nx دارای 67 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد nx کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد
بخشی از متن nx :
استاندارد ها و ثبت های حسابداری پیمانکاری
مقدمه :روشی برای انجام پروژه هاست كه به موجب آن در مرحله پیش از شروع پروژه یك پیمانكار برای مدیریت و اجرای پروژه منصوب شده و بر مبنای نرخی مشخص به او پرداخت میشود. این نرخ شامل درصدی از سود و هزینه‌های بالاسری ثابت است. تمام كارهای عملیاتی پروژه توسط پیمانكاران فرعی كه با مشاورت كارفرما و مشاوران حرفه‌ای انتخاب شده‌اند انجام میشود.
شرح :پیمانكار مدیریت شخصیتی است حقوقی كه به نمایندگی از طرف مجری طرح مسوولیت مدیریت، كنترل و هماهنگی پروژه ها و مراحل اجرایی را به عهده دارد. مدیریت طرح وظایف خود را در چارچوب روشها، ضوابط و دستورالعملهایی كه به تایید مجری رسیده است انجام داده و با اعمال مدیریت مستقیم و روزانه بر سایر عوامل اجرایی در مقابل مجری مسئولیت صحت انجام كیفی و كمی كار را طبق مشخصات، برآوردها و برنامه‌های اولیه، و تغییرات احتمالی آن با ارائه گزارشات مستمر بعهده دارد.
چالشهای عمده بیرونیحال، با این تعریف و مشخص بودن اهداف، بنده حدود و خلاصه مشكلات و چالشها را می توانم به طور فهرست وار به این شرح مطرح كنم. از نظر من مشكلات بیرونی یا محیطی عبارتند از:– عدم برقراری حمایت تعرفه ای منطقی با توجه به اینكه اكثر پروژه های بزرگ صنعتی به لحاظ كارفرمایی، دولتی بوده و در مناطق ویژه اقتصادی اجرا می شود.– ثبات نرخ ارز در داخل كشور و متقابلاً افزایش سالیانه تورم طی چند سال اخیر– نبود شرایط مساوی در صفحه رقابت با پیمانكاران خارجی به لحاظ تامین منابع مالی و نقدینگی مورد نیاز پروژه – نظام حقوقی یكطرفه كه هم اكنون بین كارفرما و پیمانكار وجود دارد.– عدم شفافیت مقررات مربوط به مناقصات – كمبود قوانین حمایتی و لحاظ نشدن توانمندیهای بالقوه صنعت كشور – نبود تمهیداتی برای سازمانهای پولی و مالی كشور در جهت تامین سرمایه و صدور ضمانتنامه‌ها– عدم دقت ، كنترل و نظارت بر اجرای صحیح بندهای دستورالعمل نظارت بر اجرای ماده سه قانون حداكثر – نبود ساختار مناسب نظام بانكی در خصوص حمایت بانك ها در تامین نقدینگی سازندگان و پیمانكاران و نظام بیمه ای در خصوص پوشش بیمه ای برای فراهم آوردن محیط مناسب درجهت جلب مشاركت دیگران در ریسك احتمالی– عدم استفاده بهینه از ظرفیتهای موجود در كشور و ایجاد ظرفیتهای جدید.
مشكلات درونیاز لحاظ مشكلات درونی می توان به این موارد اشاره كرد:– بنیه مالی ضعیف شركتهای پیمانكاری عمومی و به طور كلی نظام پیمانكاری– كمبود تجربه در اجرای پروژه های بزرگ و نیاز به جذب تكنولوژی از منابع خارج و مشاركت شركتهای پیمانكاری داخلی در پروژه– نبود مهارتهای قابل رقابت در عرصه های بین‌المللی در زمینه مهندسی ، تامین و تدارك یا ساخت، نصب و راه اندازی پروژه‌های نفت و گاز و پتروشیمی – ماهیت تكنولوژیك و محتوای به شدت تخصصی پروژه ها– و بالاخره نبود آموزش كلاسیك.
اتحاد: كارفرما به عنوان نماینده دولت، نوع كارش با مشاور و پیمانكار متفاوت است. شاید یكی از گیرهای اصلی پیمانكارها در صنعت این است كه اعتماد به توانمندیهای داخلی نیست. یعنی اگر بخواهیم به توسعه مدنظر برسیم، باید اعتماد كنیم و تا زمانی كه این اعتماد به وجود نیاید سیستم های پیمانكاری رشد نخواهدكرد. لذا من فكر می كنم كه این نگاه را باید عوض كنیم. البته تحولات خوبی صورت گرفته است. پیمانكاران ما درحال حاضر ضعف هایشان را در تعامل با شركتهای خارجی جبران می كنند. از رهاورد این ارتباط، ارتقای خوب فنی و تكنولوژیكی است.درمورد قوانین حمایتی هم دوستان متفق القول هستند. به نظر می رسد ما روی بحث تسهیلات بانكی كارهایی باید انجام دهیم. یعنی برای پیمانكار دریافت وام با سود 23 تا 26 درصد صرف نمی كند كه در یك پروژه هزینه كند، بعدا 8 درصد سود برای خودش برآورد كند. این هم جزو قوانین محیط بیرونی است و باید سود تسهیلات بانكی را كم كنند تا امكان فعالیت پیمانكاران داخلی بیشتر شود. بحث دیگر تضمین هاست. الان بخشی از توان مالی پیمانكار، صرف سپرده‌گذاری برای تضمین می شود كه باید راهكارهای دیگری برای این امر پیدا كرد. یا اینكه روی برخی از پروژه ها اصرار
است كه لیدر باید حتما خارجی باشد. این مسأله باعث می شود كه كشورهای خارجی برای اجرای بعضی از پروژه ها مشكلاتی ایجاد كنند. اگر این نگاه را عوض كنیم و به مجموعه های داخلی اعتماد كنیم، مطمئنا می توانیم پیشرفت بهتری در حوزه پیمانكاری داشته باشیم. اگر دستگاههای كارفرمایی ما بوروكراسی زائد خود را حذف كنند، ارتباط كارفرما و پیمانكار روان تر می شود. علت اصلی خیلی از مشكلات پروژه های موجود، مقررات دست و پاگیر در ارتباطات بین
