nx دارای 166 صفحه می باشد و دارای تنظیمات در microsoft word می باشد و آماده پرینت یا چاپ است
فایل ورد nx کاملا فرمت بندی و تنظیم شده در استاندارد دانشگاه و مراکز دولتی می باشد.
این پروژه توسط مرکز nx2 آماده و تنظیم شده است
توجه : در صورت مشاهده بهم ريختگي احتمالي در متون زير ،دليل ان کپي کردن اين مطالب از داخل فایل ورد مي باشد و در فايل اصلي nx،به هيچ وجه بهم ريختگي وجود ندارد
بخشی از متن nx :
ویژگی های عناصر شیمیایی
نقــره Silverتـاریخچــه:(آنگلوساکسون: Siolfur, Seolfor لاتین: نقره (Argentom). نقره از زمانهای قدیم شناخته شده بوده است و در کتاب انجیل عهد عقیق به آن اشاره شده است. باقی ماندههای سربارهای در آسیای دور و در جزایری در دریای اژه نشان میدهد که بشر از 3000 سال پیش از میلاد قادر به جداسازی نقره از سرب بوده است.منــابع نقره به صورت خالص و در سنگهای معدنی و از جمله مهمترین آنها آرگنیت (Ag2S) و کلرید نقره (AgCL)؛ سرب، سرب-روی، مس، طلا، و سنگهای معدنی مس-نیکل وجود دارد.مکزیک، کانادا، پرو، و ایالات متحده تولید کنندههای اصلی نقره در نیم کرهی غربی هستند. روش تولیـــدنقره در طی پالایش الکترولیکی مس نیز بازیابی می شود. نقره ی خالص تجاری حداقل 9/99 درصد نقره دارد. خلوصهای بیش از 99
9/99 درصد به صورت تجاری قابل دسترسی هستند.ویــژگیهــانقرهی خالص، درخشش فلزی سفید و خیره کنندهای دارد. کمی از طلا سختتر و بسیار شکل پذیر و چکش خوار است و از این حیث بعد از طلا و شاید پالادیم قرار میگیرد. نقرهی خالص بالاترین رسانایی الکترونیکی و حرارتی و پایینترین مقاومت تماسی را در بین همهی فلزات دارد.نقره در هوا و آب و خالص پایدار است اما در
تماس با ازن، سولفید هیدروژن یا هوای دارای گوگرد، تیره میشود. آلیاژهای نقره مهم هستند.کـاربـردنقرهی ناب (نقره استرلینگ) در جواهرات و ظروف نقره که ظاهر در آنها مهمترین عامل است، استفاده می شود. این آلیاژ حاوی 5/92 درصد نقره و باقی مانده مس و یا برخی از فلزات دیگر است. نقره از مهمترین مواد در عکسبرداری است، حدود 30 درصد مصرف صنعتی نقره در آمریکا به این کاربرد مربوط میشود. نقره در آلیاژهای دندانی نیز استفاده میشود. در ساخت لحیم و آلیاژهای لحیمکاری سخت، اتصالات الکتریکی و باتریهای پر ظرفیت نقره-روی و نقره-کادمیم از نقره استفاده میگردد. رنگهای نقره در ساخت مدارهای چاپی به کار میروند.در تولید آیینه از نقره استفاده میشود و میتوان آن را از طریق رسوب شیمیایی، رسوب الکتریکی یا تبخیر بر روی شیشه یا فلز رسوب داد. هنگامی که رسوب تازه است، مهمترین انعکاس دهندهی نور مرئی شناخته میشود. اما به سرعت تیره شدن و بیشتر خاصیت انعکاسی خود را از دست میدهد. نقره انعکاس دهندهی ضعیف اشعهی ماوراء بنفش است. فولمینات نقره مادهی منفجرهی قدرتمندی است که گاهاً در حین فرایند نقره پوشی تشکیل میگردد. یدید نقره در باردار کردن ابرها جهت تولید باران استفاده میشود. کلرید نقره خواص نوری جالبی دارد زیرا میتوان آن را شفاف نمود، همچنین به عنوان چسب شیشه کاربرد دارد. نیترات نقره یا سنگ جهنم، مهمترین ترکیب نقره است و در عکسبرداری کاربرد فراوانی دارد. نقره قرنها بهطور سنتی در ضرب سکه در بسیاری از کشورها استفاده میشده است. البته در سالهای اخیر، مصرف نقره بسیار بیشتر از تولید آن بوده است.ملاحــظات به کـارگیـریدر حالی که نقرهی سفید سمی محسوب نمیشود اما بیشتر نمکهای آن سمی هستند. تماس با نقره(فلز یا ترکیبهای محلول) در هوا نباید بیش از 01/0 میلی گرم بر متر مکعب (با 8 ساعت کار روزانه و متوسط هفته ای40سا
ل کار) باشد. ترکیبهای نقره را می توان در یک دستگاه چرخشی جذب کرده و نقرهی احیاء شده را در بافتهای مختلف بدن رسوب داد. شرایطی مشهود به آرگیریا با ایجاد رنگ قهوهای کمرنگ پوست و غشای مخاطی همراه است. نقره اثرات گندزدایی دارد و بسیاری از ارگانیسمهای کوچکتر را بدون هیچ صدمهی جدی به حیوانات بزرگتر از بین می برد.قیـمت در 1939، قیمت نقره توسط آمریکا تثبینوامبر 1961;;;..;;;;;;;..ضرب سکه در 1965;;;;;;;;;.;;;;.. . این اولین تغییر در ضرب سکهی آمریکا از زمان وضع سیستم;;;;;;;; در 1792 بود. ;;;;;;;;;;;;;;;;.;;;;;;;;;;.ترکیب سکههای یکو پنج سنتی بدون تغییر باقی ماند. سکه های یک سنتی 95درصد مس و5 درصد روی هستند. سکههای پنج سنتی 75 درصد مس و 25 درصد نیکل و دلارهای قدیمی نقره، 90درصد نقره و10 درصد مس دارند. سکههای;;;;;;. قدیمیتر با 90درصد نقره و 10 درصد مس;;;;;;;;;;;;;;;.. : البته در عمل;;;;;;;;;..(قانون گریشام) زیرا ارزش کنونی نقره از ارزش پولی آن بیشتراست. سکههای نقرهی دیگر کشورها با سکههای ساخته شده از سایر فلزات جای گزین شده است. در24 ژانویهی 1968، حکومت آمریکا;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;; . از آن زمان، قیمت نقره نوسان زیادی پیدا کرده است. مثلاً در ژانویهی 1990، قیمت نقره تقریباً 25/5 دلار به ازای;;;;;;;;;;. بود. البته بیش نوسان قیمت به دلیل ناپایداری بازار بوده است.نیكـــــل ( Nickel )تـــاریخچــه(نیكل آلمانی، ;;;;;;;;;;;.) كرونستد در 1751، نیكل را در كوپرنیكل (نیكولیت) كشف كرد. منــــــابعنیكل به عنوان یك جزء در بیشتر شهاب سنگها یافت میشود و اغلب به عنوان یكی از معیارهای تشخیص یك شهاب سنگ از سایر كانهها به خدمت گرفته میشود. شهاب سنگهای آهنی یا سیدریتها ممكن است حاوی آهن آلیاژ شده با 5 تا 20 درصد نیكل باشند. نیكل تجاری از پننلندیت و پیرهوتیت منطقهی سد بودری در انتاریو به دست میآید. این منطقه30 درصد مصرف جهانی نیكل را تولید میكند.منابع دیگری در ;;;;;، استرالیا، كوبا، اندونزی و چند جای دیگر وجود دارد.ویـژگیهـانیكل سفید نقرهای است و جلای زیادی پیدا میكند. نیكل سخت، چكش خوار، شكل پذیر، نسبتاً فرو مغناطیس و رسانای نسبی حرارت و الكتریسیته است. نیكل گروه فلزات آهنـكبالت تعلق دارد و در تشكیل آلیاژها ارزش زیادی دارد.
