تغییر در فرهنگ برای تبدیل بوروكراسی ها به سازمانهای مبتنی بر نتایج كه در آنها مدیران در برابر تحقق نتایج و اهداف حاصله پاسخگو هستند،ضروری است.»مشكلات اقتصادی باعث شده است كه دولتها بوروكراسی های خود را مورد ارزیابی مجدد قرار دهند و خواهان تغییر شوند.به قول كایدن (Caiden)همگان غیر قابل انعطاف بودن بوروكراسی ها بویژه عملكرد ضعیف بوروكراسی ها و مزاحمت های ناشی از محدودیت هایی كسالت آور، كاغذ بازی های وقت گیر،كارگزاران عبوس، خدمات ضعیف و اقدامات تحریف شده و فاسد آنها را مورد سرزنش قرار می دهند(كایدن، 1991،ص74).از طرف دیگر فناوری اطلاعات نقشی حیاتی در تولید و ارائه خدمات دارد. فناوریهای جدید و پیشرفته سریعاً روش های گذشته را منسوخ می كنند و موجب ارائه كالا،خدمات و پشتیبانی های برتر می شوند.فناوری اطلاعات با روند روبه رشد و سرعت نوآوری ها توانسته است ماهیت كار سازمانها را متحول كند.فناوری اطلاعات حجم اطلاعات قابل دسترسی سازمانها و افراد را افزایش می دهد. و همچنین حجم اطلاعات سازمانها از طریق توسعه سیستم های پردازشی به سرعت روبه رشد است، به صورتی كه به نظر می رسد جهان با پدیده ای به نام «انفجار اطلاعات» مواجه است.(صرافی زاده،1383،ص14).امروزه در دنیای صنعتی و پیشرفته، فناوری اطلاعات به عنوان ابزاری در دست دولتها می تواند حاكمیت و مشروعیت نظام را ارتقاء و بر رشد دموكراسی و پاسخگویی آن بیفزاید.دولت الكترونیك رهاورد كوچكی از كاربرد این فناوری در سطح دولتها است.(همان منبع ،ص1)باتوجه به مطالب بیان شده ضروری است كه ارتباط و تأثیر فناوری اطلاعات را بر بازآفرینی دولت بررسی كرده و نقش فناوری اطلاعات را در مدیریت دولتی نوین مورد ملاحظه قرار دهیم.اهداف تحقیق :مسلماً بكارگیری فناوری اطلاعات در سازمانها آثار قابل ملاحظه ای بر جای خواهد گذاشت. در این پژوهش علاوه بر بررسی و شناخت جنبه های مختلف فناوریهای اطلاعاتی و كاربرد های آن درسازمانهای دولتی درصدد هستیم تا تأثیرات بكارگیری فناوری اطلاعات را در سازمانهای دولتی بر ابعاد مختلف بازآفرینی دولت از جمله : حركت به سمت دولت مشتری مدار ، دولت نامتمركز،دولت مخاطره پذیر و دولت نتیجه مدار بررسی نموده و مشخص سازیم كه كاربرد فناوری اطلاعات در سازمانهای دولتی تا چه حدی بر این متغیرها مؤثر بوده است.نتایج این تحقیق برای كاركنان و مدیران سازمانهای دولتی و عمومی و محققان رشته مدیریت مفید خواهد بود.مدل مفهومی تحقیق :تمام مطالعات تحقیقی بر یك چار چوب مفهومی استوار است كه متغیر های مورد نظر و روابط میان آنها را مشخص می كند.(ادواردز و همكاران، 1379،ص23). از آنجا كه هر پژوهش میدانی و پیمایشی نیازمند نقشه ذهنی و مدل مفهومی است كه در قالب ابزار تحلیلی مناسب، متغیر ها و روابط بین آنها ترسیم شده باشد،در این پژوهش نیز محقق با استفاده از تلفیق مدلهای صاحبنظران یك مدل ابداعی ایجاد كرده است.مدل ذیل از مدل ازبورن و گابلر اقتباس شده است . این صاحب نظران در کتاب خود تحت عنوان ( بازآفرینی دولت) اصول دهگانه ای را خاطرنشان کرده اند و معتقدند که بکارگیری این اصول در بخش دولتی موجب اصلاح بخش مزبور خواهدگردید. محقق از این اصول دهگانه، چهار اصل را که به نظر می رسید درسازمان های دولتی کشور ما کاربرد بیشتری داشته و ملموس تر می باشد، در مدل زیر آورده است. حركت به سمت دولت مشتری مداركاربرد فناوری اطلاعات حركت به سمت دولت مخاطره پذیر بازآفرینی دولتحركت به سمت دولت نتیجه مدارحركت به سمت دولت نامتمركزشكل 1-1 : مدل مفهومی فرضیات تحقیق :در این تحقیق یك فرضیه اهم و چهار فرضیه اخص وجود دارد كه عبارتند از :فرضیه اهم: بكارگیری فناوری اطلاعات موجب بازآفرینی سازمان های دولتی می شود.فرضیات اخص :فرضیه 1- فناوری اطلاعات موجب مشتری مدارشدن سازمان های دولتی می شود.فرضیه 2- فناوری اطلاعات موجب مخاطره پذیرشدن سازمان های دولتی می شود.فرضیه 3- فناوری اطلاعات موجب نتیجه مدارشدن سازمان های دولتی می شود.فرضیه 4- فناوری اطلاعات موجب عدم تمرکز سازمان های دولتی می شود. روش تحقیق :در این تحقیق به دلیل اینكه به دستكاری متغیر ها نمی پردازیم، تحقیق از نوع توصیفی خواهد بود، و از آنجا كه به بررسی یك موضوع خاص در سازمانهای خاص می پردازیم،تحقیق از نوع كاربردی می باشد.روش گردآوری اطلاعات در تحقیق حاضر بصورت كتابخانه ای و میدانی می باشد. در روش كتابخانه ای با مراجعه به كتابخانه ها و مراكز اطلاع رسانی،از كتب و مقالات فارسی و لاتین جهت تكمیل بخشی از تحقیق استفاده شده است و در روش میدانی پس از طراحی پرسشنامه با توجه به فرضیات تحقیق، پرسشنامه مذكور میان بخشی از كاركنان و مدیران سازمان مخابرات استان توزیع گردید و پس از دریافت پرسشنامه با توجه به فنون آمار استنباطی، تجزیه و تحلیل مناسبی روی آن صورت گرفته است. جامعه آماری و نمونه آماریجامعه آماری مورد پژوهش كارشناسان و مدیران شرکت مخابرات استان قم می باشد.نمونه آماری نیز از بین این كاركنان بصورت كاملاً تصادفی انتخاب شده است.قلمرو تحقیق :این تحقیق دارای سه نوع قلمرو می باشد كه عبارتند از:1- قلمرو موضوعی : در این تحقیق به بررسی نقش تكنولوژی اطلاعات و اثرات بكارگیری آن بر بازآفرینی دولت می پردازیم و به این نكته می پردازیم كه بكارگیری فناوری اطلاعات در سازمانهای دولتی تا چه حد توانسته است موجبات بازآفرینی این سازمانها را فراهم آورد.2- قلمرو مكانی : این پژوهش در سازمان مخابرات استان قم ،انجام گرفته است.3- قلمرو زمانی : این پژوهش در خرداد ماه سال 1383 آغاز شده است و داده های مربوط به آن در شش ماهه اول سال 1384 جمع آوری شده است. تعریف مفاهیم و واژگان اختصاصی تحقیق – تكنولوژی اطلاعات : تكنولوژی اطلاعات در تعریف محدودش به بعد فنی یك سیستم اطلاعاتی اطلاق می شود كه سخت افزار ها، نرم افزارها، شبكه ها و دیگر دستگاه های جانبی را در بر می گیرد. تكنولوژی اطلاعات می تواند به عنوان زیر سیستم یك سیستم اطلاعاتی در نظر گرفته شود ) P19,1999, Torbun & Other . ( – بازآفرینی دولت :مقصود از بازآفرینی دولت عبارت است از تجدید نظر در رویكردهای سنتی مدیریت دولتی كه همانا ساختار بوروكراتیك است، به رویكردمدیریت كارآفرینانه درمدیریت دولتی كه ازآن به بازآفرینی دولت تعبیر شده است.در واقع پارادایم سنتی مدیریت دولتی یعنی ساختار بوروكراتیك تأكید زیادی بر اختیارات بوروكراتیك داشت، در حالی كه پارادایم جدید مدیریت دولتی یعنی بازآفرینی دولت، اهمیت بیشتری به عقلانیت اقتصادی و مزایای مبادله بازار می دهد(مقیمی،1382،ص30).– دولت مشتری مدار :دولت مشتری مدار حكومتی است كه به علت رویارویی با تغییرات انبوه محیطی با دقت به ارباب رجوع خود توجه كرده و شرایطی را بوجود آورد كه مشتریان حق انتخاب خدمات را داشته باشند. مشتری مداری باعث پاسخگویی بیشتر ، خلاقیت و غیر سیاسی شدن تصمیمات و عدالت خواهد شد.(الوانی، 1381، صص12-10)– دولت نتیجه مدار: سرمایه گذاری روی ستاده ها نه داده هااین نوع دولت ها، پاسخگویی را از ورودی ها به خروجی ها یا نتایج منتقل می كنند، و عملكردهای بخش عمومی را اندازه گرفته و اهداف را مشخص می كنند و به نهادهایی كه به اهداف برسند و یا از آن فراتر بروند پاداش می دهند .(p46،1997,،,Osborn & Plastrik ) – دولت نامتمركز : تغییر از سلسله مراتب مشاركت و گروههای كاریدولت نامتمركز به دنبال عدم تمركز از طریق تفویض اختیار و مدیریت مشاركتی هستند، همچنین این نوع دولت ها به دنبال كوتاه كردن سلسله مراتب سازمانی به منظور پاسخگویی سریع به نیازهای مشتری و محیط می باشند.