Quantcast
Channel: دانلود فایل رایگان
Viewing all articles
Browse latest Browse all 46175

مقاله بررسي رابطه شيوه زندگي کارگران صنايع ايران بر ميزان بهره وري آنها

$
0
0
 nx دارای 8 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : بررسی رابطه شیوه زندگی کارگران صنایع ایران بر میزان بهره وری آنها چکیده :در این تحقیق به بررسی رابطه میان شیوه زندگی کارگران صنایع ایران و میزان بهره وری آنها در استان قزوین خواهیم پرداخت ، برای سنجش شیوه زندگی از آزمون شیوه زندگی لوگان رایت استفاده شده است که یک نمونه از این آزمون در پیوست موجود است ، این آزمون شامل 43 سئوال میباشد که پس از تعیین جامعه آماری به تعداد 130 نفر شامل ( 70 نفر از زنان و 60 نفر از مردان ) شاغل در صنایع ایران و تعیین نمونه گیری ، آمار بدست آمده با استفاده از نرم افزار spss مورد تحلیل قرار گرفت و نتایج تحقیق بدست آمد ، در انجام فصول این تحقیق از جناب آقای دکتر فروتن و برخی دیگر از دوستان کمک گرفته شد که از زحمات و راهنمایی های بی دریغ آنها تشکر می کنم . فصل اولکلیات تحقیق• مقدمه • بیان مسئله• هدف تحقیق• اهمیت تحقیق• فرضیه یا سئوال پژوهشی • متغییر ها • تعاریف عملیاتی عنوان:بررسی رابطه میان شیوه زندگی کارگران صنایع ایران و میران بهره وری آنان در استان قزوین واژه های كلیدی : شیوه زندگی ، کارگران ، بهره وری مقدمهکوششهای اقتصادی انسان همیشه و همواره معطوف بر آن بوده است که حداکثر نتیجه را از حداقل تلاشها و امکانات به دست آورد ، این تمایل را می توان اشتیاق وصول به (( بهره وری )) افزونتر نام نهاد . جمع اختراعات و ابداعات بشر از ابتدایی ترین ابزار کار در اعصای بدوی گرفته تا پیچیده ترین و بغرنج ترین تجهیزات مکانیکی و الکترونیکی زمان حاضر ، متاثر از همین تمایل و اشتیاق می باشد .رسالت اصلی علم مدیریت دستیابی به بهره وری بیشتر است و این امر همواره مورد توجه دولتمردان ، سازمانها ، موسسات و ; بوده و حتی در سطح کوچکترین واحد اجتماعی یعنی خانواده رسوخ کرده و دسترسی به بهبود کیفی زندگی و رفاه بیشتر که نمودهایی از بهره وری است ، سبب تلاش بیشتر و هدفمند تر خانواده ها گردیده است . بهره وری مفهومی است جامع و کلی که افزایش آن به عنوان یک ضرورت ، جهت ارتقای سطح زندگی ، رفاه بیشتر و آرامش و آسایش انسانها ، که هدفی اساسی برای همه کشور های جهان محسوب می شود ، همواره مد نظر دست اندرکاران سیاست و اقتصاد و دولتمردان بوده و میباشد . از بهره وری تعاریف بسیاری شده است و اگر چه هر کدام از این تعاریف به جای خود می توانند صحیح و کارآمد باشند ، اما اگر نتوانند مفاهیم اساسی و اصلی بهره وری را بر اساس شعور ، آگاهی ، فرهنگ و آداب مخاطبان مختلف خود بیان کنند ، تعاریفی ناقص میباشند ، بدون شک هر چه آگاهی و فرهنگ مخاطب و گروهی که می خواهند از واژه بهره وری استفاده کنند ، بیشتر باشد ، نیاز به تعریفی ژرف نگر تر و عمیق تر برای این واژه بوجود خواهد آمد . مسئله بهره وری ( Productivity ) و یا استفاده بهتر از منابع در جهت تحصیل اهداف از جمله مباحث پر طرفداری است که از نیمه دوم قرن بیستم به طور گسترده در سطح اقتصاد بین الملل مورد توجه قرار گرفت و بدان پرداخته شد. برای واژه بهره وری تعاریف فراوانی وجود دارد .استفاده بهتر از منابع یا افزایش ستاده ها در برابر کاهش یا ثابت ماندن داده ها و یا کاهش هزینه و در مقابل آن افزایش درآمد که باید لازم و ملزوم یکدیگر باشند همه و همه از جمله تعاریفی هستند که برای این واژه مطرح می شوند. اما مناسب تر است این بار به جای شناخت نوع سیاست ها و مد ل های بهره وری که هم کم نیستند و هم در فضای اقتصادی و مدیریتی کشور کم بدانها پرداخت نمی شود کمی به خود واژه بهره وری و فرهنگ آن در جامعه در حال توسعه ای چون ایران بپردازیم. اشاره ای هر چند کوتاه و شاید ناپخته که می تواند به روشن شدن برخی جنبه های مبهمی بپردازد. اما برای آشنایی خواننده گرامی به طور کلی سه مدل مهمی اصلی در سطح بین الملل جهت اعمال سیاست های بهره ورانه و به طور کلی تعالی سازمانی مطرح می باشد و مورد توجه قرار می کیرد که عبارتند از: [1] 1– مدل مالکوم بالدریچ (Malcolm Baldridge Model ) یا مدل آمریکایی که در قالب جایزه ای به همین نام از سال 1987 در آمریکا طراحی شد و سه هدف اصلی کمک به 1- 1: افزایش عملکرد ها و افزایش توانمندی ها. 1- 2: افزایش توان رقابتی و از سوی دیگر تعامل بیشتر و بهتر میان شرکتهای آمریکایی . 1- 3: ایجاد ابزار های مدیریتی با هدف پیاده سازی آموزشها و بر نامه ریزیها . نمره نهایی این مدل 1000 می باشد که به گونه ای مشخص در جداولی مشخص شده است. 2- مدل دمینگ (Deming Model ) مدل دمینگ یا مدل ژاپنی که در سال 1950 و با دعوت ژاپنی ها از دکتر ادوارد دمینگ آمریکایی و مطالعات صورت گرفته ارائه شد. چهار راهبرد اصلی مدل دمینگ عبارتند از : 2- 1 : برنامه ریزی ( Planinig ) 2-2 : اجرا ( Do) 2-3 : بازبینی ( Check ) 2- 4 : اقدام ( Action ) و یا به طور خلاصه (PDCA ). این جایزه به طور کلی یکی از مهمترین عوامل کنترل و ارتقاء کیفیت در سازمانهای ژاپنی می باشد. 3- مدل (EFQM ) (European Foundation of Quality Management) مدلی با خواستگاه اروپایی و ارائه شده در سال 1989 با زیر مدلی به نام ( SME) برای سازمانهای کوچکتر . این مدل بر 9 معیار استوار است که 5 تای آن معیارهای