nx دارای 72 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد nx کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد
بخشی از متن nx :
فرهنگ جامعه
مقدمه: بی شك بالاترین و والاترین عنصری كه در موجویت هر جامعه دخالت اساسی دارد فرهنگ ان جاممعه است. اساساً فرهنگ هر جامعه هویت و موجودیت آن جامعه را تشكیل می دهد و با ؟ فرهنگ هر چند بعدهای اقتصادی ، سیاسی،
صنعتی و نظامی قدرتمند و قوی باشد ولی پوچ ، پوك و میان تهی است. «فرهنگ» كلمه ای بسیار رایج و مورد توجه در تمامی جوامع متمدن بوده است. به طوری كه با گسترش اجتماعات و پیچیده شدن روابط و افزایش امكانات و ابزار، بحث از فرهنگ بیشتر و ابعاد متعددی به خود می گیرد. اگر تا دو قرن قبل جنبه های خاصی از زندگی اجتماعی و نقش محدودی برای فرهنگ وجود داشت، به تدریج نفوذ و قدرت فرهنگ و نقش آن در ابعاد مختلف جامعه بشری بسیار بیشتر است.
تحولات یك فرد در صحنه های منطقه ای و بین المللی كه چهره سیاسی، فرهنگی جهان را تغییر داده این تصور را بر خلاف القائات ، تبلیغات و ادعاهای جریانهای خاصی كه محور مسائل و مشكلات و تصادفات در آینده اقتصادی و تكنولوژیكی خواهد بود، شكل می دهد كه قدرتهای مادی و صنعتی جهان تمامی امكانات خود را در جهت سلطه فرهنگی خود و نابودی فرهنگهای دیگر قرار می دهند.
نظامهای سلطه و سازمانهای بین الملی تحت كنترل آنان تا كنون نخواسته اند رابطه ای منطقی بین فرهنگ ، استقلال و توسعه برقرار نمایند. زیرا كه با ادامه سلطه و حاكمیت آنان و غارت و چپاول كشورهای دیگر منافات و مغایرت دارد. داشتن فرهنگ استقلال و توسعه واقعی و همه جانبه، مانع حضور و دخالت بیگانه خواهد بود.
حال سوال اساسی اینست كه چگونه جامعه ای می تواند به این مهم دست یابد؟و پاسخ اینست كه:
جامعه ای كه به تعلیم و تربیت خویش بها می دهد و بناهای فرهنگی و اموزشی، به ویژه مدارس آن در شهرها و روستاها، با عنایت به اصول مهندسی آموزشی از بهترین و پر جلوه ترین بناهی موجود باشد و معلمان آن از اقتدار زیادی برخوردار و موفق ترین، پر نشاط ترین و محبوب ترین الگوهای اجتماعی باشند از بیش ترین پیشرفت فرهنگی ، اجتماعی برخوردار بوده ، كم ترین آفت ها و آسیب پذیری های فردی اجتماعی را خواهند داشت و همچنین جامعه ای كه وارث معلمان مقتدر باشد به یقین صاحب ارزش های والای فرهنگی و توسعه یافته ترین نهادهای اجتماعی خواهد بود.
هدف از توسعه فرهنگی
وقتی غربیها از توسعه فرهنگی در جهان سوم بحث می كنند بیشتر تعریف و هدف از آن را یك قدم به جلو در بهره برداری از امكانت فرهنگی جامعه ذكر می نمایند و اینكه فرهنگ از اختصاصی بودن و قشری و طبقاتی بودن خارج می شود و به طبقه ویژه و مرفّه و متمكن اختصاص نداشته باشد و در اختیار همگان قرار گیرد چنانچه اگر بحث از توسعه سیاسی باشد معنایش سهیم كردن مردم و مشاركت عموم ر رقم زدن سرنوشت سیاسی خویش است.
اما در اسلام مفهومی بسیار عمیق تر، ظریف تر و گسترده تر دارد. در اسلام مسئله تعالی معنوی انسانها و جامعه ، تهذیب نفس، مبارزه با فساد، رشد فضیلتها و تقوی ، بهره برداری عمومی از تقوی و عدالت اجتماعی، حاكمیت روح اخوت اسلامی و نظم و انضباط و قانون ، رشد بینش و بصیرت دینی و اهی ، حاكمیت ارزشهای دینی و خلاصه بارور شدن و شكوفایی استعدادهای علمی و افزایش خودآگاهی افراد جامعه و بیداری وسیع و همه جانبه ملت از اهداف توسعه فرهنگی است.
بدیهی است اهدافی به این وسعت وعمق هرگز در فرهنگهای بشری مورد توجه قرار نگرفته و قرار نخواهد گرفت. در اینجا توجه به این معنا لازم است كه اسلام به ابعاد وجودی انسان عمق و وسعت می دهد و او را در حصار محدود مادیات زندانی نمی نماید و این بدان معنا نیست كه با توجه به حیات معقول و معنوی انسانها، از حیات مادی و دنیوی آنها غفلت شود و آنها را به عزلت و گوشه نشینی و گوشه گیری فرا خواند بلكه تحول در حیات و بینش انسانها مقدمه ای است برای تحول در زندگی انسانها، و زندگی آخرت و حیات معقول و الهی انسانها در جهان واپسین تبعی ای است از زندگی معقول و برتر و حسنه انسانها در این جهان (الدنیا مزرعه الاخره) كه همه ما از خداوند می خواهیم ربنا آتنا فی الدنیا حسنه و فی ااخره حسنه- و اُنَّ الْمُتَّقینَ ذَهَبُواْ بِعاجِلِ الْدُنْیا وآجِلِ الاخِرَهِ.