(الوانی،1381،ص14)این دولت ها قدرت را از طریق سازمان یا سیستم به پایین سازمان منتقل می كنند و كاركنان را با مسطح كردن سلسله مراتب سازمانی، استفاده از سیستم ها و ایجاد مشاركتهای مدیر و كارگر توانمند می كنند. (p47،,Ibid،,Osborn & Plastrik ) – دولت مخاطره پذیر: ایجاد درآمد به جای هزینه کردناین دولت ها به جای افزایش مالیات ها یا کاستن از برنامه های عمومی، روش های مبتکرانه ای برای انجام کار بیشتر با منابع مالی کمتر را جستجو می کنند. کارآفرینان بخش عمومی دراین دولت ها، قادر به ایجاد ارزش افزوده و تضمین نتایج، حتی در زمان هایی که در مضیقه مالی به سر می برند، هستند(مقیمی همان منبع ص34). محدودیت های تحقیق :در پژوهش حاضر مسائل و مشكلات متعددی وجود داشت كه یكی از عمده ترین مشكلات ، مربوط به جدید بودن موضوع پژوهش بود كه با توجه به بررسی های انجام شده تاكنون مطالعه ای در این زمینه در كشور ما صورت نگرفته است و سایر مشكلات در این زمینه عبارتند از :1- عدم همكاری سازمانهای دولتی در این خصوص2- عدم حمایتهای مالی و تنگناهای اقتصادی3- فقدان فرهنگ تحقیق و پژوهش، كه دامنگیر اكثر پژوهش های مدیریتی در كشور ماست. 4- عدم وجود پرسشنامه استاندارد در خصوص موضوع پژوهش فصل دومادبیات تحقیق بخش اولفناوری اطلاعات مقدمه:بشر به دنیایی گام نهاده است كه آگاهی در او، سر آغاز آزادی و رهایی می باشد.قدرت و قابلیت شگرف انسان در عصر حاضر مرهون دستیابی به پیشرفته ترین آگاهیهاست.تلاش بی وقفه و گسترده برای كسب دانش و آگاهی بیشتر،دوره كنونی را به عصر«انفجار اطلاعات» تبدیل كرده است(غلامزاده و میعادی 1377،ص125).اگر در مقاطعی تاریخی از حیات جهان، پیدایش مفرغ، آهن و آتش، منشاء تمدن در زندگی بشر قرار گرفت؛ اگر در دورانی ، خرد گرایی و رنسانس، با وسعت بخشیدن به دامنه تفكرات انسانها افق تازه ای را فراروی انسان اندیشمند قرار داد؛و اگر در برهه ای از تاریخ، پدیده ای همچون انقلاب صنعتی ، سیمای زندگی انسان را دگرگون ساخت، بدون شك در عصر كنونی پدیده ای به نام اطلاعات ، سرنوشت جوامع این عصر را رقم زده و تأثیرات عمیق و دیر پای خود را بر همه عرصه های زندگی بشر امروزین بجا نهاده است(ادیل،1374،ص2).امروزه اطلاعات عامل اصلی كسب قدرت است وتسلط واقعی تسلط اطلاعاتی است (بهشتیان،1379،ص12). فن آوری اطلاعات روش كاركرد ما را دگرگون كرده،امور اقتصادی و اجتماعی و حتی طرز تفكر ما را تغییر داده است؛تجارت، بانك داری، اوقات فراغت، خدمات، خط تولید،آموزش، بهداشت و . . . در عصر حاضر نسبت به ده سال گذشته كاملاً متفاوت شده و مردم این تغییر را كه فناوری اطلاعات موجب آن شده است،به تدریج تشخیص می دهند(استوور،1375،ص10).امروزه ما در دنیایی زندگی می كنیم كه درآن اطلاعات یك منبع ضروری و دانش گرانبهاست،فقط در 30 تا 40 سال اخیر،اطلاعات و دانش به عنوان دارائیهایی كه یك جامعه جهت توسعه موفقیت به آن نیاز دارد، تشخیص داده شده اند. با این تشخیص عصر اطلاعات شروع شد. برای درك بهتر تغییرات اجتماعی ایجاد شده در عصر اطلاعات ، بطور خلاصه به چگونگی تكامل آن می پردازیم. تكامل عصر اطلاعات : تا سال 1800 میلادی،زندگی اكثریت قریب به اتفاق مردم جهان حول وحوش كشاورزی بود.درطی عصر كشاورزی،تمام اعضای خانواده جهت فراهم آوردن غذای كافی بصورت اشتراكی با هم كار می كردند. باایجادوگسترش ابزاروتكنیكهای جدید تولید بیشترباساعات كاركمترامكان پذیرگردید.این امرخانواده های كشاورز را قادرساخت تامحصولات مزرعه شان را بفروشندویا با كالاهاوخدمات دیگر معاوضه نمایند.این امر منجربه گسترش بخش غیركشاورزی وتكامل تدریجی جامعه به مرحله بعدی شد. با فرا رسیدن عصرصنعتی،درحدودسال1800میلادی ابتدادرانگلستان وسپس درسایركشورها،كارگران به كمك ماشین هایی كه توانایی هایشان را افزایش می داد،كارمی كردندومشاركت میان مردم وماشین ایجادشد.به این ترتیب تا اواسط قرن بیستم اكثریت قریب به اتفاق كارگران در جوامع پیشرفته ازبخش كشاورزی به بخش صنعت تغییریافته بودند.درعصراطلاعات كه در ایالات متحده ودرسال1957شروع شد ،كشاورزی وتولید هنوز هم مهم است. اما اغلب كارگران امروزی در ایجاد، توزیع و كاربرد اطلاعات مشاركت دارند. در عصر اطلاعات مشاركت میان افراد با یكدیگر است و ابزار اصلی این مشاركت فناوری اطلاعات است.(pp5-6،,1998،,Senn)قبل از اینكه وارد مبحث فناوری اطلاعات شویم لازم است بدانیم كه اطلاعات چیست؟ و چه فرقی با داده دارد؟همچنین مهم است مشخصه های اطلاعاتی كه برای تصمیم گیری مفید می باشند را بدانیم. ضرورت اطلاعات: اطلاعات همانند خونی است كه در كالبد سازمان جریان می یابد و به آن حیات می بخشد.اطلاعات می تواند فرایند تصمیم گیری را در مورد ساختار،فن آوری و نوآوری تغذیه نماید و همچنین اطلاعات همانند یك رگ حیاتی است كه سازمان را به عرضه كنندگان مواد اولیه و مشتریان متصل می سازد،سازمان را به گونه ای باید طرحریزی كرد تا بتوان اطلاعات كافی و صحیح به مدیران ارائه نمود.(دفت،1377،ص571)اطلاعات در برابر داده :واژه های اطلاعات و داده اغلب به جای یكدیگر بكار می روند. بهر حال در متون سازمانی، تفاوت مهمی می تواند در معنی آنها وجود داشته باشد.(p609،,1998،pamela,etals,)واژه «Data» به معنی «داده» از فعل لاتین «do» یا «dare» به معنی«دادن» مناسب ترین واژه ای است كه به واقعیات شكل نیافته و بدون ساختار فراوان تولید شده توسط رایانه می توان اطلاق كرد(رضائیان،1374،ص23)داده ها،حقایق خام یا جزئیاتی هستند كه بیانگر نوع تعاملات یا فعالیت ها در داخل یك سازمان می باشند. (p609،,1998،pamela,etals,)واژه «information» از فعل لاتین«informo» و «informare» به معنی شكل دادن به چیزی است.واژه «information» از نظر علم بیان ساخت بخشیدن به توده یا ماده نامنظم را تداعی می كند، ساخت بخشیدنی كه به ماده بدون حیات و نامربوط معنی و حیات بدهد(رضائیان ،1374،ص23).اطلاعات عبارتست از عاملی مفهومی كه ساختار و آرایشی خاص دارد و در رفتار عمومی سیستم و تعامل آن با محیط خارج و داخل ایجاد تشخص و وحدت می كند. برخی ، از اطلاعات به عنوان آنتروپی منفی یاد كرده اند.این صاحب نظران بر این باورند كه وجود اطلاعات، از افزایش آنتروپی مثبت كه در هم ریزنده و نا متعادل كننده سیستم است، جلوگیری می كند. به دلیل چنین نقشی، اطلاعات عمر خاصی دارند و از نظر استفاده كنندگان مختلف دارای ارزشهای نسبی بر اساس موقعیت ها هستند(خاكی، 1375،ص21). معیارهای مفید بودن اطلاعات : 1- كیفیت اطلاعات(Information Quality)هرچه اطلاعات صحیح تر باشد كیفیت آن بیشتر است و مدیران با اطمینان بیشتری می توانند بر آن تكیه كنند، البته كیفیت بیشتر نیاز به هزینه بالاتری برای جمع آوری اطلاعات دارد.2- به موقع بودن اطلاعات(Information Timeliness)برای كنترل مؤثر،اقدام اصلاحی باید قبل از اینكه انحراف از برنامه با استاندارد بیشتر گردد، انجام پذیرد. بنابراین اطلاعات فراهم شده توسط یك سیستم اطلاعاتی باید به دست شخص مناسب، در زمان مقتضی،برای اقدام لازم برسد.3- كمیت اطلاعات(Information Quantity)مدیران به سختی می توانند تصمیمات صحیح و به موقعی، بدون داشتن اطلاعات كافی اتخاذ كنند. مدیران اغلب با اطلاعات غیر مفید و نامربوط اشباع می شوند و چنانچه اطلاعاتی بیش از آنچه كه بتوانند از آن استفاده مؤثر بنمایند بدستشان برسد، احتمالاً از آن اطلاعات چشم پوشی می كنند.