Quantcast
Channel: دانلود فایل رایگان
Viewing all articles
Browse latest Browse all 46175

مقاله روشهاي نمونه گيري در تحقيق

$
0
0
 nx دارای 18 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : روشهای نمونه گیری در تحقیق تصمیم گیری درباره‌ نمونه برداری گام مهمی در طرح پژوهش است. تصمیمات مربوط به طرح نمونه برداری شامل شیوه نمونه برداری و حجم می باشد. در طرح های نمونه برداری احتمالی تعمیم پذیری میسر است ولی در طرح های نمونه برداری غیر احتمالی چنین نیست. بعضی از طرح های احتمالی كارآمدتر از بقیه هستند. اگر چه طرح های نمونه برداری غیر احتمالی به سادگی قابل تعمیم نمی باشند ولی برای به دست آوردن انواع خاصی از اطلاعات به طور سریع و ارزان مفید هستنند. حجم نمونه بر اساس دقت و درستی مورد نیاز برای برآورد پارامترهای جامعه آماری و نیز تغییر پذیری در خود جامعه‌آماری تعیین می شود. تعمیم پذیری یافته ها از حجم نمونه به جامعه آماری بستگی دارد به میزان پیشرفته بودن طرح نمونه برداری كه به كار گرفته می شود كه خود مشتمل است بر حجم نمونه‌ مورد استفاده در پژوهش . همچنین ، در كل پژوهش باید دقت شود كه نتایج مطالعه به آن بخش جامعه آماری كه در نمونه معرفی نشده اند. تعمیم داده نشود این یك مشكل عمومی در بسیاری از مطالعات پژوهشی است. داده های گروه نمونه هم برای برآورده كردن پارامترهای جامعه آماری و هم آزمون فرضیه به كار می رود.كلید واژه: نمونه گیری – جامعه آماری – حجم نمونه – تعمیم پذیری مقدمهما در بسیاری موارد علاقمندیم كه درباره مردم، وقایع و پدیده های مختلف، اطلاعات بدست آوریم و اغلب به اعمالی دست می زنیم كه احتمالاً آگاهانه نیست اما در منطقی جلوه دادن نتایج این گونه اعمال، از هیچ كوششی مضایقه نمی كنیم. برای مثال بمنظور آگاهی از مطلبی درباره مردم ، تعدادی از آنان را كه می شناسیم یا نمی‌شناسیم (ولی در دستر ما هستند) مورد مطالعه قرار می دهیم و احتمالاً ، پس از طی دوره بررسی ، از این مطالعه نتایجی غالباً كلی ، بدست می آوریم. اما از آنجا كه یكی از هدفهای عمده تحقیقات علوم انسانی دستیابی به اصول و آگاهی‌های معتبری است كه قابل تعمیم به جامعه مادر یا عام (یعنی) آن جامعه كه شامل همه اعضای حقیقی و حقوقی مجموعه افراد، از همه اعضای تشكیل دهنده یك جامعه وقت گیر،‌هزینه بر و تقریباً غیر ممكن است؛ لذا طبیعی است كه تا قبل از گسترش بهره گیری از نمونه در تحقیقات پیشرفت علوم آگاهیها بطیء و كند باشد . به سخن دیگر، انفجار اطلاعات و آگاهیها در قرن بیستم و بویژه از اواسط همین قرن، مرهون بسط و اشاعه مقوله نمونه گیری در تحقیقات است. زیرا، در اوایل قرن بیستم یكی از اندیشمندان بنام ویلیام گوزت با درك این نكته كه : «برخی از ویژگیها از جمله پراكندگی متغییر مورد مطالعه در گروههای كوچكی كه با رعایت انصاف یا بگونه اصطلاحاً تصادفی و مستقل از یكدیگر از جامعه مادر انتخاب شده باشند از یكسو در بین گروهها و از سوی دیگر با موقعیت همین ویژگیها در جامعه مادر تقریباً مشابه است و به لحاظ مفاهیم آماری با یكدیگر تفاوت معنی داری ندارند» و ارائه آن به جامعه علمی و اقبال جامعه علمی به آن سبب شد تا قید مطالعه متغیر یا متغیرهای