nx دارای 28 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد nx کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد
بخشی از متن nx :
خلاصه عمده ترین عوامل و متغیرهایی كه برای تعیین رشد گندم و جو به كار برده می شود ، شامل نزولات جوی و توزیع آن ،متوسط درجه حرارت ، نور خورشید و نوع خاك هستند. مقدار بارشی كه می تواند در كشت و رشد غلات دیم به كار آید حدود 500 تا 250 میلیمتر است ، لذا میزان بارش سالیانه بجنورد بیش از 250 میلیمتر است كه قدرت تامین رطوبت خاك برای تغذیه و رشد محصول را دارد . از طرف دیگر درجه حرارت مطلوب ، كه تهویه مناسب را به وجود می آورد ، بین 22 تا 20 درجه سلسیوس است ، زیرا دمای بالاتر از 22 درجه ، باعث نامنظمی جوانه زدن محصول و دمای كمتر از 4 درجه، سبب توقف جوانه زدن می شود .
پس در شهرستان بجنورد درجه حرارت مطلوب برای رشد و جوانه زدن فراهم شده است. همچنین غلات از گیاهان نورپسند به شمار می روند وبرای رسیدن به نور اشباع به 6000 تا 5000 فوت شمع نیاز دارند . البته نور اشباع از طریق پرتوهای خورشید در دوره رشد محصولات گندم و جوی دیم بجنورد به وجود می آیند . پس می توان گفت : بجنورد از نظر شرایط اقلیمی محل و مكان مناسبی برای كشت محصولات دیم ، بالاخص گندم و جو است .
مقدمه شهرستان بجنورد در شمال غربی استان خراسان قرار دارد كه از شمال به ارتفاعات كپه داغ و ادامه آن از جنوب به كوهستانهای آلاداغ و كورخود محدود می شود . این شهرستان در طول جغرافیایی َ59، ْ57 و َ2، ْ56 و عرض جغرافیایی َ20،ْ38 و َ45، ْ36 واقع شده است و حدود 17245 كیلومتر مربع وسعت دارد ، كه 354606 هكتار از وسعت آن قابل بهره برداری است . از این وسعت اراضی قابل بهره برداری ،203191 هكتار درسال 1368 زیر كشت بوده است و معادل 169839 هكتار آن ، یعنی 5/83 درصد آن به كشت گندم و جو اختصاص یافته كه 5/70 درصد آن را كشت دیم و 5/29 درصد دیگر آن را كشت آبی تشكیل داده است .
پس علت توسعه و كشت گندم و جو در شهرستان بجنورد سازگاری نبات با اقلیم و خاك آن سامان است ، ولی از راندمان كمتری ، یعنی حدود 670 كیلوگرم در هر هكتار ، برخوردار می باشد . هرچند در افزایش بازده محصول عواملی چند موثرند ، ولی نقش زمان كشت در افزایش راندمان را نمی توان نادیده گرفت ؛ لذا هدف از این مقاله بیان سازگاری گندم و جو با شرایط محیطی ، بالاخص اقلیم بجنورد و نیز تعیین مناسبترین تاریخ كشت گندم و جو دیم در آن شهرستان است .
سازگاری ( بیولوژی گندم و جو ) گندم و جو ، كه از نظر شرایط اقلیمی دارای رشد شبیه به هم هستند ، در مناطقی كه میزان بارش سالانه آن بین 250 تا 750 میلیمتر است ، به خوبی رشد می كنند ، اما بهترین محصول در شرایطی تولید می شود كه بارش سالانه از 750 میلیمتر كمتر باشد . از نظر فصل كشت ، گندم به دو نوع بهاره و زمستناه تقسیم می شود كه گندم بهاره در مناطق نسبتاً مرتفع بجنورد ، كه دارای زمستان تقریباً سخت و طولانی است ، كشت می شود كه در مرحله اولیه رشد می تواند حرارت كمتر از 10- درجه سلسیوس را تمل كند . در حالی كه گندم زمستانه در نقاطی از بجنورد ، كه دارای زمستان نسبتاً ملایم است كشت می گردد و در صورتی كه سخت شده باشد قادر است در زیر برف تا سرمای 30- درجه سلسیوس را تحمل كند .
گندم یك گیاه روز بلند است ؛ البته ممكن است در روزهای با طول 8 ساعت نیز گل كند، ولی روزهای بلند ، گل كردن آنرا تسریع می كند . روز كوتاه به افزایش رویشی گیاه كمك كرده ، سبب به تاخیر افتادن خوشه می شود . همچنین گندم محصولی است كه به 50 تا 1000 گرم آب در مدت طول رویش خود نیاز دارد . عدم وجود رطوبت از تشكیل جوانه جلوگیری می كند . بنابراین با توجه به شرایط بیولوژیكی محصول ، می توان شرایط انطباق آن را در شهرستان بجنورد مشاهده كرد .