اصول و مبانی توسعه فرهنگی
اصول و مبانی رشد و توسعه فرهنگی، و بررسی زوایا و ابعاد هر یك از جهات یاد شده خود می تواند موضوع مباحث ظریف ، آموزنده و قابل توجهی قرار گیرد كه در این مختصر امكان پرداختن به آنها و تجزیه و تحلیل همه جانبه آنها میسر نیست. منتهی به طور فهرست وار به چند مسئله اشاره می نمائیم و تفصیل آن را به عهده اندیشمندان و فرصتهای دیگر واگذار می كنیم.
الف) رسیدن به بیداری، آگاهی و رشد، افزایش معرفت انسانها و ایجاد تحول در بینش و برداشت و بصیرت فردفرد جامعه نسبت به كلیه زمینه های عالم وجود و درك عمیق و روشن از جهان آفرینش و آفریدگار جهان و اهداف خلقت.
به بیان امام صادق (ع) «وَجَدْتُ عِلْمَ النّاسِ كُلُّهُ فی اَرْبَعٍ اَوَّلُها اَنْ تَعْرِفَ رَبَّكَ وَ الثّانی اَنْ تعْرِفَ رَبَّكَ و الثّانی اَنْ تَعْرِفَ ما صَنَعَ بِكَ و الثّالِثُ اَنْ تَعْرِفَ ما اَرادَ مِنْكَ وَالرّابِعُ اَنْ تَعْرِفَ ما یُخْرِجُكَ مِنْ دینِكَ
یا به بیان حضرت سیدالشهداء (ع) اَلْمَعْروُفُ بِقَدْرِ الْمَعْرِفَهِ یا به سخن امیر المومنین (ع) اِذا اَرْذَلَ عَبْداً حَطَرَ عَلَیْه الْعِلْمَ یا به سخن امام باقر (ع): اَلْكَمالُ كُلُّ الثَّقَقّْهُ فی الدّین وَ الصَّبْرُ عَلَی التّابِئِهِ وَ تَقْدیرُ الْعیشَهِ
ب) ایمان و اعتقاد به خداوند (خدا خواهی و خداگرایی).آدمی كاندر طریق معرفت ایمان ندارد شخص انسان دارد شخصیت انسان ندارد.ج) ایجاد انگیزه های الهی و معنوی.د) تقویت پایه ها و بنیادهای اخلاقی و ارزشهای روحی.ه) هدفداری و هدفگرایی و آخرت خواهی در كارها.و) اتكال به نیروی لایزال الهی.ز) شكر گزاری در برابر نعمتها و صرف نعمتها در جهت الهی و در راه تحصیل رضوان ا;ح) جلوگیری از تضییع عمر و جوانی و استعدادهای خداوندی و ممانعت از تخریب و هدر رفتن سرمایه ها.ط) استفاده از روشهای مطلوب و تشویق و توبیخ در جهت حداكثر بهره برداری بهینه از نعمتها و الطاف الهی.ی) آینده نگری.ك) احیای شخصیت حقیقی انسانها.ل) ارائه الگوها و اسوه ها والای مكتبی و انسانی در راه هدایت انسانها.
در این رابطه یكی از شاخص ترین الگوها و محورها، ولایت فقیه و نقش و تأثیر سازنده آن در جامعه است. ولایت فقیه محور اصلی در تمركز نیروها، هدایت و بسیج استعدادها، انسجام و وحدت كلمه در جامعه می باشد. بیداری ملت، رشد و تقویت بنیادهای انقلابی و اسلامی جامعه، احیای شخصیت دینی مردم، احیای تفكر و اندیشه اسلامی ناب محمدی (ص)، رشد و شكوفائی استعدادها، مقابله با تهاجمات و خنثی سازی خطرات و توطئه ها و جلوگیری از اتلاف نیروها، با هدایت ولی فقیه میسر است.
ابعاد توسعه فرهنگی تا اینجا روشن شد محور اصلی توسعه از دیدگاه اسلام و امام (ره) خود انسان است و هدف از توسعه نیز رشد و تعالی و تكامل انسانهاست. در این قسمت اشاره ای خواهیم داشت به ابعاد توسعه فرهنگی. همانگونه كه ذكر شد توسعه فرهنگی نیز دارای ابعاد گوناگون و وسیع و ظریفی است در این مختصر به سه بعد اساسی توسعه فرهنگی مطلوب اشاره می شود. این سه بعد عبارتست از: 1- تعلیم و تربیت نیروی انسانی 2- رشد پژوهش و تحقیقات 3- عزم ملی برای بسیج امكانات (مشاركت مردم)
1- تعلیم و تربیت نیروی انسانی
اسلام برای علم ارزش فراوان و والائی قائل شده بلكه آن را هدف از خلقت و آفرینش بحساب آورده (لِتَعْلَمُوا اِنَّ عَلی كُلِّ شَیءٍ قَدیر) و ملاك فضیلت و برتری آدم سلام ا; علیه را بر ملائكه مقربین علم و دانش بشمار آورده و آنجا كه نوای رحمانیت الهی را سر می دهد از نوای دل نشین علم و انش سخن می گوید و به مقام قلم سوگند یاد می كند و ;
در اسلام برای علم و دانش مرزو بوم نیست و همه دورانها و فصول عمر دوران علم و تلاش و سازندگی و حركت و تعالی است. به عبارت دیگر جامعه اسلامی باید از نظر شاخص علمی در جهان دارای برترین و بالاترین شاخصها و عملكردهای علمی باشد، و رشد سواد و علم و دانش و تحقیق و ابتكار در سطح اعلی باشد. متأسفانه عوامل گوناگون استكباری و استبدادی دست بدست هم داده و وضعیت مسلمانان را تا حد جهان سوم تنزل داده است.