مورد نظر در تمامی اعضای جامعه مرتفع گردد و بجای آن مطالعات بر گروههای كوچكی كه به روشهای ویژه برگزیده می شود، رایج گردد. بنابراین، دانشمندان فرصت بیشتری برای مطالعات متعددتری یافتند و متعاقب آن دستیابی به اطلاعات بیشتر در زمان كمتر مقدور شد. لذا، محققان در تمامی معارف بشری از جمله در علوم انسانی به گزینش نمونه از جامعه مادر رو آوردند؛ بهمین جهت آگاهی هر چه بیشتر آنان از چگونگی نمونه گیری صحیح در تحقیقات محققان را در دستیابی به اطلاعاتی دقیق تر و معتبرتر و نیز در یافتن توجیه و توضیح رساتری از یافته ها یاری می كند. در بسیاری از تحقیقات علوم انسانی كه بمنظور مطالعه و بررسی مثلاً انگیزشها، رفتارها و ویژگی های گروهی معدود و بدون توجه به چگونگی معیارهای درست گزینش نمونه صورت گرفته است ، نتیجه گیری های كلی به چشم می خورد به سخن دیگر محققان این دست از تحقیقات ، تلاش دارند نتایج حاصل از مطالعه ای محدود و بدون ضابطه را به گروه بزرگتری تعمیم دهند، كه همین امر سبب اشاعه بی اعتمادی و بی اعتقادی مردم نسبت به تحقیقات و نتایج آنها ، حتی از نوع دقیق و حساب شده می گردد. برای مثال ، ممكن است فردی كه نمی توان او را محقق نامید از مطالعه سردستی درباره تعدادی محدود از جوانان نتیجه می گیرد كه: «جوانان خطاكارند!» یا بعد از مطالعه محدود دیگری عنوان می كند كه «امروزه مردم دارای ارزشهای اخلاقی نیستند!» پی بردن به اساس اظهاراتی این چنین، حتی اگر «محقق لعاب كار!» آنرا توأم با ارائه چند جدول كوچك و بزرگ كرده باشد، بسیار آسان است. زیرا، او برای بدست آوردن این گونه توجیهات ، تجزیه و تحلیل نمونه‌های معدودی از تجارب محدود خود یا دوستان و آشنایان از امور مبادرت می كند. كه در هر دو صورت می توان به علت محدودیتها در گزینش نمونه و همچنین وجود تعصبات و تمایلات شخصی در نتیجه گیری ها، نتایج حاصل را بی ارزش و ناروا دانست.تعریف جامعه آماری جامعه‌آماری عبارت است از كلیه عناصر و افرادی كه دریك مقیاس جغرافیایی مشخص (جهانی یا منطقه ای) دارای یك یا چند صنعت مشترك باشد. (حافظ نیا)عضو جامعه آمارییك عضو جامعه آماری جزیی از كل جامعه‌ آماری است اگر 1000 كارگر در یك سازمان خاصی جامعه‌ آماری مورد نظر یك محقق را تشكیل دهند. هر كارگر یك عضو جامعه‌ آماری به شمار می آید. (صائبی –شیرازی- اوماسكاران)چارچوب جامعه آماری چارچوب جامعه‌ آماری فهرستی از همه اعضای جامعه‌آماری است كه از بین آن گروه نمونه انتخاب می شود. فهرستی از دانشجویان كلاس می تواند چارچوب جامعه‌ آماری برای تحقیق درباره دانشجویان كلاس باشد.با آنكه چارچوب جامعه‌ آماری در تهیه فهرستی از هر عضو موجود در جامعه‌ آماری مفید است . اما ممكن است همیشه به عنوان یك سند جاری و روزآمد تلقی نشود. برای نمونه اعضایی كه به تازگی سازمان یا دانشگاه را رها كرده اند و نیز اعضایی كه به تازگی به سازمان یا دانشگاه پیوسته اند، ممكن است در یك روز مفروض نامشان در صورت حقوق بگیران سازمان یا دفاتر آمار دانشگاه وجود نداشته باشد. ممكن است محقق این مسأله را تشخیص دهد و درباره آن نگران نباشد. زیرا تعداد كمی از كمبودها و بیش بودها شاید تفاوت زیادی را برای مطالعه بوجود نیاورد. حتی