موفقیت رقابتی و حتی بقاء سازمان به توانایی تبدیل سریع داده ها به اطلاعات با مفهوم و قابل درك بستگی دارد.4- مربوط بودن اطلاعات(Information Relevance)اطلاعاتی كه به دست مدیران می رسد باید با مسئولیتها و وظایف آنان مرتبط باشد،یك مدیر كارگزینی احتمالاًنیازی به دانستن میزان موجودی كالا ندارد و مدیر سفارشات محصول نیاز به مطلع بودن از وضعیت كاركنان در سایربخش ها نیست.(یزدان،1378،ص89)ارزش اطلاعات :با توجه به فرایند تصمیم گیری می توان نتیجه گرفت كه اطلاعات نقش تعیین كننده و مؤثری در تصمیم گیری دارد. در واقع ارزش اطلاعات به موارد زیر بستگی دارد:1- توسط چه كسی مورد استفاده قرار می گیرد؟2- در چه زمانی مورد استفاده قرار می گیرد؟3- در چه موقعیتی مورد استفاده قرار می گیرد؟با این مفهوم، اطلاعات نیز مانند هر كالای دیگری در اقتصاد،برای افراد مختلف ،در زمانهای مختلف و موقعیت متفاوت با توجه به ویژگیهایی كه دارد،ارزش خاصی خواهد داشت.لذا این ویژگی اطلاعات است كه ارزش آنرا برای افراد مختلف تعیین می كند.(قاضی زاده فرد،1376، ص6-115) سازماندهی اطلاعات :اطلاعات مادامی كه مرتب و سازمان یافته نباشد ، هنوز داده(data)محسوب می شود. داده ها برای اینكه هدفمند شوند باید متشكل، مرتب و سازمان یافته باشند.بنابراین اصلاً روشن نیست كه انواع خاصی از اطلاعات، در چه شكلی معنادار است و به خصوص در چه فرمی از سازمان، و برای چه شغل خاصی، معنادار خواهد بود و همین اطلاعات ممكن است برای اهداف و مقاصد متفاوت،سازماندهی و ترتیب متفاوتی را داشته باشد.(دراكر،1378،ص8-157)حال پس از شناخت اطلاعات و درك آن به مبحث فناوری اطلاعات می پردازیم. فناوری اطلاعات : از فناوری اطلاعات تعاریف متعددی شده است كه در ذیل به تعدادی از آنها اشاره می كنیم.تعریف اداره صنایع وبازرگانی انگلستان:«تحصیل،پردازش،نگهداری وتوزیع اطلاعات صوتی،تصویری،نوشتاری و عددی توسط یك دستگاه میكروالكترونیكی محاسباتی واطلاع رسانی.»(كل،1376،ص406)فن آوری اطلاعات یا«IT» در تعریف محدودش به سخت افزار و نرم افزارهای كامپیوتری و به مشخصات فیزیكی IT مانند الكترونیك، دیجیتال، چاپگر، ارتباطات از راه دور، پردازشگرها و . . . مربوط می شود. در تعریف جامع،فن آوری ارتباطات به چگونگی استفاده از تجهیزات مربوط می شود یعنی كاربرد فن آوری برای فرایندهای تجاری،جمع آوری داده ها و تولید اطلاعاتی كه برای مدیران با ارزش است(p12،1994,،,Daniels).فناوری اطلاعات به اقلام و توانائیهای بسیار متنوعی اطلاق می شود كه در ایجاد(تولید)،ذخیره و توزیع داده و اطلاعات بعلاوه در ایجاد دانش مورد استفاده قرار می گیرد و سه جزء اصلی آن كامپیوتر ها، شبكه های ارتباطی و معلومات خاص(know-How)می باشد.(p12،Ibid ,،,Senn)اصطلاح فناوری اطلاعات برای توصیف فناوریهایی به كارمی رودكه مارادر ضبط،ذخیره سازی،پردازش،بازیابی،انتقال و دریافت اطلاعات یاری می كند. این اصطلاح ، فناوریهای نوین مانند كامپیوتر،انتقال از طریق فكس،میكرو گرافها،ارتباطات از راه دور، میكرو الكترونیكها و همچنین فن آوریهای قدیمی تر نظیر سیستم های بایگانی اسناد، ماشین های محاسباتی مكانیكی، چاپ و حكاكی را در بر می گیرد.(بهان،1375،ص80) تاریخچه ظهور فناوری اطلاعات هرچند فناوری اطلاعات اصطلاحی جدید است، لیکن از لحاظ مفهومی، قدمت آن به قدمت اشتیاق انسان به برقراری ارتباط می رسد. کلام شفاهی یعنی نخستین شکل ارتباطات، پیش از اختراع وسایلی ازقبیل تلفن یا رادیو، به دلیل این که ایجاد ارتباط فقط به صورت رویارو میسربود، دچار محدودیت بود.سیگنال هایی از نوع طبل و دود، نخستین تکنولوژی هایی بود که برای علبه بر محدودیت های کلام شفاهی طرحریزی شد. این سیگنال ها کوشش هایی برای برقراری ارتباط بدون برخورد رویارو بود. ایجاد ارتباط بوسیله دود و طبل، نیز محدودیت های بسیاری داشت. پیام ها تحت تأثیر باد و سایر عناصر طبیعی قرار می گرفت و فرستنده از دریافت صحیح اطلاعات به دست گیرنده مطمئن نبود. همچنین این نوع پیام ها برای ارجاعات آن قابل ثبت و ضبط نبود. تصاویر باعث حفظ پیشینه اطلاعات می شود. اولین تصاویر ذخیره شده، نقاشی هایی بود که در غار ترسیم می شد. این شیوه یک عیب عمده داشت و آن این بود که افرادی که می خواستند تصاویر را ببینند، باید به غار می رفتند. تصاویر غارها به تدریج به الواح گلی، سپس جوهر و پاپیروس و سیستم حروف چینی متحرک و تلگراف تغییر یافت. همچنین به تلفن که انسان را قادر می سازد از مسافت های دور با دیگران ارتباط برقرار سازد و پست که باعث می شود کلام مکتوب از نقطه ای به نقطه دیگر انتقال یابد، مبدل شد.طی 35 سال گذشته پیشرفت های قابل توجهی در استفاده از کامپیوتر و تکنولوژی های ارتباطات حاصل شده است. عامل اصلی توسعه تکنولوژی های جدید اطلاعاتی، دسترسی به وسایل ارزان قیمت میکروالکترونیک است. بدون میکروالکترونیک ها امکان توسعه همه جانبه تکنولوژی های اطلاعاتی، که امروزه در دسترس است، وجود نداشت. میکروالکترونیک ها موجبات پردازش و دسترسی مؤثر به اطلاعات را فراهم می آورند. تکنولوژی های اطلاعاتی در جهان امروز به تکنولوژی هایی اطلاق می شود که بطور سودمند و کارآمد، بررسی اطلاعات را امکان پذیر می سازد(بهان و هولمز،1377،ص6).در سه چهار دهه قبل، هدف اولیه استفاده از تکنولوژی اطلاعات، حمایت از عملیات بود. و مشتریان اصلی این نوع تکنولوژی اطلاعات، شرکت هایی بودند که در این زمینه کار خود را شروع کرده بودند و مجزا از سازمان ها بودند و از روش های ساخت نیافته استفاده می کردند. و در چند دهه قبل توجیه اصلی از بکارگیری تکنولوژی اطلاعات، کارایی بود. یک دهه بعد، استفاده از فناوری اطلاعات برای حمایت از مدیریت مورد استفاده قرارگرفت و مدیران، مشتری اصلی فناوری اطلاعات بودند. در دهه بعدی، هدف اولیه ، موقعیت های رقابتی بود و مشتریان در این دهه، تمامی افراد سازمان بودند.بین سال های 1900تا1950 مدیریت اطلاعات شامل کنترل فیزیکی و استانداردسازی اسناد کاغذی بود. سپس ماشین های اتوماتیک پدید آمدند. در دهه های 1960و1970 ابزارهای خودکارسازی وارد سازمان ها شد. پردازش خودکار داده ها یک سیستم کامپیوتری است که برای دستیابی به نتایج موردنظر بکار می رود. در ابتدا هدف اصلی پردازش خودکار داده ها، پردازش روزانه تعاملات تجاری مانند: سفارشات فروش و تهیه گزارشات مربوطه بود. تجهیزات کامپیوتری این سیستم ها بسیار پرهزینه بودند. ضمن این که کارکنان اطلاع چندانی از نحوه کار این سیستم ها نداشتند. سپس تکنولوژی های جدید وارد محل کار در ادارات شدند. این تغییر نتیجه تأثیر ترکیب تکنولوژی های پردازش شده، اطلاعات دوربرد و اتوماسیون اداری بود. در حال حاضر مدیریت اطلاعات به مدیران متخصصی نیازمند است تا بتوانند سیستم های اطلاعات ترکیبی را طراحی و اجرا نمایند. اجزاء فناوری اطلاعات : همانگونه كه در شكل زیر ملاحظه می گردد،فناوری اطلاعات شامل سه جزء اصلی زیر می باشد:1- كامپیوتر ها 2- شبكه های ارتباطی 3- معلومات خاصتركیب این اجزاء به روش های معین ، فرصتهای مفید و سودمندی را بوجود می آورد.