nx دارای 35 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد nx کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد
بخشی از متن nx :
بررسی اثر مخارج بهداشتی بر رشد اقتصادی
در این مقاله با معرّفی مفهوم جدید سر مایه بهداشتی واستفاده از الگوی گسترش یافته سولو و دادههای آماری 33 كشور در حال توسعه ،اثر مخارج بهداشتی بر رشد اقتصادی تحلیل میشود.نتایج نشان می دهد که علاوه بر سرمایه های فیزیکی و انسانی ، سرمایه بهداشتی- که با متغیر مخارج بهداشتی وارد الگو شده است- اثری مثبت و معنی دار بر رشد اقتصادی دارد.به علاوه ، آزمونهای همزمانی نشان می دهد که متغیر مخارج بهداشتی نیز از رشد اقتصادی تأثیر می پذیرد.
مقدّمهمطالعات مختلفی وجود دارند كه اثر عوامل مختلف را بر رشد اقتصادی شناسایی كردهاند كه از مهمترین این عوامل میتوان به نیروی كار، سرمایهفیزیكی و سرمایه انسانی اشاره كرد. برخی از مطالعات جدید توانستهاند با معرفی مفهوم «سرمایه بهداشتی»، اثرات «بهداشت» بر رشد اقتصادی را وارد توابع رشد سازند. پایه نظری اغلب این مطالعات، از بررسیهایی ناشی میشود كه نشان می دهند «بهداشت» می تواند اثرات مستقیم و غیر مستقیم مثبتی بر سطح بهرهوری
نیروی كار داشته باشد.اهمّیت چنین مطاله ای از دو جنبه قابل بررسی است ؛از سویی گسترش و جداسازی هر چه بیشتر عوامل مؤثّر بر رشد اقتصادی میتواند از تحلیلهای نادرست در مورد سهم و نقش هر یك از عوامل مؤثّر بر رشد اقتصادی جلوگیری كند و پیشبینی میزان رشد اقتصادی را دقیقتر سازد و از سوی دیگر روشن شدن رابطه بین مخارج بهداشتی و رشد اقتصادی میتواند به نوعی در ترسیم سیاستهای كلان اقتصادی در بخش بهداشت جامعه برای نیل به رشد اقتصادی بیشتر مؤثّر باشد. بنابراین ساختار مقاله بدین ترتیب خواهد بود: ابتدا مفهوم سرمایه بهداشتی و ارتباط آن با مخارج بهداشتی بیان می شود،سپس مبانی نظری ارتباط بهداشت و رشد اقتصادی بیان می شود.در ادامه مروری بر مطالعات مرتبط خواهد آمد و سپس الگوی مورد استفاده،داده های آماری و نتایج تخمین ذکر می شود ودر انتها نتیجه گیری و پیشنهادات می آید.
1- مفهوم سرمایه بهداشتی و ارتباط آن با مخارج بهداشتی بهداشت و خدمات بهداشتی را میتوان مانند هر كالای دیگر اقتصادی و به عنوان یك كالای با دوام در نظر گرفت. افراد همگی با ذخایری از بهداشت به دنیا میآیند كه بعضیها كمتر و بعضیها بیشتر از آن برخوردارند. موجودی بهداشت مانند هر كالای با دوام دیگری در طول زمان استهلاك مییابد كه این فرایند را گذر عمر مینامند. وقتی موجودی بهداشت به حد كافی كاهش یافت، كارائی فرد از دست میرود و سرانجام میمیرد كه به این فرآیند استهلاك سرمایه بهداشتی میگویند. فلذا عمر طبیعی (با یا كمی اغماض؛ امید به زندگی در بدو تولد) نشاندهنده مدت