كاربردهـــانیكل در تولید فولاد زنگ نزن و سایر آلیاژهای مقاوم به خوردگی مانند اینوار(R )، مونل(R )، اینكول(R ) و هستالویها (R )كاربرد فراوانی دارد. لولههای ساخته شده از آلیاژ مسـنیكل بهطور گسترده در ساخت كارخانههای آب شیرینكنی برای تبدیل آب دریا به آب شیرین استفاده میشوند. نیكل درتولید سكهها بهكار میرود. فولادنیكلدارنیز برای ;;;;;.. استفاده میشود. نیكل جزیی از نیكروم(R )، پرمالوی(R )وكستنتان نیز هس
ت.نیكل شیشهای با رنگ سبز كمرنگ به دست میدهد. آب كاری نیكل اغلب در ایجاد پوشش محافظ روی سایر فلزات استفاده میگردد و نیكل بسیار ریز، كاتالیستی برای هیدروژنه كردن روغنهای گیاهی است. در سرامیكها، در تولید مغناطیسهای آلنیكو و در باتری ذخیرهسازی ادیسون (R ) نیز از نیكل استفاده میگردد.ایــزوتوپهــــاسولفات و اكسیدهای نیكل تركیبهای مهمی هستند. نیكل طبیعی مخلوطی از پنج ایزوتوپ پایدار است. نُه ایزوتوپ پایدار دیگر نیز شناخته شدهاند.ملاحظات بهكـارگـیریتماس با فلز نیكل و تركیبهای محلول نباید از 5/0 میلیگرم بر سانتی مكعب ( با 8 ساعت كار روزانه و هفتهای 40 ساعت كار ) تجاوز كند. بخار و گرد و غبار سولفید نیكل به عنوان ;;;;;كُـــرم Chromiumتـاریخچــه(آلمانی: كروما، رنگ). كُرم در 1797 توسط وایوكلین كشف گردید او كرم فلزی را در سال بعد از آن با رنگ خاكستری فولادی درخشان و سختی بالایی كه براقكردن آن را ممكن میسازد، تهیه نمود. منـــابعسنگ معدن اصلی كرم، كرومیت است كه در زیمباوه، روسیه، ترانوال، تركیه، ایران، آلبانی، فنلاند، ماداگاسكارو و فیلیپین یافت میشود. معمولاً این فلز از احیای اكسید آن با آلومینیوم تولید میگردد.كـاربردهــــاكرم در سخت كردن فولاد، تولید فولاد زنگ نزن و ساخت بسیاری از آلیاژهای مفید استفاده میشود. مقدار زیادی كرم در آبكاری به منظور ایجاد سطحی سخت و زیبا و جلوگیری از خوردگی بهكار میرود. كرم به شیشه رنگ سبز یاقوتی میدهد و بهعنوان كاتالیست استفادهی فراوانی دارد.صنعت نسوز نیزكرومیت را بهدلیل نقطهی ذوب بالا، انبساط حرارتی متوسط و پایداری ساختار بلورین در ساخت آجرها و مدلها مفید دانسته است.تـركـیبهـــــاتمام تركیبهای كرم، رنگی میشوند. مهمترین آنها كرومات سدیم و پتاسیم، دیكروماتهای آنها و زاجهای كرم آمونیوم و پتاسیم است. دی كروماتها به عنوان اكساینده در تجزیه كمّی و نیز در چرم سازی بهكار میروند. ساختار تركیبها از ارزش صنعتی برخور دارند، كرومات سرب، زرد رنگ است و رنگدانه ارزشمندی محسوب میگردد.تركیبهای كرم در صنعت نساجی بعنوان رنگبر و در صنعت هوافضا و سایر صنایع به عنوان آندكننده آلومینبوم بكار میروند.ملاحظات به كـارگـیریتركیبهای كرم سمّی هستند و باید با ایمنی مناسب با آنها كار نمود. وانــادیم Vanadium
تاریخچـــه(الههی اسكاندیناوی، وانادیس)، وانادیم اولین بار توسط دلریو در 1801 كشف شد. متاسفانه، شمییدان فرانسوی به اشتباه ادعا نمود كه عنصر جدید ریو تنها كرم ناخالص بوده است. خود دلریو نیز گمان كرد كه اشتباه كرده است و نظر شیم
ی دان فرانسوی را پذیرفت. اینعنصر در 1830 توسط سفسترم مجدداً كشف شد و بهاحترام الههی اسكاندیناویـ وانادیسـ و به دلیل تركیبهای چند رنگ زیبایش، وانادیم نام گرفت. وسكو در 1867 وانادیم تقریباً خاص را از طریق احیای كلرید آن با هیدروژن، جداسازی نمود. وانادیم با خلوص 3/99 تا 8/99 درصد تا 1922 تولید نگردید. منابـــعوانادیم در حدود 65 كانه مختلف یافت میشود كه در میان آنها، كارنوتید، رسلوكیت، وانادینت و پاتورنیت منابع مهم این فلز هستند. همچنین وانادیم در سنگ فسفات و سنگهای معدنی آهنی مشخص و در برخی از روغنهای خام به شكل تركیبهای پیچیده آلی یافت میشود. وانادیم در شهاب سنگها نیز به میزان كم وجود دارد.تولید صنعتی وانادیم از خاكستر نفتی امید به داشتن منابع مهمی از این عناصر را زنده نگه داشته است. وانادیم پرخلوص و نرم را میتوان از طریق احیای تریكلرید وانادیم با منیزم یا مخلوط سدیم ـ منیزم به دست آورد. امروزه حجم زیادی از وانادیم تولیدی از طریق احیای كلسیم از V2 O5 در ظرف تحت فشار تولید میشود كه روش پذیرفته شدهای از فرآیند ابداعی مككشنی و سیبایر است. ایـزوتوپهــاوانادیم طبیعی مخلوطی از دو ایزوتوپ است 5V (24 درصد ) و 51V (76/99 درصد ).5V كمی رادیو اكتیو است و نیمه عمر بیش از 1017 * 9/3 سال دارد. نُه ایزوتوپ ناپایدار دیگر نیز شناخته شده اند. ویژگــی هــاوانادیم خالص فلز سفید براق، نرم و شكل پذیر است و مقاومت به خوردگی خوبی نسبت به بازها، اسید سولفوریك، اسید هیدروكلریك و آب شور دارد اما در بالاتر از 660c به سرعت اكسید میشود. این فلز استحكام سازهای خوبی دارد ونفوذكم نوترون درسطح مقطع آن برای كاربردهای هستهای مفید میسازد.كـــــاربردهاوانادیم در تولید فولادهای ابزار تندبر و مقاوم به زنگزدگی استفاده میشود و در فولاد سازی پایدار كننده كاربید مهمی به شمار میرود. حدود 80 درصد وانادیم تولید شده امروزی به صورت فرووانادیم یا افزودنی به فولاد بكار میرود. ورقه نازك وانادیمی به عنوان عامل اتصال دهنده در روكش دهی تیتانیوم برروی فولاد استفاده میشود. پنتاكسید وانادیم در سرامیك ها و بهعنوان كاتالیس
ت استفاده میگردد. همچنین در ساخت مغناطیسهای ابر رسانا با شدت میدان 175000 گاووس از وانادیم استفاده میشود. ملاحظات بكارگـیریوانادیم و تركیب های آن سمی هستند و باید بادقت با آنها كاركرد. حداكثر غلظت مجاز غبار V2O5 در هوا حدود 05/0 در سطح ( با8 ساعتكار روزانه و هفته ای 40 ساعت كار ) است. قیمتوانادیم شكل پذیر به صورت تجاری موجود است. فلز مانادیم تجاری با خلوص حدود 95 درصد تقریباً 20 دلار بر پوند قیمت دارد. وانادیم ( 9/99 درد ) حدود 1004 دلار به ازای هر انس ارزش دارد. ایـترییــم Yttriumتـاریخچـه( ایتربی، دهكده ای در سوئد نزدیك واكسهلم ) ایترییا كه منطقه ای حاوی ایترییم است در 1794 توسط گادولین كشف گردید. ایتروبی، محل معدن روبازی است كه بسیاری از كانههای معدنی غیر معمول حاوی عناصر خاكی نادر و سایر عناصر را در بر میگیرد. این شهر كوچك نزدیك استكهلم علت نامگذاری اوربیوم، تربیوم، ایترییوم و همچنین ایترییم است. در 1843 موساندر نشان داد كه ایتریا می تواند به اكسیدهای ( یا خاك هایی ) از سه عنصر تجزیه شود. نام ایترییا به اصلی ترین آنها اختصاص یافت و بقیه اربییا و تربییا نامگذاری شدند. منابـــعایترییوم در تقریباً تمام كانه های فلزات خاكی نادر وجود دارد. تجزیه نمونههای سنگ ماه كه از ماموریتهای آپولو به دست آمد، وجود مقدار نسبتاً بالایی از ایترییوم را نشان داد. ایترییوم تجاری از ماسه منازیت كه حاوی حدود 3 درصد و از باسنازیت كه حدود 2 درصد ایترییوم دارند، بازیابی می شوند. ولی عنصر ناخالص آن را در 1828 از طریق احیای كلرید با پتاسیم به دست آورد. هم اكنون این فلز به صورت تجاری ازطریق احیای فلورید آن با فلز كلسیم تولید میشود. روشهای دیگری برای تهیه آن وجود دارد. ویژگـــــیهــاایترییم نقرهای فلزی درخشان و نسبتاً پایدار در هواست. البته تراشههای آن اگر دما از 400c تجاوز كند مشتعل میشوند. اترییم بسیار ریز شده در هوا بسیار ناپایدار است. كـــــاربردهـــااكسید اترییم یكی از مهمترین تركیبهای اترییم است و بیشترین استفاده را دارد و به طور گستردهای در تولید یوروپیم YVO4 و فسفرهای یوروپیم Y2O3برای ایجاد رنگ در صفحه تلویزیونهای رنگی استفاده میشود. امروزه صدها هزار پوند از آن در این كاربرد مصرف میشوند. اكسید ایترییم در تولید ایترییم ـ آهن ـ لعل استفاده میشود كه فیلترهای ریز موج بسیار مؤثری هستند. ایترییم، آهن، آلومینیوم و لعل های گادولینیم با فرمول هایی مانند Y3Fe5O12 و Y3Al5O12 خواص مغناطیسی جالبی دارند. لعل آهن ایترییم كارآمدی استثنایی نیز در فرستنده و مبدل انرژی صوتی دارد. لعل و آلومینیوم ایترییم با سختی 5/8، به عنوان ;;;;;.. ( الماس شبیه سازی شده ) كاربرد یافته است. مقادیر كم ایترییم ( 1/0 تا 2/0 درصد ) را می توان برای كاهش اندازه ی دانه در آلیاژهای كرم، مولیبدن، زیركونیم و تیتانیم مقادیر كم ایترییم و در افزایش استحكام آلیاژهای آلومینیوم و منیزیم بكار گرفت. آلیاژهایی با خواص مفید دیگر را میتوان از طریق استفاده از ایترییم به عنوان افزودنی به دست آورد. این فلز را می توان بعنوان اكسیژن زدا برای وانادیم و سایر فلزات غیر آهنی بكار برد. این فلز خوب سطح مقطع كمی برای گ