(,p14،Ibid،,Senn) كامپیوترها(Computers)سخت افزار ، برنامه ها ، اطلاعاتارتباطات(Communications)سخت افزار ، برنامه ها ، اطلاعاتمعلومات خاص(know-how)افراد ، كاربردها ، رویه ها منبع: (,p14،Ibid،,Senn) انواع كامپیوتر ها : كامپیوترهای مورد بحث ما با توجه به قدرت، سرعت، توانایی كنترل یا ارتباطات و اتصال به ترمینالها و كامپیوتر های دیگر طبقه بندی می شوند. یك طبقه بندی قابل توجه از انواع كامپیوتر ها عبارتست از:1-1) كامپیوتر های شخصی(pc) :كامپیوتر شخصی كامپیوتری است كه فقط یك نفر از آن استفاده نماید.كامپیوتر كیفی(Laptop)وكتابی(Notebook Computer) ،كامپیوترهای شخصی قابل حمل می باشند كه در داخل یك كیف جا می گیرند،اما قدرت،حافظه و امكانات لازم دیگر را برای رفع نیازهای اولیه كسب و كار مانند كلمه پرداز،كاربری،نگهداری مستندات و . . . دارا می باشد.كامپیوتر های قلمی فاقد صفحه كلید است و برای نوشتن با آن از یك قلم الكترونیكی بر روی یك صفحه استفاده می شود.1-2) ایستگاه كاری(workstation) :منظور از ایستگاه كاری یك كامپیوتر(pc) قوی می باشد كه از آن برای انجام كارهای حجیم محاسبات نظیر تجزیه و تحلیل داده ها،تهیه نمودار و مهندسی از آن استفاده می شود.این كامپیوتر معمولاً دارای صفحه نمایش بزرگ می باشد تا بتوان تصاویر بزرگ و پیچیده را مورد بررسی قرار داد. 1-3) مینی كامپیوتر(Minicomputer) :كه به آن Midrange Computer نیز می گویند، از یكسری كامپیوتر متمركز تشكیل شده كه برای پردازش عملیات،استفاده از پایگاه داده های مشترك و تهیه گزارش از آن استفاده می شود.1-4) كامپیوترهای بزرگ(Mainfrome):این كامپیوتر ها دارای قدرتی بیش از این هستند كه برای پردازش مقادیر حجیم عملیات بصورت Online به صدها و گاهی به هزاران تر مینال متصل می باشند.برای نگهداری داده های مربوط به این كامپیوترها از صدها نوار كامپیوتری و دهها واحد دیسك سخت استفاده می گردد.كامپیوترهای بزرگ در اتاقهای مخصوص نگهداری می شوند.1-5) ابر كامپیوتر (Super Computer ) :هدف اولیه از طراحی ابر كامپیوترها انجام كارهای با حجم فوق العاده زیاد و سرعت محاسباتی بالا بود.اما برای تجزیه و تحلیل مسائل پیچیده مانند شبیه سازی وضعیت آب و هوا نیز از آن استفاده می شود.جدیدترین كاربرد این كامپیوترها در بانكداری و تولید می باشد.علیرغم پیشرفت بسیار در تكنولوژی pc و كاربرد آنها در شبكه،همچنان از مینی كامپیوتر و كامپیوترهای بزرگ برای كار همزمان كاربران متعدد استفاده می شود و این امر از عهده كامپیوترهای PC ساخته نیست.در عین حال برای كار در محیط شبكه نیز كامپیوتر های بزرگ از قابلیت اعتماد بیشتری برخوردارند ( صرافی زاده،1382، ص89-88).2- شبكه های ارتباطی:یك قسمت اصلی از فن آوری اطلاعات،ارتباطات؛یعنی ارسال و دریافت داده ها و اطلاعات از طریق یك شبكه ارتباطی است. یك شبكه ارتباطی در بر گیرنده مجموعه ای از ایستگاهها در مكانهای مختلف است كه از طریق دستگاههای واسطه ای بهم مرتبط شده اند.این دستگاهها مردم را قادر می سازند تا داده ها و اطلاعات را ارسال و دریافت دارند. سیم ها و كابل های تلفن واسطه های ارتباطی متداول هستند. ارتباطات داده ای عبارت است از انتقال داده ها و اطلاعات از طریق یك واسطه ارتباطی،شبكه های ارتباطی در محصولات و خدمات بعلاوه در زندگی شخصی ما انقلابی را پدید آورده اند.شبكه های عمومی مانند مینی تل،كامپوسرور،اینترنت و شبكه گسترده جهانی(WWW) به اشخاص این اجازه را می دهد كه بصورت الكترونیكی ، با دیگران از طریق كامپیوترهای شخصی ارتباط برقرار كنند.3- معلومات خاص :فناوری اطلاعات به خوبی معلومات خاص كاربرانش است. به عبارت دیگر افراد بایستی معلومات خاصی برای استفاده و منتفع شدن از فرصت هایی كه این فن آوری ایجاد كرده،داشته باشند.معلومات خاص فن آوری اطلاعات شامل:– آشنایی با ابزار فن آوری اطلاعات(IT)– بدست آوردن مهارتهای مورد نیاز برای استفاده از این ابزار– توافق نظر در زمینه فن آوری اطلاعات،هنگام استفاده از آن جهت حل یك مشكل یا برای بدست آوردن سود(فایده)از یك فرصت.(p20،,Ibid)وظایف فن آوری اطلاعات :فن آوری اطلاعات واقعاً چه كارهایی می تواند انجام دهد؟ فن آوری اطلاعات می تواند 6 وظیفه زیر را انجام دهد:دریافت ، پردازش ، ایجاد ، ذخیره ، بازیابی و انتقال اطلاعات1- دریافت :گرد آوری جزئیات تفصیلی فعالیتها در اغلب موارد مفید است.این فرایند كه دریافت داده ها نامیده می شود، هنگامی انجام می شود كه معتقد باشیم داده ها در آینده مفید خواهند بود.2- پردازش :فعالیتی است كه اغلب با خود كامپیوتر مرتبط است و معمولاَ هدف افراد و سازمانها از خرید كامپیوتر پردازش اطلاعات است.وظیفه پردازش مستلزم تغییر شكل ، تجزیه و تحلیل، محاسبه و تركیب تمام شكل های داده یا اطلاعات است. یكی ازاولین كاربردهای تجاری كامپیوتر،پردازش دادها بودكه بر روی دریافت داده هاوتبدیل آنها به اطلاعات تمركزداشت.پردازش اطلاعات به تبدیل هرنوع اطلاعات به نوع متفاوتی از اطلاعات اطلاق می شود. متن ها ( گزارشات،مراسلات)،صداها(صدای انسان،موسیقی و آهنگ)و تصاویر (اطلاعات بصری از قبیل نقشه ها،نمودارها،نقاشی ها و نقاشی های متحرك)همه می توانندپردازش شوند.سیستم های چند رسانه ای كه نوعی از سیستم های پردازش اطلاعات هستند، اخیراً مورد توجه قرارگرفته اند. انواع دیگر پردازش عبارتند از :– واژه پردازی: ایجاد اسناد مبتنی بر متن شامل گزارشات،خبرنامه ها و مراسلات. سیستم های واژه پردازی به افراد اجازه می دهد تا داده ها،متون و تصاویر را وارد كامپیوتر كنند و آنها را بصورت جذاب و سودمند تغییر دهند.– پردازش تصویر: تبدیل اطلاعات بصری(نمودارها،نقاشی ها و عكسها) به صورتی كه بتواند داخل سیستم كامپیوتری مورد استفاده قرار گیرد یا بین افراد و دیگر كامپیوتر ها انتقال یابد.– پردازش صدا : عبارت است از تغییر و ارسال اطلاعات صوتی 3- ایجاد :فن آوری اطلاعات مكرراً مورد استفاده قرار می گیرد تا از طریق پردازش، اطلاعاتی را ایجاد نماید.ایجاد اطلاعات به ساماندهی داده ها و اطلاعات به شكل مفید،خواه متن و صدا و خواه تصاویر بصری، اطلاق می شود.4- ذخیره سازی:ذخیره سازی كامپیوتر را قادر می سازد تا داده ها و اطلاعات را جهت استفاده در آینده در خود نگه دارد.داده ها و اطلاعات ذخیره شده بر روی یك واسطه ذخیره سازی (برای مثال،دیسك مغناطیسی یا CD-ROM) قرار می گیرد و كامپیوتر می تواند به هنگام نیاز آنرا بخواند. 5- بازیابی :فرایندی كه طی آن،یك كامپیوتر،داده ها و اطلاعات ذخیره شده را برای پردازش مجدد یا برای انتقال به یك كاربر دیگر،مشخص و كپی می كند.6- انتقال :ارسال داده ها و اطلاعات از یك مكان به مكان دیگر انتقال نامیده می شود.شبكه های ارتباطی جدید ما را قادر می سازد اطلاعات را در یك لحظه به سراسر جهان ارسال كنیم.دو شكل متفاوت برای انتقال اطلاعات وجود دارد.– پست الكترونیكی: عبارتست از پذیرش،ذخیره سازی و انتقال پیام های متنی و تصویری میان كاربران یك سیستم كامپیوتری– پیام صوتی : صورتی از پردازش صدا كه فرستنده پیام صوتی اش را از طریق گوشی تلفن وارد می كند.اطلاعات صوتی انتقال می یابد،ذخیره می شود و بوسیله گیرنده بازیابی می شود.(Senn,Ibid,pp21-4 )فواید فن آوری اطلاعات :كامپیوتر های متصل بهم ازطریق سیستم های ارتباطی چهار فایده اساسی برای كاربران ایجاد می كنند: سرعت ، ثبات ، دقت و قابلیت اعتماد.1- سرعت :كامپیوتر ها هر عملی را در كسری از ثانیه انجام می دهند.