توانمند سازی و 4 تای دیگر آن معیارهای نتایج می باشند. بیان مسئله :یکی از مهمترین تقاضاهای جوامع، ارائه الگوهای سبک زندگی از صاحبان دیدگاههای مختلف است. درواقع در جدال بین سنت و مدرنیزم، این الگوسازی ها نقش مهمی را در فاصله گیری از سنت و نسبت دارشدن با مدرنیزم ایفا می کند بهبود بهره وری موضوعی بوده است که از ابتدای تاریخ بشر و در کلیه نظامهای سیاسی و اقتصادی مطرح بوده است. اما تحقیق در مورد چگونگی افزایش بهره وری بطور سیستماتیک و در چهارچوب مباحث علمی تحلیلی از حدود 230 سال پیش به این طرف بطور جدی مورد توجه اندیشمندان قرار گرفته است . در عصر حاضر بهره وری را یک روش ، یک مفهوم و یک نگرش درباره کار و زندگی می نامند و در واقع به آن به شکل یک فرهنگ . یک جهان بینی می نگرند ، اگر ما در هر مورد نسبت خروجی به ورودی را محاسبه کنیم . بهره وری عبارت است از به حداكثر رساندن استفاده از منابع، نیروی انسانی و تمهیدات به طریق علمی به منظور كاهش هزینه ها و رضایت كاركنان، مدیران و مصرف كنندگان. تعاریف دیگر، بهره وری نیروی انسانی را حداكثر استفاده مناسب از نیروی انسانی به منظور حركت در جهت اهداف سازمان با كمترین زمان و حداقل هزینه داشته اند. تر اساس دیدگاه سازمان بهره وری ملی ایران، بهره وری یك نگرش عقلانی به كار و زندگی است. از تعاریف بالا اینگونه برداشت می شود که این مشابه یك فرهنگ بوده كه هدف آن هوشمندانه تر كردن فعالیتها برای یك زندگی بهتر و متعالی است. بهره وری عبارت است به دست آوردن حداكثر سود ممكن از نیروی كار، توان، استعداد و مهارت نیروی انسانی، زمین، ماشین، پول، تجهیزات زمان، مكان و ; به منظور ارتقاء رفاه جامعه، به گونه ای كه افزایش آن به عنوان یك ضرورت، در جهت ارتقاء سطح زندگی انسانها و ساختن اجتماعی همواره مدنظر صاحبنظران سیاست، مدیریت و اقتصاد قرار دارد. اهمیت و ضرورت تحقیق :حداکثر استفاده از منابع فیزیکی، نیروی انسانی و سایر عوامل به روشهای علمی بطویکه بهبود بهره وری به کاهش هزینه تولید، گسترش بازارها، افزایش اشتغال و بالا رفتن سطح زندگی همه آحاد ملت ، منجر شود. بررسی رابطه میان سبک زندگی کارگران و میزان بهره وری آنها در جوامع صنعتی همیشه بسیار مهم بوده و در ادوار مختلف جوامع صنعتی به دنبال رسیدن به یک رابطه معنی دار میان این دو متغییر بوده اند ، در آلمان پژوهش انجام شده بر روی شیوه زندگی کارگران خودرو سازی و بهره وری آنها نشان داد که این دو متغییر با یکدیگر رابطه معنی دار دارند ( هیلمن ، 1983 ) ، از دید مرکز بهره وری ژاپن ، بهره وری یک اولویت و انتخاب ملی است که منجر به افزایش رفاه اجتماعی و کاهش فقر می گردد. مرکز بهره وری ژاپن از زمان تأسیسش در سال 1955 نهضت ملی افزایش بهره وری در این کشور را تحت سه اصل رهنمون ساز به جلو هدایت نموده که عبارتند از : افزایش اشتغال ، همکاری بین نیروی کار و مدیریت و توزیع عادلانه و برابر ثمره های بهبود بهره وری در میان مدیریت، نیروی کار و مصرف کنندگان. افزایش قابل توجه بهره وری در تعدادی از کشور ها در دهه های اخیر موجب شده است که ارتقاء سطح بهره وری ملی بعنوان یک اولویت در سطح کشور مطرح باشد. بطور مثال در دوره زمانی (1974- 1967) کشور ژاپن بهره وری ملی خود را 6/99% افزایش داد در حالی که در همان مدت مدیریت بهره وری ملی در کشورهای آلمان غربی و ایلات متحده امریکا به ترتیب 3/43 و 25/29% افزایش یافت هدف های کلی تحقیق :هدف کلی در این پژوهش بدست آوردن بک رابطه معنی دار شیوه زندگی کارگران و هدف کلی در این تحقیق بررسی رابطه میان شیوه زندگی کارگران و بهره وری آنان . فرضیه ها :فرضیه اصلی :بین شیوه زندگی و بهره وری کارگران بخش تولید صنایع ایران رابطه معنی داری وجود دارد . متغییر های تحقیق :متغییر مستقل بهره وری متغییر وابسطه :شیوه زندگی تعاریف عملیاتی متغییر ها :بهره وری :بهره وری عبارت است از رابطه بین مقدار ستاده و مقدار نهاده بکار رفته برای تولید آن ستاده ، به عبارت دیگر ، بهره وری به ما میگوید که از یک واحد نهاده چند واحد ستاده ، می توان بدست آورد . ( رحیم نژاد ، 1381 ) شیوه زندگی :سبك زندگی دال بر شیوه زندگی متمایز جامعه یا گروه اجتماعی است … شیوه ای كه بدان طریق مصرف كننده خرید می كند. و شیوه ای كه بدان طریق كالای خریداری شده مصرف می شود بازتاب كننده سبك زندگی مصرف كننده در جامعه است ( هالمن ، 1991 ) تعریف علمی متغییر ها :بهره وری :بهره وری مفهومی جامع و است و افزایش آن به عنوان یک ضرورت ، جهت ارتقای سطح زندگی ، رفاه بیشتر ، آرامش و آسایش انسانها هدف اساسی برای همه کشور های جهان محسوب می شود و همواره نیز مد نظر دست اندر کاران بوده است . ( گیدنز ، 1991 ) شیوه زندگی :شیوه زندگی معرف ثروت و موقعیت اجتماعی افراد و غالبا به عنوان شاخصی برای تعیین طبقه اجتماعی به کار می رود . ( چاپین 1955 ، چاپمن 1935 ) فصل دومادبیات تحقیق• مطالعه پیشینه تحقیق• تجزیه و تحلیل و ارزیابی تحقیقات انجام شده • چهارچوب نظری تحقیق پیشینه تحقیق :در تحقیقی ، رشد بهره وری 201 کارگاه صنعتی در آمریکا در سالهای 1984-1990 با استفاده از تحلیلی پوششی داده ها و شاخص مالمکوئیست اندازه گیری شده است ، و نتیجه بدست آمده نشان داده است که رشد بهره وری کارکنان با میزان دریافتی های حقوقی و پاداش های کاری آنها رابطه معنی دار دارد . . در تحقیق دیگری که بر روی کارکنان صنایع ترکیه انجام