زمانی است كه این استهلاك به وقوع میپیوندد. . افزایش امید به زندگی در قرن اخیر نشاندهنده كاهش نرخ استهلاك موجودی بهداشتی در طول زمان است كه به واسطه خدمات بهداشتی (نظیر؛ خدمات بهداشتی زیربنایی، واكسیناسیون در مقابل امراض و بیماریهای واگیردار و …) رخ داده است. نمودار سلامت مردم در طول زمان شكلی شبیه شكل 1 دارد كه نشان دهنده افزایش در دوران طفولیت و كاهش تدریجی در سالهای پیری است.موجودی بهداشت هر فرد نیز به این ترتیب تابعی از مخارج بهداشتی خواهد بود به گونهای كه تابع آن را میتوان به صورت زیر نشان داد:
موجودی بهداشت XG = كالاها و غذاهای مفید برای سلامتیXB = كالاهای مضر برای سلامتی شكل1- فرآیند زمانی موجودی بهداشت
M = مخارج بهداشتیبه این ترتیب میتوان استدلال كرد كه مخارج بهداشتی ارتباط مستقیمی با موجودی بهداشت فرد و در نهایت سرمایه بهداشتی جامعه خواهد داشت كه استفاده از مخارج بهداشتی به عنوان متغیّر نماینده سرمایه بهداشتی را در تخمینها توجیه پذیر میسازد.2- مبانی نظری ارتباط بهداشت و رشد اقتصادی 2-1-اثرات بهداشت بر رشد اقتصادی می توان گفت که مجرای اصلی تأثیرگذاری بهداشت بررشد اقتصادی به واسطه اثر بهداشت بر بهره وری نیروی کار است. معمولاً بهرهوری نهایی به عواملی نظیر ویژگیهای فرد (قابلیّتهای شناختی(ادراكی) ، سلامت، تلاش، زمان انجام كار و تواناییهای جسمی و روحی) عوامل تولید (موجودیهای؛ زمین، سرمایه، ماشینآلات، و تجهیزات و نهادههای واسطه) و فنّآوری مربوط میشود، به گونهای كه میتوان رابطه تبعی بهرهوری را به صورت زیر نوشت:رابطه(1) W=W (H,E,T,CC,A,K,F,…)در این رابطه: W نشاندهنده بهرهوری نیروی كار، H سطح بهداشت، E میزان تلاش و كوشش، T زمان انجام كار، CC قابلیّتهای شناختی،A توانایی انجام كار، K موجودی سرمایه فیزیكی و F نهادههای واسطه است و به علاوه هر یك از این عوامل نیز ممكن است.
همانگونه که ملاحظه میشود،بهداشت به عنوان یکی از نهاده های تابع بهره وری تأثیر مستقیمی بر میزان بهره وری افراد و در نتیجه نیروی کار جامعه دارد و مطالعات تجربی و اقتصادی- اجتماعی متعدّدی این موضوع را تأیید می کنند .به علاوه، بهداشت به واسطه تأثیر بر سایر متغیرهای سمت راست رابطه(1)،بر بهره وری تأثیر می گذارد که می توان از آن با عنوان اثرات غیر مستقیم بهداشت بر بهره وری یاد کرد.از مهمترین این متغیرها میتوان به قابلیتهای شناختی و تواناییهای پیش دبستانی اشاره کرد. مطالعات متعدّدی نشان دهنده تأثیر مثبت و معنیدار وضعیّت بهداشتی كودكان بر قابلیّتهای شناختی آنان و اثر مثبت قابلیّتهای شناختی بر نرخ دستمزدها در كشورهای در حال توسعه هستند.همچنین می توان به مطالعاتی اشاره کرد که نشان دهنده تأثیر مثبت بهداشت بر تواناییهای پیش دبستانی هستند . امّا مجرای دیگری برای تآثیر بهداشت بر رشد اقتصادی وجود دارد؛ شواهد حاكی از آن است كه بهداشت بهتر، در صورت ثبات سایر شرایط، احتمالاً به منزله آن خواهد بود كه منابع كمتری در آینده صرف مخارج درمانی خواهند شد، بنابراین برخی منابع كه میتوانستند صرف مخارج درمانی شوند، برای مقاصد دیگری قابل استفاده خواهند بود. البته شاید مقدار زیادی از این منابع صرف افزایش مصرف فعلی جامعه شوند، ولی احتمالاً مقداری نیز صرف افزایش سرمایه فیزیكی و انسانی خواهند شد كه رشد اقتصادی بیشتر را به دنبال دارد.