عوامل موثر درسرعت رشد و تولیدوماده خشك در محصولات گندم و جو به مجموعه ای از عوامل اقلیمی نظیر انرژی خورشید ( نور ، ساعت و روشنایی ) ، درجه حرارت ، رطوبت ، بارش و غیره بستگی دارد كه بررسی و شناخت نوع تابش هر یك از این عوامل بر محصولات دیم ، بالاخص گندم و جو در شهرستان بجنورد لازم به نظر می رسد .
1- تابش خورشید كه منبع نهایی تمام انرژی برای مراحل فیزیكی و بیولوژیكی كلیه اعمال حیاتی نبات است. شدت ، مدت و كیفیت انرژی ورودی از خورشید به طور مستقیم و غیر مستقیم بر كنترل رشد و نمو و فتوسنتز گندم و جو دیم تاثیر دارد، زیرا ماده خشك در گیاه از طریق فتوسنتز تولید می شود . سه خصوصیت اصلی نور و تابش كه رشد و نمو محصولات زراعی دیم را در بجنورد تحت كنترل قرار می دهند ، عبارتند از :
الف : شدت تابش شدت تابش بر فرآیندهای داخلی نبات تاثیر می گذارد . میزان شدت تابش در شهرستان بجنورد 10867 فوت شمع در بهار و 13027 فوت شمع در تابستان و 1053 فوت شمع در زمستان است كه نور اشباع برای گندم و جو دیم در بجنورد 5300 فوت شمع است كه این نور از طریق تابش خورشید تامین می شود ، هرچند از نظر تئوری ، فتوسنتز در هر شدت تابش ناچیز انجام می گیرد ، ولی حداقل شدت تابش لازم برای فتوسنتز مفید این محصولات 1000 تا 2500 فوت شمع است .
ب: كیفیت نور پرتوهای خورشید تا طول موج 29/0 میكرون برای اغلب محصولات زراعی مضر است ولز از 4/0 تا 7/0 میكرون موثرترین نور برای فتوسنتز است و پرتوهایی كه طول موج آنها بیشتر از 7/0 میكرون است ، عملاً تاثیری بر فتوسنتز ندارد و دارای اثر حرارتی است . پس طول موج فعال برای فتوسنتز محصولات گندم و جو دیم در شهرستان بجنورد ، وجود دارد .
ج: ساعات روشنایی : ساعات روشناسی كنترل كننده برخی از پدیده های درونی گندم و جو ، از جمله فتوپریودیسم است كه از نظر پیدایش اندامها در نبات دارای اهمیت است . جدول شماره یك : ساعات روشنایی روزهای هرماه و ماهانه ایستگاه بجنورد آذر آبان مهر شهریور مرداد تیر خرداد اردیبهشت فردوردین اسفند بهمن دی ماههای سال
55/9 5/10 5/11 5/12 5/13 5/14 5/14 5/13 5/12 5/11 5/10 5/9 روشنایی روزهای مرداد 285 215 345 5/387 5/418 5/449 5/449 5/418 5/287 335 315 285 روشنایی ماهانهاز جدول شماره یك می توان استنباط نمود كه كمترین ساعات روشنایی ، در ردوره سرد در بجنورد ، بالخص از آبان تا بهمن ماه مشاهده می شود كه بیشترین ساعات روشنایی ، در دوره گرم سال بجنورد وجود دارد . كاهش ساعات روشنایی سبب تنزل انرژی رسیده از خورشید در دوره سرد است این روشنایی برای گندم و جو كه از نباتات گروه روز بلند هستند پاسخگوی فتوپریودیسم نیست .
اما در دوره گرم سال كه مدت نرو خورشید افزایش می یابد ، برای فتوپریودیسم گندم و جو سودمند است . البته این وضعیت در دوره افت و قطع بارش اتفاق می افتد و باعث افزایش خشكی فیزیكی محیط كشت گندم و جو دیم می شود ، ولی سبب انتقال محصول از مرحله رشد رویشی به مرحله زایشی می گردد. آستانه تقریبی طول روز برای گندم و جو دیم 5/13 ساعت است .