در نهج البلاغه امیر المومنین (ع) می فرماید: اَلا واِنَّ مِنَ الْبَلاءِ الْفاقَهِ و اَشَدُّ من الغاقَهِ مَرَضِ الْبَدَنِ وَ اَشَدُّ مِنْ مَرَضِ الْبَدَنِ مَرَضُ الْقَلْبِ. بیمای جهل و نادانی و بی سوادی خطرناكترین و تلخ ترین بیماریهاست و مقدمه و زمینه هر نوع رشد و تحول و توسعه، علم و دانش و ریشه كن كردن فقر علمی و جهل و نادانی و بی سوادی است. یكی از كلیدی ترین بخشها در رشد و توسعه و خودكفائی و استقلال هر جامعه بخش آموزش و تربیت نیروی انسانی و هدایت و مدیریت و سازماندهی افراد هر جامعه بری تحقق اهداف و آرمانهای ملی و مذهبی است. امروز تربیت نیروی انسانی و پرورش و شكوفائی استعدادهای ملی و ایجاد شور و انگیزه و آگاهی در نسل جوان به منزله فتح بزرگترین قله های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی هر جامعه است. سهل انگاری در این امر مهم و سرنوشت ساز و حیاتی نادیده گرفتن آرمانهای یك ملت و یك انقلاب است.
اهمیت نظام تعلیم و تربیت و رشته های گوناگون آموزش و پرورش از سطوح ابتدایی و آمادگی تا سطوح عالیه تخصصی و فنی و علمی، و تبدیل استعدادهای ساده و آماده به استعدادهای فنی و علمی و تحقیقاتی و تجربی و برنامه ریزی كیفی آنقدر روشن است كه نیاز به توضیح و تفضیل ندارد و در حقیقت ، رشد و توسعه و خود اتكائی جز در سایه تربیت نیروی انسانی میسر نیست و محور تحوّل در بخشهای دیگر، تحول در آموزش و پرورش و فرهنگ آن جامعه است.
به تعبیر یكی از دانشمندان (پروفسور فردریك هاریبسون) منابع انسانی پایه اصلی ثروت ملتها را تشكیل می دهد. سرمایه و منابع طبیعی عوامل تبعی تولیداند، در حالیكه انسانها عوامل فعالی هستند كه سرمایه ها را متراكم می سازند. از منابع طبیعی بهره برداری می كنند سازمانهای اقتصادی و سیاسی را می سازند و توسعه ملی را به جلو می برند به وضوح كشوری كه نتواند مهارتها و دانش مردمش را توسعه دهد، و از آن در اقتصاد ملی به نحو مؤثری بهره برداری كند قادر نیست هیچ چیز دیگر را توسعه بخشد.
در حقیقت شروع و ایجاد هر گونه تحولی در نظامهای گوناگونی جامعه و بلكه در نظام منطقه ای و جهانی به آموزش و تربیت نیروی انسانی وابسته است، و پیشرفت و انحطاط هر ملت مدیون نیروی انسانی است، و راه مجد و عظمت یا ذلت و سقوط ملتها را نیروی انسانی فراهم و همواره می كند. یكی از علل اصلی نارسائی اقتصادی ، اجتماعی و سیاسی فرهنگی را در كشورهای جهان سوم باید در نظام تعلیم و تربیت این ملت ها جستجو كرد.
بدیهی است بحث درباره مقوله تعلیم و تربیت یك كتاب مستقل می طلبد، از این رو به پژوهشها و تحقیقات فراوان نیاز می باشد، دارای دهها بعد و محور بسیار وسیع و گسترده است و همه دوران حیات انسانها را شامل می شود، و از قبل از ولادت تا پس از مرگ را زیر پوشش قرار می دهد كه پرداختن به همه ابعاد آن در این مقاله كوتاه مقدور نیست. البته سیاستگذاری در این باره امر بسیار مهمّی است و روشهای آموزش و پرورش در دورانهای گوناگون بسیار كارساز است و در یك كلمه سرمایه گذاری در این بخش بسیار حیاتی است.
شكی نیست كه هدف كلان و كلی تعلیم و تربیت، پرورش شخصیت الهی افراد جامعه و تربیت انسانهای مفید و فرزانه می باشد.
سخنان حكیمانه امام را حل در این رابطه سرمشق روشن زندگی و دستورالعمل تعلیم و تربیت است، به عبارت دیگر، سیره و روش علمی و آثار و رفتار آن بزرگوار، در طول عمر پربركتشان و كلاس درس و تفسیر و فقه و اخلاقشان همه و همه به عنوان یك الگوی زنده و سازنده می تواند برای جامعه ما مفید باشد. ما در این جا تنها به سخنان كوتاهی از آن بزرگوار بسنده می كنیم و تفضیل آن را به عهده علاقمندان جستجوگر می گذاریم.