یرندگی هستگی دارد. ایترییم 90، یكی از ایزوتوپ های آن است كه در تعادل با همراهش 90Sr به عنوان محصول انفجارهای هسته ای وجود دارد. ایترییم بعنوان كروی كننده در تولید چدن كروی مورد توجه قرار گرفته است. در چدن كروی به جایین چدن شكل پذیری زیادی دارد. ایترییم در دستگاههای لیزر و به عنوان كاتالیز در پلیمریزاسیون اتیلن نیز كاربرد یافته است. ایترییم توانایی بالقوهی استفاده در سرامیك و شیشه را نیز دارا است زیرا اكسید آن دمای ذوب بالا، مقاومت به شوك خوب و مشخصههای انبساطی كمی برای شیشه دارد. ایـزوتـوپایترییم طبیعی فقط شامل یك ایزوتوپ 89Y است. نونزده ایزوتوپ ناپایدار دیگر نیز مشخص شدهاند.قیمتفلز ایترییم با خلوص 9/99 درصد به صورت تجاری با قیمت75دلار به ازایهرپوند موجود است. تیتـــانیـوم Titaniumتاریخچه( لاتین: تیتان ها titan، نخستین پسران زمین، ;;;;;;;;; ) این عنصر در 1791 توسط گرزیگور كشف و در 1795 توسط كلاپروت نامگذاری شد. به هرحال تیتانیم ناخالص توسط نیلسون و پترسون در 1887 تهیه گردید و فلز خالص آن (9/99 درصد ) تا 1910 كه توسط هانتر از طریق حرارت دادن Ticl4 با سدیم در یك محفظهی فولادی به دست آمد، ساخته نشده بود. منـــابـع تیتانیوم در شهاب سنگها و خورشید وجود دارد. سنگهای به دست آمده از سفر آپولوی 17 به ماه، حضور 1/12 درصد Tio2 و سنگهای مربوط به ماموریتهای قبل درصدهای كمتری را نشان دادند.نوارهای اكسید تیتانیوم در طیف ستارگان نوع M، همیشه وجود دارند. این عنصر نهمین عنصر فراوان در پوستهی زمین است. تیتانیم تقریباً همیشه در سنگهای آذرین و در رسوبات به دست آمده از آنها حضور دارند. تیتانیم در كانه های روتیل، ایلمنیت، اسپن و در تیتانیت ها و سیاری از سنگ های معدن آهنی یافت میشود. تیتانیم در خاكستر زغال سنگ، در گیاهان و در بدن انسان وجود دارد. این فلز عنصر كمیاب آزمایشگاهی بود تا این كه كرول در 1946 نشان داد كه میتوان تیتانیم را به صورت تجاری از طریق احیای تتراكلرید تیتانیم با منیزیم تولید نمود. این روش امروزه استفادهی گستردهای در تولید تیتانیم دارد. این فلز را مـیتوان از طـریق تجـزیـهی یـدیـدتـیـتــانیـم خالص سازی كرد. ویــژگــی هـــاتیتانیم در حالت خالص، فلز سفید و براق است و چگالی كم، استحكام خوب، راحتی ساخت و مقاومت به خوردگی عالی دارد. تیتانی
م تنها زمانی شكل پذیر است كه عاری از اكسیژن باشد. این فلز كه در هوا میسوزد تنها عنصری است كه در نیتروژن نیز آتش میگیرد. تیتانیم نسبت به اسید سولفوریك رقیق، اسید هیدروكلیرك و اغلب اسیدهای آلی، گاز كلر و محلولهای كلریدی مقاوم است. گزارش شده است كه تیتانیم طبیعی پس از بمباران با دیوترون، بسیار رادیواكتیو میشود. تشعشعات تابیده شده اغلب پوزیترون و اشعه های گامای سخت هستند. این فلز دو شكلی است. شكا آلفای هگزاگونال در 880C به آهستگی به شكل بتای مكعبی تبدیل میشود. این فلز با اكسیژن در حرارت زیاد و با كلر در 550C تركیب میشود.فلز تیتانیم از لحاظ فیزیولوژكی، خنثی در نكست بسیار بالا با پراكنش نوری بیش تر از الماس دارد. ایزوتوپ هاتیتانیم طبیعی حاوی پنج ایزیوتوپ با جرم های اتمی از 46 تا 50 است. همگی آنها ناپایدارند. هشت ایزوتوپ ناپایدار دیگر شناخته شدهاند. كــــاربردهــاتیتانیم ، آلیاژساز مهمی در آلومینیوم، مولیبدن، منگنز، آهن و فلزات دیگر محسوب میشود. آلیاژهای تیتانیم به طور اساسی در هواپیما و موشكها كه استحكام سبك وزن و توانایی تحمل حدود دمایی مهم است، استفاده میشوند. تیتانیم به محكمی فولاد اما 45 درصد سبك تر است تیتانیم 60 درصد سنگین تر از آلومینیوم اما دو برابر مستحكم تر است. تیتانیم توانایی بالقوی استفاده در كارخانه های آب شیرینكن برای تبدیل آب دریا به آب شیرین را دارد. این فلز مقاومت عالی نسبت به آب دریا دارد و در میلگاردانها، طنابها و بادبان های كشتی و سایر قسمتهای كشتی كه در معرض آب شورند، استفاده میشوند. آند تیتانیمی پوشش یافته با پلاتین در ایجاد حفاظت كاتودی در مقابل خوردگی آب نمك بكار میرود. تیتانیوم به طور مصنوعی به عنوان ;;;;;.. تولید میشود اما نسبتاً نرم است. یاقوت های ستارهای و یاقوت های سرخ خاصیت ستارهای بودنخودرا به دلیل حضور Tio2 نشان میدهند. دی اكسید تیتانیوم استفادهی گسترده ای هم در رنگهای ساختمانی و هم رنگهای هنری دارد زیرا دائمی است و توان پوشش دهی خوبی دارد. رنگدانه های اكسید تیتانیوم بیشترین استفاده از این عنصر را در بر میگیرند. رنگ تیتانیوم، بازتابنده عالی اشعه مادون قرمز است و به همین دلیل در رصد كننده های خورشیدی كه در آنها گرما باعث ایجاد شرایط ضعیف روئیت میشود استفاده فراوانی دارد. تتراكلورید تیتانیم برای رنگ كردن شیشه استفاده میشود. این تركیب در هوا، بخار میشود و در تولید صفحه های دودی استفاده شده است. قیمتقیمت پودر تیتانیم فلزی (95/99 درصد ) در حدود 100 دلار بر پوند است. مولیبون Molybdenumتاریخچه(یونانی؛ مولیبدوس (Molybdos)، سرب ) پ
یش از آن كه شل، مولیبدنیت را به عنوان سنگ معدن متمایزی از یك عنصر جدید در 1778 مشخص كند، مولیبدنیت با گرافیت و سنگ معدن سرب اشتباه گرفته میشد. این فاز در 1782 توسط هلم به صورت ناخالص تهیه شد. مولبیدن به صورت آزاد یافت نمیشود اما عمدتاً از مولیبدنیت به دست میآید. ولفنیت و پاولیت نیز سنگهای معدنی تجاری فرعی مولیبدن هستند. منـــابـعمولیبدن به صورت محصول جانبی عملیات مع
دن كاری تنگستن و مس نیز بازاریابی میگردد. این فلز از پودر ساخته شده از طریق احیای هیدروژن از تری اكسید مولیبیك تخلیص شده یا مولیبدات آمونیوم تهیه میشود. ویـــژگــی هـــااین فلز سفید نقرهای، بسیار سخت اما نرم تر و شكل پذیرتر از تنگستن است. ضریب كشسانی بالایی دارد و فقط تنگستن و تانتالیوم ـ از در دسترس ترین فلزات ـ نقاط ذوب بالاتری دارند. تیتانیم عنصر آلیاژی ارزشمندی است زیرا در افزایش قابلیت سخت پذیری و چقرمگی فولادهای سریع سرد و بازپخت شده سهیم است. همچنین استحام فولاد را در دمای بالا بهبود میدهد. كـــاربردهـــامولیبدن در آلیاژهیا پایه نیكول مشخصی مانند هستالویها ( R ) كه مقاوم به حرارت و خوردگی در مقابل محلول های شیمیایی هستند، بكار میرود. مولیبدن در دماهای بالا اكسید میشود. این فلز كاربرد جدیدی به عنوان الكترود كوره های شیشه ای برقی و انبارهها پیدا كرده است. تیتانیم در كاربردهای هسته ای و قطعات موشك و هواپیما نیز بكار میرود. مولیبدن به عنوان كاتالیست در پالایش نفت ارزشمند است. كاربردهایی نیز به صورت ماده رشتهای در استفادههای الكتریكی و الكترونیك پیدا كرده است. مولیبدن عنصر كم ولی ضروری در تغذیه گیاه است. برخی از زمینها به دلیل فقدان این عنصر در خاكشان، لم یزرع میشوند. سولفید مولیبدن به عنوان روانساز مخصوصاً در دماهای بالا كه روغنها تجزیه میشوند، سودمند است. تقریباً همه فولادهای فوق مستحكم و حداقل نقطه تسلیم بالاتر از (Lb/In2 ) 300000 Psi حاوی مولیبدن از 25 درصد تا 8 درصد هستند. جیوه (Mercury ) تاریخچـه(سیاره عطارد ) جیوه برای چینی ها و هندوهای باستان شناخته شده بود و در مقبره های مصری با قدمت 1500 سال پیش از میلاد یافت شد. جیوه تنها عنصر فلزی مایع رایج در دماهای معمولی است و به ندرت به صورت آزاد در طبیعت یافت میشود. سنگ معدن اصلی آن سینابار است. اسپانیا و ایتالیا تقریبا 50 درصد نیاز جهانی این فلز را تولید میكنند. واحد تجاری كاری جیوه (فلاسك) است كه معادل 76 پوند است. این فلز از حرارت دادن سینابار در جریان هوا و چگالش بخار آن به دست میآید. جیوه فلز سنگین، سفید نقره ای، رسانای نسبتاً ضعیف گرما در مقایسه با سایر فلزات و رسانای جریان الكتریسیته است. به راحتی با بسیاری از فلزات از جمله طلا، نقره و قلع آلیاژ میشود كه به این آلیاژها آمالگام (ملقمه) میگویند. سهولت ملقمه سازی آن با طلا، استفاده از آن را در بازریابی طلا از سنگ های معدنی اش ممكن ساخته است. مهمترین نمك های آن، كلرید جیوه (بخارهای خورنده ـ بسیار سمی )، كلرید جیوه ای (كالومل، هنوز بعضاً در پزشكی استفاده میشود)، فولمینات جیوه (چاشنی انفجاری مورد استفاده فراوان در انفجارها) و سولفید جیوه (ورمیلیون، رنگدانه بسیار عالی)، تركیبات عالی جیوه، مهم هستند. معلوم شده است كه تخلیه الكتریكی بار موجب
تركیب بخار جیوه با نئون، ارگون، كریپتون و گرنون میگردد. این محصولات كه با نیروهای واندروالس اتصال یافته اند با فرمول های زیر نمایش داده میشوند : Hgxe – Hgkr – Hgar – Hgne جیوه بسیار سمی است و براحتی از طریق اندام تنفسی، ;;;;;;. و یا از پوست ;;;;;; جذب میشود. جیوه سم جمع شونده است و در هوا به سرعت به مقادیر خطرناكی میرسد. هوای اشباع شده با بخار جیوه در 20 درجه سانتیگراد حاوی غلظتی است كه چندین برابر بیش از حد سمی بودن است. این خطر در دماهای بالاتر افزایش مییابد. بنابراین احتیاط در كار با جیوه اهمی
