Quantcast
Channel: دانلود فایل رایگان
Viewing all articles
Browse latest Browse all 46175

مقاله در مورد پروژه كارآموزي بررسي مسائل بهداشت حرفه اي در كارخانه داروپخش

$
0
0
 nx دارای 177 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است فایل ورد nx  کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه  و مراکز دولتی می باشد. این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است توجه : در صورت  مشاهده  بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد بخشی از متن nx : پروژه كارآموزی بررسی مسائل بهداشت حرفه ای در كارخانه داروپخش مقدمه: انسان از آغاز آفرینش به منظور استمرار حیات، به كار و كوشش مجبور بوده و در این راه سختی های بسیاری را متحمل شده است. امروزه به علت رشد روز افزون جمعیت و مصرف بیش از اندازه و بر پایی صنایع بزرگ، استفاده از انواع ماشین آلات، تجهیزات ، فرایندها و مواد شیمیایی و … امری گریزناپذیر شده است. صنعتی شدن و تولید فزاینده مخاطراتی گوناگون را برای نیروی كار به ارمغان آورده و موجب شود نیروی كار در معرض عوامل زیان آور بسیار قرار گیرد، عواملی كه جزء جدایی ناپذیر صنعت و تولید به شمار می آیند و همواره تندرستی نیروی كار را تهدید می كنند. از این رو حفاظت از تندرستی نیروی كار و بهسازی محیط كار از اهمیت شایان توجه برخوردار است. این گزارش جهت بررسی مسائل بهداشت حرفه ای در كارخانه داروپخش طی یك دوره كارآموزی تهیه شده و سعی شده در آن پس از بررسی ها و ارزیابی ها و اندازه گیریهای انجام شده و ارائه اطلاعات لازم در زمینه مسائل مختلف و عوامل زیان آور كار پیشنهادات مفید و موثری جهت بهتر سازی محیط كار ارائه شود. امید روزیكه نیروی كار در تمام صنایع ایران از سلامت و ایمنی كامل برخوردار شود. بهداشت حرفه ای در صنایع داروسازی : بهداشت حرفه ای در صنایع داروسازی از اهمیت بسزایی برخوردار است. زیرا محصول نهایی تولید شده در كارخانه های داروسازی دارویی بوده و مصرف كنندگان آن بیماران می باشند. بنابراین حفظ شرایط صد درصد بهداشتی مطابق استانداردهای بین المللی در محیط كارخانه امری است ضروری كه كنترل آن بر عهده مسئولین متخصص واگذار شده و آنها موظیف به نظارت مستقیم بهداشت محیط كار می باشند. برای درك صحیح از مفهوم بهداشت حرفه ای در كارخانجات داروسازی بهتر است به تعریف بهداشت حرفه ای توجه كافی داشته باشیم در واقع بهداشت حرفه ای عبارتست از علم و هنر پیشگیری از اثرات سوئی كه در طرز كار، محیط كار و خصلت كار وجود دارد و سلامت شاغل را به خط ر انداخته وباعث ایجاد بیماری های حرفه ای، مسمومیت های شغلی و حوادث ناشی از كار می شود ( براساس تعریف ALHA (انجمن متخصصین مهندسی بهداشت حرفه ای آمریكا) همانطور كه می دانیم مواد اولیه مصرفی در كارخانجات دارویی بیشتر از مواد شیمیایی تشكیل می یابد. بنابراین در صورت عدم استفاده صحیح از موارد مزبور عوامل شیمیایی مورد مصرف ممكن است در اثر تماس با اعضای بدن كارگران و با ورود به دستگاه تنفسی و گوارشی و همینطور از طریق پوست موجبات ناراحتی آنان را فراهم بسازد و با مواد شیمیایی ممكن است باعث تحریك و سایر عوارض دیگر گردد. از جمله عوراض زیان آور فیزیكی كه در كارخانجات داروسازی ممكن است روی سلامتی كارگران اثر منفی داشته باشد می توان سروصدا، روشنایی، حرارت و امثال آنها را ذكر كردكه در بخشهای مختلف به نحوی موجبات ناراحتی كارگران را سبب می شوند و می بایست راههای كنترل صحیح آنها را شناسایی نمود و در صورتیكه راه كنترل به نحوی وجود داشته باشد با وسایل حفاظت فردی مناسب اقدام به جلوگیری از عوارض نامطلوب آنها نمود. سازمانها و تشكیلات بهداشت حرفه ای در ایران این سازمانها عبارتند از سازمانهای دولتی مسئول در امر بهداشت حرفه ای و حفاظت صنعتی وسازمانهای اختصاصی كه از طرف صنایع ایجاد می گردند. سازمانهای دولتی یا مستقیماً مجری برنامه های بهداشت حرفه ای و حفاظت صنعتی بوده و یا موظف در نظارت بر انجام امور و یا اینكه مسئول آموزش كادر فنی مورد لزوم می باشند. وزارت كار و امور اجتماعی مسئولیت مستقیم در مقابل مسائل كار و كارگری داشته و فعالیت گسترده ای در این زمینه دارد. سازمان تامین اجتماعی و وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشكی در سطح كشور فعالیت های جنبی در زمینه بهداشت حرفه ای دارند. اینك به ذكر قانون كار وزارت كار و سازمان تامین اجتماعی و آیین نامه های كمیته حفاظت و بهداشت حرفه ای می پردازیم. 1) قوانین كار، وزارت كار مورد استناد فعالیتهای بهداشت حرفه‌ای: ماده های 2،85،86،87،88،89،90،91،92،93،94،95،96،97،98،99،100،101،102،103،104،105،106،156،179،1932) آئین نامه های سازمان تامین اجتماعی : ماده های 3،4،54،60،61،65،66،88،903) آئین نامه های كمیته حفاظت فنی : ماده های 1،2،3،4،5،6،7تاریخچه و مشخصات شركت كارخانجات داروپخش : شركت داروپخش در تاریخ 23/10/1334 با سرمایه 000/000/250 ریال با عنوان بنگاه خیریه داروپخش به منظور ارائه خدمت دارویی در زمینی به مساحت 20 هكتار در كیلومتر 18 اتوبان كرج آغاز به كار نمود. محصولات بخش تولیدی این مجتمع در آغاز حدود 20 قلم و شامل انواع آمپول ، قرص و شربت بود، كه تا پیروزی انقلاب اسلامی تنوع تولیدات كارخانه به 80 قلم رسید. مجموعه بزرگ داروپخش در سال 1357 پس از به ثمر رسیدن انقلاب اسلامی به وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشكی ملحق و با توجه به اجرای نظام نوین دارویی، همگام با سایر كارخانجات تولیدی محصولات خود را با نام ژنریك تولید و به بازار عرضه نمود و از سال 1359 با دگرگونی كه در ساختار تشكیلاتی این مجموعه رخ داد با نام شركت سهامی داروپخش به تلاش خود ادامه داد كه از اسفند سال 1371 مالكیت آن از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی به سازمان تامین اجتماعی منتقل و با نام شركت داروپخش (سهامی خاص) به فعالیت خود ادامه می دهد. در سال 1372 شركت داروپخش از سهامی خاص به سهامی عام تغییر و در سال 1377 با تب دیل واحدهای خود گردان به شركتهایی با شخصیت حقوقی مستقل، كارخانه داروپخش نیز از شركت داروپخش سهامی عام منفك و از همان تاریخ تحت عنوان شركت كارخانجات داروپخش ( سهامی خاص) وظایف خود را دنبال می كند.در حال حاضر شركت با بهره گیری از خدمات بیش از 900 نفر در رده های مختلف تحصیلی و تجربی در زمینه تولید حدود 140 قلم اشكال مختلف دارویی فعالیت دارد و در حدود 12% از كل محصولات مختلف دارویی و بهداشتی را تأمین می نماید. شركت داروپخش با توجه به توسعه كمی و كیفی و بهره برداری از بیش از 40 سال تجربه در حال حاضر از بخشهای زیر تشكیل شده است: – بخش قرص و كپسول – بخش استریل – بخش شربت وقطره خوراكی – بخش فرآورده های بهداشتی – بخش پماد ، كرم وشیاف – بخش كارتریج – بخش سرم در همین راستا و به منظور بهبود بخشیدن به تولیدات و پاسخگویی به نیاز بازارهای جهانی در بهمن ماه سال 1376 ، شركت موفق به اخذ گواهینامه ISO 9002 گردید. كارگاهها و صنایعی كه شركت را احاطه كرده اند عبارتند از: در ضلع شمالی چاپخانه جمهوری اسلامی و كارخانه تولید مواد اولیه ، در ضلع جنوبی رنگ سازی و كارگاههای تولید قطعات، در ضلع شرقی بهزیستی و انبا رهای نگهداری كالاهای تولیدی و در ضلع غربی كارگاه نیروی انتظامی واقع شده است. مقدمهدر عصر حاضر، پیشرفت فن آوری در تمام زمینه های صنعتی، گسترش و كاربرد وسیع وسایل، ماشین آلات و تجهیزات مختلف را به همراه داشته است. این رشد سریع سبب گردیده تا انسان در زندگی روزمره و شغلی خود هر چه بیشتر تحت تاثیر آشفتگی های ناخوشایند اكوستیكی یعنی «صدا» با شدتهای مختلف قرار گیرد. بطوریكه امروزه صدا جزئی از زندگی انسان را تشكیل می دهد. به همین ترتیب صدا یكی از عوامل زیان آور شغلی به شمار می آید و بسیاری از كارگران در معرض این عامل زیان آور قرار دارند. از این رو به دلیل اهمیت موضوع سر و صدا و تاثیراتی كه روی افراد ایجاد می كند سعی شده است به بررسی این عامل در تعدادی از بخشهای كارخانه داروپخش پرداخته شود. در ابتدا برای آشنایی بیشتر با عالم زیان آور سروصدا تعاریفی دراین رابطه ارائه می گردد و تاثیرات زیان آور آن مطرح می شود. صوت چیست؟ صوت شكلی از انرژی می باشد كه توسط حس شنوایی قابل تشخیص است به بیان ساده صورت هر چیزی است كه شنیده می شود. امواج صوتی : همچنان كه نواحی تراكم وانبساط در یك محیط حركت می كند یك موج صوتی تولید می شود پس یك موج صوتی نمونه ای از تغییر در فشار هوا است. مولكولهای هوا در مسیر موج صوتی حركت نمی كنند. بلكه آنها در یك محل پیرامون نقطه تعادل خود به نوسان در می آیندو مانند یك منبع ارتعاش عمل می كنند. اصوات از نوع موج طولی بوده و تقسیم بندی آنها عبارتست از: 1- امواج مادون صوت (Infra sound) : اصواتی با بسامد كمتر از 20 هرتز می باشد كه گوش انسان حساسیت چندانی به شنیدن آن ندارد. 2- امواج ردیف شنوایی (Audible spectram): اصواتی با بسامد 20 تا 20000 هرتز می باشند كه بسامدهای یاد شده حس شنوایی را در انسان تحریك می كنند و بسامدهای 500 تا 3000 هرتز ، بسامدهای مطالعه می باشند. 3- امواج ماوراء صوت (Ultra Sound) : اصواتی با بسامد بیش از 20000 هرتز می باشند و حس شنوایی انسان را تحریك نمی كنند. سروصدا : (Noise)عبارتست از یك صوت نامطلوب ، ناخوشایند و ناخواسته كه به مجموع امواج صوتی با طول موجهای مختلف و شدتهای متفاوت كه تركیب مشخص و ثابتی نداشته باشند اطلاق می گردد. انواع سر وصدا : صدا از نظر توزیع زمانی به انواع زیر تقسیم می گردد: 1- صدای ضربه ای ( كوبه ای) : صدایی است كه تكرار صدا كمتر از یك بار در ثانیه و یا صدایی كه در زمان كوتاهی ایجاد می شود وس پس میرا می گردد. 2- صدای متغیر: صدایی است كه نوسانات صدا با گذشت زمان بین 1-10 دسی بل باشد. 3- صدای منقطع : در صدای منقطع تغییرات و دامنه نوسانات بیش از 15 دسی بل باشد. 4- صدای پیوسته: به صدایی گفته می شود كه فاصله تكرار صدا كمتر از نیم ثانیه است. اثرات زیاد آور سروصدا: سرو صدا دارای اثرات مختلفی بر روی سیستمهای مختلف بدن می باشد كه در نهایت به كمبود بهره وری و بازده كاری می‌انجامد كه از تأثیرات شدید تا خفیف آن عبارتند از: 1) اثر بر سیستم شنوایی: الف ) تغییرات دائمی كاهش قدرت شنوایی غیرقابل برگشت ، طری دائم Permparery Thershold Shift (PTS)ب ) تغییرات موقت كاهش قدرت شنوایی قابل برگشت، طری مونت Temparery Thershold shift (TTS)ج )‌احتمال پاره شدن پرده و گوش در اثر سروصدای بسیار بالا د ) وزوز كردن گوش و احساس سوت كشیدن در گوش حتی بعد از ساعات كار 2) اثر بر روی سیستم قلب و عروق : افزایش فشار خون، افزایش ضربان قلب ، افزایش میزان تنفس ، افزایش میزان آدرنالین، افزایش ترشح هورمونها 3) اثر بر روی سیستم گوارش و اعصاب: تغییرات سیستم گوارش ، گونتگه به عضلات و خستگی عضلانی و كاهش ساعات خواب ، افسردگی روحی و روانی روشهای اندازه گیری سروصدا در محیط كار: اندازه گیری سر وصدا در محیط كار شامل دو بخش است: 1- اند ازه گیری میزان سروصدای عمومی محیط كار 2- اندازه گیری میزان سروصدا به روش موضعی عملیات اندازه گیری سروصدا شامل 3 مرحله اساسی است. الف ) بررسی مقدماتی : در این مرحله به جمع آوری اطلاعات مربوط به محیط اندازه گیری نظیر نام كارگاه، كروكی كارگاه ، جنس سقف و كف و دیوار كارگاه، تعداد ماشین آلات و روش اندازه گیری انتخابی، استاندارد انتخابی منابع مهم سروصدا و منابع ثانویه سروصدا می‌پردازیم. در بررسی مقدماتی وسایل ودستگاههای موجود در كارگاه به تناسب ابعادحقیقی رسم می‌گردند. ب ) اندازه گیری : بعد از كشیدن كروكی انتخاب ایستگاه های اندازه گیری باید صورت بگیرد در بررسی وضعیت عمومی كارگاه از روش ایستگاه بندی استفاده می شود و نقاطی كه بعلت وجود ماشین آلات امكان اندازه گیری ندارد حذف می گردد تقسیم كارگاه به مربعهای 2*2 یا 1*1 با توجه به كوچكی و بزرگی كارگاه صورت می گیرد و در مركز هر مربع اندازه گیری انجام می شود. در روش موضعی نقاطی كه امكان حضور فیزیكی كارگر بیشتر است در نظر گرفته می ش ود. برای اندازه گیری صدا در هر نقطه دستگاه هواسنج را در فاصله 5/1 متری از سطح زمین و با زاویه 75 درجه در یك جهت نگهداشته بگونه ای كامیكروفون دستگاه تقریباً در محدوده شنوایی فرد قرار بگیرد. ج ) مقایسه با استانداردها: پس از اندازه گیری نوبت به ارزیابی و مقایسه با استانداردها می رسد. در این گزارش برای ارزیابی كارگاهها با استاندارد ACGIH (جدول 1-2) انتخاب شده است. در نقشه توزیع قسمت صوت به صورت زیر رنگ آمیزی می گردد. – نقاط دارای شدت كمتر از dB70 (Safe Range) به رنگ سبز – نقاط دارای شدت dB85-70 (Hygiene Range) به رنگ آبی – نقاط دارای شدت dB90-85 (Warning Range) به رنگ زرد – نقاط دارای شدت بالای dB90 (Danger Range) به رنگ قرمز استانداردهای سروصدا : استاندارد سروصدا در تمام دنیا یكسان نیست حتی در داخل كشورها واحدهای مختلفی در نظر گرفته می شود. در ایران استاندارد مورد قبول مطابق با استاندارد ACGTH می‌ باشد كه به صورت زیر است: استاندارد 2001 ACGIH (جدول1-2) 1 2 4 8 16 24 ساعات كار94 91 88 85 82 80 تراز كلی شدت صوتبررسی سروصدا در كارخانه داروپخش: برای اندازه گیری سروصدا در این كارخانه از دستگاه ترازسنج صورت DAWE استفاده گردید. این دستگاه از یك نشانگر دیجیتالی و یك میكروفون تشكیل شده است و تراز صوت را در دو شبكه A,C در وضعیت های Impulse , Slow, Fast نشان می دهد رنج عملكرد دستگاه در وضعیت HI بین dB135-65 و در وضعیت LO بین dB 100-300 می‌باشد. برای اندازه گیری شبكه دستگاه را در AHI قرار داده و در وضعیت Fast گذاشته شد و اندازه گیری ها صورت گرفت. 1- اندازه گیری میزان صدا در سالن بسته بندی كارپول های دندانی: اندازه گیری در این سال به روش ایستگاه بندی صورت گرفت در ابتدا ایستگاه بندی سالن طبق شكل (1-2) انجام شد سپس در مركز مربعهای در نظر گرفته شد و اندازه گیری انجام شد. از منابع مهم تولید صدا دستگاه دسته بندی بلیستر كاریول می باشد و از صداهای ثانویه موجود در سالن می توان به صدای دستگاه منگنه كارتون ها و صدای افراد اشاره كرد. در مواقعی كه دستگاه مگنه بكار رفته است صدا در سالن بیشتر از سایر مواقع نشان داده شده است. اطلاعات مربوط به اندازه گیری انجام شده و مشخصات دیگر سالن در جدول (2-2) ذكر شده است. اعداد بدست آمده از اندازه گیریها نیز در جدول (3-2) ارائه شده است. 2- اندازه گیری میزان صدا در سالن بسته بندی آمپول (2 mlit):اندازه گیری صدا در این سالن به روش ایستگاه بندی صورت گرفت. ایستگاه بندی سالن طبق شكل (2-2) رسم گردید و در مركز مربعهای تعیین شده اندازه گیری انجام شد. از منابع مهم تولید صدا سه دستگاه چاپ و بسته بندی موجود در سالن را می توان نام برد كه هر سه مشغول فعالیت بودند از صداهای ثانویه می توان به صدای افراد موجود در سالن اشاره كرد.مشخصات مربوط به سالن و سایر اطلاعات مربوط به اندازه گیری های انجام شده در ج دول (2-2) ذكر شده است. همچنین اعداد بدست آمده از اندازه گیریها در جدول (4-2) ارائه شده است. 3- اندازه گیری در این صدا در سالن پركنی ؟؟؟ : اندازه گیری در این سالن به روش ایستگاه بعدی صورت گرفت. نحوه ایستگاه بعدی سالن در شكل (3-2) مشخص شده است و اندازه گیریها در مركز مربعهای تعیین شده صورت گرفت. از منابع مهم ایجاد صدا وجود دو دستگاه پركنی (Filling) ؟؟؟ می باشد كه عمل بر كرد ن شیشه های شربت و كیسه زنی را انجام می دهند. در حین اندازه گیری تنها یك خط پركنی مشغول فعالیت بود. از صداهای ثانویه می توان به صدای برخورد شیشه ها به هم اشاره كرد. مشخصات مربوط به سالن و سایر اطلاعات مربوط به اندازه گیریها انجام شد و در جدول (2-2) و اعداد بدست آمده از اندازه گیریها در جدول (5-2) ذكر شده است. 4- اندازه گیری میزان صدا در سالن بسته بندی قرص و كپسول : اندازه گیری در این سالن به روش ایستگاه بندی صورت می گیرد نحوه ایستگاه بندی سالن درشكل (4-2) مشخص شده است. و اندازه گیریها در مركز مربعهای تعیین شده صورت گرفت. از منابع مهم ایجاد صدا می توان به چهار دستگاه بسته بندی قرص اولمن (Uhlmann) چهار دستگاه شمارش قرص كینگ (king)، یك دستگاه بسته بندی كپسول بوش (Bosch) ، پنج دستگاه شرینگ یك و یك دستگاه بسته بندی قرص زیبلر (Sibler) اشاره كرد كه در حین اندازه گیری 2 دستگاه شمارش قرص (King) و یك دستگاه بسته بندی شرینك پك فعالیت نداشتند. از صداهای ثانویه می توان به صدای افراد موجود در كارگاه اشاره كرد. مشخصات مربوط به سالن در جدول (2-2) واعداد حاصل از اندازه گیری در جدول (6-2) ذكر شده است. 5- اندازه گیری میزان صدا در نیروگاه مركزی: در این قسمت اندازه گیری به روش موضعی می باشد. در نیروگاه مركزی 6 عدد دیگ بخار قرار گرفته كه یكی از آنها هنگام اندازه گیری خاموش بود فاصله این ریگها ا هم 5/1 متر می باشد و در 6 نقطه اطراف ریگ ها اندازه گیری صورت گرفت نتایج بدست آمده از اندازه گیری در جدول (7-2) آورده شده است. 6- اندازه گیری میزان صدا در نیروگاه سرم سازی : در این بخش اندازه گیری به روش موضعی صورت گرفت و تعداد چهار دیگ بخار و دو ژنراتور و دو دستگاه خنك كننده در این قسمت قرار گرفته است كه صدای تولید شده توسط دیگهای بخار وژنراتور ها اندازه گیری شد. نتایج بدست آمده در جدول (8-2) ارائه شده اس ت. در اندازه گیری موضعی نقاط انتخاب شده نقاطی است كه كارگر بیشتر حضور فیزیكی دارد واندازه گیری در ساعات مختلف انجام شد. نتایج بدست آمده: نام محل اندازه گیری روش اندازه گیری وسیله اندازه گیری تعداد ایستگاه ها حداكثر صدای موجود حداقل صدای موجود میانگین صدای موجود انحراف معیار صدای موجود تعداد دستگاه های فعال جنس دیوار جنس سقف جنس كفبسته بندی كارپول ایستگاه بندی صدا سنج دیجیتالی 94 dB2/92 dB1/80 dB 25/83 88/1 1 دستگاه گچ و آجر گچ كاذب آپوكسیبسته بندی آمپول 82 ایستگاه بندی صدا سنج دیجیتالی 87 dB3/81 dB 63 /75 dB 63/75 82/1 3 دستگاه گچ و آجر گچ كاذب سنگسالن پركنی شربت ایستگاه بندی صدا سنج دیجیتالی 82 dB9/87 dB33/85 dB 33/85 59/1 2 دستگاه گچ و آجر گچ كاذب آپوكسیبسته بندی قرص و كپسول ایستگاه بندی صدا سنج دیجیتالی 203 dB8/86 dB3/76 dB15/81 99/1 15 دستگاه گچ و آجر گچ كاذب سنگ(جدول 2-2)‌ كنترل سروصدا پس از اینكه اقدامات شناسایی و ارزیابی اولیه سروصدا صورت گرفت بایستی تدابیر كنترلی را به منظور كاهش سرو صدا و آثار زیان آور آن بر روی كارگران به كار برد. به طور كلی اقدامات كنترلی بایستی بر روی سه شاخص منبع صوت ، مسیر عبور صوت و دریافت كننده صوت صورت گیرد. یكی از مهمترین پارامترهایی كه در طراحی اقدامات كنترلی باید مدنظر داشت، مسئله اقتصادی و هزینه در برداشتن اقدامات كنترلی است كه در وهله اول به چشم می خرود و در دراز مدت اثرات خود را نمایان می سازد. اولین اقدام كنترلی از منبع صدا (Noise Saurce) آغازمی گردد و در صورت امكان چنین وضعیتی نیاز به كنترل محیطی صورت وجود ندارد و زمان كوتاهتری را نیز صرف می نماید. این اقدام شامل سرویس دهی و تعمیرات به موقع دستگاههای پرسروصدا و روغن كاری بخشهای گردنده ولغزنده دستگاه ها به منظور كاهش اصطكاك واستفاده از پی ریزی (Fandation) مناسب برای زیردستگاها و كاهش ارتعاشات و تعویض دستگاههای فرسوده و قدیمی با دستگاه های جدید و كم سروصدا، استفاده از حفاظهای جاذب صوت روی دستگاهها و جلوگیری از انتشار صوت و استفاده از وسایلی كه سروصدای كمتری ایجاد می نمایند و عدم تجمع چند دستگاه بر سرو صدا در یك محیط می باشد. در غیر اینصورت اقدام كنترلی بر روی مسیر عبور صو ت یعنی فاصله بین منبع ایجاد صوت و دریافت كننده صورت می گیرد تا صدا به حد كمتری به فرد برسد. البته محصور كردن منبع مشكلاتی دارد از قبیل مزاحمت برای تولید، وارد آمدن فشار به ماشین در اثر گرم شدن دستگاه و كاهش بازده كار. از اقدامات كنترلی دیگر پوشاندن سقف و دیوارها با مواد جاذب صوت می‌باشد كه این راه امكان بیشتری دارد. آخرین اقدام كنترلی بر روی دریافت كننده صورت می گیرد زمانیكه هیچگونه اقدام كنترلی نتوانیم انجام دهیم برای حفاظت شنوایی كارگر و جلوگیری از اثرات زیان آور سروصدا از وسایل حفاظت فردی (گوشیهای حفاظتی) استفاده می گردد. بررسی نتایج بدست آمده: – در قسمت بسته بندی كار پول های دندانی زمانیكه دستگاه منگنه بكار بیفتد صدای محیط به حدی بالاتر از حد استاندارد می‌رسد. – در قسمت پركنی شربت میزان صدای ایجاد شده در اكثر نقاط بالاتر از حد استاندارد است و به طور كلی صدای عمومی محیط نیز بالاتر از حدود استاندارد می باشد. با توجه به اینكه در هنگام اندازه گیری تنها یكی از خطوط پركنی مشغول فعالیت بوده و نهایتاً نتیجه اندازه گیری بیشتر از این معنا خواهد بود. – در سالن بسته بندی فرض و كپسول صدا تقریباً در حد استاندارد می باشد البته در هنگام اندازه گیری تعدادی از دستگاهها خاموش بودند. – در سالن بسته بندی آمپول نیز صدا در حد استاندارد و مطلوب می باشد. – در نیروگاه مركزی صدا در نقاط اندازه گیری شده بیش از میزان استاندارد است. – در نیروگاه سرم سازی نیز در نقاط انتخابی میانگین میزان صدا بالاتر از حد استاندارد می باشد خصوصاً در نقاطی كه اطراف ژنراتورها می باشند صدا بسیار بالا است. پیشنهادات – در سالن بسته بندی كارپول های دندانی طبق اندازه گیریهای انجام شده مشاهده شد زمانیكه دستگاه منگنه كارتونها بكار می رود صدا به بالاتر از حد استاندارد می رسد بنابراین بهتر است در كنار سالن اتاقكی ، دیوارهای جاذب صدا تشكیل شود و منگنه كارتونها توسط یك فرد در این محل صورت بگیرد. – با توجه به اینكه عمل بازرسی كاریول ها در سالن بسته بندی صورت می گیرد برای اینكه تعداد افراد كمتری در معرض سروصدای ناشی از دستگاه قرار بگیرند بهتر است كه مسیرهای بازرسی از محل قرار گیری دستگاه جدا شود. – در قسمت پركنی شربت با وجود روشن بودن یك خط تولید، صدای موجود در محدوده خطر می باشد توصیه می شود دیوارها و سقف كارگاه با مواد جاذب پوشانیده شوند و طبق چك لیست هایی دستگاه ؟؟ سرویس و بازرسی شوند و قطعات فرسوده تعویض گردند. – در نیروگاههای سرم سازی مركزی می توان توسط مواد جاذب صدا و نصب خفه كننده صدا مانند پشم شیشه و با بازرسی مرتب و تعویض قطعات فرسوده میزان صدا را كاهش داد. – در نیروگاه ها اتاقكهای استراحتی كه برای پرسنل این بخش در نظر گرفته شده باید دارای دیوارهای جاذب صدا و شیشه های دو جداره باشد تا صدای دستگاهها به داخل نفوذ نكند. – انجام ادیومتری برای كارگرانی كه در قسمتهای زیر سروصدا فعالیت دارند ضرورت دارد تا در صورت بروز هر گونه مشكل در افراد آنها را شناسایی كرده و اقدامات درمانی و پیشگیرانه صورت گیرد ودر صورت وجود افت شنوایی انتقال آنها به قسمتهای دیگر انجام گردد. – استفاده نمودن كارگران از گوشیهای حفاظت فردی و نظارت مداوم ودقیق بر استفاده كردن آنها توسط پرسنل ضرورت دارد. مقدمه : پیشرفت صنایع ، ازدیاد واحدهای صنعتی و تولیدی ونیاز روز افزون به بازده بیشتر صنایع برای تأمین نیازهای مصرف كنندگان ایجاب می كند كه كار بیشتر در محیط‌های بسته در مدت شب و روز ادامه داشته باشد. بنابراین استفاده از نور مصنوعی به تدریج توسعه یافته است. امروزه مسئله روشنایی برای كارگاههای بزرگ ضعف اهمیت ویژه یافته است. زیرا كمبود روشنایی در محیط كار افزون بر ایجاد خستگی اعصاب آسیبهای دیگری به سلامت و بینایی كارگر وارد می آورد. با استناد به مواد قانونی آئین نامه حفاظت و بهداشت كار ، روشنایی محیط كار باید بصورت زیر باشد: 11011 ماده 11: در هر كارگاه بایستی روشنایی كافی (طبیعی یا مصنوعی) متناسب با نوع كار و محل تأمین شود. در صورتیكه برای روشنایی از نور مصنوعی قوی استفاده شود باید برای ممانعت از ناراحتی چشم حبابهای مخصوص نصب گردد. 16139 ماده 139: در نقاطی كه اشخاص بكار اشتغال دارند یا در آنها عبور می نمایند باید در ساعات كار روشنایی كافی طبیعی یا مصنوعی تامین شده باشد این روشنایی باید در هر حال متناسب با نوع كار بوده و حتی الامكان از روشنایی و نور طبیعی استفاده گردد. ماده 141: در موارد ضروری برای جلوگیری از شدت تابش نور و پنجره های سقفی و پنجره های معمولی را باید با وسائل مناسبی مانند كركره و پرده متحرك و نظائر آن مجهز نمود. ماد 145: در محل هائیكه بطور موضعی احتیاج به نور شدیدی باشد علاوه بر نور كلی كارگاه نور اضافی در محل مورد نیاز طبق مفاد آئین نامه تامین شود. نور : نور از نقطه نظر فیزیكی عبارتست از امواج الكترومغناطیسی كه بین طول موجهای 780-380 میلی میكرون قرار دارد واز منبع نورانی منتشر می شود. این طیف كوچك از امواج الكترومغناطیس كه دارای طول موج است می تواند هر چیزی را كه بر روی آن تابیده و یا از روی آن منعك س شده باشد را قابل رویت كند به شرطی كه انرژی كافی برای تحریك گیرنده های چشم داشته باشد. واحدهای روشنایی: 1- لومن (Luman): مقدار نوری است كه از یك منبع نورانی نقطه ای شكل به اندازه یك شمع استاندارد و در زاویه فضایی به اندازه یك استردیان منتشر می شود. 2- لوكس (Lux): روشنایی ایجاد شده بوسیله شار نوری یك لومن بر روی سطحی برابر یك مترمربع به نام لوكس نامیده می شود. 3- فوت – كندل (Foot Candle): عبارتست از روشنایی سطحی معادل یك فوت مربع كه شار نوری مساوی یك لومن را به طور یكنواخت از فاصله یك فوتی منبع نور دریافت می كند. هدف از تامین روشنایی مناسب: 1)‌ بیشترین حفاظت از بینایی كارگران 2) كاهش عوامل ایجاد خستگی و فشار ناشی از روشنایی كافی 3) پیشگیری از حوادث ناشی از كار 4) افزایش بازده كار 5) بهبود كیفیت فراورده بی گمان مهم ترین حس انسان بینایی است و به این دلیل مهندسی روشنایی اهمیت حیاتی دارد. روشنایی رضایت بخش دارای ویژگیهای زیر است: 1- نور كافی باشد. 2- نور از نظر توزیع مطلوب باشد. 3- درخشندگی سطوح سبب چشم زدگی نگردد. 4- سایه های مزاحم موجود نباشد. روشنایی رضایت بخش به راحتی و آسایش انسان كمك می كند و بازده كار را بالا می برد و با كاهش حوادث ناشی از نور غیركافی ، به ایمنی كمك بسیاری می كند. به طور كلی باید گفت رنگ و نور ارتباط بسیار تنگاتنگی با هم دارند و این دو را فارغ از یكدیگر نمی توان مورد نظر قرار داد. نخستین گام در بررسی وضع نور در یك محیط كار توجه به وضع رنگ در آن محیط است، میزان نور در محیط فیزیكی كار اغلب از طریق افزایش یا كاهش انعكاس آن قابل تغییر است. بنابراین انتخاب رنگ با مسئله انعكاس نور به مقدار مورد نظر مستقیماً مرتبط است. با انتخاب رنگهای مناسب از میزان درخشندگی نور كاسته و تناسب آن با محیط كار حفظ می شود. ضمناً رنگ مستقیماً با هزینه نورپردازی ارتباط دارد. از طرف دیگر عاملی كه در گزینش رنگ باید در نظرگرفته شود نوع نور مصنوعی مورد استفاده است. تاثیرات روشنایی : به طور كلی تأثیر روشنایی به دو صورت كلی نور و زیادی نور می باشد. – عوارض ناشی از كمبود نور : خستگی فكری، فشار در چشم، خستگی در چشم به علت فشار بر ماهیچه های چشم نیستا گموس (Nystagmus) ، علاوه بر اینها سردرد، سرگیجه و بی میلی به كار نیز رخ می دهد. – عوارض ناشی از ازدیاد نور: مهمترین عارضه خیرگی چشم است. این حالت در اثر برخورد مستقیم نور با چشم و یا در اثر برخورد چشم با سطوح شفاف بوجود می آید. در این حالت احساس ناراحتی وارد به علت انقباض عضلات حلقوی چشم، كم شدن حس بینایی ، ترس از نور و اشك ریزش دیده می شود. انواع روشنایی های محیط كار: – روشنایی عمومی كارگاه: معمولاً برای روشنایی عمومی كارگاهها هنگامیكه لامپها در ارتفاع كمتری از سقف نصب گردند معمولاً از لامپهای فلورسنت استفاده می كنند.( ارتفاع كمتر از 6 متر) و در مواریكه بایستی لامپها در ارتفاع خیلی بالاتر نصب گردند باید لامپهای معمولی یا جیوه ای مورد استفاده قرار گیرند ولی از لامپهای فلورسنت نیز می توان استفاده نمود به شرطی كه خوب طراحی و نگهداری گردند. معمولاً هر چه فاصله لامپها تا كف كارگاه بیشتر باشد باید از لامپهایی كه نور بیشتری ایجاد می نمایند استفاده نمود. نكته مهم اینكه میزان درخشندگی باید در حد مناسب باشد و درصرویتكه شدت درخشندگی زیاد باشد باید لامپ را در فاصله دورتری از كارگر نصب نمود تا ایجاد خیرگی در چشم ننماید. – روشنایی اختصاصی كارگاه: هنگامیكه روشنایی عمومی كافی نباشد و كارهای دقیق در كارگاه انجام شود به منظور بالا بردن قدرت دید كارگر همراه با روشنایی عمومی از روشنایی اختصاصی نیز استفاده می گردد. برای تامین روشنایی اختصاصی معمولا از چراغهای رومیزی كه نور را بر روی سطح كار متمركز می نماید استفاده می گردد. در استفاده از این روشنایی كاربرد صحیح آن بسیار حائز اهمیت می باشد. منابع نور الف ) نور طبیعی : مهمترین منبع طبیعی نور، خورشید است و روشنایی روز یكی ازمنابع مهم تأمین انرژی نورانی می‌باشد. روشنایی روز از نور پراكنده‌ای كه از آسمان صاف یا آسمان ابری و بازتاب پوششهای واقع در زمین حاصل می شود و مقداری از نور مستقیم خورشید در ساعت های معین روز تشكیل شده است. كیفیت روشنایی روز مشروط بر اینكه به مقدار كافی باشد بر نور مصنوعی برتری دارد. در بعضی ازصنایع اختصاصاً روشنایی روز به علت بازده كاری كه از آن حاصل می گردد بر نور مصنوعی داده می شود. ب ) نور مصنوعی : در روشنایی مصنوعی از لامپهای الكتریكی استفاده می گردد كه باید در طراحی روشنایی به نكاتی توجه نمود : 1- روشنایی به طور یكنواخت در سطح كار توزیع شود. 2- محل نصب روشنایی باید در طرف چپ سطح كار باشد و ارتفاع آن از سطح كار از 60 سانتی متر تجاوز نكند. 3- مقدار روشنایی برای هر شغل به صورتی محاسبه گردد كه برای تشخیص اجزای كار كافی باشد. چون در غیر این صورت كارگر به اجبار برای تشخیص بهتر جزئیات كار ، چشم را به كار نزدیك نموده وبه این ترتیب نه تنها دروضعیت بدنی نامناسبی قرار می گیرد بلكه به بینایی خود نیز آسیب وارد می كند. مشخصات اصلی منابع روشنایی مصنوعی : 1- نور حاصله از منابع روشنایی مصنوعی باید تا حد امكان به روشنایی نزدیك باشد. 2- كمیت نور حاصله از منابع مصنوعی باید ثابت و كافی بوده و در كلیه سطوح كار به طور یكنواخت توزیع گردد. 3- منابع روشنایی مصنوعی باید به گونه ای نصب شوند كه باعث ایجاد خیرگی یا بازتاب نور در سطح نگردند. 