2- درجه حرارت عامل حرارت نقش اساسی در ارتباط با كوتاه یا طولانی شدن هر یك از مراحل فتولوژی محصولات دیمزارها دارد . دمای متوسط سالانه بجنورد 5/13 درجه سلسیوس است . حداقل درجه حرارت C ْ2/13- درجه سلسیوس و حداكثر درجه حرارت 6/39 درجه سلسیوس ، متوسط حداكثر درجه حرارت 3/29 درجه سلسیوس و میانگین حداقل درجه حرارت 2/6- درجه سلسیوس می باشد . تیرماه گرمترین و بهمن ماه سردترین ماه در بجنورد است . تفاوت دمای زمستانی و تابستانی برای ایستگاه بجنورد 8/52 درجه سلسیوس است كه به مدت هفت ماه سال یعنی از مرادماه حالت دما نزولی و پنج ماه از سال یعنی از اسفندماه دما سیر صعودی دارد كه در نمودار شماره یك آمده است .
پس از كاشت گندم و جو، در ابتدا نقش درجه حرارت خاك عامل مهمی محسوب می گردد . اگر بذر كشت شده با محدودیت رطوبت مواجه نباشد در مدت 8 الی 40 روز مرحله جوانه زدن به طول می انجامد . این دامنه تغییرات جوانه زدن در رابطه مستقیم با افزایش درجه حرارت خاك می باشد . افزایش درجه حرارت ، طول هر یك از دوره های فتولوژی را كوتاه می نماید .
اثر درجه حرارت پایین در گندم و جو چنانچه تدریجی باشد خسارت بار نخواهد بود ؤبدین معنی كه در سالهایی كه هوا به تدریج سرد می شود ، گندم و جو تا درج حرارت 30- درجه سلسیوس را نیز به راحتی تحمل می كند ولی چنانچه هوا سریعاً سرد شود و دوام سرما نیز زیاد باشد ممكن است خساراتی را به بار آورد . به طور كلی بالا بودن درجه حرارت ، فرآیندهای رشد را افزایش می دهد و به ندرت مشاهده می گردد كه درجه حرارت بالا سبب از بین رفتن نبات بشود ، به شرط آنكه آب كافی در اختیار گیاهدقرار گیرد .
البته اگر درجه حرارت از حدی تجاوز كند می تواند بر محصولات زراعی گندم و جو در منطقه بجنورد اثر منفی داشته باشد . تعیین تاریخ متوسط درجه حرارت از آستانه حرارتی گندم و جو دیك بجنورد اولین روزی است كه آستانه حرارتی گندم و جو از 5 درجه سلسیوس عبور بكند . برای تعیین تاریخ عبور بایستی زمان مورد نظر را از فرمول زیر به دست آورد :
كه در آن C.D.D واحد های رشد و میانگین روزانه دما و Tt مینیمم دمای آستانه ، كه برای گندم و جو 5 درجه سلسیوس است . اهمیت واحدهای رشد در این است كه چنانچه قرار است گندم و جو با توجه به رطوبت ذخیره شده در خاك جوانه بزند و سر از خاك برآورد و سپس به مرحله پنجه زدن برسد و بعد وارد زمستان گردد ، این واحد برای گندم و جو آبانماه معادل 9 درجه سلسیوس می باشد كه از 5 درجه سلسیوس آستانه حرارتی بیشتر است كه با فصل كشت غلات دیم در بسیاری از نقاط بجنورد مطابقت دارد.
به تدریج كه هوا سرد می شود ، مقاومت گندم و جو زمستناه افزایش می یابد . آبانماه زمان مناسب جهت كشت گندم و جو دیم در بجنورد است . چنانچه دو هفته قبل از زمان مناسب اقدام به كشت شود و گیاه در خاك گرم كاشته شود باعث خطر حمله امراض به ریشه می شود و اگر از زمان مناسب دیرتر كشت شود نیز خطر سیاهك آشكار و زنگ گندم و جو افزایش می یابد .
زمان مناسب كشت گندم و جو بهاره در دیمزارهای بجنورد ، اوایل فروردین ماه است كه متوسط ماهانه 7/21 درجه سلسیوس است از 5 درجه سلسیوس آستانه گندم و جو بیشتر است . هر گونه تاخیر كشت باعث كاهش تولید گندم و جو بهاره می شود .