ت دارد. مخازن جیوه باید با دقت پوشش داده شود و از تراوش آن جلوگیری نمود. اگر حرارت دادن جیوه یا تركیب های آن ضروری باشد باید در زیر هواكش با تهویه مناسب انجام گیرد. متیل جیوه یك آلاینده خطرناك است و امروزه در آب و جریانها به فراوانی یافت می شود. نقطه سه گانه جیوه ( 8344/38- ) درجه سانتیگراد نقطه ثابتی در مقیاس دمای بین المللی (Its – 90 ) است. كاربــــردهــااین فلز بطور گسترده در كار آزمایشگاهی برای ساخت دماسنج ها، فشارسنج ها، پمپ های نفوذی و بسیاری وسایلی دیگر استفاده میشوند. جیوه در ساخت پمپ های بخار جیوه و علایم تبلیغاتی، كلیدهای جیوه ای و سایر تجهیزات الكترونیكیبكار میرود. سایر كاربردها عبارتند از : ;;;;;;;; ، ;;;;;;;; ، ;;;;;;;; ، ;;;;;;;;كبالت Cubaltتاریخچــه( آلمانی، كوبالدKobald ، روح شرور یا ;;;.. ، ;;;.. . یونانی. مامن، (Mine ). كبالت توسط برانت در حدود سال 1735 كشف گردید. منــابـع كبالت در كانه های كبالتیت و اریتریت یافت میشود. اغلب همراه سنگ های معدنی آهن، مس، سرب، نقره و نیكل وجود دارد و از آنها به عنوان یك محصول جانبی به دست میآید. درشهاب سنگها نیز كبالت وجود دارد. مهم ترین منابع سنگ معدن آن در زئیر، مراكش و كانادا یافت میشود. مدیریت جغرافی آمریكا اعلام داشته است كه پایین اقیانوس آرام شمالی احتمالاً منابع غنی از كبالت در اعماق نسبتاً كمآب نزدیك به جزایر هاوایی و دیگر ;;;;;;; آمریكا وجود دارد. ویژگــی هاكبالت فلز ترد و سخت و در ظاهر شبیه آهن و نیكل است. نفوذ پذیری فلزی در حدود دو سوم آهن دارد. كبالت گرایش به داشتن دو آلوتروپ در بازهی وسیعی از دما دارد. این استحاله ;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;;..كـاربردهـــاكبالت با آهن ، نیكل و سایر فلزات در تشكیل آلینكو آلیژسازی میشود. آلینكو آلیاژ مستحكم و مغناطیسی غیر معمولی است كه كاربردهای مهم زیادی دارد. آلیاژهای استلیت حاوی كبالت، كرم و تنگستن در ابزارهای برش پرسرعت ، پركار و دما بالا و در ساخت قالب ها استفاده میشوند. كبالت در فولادهای مغناطیسی دیگروفولادهای زنگ نزنو آلیاژهای مورد استفاده در توربین های جت و زنراتورهای توربین گازی به كار میرود. این فلز به دلیل ظاهر، سختی و مقاومت به اكسید شدنش در آب كاری استفاده میشود. نمك های كبالت قرن ها برای تولید رنگ های دائ
می و درخشان در چینی، شیشه، سفال، كاشی و لعب بكار میرفته است. كبالت جزء مهمی در ;;;;;;;;;;;;; . محلولكلرید ;;;;;;;;;;;. . معلوم شده است كه كبالت به شكل كلرید، سولفات، استات یا نیترات در بهبود یك بیماری مشخص كمبود مادهی معدنی در حیوانات مؤثر است. خاك ها باید تغذیهی مناسب حیوانات از 13/0 تا 3/0 جزء در میلیون، كبالت داشته باشد. ایزوتوپ ها
كبالت 60 یك ایزوتوپ مصنوعی است كه منبع مهمی برای اشعه ی گاما محسوب شده و استفادهی فراوانی به عنوان ردیاب دارد و عامل رادیوتراپی است.قیــمتقیمت قطعات فشردهی كبالت 60 از 1 تا 10 دلار به ازای هر كوری بسته به كیفیت و فعالیت ویژه تعبیر میكند. ملاحظات به كـارگـــیریتماس با كبالت (بخارها و غلارهای فاز) باید به 05/0 میلی گرم بر هر مترمكعب محدود گردد (8ساعت كار روزانه در هفته ای 40 ساعت كار).ســـرب Leadتاریخچــــه( انگلوساكسون: ;;;;.. (Lead). لاتین: پلمبیوم ( Plumbum ). سرب از مدت ها پیش شناخته شده است و در ;;;;. به آن اشاره گردیده است. شیمیدان ها معتقدند كه سرب قدیمی ترین فلز و به ;;;;;. مربوط میشود. سرب در طبیعت به صورت آزاد اما به ندرت پیدا میشود. منابــــعسرب عمدتاً از گالنا ( Pbs ) و از طریق فرایند تشویه به دست میآید. آنگسیت، كریوسیت و مینیم سایر كانه های سرب دار معروف هستند. ویــــژگیهــاسرب فلز آبی كم رنگ مایل به سفیذ با درخشندگی زیاد، بسیار نرم، با چكش خواری بالا، شكل پذیر و رسانای ضعیف الكتریسیته است. سرب مقاومت زیادی به خوردگی دارد. لولههای سربی ;;;;;;;;;;;;.. و هنوز نیز مورد استفاده هستند. سرب به عنوان مخزن مایعات خورنده (مانند اسید سولفوریك) به كار میرود و میتوان با فزودن درصد كمی آنتیموان یا سایر فلزات آن را چقرمه كرد.
شكـــلهـای مـوجـودسرب طبیعی مخلوطی از چهار ایزوتوپ پایدار است : 204Pb ( 48/1 درصد) ، 206Pb (6/23 درصد)، 207Pb ( 6/22 درصد) و 208Pb ( 3/52 درصد). ایزوتوپ های سرب محصولات نهایی هر سه سری از عناصر رادیو اكتیوطبیعی است : 206Pb برای سری اورانیوم، 207Pb برای سری اكتنیوم و 208Pb برای سری توریم. بسكــاربردهــاآلیاژهای سرب عبارتند از : لحیم، فلز چاپ و فلزات ضد اصطكاكی مختلف . مقادیر زیادی از سرب ـ چه به صورت فلزی و چه دی اكسیدی ـ در باتری های ذخیره استفاده میشوند. مقدار زیادی نیز در پوشش دهی كابل، لوله كشی، ;;;;.. و در ساخت تتراتیل سرب به كار میرود. این فلز به عنوان جاذب صدا بسیار مؤثر است و برای سپر تشعشعی تجهیزات اشعهی ایكس و راكتورهای هسته ای و جذب ارتعاشات به كار میرود. سرب سفید، كربنات بازی، سرب سفید تصفیه شده، ;;;;;;.. و سایر تركیبهای سرب به طور گسترده در رنگ ها استفاده میشوند اگرچه در سالهای اخیر استفاده از سرب در رنگ ها ;;;;;;; تا مخاطات سلامتی را حذف یا كاهش دهد. اكسید سرب در تولید “شیشهی بلوری” ریز و ” سنگ صیقل ” با ضریب شكست بالا برای لنزهای ضد رنگ به كار میرود. نیترات و استات آن، نمك های محلول هستند. نمك های سرب از جمله ارسنات سرب به عنوان حشره كش استفاده میشوند اما استفاده از آنها در سالهای اخیر به خاطر كمخطر بودن تركیب های آلی عملاً منسوخ شده است.ملاحظات بكـارگــیریدر كار با سرب باید احتیاط زیادی نمود زیرا سّم تجمعی است. نگرانی های محیطی مربوط به سمی كنندگی سرب به بین المللی برای حذف سرب در بنزین انجامیده است.گــالـــیم Galliumتاریخچــه( لاتین: گالیا (Gallia )، فرانسوی، لاتین: ;;;;;.. ، ;;;;;;.. ، ;;;;;; ). این عنصر توسط مندلیف تحت عنوان اكالومینیوم پیش بینی و توصیف شد و در 1875 از طریق طیف نگاری توسط لكوك دبویسبایدران كشف گردید وی در همان سال، گالیم را از طریق الكترولیز محلول هیدروكسید گالیم در KOH به دست آورد.منـابــعگالیماغلب بهعنوان عنصركمیاب دردیاسپور، اسپالریت، ژرمانیت، بوكسیت وزغالسنگ یافت میشود. مشخص شده است كه غبارهای سوختهی زغال سنگ حاوی 5/1 درصد گالیم است. ویــژگــی هــاگالیم یكی از چهار عنصری ـ جیوه، سزیم و روبدیوم ـ است كه میتوان آن را درحدود دمای اتاق مایع نمود و در نتیجه در دماسنج های دما بالا به كارگرفت. گالیم یكی از وسیعترین دامنههای حالت مایع را در میان همهی فلزات را دارد و از فشار بخار كمی حتی در دماهای بالا برخوردار است. كــــاربـردهــاگالیم، شیشه یا چینی را تر میكند و هنگامی كه بر روی شیشه رنگ میشود آیینه ای درخشان میسازد. گالیم به طور گسترده در ناخالص سازی نیم
ه رساناها و تولید تجهیزات حالت جامد از جمله ترانزیستورها استفاده میشود. گالات منیزیم حاوی ناخالصیهای دو ظرفیتی مانند Mn + 2 ، در فسفر پودری فعال شدهی ماوراءبنفش كاربرد یافته است. ارسنید گالیم قادر به تبدیل مستقیم برق به نورتك نام است. گالیم به راحتی با بیش تر فلزات آلیاژ میشود و به عنوان جزیی از آلیاژهای با دمای ذوب پایین كاربرد یافته است. ملاحظات به كـــارگــیریبه نظر میرسد سمی بودن آن اندك است اما باید تا به دستآوردن اطلاعاتبیشتردركاربا آن دقت نمود. قیمتاین فلز را میتوان به شكل فوق خالص ( + 99999/99 درصد) تهیه نمود و قیمت آن حدود 3 دلار به ازای هر گرم است. ســزیـم Cesinmتاریـخچــه( لاتین: ;;;; ، آبی آسمانی). سزیم توسط بونسن وكیرشهف درسال 1860 با طیفنگاری در آب معدنی دورخیم كشف گردید. منابـــعسزیم، یك فلز قلیایی است كه در لیپودولیت، پلیوكت ( یك سیلیكات هیدراته از آلومینیوم و سزیم ) و چند منبع دیگر یافت میشود. یكی از غنی ترین منابع جهانی سزیم در دریاچهی برنیك آمریكا قرار دارد. برآورد میگردد كه این منبع حاوی 300000 تن پلیوكت با متوسط 20 درصد سزیم باشد. سزیم را میتوان از طریق الكترولیز سیانید ذوب شده و چند روش دیگر جداسازی نمود. سزیم بسیار خالص عاری از گاز را میتوان به روش تجزیهی حرارتی از ید سزیم تهیه نمود. ویژگــی هـااین فلز از طریق طیفی حاوی دو خط روشن در امتداد آبی به همراه چند خط دیگر در امتداد قرمز، زرد و سبز مشخصه سازی میشود. سزیم سفید نقره ای، نرم و شكل پذیر است. سزیم الكتروپوزیتوترین و قلیایی ترین عنصر است. سزیم، گالیم و جیوه تنها عناصری هستند كه در دمای اتاق مایع میباشند. سزیم به صورت انفجاری با آب سرد واكنش میدهد و در دماهای زیر -116C با یخ واكنش میدهد.هیدروكسید سزیم قوی ترین باز شناخته شده ای است كه با شیشه واكنش میدهد. كـاربردهــابه دلیل تمایل زیاد واكنش آن با اكسیژن، سزیم به عنوان ” گاززدا” در لوله های الكترونی استفاده میشود. هم چنین در پیل های فتوالكتریك و به عنوان كاتالیست در هیدروژنه كردن تركیب های آلی خاص به كار میرود. این فلز اخیراً در سیستم های رانش یونی كاربرد یافته است. سزیم در ساعت های اتمی كه تا 5 ثانیه در 300 سال دقت دارند