4- درخشندگی منابع روشنایی مصنوعی باید مناسب باشد. 5- منابع روشنایی مصنوعی ایجاد حرارت زیاد ننمایند. منابع روشنایی مصنوعی: به منظور اندازه گیری روشنایی محیط كار و روشهای گوناگونی وجود دارد ك ه براساس هدف اندازه گیری مشخص می شود. روش عمومی : در این روش هدف تعیین میزان متوسط روشنایی محیط كار می باشد كه در ابتدا باید كارگاه را ایستگاه بندی نمود و سپس در مراكز مربعات نورسنجی را انجام داد. ارتفاع نگه داشتن نورسنج در 75 سانتی متری از كف كارگاه می باشد. روش موضعی : در این روش روشنایی سطح كار و محلی كه دید كارگر می باشد اندازه گیری می شود و سپس از نظر مناسب بودن و نامناسب بودن با مقادیر استاندارد مقایسه می گردد. میزان شدت روشنایی برای فعالیتهای گوناگون ( مهندسی روشنایی كلهر1378)نوع فعالیت شدت روشنایی (Lun)حمل ونقل (جابه جا كردن)كارهای غیردقیقكارهای نیمه دقیقكارهای دقیق كارهای خیلی دقیق 50 تا 100125 تا 250250 تا 500500 تا 10001000 و بیشتراندازه گیری میزان نور در كارخانه داروپخش: برای بررسی میزان روشنایی در برخی از سالنهای كارخانه از دستگاه فتومتر استفاده شد این دستگاه از یك فتوسل و یك صفحه دیجیتالی تشكیل شده و میزاننور را برحسب lam و ft/CD بیان می كند. در ابتدا فتوسل یا سلول حساس به نور را در مكان مورد نظر نگه می داریم و بعد از 30-20 ثانیه عددی را كه روی صفحه دیجتیال مشخص می شود را می خوانیم: 1- اندازه گیری میزان روشنایی در سالن بسته بندی شربت: روش اندازه گیری در این سالن ایستگاه بندی می باشد و نور عمومی سالن اندازه گیری شد. نقشه ایستگاه بندی انجام شود در شكل (5-2) و اعداد بدست آمده در جدول (11-2) ارائه شده است. سایر مشخصات مربوط به سالن واندازه گیری صورت گرفته در جدول (10-2) مشخص شده است. نمودار مربوطه در نمودار (1-2) ترسیم شده لازم به ذكر است كه سالن بسته بندی شربت دارای 2 پنجره می‌باشد و اندازه گیری در ظهر در شرایطی انجام شد كه آسمان صاف و آفتابی بود همچنین در این سالن 106 لامپ فلورسنت 20 وات و 25 لامپ فلورسنت 40 وات نصب شده است كه در هنگام اندازه گیری 8 تا از آنها سوخته بود. 2- اندازه گیری میزان روشنایی در سالن چك وبسته بندی كارپول: روش اندازه گیری در این سالن ایستگاه بندی می باشد و نور عمومی سالن اندازه گیری شده است. نقشه ایستگاه بندی در شكل (6-2) و اعداد بدست آمده از اندازه گیری در جدول (12-2) ارائه شده است سایر مشخصات مربوط به سالن واندازه گیری صورت گرفته در جدول (10-2) مشخص شده است. این سالن فاقد پنجره می باشد و تعداد لامپهای موجود در سالن 30 لامپ فلورسنت 40 وات می باشد. 3- اندازه گیری میزان روشنایی درسالن ساخت بخش ؟؟؟ :روش اندازه گیری در این سالن عمومی و موضعی می باشد . برخی از نقاط كار به صورت موضعی اندازه گیری شده كه اعداد حاصل در جدول (14-2) مشخص شده است ودر سالن ساخت به صورت ایستگاه بندی اندازه گیری میزان نور صورت گرفته كه اعداد بدست آمده در جدول (13-2) و شكل ایستگاه بندی در شكل (7-2) ارائه شده است. سایر مشخصات مربوط به اندازه گیری در جدول (10-2) مشخص شده است. این سالن فاقد پنجره می باشد و تعداد لامپهای موجود 30 لامپ فلورسنت می باشد. نمودار میزان روشنایی این سالن با شماره (3-2) مشخص شده است. 4- اندازه گیری میزان روشنایی در میزهای چك چشمی: روش اندازه گیری در ایستگاههای بازرسی به صورت موضعی می باشد و اعداد حاصل از اندازه گیری انجام شود در جدول شماره (15-2) ارائه شده است نوع لامپی كه دربالای این میزها نصب شده فلورسنت می باشد. – مناطقی كه میزان نور در حد استاندارد (بین كمینه و پیشنهادی ) باشد با رنگ سبز– مناطقی كه میزان نور زیر حد استاندارد باشد با رنگ قرمز – مناطقی كه میزان نور بالای حد استاندارد باشد با رنگ قرمز مشخص شده اند. نتایج بدست آمده عبارتند از: نام محل اندازه گیری روش اندازه گیری وسیله اندازه گیری تعداد ایستگاه ها حداكثر نور موجود در محیط (Lux) حداقل نور موجود در محیط (Lux) میانگین روشنایی محیط كار(Lux) حد كمینه(Lux) حد پیشنهادی(Lux) تعداد ایستگاههای كمتر از كمینه تعداد ایستگاههای بیش تر از پیشنهادی تعداد لامپ نوع لامپ تعداد لامپهای سوختهبسته بندی شربت ایستگاه بندی 220 366 3/42 11/180 37/81 125 250 70 48 131 فلورسنت 8بسته بندی كارپول ایستگاه بندی 97 261 7/60 9/149 56/81 125 250 13 – 3 فلورسنت –ساخت بخش ؟؟؟ ایستگاه بندی 14 480 5/101 97/340 33/116 250 500 5 – 30 فلورسنت –(جدول 10-2)‌ تجزیه و تحلیل نتایج بدست آمده: – در سالن بسته بندی شربت براساس ایستگاه بندی های انجام شده تعداد زیادی از ایستگاه ها از نور مناسب برخوردار نیستند البته این ایستگاهها معمولاً در اطراف و كناره های سالن می باشند و محل چیدن و قرار گرفتن بسته های آماده شده محصول می باشند و در نقاطی كه دستگاه بسته بندی مستقر است وجایگاه قرار گیری كارگران می باشد میزان نور در حد استاندارد است. – در سالن بسته بندی كارپول ها دندانی میزان نور در حد استاندارد و مطلوب میباشد ولی در قسمتهای چك چشمی كه اندازه گیری موضعی صورت گرفت نوردر اكثر ایستگاهها كمتر از حد استاندارد است و با توجه به اینكه عملكرد كارگر در این ایستگاهها دقیق و حساس است بنابراین باید از شرایط روشنایی مناسبی برخوردار باشد – در سالن مساحت بخش ؟؟؟ روشنایی در حد مطلوب و استاندارد می باشد. – انحراف معیار بدست آمده حاصل از اندازه گیریهای انجام شده در سالنهای مختلف بیان كننده این موضوع است كه نور در سالن ها یكنواخت نیست البته علت این یكنواخت نبودن كاهش میزان نور در كناره های سالن است و در قسمت مركزی سالن ها كه محل كار و استقرار كارگران است توزیع نور یكنواخت است. پیشنهادات:جهت بهبود و بهتر شدن وضعیت روشنایی درسالن های مختلف پیشنهاداتی به شرح زیر ارائه یم شود : – در سالن بسته بندی شربت تعدادی از لامپهای موجود ( حدوداً 60% از لامپها) سوخته بودند كه تعویض به موقع این لامپها می تواند در میزان روشنایی عمومی سالن و مطلوب ساختن شدت نور مؤثر باشد. – در قسمت بسته بندی شربت به دلیل قرار گرفتن دستگاه شرینگ درنزدیكی پنجره، تابش نور خورشید روی سطح آلومینیومی جلوی دستگاه وانعكاس آن به چشم كارگران باعث اذیت و خستگی چشم آنها می شود و توصیه می شود برای جلوگیری از این مشكل سطح جلوی دستگاه را رنگ بزنند تا مانع ازانعكاس نور شود. – استفاده از نور طبیعی در حد مناسب و مطلوب برای بالا بردن مقدار روشنایی تا رسیدن آن به مقادیر استاندارد در سالنهای مختلف توصیه می شود. – گردشی كردن كار در بین افرادی كه چك چشمی محصولات را انجام می دهند برای افزایش بازدهی افراد وجلوگیری از خستگی چشم آنها می تواند موثر واقع شود. – نظافت كردن لامپها و پاك كردن حبابهای آنها می تواند باعث افزایش میزان نور لامپها شود. مقدمه یكی از عوامل فیزیكی موجود در محیط كار شرایط جوی می باشد كه باید در بدو تاسیس صنایع مورد توجه قرار بگیرد زیرا هم در میزان هزینه های كنترل موثر است و هم از ایجاد بیماریها و عوارض ناشی از شرایط نامطلوب جوی جلوگیری می نماید. با استناد به ماده 16 آئین نامه حفاظت و بهداشت كار : هر كارگاه باید دارای وسائلی باشد كه در زمستان و تابستان درجه حرارت داخلی آن بوضع تمایل تحملی نگهداری شود. برای شرایط جوی محیط معمولاً استرسها ( گرمایی، سرمایی) بیان می گردند. در محیط های كار بیشتر روی حرارت بررسی صورت می گیرد. وجود استرس گرمایی در محیط كار باعث آزار دهندگی وعدم آسایش كارگران و به دنبال آن كاهش راندمان تولید و افزایش حوادث ناشی از كار می شود بنابراین با توجه به اهمیت موضوع شرایط جوی به بررسی وضعیت شرایط جوی در برخی از كارها پرداخته شده و شاخص WBGT برای ارزیابی استرس گرمایی محیط كار محاسبه شد. جهت بررسی بهتر شرایط جوی باید سه عامل شناخت، ارزیابی و كنترل را مدنظر داشت یعنی در ابتدا باید منابع تولید حرارت راشناخته و مورد ارزیابی قرار داده و سپس از آن راههای كنترلی موثر را در پیش گرفت. منابع عمده تولید گرما: – فرایندهای مختلف تولید – وسایل و ماشین آلات مختلف – سیستم های روشنایی – شرایط جوی خارج از محیط كار راههای تبادل گرمایی بدن با محیط اطراف : 1- متابولیسم (Metabulysm): مقدار انرژی متابولیسیمی كه در اثر فعالیت های مختلف در بدن تولید می گردد و به انرژی گرمایی تبدیل می شود و مقدار گرمایی