البته باید توجّه داشت که اثرات پیش گفته، تنها به شکل افزایش کارایی نیروی کار موجود ظاهر نمی شود،بلکه افزایش شدید مشارکت فقیرترین افراد اجتماع در تولید، به واسطه برنامههای فقر زدایی و رفاه عمومی که برنامههای بهداشتی و درمانی یکی از مهمترین اجزا آن به شمار می رود نیز، از مهمترین نمودهای خارجی اثرات مذکور است.2-2-اثرات رشد اقتصادی بر بهداشت برای بحث نظری در مورد تأثیر رشد اقتصادی بر بهداشت، لازم است عوامل خرد تعیین كننده بهداشت را شناسایی نموده و سپس با در نظر گرفتن ارتباط این عوامل با سیاستهای كلان اقتصادی و بازارها، به تحلیل اثر رشداقتصادی بر بهداشت بپردازیم. می توان تابع تولید بهداشت را یكی از انواع توابع تولید خانواردانست و آنرا به صورت زیر نوشت:رابطه (2) در این رابطه؛ Hi نشاندهنده بهداشت iامین عضو خانوار، Ni مواد غذایی دریافتی iامین فرد خانوار، Ci مصرف iامین فرد خانوار، Cp مصرف خانوار از كالاهای عمومی، I تعداد افراد خانوار و Si میزان سواد iامین فرد خانوار را نشان میدهد. حرف كوچك m اغلب به مادر یا همسر خانواده مربوط میشود كه تصمیمات اساسی مرتبط با سلامتی و بهداشت افراد خانوار را اتّخاذ كرده و در خانواده اجرا
میكند. Ti نشاندهنده استفاده فرد iام از زمان، Ei نشاندهنده موجودی های فرد iام و بالاخره، M نیز موجودیهای كل خانوار را نشان میدهد. حال، سؤال اساسی آن است كه اقتصاد كلان چگونه از طریق تأثیر بر دادههای تابع تولید بهداشت، سطح بهداشت افراد و جامعه را تحت تأثیر قرار میدهد؟ برای پاسخ به این سؤال باید گفت كه قسمت اعظم این تأثیر از طریق انتخابهای افراد یا خانوار صورت میگیرد. برای مثال ممكن است مواد غذایی دریافتی فرد iام خانوار (NI) یا میزان
استفاده او از زمان (TI) ، به واسطه تغییر در قیمتها و فرصتهای بازار، تغییر كند و این تغییر هم خود ناشی از تغییرات متغیّرهای كلان اقتصادی نظیر؛ نرخ ارز خارجی یا سیاستهای پولی باشد که در نهایت تصمیمم خانوار در مورد تولید بهداشت و سطح بهداشت افراد خانوار و جامعه را تحت تأثیر قرار می دهد.وضعیّت كلّی اقتصاد، از جمله نرخهای رشد جاری و آتی آن، میتواند به واسطه تحت تأثیر قراردادن مقادیر واقعی و انتظاری متغیرهایی كه جزء عوامل تعیین كننده بهداشت به شمار میروند، وضعیّت بهداشتی جامعه را تغییر دهد.در مجموع می توان پنج مجرای عمده برای تأثیر رشد اقتصادی بر بهداشت برشمرد:1- اوّلین اثر رشد اقتصادی بر بهداشت، احتمالاً تأثیر آن بر بازدهی انتظاری سرمایهگذاریهای
بهداشتی است. به این لحاظ میتوان گفت كه، جدا شدن از شرایطی كه در آن اقتصاد دچار كمبودهای فراوان است و حركت به سمت رشد اقتصادی، احتمالاً منجر به افزایش بازدهیهای انتظاری سرمایهگذاری منابع در بهداشت و دیگر سرمایهگذاریهای انسانی خواهد شد، كه طبعاً به واسطه ساز و كارهای ارائه شده در بخشهای پیشین، بهرهوری را افزایش میدهد.2- دوّمین اثر مهم رشد پایدار در اقتصادهایی كه دچار كمبودهای بسیار هستند، كاهش نرخ تنزیل است كه منجر به ایجاد اطمینان بیشتر در مورد بازدهی همه سرمایهگذاریها و همچنین سرمایهگذاری در بهداشت خواهد شد. جنبه كلیدی این اثر، میزان درك سیاستگذاران از
ویژگیهای رشد پایدار است، زیرا هر چه سیاستهای مرتبط با استراتژی رشد، شفافتر بوده و دوام بیشتری داشته باشند، این اثر بیشتر است.3- سوّمین اثر مهم رشد اقتصادی بر بهداشت، از طریق افزایش درآمد جاری و متعاقباً تقاضا برای؛ بهداشت، مصرف كالاها و ایجاد ظرفیت جهت تأمین مالی خودكار سرمایهگذاری در بهداشت، صورت میگیرد. این اثر احتمالاً هزینه نهایی سرمایهگذاری در بهداشت را كاهش داده و سطح تعادلی سرمایهگذاری در بهداشت را افزایش خواهد داد.