آنها بسیار سریعتر از انسان هستند و می توانند حسابهای پیچیده ، بازیابی اطلاعات ذخیره شده ،انتقال اطلاعات از یك مكان به مكان دیگر و . . . را در یك لحظه انجام دهند. 2- ثبات :اغلب انسانها به سختی كارشان را تكرار می كنند،در واقع انجام یكباره بعضی كارها ، ابداً به سختی انجام كار به شكل یكنواخت نیست. برتری كامپیوتر نسبت به انسان در تكرار پیوسته كارهاست. كامپیوتر قادر است در هر زمان ، فعالیتها را به شكل یكنواخت انجام دهد.3- دقت : علاوه بر سرعت و ثبات،كامپیوتر ها بی نهایت دقیق هستند.آنها می توانند تفاوتهای بسیار جزئی را كه انسانها نمی توانند مشاهده كنند،آشكار نمایند.توانایی كامپیوتر در كنترل كوچكترین اختلافات منجر به دقت می شود.4- قابلیت اعتماد :سرعت،ثبات و دقت منجر به قابلیت اعتماد می شود.هنگامی كه با سرعت،پیوسته و با دقت از یك رویه یكسان پیروی می شود می توان انتظار نتایج مورد اعتماد را داشت،یعنی می توان انتظار داشت كه به صورت مكرر ، نتایج مشابهی را به دست آورد.بطور كلی كامپیوتر ها قابلیت اعتماد بالایی دارند.همچنین شبكه های ارتباطی خیلی قابل اعتماد هستند ومعمولاً درموقع نیاز دردسترسند((Senn,Ibid,pp27-8.انواع فناوریهای اطلاعاتی :1- سیستم های اطلاعاتی(Information Systems )قبل از تعریف سیستم های اطلاعاتی لازم است كه به منظور درك بهتر آن تعریفی از سیستم ارائه گردد.– تعریف سیستم :سیستم مجموعه ای از عناصر است که برای رسیدن به یک هدف مشخص ومشترک گردهم آمده اند، به طوری که بین این عناصریک رابطه تعاملی وجوددارد. ویژگی بعدی، وجودنظم درروابط بین عناصر است.به این معنا که هر عنصری دارای یک نقش می باشد. توضیح اینکه ممکن است عناصر یا اجزاء سیستم به طور مستقل عمل نمایند،اما تغییر در وضعیت هر عنصر بر عناصر دیگر و در نتیجه برکل سیستم اثر می گذارد.(رابطه تعاملی) ( صرافی زاده ، 1382، ص4).سیستم ها به دو دسته اصلی تقسیم می شوند :سیستم باز : به سیستمی گویند که با محیط خود ارتباط داشته و ورودی خود را از محیط می گیرد.سیستم بسته : سیستمی که با محیط خود از نظر مبادله انرژی و اطلاعات مرتبط نباشد و در واقع مستقل از محیط اطراف خود باشد،سیستم بسته نامیده می شود.– تعریف سیستم های اطلاعاتی :تعاریف متعددی از سیستم های اطلاعاتی ارائه شده است که تعدادی از آنها در ذیل ارائه شده است:• سیستم اطلاعاتی نوع ویژه ای از سیستم کاری است که از فناوری اطلاعات برای دریافت،انتقال،ذخیره سازی،بازیابی،اداره یا نمایش اطلاعات استفاده می کند که نتیجه آن پشتیبانی از یک یا چند سیستم کاری دیگر است (Alter & Steven,1999,p42 ).• سیستم های اطلاعاتی از مجموعه ای از افراد،تجهیزات،دستورالعمل ها ،اطلاعات خام و . . . تشکیل شده که اطلاعات مفید،یکدست،صحیح و دقیق را در اختیار کل مؤسسه قرارمی دهد (جهانی ، 1376 ، ص4).• سیستم های اطلاعاتی را می توان به عنوان سیستم هایی متشکل از اجزای انسانی و فنی دانست که در کار پذیرش،ذخیره سازی،پردازش و انتقال اطلاعات هستند.این سیستم ها می توانند مبتنی بر هر نوع ترکیبی از تلاش انسانی،شیوه های مبتنی بر کاغذ و فناوری اطلاعات باشند.(هیكز،1379،شماره 15)اجزاء یک سیستم اطلاعاتی :در هر سیستم اطلاعاتی پنج جزء وجود دارد که عبارتند از : سخت افزار،برنامه ها،داده ها،رویه ها و افراد.در بعد ماشینی،سخت افزار کامپیوتر،دستورات را با توجه به برنامه اجرا می کند،و در بعد انسانی،افراد از دستورات با توجه به رویه ها پیروی می کنند.پل ارتباطی میان انسان و ماشین«داده» است.در شکل زیر این موضوع بطور خلاصه آمده است. پل بعد ماشینی بعد انسانی سخت افزار برنامه ها داده ها رویه ها افراد دستورات روابط میان پنج جزء یک سیستم اطلاعات منبع: (p96،MIS،David،Kroenke) انواع سیستم های اطلاعاتی :1- سیستم های پردازش عملیات(TPS) سیستم های پردازش عملیات،عملیات روزمره سازمان را پشتیبانی می کنند.چند نمونه سیستم در این زمینه عبارتند از : سیستم رزرو بلیط،سیستم ثبت سفارشات،سیستم پردازش چک،سیستم حسابهای پرداختنی،سیستم حسابهای دریافتنی و سیستم پرداخت حقوق و دستمزد.این سیستم ها به شرکتها و سازمانها کمک می کنند تا عملیات روزمره خود را اجرا نموده و فعالیتهای خود را کنترل نمایند.قابل ذکر است که هدف اولیه مؤسسات کامپیوتری مکانیزه کردن بخشهای عملیاتی سازمانها است.گزارشات برنامه TPSبه دو شیوه قابل ارائه است:یکی آنکه اطلاعات گزارش را روی صفحه نمایش ارائه کند و دیگر اینکه اطلاعات را روی کاغذ چاپ نماید.– انواع پردازش در سیستم ها :بطور کلی دو شیوه پردازش وجود دارد.– سیستم پردازش بهنگام(Online Processing)– سیستم پردازش دسته ای(Batch processing)– سیستم پردازش بهنگام(Online) :سیستم های پردازش بهنگام دارای ارتباطی مستقیم بین کاربر و برنامه های کاربردی می باشد.کاربر داده های مربوط به یک عمل یا معامله را وارد سیستم می کند و برنامه در مورد آن معامله به کاربر پاسخ می دهد.در این نوع پردازش بین ورود داده،پردازش،بهنگام نمودن داده های ذخیره شده و ارائه گزارش بر اساس آن فاصله زمانی وجود ندارد.– سیستم پردازش عملیات دسته ای(Batch) :در پردازش دسته ای ، داده های وارد شده به سیستم در یک عملیات با فایل تشکیل گروه را داده و یکجا پردازش می شوند.مثلاً در یک سیستم پردازش انبار،تمام کالاهای وارده و صادره در یک چارچوب زمانی مشخص،فرضاً در یک روز معین،در یک گروه قرار گرفته،سپس بر حسب شماره کالا مرتب(sort)شده و یکجا پردازش می شوند. (صرافی زاده،1382،صص6-203)2- سیستم های اطلاعاتی مدیریت(MIS) :به بیان ساده می توان گفت که سیستم اطلاعات مدیریت با تولید گزارشات خلاصه و ساختاری و با مبنایی منظم و تکراری،کار مدیریت را تسهیل می کند.خروجیMIS به طور مرتب تهیه می شود و بیشتر برای کنترل فعالیتهای مؤسسه مورد استفاده قرار می گیرد ( همان منبع ، ص207).به عبارت دیگر سیستم های اطلاعات مدیریت عبارتست از : سیستم های رسمی و غیر رسمی که اطلاعات قدیم،حال و اطلاعات مربوط به آینده را به صورت کتبی و شفاهی،مرتبط با عملیات داخلی سازمان و محیط آن فراهم می سازد و سپس بوسیله اطلاعات فراهم شده در چهارچوب زمانی مقتضی به منظور به کاربردن در تصمیم گیری،از مدیران،پرسنل و اجزای کلیدی محیط پشتیبانی می کند.(بهشتیان و ابوالحسنی،1379،ص34).MIS از نظر مفهومی، یک سطح بالاتر از برنامه های TPS می باشد و به عملیات روزمره مربوط نمی شود،بلکه به مدیریت فعالیتهایی که عملیات را پشتیبانی می کنند،مرتبط است (صرافی زاده، همان منبع،ص208).– اجزاء MIS :همانطور که در نمودار زیر نشان داده شده ،MIS دارای سه جزء اصلی می باشد:1- مدیریت 2- سیستمهای پردازش 3- اطلاعاتسیستمی که داده های داخلی را تسخیر می کند و آنها را در جهت تصمیم گیری مدیریت به اطلاعات تبدیل می نماید MIS می باشد.اگر چه تمامی کارکنان تصمیم گیری می نمایند، لکن تصمیم گیری مدیران در ارتباط با طرحریزی برای جهت دادن و کنترل کار گروهها می باشد. نمودار : مفهوم مبنایی MIS1- مدیریت (جمع آوری اطلاعات راجع به سیستم ها،تصمیم گیری جهت طرحریزی،بهره برداری و کنترل سیستم)2- سیستم ها جهت رسیدن به اهداف مشترک3- اطلاعات شامل دستورات جهت انتخاب داده های داخلی و خارجی مورد استفاده برای تصمیم گیری در رابطه با سیستم ها (بهشتیان و ابوالحسنی،1379،ص36)3- سیستم های پشتیبانی تصمیمات(DSS) :DSS سیستمهای کامپیوتری تعاملی(interactive) هستند و معمولاً برای مدیران رده بالای سازمانی طراحی می شوند.