اصلاح و اداره مملكت با تعلیم و تربیت صحیح نسل آینده ممكن است.امام (ره) در وصیتنامه سیاسی عبادی شان می فرمایند: از امور بسیار با اهمیت و سرنوشت ساز مسئله مراكز تعلیم و تربیت از كودكستانها تا دانشگاههاست. صحیفه ج 21/ص 192ایشان در جای دیگری فرموده اند: فرهنگ و آموزش و پرورش اساس است. صحیفه ج 15/ص 192
امام راحل (ره) در فرصتهای گوناگون به مسئله تعلیم تربیت و برنامه ریزی برای نیروی انسانی و تربیت و پرورش و هدایت استعدادها و رشد و شكوفائی مغزها و اندیشه ها پرداخته اند، و بصورتهای گوناگون بر آن تأكید نموده به عنوان یك هدف، یك سیاست و یك استراتژی مادر و اصلی بر آن تأكید داشته اند و به ابعاد تئوری و علمی و ارتباط آموزش با كار و كوشش و مشاركت جدی مردم در این میدان اشاره كرده اند.ایشان در رهنمودهای خود بر فرهنگ كار و تولید، نظم و انضباط، پشتكار و تحقیق، جهاد و اجتهاد، و ارتباط و پیوند مدرسه و دانشگاه با محیط كار و صنعت و كارخانه و مزرعه تأكید نمودند.
به فرمایشات دیگری از حضرت امام (ره) توجه فرمائید: «ما امروز باید مصمم باشیم تا در تمام رشته ها جلو بیفتیم. باید در این زمینه كوشش كنید تا مردم باور كنند چیزی از سایرین كم ندارند.» 26/12/60
«آموزش و پرورش دو ركن اصلی است و اسلام در هر دو ركن سفارش اكید فرموده است و پرورش سفارشش بیشتر شده است و اهمیتش هم بیشتر است. پرورش به معنای اینكه در هر جائی كه علما مشغول تدریس هستند، علمای دانشگاه و علمای حوزه های علمی قدیمی و استادها در هر جا هستند با این دو ركن مواجهند، ركن آموزندگی و تربیت علمی و ركن پرورش و تربیت اخلاقی و تهذیب نفس. ما اگر فرض كنیم كه یك ملتی آموزش و پرورش در آن نفوذ كرد و همه ملت آموزش یافتند به اندازه ای كه احتیاجات ملت است و پرورش یافتند و تهذیب نفس كردند و تربیت اخلاقی شدند. ملتی كه یك همچو توفیقی را پیدا كند یك ملت نمونه ای خواهد بود و ما حالا هر دو جهتش را عرض می كنیم و چیزهایی كه مرتبط به هر دو جهت است. آقایان می دانند، لكن تذكر، باز خوب است.
مسئله آموزش و مسئله تعلیم و تربیت علمی، یك مطلبی است كه در قرآن كریم، در احادیث اولیاء خدا، از رسول اكرم (ص) تا سایر ائمه هدی ، همه جا ذكر از این قضیه بوده است;» صحیفه نور ج 17/ص 16- 28/6/61
«امروز رئیس جمهور و دولت و مجلس شورای اسلامی و تمامی متصدیان امور تربیتی در مقابل خداوند قادر و توده های ملت مستضعف مسئول هستیم. «كلكم راع و كلكم مسئول» و باید بدارنید كه از مسئولیت های بسیار بزرگ ، مسئولیت دینی و ملی است، مسئولیت در مقابل مستضعفان و مظلومان است و بالاخره مسئولیت در پیشگاه خالق و خلق، آن هم در طول تاریخ آینده مسامحه و سهل انگاری در تعلیم و تربیت ، خیانت به اسلام و جمهوری اسلامی و استقلال فرهنگی یك ملت و كشور می باشد و باید از آن احتراز كرد.» صحیفه نور ج 17/ص 35 – 1/7/612- پژوهش و تحقیقات
یكی از عوامل مهم و اصلی در جهت رشد و ارتقای ملت ما و ملتهای دیگر مسئله پژوهش و تحقیقات ، نوآوری، ابتكار و خلاقیت است كه نقش كلیدی و اساسی آن در شكوفائی و استقلال و خودكفایی و پیشرفت هر جامعه بر كسی پوشیده نیست.
كشورهای پیشرفته و به اصطلاح توسعه یافته غربی و شرقی صدها كار تحقیقاتی نو عرضه می كنند و در بخش اختراعات و اكتشافات پیشرفت علمی و فنی و تكنولوژیكی هر روزه صدها حرف جدید می زنند و صدها كشف و اختراع جدید را به ثبت می رسانند، و دهها كتاب جدید و صدها مقاله علمی در سطح جهان منتشر می كنند. اما در كشورهای اسلامی و جهان سوم (یا به تعبیر صحیح تر جهان دوم) در این زمینه بسیار كم كار می كنند و شاید كارهای تحقیقاتی و نوآوری اینها به كمتر از ده درصد كشورهای پیشرفته برسد چرا كه بسیاری از اندیشمندان و صاحبنظران و محققینی كه با امكانات ملتهای ضعیف و تحت سلطه تربیت شده اند به كشورهای متمكن و غرب پناه می برند.
این امر متأسفانه فرار مغزها و مهاجرت نیروهای متخصص و در حقیقت سرمایه های با ارزش ملتهای مستضعف را به دنبال دارد، و این خود خلاء بزرگ و یكی از نقاط ضعف عمده كشورهای مظلوم و تحت سلطه است.