اگر هم محقق نگران آن باشد و وقت و تلاش لازم را هم صرف كند تا چارچوب جامعه‌ آماری جدید را بدست آورد، باز ضمانتی وجود ندارد كه چارچوب جدید فهرست درستی از همه اعضای جامعه‌ آماری به محقق بدهد(محمد صائبی و محمود شیرازی)تعریف نمونه «نمونه عبارتست از تعدادی از افراد جامعه كه صفات آنها با صفات جامعه مشابهت داشته و معرف جامعه بوده، از تجانس و همگن با افراد جامعه برخوردار باشند (دكتر محمدرضا حافظ نیا)مفهوم نمونه هدف محقق شناسایی جامعه و تعیین پارامترهای مربوط به آن است. برای این كار یا باید به كلیه افراد جامعه مراجعه كند و صفت یا ویژگی مورد نظر تحقیق خود را در آنها جویا شود؛ یا باید تعدادی از افراد جامعه را مورد مطالعه قرار دهد و از طریق جمع كوچكترین و با روش معینی، پی به صفات و ویژگیهای جامعه ببرد. بدیهی است اگر جامعه مورد نظر كوچك و حجم و تعداد افراد آن كم باشد، می تواند آن را به طور كامل مطالعه نماید. ولی اگر جامعه بزرگ باشد و امكانات و مقدورات وی اجازه ندهد، ناچار است از بین افراد جامعه تعداد مشخصی را به عنوان نمونه برگزینند و با مطالعه این جمع محدوده، ویژگیها و صفات جامعه را مطالعه كرده ، شاخصها و اندازه‌های آماری آن را محاسبه كند. (دكتر محمدرضا حافظ نیا) نمودار رابطه گروه نمونه با جامعه آماری تعریف نمونه گیرینمونه گیری یعنی انتخاب تعدادی از افراد، حوادث و اشیاء‌از یك جامعه تعریف شده به عنوان نماینده آن جامعهانواع روشهای نمونه گیری1- نمونه گیری تصادفی ساده نمونه گیری تصادفی ساده نوعی نمونه گیری است كه در آن هر یك از اعضای جامعه‌ مورد مطالعه‌جهت انتخاب شدن شانس مساوی دارند. در این روش ، افراد یا اشیای مورد نیاز به صورت تصادفی از فهرست اعضای جامعه كه به همین منظور تهیه تنظیم و شماره گذاری شده است انتخاب می شوند. مطابق قانون شانس و احتمال افراد انتصاب شده باید دارای ویژگیهایی همانند ویژگیهای جامعه ای كه از آن انتخاب شده اند باشند. به عنوان مثال برخی از آنها باید مسن، عده‌ای جوان، بلند قد، كوتاه، فقیر، ثروتمند باشند یكی از مشكلات این روش تهیه و تدوین فهرست افراد جامعه است، زیرا خیلی از مواقع این فهرست قبلا تهیه و تنظیم نشده است. (دكتر علی دلاور) نمونه گیری منظم (سیستماتیك) نمونه گیری منظم به منظور انتخاب یك نمونه از جامعه تعریف شده بكار برده می شود. در این روش اعضای نمونه از طریق فهرستی از افراد یا اعضای جامعه كه به منظور نمونه گیری تهیه شده است انتخاب می شوند. بنابراین، از این روش هنگامی استفاده می شود كه تمام اعضای جامعه تعریف شده وقبلاً بصورت تصادفی فهرست بندی شده باشند. فرض كنید می خواهیم از یك جامعه 2000 نفری كه قبلاً فهرست بندی شده است 100 نفر دانش آموزان را انتخاب كنیم. برای این منظور ابتدا تعداد اعضای جامعه را به تعداد اعضای نمونه تقسیم می كنیم سپس به صورت تصادفی شاره ای را كه مساوی یا كوچكتر از عدد به دست آمد (20) انتخاب می كنیم (به عنوان مثال شماره 8) شماره 8 به عنوان نقطه شروع انتخاب می‌شود. سرانجام افرادی را كه شماره های آنها در فهرست جامعه 8، 28، 48، 68 ، است انتقاد می كنیم و این عمل را تا انتخاب 100 نفر ادامه می دهیم .