شده ، با اندازه گیری تغییرات بهره وری و با استفاده از شاخص مالمکوئیست به بررسی نتایج سیاست های اعمال شده از دهه هشتاد بر صنایع ترکیه پرداخته شده و نتیجه حاصله نشان می دهد که رشد بهره وری در کارکنان با میزان ساعت کاری روزانه و وضعیت کاری آنها رابطه معنی دار دارد . در تحقیق دیگری به بررسی کارآیی کارکنان در صنایع یونان با استفاده از نسبت های مالی طی سالهای 1997 – 1999 و با به کارگیری تحلیل پوششی داده ها پرداخته شده است . نتایج حاصل با نتایج تجزیه و تجلیل گسترده نسبت های مالی مورد مقایسه قرار گرفته است که نشان می دهد تحلیل پوششی داده ها می تواند در کنار تجزیه و تحلیل نسبت ها به عنوان مکمل آنها برای ارزیابی عملکرد سازمان به کار رود ، نتیجه حاصله از تحقیق صورت گرفته بر روی کارکنان صنایع در یونان نشان داد که بهره وری با وضعیت زندگی و سلامت روحی و روانی کارکنان رابطه معنی دار دارد . در یک پژوهش با استفاده از مدل SBM که یکی از مدل های تحلیل پوششی داده ها میباشد ، تاثیر عوامل کلان اقتصادی و قانونی روی کارآیی سیستم بانکداری هنگ کنگ مورد بررسی قرار گرفته است ، نتایج بدست آماده در این تحقیق در قیاس با تحقیقات سایر کشور های متفاوت نبود و آن نیز نشان از رابطه معنی دار بهره وری کارکنان با وضعیت زندگی و رفاه اجتماعی آنها داشت . سوبل كه شاید مفصل ترین متن درباره تعریف سبك زندگی را نوشته Sobel‚1981 معتقد است كه «… تقریبا هیچ توافق تجربی یا مفهومی درباره این كه چه چیز سازنده سبك زندگی است وجود ندارد (P.2) برخی دیگر هم معتقدند كه می توان این مفهوم را بسته به موضوعی كه مطالعه میشود ، به طرق مختلف تعریف كرد و ارائه تعریفی از آن ، نافی بقیه شیوه های استفاده از این مفهوم نیست، فقط لازم است تا زمینه ای را كه در آن از این مفهوم استفاده می شود تعریف كرد (Loove & Miegel‚1990:P.21) . و برخی نظیر روبرتز معتقدند كه كسی حق ندارد مشخص كند كه باید چه تعریفی از این مفهوم داشت. به نظر وی مفاهیم ملك خصوصی جامعه شناسان یا روانشناسان یا هر كس دیگری نیستند. فقط هركس مجبور است اهمیت تعریفی را كه پذیرفته است با نشان دادن یافته های جدید حاصل از آن توجیه كند (Roberts‚1990:P.195) .این موضع گیریها دشواری ارائه تعریفی از سبك زندگی را نشان میدهند. گویا اولین بار لیزر در سال 1963 سبك زندگی را بر اساس الگوی خرید كالا تعریف می كند. به نظر وی «… سبك زندگی دال بر شیوه زندگی متمایز جامعه یا گروه اجتماعی است … شیوه ای كه بدان طریق مصرف كننده خرید می كند. و شیوه ای كه بدان طریق كالای خریداری شده مصرف می شود بازتاب كننده سبك زندگی مصرف كننده در جامعه است ( Anderson &Golden‚1984:PP.2-3) . این تعریف اگر چه برای مطالعات بازاریابی كاربرد تبینی ندارد چرا كه الگوی خرید و مصرف را كه بازاریاب ها به دنبال آن هستند ، فقط توصیف می كند، اما به عنوان اولین تعریف اشاره كننده به مفهوم الگوی مصرف حائز اهمیت است. سوبل بعد از بحثی مفصل درباره تعریف سبك زندگی می نویسد… كاملا نعقول است كه بپذیریم سبك زندگی كاملا قابل مشاهده یا قابل استنتاج از مشاهده است ( Sobel‚1981:P.28) و در ادامه تاكید می كند كه الگوی مصرف قابل مشاهده ترین و بهترین شاخص سبك زندگی است. به علائه ، الگوی مصرف قادر است بیشترین ارتباط میان افراد و موقعیت اجتماعی وی برقرار سازدو از این منظر اهمیت تحلیلی بیشتری دارد. لامونت و همكارانش نیز ضمن تاكید نهادن بر شیوه سازمان دادن زندگی شخصی ، الگوی تفریح و مصرف را بهترین شاخص سبك زندگی می دانند (Lamont‚rt al‚1996:P.32) و دیوید چینی سبك های زندگی را « سازمان اجتماعی مصرف » ( چینی ، ص .89 ) می خواند. به اعتقاد وی « سبك زندگی راه الگومند مصرف، درك یا ارج نهادن به محصولات فرهنگی مادی است … » ـص . 71 ) و « … منش و راهی برای استفاده از كالاها و مكان ها و زمان ها ی خاص است» ( ص . 61 ) . راب شیلدز هم گروه بندی مصرف كالاها را همان سبك زندگی می داند اما با قید این شرط كه در این گروه بندی بتوان سبك داشتن رفتار ، قریحه و رمزگان نمادین مشترك را تشخیص داد (Shields‚ 1992:P.14) ایزكی هم فقط به الگوی مصرف اشاره می كند و بوسرمن ضمن اشاره به الگوی مصرف ، ارزش های موجد الگوهای مصرف را نیز جزئی از سبك زندگی می داند(Veal‚2000:P.109) عمده ترین تحولاتی ، افزون شدن نقش مصرف در این دنیاست. ایده ها و تحولاتی را كه موجد مطرح شدن مفهومی جدید شدند بررسی كردیم ، و به مرور تعاریفی پرداختیم كه برای مفهوم جدید ارائه شده است. علیزغم تنوع تعاریف ، آن ها را بر حول سه محور اصلی یعنی تعاریفی كه فقط بر بعد سبك زندگی تاكید می كنند ، تعاریفی كه رفتار و ذهنیت را توأمان لحاظ می كنند، و تعریفی كه به وجه نمادین سبك زندگی توجه دارد، تقسیم كردیم. اولین استدلال ما این است كه بدون توجه به معنای واژه سبك نمی توان تعریف دقیقی از سبك زندگی ارائه كرد. معنای این واژه باید درباره آن چه كه مصداق سبك زندگی پنداشته می شود صدق كند. انسجام و كلیت دو وجه اساسی سبك داشتن است. بعد درباره آنكه سك زندگی از مقوله رفتار است ، و آن هنگام كه پدیده ای گروهی باشد برای جامعه شناسی و بازار پژوهی اهمیت دارد استدلال كردیم. البته لازم نیست كه گروهی بودن سبك زندگی را مترادف با آن بدانیم كه اعضای گروهی كه سبك زندگی واحدی دارند با هم تعامل پایدار دارند. یکی از مباحث مهم روش شناسی در انسان شناسی