غالباً DSS برای حل مسائل خاصی بکار می روند که موردی هستند و نه تکراری و روزمره،برعکس سیستمهای MIS که برای نیازهای منظم و تکراری بکار می روند،نیاز DSS می تواند نامنظم و غیر معمول باشد.پس در مقام مقایسه DSS برای حل مسائلی طراحی می شوند که کمتر ساختاری بوده و در ضمن منحصر به فرد هستند، در حالی که MIS و TPS برای مسائلی مناسب هستند که بیشتر ساختاری اند.به همین جهت DSS باید قابلیت انعطاف و سازگاری داشته باشد تا با تغییراتی که کاربر با توجه به ضرورتها و شرایط مختلف در مسأله ایجاد می کند،هماهنگی سیستم حفظ گردد. بیشتر وقت مدیران صرف جمع آوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات جهت تصمیم گیری می شود. DSS سیستم اطلاعاتی است تعاملی(Interactive) متکی به یک سری ابزارهای نرم افزاری و سخت افزاری کاربر آشنا که با تهیه و ارائه یک سری اطلاعات،مدیران را در تصمیم گیری پشتیبانی می نماید.در بسیاری از اوقات تصمیم گیران برای اتخاذ یک تصمیم مناسب به تجربیات خود متکی هستند،اما مدیران سطوح استراتژیک و تاکتیکی غالباً با تصمیمات پیچیده ای مواجه هستند که تجزیه و تحلیل عوامل موجود درآنها فراتر از قابلیتهای یک انسان معمولی است.این نوع تصمیمات مربوط به سیستم های پشتیبانی تصمیمات یا DSS می باشند.با DSS می توان کمبوداطلاعات راجبران نمودبه نحوی که مدیران بتوانندکیفیت تصمیمات خود را ارتقاء دهند.برای این امربایددرDSS ازجدیدترین نوآوریهادرتکنولوژی(سخت افزاری ونرم افزاری) مانند نمودارهای رنگی و سیستم های اطلاعات مدیریت،مدلهای برنامه ریزی و پیش بینی ، زبانهای پرسشی و حتی هوش مصنوعی استفاده نمود.در بسیاری از موارد DSS فرایند تصمیم گیری را تسهیل می کند.مثلاً در انتخاب یک راه حل از بین چندین راه حل به کمک تصمیم گیرنده می آید.برخی DSS ها توانایی این را دارند تا براساس معیارهایی که تصمیم گیرنده مد نظر دارد،راه حل هایی را ارائه نمایند.بدین ترتیب مدیران بدون اتکا به کارشناسان MIS می توانند با دریافت راه حل ها اتخاذ تصمیم نمایند.ویژگیهای DSS :ویژگیهای یک DSS مطلوب به شرح زیر می باشد:– DSS در فرایند تصمیم گیری به تصمیم گیرنده از طریق ارائه راه حل کمک می نماید.– DSS برای تصمیمات نیمه ساختاری و ساخت نایافته طراحی می شود.– DSS در کلیه سطوح به تصمیم گیران کمک می کند،اما در سطوح تاکتیکی و استراتژیک کارایی بیشتری دارد.– DSS سیستمی است تعاملی که بدون کمک کارشناسان می تواند مورد استفاده تصمیم گیرنده قرار گیرد.– DSS به آسانی با نیاز های اطلاعاتی محیط تصمیم گیری سازگار می شود.– DSS قابلیت انعطاف کافی دارد تا با سبکهای مختلف مدیریت هماهنگ شود.– DSS مکانیسم هایی ارائه می کند که سریعاً نیازهای اطلاعاتی تصمیم گیرنده را تأمین می کند.4- سیستم اطلاعات مدیریت عالی (EIS) :سیستمی است که اطلاعات را با سهولت و با شکل و فرم مناسب در اختیار مدیران ارشد اجرایی قرار می دهد به نحوی که آنها در حداقل زمان بیشترین مفاهیم اطلاعاتی را دریافت کنند.در این سیستم به مشخصه شکیل بودن اطلاعات بیشترین توجه می شود.چون مدیران ارشد اجرایی با کمبود وقت و تنوع مشغله ذهنی مواجه بوده و با توجه به مسئولیت زیاد نیاز هست که در اسرع وقت تصمیم گیری نمایند،لذا این سیستم،اطلاعات مورد نیاز را با شکل ها و گرافهای گویا در اختیار مدیران قرارمی دهد. در این نوع سیستم ها تأکید و تمرکز روی شکل اطلاعات می باشد.(سیدجوادین،1380،ص615)به عبارت دیگر سیستم اطلاعات مدیران ارشد عبارتست از: کاربرد تکنولوژی کامپیوتری برای تأمین نیازهای اطلاعاتی مدیران ارشد سازمان به منظور تصمیم گیری به موقع و اقدام مقتضی در رابطه با حل مسائل و مشکلات سازمان .EIS می تواند به مدیران عالی و اجرایی سازمان به شرح ذیل کمک کند : مدیر هیچگاه وارد جزئیات نمی شود و برای کار خود برنامه دارد و زمان خود را مطابق با برنامه اختصاص می دهد و برای مدیر مجهز بودن به بینش جامع در رابطه با محیط فعالیت بسیار مهم و حیاتی است. مدیر به ارزش ارتباطات برون سازمانی واقف است و خوب می داند که اگر بخواهد نسبت به عملکرد سازمان متبوعش قضاوت نماید،بهتر است چشم اندازی را خارج از سازمان انتخاب نماید و از آنجا قضاوت نماید واطلاعات و یافته هایی که در این مسیر حاصل می شود عمدتاً با ارزش و قابل استفاده می باشد. مدیران عالی بایستی نقش اطلاعات درحل مسائل ونحوه طراحی،اجراواستفاده ازسیستم های اطلاعاتی را درک نمایند و این امر از طریقEIS میسر می گردد(یزدان پناه،CD آموزشی سیستم های اطلاعاتی مدیریت).5- سیستم اتوماسیون اداری (OAS) :چهارمین نوع سیستم اطلاعاتی،سیستم مکانیزه اداری یا OAS می باشد.سیستم های OASسیستم های اطلاعاتی هستند که مکاتبات اداری را به صورت کتبی،شفاهی یا ویدئویی ایجاد نموده،پس از ذخیره سازی،اصلاح و نمایش ، آنها را انتقال می دهند.– مکانیزه نمودن امور دفتری(OA)) (Office Automationدفتر یا Office به معنای محلی است که عده ای از کارکنان گردهم آیند تا نوع خاصی از کار مانند پردازش اطلاعات را انجام دهند (صرافی زاده ، همان منبع،ص139).اتوماسیون اداری یا OA عبارتست از: کاربرد وسایل الکترونیکی در فعالیتهای دفتری به منظور افزایش کارآیی. کارایی افزایش یافته،ناشی از تکامل تبادل اطلاعات در داخل دفتر و بین دفاتر و محیط آنها بوده و در نتیجه با ارائه اطلاعات بهتر برای تصمیم گیری می تواند به مدیر سود برساند.دو نظر و ایده در مورد اتوماسیون اداری وجود دارد. نظر اول که بر مبنای سود ناشی از کاهش حرکت است،اساساً با افزایش کارایی دفتر و کارهای منشی گری مرتبط می باشند.نظر دوم که اخیراً ارائه شده شامل افزایش در کارایی مدیریت علاوه بر کارایی دفتری و منشی گری می باشد. کارایی مدیریت می تواند در هر سطحی به عنوان مثال از بخش سرپرستان تا مسئولین حقوقی وجود داشته باشد.(بهشتیان و ابوالحسنی، همان منبع ،ص246)لازمه مکانیزه نمودن امور اداری استفاده از کامپیوتر،ابزارهای اداری و فن آوری مخابراتی در مدیریت منابع اطلاعاتی سازمان است.با این دیدگاهی که از اطلاعات به عنوان یک وسیله و منبع جامع و یکپارچه ارائه می شود،چهار عنصر مخابراتی یعنی ؛داده ها،متن،تصویر و صدا باید بطور جامع در سیستمهای چند رسانه ای اداری،قابل استفاده باشد. کارگروهی وجمعی باکامپیوتروسیستم گروه افزار روشی است برای آنکه کارکنان بتوانند در یک محیط گروهی زمان واقعی به پردازش و مدیریت اسناد به صورت on-line بپردازند.(صرافی زاده و علی پناهی ، 1382،ص240) – مزایای OA :با ایجاد محیط مناسب انتظار می رود سیستمهای مکانیزه امور دفتری مزایای زیر را برای کارکنان علمی و فنی داشته باشد: 1- مزایای مستقیممزایای مستقیم عبارتند از افزایش محصول یا بازده و صرفه جویی در وقت یا نیروی کار. معمولاً این مزایا که قابل اندازه گیری بوده و ممکن است تأثیر مستقیم و کوتاه مدت بر جریان نقدینگی داشته باشند عبارتند از :الف)کنترل بهتر بر کار،بخاطر تقسیم کمتر نیروی کارب) تبدیل اطلاعات از یک شکل به شکل دیگر کمتر صورت می گیرد،مانند نوشتن روی نوار که پس از آن روی کاغذ تایپ می شود.ج) فعالیتهای غیر مولدمانند بایگانی،نگهداری سوابق و بهنگام رسانی کمتر می شود.د) سازماندهی پرسنل بهتر انجام می شود چرا كه با استفاده از امكانات كنفرانس تلفنی،مسافرت و گردهمایی كمتر می شود.2- مزایای غیر مستقیم :این مزایا غیر كمی می باشند و ممكن است از طریق سودآوری و رشد دربلند مدت سازمان را غنی سازند.