كارفرما و پیمانكار است و این مسأله باعث می شود روی زمان و هزینه اجرای پروژه تاثیر منفی بگذارد. یك مشكل دیگراینكه در پروژه های صنعتی برآوردهایی كه ما از كار داریم با آنچه عملی میشود، یكی نیست. ما چه كار باید كنیم كه اطلاعاتمان به روز شود. گاهی كارفرما اصرار دارد كه حتما باید با مرز این برآورد كار تمام شود. این یك چالش است؛ زیرا نه پروژه تمام می شود و نه در زمان مقرر به بهره برداری می رسد.اگر حساب كنیم می بینیم هزینه هایی كه ما بابت از دست دادن پروژه ها متحمل شده‌ایم، بیشتر از آن چیزی است كه بین پیمانكار و كارفرما اختلاف است. در محیط درونی هم آموزش و ارتباط و تعامل با شركتهای خارجی برای كسب دانش فنی از مسایل مهم است كه به آنها قبلا اشاره شده است. به تدوین دانش فنی واجرای پروژه ها در سیستم های ما توجهی چندان نمی شود. ما پروژه های مشابه را در چند جا اجرا می كنیم، ولی در هیچ جا آنها را مستند نمی كنیم. هرچند كه بخشهایی را باید براساس شرایط آب و هوایی و مشكلات موجود تطبیق دهیم. همچنین پرت هزینه های ناشی از تكرار پروژه های مشابه یكی از مشكلات ماست كه باید برای رفع آنها تلاش كنیم.دكتر امام جمعه زاده: دوستان به نكات مهم واساسی در محیط پیرامونی اشاره كردند. در ادامه بحث به فرهنگ كارگروهی و تیمی و لزوم شفاف سازی در قوانین و مقررات و نظام حقوقی یكطرفه و نیز بوروكراسی و قوانین و مقررات زائد اشاره داشتند. مسأله بسیار مهم دیگر بحث تسهیلات بانكی و بیمه ای و اعتباری برای توسعه نظام پیمانكاری و اعتماد به توانمندی داخلی است. در حوزه داخلی هم اشاره های اساسی به باز آموزش عوامل انسانی و مستندسازی تجارب و آموخته
ها و بحث اخلاق حرفه ای در صنعت پیمانكاری شد كه بسیار مهم است.بحث دیگر، بنگاههای كوچك مدیر و مالك است كه باید خود را توسعه دهند و تبدیل به بنگاههای بزرگ شوند. شركتها باید از خاص به عام تبدیل شوند تا با توانایی بیشتر و تعامل با شركتهای خارجی بتوانند هرچه بیشتر انتقال تكنولوژی و دانش فنی درجهت ارتقای خودشان انجام دهند. من اجازه می خواهم اضافه كنم لزوم یك برنامه ریزی استراتژیك و راهبردی برای این بنگاهها اساسی است و باید تحلیل درست و واقعی از وضع موجود و پیش بینی درستی از آینده و مسیری كه باید در آن جهت حركت كنند، داشته باشند. مزیت رقابتی خود را باید درست تشخیص دهند و روی آن تمركز كنند تا بتوانند سهم بازار بیشتری را داشته باشند. مهمتر اینكه آنچه به دست می آورند در درون بنگاه خرج توسعه كنند، نه اینكه آن را مصرف امور جانبی و بیرونی كنند. آماده فرمایشات دیگر دوستان هستیم.ثریایی: یكی از نكاتی را كه من اشاره كردم بحث فرهنگسازی بود كه چگونه می توانیم فرهنگ تضاد و تقابل را به فرهنگ تعامل و مشاركت تبدیل كنیم. اتفاقا براساس این تفكر بود كه كمیته راهبرد ارتقای توان پیمانكاران را در معاونت امور مهندسی و فناوری تشكیل دادیم. در این كمیته، هم اعضای انجمن های حرفه ای و هم مدیران صنعت نفت در یك فضای برابر، مشاركت دارند و این كمیته دارای 5 كارگروه تخصصی با همان تركیب است. در سالیان گذشته ما همدیگر را محكوم می كردیم و همیشه فكر می كردیم كه آن یكی است كه مشكل دارد. حالا بحث
ما این است كه بگوییم همه مان مشكل داریم و باید با مشاركت یكدیگر، مشكلات را برطرف كنیم. به نظر من در بحث كارفرما، خلط ایجاد كردیم و بخش تصدی گری و بخش حاكمیت را در یك قالب ریختیم، این بخشها باید از هم جدا شود. پایش های اهداف حاكمیتی باید به مرجعی در وزارتخانه
ها محول شود. كارفرمایان اگر می خواهند كارفرمای پروژه باشند عین كارفرما باید عمل كنند و خودشان را حاكم ندانند، حاكمیت در وزارتخانه شكل بگیرد نه در شركتها. این امر شاید به ما كمك كند كه كسی از حاكمیت اعتبار نتواند بگیرد و كار خودش را انجام دهد. اهداف حاكمیتی بحث توسعه را درپی دارد. توسعه منابع انسانی بحث حاكمیتی است، بحث یك كارفرما در پروژه نیست. درمورد پایش قوانین حمایتی باید عرض كنم كه به نظر من هزاران كارفرمای دولتی موجود توانایی پایش اهداف حاكمیتی را ندارند. آنها كنترل زمان و هزینه و كیفیت را در اجرای پروژه عهده دار هستند. اگر از آنها بخواهیم صدها موضوع دیگر را هم دنبال كنند، اشتباه می كنیم.
ضرورت آموزشمن آموزش را جزء وظایف حاكمیتی می بینم. اگر بخشهایی از حاكمیت این وظیفه را به درستی ایفا نمی كنند، وزارت نفت باید متولی این باشد كه توسعه نیروی انسانی را برای پیمانكاران داخلی ایجاد كند. ما باید در برنامه چهارم توسعه، 350 هزار نفر كارگر حرفه ای آموزش دیده داشته باشیم تا با این كار، تورم نرخها را مهار كنیم. پس باید نیروی انسانی برای پروژه های خود تربیت كنیم. وزارتخانه‌ای كه طی یك برنامه 5 ساله 75 میلیارد دلار بخواهد طرح اجرا كند، باید 500 میلیون دلار
هم برای آموزش و بسترسازی هزینه كند تا پیمانكاران بتوانند به راحتی نیرو دراختیار داشته باشند. وقتی ما یك درصد از هزینه پروژه را به عنوان آموزش انتقال تكنولوژی برای بخش كارفرمایی هزینه می كنیم، می توانیم 2 درصد هزینه پروژه را هم برای آموزش حرفه ای هزینه كنیم. این موضوع یكی از مباحث اساسی كمیته راهبردی ارتقای توان پیمانكاران می باشد.باید با كمك اساتید و پیمانكاران و مدیران كارفرما بحثهای مدیریت ریسك، تضمین، اعتمادسازی و
مستندسازی در اجرای قراردادها را موردتوجه و مطالعه بیشتر قرار دهیم. مستندسازی برای این است كه تجربه های به دست آمده دراجرای پروژه ها را به پروژه های بعدی منتقل كنیم و اگر اشتباهاتی هم مرتكب شده ایم، در پروژه های دیگر تكرار نكنیم. اجرای یك پروژه نباید بیش از 4 سال طول بكشد، كارفرما باید به دنبال این باشد كه واقعا زمان و هزینه و كیفیت را كنترل كند. عواملی كه در پروژه گزینش می شوند باید آدمهای خلاق و شجاع و تصمیم گیر باشند و از اشتباهاتشان نترسند. با تفكیك خطاهای عمدی و سهوی از یكدیگر و عدم برخورد با خطاهای غیرعمدی، می‌توانیم اعتماد به نفس را در آنها تقویت كنیم و باعث توسعه منابع انسانی خود شویم. شاید بیمه مسئولیت مدنی مدیران وكارشناسان بخش كارفرما درمورد خطاهای غیرعمد آنها، به این امر كمك كند. امروز بیمه مسئولیت در همه شغلها گسترش پیدا كرده است. بیمه مسئولیت مهندسی، پیمانكاری هم به وجود آمده است. چرا بیمه مسئولیت كاركنان كارفرما را نداشته باشیم.