معاصر، بحث بازتابندگی( ) است. در واقع دهه هاست که مقوله «بی طرفی در پژوهش» مورد نقد جدی قرار گرفته است و نه تنها در پژوهش های فمینیستی بلکه در بخش مهمی از نظریات جامعه شناسی (از وبر گرفته تا فوکو و بوردیو) این مقوله با دقت و ظرافت تعریف شده و در نتیجه، سالهاست که در بسیاری از پژوهش های معاصر، تدوین «رابطه بین محقق و موضوع تحقیق» با دقت دنبال می شود. یعنی در اکثر پژوهش های جدی، پژوهشگر در ابتدای تحقیق خود نقش خود و رابطه اش را با موضوع تحقیق به روشنی بیان می کند و این کار او «عینیت» تحقیق اش را نیز می تواند مشخص سازد. اصل بازتابندگی، عبارت است از نیاز به بازگشت مستمر بر ابزارهاى علم اجتماعى که مورد استفاده محقق است. این بازگشت، تلاشى است براى کنترل بهتر نادرستى‏هایى که در ساخت موضوع به واسطه سه عامل عرضه مى‏گردد. اولین عامل، هویت فردى محقق است. یعنى جنسیت، طبقه، ملیت، قومیت، آموزش، سبک زندگی و; دومین عامل، موقعیت وى در میدان روشنفکرى است که متمایز از موقعیت وى در فضاى اجتماعى به معناى گسترده آن است. این عامل ما را به تجزیه و تحلیل انتقادى مفاهیم، روش‏ها و مسائلى که وى وارث آن است و نیز هوشیارى نسبت به سانسورى که به واسطه تعلّق خاطر رشته‏اى یا علایق سازمانى ایجاد مى‏شود؛ فرا مى‏خواند. سومین عامل نیز، مکتب‏گرایى است. با توجه به تعریف این اصل، هویت انسان معاصر به روایت آنتونی گیدنز و بسیاری از نظریه پردازان اجتماعی دیگر خصلت «باز اندیشانه یا بازتابی» دارد. بازتابندگی هویت به معنای سیال بودن هویت و تغییر آن در نتیجه تغییر شرایط فرهنگی و اجتماعی و ظهور دانش ها، دانستنی ها و بخصوص تکنولوژی های ارتباطی و رسانه ای جدید است. به تعبیری دیگر، آن تلقی یا تصور هویت به مثابه ی امری ثابت و ازلی و ابدی، به پایان رسیده است. از اینرو دیگر مفهوم «هویت ایرانی» نیز اگرچه در مقایسه با هویت فرانسوی یا آمریکایی قابل تفکیک و تمایز دادن است و تفاوت هایی بین آنها وجود دارد اما هویت ایرانی رنگ های مختلفی بخود گرفته و می گیرد و متناسب شرایط تازه اشکال تازه ای از آن ظهور و بروز می یابد. ما هر روز در معرض آگاهی ها و شناخت های تازه ای در زمینه های مختلف تغذیه، بهداشت، درمان، مسکن، پرورش کودک، اشتغال، پوشش و لباس، آموزش و پرورش و دیگر موضوعات زندگی هستیم. این فرایند تدریجا باعث تغییر «سبک زندگی» ( ) ما و تغییر عادات و روحیات ما می شود. «سبک زندگی» پدیده ی جوان و نوظهوری است که کمتر از نیم قرن از عمر آن نمی گذرد. در گذشته ایرانیان مانند دیگر ملت ها عمدتا از بصورت رو در رو و چهره به چهره با یکدیگر ارتباط برقرار می کردند و از طریق فرایندهای ارتباط مستقیم چهره به چهره نیازهای خود را تامین و زندگی خود را سامان می داند. فعالیت های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی عمدتا منوط و متکی به روابط چهره به چهره دو یا عده ای از افراد بود. برای مثال، روابط بین دختران و پسران،سرگرمی های کودکان ارائه و ارسال پیام و و انتقال دانش، مبادله احساسات، خرید و فروش، مسابقه و رقابت و تمام اشکال دیگر روابط و کنش های اجتماعی مستلزم گونه های مختلف روابط چهره به چهره دو یا عده بیشتر افراد بود. اما ورود رسانه ها و تکنولوژی رایانه ای و دیجیتال باعث تغییر الگوی روابط سنتی چهره به چهره به روابط با واسطه و با میانجی رسانه ها و اینترنت شده است . این تغییر دو الگوی روابط بر نوع و چگونگی هویت و فرهنگ تمام جوامع از جمله جامعه ایران تآثیر می گذارد. در الگوی سنتی روابط چهره به چهره حجم ارتباط بسیار محدود تر و از نظر کمی کم شمارتر بود زیرا هر کس تنها در محدوده شبکه خویشاوندان، آشنایان و افرادی که اطراف او هستند امکان مراوده را داشت. اما الگوی جدید روابط با واسطه ابزارهای رسانه ای و رایانه ای فرد نه تنها با نزدیکان و آشنایان بلکه با هر کس در هر گوشه جهان امکان مبادله پیام و مراوده دارد. در نتیجه حجم ارتباط افراد بشدت گسترش یافته و افراد می توانند در گستره ای جهانی دوستان مناسب حال خود را انتخاب کنند. از طرف دیگر، فرد قادر است با استفاده از امتیازات فنی ارتباطات رایانه ای و اینترنتی، با آزادی بیشتر و به نحو دلبخواهانه تری عمل کند و بسیاری از تابوهای اجتماعی و سیاسی را بشکند و روایت دلخواهانه تری از خویشتن خود را شکل دهد. همچنین قابلیت ها و گستردگی میدان عمل اینترنت این امکان را برای فرد فراهم می سازد تا هر روز بتواند نیازهای بیشتری را از طریق اینترنت پاسخ دهد. مجموعه این عوامل باعث می شود تا انسان ایرانی این بار نه از طریق روابط گرم چهره به چهره بلکه از طریق روابط با واسطه صنایع رسانه های فنی مانند اینترنت به شکل دادن و باز تعریف خویشتن خود بپردازد. یکی از مهمترین تقاضاهای جوامع، ارائه الگوهای سبک زندگی از صاحبان دیدگاههای مختلف است. درواقع در جدال بین سنت و مدرنیزم، این الگوسازی ها نقش مهمی را در فاصله گیری از سنت و نسبت دارشدن با مدرنیزم ایفا می کند”سبک زندگی” اصطلاحی است که از 1939 به بعد در زبان انگلیسی رواج یافته است و به نظر می رسد تا پیش از آن جامعه و فرهنگ غربی نیازی به این مفهوم نداشته است. امروزه این اصطلاح کاربرد عامیانه زیادی در زبان انگلیسی دارد و بیشتر برای توصیف نوع و گونه خانه و اسباب و اثاثیه ای که فرد آن را “مطلوب” یا “ایده آل” خود می داند و به کار می برد گفته می شود.