استفاده میشود. تركیبهای مهم آن عبارتند از: كلرید و نیترات سزیم.ایزوتوپسزیم از هر عنصر دیگری ایزوتوپ بیشتری (32 ایزوتوپ) دارد. كه جرم آنها از 114 تا 145 گسترده است .قیمت قیمت سزیم در حال حاضر حدود 30 دلار به ازای هر گرم است.روبیـدیـوم Rubidiumتاریخـچـــه( لاتین:;;;;;;;.. ) روبیدیوم در سال 1861 توسط بنسن وكیرشهف درلپیدولیت معدنی با استفاده از طیف نگار كشف شد. منـابــــعاین عنصر فراوان تر از مقداری است كه تا جند سال پیش تصور میشد. امروزه گفته میشود كه روبیدیوم شانزدهمین عنصر از لحاظ فراوانی در پوستهی زمین است. روبیدیوم در پلوسیت، لیتوسیت و زینوالدیت كه به شكل اسیدی دارای 1 درصد روبیدیوم است، یافت میشود. در لپییدولیت تا 15 درصد روبیدیوم وجود دارد و منبع تجاری آن محسوب میگردد. كانه های پتاسیم از جمله كانه های یافت شده در دریاچهی سیرلس (آمریكا) و كلرید پتاسیم بازیافتی از آب های شور میشیگان نیز حاوی این عنصر و منبع تجاری آن می باشد. هم چنین همراه با سزیم در منبع فراوان پلوسیت در دریاچه ی برنیك (آمریكا) یافت میشود. ویــــژگی هــــاروبیدیوم را می توان در دمای اتاق مایع نمود . روبیدوم عنصر فلزی نقره ای و نرم است و در گروه فلزات قلیایی دومین عنصر الكتروپوزیتیو و قلیایی محسوب میگردد. خود به خود در هوا آتش می گیرد و شدیداً با آب واكنش داده و ;;;;;;; . همانند سایر فلزات قلیایی باجیوه و آلیاژهای آن با طلا، سزیم، سدیم و پتاسیم مقلمه میسازند. روبیدیوم به رنگ بنفش متمایل به رنگ زرد كم رنگ شعله ای است. فلز روبیدیوم را می توان از
طریق احیای كلریدروبیدیوم با كلسیم و چند روش دیگر تهیه نمود . این كار باید در زیر روغن معدنی خشك یا خلاء و یا محیط خنثی انجام گیرد. ایزوتوپ هــابیست و چهار ایزوتوپ از روبیدیوم شناخته شده است . روبیدیوم موجود در طبیعت از دو ایزوتوپ 85Rb و 87Rb ساخته شده است. ردبیدیوم 87 به مقدار 85/27 درصد روبیدیوم طبیعی وجود دارد و ساتع كنندهی اشعهی بتا با نیمه عمر 1010 * 9/4 سال است. رادیوالكتیو بودن روبیدوم معمولی به قدری است كه میتوان فیلم عكاسی را در حدود 30 تا 60 روز در معرض آن قرار داد. روبیدوم چهار اكسید دارد : Rb2o4 – Rb2o3 – Rb2o2 – Rb2oكـاربردهــااز آنجا كه می توان روبیدیوم را به راحتی یونیزه كرد، در ” موتورهای یونی” مورد استفاده در وسایل نقلیهی فضا پیما مورد توجه قرار گرفته است سزیم تاحدی در این كاربرد مؤثرتر است. روبیدیوم به عنوان سیال كاری در توربین های بخار و برای استفاده در ژنراتور حرارتی ـ برقی براساس قانون هسدرود سنامسك مغناطیسی در نظر گرفته میشود.در این ژنراتور ،یونهای روبیدیم از طریق حرارت در دماهای بالا تشكیل شده و از یك میدان مغناطیسی عبور میكند . این یونها برق را هدایت و شبیه نمونه ای ازژنراتور عمل كرده و در نتیجه جریان الكتریسیته تولید می شود.روبیدیم به عنوان “گاززدا”در استوانه های خلا و به عنوان یك جزءاز سلول نوری به كار میرود.در شیشه های خاص نیز ازروبیدیم استفاده میگردد.rbag 4 i5 به دلیل دارا بودن بالاترین هدایت در دمای اتاق در میان تمام بلورهای یونی شناخته شده، دارای اهمیت است.هدایت آن در 20 درجه سانتیگراد حدودا به اندازه اسید سولفوریك رقیق است.این خاصیت،استفاده از آن را در باتری های فیلمی نازك و سایر كاربردها مطرح می كند.قیمتقیمت حال حاضر آن در مقادیر كم حدودا 25 دلار به ازای هر گرم است.ژرمــانیــوم Germaniumتـاریـخـچـــه(لاتین:ژرمنیا، آلمان)منولیت،وجود این عنصر را تحت
نام اكاسیلیكون در سال 1871پیش بینی نمود ولی عنصر ژرمانیوم در 1886توسط وینلكر كشف گردید.منابعاین فلز در منابع زیر یافت می شود: آرگیرودیت،سولفیدی ازژرمانیوم و نقره. ژرمانیت كه8درصد از این عنصر را دارد. سنگ های معدنی روی. زغال سنگ و سایر كانیها.این عنصر در حالت تجاری از غبارهای فراورش احیای سنگ های معدنی روی و هم چنین ازمحصولات احتراق زغال سنگ های خاص بدست می آید.ذخیره های عظیمی از این عنصر در آینده مسلماً منابع زغال سنگ خواهد بود.
ژرمانیوم را می توان از سایر فلزات از طریق تقطیر جزء به جزءتترا كلرید فرار آن جداسازی نمود.این روش ها امكان تهیه ژرمانیوم فوق خالص را فراهم میكند.ویژگی هااین عنصر خاكستری متمایل به سفید فلزی است ، در حالت خالص بلوری و ترد است و درخشندگی خود را در هواو در دمای اتاق حفظ میكند.ژرمانیوم،نیمه رسانای بسیار مهمی است.روش های ;;;;.. به تولید ژرمانیوم بلوری برای استفاده درنیمه رساناها همراه با ناخالصی تنها در حد یك جزءدر 1010انجامیده است.كاربردهاهنگامی كه آرسنیك،گالیم یا سایر عناصر به عنوان ناخالصی در ژرمانیوموارد میشوند،میتوان از آن به عنوان ماده ترانزیستور در هزاران كاربرد الكترونیكی استفاده نمود.رایجترین كاربرد ژرمانیوم به عنوان یك نیمه رسانا است.ژرمانیوم در بسیاری از كاربردهای دیگر از جمله عناصر آلیاژی،فسفر در لامپ های فلورسنت و به عنوان كاتالیست استفاده یافته است.ژرمانیم و اكسید آن نسبت به نور مادون قرمز شفاف هستند و در طیف نگارهای مادون قرمز و سایر تجهیرات نوری از جمله نشان گرهای فوق حساس مادون قرمز استفاده می شوند.ضریب شكست بالاو خواص پراكنشی اكسیدآن،ژرمانیم را به عنوان جرئی از لنزهای دوربین با دید وسیع و لنزهای شیئی میكروسكوپ مفید ساخته است.حوزه شیمی ژرمانیوم آلی اهمیت روز افزون یافته است.تركیب های خاصی از ژرمانیوم سم مامالین كمی دارند و در عین حال فعالیت چشمگیری در برابر باكتری های از خود نشان میدهند كه آنها را به عنوان عامل های ;;;;;.. مفید می سازد.قیمتقیمت ژرمانیوم حدودا 3 دلار به ازای هر گرم است.آرسنیك Arsenicتاریخچهص شده با ارنیكوس، نر ازاین عقیده كه فلزات جنسیت(ماده یا نر)های مختلف دارند،عربی:الزنیخ، ;;. از زرنیـزر فارسی، طلا).آرسنیك در دو شكل بلوری جامد یافت می شود: زرد خاكستری یا فلزی با به ترتیب وزن مخصوص های 97/1و73/5این اعتقاد وجود دارد كه آلبرتوس مگنوس این عنصر را در 1250پس از میلاد به دست آورد.شرودر در 1649دو روش تهیه ی این عنصر را منتشر ساخت.میسپیكل ـ ارسنوپریت (Fesas)رایج ترین كانه ای است كه از آن در هنگام حرارت دادن آرسنیك تصفیه شده و سولفید آهن خارج می شود.ویـژگی هــااین عنصر خاكستری فولادی،بسیار ترد ، بلوری و جامدنیمه فلزی است كه در هوا تیره می شود و در هنگام حرارت دادن به سرعت به صورت اكسید ارسنوس با بوی سیر در میآید. آرسنیك و تركیبهای آن سمی است.كـاربـردهــاآرسنیك در لحیم كاری سخت،;;;;;;;و سخت كاری و بهبود كروی كردن گلوله استفاده می شود.مهم ترین تركیب های آن عبارتند از آرسنیك سفید، سولفیدآن، سبز پاریسی، آرسنات كلسیم و آرسنات سرب سه تای آخر به عنوان سموم و حشره كشهای كشاورزی به كار گرفته شده اند. آزمون مارش از تشكیل و آماده سازی تجزیه آرسین استفاده میكند. آرسنیك به عنوان ناخالص كننده در تجهیزات حالت جامداز جمله ترانزیستورها استفاده روز افزونی یافته است. آرسنید گالیم به عنوان ماده لیزر در تبدیل مستقیم الكتریسیته به نور تك فام به كار گرفته میشود.سلنیم Seleniumتاریخچه(آلمانی: سلن (selen) ماه) سلنیم در 1817توسط برزیلیوس كشف شد.او سلنیم را به همراه تلوریم یافت و (برای زمین) نام گرفت.روش تـولیــدسلنیم در چند كانه كمیاب از قبیل كروكسیت و كلوستالیت یافت میشود. در سالیان گذشته، سلنیم از غبارهای دودكش باقیمانده از فراروش سنگ های معدنی سولفیدمس به دست میآمد اما امروزه فلز آندی حاصل از تصفیه خانه های مس الكترلیتی مهم ترین منبع جهانی سلنیم را فراهم كرده است. سلنیم از طریق تشویه ی گل های حفاری با سود یا اسید سولفوریك یا ذوب احیای آنها با سود یا نیتر بازیابی می شود.ویـژگـی هــاسلنیم در چند شكل آلوتروپی وجود دارد. سه تای آنها عموما شناخته شده اند اما چند آلوتروپ دیگر مورد ادعا قرار گرفته اند. سلنیم رمز یا در شكل شیشه ای سیاه است.سلنیم مونوكلینك بلوری قرمز پر رنگ است،سلنیوم هگزاگونال
ی) را (كه نور را مستقیما به برق تبدیل میكند) و هم رسانایی حساس به نور را (مقامت الكتریكی آن با افزایش نور دهی كاهش می یابد) از خود نشان میدهد. این ویژگی ها، سلنیم را در تولید سلولهای نوری و نور سنج های عكاسی و هم چنین سلولهای خورشیدی مفید ساخته است.سلنیم قادر به تبدیل جریان متناوب به مستقیم نیز هست و به همین دلیل در یك سو كننده ها كاربرد فراوانی دارد. در زیردمای ذوب، سلنیم نیمه رسانای نوعp است و استفاده های زیادی در كاربرد های الكترونیكی و حالت جامد پیدا كرده است.