این مزایا عبارتند از :الف) وابستگی كمتر به ادارات دیگر برای تهیه كپی ، چاپ و امور مشابه دیگرب) نیاز كمتر به تشریفات و كنترل جهت نظارت بر جریان كار بین اداراتج) به دلیل افزایش اثر بخشی كاركنان در انجام یك سری كار خاص،رضایت شغلی آنها افزایش می یابد.د) رضایت بیشتر مشتری به دلیل ارائه بهتر اطلاعات و خدمات به موقع.هـ)رقابت بیشتر سازمان از طریق استفاده بهتر از منابع اطلاعاتی و قابلیت لازم برای عکس العمل نسبت به فشار ها و فرصتها تکنولوژی لازم برای مکانیزه کردن امور دفتری :طبقه بندی عمده ای که برای سیستم های OA وجود دارد به شرح زیر می باشد.1-5) پست الکترونیکی(E-Mail) :هدف از پست الکترونیکی آن است که به جای مبادله پیام های کاغذی (در داخل یا خارج سازمان)از مبادله الکترونیکی اطلاعات به صورت متن یا نمودار استفاده شود.چنین سیستمی باید بتواند امکانات زیر را به استفاده کننده ارائه نماید.الف) قابلیت کار روی متن برای ترکیب،اصلاح و ذخیره سازی پیامهاب) تهیه انواع فرم برای نامه ها،مانند نامه های رسمی،صورتهای مالی و امثال آن.ج) مبادله پیام برای فواصل دور یا نزدیکد) امکان ارسال پیام به یک آدرس خاص،به یک سری آدرس مشخص به تمام کاربران یک سیستم محلی و ارسال پیام برای کاربران دیگر.2-5) فکس مایل(Facsmile) : استفاده از تسهیلات فکس مایل (FAX) رو به گسترش می باشد.با کمک فکس می توان تصویر دقیقی از یک نسخه اصلی را (با استفاده از بی سیم یا شبکه تلفنی)ارسال نمود به طوری که توسط گیرنده قابل دریافت و ترکیب باشد.در سیستم های فکس مایل با استفاده از تصویر برداری از سند ،محتوای آن بصورت دیجیتال در آمده و ارسال می گردد.سپس توسط دریافت کننده مجدداً تبدیل رمز صورت گرفته و به صورت متن در می آید.3-5) کامپیوتر و میکروفیلم : اساساً استفاده از چنین سیستم هایی مستلزم باز نمودن رمز داده های یک رسانه مغناطیسی مانند نوار مغناطیسی و تبدیل آنها به عباراتی است که توسط انسان قابل خواندن باشدتابتوان آنهارا بصورت تصویر بر روی میکروفیلم و میکروفیش ذخیره نمود.ذخیره سازی وبازیابی برروی این رسانه ها به راحتی صورت می گیرد. برخی سیستم ها برای بازیابی کاملاً مکانیزه از یک نرم افزار کامپیوتری استفاده می کنند. در ضمن می توان توسط یک چاپگر یا بازخوان(Reader)اسناد را مطالعه نمود و یا از آنها کپی تهیه کرد.اهمیت کامپیوتر و میکروفیلم در محیط اداری به دلیل قابلیت آن در ذخیره نمودن و بازیابی حجم بزرگی از داده هاست که هم آسان و هم ارزان انجام می شود.4-5 )کنفرانس از راه دور (Teleconfrencing) :بدیهی است اگر بر گزاری گردهمایی و تشکیل جلسات بدون نیاز به مسافرت و تهیه محل سکونت باشد برای سازمانها مزایای بسیاری در بر دارد.بر اساس گزارشات بدست آمده در حال حاضر بیش از 80 درصد شرکتهای موفق از تجهیزات کنفرانس از راه دور استفاده می کنند و یا درصدد تهیه آن هستند.استفاده کنندگان از این تجهیزات اعلام نموده اند که این سیستم ها دارای مزایایی به شرح زیر می باشند :– صرفه جویی در وقت– سرعت اجرای گردهمایی و در نتیجه سرعت در تصمیم گیری– صرفه جویی در هزینه ها– امنیت حاصل از عدم رفت و آمدها– برگزاری سریعتر جلسات– بروز اختلال کمتر در امور روزمره– افراد به خاطر حضور در قلمرو و سرزمین دیگران احساس عدم آرامش می کنند که این مشکل با کنفرانس از راه دور برطرف می شود. نسل اول تکنولوژی کنفرانس از راه دور ،کنفرانس صوتی(شنیداری)بود که به دلیل هزینه پایین آن تا مدتی مورد استفاده قرار داشت ضمن اینکه با مشکلاتی نیز مواجه بود(مانند عدم رؤیت سخنرانان و تعیین هویت آنان).کنفرانس ویدئویی فاقد این مشکلات است اما خیلی هزینه بر می باشد و با توجه به سطح فعلی تکنولوژی،نیاز به متخصص فنی می باشد. با کنفرانس از راه دور می توان دو یا چند محل را به یکدیگر مرتبط نمود.در واقع کنفرانس از راه دور و یا انجام معاملات از راه دور نوعی کار کردن است به نام همکاری از راه دور(Teleworking)،که از تکنولوزی اطلاعاتی استفاده می شود تا نیازی به حضور فیزیکی افراد نباشد.کنفرانس از راه دور بر سه نوع صوتی،تصویری و کامپیوتری می باشد که ذیلاً به شرح هر یک می پردازیم.– کنفرانس صوتی(شنیداری) :در کنفرانس صوتی از رسانه ارتباطی صوتی برای برقراری ارتباط بین افراد استفاده می شود که از نظر جغرافیایی پراکنده هستند اما مایل می باشند برای حل مسأله ای مشترک یک گردهمایی داشته باشند.کنفرانس صوتی برای سازمانها و شرکتهایی قابل توجه می باشد که در یک منطقه جغرافیایی گسترده ای پراکنده می باشند و گروه می تواند با استفاده از ارتباطات صوتی به مبادله اطلاعات و هماهنگ نمودن فعالیتهای خود بپردازد،اما نقطه ضعف آن عدم رؤیت شرکت کنندگان در گردهمایی می باشد. – کنفرانس ویدئویی(صوتی – تصویری) :در کنفرانس ویدئویی علائم صوتی با علائم تصویری همراه می باشد.در کنفرانس ویدئویی نیز مانند کنفرانس صوتی از کامپیوتر استفاده نمی شود و ابزار دریافت و ارسال علائم صوتی و تصویری تلویزیون می باشد.بدین ترتیب افرادی که در یک محل قرار دارند در حالی که کنفرانس اجرا می شود می توانند ضمن دیدن تصویر افرادی که در محل دیگر قرار دارند،صدای آنها را نیز بشنوند.کنفرانس ویدئویی بیش از 30 سال است که در کشورهای غربی مورد استفاده می باشد و بسیار با صرفه می باشد.ارتباط صوتی – تصویری دو طرفه می باشد و دقیقاً مانند آن است که افراد در یک اطاق حضور دارند و افرادی که در حال دریافت پیام یا سخنرانی هستند می توانند در گفتگو با افراد دیگركه در حال ارسال پیام یا سخنرانی هستند،شرکت کنند.– کنفرانس کامپیوتری :در کنفرانس کامپیوتری از شبکه ای استفاده می شود که به یک کامپیوتر متصل می باشد به طوری که افراد بتوانند در خلال اجرای کنفرانس به مبادله اطلاعات بپردازند.نحوه کار کاملاً شبیه پست الکترونیکی می باشد.در واقع در هر دو از نرم افزار و سخت افزار مشابهی استفاده می شود و لذا از نمودار مربوط به پست الکترونیکی در اینجا نیز می توان استفاده نمود.تفاوت کنفرانس کامپیوتری و پست الکترونیکی این است که شرکت در کنفرانس کامپیوتری محدود به یک گروه خاص و تخصصی می شود و لذا اطلاعات مبادله شده محدود به فعالیت مربوط به همان گروه خاص می شود.در کنفرانس کامپیوتری برای مبادله اطلاعات لزومی به حضور همزمان شرکت کنندگان نیست،در حالی که در کنفرانس ویدئویی باید در یک زمان مشخص در کنفرانس حضور داشته باشند.5-5) پست صوتی(Voice Mail) :سیستم های پست صوتی یا VMS نظیر تماس های تلفنی غیر همزمان می باشند.این سیستم ها به فرستنده این امکان را می دهد که صدا را (معمولاًروی دیسک یا سرور) به شکل دیجیتالی ذخیره نماید تا در فرصت مناسب مخاطب از تلفن خود استفاده نماید. سیستم پست صوتی دارای مزایای زیر می باشد :• زمان کمتری صرف تلفن می شود؛زیرا صدا همان کیفیت دقیق یک یادداشت را دارد.• تعداد وقفه ها کمتر می شود؛زیرا پیام ذخیره می شود تا زمانی که کاربر به راحتی بتواند از آن استفاده نماید.• زمان پاسخ سریع است؛زیرا نوشتن و تایپ کردن حذف شده است.علیرغم ویژگیهای نامطلوب مانندماهیت یکطرفه بودن جریان صدا،نبودن گفتگوی جمعی وهزینه های بالای نصب و راه اندازی،به نظر می رسد استفاده از پست صوتی در سیستم های OA اجتناب ناپذیر است.6-5) ویدئوتکست یا پیام نما :در ویدئوتکست از کامپیوتر برای نمایش اطلاعات بر روی صفحه نمایش استفاده می شود.