امروز در دنیا نوع قراردادهای نفت و گاز و پتروشیمی متحول و مشاركتی شده است. یعنی اصلا بحث تضاد منافع وجود ندارد و كارفرما و ذی نفعان و پیمانكاران مجموعا در سود و زیان پروژه سهیم هستند. اصول و مبانی این قراردادها به هیچ طرفی از قرارداد اجازه نمی دهد به خاطر اشتباه، طرف دیگر را مورد بازخواست قرار دهد، مگر خطا عمدی باشد. اگر در اجرای قرارداد متضرر شدند،50 درصد را كارفرما تامین می كند و اگر در اجرای كار مهندسی ارزش كردند، كارفرما را هم در سودش سهیم می كنند. ما فاصله طولانی داریم تا به این نوع قراردادهای ارتباط محور برسیم. قراردادهای آلیانس از سال 2000 به بعد در كشورهای توسعه یافته شروع شده است. هدف اصلی ما از مشاركتهای مجموعه در كمیته‌‍‌ها و كارگروههای تشكیل شده، ایجاد فرهنگ مشاركت برای رسیدن به این نوع قراردادهاست.جمع بندیدكتر امام جمعه زاده: با اجازه دوستان من یك جمع بندی از نظرات دوستان عرض كنم. باتوجه به
چشم انداز و برنامه های توسعه، ارتقای توانمندیها، افزایش ظرفیتها و توسعه صنعت پیمانكاری برای اجرای طرحهای توسعه، از الزامات ملی تلقی می شود. به طوركلی این برنامه ها شاید بدون توجه به الزامات اصلی اش كه توسعه ظرفیتهای اجرایی است تنظیم شده باشد. بنابراین باید فكر عاجلی برای توسعه این ظرفیتها كرد تا برنامه ها به اجرا درآید. پس اساس بحث كه توسعه نظام پیمانكاری است به این دلیل موردبحث و بررسی قرار می گیرد. در این زمینه ابتدا دوستان اشاره داشتند به لزوم اصلاح نگاهها و دیدگاههای بنیادی و لزوم كار
فرهنگی و فرهنگسازی در سه محور اساسی. نخست اینكه نگاه به صنعت پیمانكاری ما باید از نگاه منفی و ضدارزشی به نگاه مثبت تبدیل شود. دوم اینكه باید فرهنگ تضاد و تعارض فی مابین طرفین اجرای طرحهای توسعه، فی مابین كارفرما و پیمانكار و فی مابین مردم و اجراكنندگان طرحها، به فرهنگ تعاون و همكاری بدل شود. سوم اینكه باید فرهنگ كار تیمی و گروهی ارتقا یابد و به سمت فرهنگ اتفاق و تعامل حركت شود.
واگذاری تصدی گریاما مسائل را دوستان با اشاره به عوامل موثر در دو محیط پیرامونی و درونی صنعت پیمانكاری ارزیابی و بررسی كردند. در محیط پیرامونی، امر اساسی و مهم توجه به این نكته است كه در مملكت ما بزرگترین كارفرما دولت است. ما در یك اقتصاد دولتمدار به مسأله اجرای طرحهای توسعه و لزوم ارتقای آنها توجه می كنیم. به این منظور صاحبنظران عزیز اشاره داشتند كه در اساس، این كارفرمای دولتی است كه باید ارتقا یابد تا به موازات این ارتقا، موجب ارتقا و توسعه صنعت پیمانكاری شود. بویژه باتوجه به اینكه دولت، كارفرمای بزرگ و سرمایه گذار طرحهای توسعه است، باید تصدی گری را رها كند. این اساس بسترسازی حمایتی دولت است كه دولت تصدی گری را به مردم واگذارد و وظایف حاكمیتی را عهده دار شود. می بایست ظرفیتهای مدیریت طرحهای توسعه در دولت ارتقا یابد. برای اجرای طرحهای توسعه و در درون كارفرماهای دولتی می بایست
فرایندسازی و سازماندهی انجام شود. رویه ها و دستورالعمل ها و مقررات برای اجرای طرحها باید شفاف شود. مراحل ارجاع طرحها برای اجرا، مراحل انعقاد قرارداد با عوامل اجرایی و مدیریت پروژه باید در درون دولت به عنوان محور اصلی اجرای طرحهای توسعه، فرایندسازی و سازماندهی شوند.دوستان كلید توسعه را، «توسعه منابع انسانی» دانستند و برای توسعه آن می بایست «آموزش» از سطوح پایه ای و بنیادی تا سطوح عالی انجام گیرد و بتواند تمام عناصر حرفه ای لازم را برای توسعه نظام پیمانكاری ایجاد كند. این از وظایف دولت است كه برنامه های آموزشی را در همه سطوح اجرا كند.
توزیع عادلانه كارهامحور دیگری از عناصر محیط پیرامونی به وظایف دولت درخصوص سیاستگذاری و برقراری قوانین و مقررات حمایتی باز می گردد. به بحث انتقال تكنولوژی اشاره شد و اینكه تا حداكثر امكان برنامه های توسعه توسط نیروهای داخلی البته در جنب نیروهای خارجی برای انتقال تكنولوژی و دانش فنی انجام شود تا باعث ارتقای توانایی در بخش خصوصی باشد. همین طور بر لزوم واگذاری اجرای طرحهای توسعه تاحد امكان به بخش خصوصی براساس قوانین و مقررات موجود و یا آتی و قانون استفاده از حداكثر توان و سایر قوانین حمایتی تاكید شد. برهمین اساس بر لزوم اصلاح بنیادین قوانینی كه بستر اصلی است مثل قوانین تجارت و كار اشاره شد
. همچنین دولت باید توجه به توزیع عادلانه كارها داشته باشد و به نحوی سیاستگذاری ها و برنامه‌ریزی‌ها انجام گیرد كه دولت با بخش خصوصی و مردم در رقابت قرار نگیرد. كارها نباید در رقابت فی مابین بخش خصوصی از یك طرف و بنگاههای دولتی و شبه خصوصی و یا بنگاههای عمومی ازطرف دیگر قرار گیرد، بلكه باید سعی شود به بخش خصوصی محول شود و برای این امر، می بایست نظام مناقصه گذاری شفاف سازی شود و باید اعتقاد و اعتماد به توانایی های داخلی وجود داشته باشد.
بوروكراسی و قوانین و مقررات زائد باید حذف شود و عامل بسیار مهم محیط پیرامونی، تسهیلات بانكی و بیمه ای و اعتباری برای كمك بویژه به بخش خصوصی است، برای اینكه بتواند طرحهای بزرگ را اجرا كند. تسهیلات بانكی و پوشش های بیمه ای در ارتقای این صنعت بسیار اهمیت دارد.در بحث بررسی «عوامل درونی» دوستان اشاره به این داشتند كه مشكل اساسی این است كه ما درحال حاضر بخش خصوصی كوچكی داریم كه باید بسیار كار شود تا روبه رشد برود. ما
بنگاههای كوچكی در بخش خصوصی در پیمانكاری داریم كه عموما مدیر مالكان آنها را اداره می كنند. این بنگاهها باید به سمت بنگاههای بزرگ با مدیران حرفه ای و شركتهای سهامی عام بروند كه شاید راهكارش ادغام و مشاركت شركتهای كوچكتر است.