(دلاور) نمونه گیری طبقه ایدر روش نمونه گیری اتفاقی ساده فرض بر این بود كه افراد جامعه از تجانس نسبی برخوردار و همگون هستند؛ ولی همیشه اینطور نیست كه افراد جامعه از تجانس و همگونی برخودار باشند، بنابراین به زیربخشها و زیر گروههای خاصی كه از تجانس درون گروهی برخوردارند قابل تقسیم بندی هستند. در این جوامع استفاده از روش اتفاقی ساده مناسب نیست ، چون ممكن است تمام یا اكثر افراد نمونه از یك گروه یا قشر برگزیده شوند و بنابراین، معرف كل جامعه نخواهند بود برای حل این مشكل در انتخاب افراد نمونه از روش طبقه بندی استفاده می شود؛ یعنی اینكه افراد جامعه با توجه به صفات درون گروهی خود به طبقات مختلفی تقسیم می‌شوند و افراد نمونه به تناسب از بین تمامی طبقات انتخاب می گردند؟؛ مثلاً اگر محققی بخواهد علائق مردم یك جامعه شهری یا روستایی را نسبت به یك امر سیاسی یا اجتماعی جو یا شود، ناچار است این جامعه را بر اساس متغیر سن ، جنس ، سواد و; طبقه بندی كند، یعنی یك یا چند متغیر را مبنای كار قرار دهد؛ زیرا علائق گروههای سنی با یكدیگر تفاوت دارد (محمدرضا حافظ نیا)روش نمونه گیری طبقه بندی باعث می شود كه اولا توزیع نمونه در كل طبقات جامعه به طور متناسب صورت پذیرد؛ ثانیاً اختصاصات و ویژگیهای كلی جامعه مشخص شود؛ ثالثاً ویژگیهای هر یك از طبقات نیز مورد توجه و مطالعه قرار گیرد. نمونه گیری خوشه اینمونه گیری خوشه ای عبارت است از انتخاب واحد تحلیل و به عبارتی واحد اصلی مطالعه از طریق طی چند مرحله نمونه گیری پیوسته.این گونه نمونه ها به دو دسته تقسیم می شوند:1- خوشه محض كه مربوط به جامعه سلسله مراتبی در یك مكان خاص است؛ مانند دانشگاه یا سازمان اداری2- خوشه – فضایی كه از الگوی تركیبی سازمان سلسله مراتبی در چهارچوب تقسیمات كشوری تبعیت می كند . یا اینكه نظام تصمیمات كشوری به عنوان چارچوب نمونه گیری برای پدیده مورد مطالعه مانند روستاها یا خانوارهای شهری در نظر گرفته می شود.این نوع نمونه گیری هنگامی كاربرد دارد كه امكان تعیین چهارچوبی برای جامعه آماری وجود نداشته باشد و محقق نتواند نمونه مورد نیاز را به روشهای احتمالی ساده یا طبقه بندی شده انتخاب كند. این روش را از آن جهت كه در چند مرحله انجام می گیرد و واحد تحلیل در مرحله پایانی انتخاب می شود، روش نمونه گیری چند مرله ای و از آنجا كه در سطوح مختلف انجام می شود روش خوشه ای و گروهی می گویند و هر سطح معادل یك مرحله و به روش عنوان یك خوشه یا گروه شناخته می شود. البته به این نكته باید توجه داشت كه الزاماً روش خوشه ای یا سلسله مراتب ناحیه و جغرافی همراه نیست و احتمال دارد همین مراحل و خوشه ها در یك مكان جغرافیایی و در یك واحد سازمانی انجام می شود؛ مثلاً اگر محققی بخواهد تعدادی دانشجو را در یك دانشگاه یا تعدادی كتاب را در یك كتابخانه یا تعداد كارمند را در حوزه ستادی یك وزارتخانه انتخاب كند می‌تواند بر اساس سلسله مراتب سازمان یا گونه های مختلف، نمونه خود را به روش خوشه ای و گروهی انتخاب كند؛ مثلاً در خوشه اول می تواند تعداد دانشكده یا تعدادی رشته موضوعی تعداد قفسه‌كتاب یا تعداد اداره كل ستادی را برگزیند. در خوشه دوم تعدادی گروه آموزشی یا تعدادی قفسه كتاب یا تعداد اداره را برگزیند و در