یخبندان یخبندان یا درجه حرارت پایین در بجنورد به دو طریق ممكن است به وجود بیاید ؛ نوع اول “ یخبندان جابجایی ” یا “ انتقالی ” است كه بر اثر ورود توده هوای سرد قطبی بری سیبری (CP) به شهرستان بروز می كند ، به طوری كه این توده هوا دارای درجه حرارات كمتر یا در حد درجه حرارت آستانه حرارتی گندم است .نوع دوم “ یخبندان تشعشعی ” است كه در اقصی نقاط بجنورد بروز می كند و هنگامی پدید می آید كه تشعشع خالص بجنورد منفی است ؛ یعنی از غروب آفتاب ودر طول شب به علت افزایش تابشهای زمینی سطح خاك و گیاه سردتر از هوای بالای سرش می شود و پدیده “ اینورشن ” حرارتی اتفاق می افتد كه باعث سرد و سنگین شدن هوای مجاور زمین بجنورد بجنورد و عدم صعود یعنی پایداری آن می شود كه افت بیشتر دما را به دنبال دارد و باعث به وجود آمدن یخبندان تشعشی در بجنورد می شود . در صورت بروز یخبندان ، گیاهك گندم و جو مكن است نتواند در مقابل آن مقاومت كند .
یخبندان موجب تشكیل كریستالهای یخ و فضار بین حفراه ای گندم و جو می شود ، یخ در داخل حفره ها سبب خسارت بیشتری به صورت مكانیكی یا قطع ساختار پروتوپلاسم و پلاسمای غشاء نبات می گردد . چون گیاه گندم و جو از نظر رشد و نمو و زمان وقوع یخبندان خسارت چندانی برای محصولات گندم و جو به بار نمی آورد . حداكثر تعداد روزهای یخبندان برای بجنورد 142 روز و حداقل آن حداقل آن 77 روز است و متوسط روزهای یخبندان 110 روز است .
3- بارش مقدار بارش و روند توزیع آن یكی از عوامل اصلی كنترل تولید محصولات دیم است . بر این اساس متوسط بارندگی 13 ساله بجنورد 266 میلیمتر است كه بیشترین بارش بجنورد 1/415 میلیمتر در سال 1360 و كمترین بارش حدود 7/143 میلیمتر در سال 1362 صورت گرفته است . دامنه تغییرات سالیانه بارش بجنورد 4/271 میلیمتر ، انحراف از میانگین بارش 80، انحراف معیار 96 و ضریب تغییر پذیری بارش بجنورد 5/35 درصد می باشد كه مبین نوسانات مكانی و زمانی بارش در بجنورد است . از مجموع بارش 13 ساله بجنورد ، 35 درصد آن در فصل زمستان ، و 20 درصدر درفصل پاییز باریده است . به طوری كه معلوم است بیشترین بارش در بجنورد از بهمن تا اردیبهشت اتفاق می افتد .
به طور كلی گندم و جو ، كه از عمده ترین محصولات دیم شهرستان بجنورد می باشند ، با مقدار و توزیع مناسب نزولات ارتباط مستقیم دارد ؛ زیرا كه با افزایش بارش بازده محصول توام با توزیع مناسب باران میسر است ، یعنی بهترین محصول گندم و جو دیم در بجنورد در سالهایی برداشت شده است كه پراكندگی باران مناسب بوده و از همه مهمتر اولین باران موثر در زمان مناسبی باریده است .
شروع بارش در بجنورد ، در اولین روزی كه میزان به 20 میلیمتر برسد . چون هر بارش از نظر كمی نمی تواند مورد استفاده بذر كاشته شده در داخل خاك قرار گیرد ، زیرا نیاز آبی گندم و جو در مرحله جوانه زدن 20 میلیمتر است . از كاشت تا سبز كردن ، كه به 10 روز زمان نیاز است ، هر روز 2 میلیمتر آب به مصرف می رساند ، پس 20 میلی متر آب لازم است . از سبز كردن تا پنجه زدن ، خوشه رفتن ، خمیری شدن دانه و رسیدن 90 روز زمان می برد كه نبات 390 میلی متر آب را در همین دوره به مصرف می رساند .اولین زمان شروع بارش در بجنورد ، ابان ماه است ، كه باعث تقویت ذخیره رطوبتی خاك می شود ؛ به همین دلیل است كه زمان كشت دیم در بسیاری از نقاط بجنورد اوایل یا اواسط آبان است ، چون رطوبت لازم سبز شدن به واسطه شروع تامین می گردد .
طبق فرمول ویبول . با احتمال 75 درصد تاریخ پایان بارش بعد از بیست اردیبهشت خواهد بود . با توجه به زمان خاتمه بارش در بجنورد كشت گندم و جو بهاره اوخر اسفند و اوایل فروردین پیشنهاد می گردد . پس تاریخ شروع بارش حد نهایی تاریخ كاشت در منطقه بجنورد می باشد .