ضرورت ارتقای دانش فنیدوستان به «اخلاق حرفه ای» در صنعت پیمانكاری و اهمیت رعایت این اخلاق بویژه در عرصه رقابتهای سالم و داشتن دید واقعی در این رقابتها و تشخیص شرایط درست و جلوگیری از ریسك ها و برآوردهای غیرواقعی اشاره داشتند. همچنین بنگاهها باید برنامه ریزی استراتژیك و راهبردی براساس یك تحلیل درست و واقعی از وضع موجود و پیش بینی آینده داشته باشند و با تمركز بر مزیت رقابتی خودشان سعی كنند سهم بیشتری را از بازار اجرای برنامه های توسعه در آینده داشته باشند. علاوه بر اینها بنگاهها باید سعی كنند عمدتا درآمدهای خود را صرف تحقیق و توسعه در درون شركتها بكنند بویژه با تمركز بر برنامه های آموزشی و ارتقای دانش فنی و تكنولوژی در درون خود تا بتوانند به عنوان بنگاههای توانمند در اجرای طرحهای توسعه شركت كنند. امیدوارم به مباحثی كه در این میزگرد و باتوجه به وقت محدود، به صورت گذرا اشاره شد در كنفرانس ملی «توسعه نظام پیمانكاری در ساختار صنعتی كشور» كه در اوایل اسفندماه آتی برگزار خواهدشد، به صورت مبسوط و كارشناسی پرداخته شود و نتایج این كنفرانس كه در منشور آن منعكس خواهدگردید به سهم خود راهگشای توسعه نظام پیمانكاری در كشور باشد.تدبیر: باسپاس مجدد از صاحبنظران و مدیران محترم شركت كننده در بحث، امید است مباحث میزگرد كه در دو شماره تقدیم علاقه مندان شد، در شناخت بیشتر تنگناها و چالشهای موجود در سر راه نظام پیمانكاری صنعتی كشور و بهره گیری بیشتر از فرصتها، قابلیتها و مزیتهای موجود موثر و مفید واقع شود.
کلیاتى پیرامون حسابدارى در قراردادهاى بلندمدت پیمانکارى
موسسات بخش عمومی و خصوصی اجرای عملیاتی نظیرراه سازی، سد سازی، اسکله و بندرسازی، نصب خطوط پستهای فشارقوی و انتقال نیرو، کشتی سازی، هواپیماسازی،ساختن فیلمهای سینمایی و قطعات پیچیده وسایل و تجهیزات را با انعقاد قرارداد به موسسات پیمانکاری واگذار میکنند. تعریف صنعت پیمانکاری به دلیل تعدد و تنوع حیطه عملیات، کاری دشوار است
. در این مقاله، حسابداری پیمانکاری در موسساتی که از طریق انعقاد قرارداد به ساختن دارایی اشتغال دارند مورد مطالعه قرار میگیرد.ارکان اصلی عملیات پیمانکاری در هر نوع عملیات پیمانکاری سه ارکان اصلی زیر وجود دارد:
کارفرما شخص حقیقی یا حقوقی است که اجرای عملیات معینی رابه پیمانکار واگذار میکند. کارفرما برای هماهنگی و نظارت براجرای عملیات موضوع پیمان عمومآً از خدمات مهندسان مشاور بهره میگیرد. جانشینان یا نمایندگان قانونی کارفرمادر حکم کارفرما محسوب میشوند.
پیمانکارشخص حقیقی یا حقوقی است که مسئولیت کامل اجرای عملیات موضوع پیمان را تا تکمیل نهایی بعهده میگیرد.پیمانکار معمولا به منظور تسهیل در اجرای قسمت یاقسمتهایی خاص از عملیات موضوع پیمان (نظیر لوله کشی،آهنگری و نقاشی) قراردادهایی با اشخاص یا پیمانکاران جزءمنعقد میکند.در مواردی که برای انجام دادن یک طرح خاص و یا اجرای عملیات طرحهای بزرگ نیاز به
همکاری چند شرکت پیمانکاری با تخصصهای مختلف باشد برای افزایش توان مالی و عملیاتی و توزیع خطرات ناشی از اجرای عملیات موضوع پیمان، گروه شرکتهای پیمانکاری از همکاری یا مشارکت یا ادغام چند شرکت پیمانکاری بوجود می آید.
قراردادانعقاد قرارداد مهمترین بخش از فعالیت پیمانکاری است و منشا تعهد و التزام برای کارفرما و پیمانکاراست. در قرارداد پیمانکاری مواردی از قبیل مشخصات طرفین قرارداد، موضوع پیمان، مبلغ پیمان، مدت پیمان، تعهدات طرفین قرارداد و فسخ یا خاتمه پیمان مشخص میشود.موضوع قراردادهای پیمانکاری ممکن است ساختن یک دارایی یا داراییهایی باشد که در مجموع طرح واحدی راتشکیل میدهد.
انواع قراردادهاى پیمانکارىقراردادهای پیمانکاری در صورتی که مخالف صریح قانون نباشد میتواند به اشکال مختلفی بین پیمانکار و کارفرما منعقد شود. قراردادهای متداول پیمانکاری به شرح زیراست:
قرارداد مقطوع این نوع قرارداد معمولا به یکی از دو شکل زیر تنظیم میشود:الف- پیمانکار توافق میکند که در ازای دریافت مبلغی معین کل عملیات موضوع پیمان را انجام دهد.ب – پیمانکار توافق میکند که در ازای دریافت مبلغی معین برای هر واحد کاری که انجام میدهد(مثلایک متر مربع زیربنا یا یک متر خاکبرداری) موضوع عملیات پیمان را انجام دهد.
معمولا در طرحهای بزرگ و بلندمدت طبق ماده خاصی درقرارداد پیش بینی میشود که بهای واحد کار یا مبلغ پیمان براساس تغییرات شاخص قیمتها تعدیل شود.
قرارداد امانى در این نوع قرارداد، مخارج مجاز یا تعیین شده درقرارداد به پیمانکار مسترد میشود و در ازای خدماتی که انجام داده است درصد معینی از مخارج یا حق الزحمه ثابتی را دریافت میآند. مانند قراردادهای خدمات مدیریت تهیه طرح وخدمات مشاورهای، تهیه طرح یا خدمات مدیریت کنترل ونظارت و یا پیمانکاری عملیات اجرایی و یا ساخت تجهیزات.
قرارداد براساس مواد و دستمزد این نوع قرارداد مشابه قرارداد امانی است و طبق آن پیمانکار توافق میآند که در ازای دریافت دستمزد مستقیم با نرخ ساعتی معین و قیمت مواد و مصالح و سایر مخارجی که طبق قرارداد انجام داده است، موضوع عملیات پیمان را انجام دهد. پیمانکار نرخ ساعتی دستمزد را براساس بازیافت دستمزد و هزینه های غیرمستقیم و سود مورد انتظار تعیین میکند.در هر یک از قراردادهای یاد شده ممکن است:1 شرایط قرارداد در طول اجرای طرح بر اثر تغییر مقادیرکار، تغییر مدت پیمان و یا تراضی طرفین قراردادتغییرکند.2 طبق ماده خاصی برای ایجاد انگیزه وتشویق پیمانکار به اتمام کار قبل از موعد مقرر، پاداش برای جلوگیری از تاخیردر اجرای عملیات جرائمی درنظر گرفته شود.