خوشه سوم واحدهای تحلیل خود را انتخاب كند و تعداد دانشجو یا تعداد كتاب یا تعداد كارمند را از بین گروهها خوشه‌دوم برگزینند. نمونه گیری خوشه ای و چند مرحله ای برای زمانی است كه اولاً چهارچوب جامعه آماری در اختیار نباشدیا تهیه آن زمان و هزینه زیادی را طلب كند؛ ثانیاً به لحاظ گستردگی جغرافیایی واحدهای تحلیل امكان گردآوری اطلاعات فراهم نباشد. (حافظ نیا)نمونه گیری مكانیاین روش نمونه گیری بیشتر برای مطالعه‌ پدیده های و ویژگیهای مكانها و نواحی جغرافیایی مورد استفاده قرار گیرد . در فضای جغرافیایی پدیده ها و صفات گوناگون وجود دارد كه گاهی بعد طبیعی دارند، مانند جنس زمین، گونه های گیاهان خرده اقلیمها كمیت و كیفیت آب و نظایر آن و گاه بعد انسانی دارند، مانند وضعیت جمعیت، مؤسسات اجتماعی و خدماتی ترافیك و حمل و نقل فعالیتهای اقتصادی و نظایر آن و گاهی نیز تركیبی از دو بعد طبیعی و انسانی هستند، مانند عناصر فضایی روستا، شهر، جاده راه آهن، فرودگاه، كارخانه، سد و مزرعه هر كدام از پدیده‌ها و عناصر یاد شده مكان و فضای جغرافیایی خاص را به خود اختصاص داده‌اند و مطالعه تمام آنها مقدور نیست. از این رو، محقق ناچار است از روش نمونه گیری استفاده و از طریق انتخاب تعدادی از مكانها یا نواحی جغرافیایی آنها را مورد مطالعه قرار دهد؛ مثلاً محققی كه می خواهد مقر روستاها یا تاسیسات شهری و مقر یا كارخانه یا مراكز آموزش و علمی را مطالعه كند، می‌تواند و مقر كلیه آنها را در مقیاس جغرافیایی مورد مطالعه (جهان – قاره، منطقه، كشور، استان و ;) و به عنوان جامعه آماری تلقی كند و از بین آنها افرادنمونه مورد نیاز را به یكی از روشهای احتمالی ساده یا طبقه بندی شده انتخاب نماید. (حافظ نیا)نمونه برداری ناحیه‌ای، شكلی از نمونه برداری خوشه‌ای در داخل یك ناحیه می‌باشد. نمونه برداری از نیازهای مصرف كنندگان قبل از تاسیس فروشگاه مواد و لوازم ضروری شبانه روزی در قسمت ویژه‌ای از شهر مستلزم نمونه برداری ناحیه است. نمونه برداری ناحیه‌ای كم هزینه تر از اكثر طرحهای نمونه برداری احتمالی دیگر است و بستگی به چارچوب جامعه آماری ندارد. نقشه شهر كه بلوكهای شهر را انشان می‌دهد در بردارنده اطلاعات مناسبی است كه به محقق اجازه می‌دهد یك گروه نمونه را از بلوك‌ها بگیرد و اطلاعات را از ساكنان هر بلوك به دست آورد. (اوماسكاران)نمونه گیری مضاعف موقعی كه یك گروه نمونه در جامعه‌ای به كار گرفته می‌شود تا مقداری اطلاعات مقدماتی گردآوری شود و در پی آن یك گروه نمونه فرعی از آزمودنی نمونه اولیه برای مطالعه دقیق تر مورد استفاده قرار میگیرد، چنین طراحی را نمونه برداری مضاعف می‌نامند. به طور مثال، ممكن است یك مصاحبه ساخت‌مند (هدایت شده) نشان دهد كه یك گروه فرعی از میان آزمودنی‌ها اطلاعات بیشتری درباره سازمان دارند. بنابراین می‌توان با پرسش سوالات بیشتری با این افراد مصاحبه كرد. در چنین پژوهشی روش نمونه برداری مضاعف به كار گرفته می‌شود. ادامه خواندن مقاله روشهاي نمونه گيري در تحقيق

نوشته مقاله روشهاي نمونه گيري در تحقيق اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.


Viewing all articles
Browse latest Browse all 46175

Trending Articles