نند اما در تعریفی ساده و کلی تر می توان سبک زندگی را”شیوه زندگی”( ) یا به نحو دقیق تر الگوها و شیوه های “زندگی روزمره” تعریف کرد که نه تنها شامل الگوهای فردی مطلوب از زندگی بلکه شامل تمام عادات و روش هایی که فرد یا اعضای یک گروه به آنها خو کرده یا عملاً با آنها سر و کار دارد می شود. بنابر این سبک زندگی به خانه و اثایه محدود نمی شود و تمام چیزها مانند الگوهای روابط اجتماعی، سرگرمی، مصرف و لباس را در بر می گیرد و نگرش ها، ارزش ها و جهان بینی فرد و گروهی که عضو آن است را منعکس می کند. انسان امروزی و مدرن چنان به استفاده از الکتریسته، اتومبیل شخصی، دوربین عکاسی و فیلمبرداری، تلفن، آپارتمان نشینی، رادیو، ضبط، تلویزیون رنگی، آرایش در خیابان و مکان های عمومی، آموزش مدرسه ای، ابزارها و روش های ضدبارداری، موسیقی پاپ، ساندویچ و غذاهای سرد و آماده، تکنولوژی های خانگی مانند ماشین لباس شویی، جارو برقی، اجاق گاز، ظرف شویی و وسایل آشپزی، چرخ خیاطی، یخچال و فریزر، تکنولوژی های بازی و سرگرمی کودکان و بزرگسالان و دیگر محصولات و کالاها و روش های مدرن خو کرده و در آن مستغرق شده است که دو نکته مهم درباره آنها را هرگز احساس نمی کند. اول اینکه، این «سبک زندگی» پدیده ی جوان و نوظهوری است که کمتر از نیم قرن از عمر آن نمی گذرد. دوم، ورود هر یک از روش ها و تکنولوژی های فوق تغییرات بنیادینی در زندگی، احساس، تفکر، شیوه زیست و فرهنگ انسان امروزی بوجود آورده و می آورد. تجانس در سبک زندگی شیوه ای است که می توان آن را زیرمجموعه ای از روش های کیفی جمع آوری داده ها در پژوهش انسان شناسی به شمار آورد.با توجه به تغییر سبک های زندگی افراد از گذشته تا به امروز این نکته حائز اهمیت است که محققی که در میدان تحقیق موضوعی را مورد مطالعه قرار می دهد دارای چه نوع سبک زندگی می باشد چگونه به وسیله سبک زندگی خاص خود با افراد ارتباط برقرار می کند. به بیانی دیگر آیا سبک زندگی محقق بر روند و کیفیت تحقیق وی تأثیرگذار خواهد بود یا خیر؟به عنوان مثال محققی با ظاهر محجبه در جامعه ای که افراد آن به حجاب اعتقاد ندارند تحقیق بهتری انجام می دهد یا در جامعه ای معتقد به حجاب؟ به عبارتی در کدام یک از میادین تحقیق فوق به داده های واقعی دست پیدا خواهد کرد؟ آنچه مسلم است این است که بخش عظیمی از سبک زندگی افراد که در ظاهر آنها (نوع پوشش و;) جلوه گر می شود می تواند به طور مستقیم و یا غیرمستقیم بر روند تحقیق البته با توجه به موضوع تحقیق تأثیرگذار باشد علاوه بر این، این مسأله می تواند بر روی کسانی که تحقیق از آنها صورت می پذیرد تأثیر بگذارد یعنی نوع سبک زندگی محقق پاسخهای افراد مورد تحقیق را تحت تأثیر قرار دهد و داده های تحقیق از حالت طبیعی و واقعی خود خارج و یا برعکس به حالت واقعی نزدیکتر شوند. به هر حال سبک زندگی محقق بر کیفیت تحقیق تأثیرگذار خواهد بود. مفهوم سبک زندگی (life style) از زمره مفاهیمی است که پژوهشگران حوزه جامعه‌شناسی و مطالعات فرهنگی برای بیان پاره‌ای واقعیت‌های فرهنگی آن را مطرح و به کار می‌برند و دامنه به‌کارگیری آن در ادبیات علوم اجتماعی رواج زیادی یافته است تا حدی که بعضی معتقدند که این مفهوم قابلیت جانشینی بسیار از واژگان موجود از جمله مفهوم طبقه را داراست و می‌تواند به نحو دقیق‌تری، گویای واقعیت پیچیده رفتارها و حتی نگرش‌های فرهنگی و اجتماعی در جامعه جدید باشد و حتی به‌کارگیری آن به‌جای مفاهیمی قومیت و ملیت را مطرح کرده‌اند. سبک زندگی در حوزه مطالعات فرهنگی به مجموعه رفتارها و الگوهای کنش‌های هر فرد که معطوف به ابعاد هنجاری و معنایی زندگی اجتماعی باشد اطلاق می‌شود و نشان‌دهنده کم و کیف نظام باورها و کنش‌های فرد می‌باشد. به عبارتی سبک زندگی دلالت بر ماهیت و محتوای خاص تعاملات و کنش‌های اشخاص در هر جامعه دارد و مبین اغراض، نیات، معانی و تفاسیر فرد در جریان عمل روزمره و زندگی روزانه می‌باشد.از این منظر که سبک زندگی و بررسی آن‏، که حوزه بسیار تخصصی و حرفه‌ای در مطالعات فرهنگی به خود اختصاص می‌دهد، مقوله بسیار تعیین‌کننده و جدی در مطالعات و بررسی‌های کلان استراتژیک نیز می‌باشد. اصولاً باید دانست حوزه مطالعات استراتژیک برخلاف بار لغوی آن که همواره نوعی نگاه کلان را مطرح می‌سازد، تنها بر پایه مطالعات و بررسی‌های جزئی امکان‌پذیر است. به عبارتی در مطالعات و بررسی‌های راهبردی، از لحاظ روش‌شناختی، بایستی بر مبنا مشاهدات و تحلیل‌های جزئی، کوچک (و استقرایی) حرکت کرد تا به تحلیل و توصیف و تبیین کلان نزدیک شد و پس از آن به حوزه پیش‌بینی و آینده‌نگری، که اساس مباحث راهبردی بر آن استوار است، نزدیک شد. بنابراین مجموعه توصیف‌های ریز و جزئی مبنای تحلیل‌های راهبردی محسوب می‌شوند و پس از آن متغیرهای کلان یا ساختاری را بایستی در این‌گونه بررسی‌ها وارد و اعمال نمود. چراکه واقعیت‌های موجود و پراکنده که امکان بررسی و سنجش تجربی و ملاحظه عینی داشته باشند می‌توانند پایه نتیجه‌گیری‌های کلان و راهبردهای آینده‌نگرانه باشد. در این چارچوب، سبک زندگی پایه و اساس فهم شرایط فرهنگی موجود و تحولات پیش رو در این حوزه تلقی می‌شود و نشان می‌دهد که در بطن ارزش‌های موجود در خرده‌نظام فرهنگی چه می‌گذرد. در واقع با به‌کارگیری مفهوم سبک زندگی و تعمیق درباره آن می‌توان از هنجارهای پنهان که در اذهان، باورها و رفتارهای مردم یک جامعه قابل مشاهده است، سر درآورد و از