4- چهارمین اثر مهمّ رشد اقتصادی بر بهداشت از طریق توسعه همزمان انواع مختلف بازارها رخ میدهد، از آنجا كه توسعه بازار محصول احتمالاً منجر به افزایش بازده انتظاری سرمایهگذاری در بهداشت میشود، میتوان انتظار داشت كه سطح تعادلی سرمایهگذاری در بهداشت افزایش یابد. گسترش بازار كار نیز میتواند به واسطه افزایش بازدهی انتظاری سرمایهگذاری فقرا دربهداشت،بسیار مهم باشد. گسترش و ادغام بازارهای اعتباری نیز می تواند هزینه دریافت اعتبار برای افراد ساکن در نواحی فقیرنشین كاهش دهد و در نتیجه میزان سرمایهگذاری در بهداشت توسط این افراد، افزایش یابد.
5- پنجمین اثر مهم رشد اقتصادی بر بهداشت، به واسطه افزایش تسلّط دولت بر منابع مرتبط با رشد اقتصادی است. میزان تأثیر رشد اقتصادی بر بهداشت، بستگی به میزان منابعی دارد كه به بخش بهداشت تخصیص مییابد؛ هرچه منابع بیشتری به بخش بهداشت اختصاص داده شود و نحوه این تخصیص كاراتر باشد، احتمال تأثیر رشد اقتصادی بر بهداشت بیشتر خواهد بود.3-پیشینه تحقیق اغلب مطالعات كمّی انجام شده درباره ارتباط بین بهداشت و رشد اقتصادی در سطح كلان، بر مبنای الگوهای رشد برونزا انجام شده است. این قبیل مطالعات را میتوان به سه گروه تقسیم کرد: مطالعات نشان دهنده اثر بلند مدت بهداشت بر رشد اقتصادی مطالعات توصیفی مطالعات بین كشوری و سری زمانی از آنجا كه آمار و اطلاعات كافی در مورد روند بلند مدت متغیّرهای آموزشی و بهداشتی در بسیاری از كشورها (به استثنای برخی كشورهای توسعه یافته) در دست نیست وبه علاوه روش مورد استفاده در این تحقیق،روش ترکیب داده های سری زمانی و مقطعی است،تنها به خلاصه برخی از مهمترین مطالعات بین كشوری و سری زمانی اشاره می شود.جدول 1- مروری بر برخی مطالعات بین كشوری و سری زمانی انجام شده پیرامون ارتباط بهداشت و رشد اقتصادی
مطالعه كشور متغیّرهای نماینده وضعیت بهداشتی متغیّر اقتصادی مورد بررسی نتایجكشورهای توسعه یافتهاسترونكس و دیگران (1994) هلند انواع معلولیت درآمد تواناییهای جسمانی از طریق تحت تأثیر قراردادن موقعیت شغلی، اثر قابل ملاحظهای بر درآمد دارد.ریورا و كورایز (1999) 24 كشور عضو OECD مخارج بهداشتی تولید ناخالص داخلی ارتباط امّاری قوی بین مخارج بهداشتی و رشد اقتصادی وجود دارد
فوكس و دیگران (1988) – میزان بیماریهای فراگیر– نرخ مرگ و میر اشتغال خروج از بازار كار ارتباط تنگاتنگی با وضعیت بهداشتی افراد داردهندا و دیگران (1988) ژاپن بیماریهای مزمن بازنشستگی بیماریهای مزمن سهم قابل ملاحظهای در بازنشستگیهای پیش از موعد دارد.حشمتی (2001) كشورهای OECD مخارج بهداشتی تولید ناخالص داخلی مخارج بهداشتی اثر مثبت و معنیداری بر رشد تولید ناخالص داخلی دارد و وجود مخارج بهداشتی اثر سرمایه انسانی را بر رشد اقتصادی بیمعنی میسازد.مطالعه كشور متغیّرهای نماینده وضعیت بهداشتی متغیّر اقتصادی مورد بررسی نتایجكشورهای در حال توسعهبارو و سالا
(1995) كشورهای در حال توسعه امید به زندگی در بدو تولد تولید ناخالص داخلی، آموزش و سرمایهگذاری 3 سال افزایش در امید به زندگی، نرخ رشد سالانه را به میزان 4/1 درصد افزایش میدهد.
بلوم و كانینگ تخمینهایی بر اساس مطالعات متعدد انجام گرفته در مورد كشورهای در حال توسعه در كشورهایی كه امید به زندگی 5 سال بالاتر است، نرخ رشد درآمد سرانه حقیقی 3/0 تا 5/0 درصد بیشتر است.