ویژگىهاى صنعت پیمانکارىبرخی از ویژگیهای خاص صنعت پیمانکاری به شرح زیراست:1- اجرای عملیات موضوع پیمان از طریق انعقاد قرارداد به پیمانکار واگذار میشود و مدت اجرای طرح معمولابه بیش از یک دوره مالی تسری مییابد.2-فعالیتهای پیمانکاری برخلاف سایر فعالیتهای تولیدی که معمولا در فضای کارخانه انجام میگیرد درمحل اجرای طرح که کارفرما در اختیار پیمانکار قرار میدهد انجام میگیرد.3- هر قرارداد پیمانکاری معمولا به ساختن یک دارایی خاص میانجامد.4- قرارداد پیمانکاری پس از طی تشریفات مناقصه یا ترک مناقصه و یا توافق قیمت به پیمانکار واگذار میشود.5- پیمانکار برای پیشنهاد مبلغ پیمان علاوه بر برآورد بهای تمام شده طرح، سود مورد انتظار خود را به آن
اضافه میکند.6- اگرچه پرداخت مخارج اجرای طرح به عهده پیمانکاراست اما پیمان در طول دوره ساخت به کارفرما تعلق دارد.7- مبلغ قرارداد به تدریج در طول اجرای طرح از طریق تنظیم صورت وضعیت به پیمانکار پرداخت میشود.8- بهای تمام شده و صورت وضعیتهای اجرای کار درطول اجرای طرح انباشته میشود. این امر مدیریت،حسابداری و حسابرسی قراردادهای پیمانکاری را دشوار میسازد.9-کارفرما برای جبران خسارتهای احتمالی ومسئولیت پذیری پیمانکار علاوه بر پوششهای بیمه ای معمولا ضمانتنامه های زیر را از وی اخذ میکند:
الف-ضمانتنامه شرکت در مناقصه این ضمانتنامه برای تضمین قیمتی که پیمانکار برای اجرای طرح پیشنهاد کرده است اخذ میشود.ضمانت نامه مذکور در صورتی که پیمانکار در مناقصه برنده شود و از انعقاد قرارداد امتناع ورزد به نفعکارفرما ضبط میشود.ب -ضمانتنامه انجام تعهدات این ضمانتنامه هنگام امضای قرارداد برای تضمین انجام تعهدات ازپیمانکار اخذ میشود. ضمانتنامه مذکورپس ازخاتمه کار و تصویب صورت مجلس تحویل موقت، آزاد میشود.ج -ضمانتنامه پیش پرداخت این ضمانتنامه پس ازامضای قرارداد در مقابل پیش پرداخت از پیمانکاراخذ میشود. ضمانتنامه مذکور تا پایان مدت پیمان معتبر است و مبلغ آن به ترتیبی که اقساط پیش پرداخت واریز میشود به تد
ریج تقلیل مییابد.
د -ضمانتنامه حسن انجام کار از پرداخت هرصورت وضعیت به پیمانکار معمولا 10 % بابت سپرده حسن انجام کار (وجه الضمان) کسرمیشود. کارفرما میتواند بنا به تقاضای پیمانکارمبلغ سپرده حسن انجام کار را در مقابل ضمانتنامه پرداخت کند.10 – موضوع عملیات پیمان معمولا در دو مرحله موقت وقطعی به کارفرما تحویل میشود.11 – پیمانکار در طول اجرای طرح به ویژه قراردادهای مقطوع با خطرات ذاتی از جمله حوادث قهری وغیرمترقبه مواجه است.مراحل اجرای طرحهای بلندمدت پیمانکاری مراحل اجرای طرح در موسسات بخش عمومی وخصوصی تفاوت ماهوی ندارد و موسسات بخش خصوصی کمابیش دراجرای عملیات پیمانکاری از تشریفات حاکم بر بخش عمومی تبعیت میکنند.اجرای طرحهای عمرانی در موسسات بخش عمومی تابع تشریفات خاصی است که در 5 مرحله جداگانه درزیر مورد بررسی قرار می گیرد .
مرحله 1 – مطالعات مقدماتى طرحموسسات بخش عمومی، مطالعات مقدماتی و نظارت براجرای طرحهای ساختمانی، تاسیساتی و تجهیزاتی را معمولا به مهندسان مشاور واگذار میکنند. مطالعات مقدماتی شامل اقدامات زیر است:
1-1 -مطالعات تحقیقاتى و بنیادى خدمات این مرحله شامل مطالعات منطقه ای، اجتماعی واقتصادی است که نتایج حاصل از آن منجر به تصمیمگیری کلی در مورد برنامه ها و شناخت طرحها و مدیریت آنها میشود.2-1 مطالعات شناسایى طرح شروع اقدامات مربوط به این مرحله منوط به اتمام تحقیقات بنیادی و پذیرش یا توصیه به سرمایه گذاری طرح میباشد. مطالعات این مرحله شامل تحقیقات و بررسیهای لازم به منظور تعیین هدف طرح، شناخت اجزای متشکله وهمچنین امکانات فنی و اجرایی طرح با توجه به مصالح ساختمانی، تجهیزات، نیروی انسانی و بالاخره حدودسرمایه گذاری، زمان اجرا و تعیین اثرات اجتماعی و اقتصادی ناشی از اجرای طرح است. حاصل این مطالعات به شکل گزارش تدوین میشود که مبنای تصمیمگیری در مورد اقدامات بعدی خواهد بود.
3-1- تهیه طرح مقدماتى مطالعات این مرحله شامل تحقیق، بررسی، مطالعه وآزمایشهای لازم به منظور طراحی و تهیه نقشه های مقدماتی و مشخصات کلی طرح و تعیین محلهای مناسب و برآورد کلی ابعاد و حجم کار و مخارج هر یک، راه حلهای پیشنهادی وهمچنین مقایسه و تعیین نکات مثبت و منفی هر راه حل و بازده اقتصادی و اثراث هر یک از آنها میباشد. تهیه کننده طرح مقدماتی مناسبترین راه را با ذکر دلایل لازم توصیه میکند.مطالعات این مرحله باید به اندازهای کامل باشد که امکان برآورد مخارج دوره طرح و هزینه های بهره برداری را برای تصمیمگیری منطقی فراهم سازد. نتیجه این مطالعات به شکل گزارش تدوین میشود.
4-1-تهیه نقشه ها ومشخصات اجرایى طرحشروع اقدامات مربوط به این مرحله منوط به اتمام مرحله تهیه طرح و پذیرش طرح میباشد. خدمات این مرحله شامل مطالعات، بررسی و تحقیقات لازم به منظور تهیه کلیه اسنادعملیات اجرایی، برنامه زمانی اجرای کار، برآورد مقا دیرکار وپیش بینی دقیق مخارج اجرای طرح میباشد.
مرحله 2- انتخاب پیمانکارطرحهای عمرانی عمومآً از محل اعتبارات سرمایه گذاری ثابت و به ترتیب زیر به شرکتهای پیمانکاری واگذارمیشود:
1-2 دعوت از پیمانکاران براى اجراى طرح پس از آماده شدن اسناد و مدارک عملیات اجرایی طرح معمولا پیمانکاران از طریق مناقصه یا مذاکره از نوع ومشخصات طرح مطلع میشوند و در صورتی که مایل به اجرای طرح باشند اسناد و مدارک مناقصه را از کارفرما یا مهندسان مشاور تهیه وبرای بررسی و مطالعه در اختیار کادر فنی خود
قرار میدهند.