جهت‌گیری‌ها و الگوهای موجود یا در حال شکل‌گیری، به نحو واقع‌بینانه‌ای تفسیر به دست داد. بر این اساس و به منظور ارائه پاره‌ای تحقیقات و بررسی‌های انجام شده درباره سبک زندگی در ایران مرکز تحقیقات استراتژیک در پاییز 1385 اقدام به برگزاری سمینار تخصصی «سبک زندگی ایرانیان» نمود که با حضور تعدادی از اساتید صاحب‌نظر در این حوزه و نیز فارغ‌التحصیلان رشته‌های علوم اجتماعی برگزار گردید. این مجموعه عمدتاً مشتمل بر مقالات و تحقیقات پیمایشی است که در سال‌های اخیر در ایران انجام شده است و به بررسی الگوهای سبک زندگی و تحولات آن، رابطه سبک زندگی با هویت و اوقات فراغت، هویت جنسی و نسلی و نیز سبک زندگی روستایی در ایران پرداخته‌اند. ماحصل این سمینار چاپ کتاب مجموعه مقالات سبک زندگی ایرانیان بود که با مقالات زیر توسط مرکز تحقیقات استراتژیک به چاپ رسید. – سبک زندگی و مطالعات راهبردی ابراهیم حاجیانی – انواع سبک زندگی در ایران دکتر تقی آزاد ارمکی – سبک‌های زندگی جهان وطنانه در میان جوانان ایرانی و دلالت‌های سیاسی‌ آن دکتر محمد شهابی – تحول الگوهای سبک زندگی جوانان در ایران دکتر محمد سعید ذکائی – تحول سبک زندگی روستایی در ایران دکتر نعمت‌اله فاضلی – مطالعات جنسیتی اوقات فراغت: به سوی تبیین سبک زندگی سمیه شفیعی – سبک زندگی: شالوده هویت اجتماعی در مدرنیته متأخر الهام رحمت‌آبادی – سبک‌های زندگی یا رفتارهای خرده‌فرهنگ در بین دختران نوجوان زهرا پورغلام – رابطه سبک زندگی و نگرش هویت جنسیتی در بین دو نسل مادران و دختران سیده عقیله محمدیسبك زندگی ، هویت و ساخت اجتماعیجامعه شناسان ساخت اجتماعی را چطور می فهمند؟– طبقه اجتماعی – جنسیت– سن– قومیتبرخی از نیروهای ذكر شده در بالا چیزی درباره آن چیزی كه ما به آن تعلق داریم به ما می گویند یعنی معنی یا حس هویت می دهند، پس هویت از مقولات ساخت اجتماعی، طبقه اجتماعی ، جنسیت، سن، قومیت و مذهب است. سبك زندگی نیز مانند هویت است: یعنی اینكه سبك زندگی كه مردم دارند بخشی از هویت شان است. برخی مانند چنی ( chaney ) می گویند سبك زندگی مهمترین منبع هویت است. یعنی اینكه مهم است كه شما چه می پوشید چه فرشی دارید و چه ذائقه ای نسبت به موسیقی دارید. این اهمیتش مانند تعلق شما به طبقه اجتماعی در روزگاران گذشته است. تعریف سبك های زندگی :سبك های زندگی مجموعه ای از طرز تلقی ها ، ارزش ها، شیوه های رفتار، حالت ها و سلیقه ها در هر چیزی از موسیقی گرفته تا هنر و تلویزیون و سبك دادن به باغچه ( گل كاری ) و دكوراسیون و فرش كردن خانه…. را در بر میگیرد. – سبك زندگی اجزای رفتارهای شخصی نیستند لذا غیرمعمول نیستند. اما بیشتر مردم معتقدند كه آزادانه باید سبك زندگی شان را انتخاب كنند.– در بیشتر مواقع عناصر یك سبك زندگی به شكلی جمع می شوند و شماری افراد در یك نوع سبك زندگی مشتركاتی پیدا می كنند. به عبارت دیگر گروههای اجتماعی اغلب مالك یك نوع سبك زندگی می شوند و یك سبك را تشكیل می دهند. – مفهوم سبك زندگی یعنی انطباق دادن یك رهیافت سبك داده شده در زندگی . مثلا برای فرد مهم است كه مانند فلان خواننده معروف باشد حتی اگر آن خواننده غذای تایلندی بخورد، دیوار خانه شان را فلان رنگ كند ، یا در خانه تفریح كنند نه بیرون…– آگهی ، تلویزیون ، روزنامه ها ، اینترنت و… تصویرهای جدید سبك زندگی را دائما منتشر می كنند. بنابر این دردینای ما ارتباطات از این جهت هم مهم هستند.– سبكی شدن زندگی با شكل گیری فرهنگ جوانان رابطه نزدیك دارد. بنابر این می توان شناخت فرهنگ جوانان را از طریق شناخت سبك زندگی آنها شناخت یعنی اشكال سبك داده شده زندگی شان را دریافت. – موسیقی عامه، تلویزیون… آگهی ها همه و همه تصور ها و تصویرهایی بالقوه از سبك زندگی فراهم میكنند . اما این تصویرها اجازه می دهد كه مردم فكر كنند و تصور كنند هرچیزی كه آنها را ارضا می كند را سازمان داده و بسازند. بنابراین می توان گفت كه ویژگی اصلی فرهنگ جوانان دیده شدن ، جلوه كردن تماشا شدن است. گرایش به نوع خاصی موسیقی مثلا (رپ) (heavy metal) ، سبك خاصی آرایش مو، لباس و… انواع مختلف فرهنگ جوانان می سازد. همچنین زبان مخصوص علامت فرهنگی جوانی است. – در گروههای دیگر نیز می توان سبك های زندگی تشخیص داد. سوج و دیگران (Savage etal . ) با پرسش از 24000 نفر برخی سبك زندگی ها را در طبقه متوسط تشخیص داده است: بطور مثال سبك زیبا شناختی یعنی رفتن به كنسرت ها و رویدادهای هنری و نیز سبك زندگی یا اوقات فراغت بهداشتی مانند صرف فراغت به ورزش و تمرین تمامی ویژگی های جامعه مصرفی بر اساس شكل گیری سبك های زندگی است. جامعه مصرفی و سبك زندگی – بخشی از سبك زندگی با مصرف كالاها و خدمات از انواع مختلف بدست می آید.– اوقات فراغت و سبك زندگی با مصرف چیزها بسیار اگر چه نه بطور خاص و استثنائی بستگی دارد. – افراد كالاهایی را می خرند تا سبك زندگی شان را نشان دهند .