حضرت امام (ره) در خصوص نجات از وابستگی فرموده اند: «شما باید از اول شروع كنید و قصدتان بر این باشد كه خودتان مستقل در همه چیز باشید، در فرهنگ مستقل باشید ، در صنعت مستقل باشید و در زراعت مستقل باشید ، وقتی كه بنابر این معنا گذاشتید و به این عزم وارد میدان شدید می توانید كه كشور خودتان را نجات دهید و كشور خودتان را مستقل كنید و استقلال كشور خودتان را برای همیشه بیمه كنید.» (11/1/60)
دانشمندان و استعدادهای ارزشمند این كشورها خود باید سررشته اصلی علم و تحقیق و ابتكار و تكنولوژی را بدست بگیرند و سازنده و مبتكر باشند و مالك و صاحب اختیار تكنیك و تكنولوژی باشند چون تا از درون جامعه مغزها و اندیشه ها نجوشد و ابتكار و خلاقیت بكار نیفتد،
و استعدادها ندرخشند، استقلال واقعی و توسعه ملی و خود اتكائی دست نایافتنی است و دم زدن از آن غلط و نابجاست. چون سرنخ های اصلی و كلیدهای فتح و حركت در دست دیگران و در اختیار بیگانگان است. لذا باید روحیه تحقیق و ابتكار در جامعه گسترش یابد و مراكز علمی و تحقیقاتی رشد یابند، و به تحقیقات بنیادی و پایه ای و كاربردی توجه شود، و جوانان و دانش پژوهان تشویق شوند تا به تحقیق ، اشتیاق پیدا كنند و انگیزه های رشد و خلاقیت به اضافه انگیزه های عمیق مذهبی توأم با عشق بكار و خدمت به ملت و روحیه فداكاری و سازگاری تقویت شود.
مستضعفان جهان و ملتهای جهان اسلام باید هر روز از دیروز و هر سال از سال قبل زنده تر حركت كنند و بر شعاع بینش و دانش و معرفت و ابتكار و خلاقیت خود بیفزایند و مرزهای علم و دانش را توسعه دهند و بر قلعه های جدیدی از معرفت بشری و الهی فائق آیند و زنجیرها را یكی پس از دیگری پاره كنند و طبیعت و منابع عظیم الهی را با پنجه ابتكار و تلاش و اندیشه ها و افزایش كار تسخیر نمایند و آخرین اطلاعات جهانی را در اختیار بگیرند و بنیان های علمی و تحقیقاتی آنان چنان قوی و نیرومند باشد كه خود در پیشبرد دانش بشریت همچون گذشته سهیم گردند و بلكه مشعلدار علم و فضیلت باشند و با آمادگش علمی و فنی و تحقیقاتی و نوآوری راه آینده با عظمت و درخشان را هموار سازند. مراكز علمی و دانشگاههای ما باید محقق پرور باشند. نیروهای مستعد را برای تحقیق و ابتكار هدایت كنند.
تأكید امام بیدار دلان بر بیداری، آگاهی ، خودباوری ملی، عزم و اراده، تحول ، اصلاح مغزها، تحول در دانشگاه ها، اهمیت دانشگاهها، تأمین نیازهای كشور توسط خودما ، قطع وابستگی به اجانب، انزجار از غرب، اعتماد به نفس و دهها مسئله دیگر همه و همه ، در راستای هدفهای فوق و دستیابی به سرافرازی و سیادت مسلمانان در جهان می باشد.
نمونه ای از بیانات آن بزرگوار را كه در منشور بازسازی فرموده اند نقل می كنم:
«مهمترین عامل در كسب خود كفائی و بازسازی، توسعه مراكز علمی و تحقیقاتی و تمركز و هدایت امكانات و تشویق كامل همه جانبه مخترعین و مكتشفین و نیروهای متعهد و متخصصی است كه شهامت مبارزه با جهل را دارند و از لاك نگرش انحصاری علم به غرب و شرق به درآمده و نشان داده اند كه می توانند كشور را وی پای خود نگه درند. انشاءا; این استعدادها در پیچ و خم كوچه های اداره ها خسته و ناتوان نشوند. صحیفه سجادیه ج 21/ص36
در بیان شریف امام (منشور بازسازی) این بخش به عنوان مهمترین عامل به حساب امده و این خود نشاندهنده عمق بنش امام رضوان ا; تعالی علیه نسبت به مسائل كشور و اهمیت تحقیقات و توسعه مراكز علمی است.
امام خمینی رضوان ا; تعالی علیه در این بخش سیاست بسیار روشنی را ارائه فرموده و حرف آخر را زده اند و به مشكل با مشكلات نظام تحقیقاتی كشور اشاره فرموده و راه علاج و درمان را نیز ارائه نموده اند جالب اینجاست كه امام (ره) به مشكلات نظام اداری ما نیز واقف بوده و از بوروكراسی و تشكیلات اداری كه بجای راهگشا بودن گاهی مانع تراشی می كنند نیز اشاره فرموده اند.
با توجه به رشد و پیشرفت سریع علوم و دانش و ابتكارات بشری و اینكه پیوسته دریچه های تازه ای از علوم و معارف دانشمندان گشوده می شود و قله های جدیدی از علم و معرفت فتح می گردد و جهان هر روز شاهد تحوّل و تكامل علوم و فنون و ابزار و ادوات علمی است و این ابزار و آلات علمی و تكنولوژیكی به اضافه ارتباطات و اطلاعات، هر روز راه جدیدی را برای تربیت می گشایند و بر دامنه فرهنگ و تمدن و پیشرفت علمی و قدرت سیاسی و اقتصادی ملتها می افزاید،
جوامع اسلامی و كشورهای جنوب و گروه 77 و در رأس آنها ملت بزرگوار و انقلابی ایران باید با یك بسیج عمومی راه را برای رشد و توسعه علم و دانش هموار نماید، و بر قدرت ملی و بین المللی خود بیفزاید، تا موقعیت نیرومند علمی و نی و اطلاعاتی خود را در دنیا نیرومندتر كند و از ملتهای دیگر پیشی بگیرد، زیرا رمز موفقیت ما موفقیت در بهره برداری و استفاده از خلاقیت ها و ابتكارات و كشف استعدادهای سرشار نسل جوان، همراه با اخلاق و معنویت و ایمان و فضیلت است. بدیهی است خداوند متعادل سرمایه های فراوان انسانی و توانائی های معنوی و مادی و نیروی توكل به قدرت لایزال الهی در اختیار ما قرار داده و راه مجد و عظمت را به ما آموخته است.