2-2 تسلیم قیمت پیشنهادى و ضمانتنامه شرکت در مناقصهچنانچه کادر فنی با توجه به امکانات پیمانکار اجرای پیمان را عملی و اقتصادی تشخیص دهد قیمت کل کار را ازروی نقشه ها محاسبه و با افزودن سود مورد انتظار به آن پیشنهاد میکند. هر یک از پیمانکاران برای تضمین اجرای طرح به قیمتی که پیشنهاد کرده اند باید ضمانت نامهای ازبانک اخذ و به کارفرما تسلیم کنند. قیمت پیشنهادی پیمانکاربرای اجرای طرح همراه با سایر اسناد و مدارک از جمله ضمانتنامه بانکی در دو پاکت جداگانه – پاکت الف حاوی ضمانتنامه بانکی و کلیه اسناد مناقصه و پاکت ب فقط شامل قیمت پیشنهادی به کارفرما تسلیم میشود. صدور ضمانتنامه شرکت در مناقصه از طرف بانکها موکول به اخذ وثیقه و کارمزد از پیمانکار است.
3-2 انتخاب پیمانکارکمیسیون مناقصه موقع افتتاح پیشنهادها ابتدا پاکت الف پپیمانکاران را باز نموده و پس از بررسی چنانچه مدارک پاکتهای الف کامل باشد پاکتهای ب را که حاوی پیشنهاد قیمت است باز میکند. پس از افتتاح پاکتهای ب قیمت پیشنهادی هر پیمانکار معین میشود. آنگاه ارقام مزبوراز رقم کمتر به بیشتر مرتب شده و در جدول مقایسه پیشنهادها درج میشود. کمیسیون مناقصه از بین پیشنهادهاد ییکه تمامی شرایط مناقصه را دارا باشد واز لحاظ قیمت خارج ازاعتدال نباشد مناسبترین پیشنهاد را انتخاب و به عنوان برنده مناقصه معرفی میکند. در صورتی که برنده مناقصه ازانعقاد قرارداد امتناع ورزد ضمانتنامه شرکت درمناقصه به نفع کارفرما ضبط خواهد شد و از نفر دوم برای عقد قرارداد دعوت میشود.بخش دوم-3مرحله انعقاد قرارداد با پیمانکارامضای قرارداد پیمانکاری و پیش پرداخت به پیمانکارتابع تشریفات زیر است:1-3 تسلیم ضمانتنامه انجام تعهدات پیمانکار هنگام امضای قرارداد پیمانکاری برای تضمین انجام تعهدات خود باید ضمانت نامه های معادل 5% مبلغ اولیه پیمان از بانک اخذ و به کارفرما تسلیم کند. ضمانتنامه یادشده باید تا تاریخ تحویل صورت مجلس موقت معتبر باشد ومادام که تحویل موقت انجام نشده پیمانکار مکلف است آن رابه دستور کارفرما تمدید کند. بانکها برای صدور ضمانتنامه انجام تعهدات علاوه بر وثیقه و کارم
زد معمولا 10 % مبلغ ضمانتنامه را به عنوان سپرده نقدی از پیمانکار مطالبه میکنند.
2-3 انعقاد قرارداد با پیمانکار پس از آنکه ضمانتنامه انجام تعهدات به کارفرما تسلیم شد قرارداد پیمانکاری منعقد میشود. هزینه تنظیم قرارداد پیمانکاری در دفترخانه اسناد رسمی به عهده پیمانکار است.پیمانکار با امضای قرارداد موارد زیر را تایید میکند:الف-کلیه اسناد، مدارک و نقشه ها را کاملا مطالعه نموده و از مفاد آن مطلع شده است.ب – نسبت به تهیه کارگران ساده و متخصص به تعدادکافی اطمینان دارد همچنین میزان دستمزد وهزینه حمل و نقل را تا پای کاردر محاسبه خودمنظور کرده است.ج -نسبت به تهیه مواد و مصالح در محل کار یا از نقاط دیگر اطمینان دارد.د -هزینه ناشی از اجرای قوانین کار و تامین اجتماعی و قوانین و آیین نامه های مربوط به مالیات وعوارض را تا تاریخ تسلیم پیشنهاد در حسابها منظور نموده است.ه’ -هنگام تسلیم مبلغ پیشنهادی برای اجرای طرح سود مورد انتظار خود را جزو آن منظور کرده است.بطور کلی پیمانکار با امضای قرارداد تایید میکند که هنگام تسلیم پیشنهاد قیمت برای اجرای طرح،مطالعات کافی به عمل آورده و هیچ نکته ای باقی نمانده است که در آینده بتواند در مورد آن به جهل خود استناد کند.
درآمد پیمان باید در برگیرنده موارد زیر باشد : الف. مبلغ اولیه درآمد که در پیمان مورد توافق قرار گرفته است. ب . تغییر در میزان کار پیمان، ادعا و سایر دریافتهای تشویقی در ارتباط با عملیات پیمان: 1 تا میزانی که احتمال رود این موارد منجر به درآمد گردد.
2 این موارد را بتوان به‌گونه‌ای قابل اتکا اندازه‌گیری کرد.
. درآمد پیمان به ارزش منصفانه مابه‌ازای دریافتی یا دریافتنی اندازه‌گیری میشود. اندازه‌گیری درآمد پیمان تحت تأثیر ابهامات گوناگونی است که به نتیجه رویدادهای آتی بستگی دارد. براوردها اغلب با وقوع رویدادها و رفع ابهامات تجدید نظر میشود. بدین ترتیب مبلغ درآمد پیمان ممکن است از دوره‌ای به دوره دیگر تغییر کند. برای مثال : الف. پیمانکار و کارفرما ممکن است در دوره‌ای پس از دوره انعقاد پیمان، در مورد تغییرات یا ادعاهایی که موجب افزایش یا کاهش درآمد پیمان گردد، به توافق برسند، ب . مبلغ درآمد مورد توافق در یک پیمان مقطوع ممکن است به موجب مفاد پیمان، از جمله تعدیل آحاد بها، افزایش یابد، ج . مبلغ درآمد پیمان ممکن است در نتیجه جرایم تأخیر در تکمیل کار، کاهش یابد، د . در مواردی که پیمان مقطوع متضمن نرخ ثابت برای هر واحد محصول است، با افزایش تعداد واحدها، درآمد پیمان افزایش مییابد.تغییر پیمان عبارت است از دستور کارفرما مبنی بر تغییر در دامنه کاری که قرار است طبق مفاد پیمان انجام شود. تغییر ممکن است موجب افزایش یا کاهش درآمد پیمان شود. برای نمونه، می‌توان از تغییر در مشخصات یا طراحی یک دارایی و تغییر در مدت پیمان نام برد. تغییر زمانی در درآمد پیمان منظور میشود که : الف. تصویب تغییر و مبلغ درآمد حاصله توسط کارفرما محتمل باشد، ب . مبلغ درآمد را بتوان به گونه‌ای قابل اتکا اندازه‌گیری کرد.