كه بدن برای سوخت و ساز در حالت استراحت مطلق نیاز دارد متابولیسم پایه گفته می شود كه مقدار KG/h70-60 یا Kcol/min 1 است و هر چند فعالیت عضلانی بیشتر شود میزان متابولیسم افزایش می یابد. میزان متابولیسم به سن، جنس ، نوع تعذیه كارگر و شرایط اقلیمی بستگی دارد. 2- تابش یا تشعشع (Radiation): هنگامیكه دمای محیط اطراف بدن بالاتر یا پایین تر از دمای سطح پوست باشد بدن از طریق تشعشع از محیط گرما گرفته یا به محیط گرما پس می دهد. 70-60 درصد انتقال گرما از طریق تشعشع صورت می گیرد. 3- جابجایی (Convection):یكی از فرایندهای اصلی انتقال گرما جابجایی طبیعی است كه گرما میان شاره و سطح پوست انتقال می یابد. 4- تبخیر (Evaporation):یكی دیگراز راههای انتقال گرما است كه از نظر فیزیولوژیكی حائز اهمیت است و تنها راه انتقال حرارت است كه پوست از این طریق با عرق كردن گرما از دست می دهد. رابطه تبادل گرمایی بین فرد و محیط پیرامون بصورت زیر بیان می گردد. M: میزان متابولیسم R: میزان گرمای تابشی C: میزان گرمای جابجایی E: میزان گرمای از دست رفته از طریق تبخیر S: میزان ذخیره گرمایی است اگر این مقدار برابر صفر باشد بین گرمای دریافت شده و دفع شده تعادل برقرار است و دمای بدن در حد 37 درجه سانتی گراد نگهداشته می شود ولی اگر مقدار S بالاتر از صفر باشد گرما در بدن جمع می شود ا سترس گرمایی ایجاد می گردد و اگر S زیر صفر باشد استرس سرمایی ایجاد می گردد. عوامل محیطی موثر در شرایط جوی:1 دما: كمیتی است نسبی كه تعادل گرمایی یك سیستم را با سیستم دیگر نشان می دهد. در واقع دما كمیتی است كه میزان گرمی و سردی یك جسم یا محیط را نسبت به مبداء واحد اندازه گیری نشان می دهد در واقع دما عبارتست ازدرجه گرمی و سردی یك سجم. ؟؟ واحدهایی كه برای اندازه گیری دما وجود دارد عبارتست از : درجه سانتی گراد ، درجه فارنهایت ، درجه كلوین یا مطلق و درجه رنگین 2- دما محیط : عبارتست از دمای هوا در یك محیط خاص كه با دماسنج معمولی اندازه گیری می شود. 3- دمای تابشی : دمایی است كه متناسب با گرمای تابشی از سطوح داغ بوده و با استفاده از دماسنج ؟؟؟ اندازه گیری می شود. 4- رطوبت: عبارتست از مقدارآب كه به اشكال گوناگون بصورت بخار آب، قطرات ریز ابر ، تگرگ و بلورهای برف ویخ در هوایی كه اطراف ما را احاطه نموده است وجود دارد. 5- رطوبت نسبی: عبارتست از خارج قسمت بخار آب یا تراكم بخار آب موجود در هوا به فشار بخار آب اشباع شده یا تراكم بخار آب در همان درجه حرارت و از رابطه زیر بدست می آید: : فشار بخار آب در هوا : فشار بخار آب اشباع در دمای محیط : درصد رطوبت نسبی 6 فشار بخار آب : عبارتست از فشار ناشی از وجود بخار آب در هوای اطراف، در صورتیكه بخار آب موجود در هوا به حالت اشباع درآید فشار بخار آب در آن درجه نیز به حداكثر فشار بخار آب تبدیل خواهد شد كه فشار بخار آب اشباع شده نامیده می شود و مقدار آن را می توان از روی جداول مربوطه بدست آورد و برحسب میلی بار، میلی متر جیوه ویا اینچ جیوه سنجیده می شود. 7 سرعت جریان هوا : عبارتست از حركت مولكولهای هوا ارتباط پرفشار به نقا ط كم فشار محیط. اختلاف فشار نیز ممكن است بدلیل تغییرات دما در دو نقطه بوجود آمده باشد و توسط دماسنج كاتا اندازه گیری می شود. در استاندارد سرعت جریان هوا در محیط كار بین 5/0 تا 1 متر بر ثانیه می باشد. شاخص WBGT ( دمای ترگوی سان) یكی از شاخصهای گرمایی ، شاخص WBGT (دمای تر گوسان) میباشد. این شاخص برای ارزیابی استرس گرمایی محیط كار مورد استفاده قرار می گیرد. و موسسه آن مجموع اثرات دمای محیط، رطوبت نسبی، دمای تشعشی و سرعت جریان هوا به صورت یك شاخص تعیین می گردد. – برای محیط داخل كارگاه – برای فضای باز خارج كارگاه = دمای ترمحیط = دمای تشعشعی = دمای خشك محیط برای اینكه WBGT بعنوان یك معیار قبول شود باید دو عامل را در نظر گرفته و اصطلاحاتی به شرح زیر انجام پذیرد: 1) نوع لباس با توجه به میزان Clo لباس، اصطلاحات WBGT عبارتست از: ACGIH (2001)نوع لباس Clo عدد تصحیح WBGTلباس كار نخی تابستانی 6/0 0لباس كار یك لایه 0/1 5/3+لباس كار دو لایه 4/1 5+2) رطوبت نسبی – اگر میزان رطوبت نسبی تا 25% باشد یك درجه سانتیگراد به دمای دماسنج تر طبیعی اضافه می كنیم سپس WBGT را محاسبه می كنیم. – اگر رطوبت نسبی بین 50%-25% باشد 5/0 درجه سانتیگراد به دمای دماسنج تر طبیعی اضافه می كنیم سپس WBGT را محاسبه می كنیم. – اگر رطوبت نسبی بالای 50% باشد همان عدد دماسنج تر طبیعی را مورد استفاده قرار می دهیم. میزان WBGT در سه ناحیه سر، تنه و پا اندازه گیری می شود و سپس میانگین آن از طریق فرمول زیر محاسبه می شود. 4/ ((پا) WBGT + (شكم) 2 WBGT +(سر) WBGT) = اگر كارگری در طول یك شیفت كاری در محیطهای مختلف كار كند، برای تعیین WBGT او از فرمول زیر استفاده می شود. t : مدت زمانیكه فرد در محیط قرار دارد. T: زمان كل شیفت كاری بعد از محاسبه WBGT كارگر برای ارزیابی استرس گرمایی و مقایسه آن با شرایط استاندارد ابتدا باید میزان متابولیسم مصرفی فرد را بدست آوریم برای تعیین متابولیسم مصرفی از جدول (16-2) استفاده می كنیم در استفاده از این جدول برای تعیین میزان متابولیسم ابتدا نوع كار فرد را مشخص كرده و انرژی مصرفی آن را تعیین می كنیم. سپس به انرژی مصرفی برای انجام كار kCal/min1 كه میزان متابولیسم پایه است اضافه می كنیم. اگر فرد در یك شیفت كاری فعالیتهای مختلفی انجام دهد برای تعیین میزان متابولیسم از رابطه زیر استفاده می كنیم. t : مدت زمان انجام فعالیت M : مقدار متابولیسم برای هر فعالیت ارزیابی باركاری متوسط میزان متابولیسم حین فعالیتهای مختلف الف : وضع بدن وحركت حالت نشسته حالت ایستاده در حالت راه رفتنحركت در سربالائی Kcal/min3/0 6/00/3-0/2به مقدار تعیین شده در حالت راه رفتن به ازاء هر متر 8/0 اضافه شود. ب : نوع كار میانگینkcal/min گستره تغییراتkcal/minكار دستی سبك سنگین 4/09/0 2/1-3/0كار با یك بازو سبكسنگین 0/17/1 5/2-7/0كار با هر دو بازو سبكسنگین 5/15/2 5/3-0/1كار با تمام بدن سبكمتوسطسنگینفوق سنگین 5/3 0/5 0/70/9 0/15-5/2 انواع كار: اگر میزان انرژی مصرفی Kcal/h200< باشد در نتیجه كار سبك می باشد. اگر میزان انرژی مصرفی kcal/h 350-200 باشد در نتیجه كار متوسط می باشد. اگر میزان انرژی مصرفی kcal/ h500-350 باشد در نتیجه كار سنگین می باشد. اگر میزان انرژی مصرفی kcal/h500 بیشتر باشد كار خیلی سنگین می باشد. روشهای اندازه گیری شرایط جوی: برای اندازه گیری شاخص گرمایی WBGT باید از وسایل ذكر شده استفاده نمود. ابتدا قبل از شروع اندازه گیری باید به بررسی محیط پرداخت و با در نظر گرفتن مشاهدات عینی نوع كار را تعیین كرد. نقاط مورد اندازه گیری باید با توجه به نوع كار و موقعیت محل كار انتخاب گردند. قسمتهایی كه در بررسی های مقدماتی با توجه به نوع كار (سبك ، سنگین ومتوسط) می توانند استرسهای گرمایی ایجاد نمایند اولویت اندازه گیری را به خود اختصاص داده اند. شاخص WBGT مناسبترین نمایانگر برای ارزیابی استرس گرمایی كارگران در نظر گرفته شده است. برای تعیین WBGT وسایلی كه در اختیارمان قرار گرفت : شامل دماسنج معمولی ، دماسنج تر، رطوبت سنج ،چرخان،دماسنگ گوی سان و دماسنج كاتا می باشد كه عموماً استفاده از هر كدام به اختصارتوضیح داده می شود. دماسنج خشك (معمولی) برای اندازه گیری دمای خشك مورد استفاده قرار می گیرد برای ارزیابیدمای محیط دماسنج را در سه ارتفاع پا، تنه و سرقرار می دهیم و بعداز مدت 3 دقیقه دمایی را كه در هر ارتفاع نشان می دهد را می خوانیم. دماسنج تر: برای اندازه گیری دمای تر محیط بكار می‌رود و برای اندازه گیری باید مخزن دماسنج معمولی را با پارچه مرطوب بپوشانیم