گفته میشود كه سلنیم عنصری در عمل غیر سمی است و به عنوان یك عنصر كمیاب و حیاتی محسوب میشود. البته سولفید هیدروژن و سایر تركیب های سلنیم شدیدا سمی هستند و در عكس العمل های فیزیولوژیكی خود شبیه آرسنیك هستند.ایـزوتـوپ هــا سلنیم طبیعی شش ایزوتوپ پایدار دارد. پانزده ایزوتوپ دیگر نیز شناخته شده اند. این عنصر عضو خانواده گوگرد است و از لحاظ شكل ها و تركیب های مختلفش شبیه گوگرد می باشد.كـاربردهــاسلنیم در كپی برداری برای تولید مكرر اسناد و نامه ها به كار میرود. در صنعت شیشه برای رنگ زدایی شیشه و برای ساخت شیشه های رنگ یاقوتی و لعاب ها از لنیم استفاده میشود.در محلول ظهور عكس و به عنوا افزودنی به فولاد زنگ نزن نیز از آن استفاده میگردد.ملاحظـات به كـار گیـریسلفید هیدروژن در غلظت 5/1 جزء در میلیون برای انسان غیر قابل تحمل است. سلنیم در برخی خاكها به مقدار كافی برای ایجاد اثرات جدی بر تغذیه حیوانات ازگیاهانی مانند ;;;.. كه در چنین زمین هایی میرویند وجود دارد. تماس با تركیب های سلنیم (هم چنینse) در هوا نباید از 2/0 میلی گرم بر متر مكعب ( متوسط 8 ساعت كار روزانه و هفته ای 40 ساعت كار ) تجاوز كند.قیـمتسلنیم حدودا 300 دلار به ازای هر پوند قیمت دارد. هم چنین شكل فوق خالص آن با قیمت نسبتا بالاتر در دسترس است.بــــرمBromin تـاریـخچـه(آلمانی: بروموس(Bromos) ، ;;;;;;..) بالارد در 1826 آن را كشف نمود اما تا 1860 به صورت كمی تهیه نشد.منــابـعبرم به عنوان عضوی از گروه ها لوژنها از آبهای شور چاه هایی در آمریكا (میشیگانو آركانزاس) بدست میآید. امروزه مقداركمی برم از آب دریا كه تنها حدود 85 جزءدر میلیون برم دارد، استخراج می گردد.ویــژگی هــابرم تنهاعنصر غیرفلزی مایع است. این عنصرسنگین، متحرك و قرمز كم رنگ ـ قهوه ای است و در دمای اتاق به سرعت به شكل بخار قرمز با بوی نا مطلوب شدید شبیه كلر تبخیر شده و اثر تحریك كنندگی زیادی بر چشم ها و گلو دارد.برم به راحتی در آب یا دی سولفید كربن حل شده و محلول قرمز رنگی میسازد كه از كلر فعالیت كمتر اما از دید فعالیت بیشتری دارد. برم به سرعت با بسیاری از عناصر اتصال می یابد و خاصیت رنگبری دارد و زمانیكه بر روی پوست مالیده می شود، آسیب های دردناكی ایجاد میكند. برم مخاطرات سلامتی جدی دارد و باید در زمان كار با آن حداكثر تمهیدات ایمنی را به كار گرفت.تـولیـدبیشتر برم تولیدی در آمریكا در ساخت دی برمید اتیلن به كار میرفت ، این ماده در سرب زدایی از تركیب های نفتی دارای احتراق متعادل استفاده می شود. البته سرب در نفت بدلیل مخالتات محیطی به میزان قابل ملاحظه ای كاهش یافته است. این مساله تاثیر عمده ای بر تولید برم در آینده خواهد داشت.كـاربردهــابرم در ساخت;;;;..، ;;;;;;;، تركیبهای خالص كننده آب، رنگها، پزشكی، ;;;;.. و برمید های غیر عالی برای عكاسی به كار می رود. برمیدهای عالی نیز مهم هستند.كـریـپتـون Krypton
(یونانی:كریپتوس، مخفی) این عنصر در 1898 توسط رمسی و تراورس در باقیمانده حاصل از جوشاندن هوای مایع كشف شد.در 960 به طوربین بین المللی توافق گردید كه واحد اولیه طول- متر- بر حسب طیفی نارنجی – قرمز كریپتون 89 تعریف شود. این تعریف جایگزین متر استاندارد پاریس شد كه بر حسب میله ساخته شده از آلیاژ پلاتین- روبیدیم تعریف شده بود.در اكتبر 1983متر كه عموما به صورت یك ده میلیونی ربع دایره محیط قطبی زمین تعریف میشد مجددا توسط انجمن بین المللی اوزان و مقیاس ها به صورت مسیر طی شده توسط نور در خلا در زمان 29979245/1 ثانیه تعریف گردید.منــابـع
كریپتون در هوا به مقدار 1جزءدر میلیون وجود دارد.معلوم شده است كه اتمسفر مریخ حاو3 /0 جزء در میلیون كریپتون است.كریپتون جتمد عنصر بلوری سفید با ساختار مكعبی مركز پراست كه در همه گازهای نادر رایج می باشد.ویـژگی هــاكریپتون یكی از گازهای نجیب است و با خطوط طیفی سبز درخشان و نارنجی اش مشخص میگردد.ایـزوتوپ هــا كریپتون طبیعی، شش ایزوتوپ پایداردارد.امروزه هفده ایزوتوپ ناپایدار دیگرمشخصی شدهاند.خطوط طیفی كریپتون در حد ند گرم تهیه شده است و می توان آن را از چند روش تهیه نمود.وجود فلوراید بالاتركریپتون و نمكی از یك اكسی اسیدكریپتون نیزگزارش شده است، یونهای مولكولی Arkr+ , Krh+ مشخص شده اند و مطالعه شده اند و شواهدی برای تشكیل Krxe یا Krxe+ فراهم آمده است .كـاربـردهـاكلاترات های كریپتون با هیدروكنون و فنل تهیه شده است .85kr كاربرد تازه ای در تجزیه شیمیایی پیدا كرده است. با محصور شدن این ایزوتوپ در جامد های مختلف،كریپتونات ها تشكیل میشوند. فعالیت این كریپتونات ها به واكنش های شیمیایی در سطح حساس است و بنا بر این برآورد غلظت واكنش دهنده ها ممكن می شود.كریپتون در لامپ های فلاش عكاسی خاص برای عكسبرداری با سرعت بالا به كار میرود.قیـمتبه دلیل قیمت بالای آن تا به امروز كاربرد های كریپتون محدود بوده است.گاز كریپتون در حال حاضر حدود 30 دلار برلیتر قیمت دارد.استـرانتـیومSterantum تـاریخچـه(استرانتیان(Strantian) ، شهری در اسكاتلند) ، در سال 1808دیوی از طریق الكترولیز آن را كشف نمود. البته كرافورد در 1790 كانی جدیدی (استرونتیانیت) را متفاوت با سایر كانههای باریم تشخیص داد.شكل های موجود استرانتیوماسترانتیوم عمدتا در سلستیت و استرونتیانیت یافت می شود. این فلز را میتوان از طریق الكترولیز مخلوط كلرید ذوب شده آن با كلرید پتاسیم و یا توسط احیای اكسید استرانتیوم با آلومینیوم در خلا و دمایی كه در آن استرانتیوم تقطیر میگردد، تهیه نمود.سه شكل آلوتروپ از این فلز با دماهای تبدیل 235 و 540 درجه سانتیگراد وجود دارد.ویـژگی هــااسترانتیوم از كلسیم نرم تر است و سریع تردرآب تجزیه میشود. نیتروژن را در زیر 380 درجه سانتیگراد جذب نمیكند و برای جلوگیری ازاكسایش باید آن را در زیر كروزین نگهداری نمود.استرانتیومی كه تازه بریده شده ات ظاهر نقره ای دارد اما سریعا با تشكیل اكسید به زرد كم رنگ تبدیل میشود. تكه های بسیار ریز آن خود بخود در هوا مشتعل میشوند. نمكهای فرار استرنتیوم بر روی شعله رنگ قرمز لاكی زیبایی ایجاد میكنند. این نمكها در مواد محترقه و تولید فشفشه استفاده می شوند.