ادعا عبارت از مبالغی است که پیمانکار از کارفرما یا شخص ثالث به عنوان جبران هزینه‌هایی مطالبه میکند که در مبلغ پیمان منظور نشده است. برای مثال ادعا ممکن است ناشی از اشتباه در مشخصات یا طراحی، تأخیر ایجاد شده توسط کارفرما و تغییرات مورد اختلاف در میزان کار پیمان باشد. اندازه‌گیری مبالغ درآمد حاصل از ادعا متضمن درجه بالایی از ابهام است و اغلب بستگی به نتیجه مذاکرات دارد. بنابراین ادعا تنها زمانی در درآمد پیمان منظور میشود که : الف. مذاکرات به مرحله پیشرفته‌ای رسیده باشد، به‌گونه‌ای که قبول ادعا از سوی کارفرما محتمل باشد، ب . مبلغی را که احتمالاً مورد قبول کارفرماست، بتوان به‌گونه‌ای قابل اتکا اندازه‌گیری کرد. دریافتهای تشویقی، مبالغی است اضافی که درصورت نیل به استانداردهای عملکرد تعیین‌شده
یا افزونبر آن، توسط پیمانکار دریافت میشود. برای مثال ممکن است در پیمان پیش‌بینی شود که درصورت تکمیل موضوع پیمان قبل از موعد مقرر، پرداختهای تشویقی به پیمانکار صورت گیرد. دریافتهای تشویقی را زمانی می‌توان در درآمد پیمان منظور کرد که: الف. پیمان تا حدی پیشرفت کرده باشد که نیل به استانداردهای عملکرد تعیین شده یا افزونبر آن، محتمل باشد. ب . مبلغ دریافت تشویقی را بتوان به‌گونه‌ای قابل اتکا اندازه‌گیری کرد.
مخارج پیمان مخارج پیمان باید مشتمل بر موارد زیر باشد :الف . مخارجی که مستقیماً با یک پیمان مشخص مرتبط است ،ب . مخارجی که بین پیمانهامشترک بوده و تسهیم آن به پیمانهای جداگانه امکان پذیر است ، وج . سایر مخارجی که به موجب مفاد پیمان مشخصاً قابل مطالبه از کارفرما است . مخارج مستقیم یک پیمان در برگیرنده مواردی از قبیل کار مستقیم (شامل سرپرستی و نظارت مستقیم )، مواد اولیه مصرفی ، استهلاک و اجاره ماشین آلات و تجهیزات ، مخارج جابجایی مواد، ماشین آلات و تجهیزات ، مخارج مستقیم طراحی و کمک فنی ، مخارج براوردی کارهای اصلاحی و تضمینی و ادعا توسط اشخاص ثالث است . این مخارج را می توان به میزان درآمدهای اتفاقی خارج از شمول تعریف درآمد پیمان (از قبیل درآمد حاصل از فروش مواد و ماشین آلات اضافی ) کاهش داد.مخارج مشترک قابل تسهیم بین پیمانهای مختلف مشتمل بر حق بیمه ، مخارج غیرمستقیم طراحی و کمک فنی و سربار پیمان است . این مخارج برحسب ماهیت آن طبقه بندی و با اعمال یکنواخت روشهای سیستماتیک و معقول به پیمانهای مختلف تخصیص می یابد. تخصیص مزبور مبتنی بر سطح معمول فعالیت واحد تجاری است . سربار پیمان در برگیرنده مواردی از قبیل مخارج تهیه و پردازش لیست حقوق کارکنان پیمان است . مخارج مشترک همچنین می تواند با توجه به استاندارد حسابداری شماره 13 با عنوان حسابداری مخارج تأمین مالی ، دربرگیرنده مخارج استقراض مرتبط با پیمانها نیز باشد. سایر مخارجی که به موجب مفاد پیمان مشخصاً قابل مطالبه از کارفرما است ، دربرگیرنده مواردی از قبیل مخارج اداری عمومی و مخارج توسعه می باشد که جبران آن به طور مشخص در پیمان قید شده است .
مخارجی را که نمی توان به فعالیت پیمانکاری یا به یک پیمان مشخص مربوط دانست جزء مخارج پیمان منظور نمی شود. نمونه هایی از این مخارج عبارت است از مخارج اداری ، عمومی و فروش ، مخارج تحقیق و توسعه که جبران آن در پیمان مشخص نشده و استهلاک ماشین آلات و تجهیزاتی که در فعالیت پیمانکاری استفاده نشده است .. مخارج تحمل شده قبل از انعقاد پیمان ، درصورت انعقاد پیمان در دوره جاری یا حصول اطمینان
از انعقاد پیمان در دوره بعد، به حساب پیمان منظور می شود. هرگاه این مخارج به عنوان هزینه دوره ای که در آن وقوع یافته محسوب شود و پیمان در دوره بعد منعقد گردد، چنین مخارجی را نباید به حساب پیمان برگشت داد.
شناخت درآمد و هزینه های پیمان با توجه به ماهیت پیمانهای بلندمدت، چنانچه به سبب طولانی‌بودن مدت لازم برای تکمیل این پیمانها، تا زمان تکمیل آنها، درآمد و هزینه‌ای به حساب گرفته نشود، ممکن است صورت سود و زیان تصویر چندان مطلوبی از فعالیتهای واحد تجاری در طول سال ارائه نکند، بلکه تنها ماحصل (سود یا زیان) پیمانهایی را که در پایان سال تکمیل شده است منعکس کند. بنابراین، مقتضی است که در جریان پیشرفت پیمانها، با رعایت الزامات این استاندارد، درآمدی را که می‌توان نسبت به تحقق آن اطمینان حاصل کرد، به حساب گرفت. تعیین میزان درآمد و هزینه دوره توسط واحد تجاری باید به‌گونه‌ای صورت گیرد که با نوع عملیات و صنعت مورد فعالیت تناسب داشته باشد. هرگاه بتوان ماحصل یک پیمان بلندمدت را به گونه‌ای قابل اتکا براورد کرد، باید سهم مناسبی از درآمد و مخارج کل پیمان (با توجه به میزان تکمیل پیمان در تاریخ ترازنامه و متناسب با نوع عملیات و صنعت مورد فعالیت) به ترتیب به عنوان درآمد و هزینه شناسایی شود. شناخت درآمد و هزینه دوره براساس میزان تکمیل پیمان، اغلب “روش درصد تکمیل پیمان” نامیده میشود. طبق این روش، درآمد پیمان با مخارج تحمل شده جهت نیل به آن میزان از تکمیل تطابق داده میشود و در نتیجه درآمد، هزینه و سود یا زیان کار انجام‌شده درصورت سود و زیان انعکاس مییابد. هرگاه ماحصل یک پیمان بلندمدت را نتوان به‌گونه‌ای قابل اتکا براورد کرد : الف. درآمد باید تا میزان مخارج تحمل‌شده‌ای‌که احتمال بازیافت آن وجود دارد شناسایی شود، ب . مخارج پیمان باید در دوره وقوع به عنوان هزینه شناسایی شود .
در مراحل اولیه پیمان، غالباً وضعیت به صورتی است که ماحصل پیمان را نمی‌توان به‌گونه‌ای قابل اتکا براورد کرد. بااین‌حال، ممکن است این احتمال وجود داشته باشد که واحد تجاری، مخارج تحمل‌شده پیمان را بازیافت کند. بنابراین، درآمد پیمان تنها تا میزان مخارج تحمل‌شده‌ای که انتظار بازیافت آن می‌رود، شناسایی می‌گردد. از آنجا که ماحصل پیمان را نمی‌توان به‌گونه‌ای قابل اتکا براورد کرد، سودی شناسایی نمی‌شود. از سوی دیگر اگرچه ماحصل پیمان را نمی‌توان به‌گونه‌ای قابل‌اتکا براورد کرد، احتمال دارد که کل مخارج پیمان از کل درآمد پیمان تجاوز کند. در چنین مواردی، هرگونه مازاد کل مخارج بر درآمد پیمان طبق بند 24 فوراً به عنوان هزینه دوره شناسایی میشود.