سازمان بهداشت كشورهای قاره امریكا كشورهای آمریكای لاتین و حوزه دریای كارائیب امید به زندگی تولید ناخالص داخلی هر یك سال افزایش در امید به زندگی منجر به 1 درصد افزایش تولید ناخالص داخلی در 15 سال آینده میشود.برهمان (1990) بانك جهانی كشورهای در حال توسعه نیروی كار سالمتر منجر به انباشت سرمایه انسانی بیشتری در جامعه میشود.كوئیبریا(2002) بانك توسعه آسیا آسیای شرقی مرگ و میر كودكان و نوزادان متغیّرهای جمعیّتی این تحقیق ارتباط بین مرگ و میر كودكان و نوزادان خانوارهای فقیر و سطح درآمد آنها و اثر آن بر جمعیّت خانوارهای فقیر در كشورهای شرق آسیا را آزمون میكند.بلوم و ساچز (1998) كشورهای جنوب صحرای افریقا متغیّرهای جمعیّتی نشان میدهد كه فراگیر شدن بیماریهای مزمن و دارای دوره درمان طولانی، مانع رشد اقتصادی میشود.مطالعه كشور متغیّرهای نماینده وضعیت بهداشتی متغیّر اقتصادی مورد بررسی نتایجكشورهای در حال توسعهگالوپ و دیگران(1998) نواحی استوایی رشد اق
تصادی وضعیت خاص مناطق استوایی به گونهای است كه دوره فعالیت جسمی روزانه و سالانه افراد راكاهش میدهد و هزینههای این پدیده، در وضعیت اقتصادی نواحی مذكور پدیدار میشود.بهارگاوا(1997) تغذیه بهرهوری تغذیه بهتر در دوران كودكی، منجر به سلامتی بیشتر و در نتیجه افزایش بهرهوری خواهد شد.داو و دیگران(1997) اندونزی تغذیه عرضه نیروی كار گروههای فقیر جامعه نسبت به گروههای ثروتمندتر، در عرضه نیروی كار كمتر مشاركت میكنند.دویر و دیگران (1999) مرگ و میر بزرگسالان بازنشستگی پیش از موعد بهبود و
ضعیت بهداشتی جامعه، به واسطه كاهش مرگ و میر در میان افراد فعال اقتصادی و جلوگیری از بازنشستگیهای پیشاز موعد، بار تكفّل راكاهش میدهد.شولتز و تانسل (1997) روزهای بیماری دستمزد نتایج نشان میدهد كه تعداد روزهای بیماری افراد در سال، با سطح دستمزد آنها رابطه معكوس دارد.اسپور (1983) بهداشت كودكان بهرهوری كودكانی كه از وضعیت بهداشتی مناسبی برخوردار نیستند، در دوران بزرگسالی از توانایی فیزیكی و ظرفیت كاری كمتری برخوردار خواهند بود.
ادامه جدول 1مطالعه كشور متغیّرهای نماینده وضعیت بهداشتی متغیّر اقتصادی مورد بررسی نتایجكشورهای در حال توسعهبهارگاوا و دیگران (2000) 92 كشور امید به زندگی تولید ناخالص داخلی یك درصد افزایش در امید به زندگی همراه با 05/0 درصد افزایش رشد اقتصادی در فقیرترین كشورها خواهد بود.نولز و اوون (1995) 84 كشور امید به زندگی تولید ناخالص داخلی سرانه این مطالعه بر روی سه نمونه شامل؛ 84 كشور توسعه یافته و در حال توسعه، 62 كشور در حال توسعه و نیز 22 كشور با درآمد بالا، بر پایه الگوی MRW انجام شد و نتایج نشان میداد كه بین رشد تولید ناخالص داخلی سرانه و سرمایه بهداشتی كه با متغیّر امید به زندگی وارد الگو شده است، رابطه مثبت و معنیداری وجود دارد.
نولز و اوون (1997) 84 كشور امید به زندگی تولید ناخالص داخلی سرانه این مطالعه با همان نمونهها و متغیّرهای قبلی انجام شد، با این تفاوت كه علاوه بر الگوی گسترش یافته MRW از الگوی رشد نیروی كار مؤثر نیز استفاده شد. همچنین، تخمینها با استفاده از روشهای خطی و غیر خطی انجام شد و محدودیتهای مختلف نیز بر الگو تحمیل شد، با این حال نتایج نشاندهنده تأیید مطالعه سال 1995 بود.