اطلاعات که ممکن است به صورت متن،نمودار و جدول باشد در حافظه جانبی کامپیوتر ذخیره می شود.سیستم های پیام نما را می توان بر اساس رسانه مورد استفاده به دو گروه به شرح زیر طبقه بندی نمود :1- View Data : از تلفن یا شبکه تلوزیونی کابلی استفاده می کند.2-Teletext : از کانالهای معمولی تلویزیونی استفاده می کند.در View Data یک تعامل محدودی بین کاربر و کامپیوتر(از طریق صفحه کلید)وجود دارد در حالی که در Teletext ارتباط یک طرفه است.برای اطلاعات ویدئوتکست 3 نوع منبع اصلی وجود دارد :1- کاربران می توانند به اطلاعات در کامپیوتر خود سازمان دسترسی داشته باشند.2- سازمان می‌تواند در یک شرکت خدمات ویدئوتکست مشترک شود تا بدین ترتیب به حافظه و اطلاعات کامپیوتر آن شرکت دسترسی وجود داشته باشد.3- سازمان می تواند از اطلاعات سازمانهای دیگر استفاده نماید.(صرافی زاده و علی پناهی،1382،صص54-244)6- سیستم های خبره یا هوشمند (ES) :در سالهای اخیر یک نوع سیستم اطلاعاتی جدید به نام سیستم هوشمند بوجودآمده است که برای مسائل نیمه ساختاری راه حل ارائه می کند.سیستم هوشمندازتکنیکهایی بهره می برد که برای ارائه توصیه وپیشنهاد،یاتشخیص مسائل،دارای استدلال می باشد.برای انجام این کار سیستم هوشمندبا طرح سئولاتی،داده های دریافتی رابراساس یک پایگاه دانش پردازش می کند.پایگاه داده معلومات از یک سری قواعد تشکیل شده است.سیستم هوشمند اطلاعاتی راكه فراگرفتن آنها برای انسان چندین ماه،سال یاحتی چندین دهه زمان می برد،به صورت رمزدرمی آورد.با استفاده ازاین سیستم،کارکنان تازه کارخیلی سریع به کار خود مسلط می شوند. در ضمن هنگامی که کارکنان باتجربه ارتقاء پیدا می کنند و یا اداره خود را ترک می کنند،تمام اطلاعات آنها ازبین نمی رود.(همان‌منبع،صص6-225)7- هوش مصنوعی(AI) (Artificail Intelligence) :هوش مصنوعی را کوشش هایی تعریف می کنند که در پی ساختن نظامهای رایانه ای(سخت افزار و نرم افزار)است که رفتاری انسان وار داشته باشند.چنین نظامهایی توان یادگیری زبانهای طبیعی،انجام وظیفه های انسانی(بصورت مصنوعی – روباتیک)،کاربرد دستگاههایی که رفتار و گفتارشان را نمایش می دهد،و رقابت با خبرگی و توان تصمیم گیری انسان را خواهند داشت.این نظامها همچنین توانائیهای منطقی،استدلال،بینش و آنچه را در کیفیت انسان سراغ داریم،به نمایش خواهند گذاشت.هوش مصنوعی در پی ساخت دستگاههایی است که بتواند توانائیهای یاد شده،یعنی استدلال،رفتار،قیاس،و مفهوم آفرینی، را از خود بروز دهند.آنچه تاکنون ساخته شده ،نتوانسته اند خود را به این پایه برسانند،هر چند سودمندیهایی برای سازمانها به همراه داشته اند.از سوی دیگر،هیچ دلیلی در دست نداریم که نشان دهد چنان دستگاههایی در آینده پیشرفت و گسترش نخواهد نمود.(لاودن، 1382،صص6-383)8- سیستم پشتیبانی تصمیم گیری گروهی :این سیستم از گروههای کاری به کار خاصی اشتغال دارند و هدف مشترکی را دنبال می کنند،پشتیبانی می کند.این سیستم از ابزارهای کار گروهی بهره می گیرد. با پیشرفت فناوری ارتباطات سیستم های پشتیبانی تصمیم گیری گروهی قادرند تا از گروههای کاری به صورتهای مختلف جدا از زمان و مکان پشتیبانی کنند.استفاده از نرم افزارهای گروهی امروزه در سازمانهای نوین بسیار رایج می باشد.سازمان ها با طراحی اتاق های تصمیم گیری و تجهیز آنها به ابزارهای مختلف مانند ویدئو پروژکتور،تابلوهای الکترونیکی،تجهیزات ارتباط با اینترنت و رایانه های مجهز به نرم افزارهای طراحی و تحلیل می توانند کارایی گروههای تصمیم گیرنده را افزایش دهند.این عمل به تسریع زمان تصمیم گیری و کاهش هزینه ها می انجامد.(صرافی زاده،1383،ص64)9- سیستم کارکنان دانشی (Knowledge Workers System) :مدیران و کارشناسان را مجموعاً کارکنان دانشی گویند چرا که عنصر اصلی در فعالیت آنها دانش است.منشی ها و کارکنان دفتری،گروه مزبور را پشتیبانی می کنند. براساس تفکر نوین برای کاردانشی در امور اداری مدرن نقش مهم و ویژه ای در نظر گرفته شده است.وظایف اصلی کارکنان دانشی بر خلاف کار فیزیکی عبارتست از : تشخیص یک مسأله یا فرصت احتمالی،تصمیم گیری،نظارت و زمان بندی برنامه ها.کارکنان دانشی(علمی یا فنی)کسانی هستند که درگیر تجزیه و تحلیل موقعیت‌ها،ارزیابی روش‌های مختلف انجام کار،تصمیم گیری یا پیشنهاد روش،با استفاده از اطلاعات می باشد. این اطلاعات ممکن است ناشی از منابع داخلی(مانند پایگاه داده ای توزیع یافته یا جامع) ویا ازمحیط بیرونی (مانندشبکه جهانی World Wide Web) یا یک پایگاه داده ای Online و یا ناشی از تجربیات شخصی خود این افراد باشد.برای آنکه این جنبه خلاقانه حل مسأله با فعالیتهای جاری محیط کار ترکیب نشود کارکنان دانشی باید دارای یک سیستم پشتیبانی باشند که قابلیت های زیر را دارا باشد:• وظیفه مدیریت اطلاعات را انجام دهد که توانایی جمع آوری،ذخیره سازی و بازیابی اطلاعات سریع و مناسب را داشته باشد.(سیستم اطلاعات مدیریت یا سیستم مدیریت پایگاه داده ها)• وظیفه انجام محاسبات وارائه راه حل های مختلف راداشته باشد(سیستم پشتیبانی تصمیم گیری)• امکانات مخابراتی برای انتقال حاصل کار به محل مناسب در زمان مناسب را داشته باشد(مانند سیستم پست الکترونیکی) . (همان منبع،صص70-69)– شبکه های ارتباطی :مجموعه ای از ابزار و امکانات کامپیوتری و ارتباطاتی شامل کامپیوترها،مودم ها،ماهواره ها ،کابلها و. . . که از راه دور و نزدیک با یکدیگر مرتبط شده و توسط یکسری از پروتکل های فنی و قواعد بین المللی زمینه استفاده مشترک و متنوع مجتمع شده ای را برای کاربران فراهم می سازند(محمودی،جزوه سیستم های اطلاعاتی،نیمسال دوم82-81) یک شبکه ارتباطی مجموعه ای از مکانها یا گره ها شامل :سخت افزار،برنامه ها و اطلاعاتی است که با سیستمی که اطلاعات و داده ها را ارسال و دریافت می کند متصل شده اند.شبکه ها قادرند افراد را در مسافت های نسبتاً کوتاه یا مسافتهای بسیار دور به یکدیگر وصل نمایند.امروزه به علت استفاده های گوناگونی که از طریق اتصال کامپیوترها به هم حاصل شده است شبکه های ارتباطی در سازمانهای کوچک و بزرگ متداول شده اند.این شبکه ها افراد و سازمانها را قادر ساخته اند در فرایند از میان برداشتن موانع ایجاد شده بوسیله بُعد مسافت،داده ها و اطلاعات مهم را انتقال دهند.شبکه های ارتباطی می توانند در یک یا تمام چهار نقش زیر مورد استفاده قرار بگیرند:– ارسال و دریافت الکترونیکی پیام ها و اسناد– برگزاری جلسات با مشارکت افرادی که در مکانهای متفاوتی هستند.– استفاده و توزیع اسناد یا اطلاعات از یک منبع– ایجاد (خلق)یک شخصیت الکترونیکی(Senn ,Ibid, pp444-5 )انواع شبکه های ارتباطی :1- شبکه های گسترده(WAN) : (Wide Area Networks)یک شبکه کامپیوتری است که قلمرو عملیات آن از نظر جغرافیایی پراکنده و گسترده است و اغلب در سطح بین المللی عمل می کند.(زاهدی و دیگران،1376،ص412)این نوع شبکه فاقد استقرار است (محمودی، همان منبع)2- شبکه های محلی (LAN):Local Area Network))شبکه ای است که کامپیوتر هاودستگاههای ارتباطی رادرداخل یک اداره یا مجموعه ای از اداره ها،معمولاًمحدوده ای به مسافت چند صد فوت تا چندین مایل را به یکدیگر مرتبط می سازد((Senn,Ibid,p46این شبکه ها مناطق محدودی رادربرمی گیرندودارای مدل استقرار نیزمی باشند.(محمودی،همان منبع). ادامه خواندن مقاله دولت الکترونيک

نوشته مقاله دولت الکترونيک اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.