و همانند دمای خشك در سه ارتفاع اندازه گیری را انجام می دهیم. دماسنج گلوی سان: برای اندازه گیری دمای تشعشعی بكار می رود، دماسنج را ارتفاع تنه قرار می دهیم بعد از مدت زمان 25-15 دقیقه عددی را كه دماسنج نشان می دهد می خوانیم دماسنج گوی سان از یك كره مسی با روكش اندود شده مشكی رنگ تشكیل شده كه در مخزن این كره یك دماسنج معمولی قرار گرفته است. دماسنج كاتا : برای اندازه گیری سرعت جریان هوا به كار می رود. دارای یك مخز ن بزرگ در پایین و یك مخزن كوچك در راس می باشد. مخزن پایینی دماسنج را در آب جوش می گذاریم. زمانیكه مایع رنگی دماسنج یك دوم تا یك سوم مخزن بالای دماسنج را پر كرد آن را از آب خارج كرده و خشك می كنیم و اجازه می دهیم مایع رنگی پایین بیاید زمان حركت مایع رنگی بین دو خط بالا و پایین دماسنج را زمان سرد شوندگی می گویند. با استفاده از جدول ( 17-2) رطوبت نسبی محیط را تعیین می كنیم. بررسی شرایط جوی در كارخانه داروپخش : با توجه به محصولات تولیدی این كارخانه نقاطی كه جهت اندازه گیری شرایط جوی انتخاب گردیده ونقاطی بوده است كه دمای حرارتی آن بالاتر از حد استاندارد به نظر می رسد. اندازه گیریها در فصل پاییز و در شرایطی صورت گرفته است كه دمای محیط حدود 20 تا 23 درجه سانتیگراد می باشد. 1- سالن ساخت پماد : در ارزیابی WBGT نقاطی كه كارگران بیشتر در آن فعالیت می كند برای اندازه گیری انتخاب شد و ؟؟ WBGT در این نقاط و در سه ارتفاع سر، تنه و پا قرار گرفت سالن ساخت پماد دارای یك اتاق گرمخانه است كه درآن عمل ذوب پارافین صورت می گرد و دما در این محیط بسیار بالا می باشد اكارگران فعال در این بخش در هر شیف كاری 3 تا 4 مرتبه و هر مرتبه به مدت 20-15 دقیقه در این اتاق كار می كند اندازه گیری در 8 نقطه صورت گرفت. بعداز محاسبه WBGT در هر نقطه میانگین WBGT را بدست می آوریم. با توجه به نوع كار و نوع لباس و رطوبت نسبی محیط به اصلاح آن می پردازیم. كاری كه در این تحقیق انجام می گیرد در حالت راه رفتن می باشد و نوع كار هر دو بازو و سبك است و كار بصورت 75% كار و 25% استراحت می باشد. 2- سالن اتوكلاو S.V.Ps: در اتاق اتوكلاو S.V.Ps نقاطی كه كارگر بیشتر در آن استقرار دارد برای اندازه گیری WBGT انتخاب شد و لیست WBGT در این نقاط در سه ارتفاع ( سر، تنه و پا) قرار گرفت اندازه گیریها در 6 نقطه و دردو زمان صورت گرفت. ( قبل از باز شدن درب اتوكلاو كاری كه كارگر در این بخش انجام می دهد در حالت راه رفتن و نشسته می باشد و كار با تمام بدن واز نوع متوسط است و بصورت 75% كار و25% استراحت می باشد. 3- سالن اتوكلاو و بسته بندی سرم: در این بخش نیز برای اندازه گیری WBGT نقاطی در اطراف اتوكلاو انتخاب شد و در 6 نقطه اندازه گیری در سه ارتفاع ( سر، تنه و پا) صورت گرفت ، نوع كار در این محیط راه رفتن می باشد و كارگران بسته بند هم بصورت نشسته كار انجام می دهند و كار با تمام بدن و بصورت 25% استراحت و 75% كار می باشد. 4- سالن بسته بندی قرص و كپسول : و اندازه گیری در 5 نقطه انتخابی در سه ارتفاع ( سر، تنه و پا صورت گرفت نوع كار بصورت نشسته و ایستاده و سبك می باشد و كار با دو بازو انجام می گیرد و نسبت كار و استراحت در این بخش نیز بصورت 75/0 كار و25%‌استراحت می باشد. بعد از انجام محاسبات WBGT با توجه به نوع لباس و نوع كار به اصلاح آن می‌پردازیم. برای ارزیابی شرایط جوی محیط های اندازه گیری شده از استاندرد ارائه شده در جدول (18-2) استفاده می شود و مقایسه هایل ازم با شرایط استاندارد صورت می گیرد. نتایج بدست آمده عبارتند از : محل اندازه گیری میانگین دمای خشك میانگین دمای تر طبیعی میانگین دمای تشعشعی مقدار متابولیسم مصرفی نوع كار رطوبت نسبی محیط % (RH) WBGT WBGT استاندارد سرعت جریان هوا (m/s)ساخت پماد اتاق گرمخانه 5/37 23 37 300 متوسط 5/34 5/37 4/32 8/27 28 2/1 81/0 اتاق ساخت 5/26 5/17 8/26 2/39 3/23 0/43 اتوكلاو S.V.Ps قبل از بازشدن درب اتوكلاو 5/32 5/19 31 468 سنگین 33 5/45 17/28 8/28 9/25 5/0 58/0 بعد از باز شدن درب اتوكلاو 36 24 34 58 15/31 61/0 بسته بندی و اتوكلاو سرم 6/29 5/16 8/29 480 سنگین 35 4/25 9/25 94/0بسته بندی قرص 8/24 5/14 5/25 177 سبك 6/22 2/22 6/30 52/0 (2001) ACGIHمیزان كار و استراحت میزان سنگین كار سبك متوسط سنگینكار پیوسته 30(86) 7/26(80) 0/25 (77)75% كار25% استراحت 6/30(87) 0/28(82) 9/25(78) 50% كار50% استراحت 4/31(89) 4/29(85) 9/27(82)25% كار 75% استراحت 2/32(90) 1/31(88) 30(86)بررسی نتایج بدست آمده : – در سالن ساخت پماد 8 نقطه انتخاب شد كه از این نقاط 3 نقطه داخل اتاق گرمخانه قرار داشت. با توجه به اینكه در 8 ساعت شیفت كاری كارگر حدوداً 1 ساعت در این مكان كار می كند و 7 ساعت كاری دیگر را ، در كنار دستگاهها می گذراند بنابراین WBGT كل با در نظر گرفتن این موضوع و از رابطه زیر محاسبه می شود. : شاخص WBGT بدست آمده در اتاق گرمخانه : مدت زمان حضور در گرمخانه در طول یك شیفت كاری : شاخص WBGT بدست آمده در سالن ساخت پماد : مدت زمان حضور در سالن ساخت در طول یك شیفت كاری طبق اندازه گیریهای انجام شده میزان WBGT و همچنین میزان سرعت جریان هوا در این سالن در حد استاندارد می باشد. – دربخش اتوكلاو S.V.Ps نیز در هنگامیكه درب اتوكلاو باز می شود دمای محیط به شدت افزایش می یابد. در طول یك شیفت كاری درب اتوكلاو 2 تا 3 بار و هر بار به مدت حدوداً 20 دقیقه باز می ماند بنابراین باتوجه به این موضوع وبا استفاده از رابطه ای كه در بالا ارائه شده است میزان WBGT كل محاسبه شده است كه مشاهده می شود كه در این بخش میزان WBGT بالاتر از حد استاندارد می باشد. قابل ذكر است كه این بخش به دلیل شرایط ویژه ای كه دارد فاقد هر گونه دریچه و پنجره ای به سمت بیرون می باشد و تنها دو سیستم هواكش در اتاق نصب شده است كه چندان موثر نمی باشد. میزان سرعت جریان هوا در این بخش در حد استاندارد می باشد. – در بخش بسته بندی و اتوكلاو سرم نیز به دلیل وجود اتوكلاوها گرما در این سالن زیاد می باشد یعنی مواد (سرم ساخته شده) از درب خروجی اتوكلاو كه در قسمت بسته بندی و ارشاد دارد در بر می گردد. و خود 3 عدد اتوكلاو ؟؟؟ درب خروجی آنها در این سالن و خارج شدن بطریهای سر م كه فوق العاده گرم می باشند باعث شده كه در این سالن گرمای زیادی ایجاد شود. 6 نقطه جهت اندازه گیری انتخاب گردید و با توجه به اندازه گیریهای انجام شده مشخص می شود كه میزان WBGT و سرعت جریان هوا در حد استاندارد می باشد. – در سالن بندی قرص نیز 5 نقطه انتخاب شده و اندازه گیریهای لازم صورت گرفت طبق اندازه گیریهای انجام شده مشخص می شود كه میزان WBGT و سرعت جریان هوا در این سالن درح د استاندارد می باشد. پیشنهادات – اولین اقدام برای جلوگیری از اثرات گرما انتخاب درست كارگرها می باشد افرادی كه بیماریهایی از قبیل قلبی – عروقی ، دیابت و .. دارند را نباید در محیطهای گرم بكار گرفت. – كاهش درجه حرارت محیط از طریق سیستم های تهویه و خنك كننده ها – ایجاد اتاقكهای استراحت در محل كارهای گرم – كاهش زمان كار و یا چرخشی كردن كارهای گرم– تهیه لباسهای مناسب برای كارگران با توجه به نوع پروسه و فصل كار مقدمه عوامل شیمیایی در محیط كار دربر گیرنده تمام مواد اولیه، مواد خام، مواد واسط و فراورده های اصلی كه در صنعت بكار می روند یا تولید می شوند ، می باشد. این مواد كه به شكل گاز، مایع و یا جامد هستند ممكن است طبیعی و یا مصنوعی بوده و دارای منشاء گیاهی، حیوانی و یا سنتتیك ( معدنی یا آلی) باشند. هر یك از این مواد دارای خطرات و زیانهای مختص به خود است كه در صورت تماس فرد با آن رخ می نماید. زیان حاصل از تماس با راه ورود ، مقدار و طول