بررسی جدول فوق نشان میدهد که تنها در دو مطالعه(حشمتی و ریورا و کورایز)و تنها در مورد کشورهای توسعه یافته، مخارج بهداشتی به صورت مستقیم وارد الگو شده اند.با این حال تمامی مطالعات نشاندهنده تأثیر مثبت بهداشت بر؛رشد اقتصادی،بهره وری،سطح دستمزدها و; هستند.4- الگوی نظری و الگوی مورد استفاده جهت تخمینالگوی نظری مرجع این مطالعه، ابتدا توسّط سولو در 1956 ارائه شد و سپس توسّط منكیو، رومر و ویل در 1992 گسترش یافت و در برخی مطالعات اخیر نیز جزء سرمایه بهداشتی به آن اضافه شد. تابع تولید این الگو به صورت زیر است:
رابطه(3 )
كه در این الگو؛ Y نشاندهنده محصول كل، K حجم سرمایه فیزیكی، E سطح سرمایه انسانی، H سطح سرمایه بهداشتی، A سطح فن آوری و L تعداد نیروی كار فعّال است. همچنین فرض میشود كه نیروی كار و فنآوری به ترتیب دارای نرخ رشد n و g باشند. یعنی داریم:رابطه (4)
این الگو فرض میكند كه محصول تولید شده در اقتصاد مصرف و یا پسانداز شود. همچنین فرض میكند تمام پسانداز تبدیل به سرمایهگذاری میشود، به گونه ای كه نسبت سرمایهگذاری با نسبت پسانداز برابر است (s). به علاوه نرخ استهلاك تمامی سرمایهها (اعم از فیزیكی انسانی و بهداشتی) با یكدیگر برابر و معادل میباشد. حال اگر هر یك از متغیّرها را بر سطح نیروی كار مؤثر (AL) تقسیم كنیم، خواهیم داشت:
رابطه (5) به گونهای كه: حال اگر فرض كنیم كه Sh, Se, Sk به ترتیب، نسبت سرمایهگذاری در سرمایههای؛ فیزیكی، انسانی و بهداشتی باشند، میتوان نرخ رشد هر یك از این سرمایهها را به این ترتیب بیان كرد:رابطه (6 )
روابط (5) و (6) نشان میدهند كه اقتصاد به وضعیت رشد تعادلی میل خواهد كرد .با فرض *,h*, e*,k* به عنوان مقادیر متغیرهای مذکور در وضعیت رشد تعادلی و با محاسبه مقادیرh* e*,k* و جانشین كردن مقادیر آنها خواهیم داشت: رابطه(7) امّا، از آنجا كه معمولاً آمار مهارتهای آموزشی به صورت سطوح كسب مهارتها می باشد و آمار نرخ سرمایهگذاری در آموزش به صورت دقیق وجود ندارد، لذا باید رابطه (7) را به گونهای بازنویسی نماییم كه شامل سطح مهارتهای آموزشی بشود.در نهایت با استفاده از روابط پیش گفته و مقادیرمحاسبه شدهe*,k* h*, و برخی محاسبات خواهیم داشت:رابطه (8) این رابطه بیان میكند كه لگاریتم درآمد به ازای هر واحد نیروی كار مؤثّر در وضعیّت رشد تعادلی تابعی از؛ نرخ سرمایهگذاری در سرمایه فیزیكی، نرخ سرمایهگذاری در بهداشت، نرخ رشد جمعیّت و سطح مهارتهای آموزشی خواهد بود.رابطه (8) به صورت ضمنی فرض میكند انحراف از وضعیّت رشد تعادلی، تصادفی است، ولی این فرض محلّ سؤال است و باید پیشبینیهای این رابطه برای رفتار خارج از وضعیّت رشد تعادلی نیز مورد آزمون قرار گیرد. برای این منظور میتوان از بسط سری تیلور استفاده كرد. اگر سیستم معادلات غیر خطی ارائه شده در رابطه (6) كه تحولات اقتصاد را در همسایگی وضعیّت رشد تعادلی نشان میدهد، به صورت خطّی تقریب بزنیم میتوان فرآیند همگرایی را به صورت زیر نشان داد:رابطه (9) كه در این رابطه ، نشان دهنده نرخ همگرایی است. حال اگر این معادله دیفرانسیل را حل كنیم، خواهیم داشت:رابطه (10) اگر را از هر دو طرف این رابطه كسر كنیم، خواهیم داشت:رابطه (11) در نهایت، با جایگذاری رابطه (8) در این رابطه، میتوانیم تغییرات درآمد را به صورت زیر بیان كنیم:رابطه (12) این رابطه نشان میدهد كه رشد درآمد سرانه، تابعی از عوامل تعیین كننده درآمد در وضعیّت رشد تعادلی و همچنین سطح اولیه درآمد است. به بیان دیگر، الگوی گسترش یافته سولو نشان میدهد كه رشد محصول، تابعی تناسبی از فاصله بین محصول جاری از محصول وضعیّت رشد تعادلی است كه تابعی از سطوح تعادلی سرمایه فیزیكی، بهداشت، آموزش و نیروی كار میباشد. به این ترتیب رشد درآمد سرانه بین دو نقطه از زمان را میتوان به صورت نسبتی از فاصله نقطه با نقطه رشد تعادلی بیان كرد.