چنانچه در تاریخ یاد شده كشت دیم انجام شود با ریزشهای باران 20 میلی متر مرحله جوانه زدن به راحتی انجام خواهد شد و محصول به علت دارا بودن قدرت مقابله با سرما در زیر برف باقی می ماند و با گرم شدن هوا در فصل بهار سایر مراحل رشد خود را به راحتی و بدون خسارت انجام داده و در نهایت محصول بیشتری عاید می شود . كاشت دیرتر از تاریخ اعلام شده باعث تاخیر زمانی كاشت می شود . زیرا نزولات جوی در بجنورد مداوم بوده و كشاورز امكان بذر پاشی را از دست داده و به علت مرطوب شدن زمین فرصت انجام عملیات كاشت را در اختیار ندارد .
4-تبخیر و تعرق تبخیر و تعرق ، تركیب كاهش آب از سطح نبات با پوشش گیاهی است كه تبخیر سطح خاك و تعرق از نبات را شامل می شود . هر دو فرآیند اساساً شامل تغیرات از مایع به بخار هستند . وقتی كه آب برای انتقال در محل محیاست میزان تبخیر و تعرق به وسیله عوامل اقلیمی به طور ابتدایی كنترل می شود كه شامل تابش خورشید ، باد و رطوبت نسبی است . در دوره گرم سال بر اثر بزرگ شدن زاویه تابش خورشید مقدار بیشتری از انرژی سطح خورشید به زمین بجنورد می رسد م به تبعیت از آن دمای هوا نیز افزایش می یابد.بر اثر افزایش سرعت باد ، كه در خرداد ماه به 6 تا 11 نات و در تیرماه به 27 تا 22 نات می رسد همچنین دمای بالای هوا ظرفیت رطوبتی هوا را افزایش داده و باعث كاهش رطوبت نسبی هوا می شود . بر اثر این عوامل میزان تبخیر و تعرق افزایش می یابد . چنانكه بیان گردید متوسط بارش جوی بجنورد 266 میلی متر است در حالی كه میزان تبخیر و تعرق به روشهای تورمنت وایت ، بلانی كریدل و طشت بین 1200 تا 600 میلی متر است ؛ لذا گندم و جو بهاره كه دیرتر از تاریخ اعلام شده كشت شوند به صورت زودرس درآمده و كوتاه بودن دوره رشد محصول سبب كاهش تولید ماده خشك در گیاه است و از توانایی محصول در دوره تولید ماده خشك می كاهد .
نتیجه به طوری كه مشخص گردید از مجموع اراضی زیر كشت گندم و جو ، 5/70 درصد آنرا كشت دیم تشكیل داده است و اغلب در اراضی دارای 19 درجه تا 3 درجه صورتمی گیرد ، یعنی در اراضی مرتفع شهرستان بجنورد كشت دیم میسر است . .
جدول شماذه 2: موازنه آبی در ایستگاه بجنورد ( به روش تورنت وایت )سال آذر آبان مهر شهریور مرداد تیر خرداد اردیبهشت فردوردین اسفند بهمن دی ماههای سال 1/4 9 3/14 6/20 24 1/25 3/22 8/16 2/12 2 1 5/1 دما TْC 266 5/22 4/20 7/8 1/7 5/9 9/14 7/21 37 7/32 5/38 9/31 1/21 بارندگی به م م8/657 4/11 2/29 8/51 3/89 9/122 6/125 3/97 3/74 3/27 2/11 3/3 2/5 تبخیر و تعرق به م م– 1/11 – – – – – – – 7/64 100 100 100 ذخیره رطوبت د رخاك به م م6/88 4/11 – – – – – – – 4/5 3/27 6/28 9/15 مازاد آب به م م6/434 – – 1/43 2/82 4/114 7/110 6/75 6/9 – – – – كمبود اب به م م آنچه از جدول شماره 2 استنباط می شود وجود ذره رطوبتی خاك و مازاد آبی از آذر تا اردیبهشت است كه میزان و مقدار هر یك از ماهها در جدول بت شده است و این ذخیره رطوبتی خاك همراه با مازاد آبی حاصل نزولات جوی در سه ماهه زمستان به شكل برف و در بهار به صورت باران است بالاخص در مناطق كشت دیم كه نزولات جوی آن به علت مرتفع بودن بیش از ایستگاه بجنورد است كه بارش اغلب به صورت برف نازل می گردد.
ادامه خواندن مقاله بررسي شرايط هم اقليمي گندم و جو و تعيين مناسبترين تاريخ كشت در شهرستان بجنورد
نوشته مقاله بررسي شرايط هم اقليمي گندم و جو و تعيين مناسبترين تاريخ كشت در شهرستان بجنورد اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.