لذا در مقایسه بین سرمایه های مادی و منابع طبیعی با سرمایه های انسانی و معنوی، باید سرمایه های انسانی و معنوی را جایگزین كرد كه سرمایه انسانی خود ، پول ساز ، قدرت ساز و مایه عزت و شكوه و حیات و شكوفائی منابع دیگر است، و باید دانائی، پژوهش ، تحقیقات و سرمایه معنوی و ارتقای نیروی انسانی را جایگزین سرمایه های دیگر نمود.
زمان گرچه زمان كامپیوتر و اطلاعات و ماهواره و انرژی و تكنولوژی و طراحی و ابتكار و مدیریت جدید و تخصصهای پیچیده و موج سوم و محیط زیست و جنگ اطلاعات و برنامه ریزی و استراتژی اطلاعاتی و تخصصها و خدمات مربوطه است، اما همه وابسته به انسانها و خلاقیت فكری انسانها هستند. برنامه ریزی و مدیریت و طراحی و بهره برداری ، به رشد مغزها وابسته است.
لذا تحقیقات ، تكنولوژی ، دانش فنی، علم و مدیریت، كلید رشد و توسعه است و نیروهای مومن و انقلابی و دلسوز جهان باید در این راستا مشعل پرقدرت علم و دانش بشری را بدست بگیرند و آن را در راستای اهداف انبیاء هدایت نموده و بالنده سازند و بر علم و دانش حاكم باشند و از راه علم و دانش بشریت را به سمت رفاه و عدالت و عزت و فضیلت سوق دهند.
باید ره صد ساله را یكساله بلكه یك شبه پیمود و باید مالك و صاحب اختیار تكنولوژی و ابزار و ادوات علم و تحقیق شد و از تجزیه بشریت در این رابطه استفاده كرد و باید فرهنگ علم و تحقیق و علم پروری و دانش دوستی و بها دادن به تحقیقات و محققین در جامعه رشد كند و مراكز علمی و تحقیقاتی به معنی واقعی كلمه توسعه پیدا كند. بدیهی است در سایه باروری مغزها ، صنعت و دانش فنی به معنی صحیح و واقعی كلمه ارتقاء خواهد یافت و ملاك پیشرفت و شاخص سنجش رشد و توسعه، رشد ابتكارات علمی و فنی و به روز بودن اطلاعات است و بكار گرفتن همه اینها در جهت تحقق هدفهای والای الهی و اندیشه عدالتخواهی انسان، ارزش واقعی خود را باز می یابد.
نقش های معلم اكنون این پرسش عمده مطرح می شود كه در این راه پیچیده و دشوار یك معلم چه نقش هایی دارد و دارای چه وظایفی است؟
به بیان دیگر یك معلم شایسته چه نقش هایی را باید ایفا كند؟ با اندك تأمل در زندگی معلمان بزرگ و موفق تاریخ و مطالعه ی سیره ی ائمه ی معصومین – صلوات الله علیهم اجمعین – نقش هایی به شرح زیر مشخص و شناسایی می شوند:
1- معلم در نقش یاد دهنده 10- معلم در نقش راهنما و مشاور2- معلم در نقش مربی 11- معلم در نقش مدیر آموزشی3- معلم در نقش انسان ساز 12 معلم در نقش تسهیل كننده4- معلم در نقش الگو بودن 13- معلم در نقش تكنولوژیست آموزشی5- معلم در نقش تخصص و حرفه ای 14- معلم در نقش پژوهش گر6- معلم در نقش معلم 15- معلم در نقش مبلغ مذهبی7- معلم در نقش اصلاح گر رفتار 16- معلم در نقش انضباطی8- معلم در نقش اصلاح گر جامعه 17- معلم در نقش قاضی9- معلم در نقش ناقل فرهنگی 18- معلم در نقش مادر و پدرتوجه به معلم و مربی اگر بنای بررسی در مورد كمبودها؟ و نارساییهای دستگاه تربیت باشد، به نظر می توان آن را سه كلمه خلاصه كرد: معلم ، معلم، معلم، این سخن اغراق آمیز نیست كه كل آموزش و پرورش را در معلم خلاصه ببینیم و با وجود او از كمبودهای آن بحث نكنیم. هر گونه اجرای طرح های سازنده و جهت دهنده در تربیت محتاج به معلم و مربی كار آزموده ، آگاه و صاحب نظر است.
انتخاب افراد واجد شایط، فرانه و آگاه و تربیت آنان برای معلمی نسل ركنی مهم در سرنوشت سازی برای جامعه ی در حال و آینده است.
بر اساس اندیشه ای اسلامی و هم بر مبنای ارزیابی خرد، زبده ترین ها باید در كار تربیت باشند. آنان كه بازماندگان از كنكور را برای تربیت معلم برگزیدند، خطای تربیتی مهمی مرتكب شده در واقع صدمه ی جبران ناپذیری بر فرزندان این مرز و بوم وارد كردند و هم عزت تربیت را به زیر سؤال بردند.