زمان تماس و محل تجمع آنها در بدن بستگی دارد. برطبق ماده 13 آئین نامه حفاظت و بهداشت كار: محل كار در هر كارگاه باید طوری تهویه شود كه كارگران همیشه هوای سالم تنفس نمایند. در مورد محلهای كار پوشیده حداقل هوای لازم را برای هر كارگر برحسب نوع كار در هر ساعت 30 الی 50 متر مكعب می باشد. همچنین طبق ماده 14 همین آئین نامه: دركارگاههایی كه دود و یا گاز و گرد وغبار و یا بخارهای مضر ایجاد می شود باید مواد مزبور با وسائل فنی موثر طوری از محل تولید به خارج كارگاه هدایت شود كه مزاحمت وخطری برای كارگران ایجاد ننماید. با توجه به اهمیت این موضوع در این فصل به بررسی وضعیت عوامل شیمیایی در كارخانه داروپخش پرداخته می شود. در كارخانجات داروسازی بیشترین عامل كه می تواند برای كارگران خطرساز باشد عوامل شیمیایی می باشد كه از آنجائیكه این عوامل جنبه دارویی و شیمیایی دارد تاثیرات آنها بصورت دراز مدت روی افراد بروز می كند. بنابراین تعریف كلی عوامل شیمیایی ، انواع آن و راههای ورود این عوامل به بدن انسان ارائه شود و سعی شود كه استاندارد در تماس برخی از این عوامل برسی شود. آلاینده های شیمیایی و تقسیم بندی آنها: كره زمین بوسیله اتمسفر گازری شكل كه دارای تركیب معینی است احاطه شده است دراین اتمسفر حدود 09/78 درصد نیتروژن 95/20 درصد اكسیژن، 93/0 درصد آرگون و 03/0 درصد دی اكسید كربن و مقادیر ناچیزی نئون ، هلیوم و .. وجود دارد كه ممكن است در هر محل با چند درصدی بخار آب مخلوط شود. مقدار هر یك از این گازها كه از حد معمول بیشتر شود و یا هر ماده دیگری غیر از آنها كه در اتمسفر وجود داشته باشد ماده آلوده كننده یا آلاینده دانسته می شود. تقسیم بندی آلاینده ها براساس حالت فیزیكی : براین اساس آلاینده ها را به دودسته ازها و مواد معلق تقسیم كرده اند : 1- گازها و بخارات :به طور كلی، گاز به ماده ای گفته می شود كه در بالای درجه حرارت بحرانی (بالاترین درجه حرارتی كه در آن درجه، یك بخار می تواند به مایع تبدیل شود) خود قرار دارد و بخار به ماده ای گفته می شود كه در حالت گازی و در درجه حرارتی قرار دارد كه آن درجه حرارت پایین تر از درجه حرارت بحرانی است به همین دلیل با افزایش فشار می توان آن را به مایع تبدیل كرد. 2- مواد معلق :انتشار و پراكندگی ذرات ذره بینی جامد و یا مایع در یك فاز گازی خاص و یا در هوا آئروسل نامیده می شود به این ترتیب مواد معلق شامل تمام ذرات گوناگونی است كه در فضای محیط زیست یا محیط كار به صورت آئروسل موجود می باشند. این مواد عبارتند از: گرد و غبار (Dust): گرد وغبار در اثر جدا شدن و شكستن مواد جامد و تبدیل آنها به ذرات كوچك تشكیل می شود و معمولاً در هوا برای مدتی شناور و معلق می ماند. مه (Mist )(Fog): مه عبارتست از آئروسلهای قابل دیدن كه بصورت ذرات و قطرات ریز مایع در هوا تولید می شود. مه در اثر تراكم بخار آب در شرایط خاص از نظر دما و فشارایجاد می گردد. دود (Smoke): دود در اثر سوختن مواد آلی مانند چوب، روغن، چربی، بافتهای حیوانی، لاستیك و … تولید می شود و عبارتست ازذراتی كه در اثر سوختن ناقص دارای مقدار زیادی كربن هستند. دمه (Fume): دمه یا دود فلزی عبارتست از ذرات فلزی جامد كه از سطح فلز مذاب خارج شده و در هوا منتشر می شوند. تشكیل دود فلزی معمولاً با انجام یك واكنش شیمیایی مانند اكسیداسیون همراه است. ذرات دود فلزی بسیار كوچكند و اندازه آنها معمولا كمتر از یك میكرون می باشد. مه دود (Smoge): مه دود یا اسماگ اصطلاحی است كه ازدو واژه مه ودود برگرفته شده و به آلودگیهای وسیع اتمسفری ناشی از آلاینده های صنعتی و منابع طبیعی اطلاق می شود و. آلودگی هوا در شهرهای بزرگ اغلب از نوع مه دود می باشد. افشانه : بكار بردن آئروسول ،سوسپانسیونها و با امولوسیونها تحت فشار و به صورت پاشیدنی افشانه نامیده می شود. تقسیم بندی آلاینده ها بر پایه اثرهای فیزیولوژیك: 1- مواد التهاب آور :موادی محرك دارای اثر سوزاننده و تاول آور بوده و سطح مخاط مرطو ب را متورم می كند. در مورد اثرات سوء ناشی از این مواد عامل غلظت دارای اهمیت بیشتری نسبت به عامل زمان وطول مدت تماس می باشد. 2- مواد خفگی آور: مواد خفگی آور اثرات خود را به علت اختلالی كه در اكسیداسیون بافتها ایجاد می كند ظاهر می سازند. این دسته از مواد به دو گروه خفگی آوران ساده و خفگی آوران شیمیایی تقسیم می شوند . مانند دی اكسید كربن ، هیدروژن 3- مواد بیهوشی آور:این دسته از مواد اثر خود را به عنوان اثر بیهوشی آور ساده بدون ایجاد عوارض شدید سیستمیك ظاهر می كنند و تعدادی از آنها دارای اثر رخوت آور بر روی سلسله اعصاب مركزی می باشند. 4- سموم سیستمیك : عبارتند از موادی كه باعث آسیب برخی از اندامهای داخلی می شوند مانند بیشتر هیدروكربنهای هالوژنه؛ موادی كه باعث آسیب دستگاه خونسازی می شوند مانند بنزن، منزل؛ موادی كه باعث آسیب عصبی می شوند مانند متانول، سولفور و دوكربن: فلزات سم ی مانند سرب، جیوه، كادمیوم؛ مواد معدنی غیرفلزی سمی مانند آرسنیك، فسفر 5- سایر مواد معلق غیر از سموم سیستمیك: این مواد عبارتند از گرد و غبار بی اثر، گرد وغبارهای مولد فیبروز گردوغبارهای ایجاد كننده حالتهای آلرژی و نیز موادی مثل اسیدها، باكتریها وسایر میكروارگانیسم ها. راه‌های ورود مواد شیمیایی به بدن: الف )تنفس: یكی از راههای ورود آلاینده های شیمیایی به بدن عمل تنفس و مجاری تنفسی می باشد. ورود گرد وغبار، دود و مه بدرون دستگاه تنفس به اندازه ذرات آنها بستگی دارد. ذرات بزرگتر معمولاً در بخشهای بالایی و ذرات كوچكتر دربخشهای پایینی دستگاه تنفس جایگزین و جذب می شوند. هر چه اندازه ذرات كوچكتر باشد مقداری از آن كه به حبابچه ها می رسد بیشتر و اثرات آن نیز بسته به نوع گردوغبار: شدیدتر و زودتر ظاهر می گردد. ذراتی كه از پنج میكرون كوچكترند می توانند وارد حبابچه ای ششی شوند و از این رو آنها را ذرات قابل استنشاق می نامند. ذرات بزرگتر از پنج میكرون در قسمتهای مختلف دستگاه تنفسی پیش از رسیدن به حبابچه ها به دام می افتند واز این رو به آنها ذرات غیرقابل استنشاق می گویند. ب )پوست: پوست سالم در برابر مواد خارجی و مسموم ، بافتی مقاوم است و به طور ك لی حفاظ خوبی انگاشته می شود هر گاه پوست سالم به علت خراش، زخم و یا سوختگی آسیب دیده باشد مواد سمی می توانند با سرعتی بیشتر وارد بدن شوند و در واقع ماده خارجی با تعداد بسیاری از سلولهای تماس مستقیم خواهد داشت در برخی موارد مواد سمی چربیهای پوست را در خود حل كرده و وارد بدن می شوند همچنین تعدادی از گازها و مایعات به مقدار جزئی از پوست سالم و از راه فضای هوایی رشته های مو به غده های چربی و سلولهای آنها رسیده و جذب می شوند. ج ) دستگاه گوارش : ورود مواد خارجی و جذب سموم از راه دستگاه گوارش كه به آن راه خوراكی نیز گفته می شود در مسمومیتهای اتفاقی و عصری اهمیت دارد. این دستگاه مجرایی است كه از دهان آغاز و به مقعد ختم می شود در قسمتهای گوناگون آن جذب مواد سمی امكان پذیر است. در مسمومیت های شغلی بندرت مواد سمی از راه خوراكی وارد بدن می شوند به طور كلی كارگران در هنگام كار باید از خوردن و آشامیدن و استعمال دخانیات بپرهیزند. در محیط كار اگر مسمومیتی از راه خوراكی رخ دهد آن مسمومیت را باید اتفاقی انگاشت. ادامه خواندن مقاله در مورد پروژه كارآموزي بررسي مسائل بهداشت حرفه اي در كارخانه داروپخش

نوشته مقاله در مورد پروژه كارآموزي بررسي مسائل بهداشت حرفه اي در كارخانه داروپخش اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.


Viewing all articles
Browse latest Browse all 46175

Trending Articles



<script src="https://jsc.adskeeper.com/r/s/rssing.com.1596347.js" async> </script>