به منظور كاربرد عملی الگو و با توجه به محدود بودن آمار در دسترس (تنها برای سالهای 98-1990)، الگوی مورد استفاده برای تخمین، الگویی است كه از دادههای مقاطع زمانی پنج ساله استفاده میكند و ایده آن قبلاً توسط مایر برای مطالعه كشورهای آمریكای لاتین مورد استفاده قرار گرفته است. ساختار این الگو شبیه به الگوی نظری ارائه شده است و ضرایب نیز همان ضرایب هستند، امّا طول دوره كوتاهتر شده است (دورههای پنجساله) و با توجّه به اینكه دادهها تنها برای 9 سال در دسترس هستند، این الگو امكان بیشترین استفاده از دادهها را فراهم مینماید.رابطه (13) كه در این الگو داریم؛ : لگاریتم میانگین مقادیر نسبت مخارج بهداشتی به GDP برای كشورi در سالهای 4t- تا t. : لگاریتم تولید ناخالص داخلی به ازای هر كارگر برای كشور i در سال t.St,i : لگاریتم میانگین مقادیر متوسط سالهای آموزش جمعیت 25 ساله و بالاتر برای كشور i در در سالهای 4t- تا t. : لگاریتم تولید ناخالص داخلی به ازای هر كارگر برای كشور i در سال4-t
Nt : لگاریتم میانگین مقادیر نرخ رشد جمعیت به علاوه 05/0 برای كشورi در سالهای 4t- تا t. Kt,i: لگاریتم میانگین مقادیر نسبت سرمایهگذاری فیزیكی به GDP برای كشور i در سالهای 4t- تا t5- داده های آماریجامعه آماری مورد استفاده شامل متغیرهای 33 كشور در حال توسعه در فاصله زمانی سالهای 98-1990 میباشد. برای انتخاب این كشورها؛ ابتدا تمامی كشورهای در حال توسعهای كه جمعیتی بیش از یك میلیون نفر داشتند، در نظر گرفته شدند و سپس كشورهایی كه برخی از آمار متغیّرهای مورد بررسی را نداشتند، حذف شدند. به علاوه برخی كشورهای آفریقایی كه با
جنگهای داخلی مواجه بودند و سطح سرمایه انسانی آنها (كه در اینجا با متغیّر متوسّط سالهای آموزش جمعیّت 25 ساله و بالاتر اندازهگیری میشود) در طول دوره مورد مطالعه كاهش داشته است، از نمونه حذف شدند و تنها 33 كشور باقی ماندند. متغیّرهای مورد استفاده را میتوان به شرح زیر برشمرد: تولید ناخالص داخلی به ازای هر كارگر (Y)؛ عبارت است از تولید ناخالص داخلی به قیمتهای ثابت سال 1996 كه بر حسب برابری قدرت خرید تعدیل شده و بر تعداد نیروی كار فعال تقسیم شده است. نسبت سرمایهگذاری به تولید ناخالص داخلی (K)؛ عبارت است از سهم سرمایهگذاری از تولید ناخالص داخلی نرخ رشد جمعیّت (N)؛ كه نشان دهنده میزان رشد جمعیّت هر سال نسبت به سال قبل به علاوه عدد 05/0 میباشد. متوسط سالهای آموزش افراد 25 ساله و بالاتر (S)؛ این متغیر به عنوان متغیّر نماینده سرمایه انسانی مورد استفاده قرار میگیرد و نشان می دهد كه هر یك از افراد 25 ساله و بالاتر جامعه، در سال مورد نظر به طور متوسط چند سال آموزش دیدهاند. نسبت مخارج بهداشتی به تولید ناخالص داخلی (HT)؛ كه عبارت است از سهم مخارج بهداشتی از تولید ناخالص داخلی.