عاقلان برای چوپانی گاو و گوسفند خود چوپان عاقل و باهوش بر می گزینند. آیا نسل انسان كمتر از گله حیوانی است؟
معلم باید از چنان فرزانگی و خردمندی برخوردار باشد كه بتواند هوش ها و تیز بینی های شاگردان فرزانه را بپروراند، جهت دهد؛ و از موضعی بالاتر آن را اقناع كند.
در تاریخ اسلام بزرگانی چون فارابی، بوعلی و غزالی در كار تدریس و تعلیم بودند و همه گاه چند گام پیش تر از شاگردان قدم بر می داشتند و هم برای شاگردان افتخار بود، كه چنان معلمانی به هدایت ایشان می پردازند. ایمن مهم است كه مردم نیكو بیندیشند سرنوشت، فكر و خرد فرزندان خود را به دست چه كسانی می سپارند و با هم آهنگی با دستگاه تربیت در گزینش معلمان واجد شرایط بكوشند. آن كس كه برخوردار از خلاقیت ، خوجوشی ، خودبینشی و خودآفرینی نباشد نخواهد توانست میدان دار این معركه باشد و نسلی خلاق و دارای دیدی عمیق و ارزیاب با مواضع متنوع و متعدد در برابر شرایط گوناگون بپروراند.
اقتدار معلم بارزترین شاخص توسعه ی فرهنگی جامعه ای كه وارث معلمان مقتدر باشد، به یقین صاحب ارزش های والای فرهنگی و توسعه یافته ترین نهادهای اجتماعی خواهد بود. جامعه ای كه بیش ترین معلمان مقتدر را داشته باشد از رشد یافته ترین فرهنگ بهره مند خواهد بود.
جامعه ای كه كودكان و نوجوانان آن در كلاس و فضای مهرآگین مدرسه و نیز در كانون پر حبت خانواده با معلمان اولیای محبوب و مقتدر محشور باشند از همه آسیب پذیری های اجتماعی در امان می مانند.
جامعه ای كه در آن افراد هوشمند، سرآمد و خلاق در كسوت معلمان مقتدر سنگربان عرصه های فرهنگ و تعلیم و تربیت باشند، چندان نیازی به زندان ؟ و كانون های اصلاح و تربیت كودكان و نوجوانان بزهكار نخواهد داشت.
جامعه ای كه بخواهد سررشته علوم و فنون برتر و فناوری نو را به دست گیرد باید بیش ترین بها را برای تربیت تفكر خلاق و ذهن های نوآور قائل شود این امر مقدور و میسر نخواهد شد مگر با وجود معلمان مقتدر و خلاق و نظام پویای تعلیم و تربیت ، برنامه های جامع و فراگیر و محتوایی متناسب و كارآمد.تدریس همچون هنر و علم هرگاه درباره تدریس صحبت می شود این سؤال غیر قابل اجتناب پیش می آید كه آیا تدریس هنر است یا علو ؟
بسیاری از افراد تدریس را هنر می داند و معتقدند كه معلمان باید بر تجربیات شخصی، احساسات و ارزشهایی متكی باشند كه خارج از حیطه علم است. عده ای به تدریسهمچون علم می نگرند و معتقدند ابعاد حیاتی آموزش را می توان به عناصری تجزیه كرد كه با روشهای علمی قابل مطالعه باشد، كدام درست می گویند؟ تدریس هنر است یا علم؟
ما معتقدیم تدریس هم هنر است و هم علم، حرفه پیچیده و دشوار معلمی احتیاج به هنرمندی و اطلاعات علمی دارد. تدریس هنرمندانه مسلماً با عواطف و ارزشها، و همان طور كه برخی گفته اند، با روح معلم خوب آمیخته است، برخی از معلمان چنان در كار خود، یعنی پرورش دانش آموزان، غرق می شوند كه به نقاشان ، مجسمه سازان و موسیقیدانان ، در حالت خلق آثار هنری، شباهت پیدا می كنند.
معلمان خوب ، خلاق هستند و مشكلات خود را با ابداع روشهای تدریس و تدوین مواد آموزشی مناسب حل می كنند. تعلیم و تربیت در مقام علم از روان شناسی، جامعه شناسی، مردم شناسی، عادت شناسی، زیست شناسی، پزشكی و بسیاری از علوم دیگر بهره می گیرند تا موجبات تدریس كارآمد را فراهم سازد.معلمان در فرایند تدریس از روشهای علمی متعددی مانند، تولید فرضیه، آزمایش فرضیه و مشاهده نتایج استفاده می كنند.در تدریس خوب، علم و هنر به طور پیچیده در هم تنیده اند.
یادگیری مادام العمر
بهترین معلمان كسانی هستند كه اوقات خود را صرف یادگیری می كنند. البته همه معلمان دانش آموز خوب نیستند. وقتی اسكاروایلد می نویسد كه: «هر كس در یادگیری ناتوان است به شغل معلمی روی می آورد» در واقع احساس برخی از مردم را منعكس می سازد. «وایلد 1904»
این نظریه بدبینانه درباره معلمان متأسفانه ، حتی امروز نیز تا حدودی صحیح است، زیرا برخی از معلمان با شروع كار تدریس یادگیری را كنار می گذارند.
جهان در حال تغییر از كنار آنها می گذرد و به سارعت ایشان را در وضعیتی قرار می دهد كه دیگر آمادگی تدریس كارآمد را ندارد.برعكس ، معلمان خوب تحولات مربوط به رشته خود را تعقیب می كنند و دائماً مهارتهای خوب قبلی خویش را افزایش می دهند.
معلمان خوب همواره در حال یادگیری هستند. آنها خد نیز شاگردانی متعهدند.