ایـزوتوپ هـا استرانتویم طبیعی مخلوطی از چهار ایزوتوپ پایدار است. شانزده ایزوتوپ ناپایدار دیگر نیز شناخته شده اند. مهم ترین آنها 90sr با نیمه عمر 29 سال است و محصول فعالیت هسته ای و دارای مشكلات سلامتی می باشد.این ایزوتوپ یكی از بهترین ساطع كننده های بتای پر انرژی با عمر طولانی است كه در دستگاه های تولید نیروی كمكی هسته ای (snap) به كار میرود.امید به استفاده از این تجهیزات در ماشین های فضائیها ،ایستگاه های هواشناسی دور، شناورهای دریای و جاهایی كه به منبع نیروی الكتریكی – هسته ای – سبك و با دوام نیاز است، وجود دارد.كـاربردهـادر حال حاضر استفاده عمده از استرانتیوم در تولید شیشه برای لامپ تصویر های تلویزیون رنگی است. همچنین در ساخت مغناطیس های مزیتی و تصفیه روی به كار میرود.نیترات استرانتیوم یك ماده نوری جالب است زیرا ضریب شكست فوق العاده بالا و پخش نور بیشتر از الماس دارد.استرانتیوم به عنوان ;;;;;;.. به كار گرفته شده است. اما بسیار نرم می باشد. این عنصر درطبیعت یافت نمی شود.قیـمتفلز استرانتیوم(خلوص98 /0)در ژانویه 1990 حدودا 5 دلار بر انس قیمت داشت.نیـوبـیم (Niobium)تـاریخچـه(نیوبه(Niobe) ، دختر تانتالوس(Tantalus)كشف نیوبیم در 1801 توسط هاتچت در سنگ معدن فرستاده شده به انگلستان و یك قرن پیش از آنكه توسط جان وینتروپ جوان اولین حاكم كانكتیكات كشف شود، اتفاق افتاد.این فلز نخستین بار در 1864 توسط بلومستراند از طریق احیای كلرید آن با حرارت دادن در محیط هیدروژن تهیه شد.نام نیوبیم در سال1950پس از صد سال بحث توسط انجمن بین المللی شیمی محض و كاربردی پذیرفته شد. بسیاری از جوامع شیمی پیشرو و سازمان های دولتی، این عنصر را با اسم نیوبیم عنوان می كنند. با این حال بیشتر متالوژها، جوامع پیش رو در فلزات و همه ی تولید كننده های پیشرو در آمریكا به جز یكی از آنها هنوز این عنصر را با نام (كلومبیم) مطرح مینمایند.منــابـع
این عنصر در نیوبیت (یا كلومبیت)، نیوبیت – تانتالیت، پاروكرواوكسنیت یافت می شود. منابع عظیمی ازنیوبیم- همراه كربناتیت ها (سنگ های كربن- سیلیكاتی) به عنوان یك جزء از پاروكر یافت شده اند. ذخایر بزرگ سنگ معدن در كانادا، برزیل، نیجریه، زئیر و روسیه پیدا شده اند.ویــژگی هــانیوبیم فلز درخشان، سفید، نرم و شكل پذیری است كه در مجاورت هوا در دمای اتاق پس از زمان طولانی به آبی كم رنگ تغییر می یابد. اكسید شدن این فلز در هوا در 200 درجرون محفظه نگهداری شود.كــاربردهـانیوبیم در مفتول جوشكاری قوسی در انواع پایدار شده در فولاد های زنگ نزن به كار میرود، هزاران پوند از نیوبیم در سیستم های پیش رفته از جمله در برنامه های فضایی جمینی استفاده شده است.این عنصر خواص ابررسانایی دارد.مغناطیس های ابر رسانااز رشته Nb-Zr ساخته شده اند كه خاصیت ابر رسانایی خود را در میدان های مغناطیسی قوی حفظ میكنند. این نوع كاربرد، امید به تولید مستقیم و زیاد نیروی برق راتقویت می كند.ایـزوتوپ هــا هجده ایزوتوپ از نیوبیم شناخته شده اند. این فلز را می توان از تانتالیم جداسازی و به چند روش تهیه نمود.
قیــمتفلز نیوبیم (خلوص5/99) حدودا 75 دلار به ازای هر پوند قیمت دارد.تكنسیم Technetiumتـاریـخچـه ( یونانی: تكنتوس (techneton )، مصنوعی ) عنصر چهل و سوم بر اساس جدول تناوبی پیش بینی گردید و به اشتباه تاریخ كشف آن سال 1925 گزارش و در آن زمان نام ماسوریم به آن داده شد. این عنصر عملا توسط پرییر و سگره در ایتالیا در سال 1937 كشف گردید. این عنصر در نمونه ای از مولیبدن كه توسط ذرات دیوترون در شتاب دهنده بركلی بمباران شده بود یافت شد. این نمونه توسط ایلاورنس برای این محققان فرستاده شده بود. تكنوسیم اولین عنصری است كه به صورت مصنوعی تولید گردیده است. پس از این كشف، جستجوی این فلز در خاك انجام گرفت. سرانجام در 1962، تكنوسیم 99 جداسازی و در پیچلند آفریقایی (نوعی سنگ معدنی غنی از اورانیوم ) به مقدار بسیار جزئی و به صورت محصول خود به خودی شكافت اتمی توسط بی .تی كنا و پیكی كرودا شناسایی گردید. اگر این عنصر وجود داشته باشد احتمالاً غلظت آن بسیار كم است. تكنوسیم در طیف ستاره های نوعS, M, N یافت شده است و حضور آن در مواد به دست آمده از ستارگان به ارائه ی نظریه های جدید در مورد تولید فلزات سنگین در ستارگان انجامیده است. ایـزوتوپ هـا بیست و دو ایزوتوپ از تكنوسیم با دامنه جرمی 90 تا 111 گزارش شده اند. همه ایزوتوپ ها رادیواكتیوند. تكنوسیم یكی از دو عنصر با Z<83 (عدد اتمی) است كه هیچ ایزوتوپ پایداری ندارد: عنصر دیگر پرومتیوم ( Z = 61) است. تكنوسیم سه ایزوتوپ با نیمه عمر طولانی دارند: T99C ( T1/2 = 1/2 * 105 ( سال T98C ( T1/2 = 4/2 * 106 ( سال T97C ( T1/2 = 2/6 * 106 ( سال)ایزوتوپ T99CM ( M نشان گر حالت متا است) با نیمه عمر 61 روز در كارهای ردیابی استفاده میشود. البته مفیدترین ایزوتوپ تكنوسیم ( ساعت T99Cm(T1/2 = 6/01 است كه بهدلیل نیمه عمر كوتاه ش، انرژی اشعه گاما كه منتشر میكنند و توانایی ایجاد پیوند شیمیایی با بسیاری از ( مولكول های فعال زیست محیطی) در بسیاری از آزمایشهای پزشكی مربوط به ایزوتوپ رادیواكتیو استفاده میشود. از آنجا كه T99C به عنوان محصول شكافت اتمی از شكافت اورانیوم در راكتورهای هسته ای تولید میشود، در طی سالها مقادیر زیادی از آن تولید شده است. مقادیری در حد چند كیلوگرم تكنوسیم وجود دارد.
تكنوسیم فلز خاكستری ـ نقره ای است كه در هوای مرطوب به آهستگی كدر میشود. حالتهای معمول اكسید شدن تكنوسیم 7+ و 5+ و 4+ است. در شرایط اكسید كننده، تكنوسیم ( VII ) به صورت یون پركنتات ( TCO4 ) وجود خواهد داشت. تكنوسیم در اسید نیتریك، تیزاب سلطانی ( مخلوط اسید نیتریك و اسید هیدروكلریك ) و اسید سولفوریك غلیظ حل میشود اما در اسید هیدروكلریك با هیچ غلظتی قابل حل نیست. این عنصر عامل مقاوم به خوردگی كننده مهمی در فولادهاست و در دمای 11 كلرین و پایین تر، ابررسانای عالی محسوب میشود. قیـمت ملاحظـات بكـارگیـریگزارش شده است كه فولادهای كربنی آرام احتمالا از طریق افزودن 55 جزء در میلیون KT3O4 به طور مؤثر در مقابل آب مقطر گازدار تا دمای 250 درجه سانتیگراد محافظت میشود، این محافظت در برابر خوردگی به سیستم های بسته محدود میگردد زیرا تكنوسیم رادیو اكتیو بوده و باید ;;;;;;;;. شود. T98C فعالیت ویژه ای در حد 2/6 * 108 Bq/Yدارد. نباید به فعالیتی در این سطح اجازه پخش شدن داد. T99C یك آلاینده خطرساز است و باید در جعبه ;;;;;;;; با آن كار كرد. رزیـــم Rutheniumتـاریـخچـه( لاتین : رزنیا ( Ruthenia )، روسیه ) برزیلیوس و اسان در 1827 پس ماندههای باقیمانده پس از انحلال پلاتین ناخالص به دست آمده از كوه های اورال در تیزاب سلطانی را مورد آزمایش قرار دادند. با وجود اینكه برزیلیوس هیچ فلز غیرمعمولی را یافت نكرد اما اوسان ادعا نمود سه فلز جدید یافته است كه یكی از آنها را روزنیوم نامید. در 1844 كلاوس كه عموماً به عنوان كاشف رزنیم شناخته شده میشود، نشان داد كه اكسید رزنیم اسان بسیار ناخالص است و یك فلز جدید در خود دارد. كلاوس 6 گرم رزنیوم را از بخشی از یلاتین ناخالص كه در تیزاب سلطانی نامحلول بود به دست آورد. منــابـع رزنیم به عنوان عضوی از گروه پلاتین به صورزت خالص به همراه سایر اعضای این گروه در سنگ های معدنی به دست آمده از كوه های اورال و آمریكای شمالی و جنوبی یافت میشود. همچنین این فلز به همراه سایر فلزات پلاتین در مقادیر كم اما تجاری در پنتلاندیت ;;;; ، منطقهی معدنی نیكل و در منابع پروكسینیت آفریقای جنوبی یافت میشود. این فلز به صورت تجاری از طریق یك فرآیند پیچیده شیمیایی جداسازی میگردد و مرحله آخر آن احیای هیدروژن از كلرید رزنیم آمونیم است كه یك پودر حاصل میشود. این پودر با استفاده از روش های متالوژی پودر یا جوشكاری قوس ـ آرگون فشرده میگردد. ویـژگی هــارزنیم فلز سفید و سختی است كه چهار تغییر شكل بلوری دارد. د
ر دمای اتاق تیره نمیشود اما به سرعت اكسید میگردد و به وسیله هالوژن ها، هیدروكسیدها و ; مورد حمله قرار می گیرد. رزنیم را با رسوب الكترولیتی یا روش های تجزیهی حرارتی آبكاری نمود. این فلز یكی از موثرترین سخت كننده های پلاتین و پالادین است و در ساخت اتصالات الكتریكی به منظور افزایش مقاومت به سایش با این فلزات آلیاژ سازی میشود. گفته میشود كه آلیاژ رزنیم ـ مولیببدن در دمای 6/10 كلورین ابر رسانا ست. با افزودن 1/0 درصد رزنیم به تیتانیم مقاومت به خوردگی تیتانیم چند صد برابر میگردد. رزنیام كاتالیست پركاربردی است. سولفید هیدروژن را میتوان به صورت كاتالیستی توسط نور و با استفاده از مخلوط معلّق آبی ذرات Cds به همراه دی اكسید رزنیم تجزیه كرد. گمان میرود كه بتوان از این روش برای حذف H2S در پالایشگاه های نفت و سایر فرآیندهای صنعتی استفاده نمود. تركیب هایی د
ر حداقل 8 حالت اكسیدی یافت شدند، اما از میان آنها حالت های 2+ ، 3+ و 4+ رایج ترند. تترااكسیدسدیم همانند تترااكسید اسمیم شدیدا سمی است. بعلاوه احتمال انفجار آن وجود دارد. تركیب های رزنیم شباهت زیادی به تركیب های كارسیمی از خود نشان میدهند. قیــمت این فلز حدوداً 30 دلار به ازای هر گرم قیمت دارد. رودیوم Rhodium( یونانی : رودن ( Rhodon، گل رز) ولاستون در سال 4-1803 رودیوم را در سنگ معدن پلاتین ناخالص كه احتمالا از آمریكای جنوبی به دست آورده بود كشف نمود. منابع رودیوم به صورت خالص به همراه سایر فلزات پلاتینی در ماسه های رودخانه ای كوه های اورال وآمریكای جنوبی وشمالی یافت میشود. هم چنین با سایر فلزات پلاتینی در ناحیهی سولفید نیكل ـ مس واقع در كانادا ( منطقهی سودبوری و انتاریو ) پیدا میشود. اگرچه كه مقادیر رودیوم موجود در این منابع بسیار اندك است اما مقدار فراوان نیكل فراوری شده، بازیابی رودیوم را در مقیاس تجاری امكان پذیر میسازد. تولید سالانهی جهانی رودیوم تنها 7 تا 8 تن است. ویژگی ها این فلز سفید نقره ای است و در حالت برافروخته به آرامی در هوا به رسكیو اكسید تبدیل میشود و در دماهای بالاتر دوباره به حالت عنصری برمیگردد. رودیوم نسبت به پلاتین نقطهی ذوب بالاتر و چگالی كم تری دارد. رودیوم توان بازتابندگی بالایی داشته و سخت و بادوام است. كاربردها استفاده اصلی رودیوم به عنوان عنصر آلیاژی در سخت كردن پلاتین و پالادیم است. این آلیاژها در سیم پیچی كره ها، المان های ترموكوپل، آستری در تولید رشته های شیشه، الكترودهای شمع هواپیما و بوته های آزمایشگاهی بكار میروند.