درصد جمعیّت 14 ساله و پایینتر (UN14)؛ كه عبارت است از سهم گروه جمعیّتی 14-0 ساله از كل جمعیّت در همان سال. درصد جمعیّت 65 ساله و بالاتر (OV65) ؛ كه عبارت است سهم گروه جمعیّتی 65 ساله و بالاتر از كل جمعیّت در همان سال. تعداد پزشكان به ازای هر 1000 نفر (PH)؛ كه عبارت است تعداد پزشکانی که در هر کشور مشغول به کارند تقسیم بر جمعیّت كشور در همان سال ضربدر عدد 1000
تعداد تخت های بیمارستانی به ازاء هر هزار نفر(BE)؛ که عبارت است از تعداد تختهای
بیمارستانی مورد استفاده در هر کشور تقسیم بر جمعیت کشور در همان سال ضربدر عدد 1000 از میان متغیّرهای مذكور، متغیّر تولید ناخالص داخلی به ازای هر كارگر (Y) و نسبت سرمایهگذاری به تولید ناخالص داخلی(K)، متغیّرهایی هستند كه از مجموعه آماری Penn World Data مورد استفاده قرار گرفتهاند. متغیر متوسط سالهای آموزش افراد 25 ساله و بالاتر (S)؛ از مجموعه آماری محاسبه شده توسط بارو و لی اخذ شده است و سایر متغیّرها نیز از مجموعه سالنامههای آماری شاخصهای توسعه جهانی كه توسط بانك جهانی منتشر میشود، استفاده شده است. البته مأخذ اصلی آمارهای بهداشتی ارائه شده در سالنامه آماری شاخصهای توسعه جهانی، سازمان بهداشت جهانی است و آمار مذكور از منابع این سازمان نیز قابل بازیابی است.لازم است به این نكته توجه شود كه تمام متغیّرها به شكل لگاریتمی (لگاریتم طبیعی) هستند و به استثنای متغیّر تولید ناخالص داخلی به ازای هر كارگر (Y)، سایر متغیّرها به صورت مقادیر متو
سّط دورههای پنجساله (94-1990و 95-1991و 96-1992و 97-1993و98-1994) هستند.6- نتایج تخمین ها و تفسیر آنها با استفاده از داده های آماری و الگوی ارایه شده ، تخمینهای اوّلیه با استفاده از روش اثرات ثابت صورت گرفت که نتایج آن در جدول( 1) آمده است.
جدول( 1)- نتایج تخمینهای اوّلیهمتغیّر وابسته (Z) :تغییر در لگاریتم تولید ناخالص داخلی به ازای هر كارگر (Z=Yt-Yt-4)تعداد مشاهدات: 165 تعداد كشورها: 33روش تخمین: Fixed Effecs+GLSآماره t19/606/945/473/30-33/0- مقدار ضریب15/076/012/087/0-07/0- متغیرمستقلKSHT4Yt-
N06/1030 F48/1 D-W 97/0 96/0 همانگونه كه از جدول فوق پیداست، به استثنای متغیّر نرخ رشد جمعیّت (N)، سایر متغیّرها از لحاظ آماری كاملاً معنیدار هستند. بالا، نشاندهنده قدرت توضیح دهندگی مناسب الگو میباشد. آماره دوربین- واتسون نشان از وجود خود همبستگی مثبت جزئی در الگو دارد كه با توجّه به تعداد اندك دورهها، قابل پذیرش است. به علاوه، علائم ضرایب همگی با انتظارات تطابق دارند . نكته قابل توجّه آن است كه علامت 4Yt- منفی است كه نشان از وجود همگرایی مشروط در الگو دارد و این همان موضوعی است كه به عنوان یكی از فروض اساسی الگوی رشد سولو بایستی برآورده میشد.
معنی دار نبودن متغیّر نرخ رشد جمعیّت را میتوان با محاسبه جداگانه اثر این متغیّر برای كشورهای مختلف توضیح داد. محاسبه جداگانه اثر متغیّر نرخ رشد جمعیّت نشان میدهد كه در بسیاری از كشورهای آمریكای لاتین (نظیر بولیوی، برزیل، كلمبیا، هندوراس، مكزیك، نیكاراگوا و پرو) و نیز برخی كشورهای آفریقایی (نظیر بنین و سنگال) این ضریب مثبت و كاملاً معنی دار است و این به آن
معناست كه در طول دوره مورد مطالعه نرخ رشد جمعیّت در این كشورها همگام و هم جهت با رشد اقتصادی تغییر كرده است و همین عامل منجر به بیمعنی شدن این متغیّر در تخمین اوّلیه گشته است. با توجه به این امر، متغیّر نرخ رشد جمعیّت از الگوی ما كنار گذاشته میشود ونتایج تخمین نیز تغییر چندانی نخواهد داشت (جدول(2)).
ادامه خواندن مقاله در مورد بررسي اثر مخارج بهداشتي بر رشد اقتصادي
نوشته مقاله در مورد بررسي اثر مخارج بهداشتي بر رشد اقتصادي اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.