در حالیكه ساختن یك سبك زندگی بوسیله كالاهای مصرفی یك نوع نشان دادن یا تظاهر انتخاب فرد است ، یك الگوی اجتماعی نیز است. به همین خاطر نیز صنعتی ایجاد شده تا به این نیازها پاسخ دهد : یعنی مصرف اوقات فراغت، دخانیات و الكل…. – برخی واژه جامعه مصرفی را برای نشان دادن شیوه سبك زندگی و شكل گیری آن نشان می دهند و استفاده می كنند. – پس اندیشه جامعه مصرفی هم كالاهای اوقات فراغتی را نشان می دهد، هم تعلق خاطر اصلی درزندگی ، هم اشتغالات اصلی مردم به سبك های زندگی. در این رابطه باید 16 ویژگی جامعه مصرفی را مطالعه كرد. خلاقیت نمادی (symbolic creativitysymbolic creativity)لباس خریدن عادت محوری فرهنگ مصرفی جوانان بعد جنگ بوده ، اما خرید كردن نسبت به سبك، مد،… درباره مسائل جوانان به حاشیه رفته است. خرید یك مساله خصوصی و زنانه تلقی شده است. اما مساله ای نیست كه جوانان در ان غیر فعال و بی انتقاد و یا غیر بحرانی عمل كنند. جوانان همیشه معنای كالاهای خریداری شده را منتقل می كنند . یعنی این كالا ها سبك های بازار توده ای و… را در بردارند. جوانان با لباس پوشیدن یا تركیب لباس پوشیدن معناهای جدید خلق می كنند. جوانان قضاوت های زیبا شناسی خودشان را از لباس پوشیدن و خریدن دارند و گاهی تعاریف عرضی و مقولات “مد“ ی كه صنایع پوشاك تولید می كنند را نمی پذیرند. بنابراین به تمامی دست پروده جامعه مصرفی وتولید كنندگان نیستند. بیكاری و سبك زندگی جوانان : بیكاری در بین جوانان از این جهت هم مهم و خطر ساز است . چون جوانان بیكار مشكلات زیادی دارد تا تصورات خود را از سبك زندگی به اجرا گذارند. با رشد فردیت و خصوصی شدن حوزه های زندگی شرایط برای جوانان بیكار سخت تر می شود و پیامد آن محرومیت ، انزوا و سرخوردگی است. به علاوه اگر دستگاه های ارتباطی و صنایع تو.لیدی گروه سنی 19 تا 29 را هدف گرفته باشد جوانان بیكار نمی توانند مشتری این بازار باشند . لذا جوانان طبقه كارگر از window shopping به عنوان منبع سرخوردگی تاثر می پذیرند. شكل جدید زندگی اجتماعی فرض اصلی این است كه سبك های زندگی ویژگی های دنیای مدرن هستند یا به عبارت دیگر ویژگی مدرنیته است. در جهان امروز هر كه زندگی می كند یك سبك زندگی دارد كه كنش خودش و دیگران را توصیف می كند. سبك زندگی الگوهای كنش هستند كه افراد را از هم متمایز و متفاوت میكند. – در جهان مدرن سبك زندگی به توصیف ارزش و طرز تلقی ها كمك میكند و نشان میدهد ثروت و موقعیت اجتماعی افراد را. سبك زندگی نشان میدهد كه چطور ما باید سبك زندگی را طبقه بندی كنیم. – چرا سبك زندگی مهم شده؟در چهار بخش این بحث را انجام میدهیم:1 – توسعه سبك زندگی در پهنه جامعه مدرن. رابطه مصرف گرایی و سبك زندگی. یعنی اینكه چطور سبك زندگی و مصرف گرائی تحقیقات زیادی را برانگیخته تا نشان دهد استفاده از كالاهای مصرفی برای تمایز هویت ها بكار میرود.2 – مرور كار نظریه پردازان اجتماعی كه كوشش می كنند معنای سبك قابل مد در فرهنگ مدرن توضیح بدهند. 3 – توضیح موضوعات مشخص سبك زندگی مانند احساسات و فردها و خودها selves. Sensibilitis. Surface4 – زیباشناختی شدن زندگی روزمره– سبك زندگی را با فرهنگ نباید یكی گرفت. شاید بتوان گفت كه فرهنگ جمع كل سبك های زندگی در جامعه است یعنی جمع ارزش ها ، طرز تلقی ها ، رسوم ها… – سبك زندگی مجموعه اعمال و طرز تلقی هایی هستند كه در پهنه های خاصی معنی می دهد.-اگر چه باید توجه داشت كه این سوال مهمی است كه آیا این سبك زندگی تنها كالاها یا شیوه های مصرف چیزهاست یا تولید چیزها یعنی امری بازتابی است؟ سبك های زندگی در زندگی روزمره مردم است تا پیچیدگیهای وسیع تر هویت و وابستگی را نشان دهد. بخشی از لغات تحمیلی زندگی روزمره اند مخلوقات مصنوعی یا سازگار شده ای هستند. حاملان خود آگاه به این واقعیت هستند كه سبك زندگی می تواند نابود شود یا دور ریخته شود بنا به اختیار فرد. پس تقریبا درگیر با نوعی خود طنزینه self-irong یا self – satire طنز است. چرا؟ چون آئین های شخصی اند، اگر سبك سازی می شود می توان زود دورش ریخت ، اگر نوعی طراحی است می توان عوضش كرد، اگر نوعی مد است می توان تغیرش داد و… دیگران هم می توانند ان را نقد كنند و كسی این نقدها را گران نمی بینند تا به او بر خورد. پس بطور متمایز و مشخص شكل مدرن موقعیت گروه بندی هاست. سبك زندگی بر سازمان اجتماعی مصرف بنا نهاده شده است نه سازمان اجتماعی تولید كه گفته می شود براساس ساخت طبقاتی است. پس بطور خلاصه شواهد یا قرائن نشان می دهد كه اهمیت فزاینده سبك زندگی از ارزیابی مجدد فرهنگ مادی صورت میگیرد كه این مساله جدای از ارزش پولی اشیا است بلكه این ارزیابی مجدد معطوف به ارزش فرهنگی و اجتماعی اشیاء است.   در جهان مدرن سبك زندگی “ طرز تلقی ، ارزش ، ثروت، موقعیت اجتماعی “ را به ما می شناساند. سبك زندگی ارجحیت پایه انچیزی است كه ما به آن مصرف فرهنگی می گوئیم یا فرهنگ مصرف زدگی. سبك زندگی یكی از لغاتی است كه در زبان انگلیسی مورد سوءاستفاده قرار گرفته: همه از آن صحبت می كنند و هرچیزی را كه دوست دارند بر سر آن می ریزند از غذای فرانسوی تا ارزش بودیسم… در حقیقت با این نوع استفاده « سبك زندگی » همه چیز است و هیچ معنی خاصی نمی دهد . گویا كه همه چیز یكی شده است . لذا یك بحث سبك زندگی را شروع كردن مشكل است . چون تعریف آن مشكل است. پس نخست ما سبك زندگی در پهنه context اندیشه های ساخت اجتماعی قرار داده و بحث میكنیم. بعد سبك زندگی را در رابطه و وابسته به توسعه و فرهنگ مصرفی نگاه می كنیم. وقتی دنیای اجتماعی متحول می شود، به مفاهیمی نو برای درك كردن آن نیازمندیم. دنیای اواسط قرن نوزدهم كه ماركس بر تحلیل آن همت گوارده بود آن چنان درگیر فرایند تولید، و چنان بر حول ارزش ها و فرایند های مرتبط با آن سامان گرفته بود ، كه كه مفهوم « طبقه اجتماعی » – به عنوان مفهومی كه تحلیل جایگاه آدمیان در نظام سرمایه داری را ممكن می ساخت – در تحلیل ماركسیستی جامعه نوظهور موقعیتی مسلط یافت . حال كه به نظر می رسد « … مهم ترین تحول پدید آمده در قرن اخیر گسترش تاریخی مصرف بوده است » (Bocock‚1992:p.120) به مفاهیمی جدید برای تحلیل جامعه نیازمندیم. مفهوم یا مفاهیمی كه بتوانند تحول پدید آمده را در خود بروز داده و برنامه پژوهشی جدیدی را نیز پیش روی علوم اجتماعی قرار دهند. ظاهراً مفهوم « سبك زندگی » چنین خصایصی را داراست. در این فصل از رهگذر بررسی مختصر رویكردهای مختلف به مفهوم سبك زندگی با ایده اساسی مندرج در آن آشنا خواهیم شد. سپس تعاریفی را كه برای این مفهوم ارائه شده است مرور می كنیم. بررسی عناصر مندرج در این مفهوم آخرین بحث این فصل خواهد بود . امیدواریم تا بدین وسیله بتوانیم برداشت خود از مفهوم سبك زندگی را تصریح كنیم. همچنین لازم است نسبت به این نكته تذكر دهیم كه همه آن چه تحت عنوان ریشه های شكل گیری مفهوم سبك زندگی قابل یررسی است، در رابطه با جایگاه مصرف در دنیای مدرن نیست. چنان مباحث بعدی نشان می دهند برداشت روان شناختی آلفرد ادلر از سبك زندگی در رابطه با مقوله مصرف طرح نشده است. اما در این جا مساله عمدتا از زاویه مصرف بررسی می شود. طرح مفهوم جدید تورشتاین وبلن در بررسی پدیده مصرف در آمریكا ، تعریفی از سبك زندگی ارائه نكرد و تلویحاً پذیرفت كه این مفهوم دال بر شیوه زندگی متمایز طبقه مرفه و نمودی از جایگاه طبقاتی آن هاست . به این اعتبار، سبك زندگی در اندیشه وبلن متغیری وابسته است. زیمل نیز عنایت خاصی به این مفهوم نداشت. در میان كلاسیك های جامعه شناسی فقط ماكس وبر بود كه سبك زندگی را به عنوان شاخص گرو های منزلت و عامل انسجام گروهی آن ها طرح كرد. وی نیز علیرغم آن كه جایگاه مستقلی برای سبك زندگی قائل شد و آن را قابل تقلیل به موقعیت طبقاتی افراد ندانست، اما تحلیل خود را از این پیش تر نبرد. در ابتدای قرن بیستم تنها اندشمندی كه سبك زندگی را در كانون نظریه خود قرار داد. روان شناسی آلمانی به نام آلفرد آدلر كه او هم از زاویه جامعه شناسی به این مفهوم نمی نگریست. سبك زندگی به عنوان مجموعه رفتارها در تعریف ما، سبك زندگی عبارت ایت از طیف رفتاری ای كه اصلی انسجام بخش بر آن حاكم است و عرصه ای از زندگی را تحت پوشش دارد و در میان گروهی از افراد جامعه قابل مشاهده است، و الزاماً برای همگان قابل تشخیص نیست، اگر چه محقق اجتماعی میان آن و بقیه طیف رفتارهای افراد جامعه تمایز قائل می شود. البته سبك های زندگی می توانند تشخیص پذیر یا اساسا به قصد تشخیص سامان داده شوند.در نهایت این كه سبك زندگی زائیده انتخاب های مردم در میان محدودیت های ساختاری شان است. محقق اجتماعی به هنگام بررسی سبك زندگی متوجه است كه انتخاب گری افراد را در میان همین محدودیت ها بیازماید. چنین تعریفی از سبك زندگی ، برنامه پژوهشی گسترده ای را می گشاید. اولا تحلیل سبك زندگی به بررسی الگوهای مصرف مادی یا فرهنگی محدود نمی شود. تحلیل سبك زندگی پژوهشی است درباره زندگی اجتماعی آن چنان كه در عمل تحقق می یابد و زندگی عناصری بیش از مصرف كردن را نیز در بردارد. البته پژوهش هایی كه تاكنون با استفاده از این مفهوم انجام شده اند غالبا بر حول مقوله مصرف سازمان یافته اند. بخشی از این مساله ناشی از تاكید جامعه مدرن بر مصرف و این واقعیت است كه مصرف قابل مشاهده ترین و ملموس ترین رفتار انسان جدید است. ثانیا، پژوهش درباره سبك زندگی به منزله مفهومی كه در حد وسط ساختار و انتخاب گری عاملان، منشائ ها و پی آمدهای خود، و مصرف و بقیه فرایندهای دنیای جدید قرار گرفته، راهی برای آزمودن دنیای اجتماعی در ابعاد مختلف است. عرصه ای برای دنبال كردن مباحثه دیرینه درباره ساختار و عاملیت است، راهی است برای آن كه چگونگی تحقق یافتن زندگی در واقعیت آزموده شود و پی آمد آن چه كه تحقق یافته برای خود فرد و جامعه ارزیابی شود. از آن جا كه درباره رفتارها و فعالیت های واقعی است، امكان این را فراهم می اورد تا تغییراتی را كه تحقق یافته اند مطالعه كنیم و حتی بررسی كنیم كه میان آن چه ارزش های ما حكم می كده اند و نگرش های ما بدان تمایل داشته اند با آنچه كه تحقق یافته است، چقدر فاصله وجود دارد. شاید جامعه شناسی تاكنون افراد را همچون موجودیت هایی پاره پاره دیده است كه با دانستن بدان تمایل دارند و آن چه كه مطلوب می پندارند ، قادریم آن چه انجام می دهند را تبیین یا پیش بینی كنیم. اما مفهوم سبك زندگی حداقل این فرضیه را طرح می كند كه شاید افراد كلیت هایی منسجم هستند و گام اول این است كه بدانیم چه می كنند، نه آن كخ چه می اندیشند. به علاوه، شاید بتوان رفتارهای آن ها در عرصه های مختلف را با عنایت به رفتارهای دیگرشان، نه با دانستن ذهنیت آن ها تبیین كرد. حداقل این كه رفتارها به اندازه ذهنیات ارزش جامعه شناختی و تبیین كنندگی دارند. اگر بدانیم افراد چه می كنند، ممكن است دریابیم كه چرا این چنینی می كنند و چه اصلی به كرده های ایشان وحدت می بخشد ادامه خواندن مقاله بررسي رابطه شيوه زندگي کارگران صنايع ايران بر ميزان بهره وري آنها

نوشته مقاله بررسي رابطه شيوه زندگي کارگران صنايع ايران بر ميزان بهره وري آنها اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.


Viewing all articles
Browse latest Browse all 46175

Trending Articles



<script src="https://jsc.adskeeper.com/r/s/rssing.com.1596347.js" async> </script>