روان شناسی تربیتی و تدریس كارآمد این نامعقول است كه فردی بی اطلاع از روان شناسی مسئولیت تعلیم و تربیت جوانان را برعهده بگیرد، همان گونه كه كسی از پدیده صدا اطلاعی ندارد، نمی تواند قطعه ای موزون بیافریند.
باور عمومی روان شناسان تربیتی به وضوح در اولین كتابی كه با عنوان روان شناسی تربیتی، نوشته ی هاپكینز انتشار یافت بیان شده است. به نظر ما، آموزش مطلوب زمانی انجام می پذیرد كه معلمان اصول روان شناسی را با تدبیر كامل به كار بندند. به بیان ساده، روان شناسان تربیتی آن بخش از روان شناسی است كه به كاربرد اصول روانشناسی در موقعیتهای آموزشی و پرورشی اختصاص یافته است. البته، اغلب روان شناسان تربیتی معتقدند كه روان شناسی تربیتی مقوله ای فراتر از كاربرد اصول از پیش كشف شده روان شناسی در نظام آموزش و پرورش است.
بسیاری از روان شناسان تربیتی به تدریس اشتغال دارند و درس روان شناسی تربیتی جزء لاینفك برنامه های تربیت معلم است. تعداد زیادی از روان شناسان تربیتی نیز به كار تحقیق مشغولند و تلاش می كنند، تا فرایند اموزش یادگیری را بهتر بشناسند.
روان شناسان تربیتی ، یادگیری و رشد انسان و روشهای تدریس را در تحقیقات خویش مطالعه می كنند، و از طریق به كار بردن روشهای علمی در زمینه سؤالاتی كه متصدیان تعلیم و تربیت درباره فرآیند آموزش یادگیری مطرح می سازند، این مهم را به انجام می رسانند یكی از وظایف روان شناسی روان شناسان تربیتی تحقیق درباره مؤثرترین روش تدریس است.
در بخش دیگر این تحقیق مهارتها و دانش معلمان مقتدر و كارآمد فهرست خواهد شد كه محصول تحقیقات روان شناسان تربیتی درباره تفاوتهای معلمان موفق و ناموفق می باشد.
محدودیت معلمان در ارائه ی سبكهای جدید معلمان در انتخاب روش ارائه مواد درسی كلاس خود دارای اختیار هستند. معلم برنامه كلاسی و روشهای آموزشی خود را تنظیم می كند. ولی مطالعه های مربوط به نواوری در برنامه آموزشی در كلاس، نشان می دهد ، معلمانبه ندرت سبكهای جدید و مشخص از الگوهای تدرس برای خود ابداع می كنند. بدین ترتیب معلم چگونه باید برای تنوع و داشتن انعطاف در كلاس طرح ریزی كند؟
كاربرد روان شناسی تربیتی برای تصمیم گیری
پنج وظیفه تدریسفرایند پنج وظیفه اولیه را بردارد:1- انتخاب هدفها2- شناخت خصوصیات دانش آموزان3- شناختن و به كار بردن نظریات مربوط به ماهیت فرآیند یادگیری4- انتخاب و به كارگیری روشهای تدریس5- ارزشیابی یادگیری دانش آموزان
هر یك از این وظایف مسائلی را برای معلمان و برای دانش آموزان ایجاد می كند. روان شناسی تربیتی می تواند به معلمان كمك كند تا در كوششهای خود برای حل این مسائل تصمیمات عاقلانه تری بگیرند.
معلم باید نظریاتی را درباره ماهیت فرآیند یادگیری به كارگیرد و اقدامات مربوط به تدریس را كه نقطه ی اتصالی است بین آنچه از چگونگی یادگیری دانش آموزان می دانیم و آنچه مربوط به چگونگی ایجاد انگیزش در آنان است، طراحی كند.
توانایی صحبت كردن روش بحث و گفتگو می تواند در پرورش توان صحبت كردن بسیار مؤثر باشد. دانش آموزان به كمك این شیوه برای تمرین اظهار نظر كردن به گونه ای روشن با تلفظ و ساختار دستوری درست و جالب توجه فرصت لازم به دست می آورند. دانش آموزانی كه قط می خوانند، گوش می دهند، می نویسند و حفظ می كنند، در صحبت كردن خود انگیخته تمرین بسیار اندك دارند.
صحبت كردن حداقل با اندازه نوشتن در جامعه امروز دارای اهمیت است، و بالبداهه سخن گفتن از همه مهارتها مهم تر است. دانش آموزان نیازمند این توانایی هستند كه در گفت و شنود بحث گروهی با ذهن «فعال» افكار خود را بسنجند و نظرهای خود را روشن بیان كنند. این هدف با توانایی شركت در خود بحث تفاوت دارد. شركت در بحث بیشتر هدفی هیجانی و اجتماعی محسوب می شود.
توانایی صحبت كردن به مهارتهای روانی – حركتی و شناختی نیاز دارد. یعنی توانایی سخن گفتن به شیوه ای واضح و روشن، قابل شنیدن ، درست، موجز، و منطقی و متناسب با موقعیت و موضوع ، تدریس به شیوه بحث گروهی این فرصت را به دانش آموزان می دهد كه به طور جبری استعداد فصیح سخن گفتن خود را نمایان سازند و با مشاهده و توجه به سخن دیگران ، مهارت بیشتری برای بهتر سازی نحوه صحبت كردن خود كسب كنند.
ادامه خواندن مقاله فرهنگ جامعه
نوشته مقاله فرهنگ جامعه اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.