رودیوم به دلیل داشتن مقاومت الكتریكی پایین، مقاومت تماسی پایدار و كم و مقاومت زیاد نسبت به خوردگی به عنوان ماده اتصال الكتریكی مفیدی میباشد. رودیوم آبكاری شده كه به روش های آب كاری برقی یا تبخیری تولید میگردد، بسیار سخت است و در تجهیزات نوری به كار میرود. رودیوم در جواهرات، دكورسازی و به عنوان كاتالیست نیز كاربرد دارد. ملاحظات بكارگیری
تماس با رودیوم ( بخار و غبار فلزی به صورت عنصری ) نباید از mg/m3 ( با متوسط 8 ساعت كار روزانه و هفته ای 40 ساعت ) تجاوز نماید. قیمترودیوم حدوداً 1000 دلار به ازای هر اونس تروی فیمت دارد.پالادیوم Palladiumتاریخچهپالادیوم پس از كشف سیارك پالاس كه تقریباً در همان زمان روی داد نامگذاری گردید. پالاس الههی یونانی عقل و احتیاط بود. منابعولاستون در كشف خود در سال 1803، پالادیوم را به همراه پلاتین و سایر فلزات گروه پلاتین در محل های رسوبی واقع در روسیه و آمریكا جنوبی و شمالی، اتیوپی و استرالیا یافت نمود. پالادیم به همراه منابع نیكل ـ مس آفریقای جنوبی و كانادا نیز وجود دارد. جدا كردن پالادیم از فلزات پلاتین به نوعی سنگ معدنی بستگی دارد كه پالادیوم در آن یافت میشود. ویژگی هااین عنصر فلز سفید فولادی است كه در هو ا كدر نشده و حداقل چگالی و پایین ترین نقطه ذوب را در میان فلزات گروه پلاتین داراست. در حالت تاب كاری، نرم و شكل پذیر است و انجام كار سرد استحكام و سختی آن را شدیداً افزایش میدهد . پالادین توسط اسیدنیتریك و اسید سولفوریك مورد حمله شیمیایی قرار میگیرد. این فلز در دمای اتاق ویژگی غیر معمول جذب هیدروژن تا 900 برابر حجم خودش را داراست كه احتمالاً به صورت P d2h در میآید. هنوز روشن نیست كه آیا این تركیب واقعی است یا نه ؟ هیدروژن به راحتی در پالادیوم حرارت دیده نفوذ پیدا میكند و امكان خالص سازی این گاز را فراهم مینماید. كاربردها پالادیوم بسیار ریز شده كاتالیست خوبی است و در واكنش های هیدوژنه كردن و هیدروژن زدایی بكار میرود. این عنصر آلیژ سازی شده و در حرفه جواهر سازی بكار میرود. طلای سفید آلیاژی از طلای رنگ زدایی شده با افزودن پالادیوم است. پالادیوم را میتوان همانند طلا به ورقی به نازكی 25000/1 اینچ تبدیل نمود. این فلز در دندانپزشكی، ساعت سازی و ساخت تجهیزات جراحی و اتصالات الكتریكی كاربرد دارد. قیمت
این فلز به قیمت حدوداً 150 دلار به ازای هر اونس تروی به فروش میرسد. كادمیم Cadmium( لاتین، كادمیا ( Cadmia ، یونانی = كادمیا (Kadmia، نام قدیم كالامین، كربنات روی ) این عنصر در 1817 توسط استرومیر در ناخالصی كربنات روی كشف گردید.بیشتر وقت ها كادمیم در مقادیر كم به همراه سنگ های معدنی روی مانند اسپالریت (ZNS ) یافت میشود. گرینوكیت (CDS ) تنها كانه ای است كه در هر صورت حاوی كادمیم است. تقریباً تمام كادمیم به صورت محصول جانبی فراورش سنگ های معدنی روی، مس و سرب به دست میآید.
ویژگی هاكادمیم فلز آبی كم رنگ ونرمی است كه با چاقو برده میشود و از بسیاری جهات شبیه روی است. كاربردها كادمیم جزئی از برخی آلیاژهای دارای حداقل دمای ذوب است و در آلیاژهای یاتاقان با ثابت های اصطكاك كم و مقاومت به خستگی زیاد كاربرد دارد. این عنصر به طور گسترده در آب كاری استفاده میشود. به طوری كه حدود 60 درصد مصرف آن را در بر میگیرد. همچنین در بسیاری از انواع لحیم برای پیل های استاندارد emf ، باتری های Ni – Cd و به عنوان مانع در كنترل شكافت هسته ای كاربرد دارد. تركیب های كادمیم در مواد شب تاب تلویزیون های سیاه و سفید و در شب تاب های سبز و آبی تلویزیون رنگی استفاده میشود. كادمیم و محلوهای تركیبی آن سمی هستند. ملاحظات بكارگیریسهل انگاری در توجه به خواص سمی كادمیم می تواند موجب تماس غیر منتظره با بخارهای سمی شود. به عنوان مثال، در كار بالحیم نقره كه حاوی كادمیم است باید دقت نمود. مشكلات جدی مربوط به سمی بودن آن در مدت زمان های طولانی تماس و كار با حمام های آب كاری كادمیم مشخص شده است. تماس با غبار كادمیم نباید از 01/0 میلی گرم بر متر مكعب ( به ازای متوسط 8 ساعت كار روزانه و هفته ای 40 ساعت كار ) تجاوز نماید. غلظت سقف (بیشینه) به ازای یك دوره 15 دقیقه ای نباید از mg/m3 14/0 بیش تر باشد. تماس با بخار اكسید كادمیم نباید از mg/m3 05/0 در 8 ساعت كار روزانه و هفته ای 40 ساعت تجاوز نماید وبیشینه ی غلظت نباید از mg/m3 05/0 عبور كند. این مقادیر به تازگی مورد مطالعه قرار گرفته و برای كاهش خطات تماس پیشنهاد شده اند. در سال 1927 ، كنفرانس بین المللی وزن ها و معیارها، متر را بر حسب طول موج خط طیفی قرمز كادمیم ( مجدداً تعریف نمود به عبارت دیگر یك متر مساوی طول موج های 553/1 و 13/164 است. این تعریف در حال حاضر
تغییر كرده است ( كریپتون را ببینید)قیمتقیمت رایج كادمیم حدوداً 12 دلار به ازای هر پوند است و در خلوص بالا قابل تهیه میباشد.ایندیم Indiumتاریخچه( به دلیل خط نیلی رنگ درخشان در طیف آن ) این عنصر توسط ریچو و ریشتر كه بعداً آن را جداسازی نمود كشف كرد.
تا سال 1924 ، یك گرم یا بیشتر از این فلز به صورت جدا تولید شده بود. این عنصر احتمالاً به فراوانی نقره است امروزه در حدود 4 میلیون اونس تروی از ایندیم به طور سالانه در غرب تولید میشود. در حال حاضر، كانادا سالانه یك میلیون اونس تروی ایندیم تولید میكند. منابع اینیدم غالباً با مواد دارای روی همراه است و بیشتر ایندیم تجاری از این مواد تهیه میشود ؛ البته ایندیم در سنگ های معدنی آهن، سرب و مس نیز یافت میشود. ویژگی ها
ایندیم فلز نقره ای متمایل به سفید با درخشندگی فراوان و بسیار نرم است. در هنگام خمش فلز خالص، صدای جیغ بلندی شنیده میشود. ایندیم همانند گالیم شیشه را تر میكند. كاربردها ایندیم در تولید آلیاژها با دمای ذوب كم كاربرد یافته است : آلیاژ 76 Ga – 24 In در دمای اتاق مایع است. ایندیم در ساخت آلیاژهای یاتاقان، ترانزیستورهای ژرماتیمی، یك سو كننده ها، مقاومتهای گرمایی و رساناهای نوری استفاده میشود. میتوان ایندیم را بر روی فلز دیگر آبكاری كرد و یا بخار آن را روی شیشه نشاند و آینهای به خوبی آیینه نقره ای اما با مقاومت به خوردگی محیطی بالاتر به دست آورد.
ملاحظات بكارگیریشواهدی وجود دارد كه ایندیم بو و خاصیت سمی بودن كمی دارد البته تا حصئل اطلاعات بیش تر باید در كار با آن دقت نمود.
قیمت قیمت ایندیم حدودا 1 تا 5 دلار به ازای هر گرم بسته به خلوص و كمیت است. ایندیم به شكل فوق خالص در دسترس است.تاریخچه ( انگلوساكسون : tin ، لاتین: استالیومStannum ) از باستان شناخته شده بوده است. منابع قلع عمدتاً در كاستریت ( Sno2 ) یافت میشود. بیش تر نیاز جهانی از مالایا، بولیوی، اندونزی، زئیر، تایلند و نجریه تامین میشود. اگر چه منابعی در آلاسكا و كالفرنیا وجود دارد اما تولید آمریكا تقریباً صفر است. قلع از طریق احیای كاستریت با ذغال سنگ در كورهی شعلهای به دست میآید.
ادامه خواندن مقاله در مورد ويژگي هاي عناصر شيميايي
نوشته مقاله در مورد ويژگي هاي عناصر شيميايي اولین بار در دانلود رایگان پدیدار شد.