هرگاه انتظار رود که پیمان منجر به زیان گردد (کل مخارج پیمان از کل درآمد پیمان تجاوز کند)، باید زیان مربوط، فوراً به عنوان هزینه دوره شناسایی شود. چنانچه فزونی کل مخارج پیمان بر درآمد آن محتمل باشد، زیان قابل پیش‌بینی باید فوراً به عنوان هزینه دوره شناسایی شود. در تعیین کل مخارج پیمان نه تنها مجموع مخارج تا تاریخ ترازنامه و مجموع مخارج تخمینی بعدی تا مرحله تکمیل مد نظر قرار میگیرد، بلکه مخارج آتی کارهای اصلاحی، کارهای تضمینی و هرگونه کارهای مشابهی که تحت شرایط پیمان قابل بازیافت نیست، نیز در محاسبه منظور میشود. در بررسی مخارج تخمینی بعدی تا مرحله تکمیل و نیز مخارج آتی، افزایشهای احتمالی حقوق و دستمزد، قیمت مواد و مصالح و سایر مخارج پیمان نیز در نظر گرفته میشود. همچنین در مواردی که پیمانهای غیر سودآور، دارای چنان ابعادی باشد که بتوان انتظار داشت بخش قابل توجهی از ظرفیت واحد تجاری را برای مدت زیادی اشغال کند، مخارج اداری مربوط را که قرار است واحد تجاری طی مدت تکمیل پیمان متحمل گردد نیز در محاسبه رقم زیان قابل پیش‌بینی منظور میشود.
افشا در صورت سود و زیان
صورت سود و زیان باید اقلام زیر را به طور جداگانه منعکس کند : الف . درآمد شناسایی شده دوره (درآمد پیمان) ب . هزینه شناسایی شده دوره (بهای تمام‌شده پیمان) شامل هزینه شناسایی شده پیمان طی دوره و زیان قابل پیش‌بینی شناسایی شده طی دوره . . در پیمانهای مقطوع، ماحصل پیمان بلندمدت را زمانی می‌توان به‌گونه‌ای قابل اتکا اندازه‌گیری کرد که تمامی شرایط زیر برقرار باشد: الف. درآمد پیمان را بتوان به‌گونه‌ای قابل اتکا اندازه‌گیری کرد ب . جریان ورودی منافع اقتصادی مرتبط با پیمان به واحد تجاری محتمل باشد ج . مخارج پیمان تا زمان تکمیل پیمان و همچنین درصد تکمیل پیمان در تاریخ ترازنامه را بتوان به‌گونه‌ای قابل اتکا اندازه‌گیری کرد د . مخارج مربوط به پیمان را بتوان به وضوح تشخیص داد و به‌گونه‌ای قابل اتکا اندازه‌گیری کرد تا مقایسه مخارج واقعی تحمل‌شده پیمان با براوردهای قبلی آنها میسر گردددر پیمانهای امانی، ماحصل پیمان بلندمدت را زمانی می‌توان به‌گونه‌ای قابل اتکا اندازه‌گیری کرد که کلیه شرایط زیر برقرار باشد ؛ الف. جریان ورودی منافع اقتصادی مرتبط با پیمان به واحد تجاری محتمل باشد ب . مخارج مربوط به پیمان را اعم از اینکه طبق مفاد پیمان مشخصاً قابل بازیافت باشد یا نباشد، بتوان به وضوح تشخیص داد و به‌گونچنانچه میزان تکمیل با مراجعه به مخارج تحمل‌شده پیمان تا تاریخ ترازنامه تعیین گردد، تنها آن بخش از مخارج پیمان که منعکس کننده کار انجام شده است در مخارج تحمل‌شده پیمان تا تاریخ ترازنامه منظور می‌گردد. مثالهایی از مخارج پیمان که در مخارج تحمل‌شده منظور نمی‌شود عبارت است از :
الف. مخارج پیمان که مرتبط با فعالیت آتی پیمان است، از قبیل مواد و مصالح تحویلی به کارگاه یا کنار گذاشته شده جهت پیمان که تا کنون در پیمان مربوط استفاده نشده است (به‌جز مواد و مصالحی که مشخصاً جهت پیمان مزبور ساخته شده باشد) ب . مبالغ پرداختی به پیمانکاران دست دوم قبل از انجام کار مندرج در پیمان فرعی. آن بخش از مخارج پیمان که بازیافت آن غیر محتمل است فوراً به عنوان هزینه شناسایی می‌ش
ود. نمونه‌هایی از این مخارج مربوط به پیمانهایی میشود که: الف. به طور کامل قابل اجرا نیست بدین معنی که اعتبار آن به‌گونه‌ای جدی مورد سؤال است، ب . تکمیل آنها منوط به نتیجه دعاوی حقوقی در جریان یا مقررات قانونی درحال تصویب باشد، ج . احتمال مصادره یا تخریب اموال آنها برود، د . کارفرمای آنها قادر به ایفای تعهدات خود طبق پیمان نباشد.د . پیمانکار آنها قادر به تکمیل پیمان یا ایفای تعهدات خود طبق پیمان نباشد.
انواع قراردادهاى پیمانکارىقراردادهای پیمانکاری در صورتی که مخالف صریح قانون نباشد میتواند به اشکال مختلفی بین پیمانکار و کارفرما منعقد شود( 10 ). قراردادهای متداول پیمانکاری به شرح زیراست:
قرارداد مقطوع (11)این نوع قرارداد معمولا به یکی از دو شکل زیر تنظیم میشود:الف- پیمانکار توافق میکند که در ازای دریافت مبلغی معین کل عملیات موضوع پیمان را انجام دهد.ب – پیمانکار توافق میکند که در ازای دریافت مبلغی معین برای هر واحد کاری که انجام میدهد (مثلایک متر مربع زیربنا یا یک متر خاکبرداری) موضوع عملیات پیمان را انجام دهد.معمولا در طرحهای بزرگ و بلندمدت طبق ماده خاصی درقرارداد پیش بینی میشود که بهای واحد کار یا مبلغ پیمان براساس تغییرات شاخص قیمتها تعدیل شود.
قرارداد امانى ( 12 )
در این نوع قرارداد، مخارج مجاز یا تعیین شده درقرارداد به پیمانکار مسترد میشود و در ازای خدماتی که انجام داده است درصد معینی از مخارج یا حق الزحمه ثابتی را دریافت میآند. مانند قراردادهای خدمات مدیریت تهیه طرح وخدمات مشاورهای، تهیه طرح یا خدمات مدیریت کنترل ونظارت و یا پیمانکاری عملیات اجرایی و یا ساخت تجهیزات.
ادامه خواندن مقاله استاندارد ها و ثبت هاي حسابداري پيمانکاري
نوشته مقاله استاندارد ها و ثبت هاي حسابداري پيمانکاري اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.